abstract
stringlengths 40
681
| section_names
stringlengths 11
94
| article
stringlengths 4.61k
164k
|
|---|---|---|
Cả hai phía trong cuộc tranh luận khá nóng đang diễn ra về việc dạy môn lịch sử trong nhà trường ở Việt Nam đều có những điểm 'chưa chính xác', 'chưa hiểu hết' chính chủ đề, nội dung được đưa ra tranh luận, theo một nhà nghiên cứu khoa học xã hội từ Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh.
|
Môn sử: hai phía tranh luận đều 'chưa chính xác'
|
Nhiều môn học sẽ được tích hợp và giảng dạy theo phương pháp mới ở nhà trường phổ thông, theo Bộ Giáo dục Việt Nam. Không hề có chuyện môn sử bị 'xóa sổ' trong chương trình Giáo dục Phổ thông Tổng thể mà Bộ Giáo dục & Đào tạo của Việt Nam đã công bố lấy ý kiến từ hơn ba tháng trước, theo một cựu Đại biểu Quốc hội Việt Nam từng tham gia phụ trách ủy ban Văn hóa, Giáo dục. Trao đổi tại Bàn tròn của BBC hôm 19/11 về thực hư môn lịch sử bị 'xóa sổ' hay 'cắt xén' trong nhà trường Việt Nam, Giáo sư Trần Ngọc Thêm, Giám đốc Trung tâm Văn hóa học Lý luận và Ứng dụng của Đại học này, nói: "Tôi thấy rằng trong cuộc tranh luận này về vấn đề môn sử, nếu như ta nói cả hai phía, cuộc tranh luận nó có hai phía, tôi thấy cả hai phía đều có những cái chưa chính xác. "Thứ nhất là từ phía Hội sử học và các thầy cô dạy sử, thì tôi cảm thấy là nhiều ý kiến chưa hiểu hết chương trình này, chưa hiểu hết được cách làm chương trình này. "Mặt khác từ bên Bộ Giáo dục, những người đại diện Bộ Giáo dục, tôi thấy rằng là người đại diện Bộ Giáo dục đứng ra trả lời có vẻ như cũng không nắm vững chương trình lắm. "Và tôi so với chương trình mà tôi tự nghiên cứu tôi thấy là tôi hiểu đúng hơn so với người đại diện cho Bộ Giáo dục." Và nhà nghiên cứu từ Đại học Quốc gia TPHCM nói thêm: "Mặt khác, đấy là tôi nói cái chưa được của cả hai bên, còn cái được, tôi thấy là cả hai bên đều có phần đúng của nó. GS. Trần Ngọc Thêm cho rằng cả hai phía tranh luận về câu chuyện dạy môn sử đều có những điểm 'chưa chính xác'. "Thứ nhất là trong hoàn cảnh như tình trạng giáo dục của chúng ta (Việt Nam) lâu nay, thì họ có những nhu cầu cần phải đổi mới, cần phải làm sao giảm tải. "Giảm tải là một vấn đề rất quan trọng. "Cho nên cách làm tích hợp giúp cho chương trình được giảm tải. "Và nó cũng có một vấn đề nữa, tức là lâu nay chúng ta thấy rằng chất lượng dạy môn sử là nó có vấn đề. "Nếu mà chất lượng dạy môn sử tốt, thì sẽ không có tình trạng là các em học sinh không thích học môn sử đến cái mức mà trong một phòng thi chỉ có một thí sinh thi môn sử thôi," ông Trần Ngọc Thêm nói. Tự nhiên, xã hội Từ Sơn Tây, Hà Nội, một phụ huynh học sinh, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, người cũng là giáo viên ở trường Trung học Phổ thông Sơn Tây chia sẻ trải nghiệm cá nhân với Bàn tròn của BBC về việc học sinh học tập các môn khoa học xã hội ra sao, trong đó có các môn văn, sử, địa nói chung. Bà Thanh Nhàn nói: "Nếu so sánh giữa các môn tự nhiên với các môn xã hội, thì học sinh có thiên hướng học các môn tự nhiên nhiều hơn. "Tuy nhiên cũng có các em rất yêu thích những bộ môn xã hội, vẫn có nhiều em học địa, học sử và học văn rất tốt. "Ví dụ như ở trường tôi, lớp chuyên địa, chuyên sử và chuyên văn cũng vẫn tồn tại bên cạnh các lớp như là chuyên toán, chuyên lý, chuyên hóa. Trước câu hỏi liệu học sinh ở cấp phổ thông trung học VN có bị ' phân ban quá sớm' hay không như ý kiến của một khách mời khác đặt vấn đề tại tọa đàm, từ kinh nghiệm tại trường Trung học Phổ thông nơi đang giảng dạy, bà Thanh Nhàn, nói: "Thực ra tôi nghĩ rằng là học sinh có thiên hướng học môn gì có thể là rõ rệt ngay từ cuối cấp Trung học Cơ sở, tức là từ cấp II, lên cấp III các em tiếp tục khuynh hướng của mình. Cô giáo Thanh Nhàn cho rằng vẫn có học sinh thích các môn khoa học xã hội như văn, sử, địa, mặc dù thiên hướng thích khoa học tự nhiên có thể nhiều hơn. "Chỉ có một điều mà tôi thấy là... chương trình học phổ thông của nước mình (Việt Nam) so với nước ngoài, tôi cũng được nghe nhiều người nói và tôi cũng nghĩ rằng chương trình học phổ thông của Việt Nam hiện nay đang khá nặng với học sinh." Khi được hỏi làm gì để giải quyết tình trạng 'khá nặng' này, nhà giáo từ Sơn Tây, Hà Nội, nêu quan điểm: "Khá nặng như thế này thì như cái cách của Bộ sắp tới sắp làm, tức là tích hợp bộ môn, theo tôi đấy cũng là một cách giải quyết khá tốt. "Tuy nhiên, khi tích hợp như thế thì Bộ cũng nên tính tới hướng làm sao đạt hiệu quả tốt nhất," nhà giáo Thanh Nhàn nói với BBC. Âm mưu nguy hiểm? Trở lại cuộc tranh luận về dạy sử ở nhà trường Việt Nam, Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, nguyên Đại biểu Quốc hội, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Việt Nam, bình luận với Bàn tròn của BBC: "Có thể nói những ý kiến trên báo chí, rồi của giới sử học đối với vị trí của môn lịch sử ở trong chương trình thì rất là nặng nề. Thậm chí cũng có ý kiến cho là đã 'xóa sổ' môn lịch sử, đã 'khai tử' môn lịch sử, rồi cũng có những ý kiến tỏ ra nghi ngờ về động cơ ở đằng sau của sự việc này," Giáo sư Thuyết nói. "Ở trên mạng, cũng có những người không ngần ngại nói rằng đây là một 'âm mưu nguy hiểm', trên báo chí người ta chỉ bảo đây là một 'sai lầm nguy hiểm', nhưng trên mạng người ta gọi đây là một 'âm mưu nguy hiểm'... "Nhưng tôi phải xin nói thế này, những ý kiến phê bình ấy, đúng như GS. Trần Ngọc Thêm đã nhận xét, chứng tỏ là những người phê bình chưa hề đọc cái Chương trình Giáo dục Phổ thông Tổng thể của Bộ Giáo dục & Đào tạo. " Chương trình này thì Bộ Giáo dục & Đào tạo đã đưa lên mạng từ ngày 5/8 năm nay, tôi và Giáo sư Trần Ngọc Thêm, chúng tôi không dính dáng gì đến chương trình này, không được mời tham gia xây dựng, nhưng với trách nhiệm với ngành, thì tôi cũng đọc rất kỹ và có góp ý cho các anh trong ban soạn thảo này. "Thế thì tôi thấy rằng không hề có chuyện xóa sổ môn lịch sử, chuyện ấy là chuyện không đọc mà nghĩ ra như thế thôi, và dư luận thì nói theo rất nhiều. Và đây là thói quen không hay của người Việt Nam mình, tức là không chịu nghiên cứu đến nơi, đến chốn, cứ thấy ai nói một câu thì tất cả hùa nói theo như thế, thì nó thành ra một dư luận," Giáo sư Thuyết nói. Áp lực mạnh mẽ GS. Nguyễn Minh Thuyết cho rằng không hề có chuyện xoa môn lịch sử ở trường học của Việt Nam như một số dư luận đặt vấn đề. Và vị cựu Đại biểu Quốc hội Việt Nam nói thêm: "Nó áp lực mạnh đến mức mà ông Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo ngày 16/11 trả lời trước Quốc hội, thì đúng như là tường thuật của Giáo sư Trần Ngọc Thêm, khi ông Chủ tịch Quốc hội dồn hỏi, ông gặng hỏi, mà theo tôi cũng có nghĩa là ông ấy 'mớm cho đấy', là 'vậy thì trong chương trình giáo dục phổ thông còn môn lịch sử không, hoặc có tên môn lịch sử không?' "Thì đến chính ông Bộ trưởng Giáo dục & Đào tạo cũng không dám trả lời là còn, ông lại nói loanh quanh là sẽ báo cáo ban này, ban khác, tôi nói thật là sức ép của dư luận nó ghê gớm lắm. Thế nhưng tôi thấy là thực ra không phải. "Anh Thêm đã nói rất đúng rồi, ở giáo dục Trung học Phổ thông, thì đây là bậc giáo dục định hướng nghề nghiệp, thế bây giờ các em đi học ngành y, sẽ học ngành cơ khí, thì mình không cần phải bắt các em học lịch sử sâu như là ở các em sẽ vào khối khoa học xã hội, nhân văn. "Bộ Giáo dục người ta quy định thế này, ai đi học khối xã hội nhân văn thì phải chọn môn khoa học tự nhiên, đấy là bắt buộc, tự chọn nhưng bắt buộc và chọn thêm 2 môn cùng nhóm ngành với mình, thì đấy là lịch sử, địa lý, còn môn ngữ văn thì nó là bắt buộc rồi. "Ai đi học khối khoa học tự nhiên, thì phải bắt buộc học môn khoa học xã hội, và tự chọn 2 môn khoa học tự nhiên, ví dụ lý, hóa, hay là hóa, sinh. Thế như thế thì chắc chắn là có học sử. Cái anh mà chuyên ngành khoa học xã hội, thì cả giáo dục Trung học Phổ thông là họ học tới 315 tiết sử, tôi xin nói là 315 tiết là nhiều lắm rồi chứ không phải là ít đâu, mà nếu dạy như kiểu hiện nay thì học sinh vái các vị, họ không thể học được. "Thế thì tôi xin nói rằng như vậy tức là không có chuyện xóa môn lịch sử. Thứ hai là chuyện tích hợp nội dung kiến thức lịch sử, mà cũng chỉ là một số nội dung thôi, với một số nội dung giáo dục công dân và một số nội dung giáo dục quốc phòng, an ninh, thành ra một môn mới gọi là môn "Công dân với Tổ Quốc", thì tại sao người ta lại tích hợp như thế? "Tích hợp như thế là thêm một lần học sử. Chứ không phải để bớt đi môn sử," Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết nói thêm. BBC cũng đã phỏng vấn một số chuyên gia, nhà nghiên cứu trong dịp này, mời quý vị theo dõi thêm tại đây và tại đây.
|
Nền kinh tế toàn cầu bị ảnh hưởng nặng nề vì Covid-19, và virus này đặc biệt đã hủy hoại ngành du lịch.
|
Hộ chiếu miễn dịch có giúp việc đi lại trở nên an toàn?
|
Dù cuối cùng thì ngành lữ hành quốc tế cũng sẽ trở lại, nhờ vào việc chính phủ đưa tỷ lệ lây nhiễm xuống mức có thể kiểm soát được hoặc nhờ vào việc tìm ra vaccine, nhưng nhiều hãng hàng không, công ty du lịch và khách sạn vẫn phải tiếp tục chờ đợi. Ngôi làng đẹp nhất nước Áo hóa 'làng ma' vì Covid-19 Nhà hàng chỉ phục vụ một thực khách thời Covid-19 Đảo Bruny, điểm cách ly kiểm dịch đầy quyến rũ ở Úc Trong vài tháng qua, ý tưởng đưa ra hộ chiếu miễn dịch kỹ thuật số đã bắt đầu được nhắc đến như phao cứu sinh tiềm năng, có thể giúp kích cầu lại ngành du lịch nghỉ dưỡng quốc tế. "Hộ chiếu miễn dịch là bằng chứng có thể trưng ra để chứng minh rằng mình đã miễn dịch với Covid-19," Husayn Kassai, đồng sáng lập và là chủ tịch hội đồng quản trị công ty Onfido, một công ty công nghệ có trụ sở ở London chuyên về chứng chỉ nhận dạng gương mặt, cho biết. "Nó được thiết kế giúp một người có thể chứng minh rằng họ đã được xét nghiệm, kết quả xét nghiệm của họ là như thế, mà họ không cần phải chia sẻ thêm các thông tin cá nhân khác." Hộ chiếu miễn dịch hiện thời đang được cân nhắc chủ yếu để giúp ích cho nhân viên y tế tuyến đầu, cho phép họ có thể tiếp tục làm việc an toàn và giảm rủi ro xảy ra bùng phát dịch trong bệnh viện. Vào tháng Tư, Onfido được mời nộp hồ sơ chào hàng chứng chỉ sức khỏe kỹ thuật số cho Hội đồng Khoa học và Công nghệ của Quốc hội Anh. Trong hồ sơ, Onfido giới thiệu hộ chiếu miễn dịch là "điều then chốt để chúng ta có thể thích nghi với tình trạng bình thường mới". Hộ chiếu miễn dịch sẽ cho phép người dùng tạo ra danh tính kỹ thuật số thông qua việc tải lên hồ sơ chính thức (như hộ chiếu hoặc bằng lái xe) cùng với hình ảnh chụp selfie bản thân từ điện thoại, có thể xác nhận nhờ công nghệ Trí tuệ Nhân tạo AI. Danh tính sau đó sẽ được hợp nhất với chứng chỉ miễn dịch do cơ quan dịch vụ sức khỏe quốc gia phát hành. Kết quả cuối cùng là một đoạn mã trên điện thoại có thể dùng để quét qua cửa đến văn phòng, tòa nhà công cộng hay thậm chí sân bay. Onfido sẽ cung cấp công nghệ xác định danh tính người dùng, nhưng việc kiểm soát và đảm bảo an toàn cho dữ liệu sức khỏe và đưa hệ thống xét nghiệm miễn dịch vào hoạt động sẽ do chính phủ Anh đảm nhiệm. Vấn đề sử dụng hộ chiếu miễn dịch ở Anh vẫn mới ở giai đoạn đầu, và chính phủ Anh vẫn đang xem xét các hồ sơ từ các công ty chuyên về danh tính và nhận diện gương mặt khác, như Yoti, Nomidio và công ty IDnow có trụ sở ở Berlin, cũng như đánh giá của hàng loạt chuyên gia y tế và học giả về tính khả thi của mô hình này. Hội đồng phê duyệt vẫn còn đang cân nhắc liệu Anh Quốc có nên sử dụng hộ chiếu miễn dịch hay không, nhưng tiềm năng để kích cầu việc mở lại các hoạt động công cộng khác mà loại hồ sơ này mang lại đã khiến những đề xuất tương tự xuất hiện ở Đức, Indonesia, Italy, Israel, Colombia, Argentina, Estonia và Mỹ. Người ta hiện vẫn chưa rõ xét nghiệm kháng thể chính xác đến mức nào và kháng thể có thể tồn tại bao lâu trong cơ thể người Một số quốc gia bị ảnh hưởng bởi virus từ sớm đã nhanh chóng ứng dụng chứng chỉ sức khỏe, như Trung Quốc sử dụng một ứng dụng mã sức khỏe cho thấy liệu người dùng có thể hiện triệu chứng gì không rồi mới được vào khách sạn hoặc đi tàu điện, theo tường thuật của hãng tin Reuters. Amabie, 'bùa yểm' chống Covid-19 của người Nhật Nụ cười thời cách ly Covid-19 ở Trung Quốc Năm quốc gia sẽ phục hồi nhanh nhất sau đại dịch Covid-19 Dù không chính thức gọi là hộ chiếu sức khỏe, chính phủ Chile cũng đã bắt đầu phát hành chứng chỉ "không có virus" cho những công dân hồi phục sau khi nhiễm Covid-19, qua đó cho phép họ trở lại làm việc mà không bị cấm đi lại. Tấm vé hồi phục lại ngành du lịch? Hồi phục ngành du lịch là cực kỳ quan trọng, giúp hồi phục kinh tế toàn cầu. Theo Hội đồng Du lịch và Lữ hành Thế giới, ngành du lịch năm 2019 đóng góp gần 9 nghìn tỷ đô la Mỹ cho tổng sản phẩm quốc nội trên thế giới, và đem lại 330 triệu việc làm - tức là khoảng một phần mười việc làm toàn cầu. Tuy nhiên, để ngành lữ hành có thể hoạt động trở lại hoàn toàn, cũng dễ hiểu là chính phủ các nước sẽ đòi hỏi bằng chứng là mọi người không mang Covid-19 đến quốc gia đó. Trình ra một bằng chứng miễn dịch, loại bằng chứng mà giới chức địa phương có thể thẩm tra được, có thể sẽ trở thành điều kiện bắt buộc với hành khách trước khi các hãng hàng không cho phép họ lên máy bay, tương tự như có hộ chiếu hay visa. John Holland-Kaye, CEO của sân bay đông đúc nhất Anh Quốc, phi trường Heathrow, đã hoan nghênh việc sử dụng hộ chiếu miễn dịch trên tầm quốc tế, nhưng thừa nhận rằng việc mô hình này có thành công hay không sẽ phụ thuộc vào việc các quốc gia khác có áp dụng hệ thống tương tự hay không. "Nếu chính phủ Anh Quốc, với một trong những ngành hàng không lớn nhất thế giới, có thể phối hợp với Liên minh Châu Âu và Hoa Kỳ, thì giữa các khối này đã có sức mạnh kinh tế và ngoại giao để thiết lập chuẩn mực quốc tế," ông nói với Sky News vào tháng Năm. Trong lời kêu gọi các nhà đầu tư hồi tháng Tư, CEO hãng hàng không Delta Air Lines, Ed Bastian nói ông sẽ "thực hiện bất cứ thay đổi nào cần thiết trong mô hình kinh doanh", trong đó có việc áp dụng hộ chiếu miễn dịch nếu chính phủ Hoa Kỳ yêu cầu. Bastian chỉ ra rằng hành khách sẵn sàng thích nghi với quy định an ninh mới mà TSA và Bộ Nội An đưa ra sau vụ tấn công 11/9, và ông cho rằng điều quan trọng nhất với hành khách, đó là họ cảm thấy tin tưởng rằng sự an toàn của họ được kiểm soát tốt. Một số quốc gia đã bắt đầu áp dụng ứng dụng sức khỏe hay chứng chỉ, trong đó có Trung Quốc và Chile Chứng chỉ sức khỏe bắt đầu được một số khách sạn đưa vào thử nghiệm. Đi du lịch trong mùa Covid-19 Covid-19: Sai lầm chết người về cách 'đọc' những con số Sidehide, một nền tảng đặt phòng trực tuyến không tiếp xúc, công bố hồi tháng Năm là họ sẽ hợp tác với Onfido để cung cấp hệ thống đặt phòng không tiếp xúc, với việc sử dụng hộ chiếu miễn dịch. Người dùng có thể sử dụng mã QR để xác định tình trạng miễn dịch của họ và sau đó đặt phòng khách sạn trong mạng lưới trực tiếp thông qua ứng dụng. Khách nhận phòng qua ứng dụng và có thể đi trực tiếp đến phòng mà không cần gặp nhân viên khách sạn nào. Vấn đề xét nghiệm miễn dịch Có lẽ một trong những rào cản lớn nhất ngăn cản việc đưa hộ chiếu miễn dịch vào sử dụng là bản thân kiến thức khoa học về Covid-19. Người ta hiện vẫn chưa biết được xét nghiệm kháng thể chính xác đến mức độ nào, và khi xác định là đã có kháng thể, thì kháng thể đó sẽ tồn tại trong cơ thể người đó bao lâu. Khi cơ thể người bị tấn công bởi bệnh truyền nhiễm, phản ứng của hệ thống miễn dịch là sản xuất ra kháng thể giúp truy lùng và tiêu diệt virus. Những kháng thể này có thể còn tiếp tục tồn tại trong máu một thời gian sau khi hồi phục để bảo vệ cơ thể tránh tình trạng tái nhiễm bệnh. Kháng thể là một trong những hệ thống phòng vệ cơ bản tránh bệnh truyền nhiễm, đó cũng là lý do vì sao chúng trở thành tâm điểm trong xét nghiệm. Nhưng để hộ chiếu miễn dịch có thể vận hành trong thực tế, chính phủ và các cơ quan y tế cần có kết quả xét nghiệm huyết thanh đáng tin cậy, theo đó xác định chính xác kháng thể trong máu người. Đây là điều mà Tổ chức Y tế Thế giới WHO cho rằng bất khả thi trong thời gian này. Một mô hình mà hãng khàng không Emirates dùng để kiểm tra kháng thể ở hành khách là sử dụng xét nghiệm chẩn đoán miễn dịch nhanh, đã bị thu hồi sau khi kết quả kiểm tra cho thấy chỉ có 30% xét nghiệm là chính xác. Kết quả sai sẽ dẫn đến tình trạng hành khách được coi là miễn dịch dù thậm chí họ chưa bao giờ nhiễm virus. Cung cấp bằng chứng miễn dịch có thể xác minh có thể trở thành hòi hỏi bắt buộc với hành khách trước khi hãng khàng không cho phép họ lên máy bay Việc xét nghiệm huyết thanh vẫn chưa đáng tin cậy hoàn toàn là vì Covid-19 vẫn còn rất mới và các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm hiểu về nó. Những người có hệ miễn dịch chống được Covid-19 Nhiễm Covid-19 sẽ bị tổn thương não nghiêm trọng? Sẽ ra sao nếu virus corona và tất cả các loại virus biến mất? Đến nay, virus này có vẻ như không tuân theo các quy tắc thông thường khi đối chiếu với các lý thuyết miễn dịch truyền thống. Các nhà khoa học đã phát hiện rằng có một số bệnh nhân hồi phục sau khi mắc bệnh nhưng lạ lùng là họ lại không hề có kháng thể nào. Các mẫu máu thu thập trước đây cho thấy đã có dấu vết của các tế bào miễn dịch Covid-19 tồn tại từ trước khi người ta phát hiện ra Covid-19. Điều này chứng tỏ một số người đã có ít nhiều khả năng miễn dịch trong cơ thể trước khi virus này xuất hiện ở Trung Quốc vào tháng 12/2019. Ngày càng có nhiều nghi vấn quanh việc nếu một người đã từng nhiễm Covid-19, người đó sẽ miễn dịch với căn bệnh được trong thời gian là bao lâu. Có một số bằng chứng cho thấy dù ta có thể tìm ra kháng thể ít nhất trong thời gian ba tháng ở bệnh nhân đã hồi phục sau khi lâm bệnh nặng vì Covid-19, nhưng ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy ở các ca bệnh nhẹ hơn, kháng thể nhanh chóng sụt giảm trong khoảng ba tháng sau khi hết bệnh. Các nhà nghiên cứu từ Đại học California, Los Angeles, những người đã tiến hành nghiên cứu về tuổi thọ của kháng thể, nói rằng cần thận trọng khi sử dụng kháng thể làm chuẩn mực cấp hộ chiếu miễn dịch. Tuy nhiên, một phần khác của hệ miễn dịch - tế bào T - cho thấy nhiều hứa hẹn hơn, vì nó là nguồn miễn dịch chống Covid-19 có tuổi thọ lâu dài hơn. Phức tạp hơn nữa là một số trường hợp bệnh nhân Covid-19 cho thấy họ vẫn tiếp tục mang virus và có thể phát tán bệnh trong khoảng ba tháng sau khi họ hồi phục. Thêm vào đó, ca bệnh tái nhiễm đầu tiên trên thế giới, với chủng Covid-19 khác, vừa được công bố ở Hong Kong. Nói tóm lại là chúng ta vẫn đang vật lộn tìm cách hiểu bản chất của phản ứng miễn dịch với bệnh Covid-19, và hiện thì việc đặt hy vọng vào kết quả xét nghiệm huyết thanh vẫn là quá sớm. Người ta cũng quan ngại là hộ chiếu miễn dịch, vốn sẽ đưa ra chỉ dấu xác nhận an toàn, có thể làm công chúng hiểu nhầm sự phức tạp của tình trạng miễn dịch, dẫn đến việc họ phớt lờ các lời khuyên về y tế cộng đồng và làm tăng rủi to tiếp tục truyền nhiễm. Nó cũng có thể tạo ra khuyến khích ngược khiến nhiều người tìm cách mắc bệnh để có thể được miễn dịch và sau đó quay trở lại "đời sống bình thường". Trong tháng Năm, một khảo sát của tờ Daily Mail cho thấy 19% người Anh sẽ cân nhắc tự làm bản thân nhiễm bệnh nếu chính phủ Anh đưa hộ chiếu miễn dịch vào sử dụng. Hộ chiếu miễn dịch có thể tạo ra một dạng đặc quyền mới dưới dạng tinh hoa kháng thể Đến khi vaccine Covid-19 được phát triển thành công trong tương lai, thì có thể là chứng nhận đã tiêm ngừa tương tự với chứng chỉ tiêm ngừa bệnh vàng da sẽ được đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, hầu hết chuyên gia tin rằng vaccine sẽ chỉ trở nên phổ biến rộng rãi sớm nhất là vào giữa năm 2021 - thời gian chờ đợi đau đớn cho ngành du lịch - mà thậm chí đưa ra thời điểm như vậy cũng vẫn là một dự đoán tích cực. Gây trầm trọng thêm tình trạng phân biệt đối xử Các nhà ủng hộ quyền dân sự ở cả hai bờ Đại Tây Dương đã cảnh báo về việc hộ chiếu miễn dịch có thể tiềm ẩn một con dốc trượt dài khác. Trong thời gian phong trào Black Lives Matter buộc thế giới phải nghiêm khắc xem xét lại tình trạng bất bình đẳng về cấu trúc xã hội, những nhóm này cảnh báo rằng hộ chiếu miễn dịch có thể tạo ra một dạng đặc quyền mới dưới hình thức 'tinh hoa miễn dịch'. Liên đoàn Tự do Dân sự Hoa Kỳ (ACLU) cho biết chứng chỉ miễn dịch có thể làm trầm trọng thêm tình trạng phân biệt chủng tộc vốn đã tồn tại sẵn ở Hoa Kỳ. Đó là vì các ngành công nghiệp có khả năng sẽ tìm cách có được hộ chiếu này cho những nhân viên không thể làm việc từ nhà - như trong ngành sản xuất thực phẩm, ngành vệ sinh, vận tải và chuyển phát. Những ngành này cơ bản là thuê nhân công là dân nhập cư, người da màu và phụ nữ, vốn là nhóm cư dân luôn ở trong tình trạng không thể tiếp cận hệ thống y tế một cách bình đẳng. Những công nhân này chấp nhận rủi ro nhiễm bệnh để kiếm sống và họ sẽ ít nhận được sự hỗ trợ một khi nhiễm bệnh. Công nhân sau khi mắc bệnh rồi khỏi bệnh và có miễn dịch có thể sẽ có cơ hội làm việc cao hơn so với những người chưa được miễn dịch, tạo ra tình trạng phân tầng mới. Khi đó, những công nhân chưa nhiễm bệnh sẽ phải đối mặt với lựa chọn kinh khủng, đó là hoặc tiếp tục thất nghiệp hoặc chấp nhận rủi ro bị nhiễm bệnh. Nghe thật u ám, nhưng trên thực tế thì điều này đã từng xảy ra. Khi bệnh vàng da quét qua New Orleans hồi thế kỷ 19, công nhân chưa miễn dịch bị xếp vào nhóm không thể thuê mướn. Sự không công bằng này đã ảnh hưởng đến người nhập cư và da màu, những người do hoàn cảnh sống mà buộc phải tiếp tục kiếm tiền, trong khi các gia đình da trắng giàu có và chủ doanh nghiệp có thể trốn trong nhà để bảo vệ bản thân. Nếu vaccine Covid-19 được phát triển, ta có thể sẽ thấy chứng chỉ vaccine được dùng để làm giấy thông thành, tương tự như với bệnh vàng da Xâm phạm quyền riêng tư ACLU cảnh báo rằng hộ chiếu miễn dịch có thể góp phần tạo ra một "hệ thống cơ sở vật chất giám sát sức khỏe kiểu mới, đe dọa đến quyền riêng tư". Mối quan ngại này được Ella Jakubowska ở tổ chức Quyền Kỹ thuật Số Châu Âu (EDRi), một tổ chức liên kết về nhân quyền và quyền dân sự ở Châu Âu chia sẻ. Jakubowska cho rằng "sự kết hợp dữ liệu sức khỏe với dữ liệu sinh trắc học giúp các quốc gia tăng cường khả năng xây dựng hệ thống dữ liệu cực kỳ chi tiết, xâm phạm đến con người", trong đó có thông tin về quá trình di chuyển, làm việc và nhà cửa. "Đến lượt nó, điều này có thể đem lại hệ quả đáng sợ về quyền biểu đạt", trong đó có nguy cơ chính phủ các nước sử dụng hộ chiếu miễn dịch để ngăn chặn tự do đi lại, với lý do là để chống dịch bệnh. Căng thẳng giữa việc phải cân bằng quyền tự do công dân với việc thu thập dữ liệu ở quy mô lớn không phải là điều gì mới mẻ. Điều đáng nói là các chính phủ duy trì tình trạng cân bằng giữa tự do và an ninh ra sao. Hệ thống giám sát quy mô lớn ở Trung Quốc, vốn từng bị truyền thông phương Tây chỉ trích là quá mức, đã cho thấy cực kỳ hiệu quả trong việc kiểm soát Covid-19. Tuy nhiên, trong phỏng vấn với BBC, Adam Schwartz, luật sư cao cấp từ Tổ chức Biên giới Điện tử ở California, cho biết trong lịch sử, các chính phủ luôn trì hoãn việc rút lại những quyền lực an ninh của mình sau khi đã tăng quyueefn này lên. "Chẳng hạn, sau vụ tấn công 11/9, chính phủ Hoa Kỳ đã tạo ra hệ thống giám sát cực kỳ lớn. Mười chín năm sau đó, những sức mạnh này vẫn chủ yếu nằm trong tay chính phủ Hoa Kỳ." Các chuyên gia cảnh báo rằng Covid-19 có thể mở ra kỷ nguyên mới về giám sát kỹ thuật số toàn cầu Duy trì quyền lực đặc biệt này và sử dụng phục vụ vượt ra ngoại phạm vi nhiệm vụ ban đầu được gọi là tình trạng "vượt quyền", và các chuyên gia cảnh báo Covid-19 có thể mở ra kỷ nguyên mới về giám sát kỹ thuật số toàn cầu. Các chính phủ đã ở trong vị trí cực kỳ khó khăn khi phải cân bằng sức khỏe toàn cầu với nhu cầu phục hồi nền kinh tế. Dù hộ chiếu miễn dịch có xuất hiện, trên bề nổi là liều thuốc cứu nền du lịch và một phần đáng kể của kinh tế toàn cầu, nhưng nó cũng thêm vào tình trạng phức tạp về nhân quyền, vốn đã bị ảnh hưởng trước gánh nặng từ sự kiện chưa từng xảy ra từ cả thế kỷ qua. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.
|
Các nhà khoa học nghi ngờ một chợ hải sản ở thành phố Vũ Hán của Trung Quốc là nguồn gốc của dịch bùng phát virus corona, đã cướp đi 427 mạng sống cho đến nay.
|
Virus corona: Hồi chuông cảnh tỉnh từ nạn săn bắt và tiêu thụ động vật hoang dã
|
Việt Nam được biết đến đến là nơi tiêu thụ và trung chuyển trái phép các sản phẩm động vật hoang dã Chợ này được biết như chỗ buôn bán bất hợp pháp các loài động vật hoang dã như rắn, chồn và nhím, được nhốt trong lồng để bán làm đồ ăn hoặc thuốc, cho đến khi toàn bộ tỉnh được kiểm dịch. Trung Quốc là nước tiêu thụ sản phẩm động vật hoang dã lớn nhất thế giới, cả hợp pháp và bất hợp pháp và Việt Nam đã là một điểm lớn cung cấp nhiều loài như vậy vào thị trường Trung Quốc. Cấm tạm thời Giới chức của Tổ chức Y tế Thế giới cho biết nguồn chính lây nhiễm có khả năng cao là từ dơi. Nhưng họ cho rằng virus đã xâm nhập vào loài khác, vốn chưa được xác định , trước khi lây nhiễm cho con người. Trung Quốc có truyền thống rất ưa ăn các loài động vật hoang dã. Một số động vật được ăn vì hương vị của chúng như một món ăn ngon, trong khi một số khác được tiêu thụ như thuốc y học cổ truyền. Tin cho hay các nhà hàng ở một số vùng của Trung Quốc bán các món ăn như súp dơi (với cả con trong súp), súp được nấu với tinh hoàn của hổ hoặc các bộ phận cơ thể của cầy hương. Rắn hổ mang chiên, chân gấu om, rượu ngâm xương hổ cũng có trong thực đơn của các nhà hàng vừa kể. Chợ động vật hoang dã ở khu vực sập sệ có bán chuột, mèo, rắn và nhiều loài chim bao gồm cả những loài có nguy cơ tuyệt chủng cao. Các sản phẩm động vật hoang dã cũng được sử dụng trong nhiều loại thuốc truyền thống của Trung Quốc chủ yếu với niềm tin rằng chúng có khả năng chữa trị nhiều loại bệnh, như bất lực nam, viêm khớp và bệnh gút. Việt Nam: ‘Đừng để vẻ đẹp tự nhiên biến mất' Nhân viên thương vụ VN ‘mua vây cá mập cho gia đình’ Nguy cơ tuyệt chủng Nhu cầu về vảy tê tê cho các loại thuốc này đã gần như xóa sổ loài này tại Trung Quốc và tê tê giờ đây đã trở thành động vật hoang dã bị săn trộm nhiều nhất ở các nơi khác trên thế giới. Việc sử dụng sừng tê giác không bền vững cho y học cổ truyền Trung Quốc là một ví dụ khác về thói quen khiến loài vật này trở thành một loài có nguy cơ tuyệt chủng. Việt Nam cũng là một trong những thị trường lớn cho cả vảy tê tê và sừng tê giác. Các chuyên gia động vật hoang dã cho biết, thị trường Việt Nam cũng đã nổi lên như một nơi cung cấp chính cho Trung Quốc sau khi chính quyền Trung Quốc khởi xướng một số qui định nghiêm ngặt đối với hoạt động buôn bán bất hợp pháp này trong những năm gần đây. Tất cả những hoạt động mua bán này đang diễn ra trong khi hơn 70% các ca lây nhiễm mới phát hiện ở người được cho là đến từ động vật, đặc biệt là động vật hoang dã. Sự bùng phát dịch virus corona đã và đang rọi đèn trở lại vào hoạt động buôn bán động vật hoang dã của Trung Quốc, vốn đã bị các nhóm bảo tồn chỉ trích vì đã đẩy một số loài đến bờ vực tuyệt chủng. Trước diễn biến mới nhất, chính quyền Trung Quốc đã ban hành lệnh cấm tạm thời đối với buôn bán động vật hoang dã để chống lại sự lây lan của virus. Nhưng các nhà bảo tồn đang dùng cơ hội này để yêu cầu một lệnh cấm vĩnh viễn. Trung Quốc gần đây đã ra lệnh cấm hoạt động buôn bán ngà voi, trước đây được coi là hợp pháp ở trong nước Trung Quốc sẽ lắng nghe? Liệu sự bùng phát virus này có thể là một bước ngoặt trong nỗ lực toàn cầu nhằm chấm dứt buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp và rốt cục bảo vệ được sức khỏe cộng đồng hay không? Các chuyên gia nói rằng đó là thách thức lớn nhưng đó không phải là một nhiệm vụ bất khả thi. Theo giới chức WHO, các loại virus gây ra Hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) và Hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS) cũng được cho là có nguồn gốc từ dơi nhưng chúng đã xâm nhập vào người thông qua mèo và lạc đà. "Chúng tôi đang tiếp xúc với các loài động vật hoang dã và môi trường sống của chúng mà trước đây chúng ta không tiếp xúc", Bác sĩ Ben Embarek thuộc Ban Dinh dưỡng và An toàn Thực phẩm của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nói với BBC. "Do đó, chúng ta có một số bệnh mới liên quan đến sự liên hệ mới giữa người và virus, vi khuẩn và ký sinh trùng mà trước đây ta chưa biết đến". Một phân tích gần đây của gần 32.000 loài động vật có xương sống trên đất liền được biết đến cho thấy khoảng 20% trong số các loài này được mua và bán trên thị trường thế giới, hợp pháp hoặc bất hợp pháp. Coronavirus, súp dơi, Đảng Xanh và tầm tư duy năm mới Bắt lượng sừng tê giác kỷ lục trên đường đến VN Virus corona: TQ cấm bán động vật hoang dã trên cả nước Đó là hơn 5.500 loài động vật có vú, chim, bò sát và loài lưỡng cư. Buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp được ước tính trị giá khoảng 20 tỷ đô la và là hoạt động buôn bán bất hợp pháp lớn thứ tư sau ma túy, mua bán người lậu và hàng giả. Tên Việt Nam nổi lên trong danh sách các quốc gia không thể ngăn chặn buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp mặc dù cảnh báo nghiêm trọng chống lại mức độ mất đa dạng sinh học đáng báo động mà thế giới đang phải đối mặt. Ảnh sừng tê tại một làng gần Hà Nội do Ủy ban Công lý Động vật Hoang dã (WJC) cung cấp Hồi chuông cảnh tỉnh "Cuộc khủng hoảng y tế này phải đóng vai trò như một hồi chuông cảnh tỉnh", Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên (WWF) cho biết trong một tuyên bố," vì cần chấm dứt sử dụng không bền vững các loài động vật đang bị đe dọa và các bộ phận của chúng, làm vật nuôi lạ, để tiêu thụ thực phẩm và dùng làm thuốc". Chính phủ Trung Quốc, tuy nhiên, đã nói rõ rằng lệnh cấm sẽ là tạm thời. "Nuôi, vận chuyển hoặc bán tất cả các loài động vật hoang dã bị cấm kể từ ngày thông báo cho đến khi tình hình dịch bệnh trong nước kết thúc", một chỉ thị được ban hành bởi ba cơ quan của chính phủ. Bắc Kinh đã tuyên bố lệnh cấm tương tự khi dịch SARS bùng phát vào năm 2002. Nhưng các nhà bảo tồn cho biết vài tháng sau khi thông báo, chính quyền nhẹ tay và thị trường động vật hoang dã đã trở lại ở Trung Quốc. Các nhà bảo tồn thiên nhiên nói rằng, điều đó cũng khuyến khích các thị trường động vật hoang dã lớn khác như Việt Nam tiếp tục. Một số nơi yêu cầu đóng cửa biên giới với khách đến từ Trung Quốc do lo ngại dịch bệnh Tăng cường kiểm tra Vào tháng 9 năm nay, Bắc Kinh sẽ tổ chức một hội nghị toàn cầu lớn về tài nguyên thiên nhiên và sinh học, được gọi là Công ước về Đa dạng sinh học. Theo một báo cáo liên chính phủ được công bố năm ngoái, một triệu loài có nguy cơ tuyệt chủng - là mức chưa bao giờ có trong lịch sử loài người. Sau hậu quả của sự bùng phát virus corona, các bài xã luận trên phương tiện truyền thông do nhà nước kiểm soát của Trung Quốc đã và đang lên án thị trường động vật hoang dã bất kiểm soát tại nước này. "Chúng tôi coi đây là cơ hội cho một động thái nhằm chấm dứt vĩnh viễn việc nuôi, nhân giống, thuần hóa và sử dụng động vật hoang dã, không chỉ cho mục đích giết lấy thịt mà còn cho cả y học cổ truyền", Debbie Banks, thuộc Cơ quan Điều tra Môi trường có trụ sở tại London, nói. Bà Banks đã thực hiện các cuộc điều tra động vật hoang dã lớn ở Trung Quốc. Các chuyên gia cho biết dịch Cúm A hay cúm gia cầm đã giúp cho việc bảo tồn nhiều loài chim trong tự nhiên. Họ cũng nói về sự thành công việc Trung Quốc ra lệnh cấmc nhập khẩu ngà voi - sau nhiều năm chịu áp lực quốc tế để cứu voi khỏi sự tuyệt chủng. Tuy nhiên, trong động thái liên hệ rõ ràng về các thị trường động vật hoang dã lớn khác như Việt Nam, họ nhấn mạnh rằng lệnh cấm và quy định đối với các sản phẩm động vật hoang dã sẽ cần phải mang tính toàn cầu - và không chỉ ở Trung Quốc. Teresa Telecky, phó chủ tịch Hiệp hội Nhân đạo Quốc tế cho biết nói rõ ràng rằng việc cấm buôn bán chim ở Hoa Kỳ và EU (trong khi dịch Cúm A) đã mang lại lợi ích cho việc bảo tồn chim bằng cách giảm số lượng chim ra khỏi tự nhiên và giảm nguy cơ xâm lấn các loài quy hiếm khác. Các chuyên gia động vật hoang dã nói rằng là thị trường lớn nhất của các sản phẩm động vật hoang dã, Trung Quốc chắc chắn có thể làm gương.
|
Tiếng hò reo, ba ngón tay giơ cao của người biểu tình khắp đường phố Bangkok là dấu hiệu bề mặt của những chuyển động quyết liệt trong lòng Thái Lan, một đất nước Phật giáo nhưng có lịch sử bất ổn chính trị.
|
Biểu tình Thái Lan: Sự trỗi dậy của thế hệ dám tranh đấu cho dân chủ
|
Cảnh sát đã xịt vòi rồng và hơi cay vào người biểu tình đêm 16/10 Người biểu tình đang thách thức không chỉ chính quyền thủ tướng Prayut Chan-o-cha khi yêu cầu ông từ chức và thay máu nội các. Họ còn đòi kiềm chế quyền lực của hoàng gia. Đây là một sự kiện gây chấn động bởi người dân Thái Lan, từ khi mới lọt lòng, đã được dạy phải tôn kính và yêu mến nhà vua. Có mặt ở Thái Lan những ngày này, tôi mới hiểu được nhịp đập những tâm hồn khát khao tự do, say mê biểu đạt và tinh thần hùng hồn "Do you hear the people sing". Phá vỡ cấm kỵ Hôm 14/10, một cảnh tượng đã đi vào lịch sử: người biểu tình giơ biểu tượng ba ngón tay thách thức khi đoàn xe hoàng gia chở Hoàng hậu Suthida và Hoàng tử Dipangkorn đi ngang qua. Đây là điều chưa từng có tiền lệ tại một đất nước mà uy quyền hoàng gia hiện diện ở mọi khía cạnh xã hội như Thái Lan. Thế giới từng chứng kiến cảnh tượng hàng chục ngàn người dân Thái đổ về Bangkok khóc thương cố vương Bhumibol vài năm trước. Những người nông dân lam lũ ôm chân dung nhà vua trước ngực. Những buổi cầu nguyện trước đền thờ hoàng gia người dân quỳ lạy suốt vài tiếng đồng hồ. Nhưng giờ đây, điều cấm kỵ suốt 90 năm của đất nước đã bị phá vỡ: tôn kính được thay bằng chất vấn. Hoàng hậu Suthida được xe chở qua đám đông người biểu tình Tuần qua Bangkok mưa xối xả, nhưng hàng chục nghìn người vẫn kiên trì biểu tình đòi dân chủ. Họ giơ cao ba ngón tay - biểu tượng của phong trào được cho là lấy cảm hứng từ bộ phim Hungers Game nói về sự nổi dậy chống độc tài. Ngày 16/10 đánh dấu một bước tiến khác: Bất chấp lệnh giới nghiêm khẩn cấp, người dân vẫn xuống đường khiến chính quyền phải đóng cửa các trạm tàu điện gần điểm biểu tình. Hôm ấy tôi đứng trước cửa nhà ga phóng mắt nhìn xuống - hàng trăm bạn trẻ mặc áo học sinh trắng kiên trì đứng dày đặc. Dòng người đổ về, chì chân, không khoan nhượng. Lượng người kéo đến Pathumwan - điểm biểu tình gần trung tâm mua sắm Siam Paragon ngày càng đông khiến hệ thống tàu ga BTS và MRT phải tiếp tục đóng nhiều trạm. Cuối cùng, cảnh sát đã xịt vòi rồng để giải tán đám đông. Những bộ đồng phục của học sinh, sinh viên co lại dưới làn đạn nước. Người biểu tình chỉ có dù, áo mưa đứng sát vào nhau. Các bạn trẻ ấy có thể chọn bỏ chạy nhưng họ vẫn đứng lại, bung dù đỡ làn đạn nước. Mỗi người phải là một "mainstay" - trụ đỡ phong trào này. Người biểu tình đối đầu với cảnh sát đêm 16/10 Đêm đó, nhiều người không về nhà, nhiều người đã bị bắt. Nước mắt đã rơi. Nỗi sợ lấp ló. Thế nhưng tinh thần phản kháng cũng tăng lên. Ngày hôm sau, họ vẫn tiếp tục biểu tình, kiên định giơ cao ba ngón tay thể hiện ý chí bất phục tùng. Trên đường ra điểm biểu tình, tôi vẫn gặp các bạn rất trẻ đeo khẩu trang mặc đồng phục. Vai họ nhấp nhô giữa hàng ngàn đôi vai lô xô bước về điểm tập trung. Những đôi vai 17 tuổi, 20 tuổi, 30 tuổi ấy - đang nhận trách nhiệm đấu tranh vì dân chủ. Thủ lĩnh biểu tình nổi tiếng Mike Rayong cầm loa hô giữa dòng người: "Giống như những con chó bị dồn vào chân tường, chúng tôi chiến đấu cho đến chết". Mike nói với đám đông: "Chúng ta sẽ không lùi bước. Chúng ta sẽ không bỏ chạy". Trời mưa và vòi rồng vẫn xịt. Bạn tôi đùa, hồi tháng 4, do dịch Covid nên người Thái chưa được chơi Lễ hội Songkran, giờ họ chơi bù, chơi hết mình, vì ước muốn dân chủ cho đất nước này. Cuộc chiến giữa các thế hệ Cuộc biểu tình mà thế giới chứng kiến tại Thái Lan không chỉ diễn ra trên đường phố mà còn ở trong mỗi gia đình Thái Lan: sự chia rẽ giữa bố mẹ và con cái. Cũng giống như ở Việt Nam, chính trị là chủ đề nhạy cảm trong gia đình. Khi bạn muốn đi biểu tình, bố mẹ sẽ trăm lần ngăn cản vì lo sợ. Điều đó cũng đang diễn ra trong lòng nước Thái. Những bạn trẻ Thái Lan đang phải đối đầu trực diện với bố mẹ mình. Họ đang đối đầu với chính ông bà nội ngoại, cha mẹ, những người đã quỳ trước sân hoàng gia bốn năm trước khóc thương nhà vua Bhumibol. Họ đối mặt với xung đột thế hệ lớn chưa từng có ở Thái Lan - vấn đề về Hoàng Gia. Khác với thế hệ trước, họ được tiếp cận nhiều thông tin hơn, dũng cảm hơn và hiểu được ước muốn của bản thân hơn. Họ nói với tôi rằng họ "không thể chịu đựng thêm sự cường quyền và độc tài của chế độ hiện tại." Lướt giữa dòng người biểu tình hầu hết các gương mặt đều là các bạn trẻ 17 - 18 tuổi. Tôi chợt nhớ bản thân khi bằng tuổi họ, dường như chỉ nghĩ xem ăn gì, đi chơi đâu. Panusaya Sithijirawattanakul đọc bản tuyên ngôn 10 điểm kêu gọi cải cách chế độ quân chủ Vậy mà Thái Lan, cô gái Panusaya Sithijirawattanakul, ở tuổi 21 tuổi đã đọc bản tuyên ngôn 10 điều cần cải cách - đả động đến hoàng gia và chính quyền. Cũng như nhiều bạn trẻ khác, Panusaya cũng phải đối mặt với sự căng thẳng tột độ với bố mẹ mình. Mẹ cô kinh hoàng trước phát biểu của Panusaya và nài nỉ cô đừng tham gia biểu tình. Chiến tranh lạnh trong gia đình cũng bùng nổ. Tôi hỏi một cậu bạn 15 tuổi tham dự biểu tình ở Lat Phrao hôm 17/10 về sự chia rẽ trong gia đình, cậu nói: "Em thương và kính trọng bố mẹ nhưng không phải vì thế mà hy sinh những giá trị cốt lõi của bản thân. Bố mẹ tổn thương vì em đi biểu tình, em cũng tổn thương vì bố mẹ không ủng hộ. Điều đó nghĩa là mọi người rất yêu thương nhau, chỉ là bất đồng quan điểm. Em nghĩ trong gia đình, sự bất đồng có thể tìm cách nối kết miễn còn có tình yêu, nhưng phải từ bỏ bản thân để vui lòng bố mẹ thì đó không còn là gia đình". Điều này khiến tôi nhớ lại cuộc biểu tình ở Hong Kong năm ngoái, vào ngày 5/7/2019, hàng ngàn bố mẹ đến tọa kháng tại khu công viên nhỏ Chater Garden để ủng hộ con mình. Nếu có được sự ủng hộ của bố mẹ, liệu người trẻ Việt nam có mang nỗi sợ hay nghi hoặc bản thân khi lên tiếng về các vấn đề xã hội? Bạn biết không, vấn đề không phải chúng ta nói đúng hay sai, mà chúng ta dám đặt câu hỏi, chất vấn để tìm câu trả lời. Quá nhiều rào cản của việc "biết gì mà bàn" đã chặn họng và cướp đi tiếng nói của người trẻ Việt Nam. Trên Instagram của mình, Hoa hậu hoàn vũ Thái Lan 2017 - Maria Lyn Ehren đã đăng hình ảnh cô ở tại Victory Monument cầm bảng ủng hộ người biểu tình. Ở Thái những ngày này mới thấu được khúc hùng ca của tự do. Ngay cả người đẩy xe trái cây bán trên đường cũng cảnh báo cho người biểu tình biết cảnh sát đến. Những chú xe ôm mà bạn thấy trong phim Bad Genius cũng đợi chờ đón người biểu tình về nhà. Các nhà sư, giới nghệ sĩ cũng lên tiếng, treo avatar ủng hộ. Người biểu tình ở Thái Lan - họ không đơn độc. Sự tự trọng của báo giới Trước làn sóng biểu tình mạnh mẽ, giới chức Thái Lan đã ra lệnh điều tra bốn tờ báo nổi tiếng: Prachatai, Voice TV, The Reporters và The Standard - những kênh đã tường thuật liên tục về cuộc biểu tình. Tại thời điểm cảnh sát bắn vòi rồng vào người biểu tình, livestream của The Reporters đã thu hút hơn 200.000 người xem trực tiếp - một con số đáng nể phục và gây lo lắng cho nhà cầm quyền. Nhà báo của Prachatai đêm 17/10 đã bị bắt trong một buổi tường thuật trực tiếp. Nhiều người lo ngại về an nguy của các nhà báo. Nhưng những đồng nghiệp của tôi ở Bangkok, họ lại vẫn tiếp tục xuống đường, tiếp tục tường thuật. Phóng viên có mặt giữa cảnh sát và người biểu tình hôm 15/10 Nhiều người trong số họ đã treo avatar màu đen vào đêm xảy ra đụng độ, như một cách để tang cho nền dân chủ Thái Lan. Số khác treo avatar "Journalism is not a crime" (Báo chí không phải là tội) để củng cố tự do báo chí. Bạn tôi bảo, chúng ta là nhà báo, cần giữ trung lập nhưng không phải là làm ngơ trước sự tàn bạo của cảnh sát. Bạn nói: "Mình phẫn nộ vì người biểu tình toàn bọn trẻ, chúng không có vũ khí gì hết để chống lại với lực lượng cảnh sát đầy súng ống. Mình thực sự khóc khi thấy gương mặt hoảng loạn của mấy đứa nhỏ chạy vào trường đại học để trú thân". Theo quan sát của tôi, ở lằn ranh giữa người biểu tình và cảnh sát thường là nơi dễ xảy ra bạo lực nhất. Nhưng trong cuộc biểu tình hôm 15/10, ngay lằn ranh ấy, chỉ cần có tiếng la hét đụng độ là phóng viên ào tới. Các ống kính đủ loại, hàng chục smartphone chĩa trực diện vào cảnh sát và họ vô tình che chắn cho người biểu tình. Ở các cuộc biểu tình quy mô nhỏ hơn, có khi lượng phóng viên ngang ngửa số người biểu tình. Người biểu tình tụ tập ở Lat Phrao hôm 17/10 tiếp tục đưa ra yêu cầu đối với chính phủ của họ Điều này dường như khác hẳn ở Việt Nam. Khi các cuộc biểu tình phản đối Formosa, biểu tình chống Luật An ninh mạng và Luật đặc khu nổ ra ở Sài Gòn, nhiều nhà báo đã được nhắc nhở không tham gia. Số khác vẫn đi, họ bị bắt và không được các tòa soạn nơi họ làm việc bảo lãnh kịp thời. Hầu hết các thông tin, hình ảnh của cuộc biểu tình đều từ người dân. Báo chí ít khi đả động đến. Một số nhà báo được "chỉ thị" viết bài Sài Gòn bình yên dù cuộc biểu tình đã có người đổ máu. Nhiều người bị bắt và đánh đập vì đi biểu tình. Trong đó có cả phụ nữ và trẻ em. Tôi còn nhớ bài báo tựa đề "Công an TP HCM khẳng định Việt Tân tổ chức gây rối" đã khắc họa một bạn trẻ có tiền án, là thành phần kích động. Sau cuộc đối chất của bạn và người viết bài, nội dung này được gỡ bỏ nhưng chưa bao giờ tờ báo lên tiếng xin lỗi đến bạn trẻ kia hay độc giả. Trong khi đó ở Thái Lan, tờ Bangkok Post hôm 18/10 có bài "Protesters hit Bangkok train station" với hàm ý người biểu tình đã làm tê liệt hệ thống tàu công cộng. Nhưng thực chất chính phủ đã ra lệnh đóng tàu nhằm cản trở người dân biểu tình. Ngay khi vấp phải làn sóng chỉ trích, Bangkok Post đã đính chính và xin lỗi bạn đọc. Đó là sự sòng phẳng của báo chí với người đọc của mình. Bangkok Post đính chính và xin lỗi về bài viết tường thuật về cuộc biểu tình Cuộc biểu tình ở Thái Lan sẽ còn tiếp diễn. Nhưng để có được dân chủ, cần nhiều hơn một ý tưởng vĩ đại. Để có dân chủ cần có hàng chục nghìn người tin vào giá trị của nó mà bất chấp mưa gió, lệnh cấm để biểu tình. Để có dân chủ cần những bố mẹ có thể lắng nghe con cái dù không đồng tình với chúng. Để có dân chủ cần những phóng viên tự trọng và dũng cảm đưa tin không khoan nhượng. Để có dân chủ cần những hiệu phó như ở đại học Chiang Mai, đại học Chulalongkorn, biểu tượng của những thầy cô tuyên bố sẽ bảo vệ sinh viên mình. Để có dân chủ cần tất cả mọi người - như tượng đài Dân Chủ - một tượng đài nhỏ và đơn độc - nhưng không khuất bóng trong tâm thế của hàng chục nghìn người đổ xuống đường trong mưa gió.
|
Thứ năm 22/11/2018 nhật báo TAZ của Đức bình luận về việc Hà Nội trục xuất cô Lê Thu Hà như sau:
|
Luật nào khiến cô Lê Thu Hà bị đuổi hai lần khỏi tổ quốc?
|
Luật sư Đài và bà Lê Thu Hà bị giới chức bắt hồi 12/201. Trong năm nay, hai người bị trục xuất sang CHLB Đức "Lê Thu Hà là công dân của nước Việt Nam, cô không có quốc tịch nào khác. Một quốc gia khước từ, không cho công dân của mình nhập cảnh là một hành vi vi phạm Công pháp quốc tế". Cô Hà sinh ra và lớn lên tại Việt Nam, vì bất đồng chính kiến đã bị bắt bỏ tù và sau đó trục xuất sang Đức. Cô mong trở về Việt Nam sống với mẹ già nhưng một lần nữa lại bị trục xuất phải quay lại Đức. Luật sư Nguyễn Văn Đài cho biết rằng "cô Hà được Đức cấp giấy tờ có hiệu lực ba năm ở Đức bắt đầu từ ngày 1/11/2018 bao gồm sổ thông hành, giấy phép định cư, giấy phép lao động nhưng cô ấy đã không nhận…". Như thế chính phủ Đức đã thực hiện 'Công ước 1954 về Quy chế người không quốc tịch' trợ giúp cô Lê Thu Hà. Trước tiên cần tìm hiểu về quy chế "người không quốc tịch" và luật quốc tịch tại Việt Nam hiện nay.Ta cần tìm hiểu quy chế này và luật quốc tịch xem ra sao. Giúp người không quốc tịch Công ước 1954 về Quy chế người không quốc tịch (Convention relating to the Status of Stateless Persons) yêu cầu chính phủ các nước bảo vệ họ tối đa, hỗ trợ giấy tờ đi lại, trợ giúp hành chính, công ăn việc làm, giáo dục. Thuật ngữ "người không quốc tịch" chỉ người không được coi là công dân của bất kỳ quốc gia nào. Công ước 1961 về việc Giảm bớt người không quốc tịch nói cần giảm số người không quốc tịch, bao gồm quyền đi khỏi nơi bị truy bức cũng như quyền trở về quê hương xứ sở. Cả hai Công ước 1954 và 1961 đều chưa được chính phủ Việt Nam ký kết (xem danh sách các nước đã ký ở đây). Một số người dịch thuật ngữ "stateless person" thành "người vô tổ quốc" là không chính xác. Người Việt có thể bị tước quyền công dân nước CHXHCN Việt Nam vì bất đồng chính kiến hay vì các lý do khác thì vẫn là người Việt và tổ quốc Việt Nam vẫn là tổ quốc của người Việt Nam. 'Tước quốc tịch chưa có tiền lệ ở Việt Nam' Tranh cãi quanh việc Lê Thu Hà từ Đức về VN Người Việt 'tự vẫn' trong trại ở Nhật? Quyền công dân nước CHXHCN Việt Nam Quyền công dân của người Việt Nam hiện nay rất khác quốc tế và khác cả ở miền Nam Việt Nam trước 30/4/1975. Chính quyền Việt Nam đã công khai trục xuất nhiều công dân bất đồng chính kiến, buộc họ đi lưu đày, vĩnh viễn không cho về quê hương mà cô Lê Thu Hà chỉ là một trường hợp gần nhất. Theo Khoản 2 Điều 17 của Hiến pháp CHXHCN Việt Nam năm 2013 thì "Công dân Việt Nam không thể bị trục xuất, giao nộp cho nhà nước khác." Nhưng Khoản 4, Điều 88 của Hiến pháp 2013 lại cho phép Chủ tịch nước quyền "tước quốc tịch Việt Nam". Khoản 1 điều 31 Luật Quốc Tịch 2008 quy định về việc công dân CHXHCN Việt Nam bị tước quốc tịch. Nhưng việc đuổi khỏi Việt Nam xảy ra cả với những người là công dân Việt Nam. Ngày 24/4/2013, ông Phạm Văn Điệp một công dân Việt Nam sống ở Nga từ năm 1992 nhưng không xin nhập quốc tịch Nga, khi về nước đã bị chận lại và trục xuất vì "vi phạm pháp luật Việt Nam". Ông Điệp cho rằng chỉ có Chủ tịch nước mới có quyền tước quốc tịch của ông, nhưng ông vẫn bị cảnh sát áp tải ra máy bay tống khỏi Việt Nam. Ông Điệp từng tham gia đảng Dân chủ Việt Nam và có viết bài đăng trên Đàn Chim Việt và Dân Luận. Người Do Thái bị trục xuất khỏi Đức trên tàu MS St. Louis tới Antwerp, Bỉ Ông Điệp là trường hợp thứ nhất được biết tương tự với trường hợp cô Lê Thu Hà. Nhưng theo tôi biết, nhiều công dân nước CHXHCN Việt Nam khi đến tòa Đại Sứ xin gia hạn hộ chiếu mới biết họ mất quyền gia hạn. Một số công dân Việt Nam khi về lại Việt Nam bị tịch thu giấy thông hành. Một số khác mặc dù có thẻ thông hành nhưng bị cấm xuất ngoại. Luật pháp Việt Nam khá tùy tiện và như cố luật sư Ngô Bá Thành từng diễn tả là "có cả rừng luật, nhưng khi xét xử lại dùng luật rừng". Ngày 24/6/2014, Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật quốc tịch Việt Nam năm 2008. Khoản 2, Ðiều 13 kêu gọi người Việt sống ở nước ngoài làm đơn xin giữ quốc tịch Việt Nam. Trên 4 triệu người Việt sống ở nước ngoài số người xin giữ quốc tịch không nhiều. Sau 30/4/1975, nhiều người ở miền Nam phải ra đi vì bị tù cải tạo, bị phân biệt đối xử, bị tước quyền công dân…nay đa số những ai ra nước ngoài đều đã thành công dân các quốc gia họ tỵ nạn. Nhưng có cả trường hợp họ chọn làm "người không quốc tịch" thay vì phải làm người mang quốc tịch nước CHXHCN Việt Nam. Thanh lọc công dân qua các ví dụ quốc tế Công ước 1954 ra đời để giúp đỡ các nạn nhân bị nhà cầm quyền trục xuất như trường hợp Adolf Hitler tước quốc tịch Đức, trục xuất và diệt chủng người Do Thái. Thời Chiến tranh Lạnh, Liên Xô và Đông Âu cũng tước quốc tịch và trục xuất các nhà bất đồng chính kiến, các văn nghệ sỹ và người Do Thái ra khỏi xứ. Hằng triệu công dân Liên Xô dân tộc Tatar bị cưỡng bách di dân và không được phép quay trở lại quê hương của họ. Thanh lọc sắc tộc, cưỡng bức lưu đày đã xảy ra ở Campuchia sau khi phe Khmer Đỏ chiến thắng, và ở Nam Tư cũ sau khi chế độ cộng sản tan rã. Ở Cuba vào ngày 6/4/1980, 7.000 người lao vào đại sứ quán Peru tại Havana xin tị nạn chính trị. Myanamar không công nhận quyền công dân cho người Rohingya Fidel Castro ra lệnh mở cảng Mariel và mở cửa trại tù cho bất kỳ ai muốn rời Cuba được ra đi. Kết quả chỉ hơn hai tháng có trên 125 nghìn người Cuba đã di cư sang Mỹ. Năm 1998 có xung đột biên giới Eritrea -Ethiopia, chính quyền Ethiopia đã vây bắt hàng nghìn công dân và tống họ sang Eritrea với lý do họ thuộc sắc tộc Eritrea. Myanmar cũng thanh lọc sắc tộc, khiến hơn 300 nghìn dân Hồi giáo Rohingya không được coi là công dân phải bỏ chạy sang Bangladesh hồi cuối tháng 8/2017. Sau vụ Thiên An Môn tháng 6/1989, Trung Quốc cũng đã thanh lọc nhiều công dân bất đồng chính kiến. Gần đây có tin cả triệu người Hồi giáo ở Tân Cương đã bị Bắc Kinh tước quyền công dân, đưa vào các trại cải tạo như ở Việt Nam sau 30/4/1975. Các nước đảm bảo quyền công dân Xin kể về các quyền gắn liền với quốc tịch Úc, nơi tôi đang sinh sống, để có sự so sánh Úc có truyền thống đơn tịch bắt đầu với Đạo luật Quốc tịch năm 1903 (Naturalization Act 1903). Ivana Dolezalova hồi 1968 và hiện nay. Sau khi Liên Xô đem quân vào Praha năm 1968, hàng vạn người Czech và Slovakia đã vượt biên, những người ở lại bị tước quyền xuất cảnh Khi xin gia nhập Quốc tịch Úc, người đứng đơn không bị đòi hỏi bỏ quốc tịch gốc. Năm 2002, Đạo luật Tu chính Quốc tịch Úc bỏ quy định công dân Úc đương nhiên mất quốc tịch Úc khi nhận quốc tịch của quốc gia khác. Nghĩa là Úc công nhận tình trạng song tịch hoặc đa tịch. Cuối năm 2015, tu chính Luật Quốc tịch cho phép tước quốc tịch Úc những người đã xin vào quốc tịch, còn giữ song tịch mà phạm tội hoặc liên can tới khủng bố. Còn tại Đức thời Chiến tranh Lạnh, phía Đông Đức năm 1967 đã ban hành Luật mới về quốc tịch, nhưng phía Tây Đức vẫn áp dụng Luật quốc tịch theo huyết thống từ 1913: "Mọi người Đức đều là công dân Đức". Luật quốc tịch 1913 được tiếp tục sử dụng khi nước Đức thống nhất. Luật Đức đòi hỏi khi nộp đơn xin quốc tịch Đức phải chính thức từ bỏ quốc tịch gốc. Công dân Đức bị mất quốc tịch khi trở thành công dân nước khác nhưng không thể bị tước quốc tịch hay bị trục xuất khỏi nước mình vì bất cứ lý do gì. Còn tại Hoa Kỳ, Hiến pháp định nghĩa công dân theo nguyên tắc huyết thống: con của công dân Mỹ ra đời ở mọi nơi nào trên thế giới đều mang quốc tịch Mỹ. Sau đó, để tránh trường hợp bị kỳ thị màu da, Tu chính án 14 về người da đen đã công nhận quyền công dân cho mọi người sinh ra ở Mỹ. Lợi dụng Tu chính án 14, người ngoại quốc tới Mỹ đẻ con để trẻ em được hưởng quyền công dân và sau này có thể di dân đến Mỹ. Tổng thống Trump nói sẽ ra sắc lệnh ngăn cấm việc lạm dụng này. Luật Mỹ không công nhận song tịch mà cũng không cấm song tịch. Theo Ðiều khoản 349 INA của Luật Quốc tịch Mỹ, "công dân Hoa Kỳ có thể mất quốc tịch Mỹ nếu nhập quốc tịch khác hoặc tuyên thệ trung thành với nước khác". Nhưng thông thường chỉ khi công dân Mỹ làm đơn và tuyên thệ xin từ bỏ quốc tịch Hoa Kỳ thì mới được xem là mất quốc tịch. Luật pháp Mỹ không cho phép bất cứ quan chức tước đoạt quyền công dân của người khác. Chỉ trong một số trường hợp công dân Mỹ không được phép hay bị cấm tới một số khu vực vì lý do an ninh hay chính trị. Quyền công dân thời Việt Nam Cộng Hòa Việt Nam Cộng Hòa sử dụng luật huyết thống nên người Việt và con cái họ mang quốc tịch Việt Nam. Thêm vào đó, ngày 7/12/1955, Tổng thống Ngô Đình Diệm còn ban hành Dụ số 10 quy định tất cả những ai sinh ra trên lãnh thổ Việt Nam đều là người Việt Nam. Lãnh thổ Việt Nam trong Hiến pháp 1956 và Hiến pháp 1967 là từ Ải Nam Quan đến Mũi Cà Mau, nên người miền Bắc hay Nam đều là công dân Việt Nam. Người có quốc tịch Việt Nam sống ở bất cứ nơi vẫn là người Việt Nam và không ai có quyền tước quốc tịch của người Việt Nam. Người Bắc di cư hay vượt tuyến vào Nam đương nhiên được hưởng mọi quyền lợi và nghĩa vụ công dân VNCH. Chính sách chiêu hồi tạo cơ hội cho hơn 230 ngàn cán binh cộng sản trong đó rất nhiều cán binh từ miền Bắc, về hồi chánh. Họ đã được tự động nhận mọi quyền lợi và nghĩa vụ công dân. Theo Hiến pháp 1967 đa số người Việt hải ngoại hưởng đủ quyền bầu cử và ứng cử kể cả các chức vụ cao nhất là Tổng thống. Điều 13.2 quy định: "Mọi công dân đều có quyền bầu cử, ứng cử và tham gia công vụ trên căn bản bình đẳng theo điều kiện và thể thức luật định." Điều 53.1 quy định quyền ứng cử Tổng Thống hoặc Phó Tổng Thống cho những công dân hội đủ các điều kiện sau đây: "Có Việt tịch từ khi mới sanh ra và liên tục cư ngụ trên lãnh thổ Việt Nam ít nhất mười (10) năm tính đến ngày bầu cử. Thời gian công cán và lưu vong chánh trị tại ngoại quốc được kể như thời gian cư ngụ tại nước nhà." Vấn đề quốc tịch và tổ quốc ngày nay Người Việt hải ngoại dù là thuyền nhân, vượt biên đường bộ, đi theo diện HO, ở lại các quốc gia thuộc Liên Xô và Đông Âu hay nay bị trục xuất như cô Lê Thu Hà, theo tôi đều là tỵ nạn chính trị. Cô Lê Thu Hà muốn về Việt Nam chăm sóc mẹ già nhưng không được cho nhập cảnh Những ai ra đi chính thức nhưng có hoạt động về thông tin, văn hóa, chính trị trái ý với Đảng Cộng sản bị cấm không thể trở về Việt Nam đều có thể được xem là "lưu vong chánh trị". Những người được gia đình bảo lãnh hay sinh ra ở hải ngoại vẫn được xem là những người tỵ nạn chính trị. Khi thể chế tại Việt Nam thay đổi thì mới có được chuyển tiếp, gồm bầu ra Quốc Hội lập hiến soạn thảo hiến pháp mới cho Việt Nam. Hiến pháp mới và luật pháp tương lai nên dựa trên tinh thần nhân bản, hòa đồng dân tộc, Hiến chương LHQ và các Công ước quốc tế về quyền công dân không bị tước quốc tịch, với những điểm tương tự như Hiến pháp VNCH 1967. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của ông Nguyễn Quang Duy, một nhà hoạt động cộng đồng tại Melbourne, Australia. Quý vị có ý kiến đồng ý hoặc phản biện lại bài này, xin gửi về [email protected]. Xem thêm: Kỷ luật em trai cựu Bí thư Lê Thanh Hải Đoàn vượt biên bị đưa về trại giam Công dân Mỹ chính thức bị cấm đi Bắc Hàn
|
Kinh tế Việt Nam ngày càng phát triển, hội nhập với quốc tế thì nhu cầu định cư của người Việt diện đầu tư bắt đầu nổi lên.
|
Nhà giàu Việt và trào lưu mua hộ chiếu ngoại 'vì tương lai con em'
|
Nhà giàu Việt và trào lưu mua hộ chiếu ngoại 'vì tương lai con em' Trong một thời gian dài, định cư ở Hoa Kỳ là mục tiêu của nhiều người nhưng sau khi chính sách EB-5 ở Mỹ bị thắt chặt, thì châu Âu đang trở thành miền đất hứa mới mẻ. Người ta có thể chọn mua thị thực hay hộ chiếu ở các nước châu Âu thông qua diện đầu tư hay nhiều kênh khác. Sở hữu hộ chiếu thứ hai đã len lỏi vào trong suy nghĩ của một số chính trị gia Việt Nam. Mấy năm trước, bà Nguyễn Thị Nguyệt Hường, Chủ tịch HĐQT công ty TNG Holdings VN, người đã trúng cử Đại Biểu Quốc hội khóa XIV, đã từng mua quốc tịch Cộng hoà Malta thông qua hình thức đầu tư kinh doanh. Sau đó bà bị bãi nhiệm vì vi phạm Luật Quốc tịch Việt Nam. Những ai mua ‘hộ chiếu vàng’ của Cyprus? Nhập tịch vào Cyprus: nhiều câu hỏi từ trường hợp ông Phạm Phú Quốc Tháng 8/2020, có tin Đại biểu QH Phạm Phú Quốc thừa nhận việc ông có quốc tịch Cyprus từ năm 2018. Câu hỏi dư luận đặt ra là tiền ở đâu ra và làm thế nào mà ông Quốc có thể được tấm hộ chiếu với giá trị hơn 2,5 triệu USD? Tôi xin kể lại câu chuyện về nhu cầu định cư diện đầu tư và mua hộ chiếu thứ hai của giới nhà giàu người Việt tăng lên, qua kinh nghiệm tại Anh trợ giúp người quan tâm. Đầu tiên là một ví dụ cụ thể: Sau nhiều năm mong chờ, gia đình anh Đức, 38 tuổi cư ngụ tại quận Cầu Giấy Hà Nội, một doanh nhân thành đạt, đã được tấm hộ chiếu để nhập cư vào Anh theo diện doanh nhân đầu tư. Cuộc sống mới ở thủ đô London hứa hẹn sẽ mang lại cho gia đình anh nhiều cơ hội mới. Anh và vợ đặt kế hoạch cho tương lai kinh doanh cũng như tận hưởng chất lượng cuộc sống ở xứ sở sương mù, và đặt lên kế hoạch cho tương lai của hai đứa con gái mình tiếp cận nền giáo dục tiên tiến nhất, và gia đình được hưởng chính sách chăm sóc sức khỏe y tế miễn phí. Thời tiết mát mẻ với cái nắng êm dịu vào mùa hè năm 2019 ở thủ đô London làm anh vui và hứng khởi. Sau khi tôi tư vấn giúp gia đình anh hoàn tất thủ tục giấy tờ có visa theo diện doanh nhân đầu tư, tôi hẹn gặp anh vào một buổi chiều tươi đẹp để uống cafe tại Starbucks trên con phố mua sắm sầm uất và nhộn nhịp ở Sloan Square, Quận Kensington và Chelsea. “Từ nay con cái của tôi có được môi trường sống tốt và chúng tôi đã có kế hoạch cho tương lai của mình ở đây,” anh Đức tỏ bày. Theo tôi biết, gia đình anh Đức là một trong rất đông gia đình Việt di cư mỗi năm. Ra đi từ sau 1975 Chúng ta thường nghe nói về Giấc mơ người Mỹ: thuật ngữ nói về người di cư vượt qua rào cản của xã hội Mỹ và đạt được cơ hội, thịnh vượng, bình đẳng và thành công; và giúp cho kinh tế gia đình và con cái họ đi lên. Đó là một trong ước mơ của người Việt vào thập niên 1980 khi làn sóng của người Việt vượt biên bắt đầu để tìm đến vùng đất mới an lành. Giấc mơ Mỹ tập hợp các quyền tự do và bình đẳng, có cơ hội để thịnh vượng và thành công, cũng như sự thăng tiến và vươn lên trong xã hội Mỹ. Tính đến năm 2017 số người gốc Việt ở Hoa Kỳ là 1,3 triệu, chiếm 3% dân số và lớn thứ 6 đại diện cho nhóm sinh ra ở nước ngoài tại Mỹ. Trong những thập niên 1990 khi Việt Nam bắt đầu mở cửa hòa nhập với nền kinh tế thế giới, người Việt đã tìm nhiều cách để định cư nước ngoài. Phổ biến nhất là phong trào đi xuất khẩu lao động qua các nước phát triển ở khu vực châu Á như Nhật, Hàn Quốc - trước đó đã có làn sóng xuất khẩu lao động sang Liên Xô và Đông Âu – và mục tiêu ra đi vẫn luôn là để có cơ hội nghề nghiệp với mức lương tốt hơn và tương lai rộng mở. Người Việt di cư bất hợp pháp: Những giấc mơ không thành Vụ 39 người chết: Nỗi đau tột cùng của những gia đình Việt Nam Nhưng người Việt không chỉ đi xuất khẩu lao động phổ thông như trước và tìm cách ở lại qua các cách khác nhau, mà đi định cư theo diện đầu tư của các nước phát triển. Theo báo cáo của Tổ chức Di cư Quốc tế, hàng năm có hơn 100,000 người Việt di cư, và các nhà giàu người Việt Nam chọn các nước truyền thống có nền kinh tế phát triển như Mỹ, Canada, Úc và châu Âu là địa điểm hàng đầu để đi định cư. Những năm gần đây, Anh Quốc, Ireland, Malta, Tây Ban Nha, Cyprus và Hy Lạp đã trở thành điểm đến ưa thích của người giàu Việt Nam nhờ quy chế cho phép nhà đầu tư và doanh nhân chỉ cần bỏ tiền ra mua bất động sản hay đầu tư vào các cổ phiếu hay mua lại doanh nghiệp có sẵn, là họ có thể có trong tay một tấm hộ chiếu có giá trị và quyền lực. Riêng với nhóm có khi điều kiện kinh tế cho phép, nhiều gia đình Việt Nam ban đầu cho con đi du học nước ngoài, rồi sau đó mở đường cho cha mẹ theo chân sang định cư. Số lượng người Việt đi dụ học ở các phương Tây tăng nhiều. Hiện tượng du học đã nổi lên rầm rộ hơn 15 năm nay, và nhiều du học sinh đi học và tìm cách ở lại. Lượng người Việt ở nước ngoài tăng lên dần theo diện đoàn tụ gia đình và vì các du học sinh ở lại. Nhà giàu Việt nay đi đâu? Vào thời điểm này, khi kinh tế VN đã hội nhập mạnh với nền kinh tế thế giới, dòng vốn đầu tư nước ngoài về Việt Nam rất nhiều thì giới nhà giàu Việt tăng lên đáng kể. Từ đó chúng ta thấy có một dòng chảy khác: dòng người ra đi. Vì sao người Việt giàu chọn nhập tịch đảo Cyprus, Saint Lucia, Bồ Đào Nha Cyprus sẽ tước 'hộ chiếu vàng' của 7 người Báo cáo của Wealth-X và Knight Frank đều nhận định rằng số lượng người siêu giàu Việt Nam đang tăng trưởng rất nhanh. Theo Wealth-X, người siêu giàu là các cá nhân có tài sản trên 30 triệu USD và Việt Nam nằm trong nhóm các nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng người siêu giàu nhanh nhất thế giới giai đoạn 2012-2017. Những nhà giàu có đó đã tìm cách mua nhà định cư ở nước ngoài. Theo số liệu tôi tìm hiểu thì nhóm người này đã chi ra khoảng 11-13 tỉ USD mỗi năm, thông qua các dự án đầu tư nhà đất hay các dự án nhằm hợp thức hóa thị thực định cư hay quyền thường trú nhân. Châu Âu và cơ hội định cư Trong vài năm trở lại đây, ngày càng có nhiều nhà đầu tư Việt quan tâm tới châu Âu khá nhiều. Cụ thể tôi biết về các trường hợp mong chờ cơ hội sở hữu thẻ định cư dài hạn và hộ chiếu Anh và Ireland; Giao dịch của khách hàng người Việt đến Anh Quốc tăng dần thông qua chương trình định cư vì thông điệp của Vương Quốc Anh rất rõ ràng, họ chỉ chào đón các nhà đầu tư có điều kiện và nhà giàu. Nếu bạn hơn 18 tuổi, không có tiền án, tiền sự và đem 2 triệu bảng Anh (60 tỷ VND) đầu tư vào Anh Quốc và số tiền đó phải chi vào kinh doanh, thì bạn dễ dàng được cấp thị thực diện doanh nhân định cư 3 năm và 4 tháng cho lần cấp đầu; Sau đó bạn sẽ được quyền gia hạn visa thêm hai năm ở lại Anh và sau 5 năm bạn có quyền xin thẻ định cư. Trong chương trình này bạn có thể bảo lãnh gia đình và người thân của mình đoàn tụ. Bộ Nội vụ Anh sẽ cấp cho bạn thị thực định cư vĩnh viễn nhanh hơn nếu trong trường hợp, trong vòng 3 năm đầu bạn có hơn 5 triệu bảng và chỉ 2 năm nếu như bạn có hơn 10 triệu để đầu tư. Sau khi có thẻ định cư vĩnh viễn hơn một năm, bạn có quyền xin nhập tịch và nhận hộ chiếu Anh Quốc. Một ví dụ khác là CH Ireland, nước không bắt buộc người nước ngoài phải lưu trú một số ngày nhất định trong năm mới được cấp thẻ định cư. Nếu bạn mua một căn nhà Ireland từ 2 triệu Euro, thì bạn đã có cơ hội định cư ở đất nước này. Bên cạnh đó, xu hướng “đầu tư di cư”, “hay đầu tư để nhập tịch” và “di cư vốn” cũng ngày một rõ nét hơn ở đất nước nói tiếng Anh này. Nếu các nhà giàu phải đầu tư ít nhất 1 triệu euro vào một doanh nghiệp Ireland đủ điều kiện trong ít nhất ba năm là bạn có cơ hội định cư vĩnh viễn và sau đó là có quốc tịch Ireland. Suy nghĩ của người ra đi là gì? Sau tám năm làm công việc tư vấn ở London, tôi gặp gỡ nhiều nhà đầu tư giàu có và thành đạt từ Việt Nam. Phải nhận thấy đại đa số họ luôn trăn trở là làm cách nào để con cái họ được hưởng một nền giáo dục tiên tiến, gia đình được hưởng chính sách y tế tốt nhất và miễn phí. Họ cũng than làm sao để được sống trong một xã hội văn minh và gia đình được hưởng chế độ phúc lợi và an sinh xã hội tốt, nắm trong tay những hộ chiếu hùng mạnh nhằm tạo ra lợi thế cho thế hệ sau này trong xu thế hội nhập quốc tế. Một thực tế hiện nay là hộ chiếu của Việt Nam còn rất nhiều hạn chế để tự do đi lại đến các quốc gia và vùng lãnh thổ khác. Giáo dục, chất lượng cuộc sống ở Việt Nam vẫn còn rất thấp hơn so với các nước trong khu vực. Môi trường ô nhiễm kéo dài khiến sức khỏe của con người cũng ngày càng giảm. Tôi hiểu rằng chừng nào nào những giá trị căn bản đó chưa được cải thiện, thì giới nhà giàu Việt sẽ vẫn còn đi tìm kiếm những nơi “đất lành, chim đậu”. Bài viết thể hiện quan điểm riêng và cách hành văn của ông Thoi Nguyễn, hiện sống và làm việc tại London. Tác giả cũng từng có các bài đăng trên báo Việt Nam và trang The Diplomat.
|
Vì những hành động mang tính bành trướng của Trung Quốc trong vùng biển này mà Hoa Kỳ, từ thời Tổng thống Barack Obama, đã có chính sách xoay trục để đối đầu với Trung Quốc.
|
Sóng ngầm bên dưới Biển Đông
|
Một người biểu tình ở Philippines phản đối Trung Quốc trên biển Hoa Kỳ đã mang chiến hạm vào tuần tra trong khu vực thường xuyên hơn và tàu chiến, máy bay quân sự Mỹ đã nhiều lần đi vào gần các đảo trong quần đảo Trường Sa do Trung Quốc kiểm soát, với ý định xác minh quyền tự do lưu thông trên biển cũng như trên không theo công ước quốc tế hiện hành. Biển Đông, theo cách gọi của người Việt, hay Biển Nam Trung Hoa (South China Sea), trong hơn một thập niên qua đã trở thành điểm nóng trong quan hệ giữa Trung Quốc với Việt Nam, Philippines. Đường 9 đoạn 'ăn vào 67 lô dầu khí VN'? Công lý và phán tòa VN qua hai vụ xử án Nhà văn Vũ Thư Hiên nói về Đèn Cù và Hồ Chí Minh TQ, Nga và VN nói gì về dự án khí của Rosneft? Rosneft ngại TQ khi khai thác ở Biển Đông Nga khai thác dầu khí ở vùng biển Việt Nam Đến nay, vì Hoa Kỳ không có định hướng cho chính sách cứng rắn với Trung Quốc liên quan đến Biển Đông nên Bắc Kinh tiếp tục bành trướng quân sự trên các hòn đảo đã được tôn tạo trong những năm qua. Chính sách đường lưỡi bò, còn gọi là đường 9 đoạn, của Bắc Kinh trong vùng biển Đông Nam Á đã khiến lãnh đạo thế giới, đặc biệt là Mỹ, quan ngại. Chủ trương này của Trung Quốc cũng gây chú ý cho giới nghiên cứu chính trị và lịch sử. Trung Quốc nay có còn là con hổ giấy hay đã thực sự trổi dậy để trở thành một cường quốc trên thế giới? Trong một hội thảo mới đây do Institute of East Asian Studies, Đại học Berkeley tổ chức, nhiều học giả đã nhận định rằng Trung Quốc nay đã trở lại vị trí cường quốc, ít nhất là trong khu vực, như đất nước này đã có thời thống trị châu Á trong lịch sử. Mười tám bài nghiên cứu đã được trình bày tại hội nghị và chiều ngày 15/5/2018 ban tổ chức mở ra diễn đàn công chúng có chủ đề "Maritime Asia: Securitization of the China Seas" để các học giả tóm lược tham luận đã được trình bày trong hai ngày hội nghị. Điều hợp diễn đàn là Giáo sư Wen-hsin Yeh thuộc khoa sử của Đại học Berkeley. 'Từng là đế quốc' Diễn đàn về An ninh hoá Biển Trung Quốc hôm 15/5/2018 tại Đại học Berkeley (Hình do tác giả cung cấp) Việt Nam 'bỏ Cá Rồng Đỏ' ở Biển Đông Repsol 'có cơ sở yêu cầu Việt Nam bồi thường' 'Căng thẳng biển Đông ảnh hưởng hoạt động của PVN' VN ngừng khoan dầu khí ở Biển Đông Giáo sư Par Cassel từ University of Michigan nhận xét rằng Trung Quốc đã từng là một đế quốc, đi xâm lăng nhiều nước trong vùng từ Mongolia xuống Việt Nam vào nhiều thế kỷ trước. Vài thế kỷ gần đây tàu chiến cũng như thương thuyền Trung Quốc đã cập bến các quốc gia Đông Nam Á và người Hoa đã định cư ở nhiều nơi trong khu vực. Giáo sư Cassel đặt vấn đề là lãnh đạo Trung Hoa vào những thế kỷ 16, 17 có đầu óc đế quốc xâm lăng hay đầu óc tư bản đi tìm thị trường buôn bán và những chính sách hiện tại của Bắc Kinh là phản ánh tham vọng đế quốc hay tư bản? Theo Giáo sư Cassel, đối với Bắc Kinh ngày nay vấn đề chủ quyền là quan trọng nhất. Những biến động xảy ra ở Biển Đông, Hong Kong hay Đài Loan nếu gây bất lợi, giới lãnh đạo Bắc Kinh sẽ nhân danh chủ quyền để bảo vệ quyền lợi của Trung Quốc. Giáo sư Kun-Chin Lin của Đại học Cambridge so sánh sự phát triển của hải quân Trung Quốc và Hoa Kỳ trong thế kỷ 20. Lúc đó với sức mạnh của hải quân nên Mỹ đã làm chủ được nhiều đảo, từ Puerto Rico trong vùng biển Caribê đến những đảo Guam, Wake, Marshall Islands ở Thái Bình Dương để ngày nay những đảo đó được đặt dưới sự bảo hộ của Mỹ. Sức mạnh quân sự Trung Quốc nay đã vươn lên, với vũ khí hiện đại, với hàng không mẫu hạm nên trong những tranh chấp ở Biển Đông, là khu vực chiến lược, giới lãnh đạo Bắc Kinh không tôn trọng Công ước Quốc tế về Luật Biển với phán quyết của Toà án Trọng tài Quốc tế bất lợi cho Trung Quốc năm 2016. Giáo sư Yann-huei Song của Academia Sinica tỏ ra lạc quan trước những xung đột đang có vì ông nhìn vào khía cạnh hợp tác giữa các nước trong vùng biển tranh chấp, từ Biển Đông Trung Hoa (giữa Trung Quốc và Nhật) xuống Biển Nam Trung Hoa (giữa một số nước ĐNÁ và Trung Quốc, trong đó có Việt Nam, Philippines). Ông lạc quan vì dù có những căng thẳng trên bề mặt, nhưng phía sau là những hợp tác kinh tế, là những ký kết để phát triển du lịch đến các đảo trong vùng tranh chấp. Ông gọi đó là "Peace through Tourism" (tạm dịch: Hòa bình thông qua Du lịch). 'Trở thành cường quốc' Chủ đề của diễn đàn hội thảo 5 điều cần biết về ngành dầu khí Việt Nam VN-TQ 'cần hợp tác khai thác chung trên biển' VN cần hợp tác khai thác hay đưa ra LHQ? Giáo sư Wen-cheng Li từ National Sun-Yat Sen University, Đài Loan bàn đến chính sách của Chủ tịch Tập Cận Bình trong quan hệ giữa Đài Loan và Bắc Kinh. Theo ông, Bắc Kinh sẽ không đặt ưu tiên thống nhất Đài Loan mà ông Tập chú trọng đến phát triển kinh tế, nâng cao mức sống cho dân. Ông đưa nhận xét là Đài Loan không muốn đứng về phía Mỹ trong cuộc chiến tranh mậu dịch, nhưng chính Trung Quốc đã đẩy Đài Loan về phía Hoa Kỳ. Giáo sư Yuan-kang Wang từ Western Michigan University nhìn nhận ngày nay Trung Quốc đã trở thành cường quốc, nhờ Mỹ, bắt đầu từ thời Tổng thống Bill Clinton với chính sách toàn cầu hóa vào đầu thập nên 1990, giúp cho kinh tế Trung Quốc phát triển, với hy vọng đất nước này sẽ trở thành một nền dân chủ. Ông nói chính sách đó đã thất bại vì Trung Quốc không thay đổi chính trị và đó là một thực tế mà thế giới phải nhìn vào và chính sách hiện thời của Mỹ đã không ngăn chặn được kế hoạch quân sự hoá trên Biển Đông của Bắc Kinh. Giáo sư Sarah Kirchberger thuộc Institute for Security Policy đưa ra những quan sát là ngoài căng thẳng trên mặt nổi ở Biển Đông, bên trong là một cuộc chạy đua trên nhiều mặt giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, cùng các đồng minh của Mỹ. Bắc Kinh muốn xây dựng một lực lượng hải quân và không quân hùng mạnh, phát triển kỹ thuật không gian, chiến tranh mạng, nghiên cứu khai thác đáy biển để trong trường hợp có chiến tranh và dùng tàu ngầm. Cùng lúc Trung Quốc cho xây dựng những căn cứ quân sự trên các đảo nhân tạo đã được bồi đắp trong những năm qua, với ra-đa và các trang thiết bị quân sự, sân bay, hoả tiễn phòng không với mục đích kiểm soát biển và vùng trời. 'Cho thấy quyết tâm' Giàn khoan Lan Tây nằm trong Lô 06.1 được vận hành bởi Rosneft ở ngoài khơi Vũng Tàu Tờ Hoàn Cầu: 'VN thiếu tự tin vụ áo lưỡi bò' Chủ quyền TQ ở Trường Sa đến từ 'lỗi dịch thuật'? Đường Lưỡi Bò từ đâu mà ra? Theo Giáo sư Kirchberger Trung Quốc sẽ không rút lại các hoạt động quân sự trên đảo ở Trường Sa. Chỉ có chiến tranh mới làm cho Trung Quốc chùn chân. Những nhận định của các học giả phản ánh chủ trương của Trung Quốc trong giai đoạn hiện tại, là nhất định giành quyền kiểm soát khu vực Biển Đông về mọi mặt, từ kinh tế đến quân sự. Năm ngoái, công ty dầu khí của Tây Ban Nha Repsol đã rút lại hợp đồng khai thác dầu khí với Việt Nam và bỏ khoan dầu trên Biển Đông do áp lực từ phía Trung Quốc. Bản tin Reuters hôm 17/5/2018 cho biết gần đây công ti dầu khí Rosneft chi nhánh Việt Nam của Nga đã bắt đầu khoan giếng dầu LD-3P trong khu vực Lan Đỏ, cách bờ biển Việt Nam 370 km, thì có quan ngại hoạt động này sẽ làm Bắc Kinh bực bội. Trước sự việc này, một lần nữa người phát ngôn của bộ ngoại giao Bắc Kinh nói rằng những việc làm như thế phải được sự chấp thuận của Trung Quốc vì nằm trong đường lưỡi bò, thuộc chủ quyền Trung Quốc. Còn Hà Nội lại lập lại quan điểm rằng việc khai thác dầu của Rosneft là trong khu vực chủ quyền của Việt Nam. Những dự án khoan và khai thác dầu của công ty Nga Rosneft, cũng như của các công ty Tây Ban Nha, Anh, Pháp và Mỹ trong vùng biển của Việt Nam có được tiến hành hay không, điều này sẽ cho thấy quyết tâm của Bắc Kinh trong việc giành chủ quyền và quyền kiểm soát trên Biển Đông. Bài viết thể hiện quan điểm riêng và lối hành văn của tác giả, một bây bút tự do ở California, Hoa Kỳ.
|
Về hiện tình ngành giáo dục Việt Nam, thay vì đổ lỗi cho "tư duy tiểu nông," chúng ta thử tìm hiểu nguyên nhân trước khi dẫn đến kết luận và tìm ra giải pháp để giải quyết vấn đề.
|
Sao lại đổ lỗi 'tư duy tiểu nông' làm hỏng giáo dục VN?
|
Báo Giáo Dục Việt Nam ngày 22/09/2016, đưa nhận định của Giáo Sư Nguyễn Xuân Hãn Phó Chủ tịch Hội Vật Lý Việt Nam "Đừng làm chương trình, sách giáo khoa bằng tư duy tiểu nông". Hai năm sau, đến ngày 12/09/2018 cũng trên Báo Giáo Dục Việt Nam, Giáo Sư Hãn lại đổ lỗi cho chương trình soạn và thẩm định sách giáo khoa theo "văn hóa tiểu nông" không khoa học nên mới dẫn đến việc khủng hoảng giáo dục. Trả lời BBC tiếng Việt, Tiến sĩ Nghiêm Thúy Hằng, khoa Đông Phương học, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội, cũng cho biết: "Về chuyện cải cách giáo dục, tôi nhớ nhà toán học Hoàng Tụy từng nói Cải cách giáo dục của Việt Nam mấy chục năm nay thất bại vì tư duy tiểu nông, vì bóc ngắn cắn dài cắt khúc cuốn chiếu, thiếu một người nhạc trưởng có tâm, có tầm, có uy tín và uy lực, dám chịu trách nhiệm, huy động được cả tài lực lẫn vật lực của chính phủ và của xã hội." Anh: Mở trường và học không sách giáo khoa Giáo dục Việt Nam thời 'buôn chữ bán sách' Tiếng Việt thời 'Công nghệ giáo dục' Chi phí giáo dục ở nơi nào đắt nhất? Cái giá phải trả khi đất nước thay đổi chữ viết Đã nói tới khoa học thì thay vì vô cớ đổ lỗi cho "tư duy tiểu nông" hay "văn hóa tiểu nông", chúng ta thử tìm hiểu nguyên nhân trước khi dẫn đến kết luận và tìm ra giải pháp để giải quyết vấn đề. Văn hóa tiểu nông là gì? Người Việt đa số sống bằng nghề nông. Đời sống nông dân chủ yếu là tự lực, tự cường, tự cung, tự cấp, sống thực, không hình thức, không tham lam, trao đổi với bên ngoài chỉ xảy ra khi thật sự cần thiết… Người nông dân vì thế rất độc lập, yêu quê hương, nhận trách nhiệm, sống nhân bản, hòa đồng với thiên nhiên, tôn trọng và duy trì những quy ước, những trật tự do cha ông để lại. Đương nhiên nền văn hóa nào cũng có mặt trái như bản tính của người nông dân là ngại thay đổi, không cạnh tranh, không thích hợp cho việc buôn bán, không thích đời sống ồn ào phố thị. Khi đất nước lâm nguy những nông dân sẵn sàng nhận trách nhiệm tòng quân cứu nước. Hết chiến tranh họ lại quay về lo cầy cấy ruộng vườn xây dựng gia đình và đất nước. Việt Nam được tồn tại đến ngày nay chính nhờ những nông dân tay lấm chân bùn thật thà chất phát. Nông thôn Việt Nam cho đến 1954 rất độc lập với sự quản lý của chính quyền trung ương. Xã hội Việt Nam vì thế được phân quyền một cách hết sức rõ ràng. Khi triều đình thuyết phục được tầng lớp tiểu nông thì mọi việc dù lớn thế nào cũng xong. Còn nếu như nhà Vua không hợp với lòng dân thì "phép vua thua lệ làng" việc gì cũng hỏng. Như Hội Nghị Diên Hồng thà chết không hòa. Như cải cách giáo dục tại Việt Nam trước năm 1945. Khi Vua Thành Thái ra sắc lệnh theo tân học dùng chữ Quốc Ngữ các thầy đồ ở thôn quê đồng loạt tuân theo dạy chữ Quốc Ngữ cho con em nông dân và khuyến khích nông dân cắt tóc ngắn theo tân học… Nông thôn thời đó thay đổi rất nhanh và cũng nhờ thế mà phong trào Việt Minh Cộng Sản đã nhanh chóng cướp được chính quyền khi Nhật đầu hàng Đồng Minh. Văn hóa Cách mạng Xã hội Chủ nghĩa Năm 1949 khi đảng Cộng sản Trung Hoa thắng cuộc, tình hình miền Bắc Việt Nam cũng bắt đầu thay đổi. Đến năm 1952 đảng Cộng sản Việt Nam bắt đầu phóng tay phát động Cải Cách Ruộng Đất với chủ Trương "Trí phú địa hào, đào tận gốc trốc tận rễ", toàn miền Bắc ngập trong máu và nước mắt tiểu nông. Đa số những người giàu có ở nông thôn đã rời lên thành phố tránh chiến tranh. Khi chỉ tiêu 5% dân số là địa chủ được đưa ra thì thầy giáo, tiểu nông và những người có văn hóa ở nông thôn là thành phần bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Văn hóa tiểu nông bị xóa bỏ được thay thế bằng văn hóa cách mạng nhập cảng từ Trung Hoa. Văn hóa cách mạng tôn thờ lãnh tụ, trung thành với tổ chức, trung ương tập quyền và độc quyền lãnh đạo, là hồng hơn chuyên, là tuyên truyền ngụy biện phản khoa học… Khi biến thái văn hóa này kết hợp quyền lực và quyền lợi biến thành các nhóm lợi ích chỉ biết đến quyền và tiền. Văn hóa mới cần phải có con người mới. Lớp người mới thấm nhuần văn hóa cách mạng ở nông thôn được ồ ạt đưa vào chính quyền, được đưa vào ngành giáo dục, được đưa lên thành thị. Hầu hết người thành thị tránh công sản di cư vào Nam. Lớp người mới xã hội chủ nghĩa biến thành phố ra nông thôn mang những thói quen từ thôn quê lên thành thị. Hà Nội ngàn năm văn vật biến thành Hà Nội vạn vật. Nhà nhà nuôi chó, nuôi heo, nuôi gà, nuôi vịt để ăn thịt và để tăng gia sản xuất. Hải Phòng, Vinh và các thành phố lớn cũng chịu chung số phận. Xã hội miền Bắc đảo lộn từ nông thôn đến thành thị. Văn Hóa mang màu sắc Bắc Kinh ảnh hưởng nặng nề đến giáo dục, nghệ thuật, văn nghệ, chính trị, tư tưởng, quân đội... nói chung là toàn xã hội miền Bắc bị ảnh hưởng nặng nề. Tầng lớp người mới này được đưa sang Trung Hoa, Liên Xô, Đông Âu du học trở thành tầng lớp trí thức xã hội chủ nghĩa. Mà xã hội chủ nghĩa là cái chi chi đến nay chưa ai rõ nên bao thế hệ trí thức xã hội chủ nghĩa miền Bắc cứ thế nhắm mắt mà đi, sai đâu sửa đó càng sửa càng sai. Giáo dục Hà Giang có 'gian lận điểm thi' Ông Nhạ 'không thể không chịu trách nhiệm' Ưu tiên điểm thi đến mấy đời con cháu Bởi thế thực hiện quản trị kiểu cuốn chiếu, không đâu vào đâu, lãng phí, gian dối, thiếu khoa học, thiếu viễn kiến, thiếu trách nhiệm, thiếu lãnh đạo có tâm có tầm… thì không chỉ riêng trong ngành giáo dục mà là phương cách quản trị ngày nay. Phương cách quản trị đất nước này xuất phát từ văn hóa cách mạng xã hội chủ nghĩa không có chút tư duy tiểu nông tí nào. Nông dân vốn bản tính làm đâu ra đó, sẵn sàng nhận trách nhiệm, không gian dối, ăn chắc mặc bền, quý trọng từng hạt gạo cộng rơm, tôn trọng của công, lo chuyện làng xã, tôn trọng quy ước và lãnh đạo làng xã… Không hiểu cái gì cũng đổ lỗi cho ông bà coi chừng bị ông bà quở chết. Bà Chủ Tịch Quốc Hội nói gì về giáo dục? Trên báo Giáo Dục Việt Nam ngày 13/09/2018 Giáo Sư Nguyễn Xuân Hãn bắt đầu bằng lời phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân: "Sách vở tôi học mấy năm sau em tôi vẫn dùng học lại được. Bây giờ mỗi năm một sách khác, tốn tiền nhân dân lắm!" Báo Lao Động nói rõ hơn về ý kiến của bà Chủ tịch Kim Ngân như sau: "Tôi thấy rất thương học sinh hiện nay học quá khổ sở. Thế hệ chúng tôi học cách đây đã 50, 60 năm nhưng kiến thức không quên điều gì. Tất cả các bài từ vỡ lòng vẫn nắm chắc. Trong đó, ba tháng hè chúng tôi vẫn được nghỉ trọn vẹn. Học sinh hiện nay không có ba tháng hè trọn vẹn, không có tuổi thơ, không có vui chơi…" Bà Kim Ngân không nói rõ là trước đây học sinh chỉ học một buổi, hoặc sáng hay chiều. Không như ngày nay các em phải học cả ngày. Thích học thêm hội họa, võ thuật, nhạc, cha mẹ cho học thêm không gò ép. Bà Kim Ngân vốn xuất thân là nông dân, cả cha mẹ đều theo cộng sản, chính quyền miền Nam biết rõ nhưng không phải vì thế mà đối xử thiếu công bằng với bà. Giáo sư Nguyễn Thanh Liêm cựu Thứ Trưởng Bộ Văn Hóa Giáo Dục và Thanh Niên Việt Nam Cộng Hòa từng cho biết: "chính trị chỉ là nhất thời, tương lai của dân tộc mới trọng đại, những gì thuộc phạm vi chính trị nhất thời đều phải ngưng lại trước ngưỡng cửa học đường." Bà học xong trung học rồi vào Đại học Văn khoa Sài Gòn nhờ vậy ngày nay bà mới hiểu rõ nên nay đứng trước Quốc Hội mới tỏ bày sự luyến tiếc nền giáo dục Việt Nam Cộng Hòa. Việc bà Kim Ngân so sánh chẳng khác nào phủ nhận con đường "Bi đác" Xã Hội Chủ Nghĩa, và biểu lộ tư tưởng về nguồn lấy nền tảng triết lý giáo dục nhân bản, dân tộc và khai phóng làm căn bản. Trên trang Báo Mới bà Chủ tịch Quốc hội Kim Ngân còn cho biết: "Chúng tôi ngày xưa đi học đâu đến mức vậy mà từ tên núi, tên sông, tên cao nguyên, thể hiện trên bản đồ sẽ ở đoạn nào giờ vẫn không thể quên được, lịch sử các trận đánh, các triều đại từ Lý, Trần, Tiền Lê đến giờ cũng vẫn nhớ nguyên. Còn giờ hỏi bọn trẻ những thứ đó hầu hết đều không biết". Nghĩ thật buồn các em ngày nay không hiểu biết về địa lý về sử ký Việt Nam thì làm sao biết được cội nguồn mà tìm về. Các em ngày nay không hiểu biết về địa lý về sử ký Việt Nam thì làm sao biết được cội nguồn mà tìm về Làm toán mà đặt sai vấn đề thì đáp số đương nhiên là sai. Làm nhân văn xã hội mà nhìn sai vấn đề thì xã hội ngày càng loạn. Cách nhìn, cách đánh giá khi so sánh thể chế giáo dục Bắc Nam của bà Kim Ngân là cách nhìn đúng đắn, rất khoa học rất đáng khuyến khích. Cũng là người Việt Nam, cũng thoát khỏi sự cai trị của người Pháp, cùng chịu chiến tranh mà tại sao miền Nam thành công cho đến nay cả người theo cộng sản còn luyến tiếc. Còn miền Bắc càng cải cách càng lún sâu vào khủng hoảng. Bấy lâu nay tôi rất áy náy khi nghe nói đến cụm từ "tư duy tiểu nông", nhân cơ hội mới được tỏ bày nếu có điều chi chưa đúng hay chưa rõ rất sẵn lòng đón nhận ý kiến và trao đổi. Còn muốn có "một người nhạc trưởng có tâm, có tầm, có uy tín và uy lực, dám chịu trách nhiệm, huy động được cả tài lực lẫn vật lực của chính phủ và của xã hội." như băn khoăn của nhà toán học Hoàng Tụy thì phải trả ngay lại quyền cho người dân chọn lựa. Vì sao chúng ta nên ủng hộ dân chủ? Hết sức đơn giản vì nếu ông Tổng thống và nội các của ông ấy không làm tròn nhiệm vụ như lời hứa hẹn thì chỉ trong vòng bốn năm người dân sẽ đuổi ông ta khỏi chính quyền trao quyền cho người khác thực hiện. Vì giáo dục là trách nhiệm của toàn xã hội không phải của riêng ai, muốn thực hiện tốt ông ấy phải thăm dò ý kiến của Giáo Sư Nguyễn Xuân Hãn, của Tiến sĩ Nghiêm Thúy Hằng, của các thầy cô khác, của phụ huynh học sinh và nhất là của người dân trong và ngoài nước để đưa ra và thực hiện những chính sách khả thi nhất trong hoàn cảnh đất nước. Có dân chủ Việt Nam mới thoát khỏi cách quản lý độc quyền thiếu khoa học, thiếu viễn kiến, thiếu trách nhiệm sai lại sửa càng sai càng sửa đất nước trải qua mấy chục năm nay. Các thế hệ con em chúng ta không còn bị biến thành khỉ vì giáo dục kiểu hiện nay (lời của Giáo Sư Hồ Ngọc Đại) hay không bị biến thành "chuột bạch" tiếp tục bị mang ra làm thí điểm cho Công nghệ giáo dục. Không con đường nào khác hơn Việt Nam phải tiến tới dân chủ tự do. Bài thể hiện quan điểm riêng và văn phong của người viết. BBC Tiếng Việt luôn hoan nghênh các ý kiến tranh luậnvề các vấn đề thời sự. Hãy gửi bài về cho chúng tôi theo địa chỉ [email protected].
|
Xã hội hóa y tế theo hướng thương mại trong thời điểm dịch covid-19 ở Việt Nam hiện nay là 'một nguy cơ cho sức khỏe cộng đồng', một bác sỹ và là nhà phản biện chính sách từ Hà Nội nói với hội luận chuyên đề của BBC News Tiếng Việt hôm 13/05/2021.
|
Covid-19: Việt Nam có nên xã hội hóa vaccine?
|
Hà Nội ngày 12/5 Covid-19 bùng phát đợt 4 ở Việt Nam sau một thời kỳ nước này được cho là đã khá thành công trong việc chặn và dập dịch lan rộng. Tuy nhiên, theo tiến sỹ bác sỹ Trần Tuấn từ Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam tại Hà Nội điều đó dẫn đến "trạng thái tâm lý trong vấn đề phòng chống dịch ở mức gọi là tự tin và nó có thể làm cho dẫn đến một sự chủ quan ngoài xã hội cộng đồng cũng như là tại các cơ sở có nguy cơ lây nhiễm cao." Điểm đáng lưu ý trong đợt bùng dịch thứ tư này, Việt Nam ghi nhận các ca lây nhiễm ra cộng đồng có nguồn gốc chính từ trong Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương và có thêm nhiều bệnh nhân lây nhiễm trong Bệnh viện K. Lý giải điều này, tiến sỹ Trần Tuấn nói: "Các bệnh viện, đặc biệt các tuyến trung ương lại đã đi vào lộ trình gọi là tự chủ tự hạch toán hay nói cách khác đi là đã ngả sang hướng thương mại nhiều hơn. Thì như thế chúng ta nhận thấy là tâm lý có thêm nhiều bệnh nhân để có nguồn thu sẽ là nổi trội mà điều này mâu thuẫn với các nguyên tắc của phòng chống dịch khi chúng ta biết rằng trong nguyên tắc 5K thì có cả vấn đề về khoảng cách, vấn đề không tập trung." Như vậy, vấn đề thương mại hóa trong y tế cũng chính bắt nguồn từ chính sách xã hội hóa ngành y ở Việt Nam trong những năm gần đây. Covid-19: Thêm 35 ca nhiễm, VN tính phương án 'bầu cử an toàn' Việt Nam sẽ sử dụng vaccine ‘tự sản xuất’ trong năm 2022 Giải thích khái niệm xã hội hóa y tế, tiến sỹ bác sỹ Trần Tuấn từ Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam tại Hà Nội, nói: "Đứng trên quan niệm gọi là để hiệu quả hóa công tác chăm sóc sứa khỏe và phòng chống dịch bệnh thì xã hội hóa công tác y tế có nghĩa là muốn tăng trách nhiệm tự bảo vệ, tự dự phòng ở cấp độ cá nhân, gia đình, cộng đồng và thúc đấy cái hệ thống mà chúng ta gọi là chăm sóc sức khỏe của chính cộng đồng." Việc này là nhằm để trách nhiệm chăm sóc sức khỏe không chỉ rơi vào ngành y tế mà là của toàn xã hội. Tuy nhiên, việc "tận dụng xã hội hóa để mà đưa y tế thương mại vào y tế công thì tính chất xã hội hóa y tế công theo kiểu như thế lại là một bất lợi cho y tế công". Hộ chiếu vaccine là gì và được dùng như thế nào? Bác sỹ Trần Tuấn lấy dẫn chứng Bệnh viện K và Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương trở thành ổ dịch trong đợt bùng phát dịch covid-19 vừa rồi "một phần bị ảnh hưởng bởi chính việc đẩy y tế công sang hướng thương mại hóa dẫn đến sự cạnh tranh tăng nguồn thu và nhắm vào việc lôi cuốn khách hàng." Do đó, "dịch covid-19 này thể hiện rõ thêm rằng sự bất lợi của việc xã hội hóa hệ thống y tế đặc biệt là hệ thống bệnh viện công trong thời gian vừa qua đi theo hướng thương mại là một nguy cơ cho sức khỏe cộng đồng," bác sỹ Tuấn kết luận. Xã hội hóa y tế công dẫn tới việc các bệnh viện phải "tiết kiệm và hạn chế các khoản đầu tư cho cơ sở vật chất, phải tăng số bệnh nhân và phải làm rất nhiều thứ để có đủ nguồn thu thì đầu tư chống dịch liệu có đảm bảo hay không?", tiến sỹ Khuất Thu Hồng, tham gia từ Hà Nội, bình luận từ góc nhìn xã hội học. Xã hội hóa vaccine - bao giờ người nghèo mới được tiêm? Hiện nay Việt Nam mới chỉ đang tiến hành tiêm chủng cho những đối tượng được ưu tiên, trong khi số lượng vaccine đang có rất là ít so với số dân. Việt Nam chuẩn bị cho bầu cử Quốc hội tháng 5 Vậy vấn đề đặt ra với xã hội hóa vaccine là bao giờ người nghèo, người có điều kiện khó khăn mới được tiếp cận vaccine. Từ Hà Lan bác sỹ Hoàng Tú Anh, nhà phản biện chính sách từ Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số, nói rằng nhà nước 'cần phải rất là cân nhắc' đến vấn đề xã hội hóa vaccine. "Nếu nhà nước để lại những nhóm mà phải tự tiếp cận vaccine mà chúng ta thấy rằng là những nhóm nguy cơ cao, những nhóm người bệnh, những nhóm trong các khu công nghiệp và những nhóm mà nền tảng kinh tế của người ta không cao. Nếu mà bây giờ để họ phải tự tiếp cận vaccine mà nếu người ta không tiêm thì khả năng để bảo vệ cho cả cộng đồng cũng rất là yếu." Đồng ý với bác sỹ Hoàng Tú Anh, tiến sỹ Khuất Thu Hồng bình luận: "Nếu vaccine bây giờ đóng vai trò dự phòng thì có lẽ nó phải được ưu tiên cho những người mà khó có khả năng tiếp cận, tức là khó có thể bỏ tiền ra để mà tự tiêm vaccine. Đó là những người nghèo, những người ở các khu công nghiệp rất là đông, những người bị bệnh nền, những người đang điều trị ở các cơ sở y tế, thì đấy là những người đang trong hoàn cảnh kinh tế rất là khó khăn." "Nếu chúng ta vẫn duy trì chiến lược tiêm vaccine như hiện nay, tức là ưu tiên cho một số nhóm nhất định thôi mà không chú ý đến những nhóm trên thì có lẽ họ sẽ chẳng bao giờ tiếp cận được vaccine và chắc chắn là nó sẽ lại là câu chuyện công bằng xã hội." Việc thương mại hóa tiêm chủng vaccine "rất dễ dẫn đến vấn đề có những nhóm không tiếp cận được vì vấn đề giá thành và đồng thời sự cạnh tranh giữa công và tư sẽ bị lơi lỏng", tiến sỹ Trần Tuấn nói thêm, và như vậy sẽ dẫn đến "không hiệu quả trong công tác phòng chống dịch". Với giá thành vaccine cao, việc 'huy động nguồn đóng góp của nhân dân', theo bác sỹ Hoàng Tú Anh là một giải pháp 'hợp lý', và nói thêm: "Nhưng vấn đề là huy động như thế nào, huy động theo việc chi trả trực tiếp dịch vụ hay huy động vào một quỹ mà sau đó quỹ đó được điều phối vào và việc có thêm vai trò của các đơn vị giám sát độc lập để đảm bảo quỹ đó được hoạt động hiệu quả thì lúc đấy sẽ có được xử lý công bằng và hiệu quả hơn." Một giải pháp khác, theo tiến sỹ Khuất Thu Hồng là nhà nước "nên khuyến khích người dân có điều kiện hãy tự chi trả cho vaccine của mình với điều kiện nhà nước phải quản lý về mặt kỹ thuật để đảm bảo vaccine được bảo quản, sử dụng và tiêm cho người dân đúng quy trình kỹ thuật và có các hỗ trợ cho những người nghèo không thể tiếp cận được vaccine bằng tiền túi của mình." Quý vị có thể theo dõi cuộc hội luận chuyên đề của BBC News Tiếng Việt với sự tham gia của các bác sỹ Trần Tuấn, Hoàng Tú Anh và tiến sỹ Khuất Thu Hồng.
|
Khi hai nhà lãnh đạo quyền lực nhất thế giới gặp nhau trong tuần này, cuộc chiến thương mại căng thẳng của họ là cơ sở để họ làm lành hoặc cách xa nhau hơn.
|
G20: Vì sao Trump và Tập sẽ không đi tới thỏa thuận nào?
|
Chính quyền của ông Trump nói rằng Trung Quốc đã lợi dụng sự hào phóng của Hoa Kỳ và phải thay đổi điều đó. Donald Trump và Tập Cận Bình đã có một mối quan hệ gập ghềnh. Năm ngoái, Tổng thống Trump dường như là người xuống thang và Bắc Kinh ở thế "cửa trên". Tổng thống Trump thậm chí không đổ lỗi cho Trung Quốc gây ra thặng dư mậu dịch - nói rằng đó là lỗi của các chính quyền Mỹ trước đó. Đổi lại, Trung Quốc cho biết sẽ làm giảm rào thâm nhập thị trường đối với một số ngành, và các nhà đầu tư trên khắp thế giới thở phào nhẹ nhõm. Nhưng trong suốt năm 2018, mối quan hệ của họ rạn nứt nhanh chóng. Thuế quan trả đũa được nói trên twitter làm gia tăng một cuộc chiến thương mại đe dọa khả năng làm cho tất cả chúng ta nghèo đi. Cuộc chiến thương mại sẽ là tâm điểm khi họ gặp nhau bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 ở Argentina. Biển Đông: 'Cảnh giác TQ sau sự cố Nga-Ukraine' Trung Quốc muốn kiểm soát Hoa Kỳ có mối quan ngại chính đáng về tiếp cận thị trường ở Trung Quốc, theo Viện Brookings. Nhưng thuế quan không phải lúc nào cũng là vấn đề. Trên thực tế, Bắc Kinh đã giảm thuế và trong một số lĩnh vực, thuế suất còn thấp hơn các thị trường mới nổi khác. Cái mà Trung Quốc cần phải thay đổi là làm sao chính phủ có thể giảm hạn chế sự tiếp cận của các công ty nước ngoài đối với người tiêu dùng. Có những hạn chế trực tiếp đầu tư vào các lĩnh vực từ xe hơi, dịch vụ tài chính và viễn thông. Điều đó khiến các công ty nước ngoài khó đầu tư vào Trung Quốc, và họ khó bán hàng hóa cho khách hàng Trung Quốc mà không phải tham gia một dạng công ty liên doanh nào đó. Đó là lúc mà các chủ đề chuyển giao công nghệ và các vấn đề sở hữu trí tuệ được đưa ra. Trung Quốc sẽ cần phải từ bỏ các quy định liên doanh của mình để xoa dịu Hoa Kỳ, và thật khó để nhìn thấy họ sẽ làm điều đó bởi điều mà Bắc Kinh khao khát nhất chính là kiểm soát. Nếu Bắc Kinh cho phép các công ty nước ngoài đưa ra các điều kiện để đầu tư, về cơ bản nó sẽ thay đổi cách hoạt động của Trung Quốc. Trong một thời đại mà Chủ tịch Tập Cận Bình đã kiểm soát nhiều hơn đối với nền kinh tế, chứ không bớt kiểm soát, điều đó là rất khó xảy ra. Mất mặt đến thế là cùng Tổng thống Trump làm những việc mà Trung Quốc khó còn chỗ nào để giữ thể hiện. Ông đã liên tục nói rằng ông sẽ áp thêm thuế quan với Bắc Kinh nếu họ không có hành động thỏa đáng, ngay cả khi việc áp thuế này có nguy cơ làm tổn hại tới các lá phiếu cử tri của chính ông. Tại tất cả cuộc họp quốc tế lớn, Washington đã và đang nhắc nhở cộng đồng toàn cầu rằng Bắc Kinh có lỗi trong mối quan hệ này. Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh Apec gần đây, Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence xúc phạm Sáng kiến Vành đai và Con đường - một phần quan trọng của chính sách kinh tế và nước ngoài của Trung Quốc - nói rằng sáng kiến này sẽ dẫn đến thực trạng các quốc gia chết trong nợ nần. Ông cũng nói Hoa Kỳ đã cho đi nhiều hơn cái gọi là "vành đai thắt chặt hoặc đường một chiều". Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo cho biết các dự án của Trung Quốc thường trông vậy mà không phải vậy. Và ngay cả trước thềm của cuộc họp G20, Larry Kudlow, giám đốc của Hội đồng Kinh tế Quốc gia Hoa Kỳ, đã chỉ ra rằng sẽ không có thỏa thuận nào trừ khi "các vấn đề về đánh cắp tài sản trí tuệ, chuyển giao công nghệ bắt buộc và thuế quan và hàng rào phi thuế quan" được giải quyết. Đó kể như là mọi thứ đã giúp đưa nền kinh tế Trung Quốc đến được vị thế hôm nay. Trung Quốc sẽ không muốn có thỏa thuận nào mà lại không có gì bù lại. Trump 'có thể hủy gặp Putin tại G20' Hơn cả một cuộc chiến thương mại Quan hệ Mỹ-Trung là mối quan hệ chiến lược, kinh tế và chính trị quan trọng nhất của thời đại chúng ta. Trong nhiều thập niên, quan hệ đối tác này đã mang lại kết quả. Tổng thống Trump nói rằng ông có quan hệ cá nhân tuyệt vời với Chủ tịch Tập Nhưng trong những năm gần đây - và đặc biệt kể từ khi Chủ tịch Tập lên nắm quyền - Trung Quốc đã tự khẳng định mình trên trường quốc tế. Đôi khi điều này là do khoảng trống do Hoa Kỳ bỏ bễ tại châu Á do Washington phải bận rộn với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và các vấn đề nội địa của họ. Trung Quốc đã thế vào vai trò cứu tinh tài chính, và có một cảm giác oán giận chính đáng tại Bắc Kinh rằng họ không nhận được sự công nhận xứng đáng. Nhưng sau đó Trung Quốc cũng đã khởi động Sáng kiến Vành đai Con đường - ban đầu được định ra như một cách để tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư, nhưng ngày càng được xem là chủ nghĩa thực dân kinh tế của Trung Quốc. Hành động của Trung Quốc ở Biển Đông cũng khiến nhiều người ở Washington lo ngại về mục đích thực sự của Trung Quốc trong khu vực là gì. Vì vậy, cuộc chiến thương mại giữa Washington và Bắc Kinh không chỉ đơn giản là về thương mại. Đó là một cách để chính quyền Trump cố gắng giữ cho Trung Quốc ngồi một chỗ, một nỗi sợ hãi mà nhiều người ở Bắc Kinh có, và đó là lý do tại sao hai bên khó có thể đạt được một thỏa thuận. Và ngay cả khi Tổng thống Trump nói rằng ông có quan hệ cá nhân tuyệt vời với Chủ tịch Tập, chính quyền của ông nói rằng Trung Quốc đã lợi dụng sự hào phóng của Hoa Kỳ và phải thay đổi điều đó. Vì vậy, đó là một bước tiến hai bước lùi. Trong bất kỳ đàm phán nào cả hai bên đều cần phải rời bàn thương lượng với cảm giác như họ đã đạt được điều gì đó, nếu không một thỏa thuận sẽ không thể tồn tại. Đó là lý do tại sao rất nhiều người đang trông đợi vào ngày quan trọng nhất của thế giới, và tại sao gần như thượng đỉnh G20 sẽ không thể kết thúc với bất cứ điều gì ngoài một nụ hôn khách sáo, và có lẽ có cả lời tạm biệt lạnh lẽo và đắng lòng.
|
Trở về nước từ Anh vào ngày 16/3, Tăng Quang được cách ly tại trường Quân sự Quân khu 7 TP HCM. Anh là chủ nhân của những bức ký hoạ về đời sống trong khu cách ly đã thu hút gần 45.000 lượt tương tác trên Facebook cá nhân.
|
Virus corona: Ký họa từ khu cách ly của du học sinh Anh được 45.000 lượt tương tác
|
Tăng Quang đã vẽ những bức ký hoạ thu hút hàng chục ngàn lượt tương tác trên Facebook cá nhân. Tốt nghiệp Trường ĐH Kiến trúc TP Hồ Chí Minh, Tăng Quang tiếp tục theo học thạc sỹ ngành Quản lý thiết kế tại University of the Arts London (Trường ĐH Nghệ thuật London). Nội dung không có Cuối Facebook tin, 1 Khi đại dịch virus corona tấn công châu Âu, Quang phải cân nhắc rất nhiều khía cạnh mới quyết định về nước: "Tình hình dịch biến động phức tạp khiến du học sinh rất hoang mang. Lúc đó tôi cũng lo sợ nếu quay về Việt Nam thì sẽ khó quay lại Anh. Sau một thời gian cân nhắc, tôi muốn có thêm thời gian bên gia đình nên quyết định quay về", Tăng Quang chia sẻ với BBC News Tiếng Việt. Khi cách ly tại trường Quân sự Quân khu 7 cùng với các du học sinh châu Âu, Tăng Quang chứng kiến các bác sĩ, y tá, các anh bộ đội phải làm việc nhiều ca để chăm sóc và phục vụ tất cả mọi người, anh nảy sinh cảm hứng vẽ những ký hoạ. Mỗi sáng các bạn chiến sĩ phải vận chuyển nước uống, thức ăn, nhu yếu phẩm... lên 5 tầng lầu và vào từng phòng. 1 tầng 11 phòng, 1 phòng từ 3-8 người. Chỉ nhìn thôi là cũng thấy được sự vất vả, nhưng bạn nào cũng luôn vui vẻ, nhiệt tình,rất chu đáo và miệng luôn mỉm cười. "Mọi người làm việc nhiều ca trong một ngày, rất vất vả để chăm sóc cho chúng tôi nhưng họ luôn vui vẻ, nhiệt tình và thân thiện. Chị bác sỹ hay đi đo nhiệt độ cho phòng tôi chia sẻ đã không về thăm con nhỏ tới mấy tuần". "Các bạn chiến sỹ cũng xa gia đình từ đợt tập huấn mấy tháng trước chuẩn bị đón chúng tôi về. Các bạn còn đi từng phòng giới thiệu, để lại số điện thoại để mọi người liên lạc khi có nhu cầu, có phản hồi gì các anh đều ghi nhận tích cực để cải thiện. Gần đến ngày về, các anh còn mua quà tặng cho cả phòng và từng bạn. Chúng tôi được chăm sóc cả về sức khoẻ lẫn tinh thần", Tăng Quang cho biết. Đến giờ cơm trưa lại phải bê thêm 1 đợt hàng nữa, sau đó mang đến từng phòng, từ tốn chờ đợi mọi người lựa chọn. Ai có nhu cầu ăn chay, hay dị ứng, các bạn đều ghi lại, và chăm sóc tận tình. Những ngày mà đồ ăn không đủ, các bạn còn hy sinh cả phần ăn của mình. Tăng Quang cho biết thêm: "Bản thân tôi cảm thấy rất may mắn khi nhận được sự chăm sóc chu đáo của các anh chị trong trại cách ly, ở đây mình còn được cách ly với cả những lo lắng bên ngoài, trước khi về Việt Nam những biến động liên tục ở châu Âu khiến mình rất áp lực". Những bức vẽ của Tăng Quang ban đầu chỉ là những phác hoạ trong thời gian rảnh để thư giãn. Sau đó, vì được mọi người trong phòng yêu thích, động viên, Tăng Quang đã vẽ thêm khắc hoạ đời sống diễn ra trong khu cách ly hàng ngày. Gần đến ngày chia tay, các bạn đi từng phòng phát quà, nói lời cảm ơn. Hôm qua mỗi phòng được nhận 2 hộp chocolate. Hôm nay mỗi bạn được tặng 1 móc khoá hand-made theo con giáp. "Tôi muốn vẽ tặng các bạn chiến sỹ để cảm ơn sau khoảng thời gian được mọi người quan tâm, chăm sóc, hỗ trợ nhiệt tình. Ở đây mọi người có nhiều cách khác nhau để thay lời cảm ơn đến các anh, bạn thì gửi postcard, bạn làm thiệp… Tôi thích vẽ nên chọn cách này", Tăng Quang lý giải. Cách ly ở TP HCM: “Chúng tôi mới là người cần được cảm thông” Virus corona: “Xin người ngoài bao dung và người đang cách ly hãy có ý thức”. Covid-19: VN hạn chế đi lại, 'sẵn sàng cách ly Hà Nội và TP HCM' Không chỉ dừng lại ở việc chăm sóc mọi người, Tăng Quang cho biết thêm các anh chiến sĩ có khi còn đứng dưới sân hát cho những người cách ly trên hành lang cùng nghe. Tăng Quang kể: "Thỉnh thoảng cũng có một vài lần các anh gửi lời chúc mừng sinh nhật đến một vài bạn. Chúng tôi đứng dọc hành lang vỗ tay, cổ vũ cho các anh thực sự rất vui. Tôi rất cảm kích sự nhiệt tình và tận tâm của các bộ nhân viên khu cách ly. Họ phải hy sinh cuộc sống cá nhân rất nhiều. Các bạn còn rất trẻ, sinh năm 1998, 1999 nhưng vô cùng chuyên nghiệp và tốt bụng. Những gì mình nhận được thật sự nằm ngoài mong đợi của bản thân." Chính vì điều này, Tăng Quang đã vẽ một chuỗi ký họa gồm 14 bức như một triển lãm thu nhỏ về trải nghiệm của anh trong thời gian cách ly. Ra cửa xếp hàng chuẩn bị được bác sỹ đo thân nhiệt. Tôi bị hốt đi một lần vì quên uống nước nên nhiệt độ đo ra 37.5°C. Bên cạnh đó, Tăng Quang vẽ thêm đời sống sinh hoạt mỗi ngày và chân dung các bạn cùng phòng của mình. Bên trái là nam thanh niên du học Pháp thông minh, sáng láng đang chăm chỉ học tập. Bên phải là thanh niên Việt kiều Đức đang nổi rần rần trên mấy cộng đồng mê trai châu Á với mấy chục nghìn lượt yêu thích. Sau khi thua vài ván bài, một thanh niên suy sụp ôm thùng rác lăn ra sàn nhà. Chia sẻ với BBC News Tiếng Việt hôm 28/3, Tăng Quang nói: "Điều kiện phòng ốc thì mỗi khu đều rất khác nhau. Tôi về từ trước khi dịch trở nên quá nghiêm trọng nên điều kiện sống có phần tốt hơn. Ở khu mình có hai loại phòng, phòng ba người và phòng tám người, mỗi giường cách nhau 2 mét. Không gian sống thoáng mát, dễ chịu, gió thổi lồng lộng. Việc vệ sinh lau dọn dĩ nhiên là trách nhiệm của từng phòng rồi." Sống 4 năm ở New Zealand, 3 năm ở Anh. Hiện đang học ở Cambridge, và có một startup chuẩn bị launch. Ngày nào cũng dậy từ 5 giờ sáng, miệt mài học tập, làm việc, tập luyện thể thao. Không biết đến từ hành tinh nào mà vô tình bị cách ly ở trái đất. Những lời chú thích thú vị của Tăng Quang nhận được sự chia sẻ rộng rãi của mọi người. Chia sẻ thêm về những nỗi lo lắng trong thời gian cách ly, Tăng Quang nói: "Lúc mới vào thì mọi người cũng sợ lây chéo, nhưng các bác sỹ động viên tinh thần và xử lý vấn đề rất dứt khoát, nhanh chóng, nên sau vài ngày thì khu cách ly ổn định, mọi người đều yên tâm". Vẫn là nam thanh niên Việt kiều Đức, hùng hục tập luyện cơ bắp hằng ngày. Có năng khiếu thiên bẩm để làm lao động chân tay mà lỡ sinh ra trong một gia đình hiếu học nên đành phải đi du học, gác lại ước mơ phu hồ, bốc vác của mình. Người dùng Facebook Mai Trần bình luận: "Những quan sát rất thú vị, nhân văn mà dí dỏm, cảm ơn tác giả. Mong bạn tiếp tục vẽ tiếp và kể chuyện cho những người bên ngoài được nghe thêm, để được chia sẻ một phần những cảm xúc ấy. Chúc mọi người thật khoẻ và mỗi ngày đều thật vui". Cận cạnh sinh hoạt giường chiếu của một nam sinh trong trại cách ly Tính tới thời điểm hiện tại, bài viết của Tăng Quang trên trang cá nhân với những bức họa trên đã thu hút gần 30.000 lượt yêu thích, gần 15.000 lượt chia sẻ và 500 lượt bình luận.
|
Có lẽ Jeff Bezos đã có một quả cầu pha lê.
|
Jeff Bezos xây dựng đế chế Amazon như thế nào?
|
Jeff Bezos năm 1997, năm Amazon chính thức lên sàn cổ phiếu 25 năm trước, ông đã thấy trước một tương lai rằng chỉ với một cú nhấp chuột, nó sẽ đem đến cho chúng ta bất cứ thứ gì, từ thức ăn vật cho mèo cho món đến trứng cá muối; và các trung tâm thương mại sẽ mờ nhạt dần, các cửa hàng sẽ phải cung cấp dịch vụ giải trí hoặc sản phẩm tiện lợi để tồn tại. Và ông đã xây dựng một đế chế dựa trên những hình ảnh đó. Jeff Bezos: Người giàu nhất thế giới ly hôn Google, Amazon và Facebook có nên sợ phụ nữ này? Amazon thử nghiệm robot giao hàng Amazon, doanh nghiệp bán lẻ trực tuyến mà ông thành lập năm 1994, đã trở thành công ty nghìn tỷ đô la thế giới vào tháng 9/2018 (chỉ bị Apple vượt mặt trong gang tấc), chuyển đổi từ một nhà sách cũ trực tuyến thành thị trường giao dịch toàn cầu. Nhưng Bezos, hiện là người giàu nhất thế giới, tuyên bố ông có mục tiêu cao hơn là chỉ định hình lại thị trường bán lẻ thế giới. Jeff Bezos mở công ty hàng không vũ trụ Blue Origin vào 2000 Ông sở hữu tư nhân tờ báo Washington Post. Công ty hàng không vũ trụ của ông, Blue Origin, đặt mục tiêu đưa thiết bị và con người lên Mặt trăng vào năm 2024. Vào tháng 9/2018, ông đã cam kết sẽ tài trợ 2 tỷ đô la cho một mạng lưới trường mầm non và giải quyết tình trạng vô gia cư ở Mỹ (mặc dù đây là một phần trong kế hoạch làm từ thiện của vợ cũ của ông, bà Mackenzie Bezos, người thậm chí đã muốn đóng góp 37 tỷ đô la tài sản của bà). Cách đây nhiều năm, bạn gái thời trung học của Bezos đã nói với Wired rằng cô luôn biết rằng anh sẽ kiếm được tiền, theo đuổi giấc mơ khám phá ngoài vũ trụ. "Vấn đề không phải là về tiền. Mà là về những gì anh ấy sẽ làm với nó, về việc thay đổi tương lai", cô nói với tờ tạp chí. Thuộc địa không gian Tham vọng của Jeff Bezos đã xuất hiện từ nhiều thập kỷ trước. Là con của một cặp cha mẹ tuổi teen đã ly dị, anh được mẹ Jackie nuôi dưỡng phần lớn ở Texas và Florida, cùng với cha dượng Mike Bezos, một giám đốc điều hành của hãng Exxon, người gốc Cuba, vốn rời Cuba thì còn thanh thiếu niên sau khi Fidel Castro lên nắm quyền. Ông đã sớm có thiên hướng về kỹ thuật và khoa học, tự tháo dỡ chiếc cũi của mình bằng tuốc nơ vít khi mới ba tuổi, theo một quyển sách tiểu sử năm 2013 của Brad Stone. Trong bài phát biểu tốt nghiệp trung học, Bezos đã vạch ra một tầm nhìn cho việc thiết lập các thuộc địa ngoài vũ trụ. Jeff Bezos ông đã gặp vợ cũ của mình, khi đang làm việc tại quỹ phòng hộ DE Shaw, họ có 4 đứa con. Tại Đại học Princeton, Bezos học ngành kỹ thuật và khoa học máy tính, sau đó sử dụng các kỹ năng của mình tại các công ty tài chính ở New York. Chính tại đó, ông đã gặp vợ cũ của mình, khi đang làm việc tại quỹ phòng hộ DE Shaw. Ở tuổi 30, ông bỏ việc sau khi đọc qua một thống kê về sự phát triển nhanh chóng của internet. Trong bài phát biểu năm 2010 tại Princeton, Bezos đã nhắc lại quyết định của mình về việc trở về miền Tây Mỹ và bắt đầu Amazon là "con đường mạo hiểm". "Tôi quyết định tôi phải thử. Tôi không nghĩ mình sẽ hối hận vì đã cố gắng và thất bại. Và tôi nghi rằng mình sẽ luôn bị ám ảnh bởi quyết định không thử làm điều đó", ông nói. Vua thương mại điện tử Amazon đầu tư nhiều vào robot và sáng chế Canh bạc của Bezos, được góp vốn với hơn 100.000 đô la tiền từ cá nhân và gia đình, đã nhanh chóng đền đáp. Trong vòng một tháng kể từ khi Amazon ra mắt (1995), nó đã chuyển đơn đặt hàng đến tất cả 50 tiểu bang của Hoa Kỳ và 45 quốc gia khác nhau, theo cuốn sách của Stone, The Things Store: Jeff Bezos và Age of Amazon. Trong 5 năm đầu tiên của Amazon, số lượng khách hàng đã tăng vọt từ 180.000 đến 17 triệu. Doanh số tăng vọt từ 511.000 đô la lên hơn 1,6 tỷ đô la. Các nhà đầu tư tên tuổi đổ xô đến công ty giữa làn sóng dot com đầu tiên bùng lên. Vào năm 1997, Amazon huy động được 54 triệu đô la và biến Bezos, người từng tự tay đóng gói các đơn hàng sách, trở thành một trong những người đàn ông giàu nhất thế giới trước tuổi 35. Năm 1999, Tạp chí Time nói ông là một trong những người trẻ nhất từ trước đến nay được mệnh danh là "Người của năm" và gọi ông là "vua của thương mại điện tử". Thử nghiệm Các nhân viên Amazon buộc phải trả tiền đậu xe trong công ty Được biết đến là một ông chủ kỹ tính, Bezos đã đưa Amazon đi đến một chiến lược dài hạn và "tập trung" vào khách hàng. Trong thực tế, điều đó có nghĩa là công ty sẵn sàng chi tiền để kiếm tiền, đôi khi từ bỏ lợi nhuận hàng năm khi giảm giá, giao hàng miễn phí và dành nhiều năm để phát triển các thiết bị mới như máy đọc sách điện tử Kindle. Nhưng Amazon cũng không ngần ngại tiết kiệm ở những nơi có thể, khiến nhân viên trụ sở phải trả tiền đỗ xe, chiến đấu với các nhà cung cấp, phản đối nỗ lực tổ chức các công đoàn lao động tại kho của mình và tránh thuế càng nhiều càng tốt. Công ty đã trải qua một số thất bại, như đầu tư sớm vào các trang web như Pets.com mà sau đó bị mất tiền. Nhưng ngày nay, ngay cả những thứ đó trông giống như một dấu hiệu của tinh thần cạnh tranh không ngừng và sẵn sàng thử nghiệm. Amazon dùng gói hàng giả để bắt kẻ trộm Vợ cũ ông chủ Amazon "hiến nửa tài sản" cho từ thiện Bình luận về tin Amazon 'vào Việt Nam' Amazon có doanh thu hơn 230 tỷ đô la vào năm 2018 và tuyển dụng gần 650.000 người trên toàn thế giới. Nó cung cấp dịch vụ hậu cần, lưu trữ, cho vay và nền tảng bán hàng cho hàng trăm nghìn thương nhân bên thứ ba. Bộ phận điện toán đám mây của nó lưu giữ những khối lượng thông tin khổng lồ của thế giới doanh nghiệp trên các máy chủ dữ liệu. Amazon cung cấp xương sống cho các công ty lớn như AirBnB và Netflix cũng như hơn một triệu khách hàng khác cùng nhau trao cho Amazon "quyền kiểm soát". Chỉ riêng trong năm nay, Amazon đã mua cổ phần hoặc mua lại các công ty chuyên về robot, quảng cáo và lái xe tự động, cũng như điện toán đám mây. Và ban điều hành công ty cho biết họ luôn tìm kiếm các giao dịch khác, tham vọng và to lớn hơn. Thành viên của công đoàn thương mại và các nhà hoạt động biểu tình phản đối Amazon ở Đức Những phản ứng tiêu cực Sự trỗi dậy của Amazon, dẫn đến sự lụi tàn của các nhà bán lẻ Sears, Toy 'R' Us và Barnes & Noble, đã khiến các nhà phê bình lo ngại về sức mạnh độc quyền, vấn đề thuế và hoạt động lao động - thậm chí là trách nhiệm của họ trong việc tăng giá bất động sản ở Seattle. Amazon đã có kế hoạch đầy tham vọng để xây dựng một trụ sở lớn thứ hai ở New York, nhưng đã hủy bỏ kế hoạch này vì sự phản đối quyết liệt từ các chính trị gia tiểu bang và địa phương. Vấn đề về ưu đãi thuế mà Amazon, một trong những công ty thành công nhất thế giới đang được hưởng lợi, là một chủ đề chung của giới phê bình. Trước những chỉ trích đó, Bezos đã bắt đầu hiện diện công khai nhiều hơn trên Twitter, chia sẻ những bức ảnh của cha mẹ và video về những con chó bị trượt chân ở Na Uy. Amazon cũng chiến đấu bằng tiền mặt, tăng gấp đôi cho việc vận động hành lang kể từ năm 2014 lên khoảng 14,4 triệu đô la vào năm ngoái, theo OpenSecrets.org. Lời chỉ trích trên Twitter Tổng thống Trump đã lên Twitter chỉ trích Bezos (bìa phải) vì tờ Washington Post "tin giả" của ông Bất chấp những nỗ lực đó, Amazon có một nhà chỉ trích mà họ không dễ thu phục: Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông Trump trên Twitter đã cáo buộc Amazon sử dũng mức giá vận chuyển quá thấp từ Dịch vụ Bưu chính Hoa Kỳ. Tổng thống Trump cũng thường xuyên gắn liền các hoạt động của Amazon với Washington Post, mặc dù tờ báo là một khoản đầu tư tư nhân, độc lập của Bezos, người đã mua nó vào năm 2013. Với khối tài sản trị giá gần 160 tỷ USD, Bezos 55 tuổi cũng phải đối mặt với các câu hỏi về hoạt động từ thiện tương đối hạn chế của mình. Tháng 9 năm ngoái, người đàn ông giàu nhất thế giới tuyên bố sẽ trao 2 tỷ đô la tài trợ cho một mạng lưới trường mầm non và giải quyết tình trạng vô gia cư ở Mỹ. Nhưng thay vì được hoan nghênh, cam kết của người sáng lập Amazon đã gặp phải sự chỉ trích dữ dội. Bezos đã nói rằng cách ông tham gia hoạt động từ thiện khác với hoạt động kinh doanh của mình, ông tập trung vào hiệu tác động tức thời thay vì những cái mang tính lâu dài. Thế giới sẽ chờ xem liệu chiến lược mới có còn thành công hay không. Bài viết này đã được chuyển thể từ một bài viết gốc của Natalie Sherman, phóng viên mảng kinh doanh, New York.
|
Ở phía nam của đảo Shikoku, nằm lọt giữa hai bán đảo khổng lồ, Kochi là một trong những tỉnh ở Nhật Bản có ít người ghé thăm nhất - ít ra là người nước ngoài.
|
Cá ngừ vằn nướng tái, món ăn ngon nhất Nhật Bản
|
Đây là địa điểm quen thuộc với những Phật tử dòng Chân Ngôn Tông (Shingon) Nhật Bản hành hương tới khu 88 Ngôi Đền Shikoku nổi tiếng. Nơi xuất xứ món mỳ sợi udon ở Nhật Matcha thượng hạng chỉ có duy nhất ở Nhật Bản Đằng sau những hộp cơm bento hoàn hảo ở Nhật Nhưng nơi đây còn là địa điểm quen thuộc cho một kiểu hành hương khác. Bên trong Chợ Hirome ở Thành phố Kochi vào một buổi tối tháng Tám ẩm ướt, thực khách đã chen chúc nhau quanh những chiếc bàn chung, xung quanh là các cửa tiệm, quầy hàng. Những thực khách đói bụng ngày càng kéo tới đông thêm, và những chiếc bàn nhanh chóng được bày ra bên trong khu vực chỉ có một tầng khi giờ ăn tối đến gần. Hirome là nơi lúc nào trong năm cũng tấp nập như thế này, và bất kể là vào mùa nào thì món ăn được tìm kiếm nhiều nhất trong thị trấn vẫn luôn là katsuo-no-tataki (món cá ngừ vằn, hay trong tiếng Nhật là cá bonito, nướng tái). Chợ Hirome ở Kochi là nơi có nhà hàng Myo Zhima chuyên phục vụ món cá ngừ vằn nướng tái Được gọi là cá ngừ vằn, đây là loại họ hàng nhỏ hơn của giống cá ngừ thường. Sống ở vùng biển sâu nhưng chúng lại bơi lượn gần một cách bất thường vào sát bờ, ngay ngoài khơi Kochi. Chúng thường bơi theo sau những luồng cá trích trôi theo dòng hải lưu Kuroshio. Tại sao người Nhật sạch sẽ đến mức cực đoan Vì sao quán ăn hàng rong trở lại tại Nhật Bản Trà đạo: Một cách kinh doanh cổ ở Nhật Bản Bởi có thể đánh bắt được ở nơi rất gần cho nên cư dân Kochi được ăn thứ cá tươi nhất. Qua năm tháng, các đầu bếp địa phương ở đây đã phát triển một kỹ thuật chế biến món ăn vô cùng ấn tượng để giữ được tối đa hương vị cá ngừ. Kỹ thuật chế biến thức ăn tataki ngày nay được áp dụng trên toàn thế giới là được bắt nguồn từ đây, Kochi. Có nghĩa đen là "đánh", đây là phương pháp nướng sơ thức ăn trong một thời gian ngắn, khoảng 90 giây, trong đó cá hoặc thịt được thui đốt trên ngọn lửa rơm cháy bừng bừng. Lửa cháy bùng sẽ làm chín phần bên ngoài miếng cá, làm cháy săn phần thịt đen sẫm và khiến phần ngoài thấm đẫm hương vị hun khói, trong khi bên trong vẫn giữ được chất lượng sashimi tươi sống, mọng nước. Đầu bếp sau đó dùng dao lớn xắt cá thành những lát dày, bày cùng hành lá, gừng, tỏi và nêm muối hoặc nước tương vừa miệng. Thường được gọi là cá ngừ vằn, loại cá ngừ này sống ở biển sâu, nhưng chúng lại bơi gần bờ tới mức khác thường ở ngoài khơi bờ biển Kochi Ngày nay, các nhà hàng Nhật Bản áp dụng kỹ thuật tataki cho cá hồi và thậm chí cả thịt bò, nhưng vị khói đặc sắc nhất phải là trên món cá ngừ vằn. Cuộc săn tìm sói ma trên núi Nhật Vụ tấn công bằng chất độc sarin ở Nhật 1995 Cách tuyển dụng truyền thống của Nhật đang mất đi? Trên thực tế, món này đã trở nên phổ biến ở Kochi đến nỗi mọi người coi nó như một biểu tượng của toàn tỉnh - và người ta đi từ nơi rất xa tới đây để được ăn nó. "Ở chỗ chúng tôi cũng có katuso-no-tataki, nhưng tôi đã nghe kể là món này ở Kochi ngon ra sao, cho nên là tôi đến chợ này," Kazuko Watanabe, người đến từ vùng Gun Gunma cách đó 800km về phía bắc, nói. "Chất lượng ở nhà rất khác biệt - ở đây ngon hơn." Watanabe đã đầu hàng cơn ghiền của mình và gọi hai phần cá ngon lành màu sẫm. Nhiều thực khách khác trong khu chợ trong nhà ồn ào này cũng làm thế, trong đó có tôi. Đầu bếp phải vừa giữ cho lửa cháy ở mức mạnh nhất, vừa lật cá để giữ cho miếng cá cháy đều Nếu bạn không chịu được nhiệt... Vào năm 2011, tôi bắt đầu chuyến đi kéo dài 100 ngày tới tất cả 47 tỉnh của Nhật Bản. Tôi đã ăn những món ăn lạ thường trên khắp đất nước, từ món kaiseki trang trí vô cùng công phu ở Kyoto, cho đến món toriwasa (gà sống) được chế biến thành nhiều kiểu ở Nagano, cho đến shirako (tinh trùng cá tuyết) ở Aomori, đến thịt bò huyền thoại ở Kobe. Tuy nhiên, món tataki ở Kochi là nhất. Một số quầy hàng trong Chợ Hirome bán món cá ngừ vằn nướng tái, nhiều nhà hàng trong thành phố cũng bán, nhưng nơi làm tôi không thể quên được - chính là nơi có hàng dài thực khách xếp hàng chờ đến lượt - là Myo Zhima. Các đầu bếp can đảm của Myo Zhima đứng trước ngọn lửa cuồng nộ, cho rơm vào trong lúc nướng bốn miếng phi-lê cùng lúc. Khi ngọn lửa bùng cháy dữ dội nhất, gương mặt của khách hàng và nhân viên chìm trong màu cam. "Chúng tôi học mọi thứ, từ việc cắt cá cho đến việc giữ lửa," đầu bếp của Myo Zhima, Masayoshi Sawada, giải thích trong lúc tạm nghỉ. "Hồi lần đầu tiên làm món đó, tôi thấy rất khó - tôi nhớ là lúc đó cực kỳ nóng, tôi thật sự muốn uống chút nước." Các đầu bếp địa phương đã tìm ra kỹ thuật chế biến thức ăn độc đáo để giữ nguyên được hương vị cá ngừ vằn Công đoạn nướng cá diễn ra nhanh chóng, nhưng với ngọn lửa bùng cao đến 2m, 90 giây đó khiến ta cảm giác như kéo dài vĩnh viễn đối với đầu bếp, người phải đồng thời giữ lửa ở mức bùng cháy hung hãn nhất, lại vừa phải lật miếng cá để đảm bảo chín đều. Tuy có cả những nơi khác trong chợ cũng phục vụ món này, nhưng Myo Zhima là nơi duy nhất chế biến nó một cách đầy hoa mỹ và công khai. Quán cũng là nơi duy nhất có tàu và ngư dân riêng đi đánh bắt cá ngừ vằn mỗi ngày, rồi mang thẳng cá tươi từ biển tới quầy hàng sáng để đảm bảo giữ được độ tươi ngon nhất của sản vật vừa đánh bắt. "Tataki là đặc sản độc đáo của Kochi và tôi nghĩ rằng chúng tôi nổi tiếng vì chúng tôi chế biến thức ăn trước mặt khách hàng," Sawada nói tiếp. "Điều này gây ấn tượng rất mạnh - khoảng 90% thực khách chụp ảnh." Vào bữa tối những ngày bình thường đã có hàng dài chờ đợi bên ngoài quán, nhưng vào cuối tuần, khi chợ tấp nập khách thì hầu hết mọi người đều gọi gấp đôi để khỏi phải xếp hàng hai lần. Sawada, 24 tuổi, đã làm việc ở đây từ khi anh còn là thiếu niên. Anh cùng nhóm nhân viên nhỏ của quầy hàng nướng gần 200kg cá ngừ vằn được chuyển từ tàu Myo Zhima lên mỗi ngày. Việc phục vụ món cá từ-biển-lên-bàn, đánh bắt trong ngày này là một lý do quan trọng khiến quầy hàng này nổi tiếng đến vậy. Yuri Yamazaki từ New York hàng năm luôn cùng con gái trở về thị trấn quê hương Kochi Ăn sashimi ở nhiều nơi là một trải nghiệm tinh tế, nhưng ở đây thì không thế. Hương vị đậm đà của katsuo-no-tataki dường như phản ánh trực tiếp bầu không khí sôi động trong chợ - và những lát thịt đậm đà, tươi rói hầu như luôn được kết hợp với bia. Bên ngoài là lớp cá cháy và bên trong là vị cá tươi, ngon ngọt, đó là một trong những món ăn tuyệt vời của cuộc sống, đặc biệt là khi ăn kèm với chút muối và lát tỏi mỏng. Nếu chỉ gọi một phần cá thì quả là bạn đã tự kiểm soát thật tốt bản thân. Có những du khách thích món ăn đến nỗi họ trả thêm rất nhiều tiền để mang nó về nhà, ở các vùng khác của Nhật Bản, dẫu cho làm vậy là đã khiến giảm bớt phần tươi ngon. "Chúng tôi ăn nhiều katsuo hơn bất cứ nơi nào khác - và chúng tôi uống nhiều bia hơn," Yuri Yamazaki cười khúc khích từ cái bàn cạnh tôi, với món bonito - cá ngừ vằn đặt trước mặt. Xuất thân từ Kochi, Yamazaki đã sống ở New York từ 10 năm qua. Cô đưa cô con gái năm tuổi của mình về Kochi hàng năm kể từ khi đứa trẻ chào đời, và chắc chắn rồi, họ cũng đến Chợ Hirome. Trong chuyến đi kéo dài sáu tuần này, hai mẹ con họ đã tới đây bốn lần, và đã ba lần ăn món katsuo-no-tataki tại Myo Zhima. Liệu đây sẽ là lần cuối cùng? "À, lẽ ra là thế đấy, nhưng để xem xem," Yamazaki nói. "Tôi đã không biết rằng món này rất nổi tiếng cho đến tận khi tôi đi ra khỏi tỉnh quê nhà." Đầu bếp dùng dao lớn xắt cá đã nướng tái thành những lát dày, bày cùng hành lá, gừng, tỏi và nêm muối hoặc nước tương vừa miệng Biểu tượng của thành phố Nguồn gốc của món katsuo-no-tataki không rõ là từ đâu; một số người tin rằng nó có gốc tích từ Sakamoto Ryoma, một samurai nổi loạn Thế kỷ 19 và là người con nổi tiếng nhất của Kochi, người bị các phe thân chính phủ ám sát vào năm 1867. Một số người cho rằng Ryoma đã được chứng kiến kỹ thuật tataki tại tỉnh Nagasaki ở miền nam Nhật Bản, một trong những nơi đầu tiên mở cửa cho người nước ngoài sau khi triều đại Sakoku (thời kỳ cô lập, bí mật của Nhật Bản, 1633-1853) chấm dứt. Dù truyền thuyết này có đúng hay không, thì không có nghi ngờ gì nữa, giống như chuyện tử vì đạo của Ryoma, nó qua năm tháng đã trở thành biểu tượng của Kochi - khuôn mặt của ông xuất hiện trên các áp phích và sản phẩm tỉnhh thành phố - và món cá nướng sơ cũng vậy. Ngay cả yuru chara của tỉnh, tức là một linh vật dễ thương được thiết kế để quảng bá du lịch, cũng là một cái đầu cá ngừ vằn bị chặt ra, đặt trên cơ thể của một người đàn ông. Những hình vẽ con cá cũng được tìm thấy trên các nắp cống tỉnh thành phố. Trong lúc mọi người đến đến đi đi quanh các bàn ăn trong chợ, tôi đã gặp một 'thổ dân' Kochi là Yoshihiro Kashiwai, 76 tuổi. Với vị nhân viên bán hàng viễn thông đã nghỉ hưu này thì việc có cá bonito ngon nhất chính là chìa khóa đem lại sự nổi tiếng cho món ăn. "Cá ở đây rất tươi, chúng bơi rất gần Kochi, vì vậy chúng tôi có thể đánh bắt chúng và bán với giá hợp lý," ông nói. "Bạn cũng có thể mua nó ở Tokyo, nhưng mà rất đắt. Tôi bắt đầu ăn món này từ khi còn nhỏ, nhưng cho đến tận ngày nay, nó vẫn là món ưa thích của tôi." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.
|
Năm 1982 cơ trưởng Eric Moody đã hoàn toàn sẵn sàng cho chuyến bay êm ả qua đêm từ Kuala Lumpur đi Perth. Bầu trời quang mây và phi hành đoàn thì phấn khởi vì họ vừa được đãi thêm món thịt nướng satay Malaysia tối hôm đó.
|
Căng thẳng làm tóc bạc chỉ sau một đêm?
|
Nhưng khi bay qua Java thì một động cơ ngắt máy. Một cái nữa hỏng, rồi một cái nữa. Một lúc sau không còn một động cơ nào hoạt động. Trong giọng bình tĩnh nhất của phi công, cơ trưởng Moody thông báo: “Xin chào quý khách, tôi là cơ trưởng. Chúng ta đang bị trục trặc nhỏ. Bốn động cơ đã ngừng hoạt động. Chúng tôi đang làm hết sức mình để các động cơ hoạt động trở lại. Tôi tin rằng quý khách không quá lo lắng.” Eric Moody cũng tỏ ra hơi hoảng sợ khi ông tìm cách hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay Jakarta, sau này ông mới phát hiện rằng các đám mây tro bụi của một núi lửa đã làm tê liệt cả bốn động cơ. Nhưng trong vòng sáu tháng sau sự cố đó ông nhận thấy phần đầu của mái tóc trên trán bị bạc đi. Và một năm sau phần còn lại của tóc ông cũng bạc trắng hết. Trường hợp của cơ trưởng Moody không phải là duy nhất. Người ta nói sự việc tương tự cũng xảy ra đối với nhiều nhân vật lịch sử, nhưng trong thời gian ngắn hơn nhiều. Khi hoàng hậu nước Pháp, Marie Antoinette bị dẫn ra máy chém lúc 37 tuổi, người ta nói rằng tóc bà đã bạc trắng vào đêm hôm trước ngày dự kiến hành quyết. Luật sư Anh, Sir Thomas More (người sau này được phong thánh) bị hành quyết trong Tòa tháp London năm 1535 và tóc ông được biết cũng bị ngả màu bạc trước khi ông chết. Đó là những mẩu chuyện kỳ dị nhưng về mặt khoa học liệu có thể như vậy được không? Tóc có thể thực sự chuyển bạc sau một đêm không? Liệu có hay không một quá trình sinh lý theo đó sự căng thẳng cực độ có thể gây ra việc chuyển đổi mầu tóc nhanh đến thế? Rụng tóc đột xuất Tóc có mầu là do hai loại sắc tố melanin: eumelanin quyết định độ đen của tóc đến mức độ nào, và pheomelanin quyết định tóc đỏ hoặc vàng đến mức độ nào. Khi càng có tuổi thì tế bào trong nang của tóc sẽ ngừng sản xuất những sắc tố này và gây ra tóc mất mầu. Rồi thì tác động chung của sự phối hợp tóc có mầu và tóc mất mầu, đặc biệt đối với người tóc đen, là tóc trở thành hoa râm/bạc. Quá trình này không được giải thích kỹ lắm. Một nghiên cứu cho thấy rằng tóc bị bạc một cách tự nhiên bởi cùng một hóa chất như hóa chất trong lọ sử dụng để tẩy tóc. Nghiên cứu thực hiện với chuột cho thấy là tế bào tạo melanin tiết ra oxy già, oxy già thường bị phân tách bởi một enzime được gọi là catalase. Tuy nhiên việc sản xuất ra enzime ít dần đi khi con người già đi, và sự tích tụ oxy già ngăn chặn việc sản xuất ra melanin. Tên y học của việc bạc tóc đột ngột là canities cubita. Sự giải thích đúng nhất cho việc trên là không phải tóc đổi mầu, mà là tóc có sắc tố bị rụng. Một căn bệnh có tên là alopecia ariata gây rụng tóc đột ngột, tạo thành những đốm hói. Người ta nghĩ rằng nguyên nhân là do phản ứng miễn dịch tự động, trong đó hệ thống tự bảo vệ của cơ thể chống lại chính nó. Phản ứng trên có thể mạnh thêm nữa do sự căng thẳng thần kinh, nó giải thích tại sao lại có sự liên hệ giữa bạc tóc và những trải nghiệm hãi hùng. Trong một số trường hợp, điều kiện này không có tác động gây bạc tóc. Vậy là một cú sốc trầm trọng có thể kích hoạt khiến rụng tóc, nhưng do chỉ những tóc sẫm mầu bị rụng nên nếu ai đã có sẵn một số tóc bạc thì người đó bị bạc trắng cả đầu. Hoặc cũng có thể phản ứng miễn dịch tấn công hệ thống sản xuất sắc tố, điều này giải thích vì sao những tóc không có nang (không sản xuất ra tóc sẫm mầu nữa) không bị tác động. 'Bị sốc' Cách giải thích này có thể lý giải những trường hợp như của cơ trưởng Eric Moody. Tóc ông phải sau một năm mới bạc hoàn toàn. Các trường hợp tóc bạc sau một đêm như của Marie Antoinette thì khó giải thích hơn. Bà bị giam tù một năm, do vậy có thể người ta không cho bà nhuộm tóc và khi bà xuất hiện trở lại trước công chúng tại buổi hành quyết với tóc bị cắt ngắn thì những chân tóc trắng lộ ra. Nhưng như thế không giải thích được các giai thoại được nghe kể khác, thí dụ ở những người còn trẻ chỉ có rất ít tóc bạc, nếu những tóc sẫm mầu rụng thì những tóc bạc còn lại sẽ trông rất thưa. Lại có một trường hợp nghiên cứu gần đây hơn của một phụ nữa 54 tuổi ở Thụy Sỹ, bà có một vùng tóc rụng nhỏ. Bà dùng thuốc steroid, nó rất hữu hiệu đối với chữa rụng tóc, nhưng chỉ vài tuần sau toàn bộ tóc bà bạc hết, mặc dù bà không bị một trải nghiệm nào hãi hùng và không rụng tóc nữa. Năm ngoái, một nghiên cứu của một nhóm các nhà khoa học do Robert Lefkowitz người nhận giải Nobel Hóa học dẫn đầu đã đưa ra một số cách giải thích. Họ đã phác thảo một cơ chế mà qua đó một dấu ấn của sự căng thẳng mãn tính gây ra sự phá hủy DNA ở chuột, nó có thể dẫn đến các căn bệnh như rụng lông. Câu hỏi liệu tóc bạn có thể bạc hay không có vẻ như một câu hỏi đơn giản đối với y học để trả lời, nhưng không phải thế. Rốt cục thì để nghiên cứu chính xác cái gì đã xảy ra thì bạn phải xem xét tóc trước và sau sự cố sốc, đánh giá kỹ lưỡng mầu và độ rậm của tóc. Tuy nhiên, những tình huống đe dọa tính mạng không những hiếm mà còn không đoán trước được và chẳng ai lại để bạn xung phong làm thí nghiệm với một phép thử hết khủng khiếp cả. Nhưng lại còn một cái gì đó về ý niệm của việc tóc đổi mầu khi trải qua cú sốc khá hấp dẫn. Có thể đó là do cơ thể bộc lộ nhiều hơn là ta nghĩ, là ở dưới cái vẻ bình thản thật ấn tượng mà nó cho phép cơ trưởng Moody cứu sống 247 hành khách, thì trong cơ thể ông ta có những diễn biến lại hoàn toàn khác. Từ chối trách nhiệm Nội dung bài viết chỉ nhằm cung cấp thông tin chung chung, không thay thế cho cho các tư vấn về chăm sóc sức khỏe từ bác sỹ hay các chuyên gia y tế. BBC không chịu trách nhiệm về các triệu chứng mà độc giả gặp phải do làm theo các thông tin nêu trong bài, cũng không ủng hộ cho các sản phẩm hay dịch vụ nào được nêu, được tư vấn trên các trang mạng. Hãy hỏi ý kiến bác sỹ nếu bạn thấy lo ngại về sức khỏe cá nhân. Bài gốc tiếng Anh đã được đăng trên BBC Future.
|
BBC: Ông Nguyễn Ngọc Lan, một trí thức phản chiến ở miền Nam trước 1975 và sau này trở thành nhà chỉ trích Đảng Cộng sản, vừa qua đời ở tuổi 77. Ngay sau khi ông mất, báo chí nhà nước cũng đăng một số bài tưởng niệm, tuy chỉ nói thoáng qua về giai đoạn sau 1975.
|
Ý nghĩa của một tiếng nói
|
BBC đăng lại một bài viết năm 1990 của Đỗ Mạnh Tri, một chuyên gia thần học hiện sống ở Pháp, như một tư liệu lịch sử. Linh mục Chân Tín và ‘người cộng sự đắc lực’ của ông, giáo sư Nguyễn Ngọc Lan, đã bị bắt ngày 16.5.1990. Cái mà Ủy ban Nhân dân TP. HCM gọi là ‘xử lý hành chính’ và báo Sài Gòn Giải Phóng coi như ‘kiên quyết và thỏa đáng với đương sự’, thực thụ chỉ là một biện pháp quyền lực của Đảng cộng sản Việt Nam nhằm bưng bít tiếng nói của lương tri, cũng là tiếng nói của đông đảo quần chúng. Tính cách quảng cáo rộng rãi chính quyền đã dành cho sự kiện này, trong khi hàng chục người khác có tên tuổi bị bắt giữ một cách kín đáo, chứng tỏ rằng biện pháp xử lý đã được quyết định từ những cơ quan tối cao của Đảng, chứ không phải ở cấp một Ủy ban Nhân dân thành phố. Mục đích chủ chiến dịch khủng bố này là hù dọa những ai yếu bóng vía, hoặc những người dân đen thấp cổ bé miệng đương khao khát và đòi hỏi một sự thay đổi cơ bản và toàn diện, hòng dẫn tới tự do, dân chủ. Mặt khác đó cũng là tín hiệu chính quyền chiếu cố riêng đồng bào công giáo. Với dụng ý gì? Đây là cả một vấn đề rồi sẽ phải đặt lại một cách thẳng thắn và sòng phẳng. Mực độ lưng chừng – nếu không nói là lừng khừng – của biện pháp cho thấy chính quyền chưa muốn cạn tàu ráo máng với đương sự. Không phải vì khoan hồng nhưng vì luống cuống và dao động trong cái tình trạng ‘khạc không ra nuốt chẳng vào’ đối với hai nhân vật không thể chụp cho cái mũ phản động mà cũng chẳng dễ đường uốn nắn. Tội, nếu có, đáng bỏ tù đến 15 năm, vậy ba năm quản chế và lưu đày thì ‘thỏa đáng’ ở chỗ nào? Thỏa đáng cho ai? Và ‘cương quyết’ đây có phải là cương quyết ‘giữ vững cái lập trường’ vô tưởng, lung lay và mục nát chỉ còn rơi rớt trong bộ óc luẩn quẩn của một đám người tham quyền cố vị? Đằng sau những lời vu cáo dữ tợn của bản thông cáo của Ủy ban Nhân dân Tp HCM người ta thấy gì? Chỉ thấy cái ‘tội’ mà chính báo Tuổi Trẻ ngày 17.5.1990 đã ghi : "Kích động giáo dân đòi nhân quyền và dân quyền". Đảng cộng sản và Nhà nước xã hội chủ nghĩa đã xử lý một cách phi lý, lên án một cách mập mờ chính vì dân quyền và nhân quyền chỉ là những mỹ từ để che đậy những hành động của bạo lực, bao cấp, quan liêu và độc tài. Bắt Chân Tín và Nguyễn Ngọc Lan và một số người can đảm nói lên nguyện vọng của quần chúng, Đảng cộng sản Việt Nam đã lộ rõ bộ mặt thực của chính sách đổi mới: bảo tồn cái cũ. Từ nay, mọi người đều thấy rõ hơn chuyện đổi mới không còn là chuyện của đảng nữa. Cái lô-gích của một đảng độc tài đã biến danh từ ‘đổi mới’ thành đồ trang trí cho đặc quyền đặc lợi. Đảng chỉ đổi mới với điều kiện đảng giữ độc quyền đổi mới, nghĩa là đảng vẫn độc tài. Đã độc tài tất phải có ‘an ninh tư tưởng’, muốn có an ninh tư tưởng phải loại trừ những ai dám nghĩ khác và ngoài Đảng. Tội của Chân Tín và Nguyễn Ngọc Lan không phải là ‘xâm phạm an ninh quốc giă’ như lời thông cáo của Ủy ban Nhân dân Tp HCM. Trong cái chế độ làm giả nói giả này, ‘an ninh quốc gia’ chỉ có thể hiểu là ‘an ninh tư tưởng’. Hai ông đã dám nói điều mình nghĩ giữa một xã hội nên tránh suy nghĩ, dám nói khác Đảng trong khi Đảng luôn luôn đòi thống nhất tư tưởng và nhất là hai ông sẵn sàng trả giá cho điều mình nói trong khi cái sợ là dụng cụ thiết yếu của chính quyền. Tiếng nói của Chân Tín và Nguyễn Ngọc Lan từ mấy chục năm qua là tiếng nói của độc lập và tự do, tiếng nói của những người không có tiếng nói. Tất nhiên, không phải chỉ có Chân Tín và Nguyễn Ngọc Lan. Vẫn có bao nhiêu người khác. Nhưng, đối với chúng tôi, điều cần chú ý là cái chỗ đứng của tiếng nói đó, cái nguồn gốc phát sinh một đòi hỏi thâm sâu, tuyệt đối mà Chân Tín và Nguyễn Ngọc Lan đã là những chứng nhân. Nếu hai ông đã mang cái tội ‘kích động giáo dân đòi nhân quyền và dân quyền’, hoặc ít nhiều đồng điệu với những tiếng nói sáng suốt và can đảm, kể cả tiéng nói của một vài đảng viên, phù hợp với nguyện vọng của dân, lợi ích của nước, thì đối với chúng tôi tiếng nói đó còn là, trước hết là và chính là tiếng nói trung thực của lương tâm công giáo. Một tiếng nói rất riêng biệt, mà vì thế không bao giờ nói riêng cho mình. Một tiếng nói đến từ cao xa mà vì thế luôn luôn gắn bó với thân phận con người. Nó vang lên từ lòng Giáo hội nhưng không nói cho Giáo hội mà cho mỗi con người, mặc dầu nó không tự hạn chế trong tầm người. Sau 1975, hai ông có thể thuận buồm xuôi gió một cách tốt đẹp. Tờ Đứng Dậy của hai ông, mặc dầu không xin, đã chẳng được mời tiếp tục! ChânTín đã chẳng là ủy viên Mặt trận Tổ quốc Trung ương? Nhưng vì trung thành với một tiếng nói mà họ có sứ mệnh rao giảng, hai ông đã sớm phải im lặng. Mặc dầu im lặng còn là một cách lên tiếng trong một cơ chế chỉ có quyền nói theo. Không được nói công khai trên mặt báo, trên những phương tiện truyền thông toàn là công cụ của Đảng, hai ông trao đổi bằng thư từ, bằng những cuộc gặp gở bình thường với giáo dân, với bạn bè. Chân Tín thường nói : "Lời Chúa không xiềng xích ta, chỉ sợ ta xiềng xích Lời Chúa." Phải tiếp tục nói. Mà phương tiện thì có gì đâu : vài tá bút ‘bic’, một cái máy chữ, mấy tờ các-bon. Nhưng tiếng nói của lóng tin và của lương tri tự nó lan ra, rộng và sâu. Vì có người nghe. Vì có người chờ đợi, muốn nghe. Phải chăng, như lời Mác dạy, nó là lương tri của một xã hội vô lương. Linh hồn của một cơ chế vô hồn... ? Từng ấy đủ cho chính quyền lo ngại và tìm cách quản chế. Nhưng quyền lực có thể quản chế được thân xác, làm sao quản chế nổi ý chí và lương tâm con người ! Nói như nhà văn Dương Thu Hương: "Súng không đẻ ra tình yêu và niềm tin, bạo lực không cưỡng hiếp được chân lý." Ngày xưa chị Nhất Chi Mai ‘chết mới được nên lời’. Hôm nay, Chân Tín bị đày, Nguyễn Ngọc Lan bị quản chế. Tiếng nói của lươg tâm công giáo, của tự do càng phải tiếp tục. Lá thư Tin Nhà nhỏ bé này muốn tiếp lời cho Chân Tín và Nguyễn Ngọc Lan, ao ước hòa nhịp với tất cả những tiếng nói trung thực tranh đấu cho phẩm giá của con người. Nhưng Tin Nhà có tham vọng góp phần vào tiếng nói chung, từ một chỡ đứng riêng: niềm tin Kitô giáo. Chúng tôi vẫn nghĩ rằng mặc dầu những ngộ nhận, những thiếu sót và cả những lỗi lầm, cống hiến đẹp nhất người công giáo Việt Nam có thể đem lại cho Đất nước này vẫn là tìm cách sống cho ra hồn cái Đạo của mình, ở chỗ mình sống và trong thời điểm mình sống. Điều đó đòi hỏi một cố gắng liên tục, thích ứng nhưng không nhân nhượng, khiêm tốn nhưng không mặc cảm, một hành động gắn bó với suy tư, một tin tưởng sẵn sàng đặt vấn đề. Qua những thư tù, những bài tường trình về các buổi ‘làm việc’, những trang nhật ký của Chân Tín và Nguyễn Ngọc Lan sẽ dần dần đăng tải, qua những trao đổi, phản ứng, suy nghĩ xa gần của bạn đọc. Tin Nhà muốn góp sức vào cố gắng chung. Như vậy, lá thư này tuy nhỏ bé nhưng hoài bão của nó rất lớn : thông tin đề đem tin về một niềm tin sống động trong thử thách, luôn luôn biến đổi vì trung thành với nguồn gốc, luôn luôn thao thức vì biết rằng tin là môt hành trình chứ không phải một bến đậu. Dám nghĩ rằng, làm như vậy là làm cái bổn phận của một người công giáo Việt Nam trong lúc này. Sau bao nhiêu đổ máu, dân ta tiếp tục sống trong đau khổ. Không có niềm tin – tin vào lòng người, tin vào tương lai Đất Nước, tin vào Đức Tin – thì không bao giờ khổ đau có thể biến thành hy vọng. Tin Nhà xin nguyện là một cây nến, cùng với muôn ngàn cây nến thắp lên niềm TIN và HY VỌNG.
|
Khoảng ba tháng sau khi nước Anh bước vào phong tỏa, cô sinh viên Emma 26 tuổi đã đăng nhập vào cuộc họp qua Zoom với một nhóm người mà cô chỉ từng gặp qua trò chuyện qua mạng.
|
Quan hệ tình dục qua mạng: Xu thế mới thời đại dịch
|
Được tổ chức bởi Killing Kittens, một công ty mà trước dịch Covid-19 đã tổ chức các buổi giao hoan trực tiếp với trọng tâm là tạo sức mạnh cho phụ nữ, 'tiệc ảo tại nhà' bắt đầu với trò chơi uống rượu. Nó không giống bất cứ thứ gì cô từng tham gia. Vì sao đại dịch Covid-19 khiến nhiều cặp vợ chồng đổ vỡ Lý do khiến ngày càng nhiều phụ nữ bị lừa tình qua mạng Tuổi trẻ và khách sạn 'yêu theo giờ' ở Hong Kong "Chúng tôi đã bật phim 'Never Have I Ever'," cô cho biết, "và ban tổ chức đã hỏi chúng tôi những câu hỏi kiểu như 'Bạn muốn gặp người nổi tiếng nào nhất trong tiệc Killing Kittens?'." Câu hỏi đó là để cho những người tham gia nói về những gì họ mơ tưởng và yêu thích - sự chuyển tiếp ngọt xớt đến phần ít cấu trúc hơn của buổi tiệc, khi đó một số người sẽ 'cởi quần áo', Emma nói. "Đó là tương tác thực sự tốt, khá gợi cảm với những người khác." Đó là kiểu kết nối mà Emma thèm muốn. Người bạn ở chung nhà với cô đã dọn về ở với gia đình, còn bản thân cô bị mất việc từ tháng 3, phần lớn thời gian đại dịch Emma không tiếp xúc với ai. "Có những lúc khá là cô đơn," cô nói. Mặc dù trước đây đã từng tham gia các bữa tiệc tình dục, nhưng Emma chỉ mới gia nhập Killing Kittens hồi tháng 11/2019. "Tôi cảm thấy hơi lo làm sao để cho đúng," cô nói, và khi đại dịch ập đến, cô đã lo mình sẽ bỏ lỡ cơ hội. Cô tham gia một trong những nhóm trò chuyện dành cho người độc thân của Killing Kittens và bắt đầu có bạn thân, điều này khiến cô cảm thấy đủ thoải mái để thử tham gia một bữa tiệc ảo. Trong đại dịch, cách ly xã hội cũng có nghĩa là cách ly tình dục đối với cả những cá nhân và các cặp đôi muốn thử quan hệ xác thịt. Mặc dù việc tạo lại cảm giác va chạm thể xác qua mạng không hề đơn giản, nhưng những trải nghiệm ảo - từ những buổi nói chuyện tục tĩu qua Zoom đến các bữa tiệc tình dục giống như buổi mà Emma đã tham dự - đã giúp lấp đầy sự trống trải tình cảm yêu đương nhiều người cảm thấy. Ít nhất, ở mức độ nào đó thì đối với những người tham dự và người tổ chức, quan hệ tình dục trực tuyến có thể 'bắt chước' trải nghiệm trực tiếp và đem đến sự giải tỏa tâm lý vốn rất cần, nhưng điều đó không thể thay thế cho đụng chạm thể xác. Tuy nhiên, ngoài việc chỉ là thay thế cho tình dục trong đại dịch, những trải nghiệm ảo này còn có thể cho chúng ta thấy rõ mồn một cái gì là quan trọng trong quan hệ thể xác - cả khi chúng ta bị cô lập và khi có thể tiếp xúc trực tiếp với nhau trở lại. Khám phá tình dục kỹ thuật số Gần một năm sau đại dịch, nhiều người đã tìm ra những cách để hẹn hò và tạo dựng tình cảm qua mạng. Các ứng dụng hẹn hò như Bumble hiện cho phép người dùng nói rõ sở thích hẹn hò là 'ảo thôi' hay 'giãn cách xã hội'. Theo đại diện của Bumble, cuộc gọi điện video trong ứng dụng đã tăng 42% vào tháng 5/2020 so với hồi trước thời điểm phong tỏa, tháng 3/2020. Nhưng dựng lại buổi hẹn hò đầu tiên qua trò chuyện video khác xa với việc tái tạo trải nghiệm tình dục qua mạng. Các yếu tố chính - thấy rõ nhất là sự đụng chạm thân xác - đơn giản là không thể thay thế được khi thực hiện trực tuyến. Tuy nhiên, mọi người đang gần gũi với nhau qua mạng. Vào tháng 10, công ty nước có gas Basic đã khảo sát 2.000 người độc thân dưới 35 tuổi ở Mỹ và nhận thấy rằng 58% đã quan hệ tình dục ảo trong thời gian đại dịch. Trong số đó, 77% đã làm vậy với người mà họ chưa từng quan hệ tình dục trực tiếp. Theo một cuộc khảo sát của Bumble với 5.000 người độc thân ở Anh, 32% cho rằng 'gần gũi qua mạng' rất quan trọng cho quan hệ tình cảm 'cả trong phong tỏa và khi phong tỏa được dỡ bỏ'. Đối với Emma và những người khác vốn học đòi quan hệ tình dục qua mạng trong năm qua, những thứ như là tiệc tình dục ảo, hội thảo mang tính giáo dục qua Zoom, đồ chơi tình dục điều khiển từ xa và đơn giản chỉ là tham gia vào các cộng đồng tích cực về tình dục đã chứng tỏ nó đem đến sự viên mãn về tình dục và là liều thuốc cho sự gần gũi thể xác. "Có sự thỏa mãn tình dục rất đã khi xem người khác và được người khác xem," Emma, người tự mô tả bản thân là 'thích phô diễn cơ thể', nói. Tại sao chúng ta thích có 'gấu' vào mùa đông? Dịch vụ thuê người 'cắm sừng' ở Nhật Bản Khó, dễ chuyện tìm người yêu trong thời Covid-19 Thêm nữa, xem các cặp yêu nhau thật sự quan hệ tình dục thì rất khác với việc xem phim khiêu dâm. Nó rất mang tính cá nhân - và những mối liên hệ mà Emma có được trong những không gian tích cực về tình dục này cũng mang tính cá nhân như vậy. Cô và những người bạn độc thân khác trong hội đã xây dựng "sự gắn bó bền chặt", cô cho biết, "bởi vì tất cả chúng tôi đều cùng trải qua trải nghiệm này ở mức độ rất giống nhau". Ở London, David điều hành câu lạc bộ người lớn ngoài đời thực có tên là Le Boudoir. Hồi tháng 10, khi ông bắt đầu tổ chức các bữa tiệc tình dục ảo cùng với các câu lạc bộ về cuộc sống khác ở London như Purple Mamba, ông nhận thấy những người lần đầu tiên tham dự hành xử y như ở ngoài đời. Thay vì ngồi thu mình trong góc, ban đầu họ rất ngại trò chuyện qua mạng với người khác, nhưng "bạn có thể thấy họ ấm áp suốt buổi đúng nghĩa đen", David nói. Giống như tiệc Killing Kittens, những sự kiện này bắt đầu với việc phá băng và các màn trình diễn (nhảy gợi tình), vốn giúp mọi người có có cảm hứng. Diễn tiến của những buổi vui vẻ này rất giống trong đời thực. "Đó là công nghệ bắt chước cuộc sống thực," ông nói thêm. Yếu tố an toàn Bản chất trực tuyến của những sự kiện này mở rộng thành phần người tham dự, vì vậy, nó có người tham gia đến từ nhiều nơi hơn, thuộc nhiều độ tuổi hơn và có các nhiều mức độ kinh nghiệm hơn. Người tham dự các sự kiện của Boudoir và Purple Mamba đến từ Israel, Hàn Quốc, Úc và Mỹ. Một buổi vui vẻ bắt đầu vào tối thứ Bảy, giờ Anh có thể kéo dài đến buổi tối ở Bờ Đông và trên toàn nước Mỹ. Sayle, người sáng lập và giám đốc điều hành của Killing Kittens cũng đã nhận thấy các sự kiện ảo thu hút những người trẻ tuổi - không chỉ vì chúng diễn ra trực tuyến - "đó là cách người trẻ giao tiếp," Sayle nói, mà còn vì các sự kiện trực tuyến giúp loại bỏ rào cản tài chính nếu phải xuất hiện trực tiếp tại một buổi vui vẻ. Các buổi vui vẻ trực tuyến của Killing Kittens tốn 27 đô la mỗi người, trong khi các sự kiện tham dự trực tiếp phải trả 480 đô la. Emma, vốn không sống ở thành phố lớn, thích việc không phải chi tiền đi đến dự một sự kiện ở London, bao gồm tiền khách sạn, ăn uống và quần áo mới. "Là sinh viên, điều đó rất tuyệt," cô nói. Các bữa tiệc tình dục ảo của Boudoir và Purple Mamba hiện thu hút khoảng 150 người tham dự vào một ngày thứ Bảy nào đó. Khoảng một nửa là người tham gia lần đầu. Sayle thấy sự phân hóa tương tự tại các sự kiện của Killing Kittens. "Nhiều người tham dự là những người hoàn toàn mới, vốn có lẽ chưa bao giờ nghĩ đến việc tham dự một bữa tiệc tình dục trước đây," Sayle nói. Có một 'yếu tố an toàn' trong việc xuất hiện trong cuộc gọi video, cô nói thêm: "Bạn có thể tắt màn hình bất cứ lúc nào." Đó chính xác là điều khiến cặp đôi sống tại Anh là Matt, 31 tuổi và Emily, 29 tuổi, cảm thấy thoải mái khi tham dự tiệc tình dục đầu tiên của họ trong thời đại dịch qua mạng với các câu lạc bộ Boudoir và Purple Mamba. "Bạn đang ở trong chính ngôi nhà của mình," Matt nói. "Đó là lý do khiến việc đó an toàn." Mặc dù cuối cùng có thể họ cũng sẽ đến dự một sự kiện tình dục trực tiếp, nhưng điều đó "sẽ mất nhiều thời gian hơn", Emily nói. Cho đến nay, các buổi vui vẻ trực tuyến đã cho phép cặp đôi này khám phá tình dục và mối quan hệ của họ. "Phong cách khác nhau" của mọi người đều được thể hiện, Matt cho biết, điều này dẫn trải nghiệm thật, được chia sẻ với một cặp khác - điều mà họ không nghĩ rằng họ muốn trải nghiệm trước đại dịch. Kể từ đó họ đã thay đổi suy nghĩ. Những cuộc gặp gỡ ảo cũng giúp Matt và Emily nói nên lời mong muốn của họ. Bởi vì họ phải trình bày rõ ràng với người khác từ xa, họ đã học được một số từ ngữ mô tả sở thích của họ. Điều này phù hợp với xu hướng mà nhà tình dục học Megan Stubbs ở Michigan quan sát thấy. "Tôi thấy nhiều phương cách giao tiếp đang được mở ra. Mọi người đang nói nhiều hơn và cụ thể hơn về nhu cầu của họ." Với sự cách xa thì điều này trở nên cần thiết. Khi không ở cùng phòng với bạn tình, bạn không thể dựa vào ngôn ngữ cơ thể và những gợi ý tinh tế. Tuy nhiên, bà nói thêm, "Chỉ vì hai người bạn bị ngăn cách không có nghĩa là cái việc bạn đang làm… bằng cách nào đó ít hơn so với khi thực hiện trực tiếp." 'Thiếu sự đụng chạm thể xác' Tuy nhiên, các chuyên gia và những người từng quan hệ tình dục ảo đồng ý rằng không có gì có thể thay thế hoàn toàn sự đụng chạm thể xác. Như cách nói của Sayle: "Không thể tạo dựng cuộc truy hoan trực tuyến." Điều này một phần do các quá trình phản ứng của tế bào diễn ra khi người bị chạm vào. San Tiffany, người đứng đầu Viện Nghiên cứu Va chạm tại Trường Y Miller thuộc Đại học Miami, giải thích "va chạm vừa phải" sẽ kích thích các thụ thể áp lực dưới da. "Điều đó kích hoạt phản ứng dây chuyền, vốn làm chậm hệ thần kinh," bà nói. "Nhịp tim chậm lại, huyết áp chậm lại và sóng não thay đổi theo hướng giảm bớt, đó là trạng thái thư giãn." Nồng độ cortisol, hormone căng thẳng giết chết tế bào miễn dịch, giảm khi cơ thể chúng ta bị chạm vào, trong khi các tế bào sát thủ tự nhiên (tiêu diệt vi khuẩn, virus và tế bào ung thư) tăng lên, theo nghiên cứu của Field, vốn tìm hiểu liệu pháp massage. "Thật tréo ngoe, vào lúc này khi việc đụng chạm thể xác không xảy ra," bà nói, "chúng ta không còn được tế bào sát thủ tự nhiên bảo vệ để tiêu diệt virus." Dựa trên nghiên cứu của bà về "đụng chạm vừa phải", Field cho biết những người sống một mình vẫn có thể tránh tình trạng thiếu độ tiếp xúc bằng cách "tự chạm". Điều đó thậm chí bao gồm các hoạt động đơn giản như giãn người và đi bộ, vốn kích thích các thụ thể áp lực ở đáy bàn chân. Tham gia vào tình dục ảo chắc chắn thuộc loại đó, nếu người tham gia sẵn sàng tham gia tích cực. Sự thỏa mãn sâu sắc hơn Trong số những người tổ chức và tham gia trải nghiệm tình dục trực tuyến, tất cả đều nói rằng họ có thể sẽ tiếp tục với trải nghiệm ảo ngay cả khi đã an toàn để giao lưu với người lạ. Sự gần gũi trực tuyến mang đến điều gì đó độc đáo - khả năng ở nhà nhưng vẫn tham gia vào hoạt động khiến mình thỏa mãn, với nhiều người hơn ở phạm vi địa lý rộng hơn, với chi phí tối thiểu hoặc bằng không. Tuy nhiên, các sự kiện dẫn đến việc tiếp xúc trực tiếp có thể sẽ bùng nổ. "Lịch sử hàng ngàn năm về những gì xảy ra hậu đại dịch và hậu chiến cho thấy mọi người bắt đầu làm tình," Sayle nói. "Chuyện đó sẽ xảy ra." Đại dịch cũng có thể có tác động khác - có thể khiến tất cả chúng ta nhận ra rằng mình thiếu thốn đụng chạm thể xác như thế nào. Trước dịch Covid-19, chuyên gia va chạm Field và các đồng nghiệp đã thực hiện một nghiên cứu, trong đó họ quan sát mức độ mọi người chạm vào nhau tại cửa khởi hành ở sân bay. Mọi người chạm vào nhau, Field nói, chỉ 4% thời gian. Họ nói chuyện điện thoại 68% thời gian. Các nền tảng trực tuyến và mạng xã hội đã khiến chúng ta cách xa nhau trước khi có dịch. Giờ đây, chúng tạo điều kiện cho mọi người bên nhau. "Tôi nghĩ những gì Covid gây ra đã làm trầm trọng thêm tình trạng mất đụng chạm," Field nói. "Có thể mọi người bắt đầu trân trọng việc họ đã mất đi sự va chạm họ từng có." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC WorkLife.
|
Thông tấn xã Bắc Hàn xác nhận ông Kim Jong-un sẽ tới Nga sớm trong cuộc gặp đầu tiên với Tổng thống Vladimir Putin.
|
Kim Jong un và Vladimir Putin sẽ gặp lần đầu ở Vladivostok
|
Hai nhà lãnh đạo được nhìn nhận là 'cứng rắn' như nhau nhưng có các chương trình nghị sự rất khác nhau Mặc dù chưa công bố chính thức ngày cụ thể, Điện Kremlin cũng cho biết hai người sẽ gặp nhau "vào nửa cuối tháng Tư". Bất kỳ cuộc gặp nào giữa hai đồng minh cũ cũng sẽ diễn ra vào thời điểm quan trọng đối với Bắc Hàn, sau khi hội nghị thượng đỉnh với Mỹ thất bại hồi tháng Hai ở Hà Nội. VN: Thủ tướng Phúc sẽ dự Diễn đàn 'Vành đai, Con đường' ở TQ TBT Trọng gửi điện 'chúc mừng lãnh đạo Triều Tiên' Bắc Hàn thử vũ khí dẫn đường mới Bắc Hàn họp bàn cải cách đất nước Nhưng Nga và Bắc Hàn có những chương trình nghị sự khác nhau, được đưa vào các cuộc đàm phán, dự kiến diễn ra tại thành phố Vladivostok phía đông của Nga. Moscow ảnh hưởng như thế nào với Bắc Hàn? Liên Xô từng là đồng minh lớn của Bắc Hàn về hợp tác kinh tế, trao đổi văn hóa và viện trợ. Liên Xô cũng cung cấp cho Bắc Hàn những bí quyết hạt nhân ban đầu. Nhưng kể từ sự sụp đổ của Bức màn sắt (the Iron Curtain), mối quan hệ giữa hai nước chịu nhiều tổn thất. Với các ràng buộc về hệ tư tưởng yếu dần đi, không có lý do gì để sửa chữa mối quan hệ này. Và xét theo phương diện đối tác thương mại, Bắc Hàn không hấp dẫn lắm đối với Nga, vì Bắc Hàn không thể chi trả mức giá của thị trường quốc tế. Trong thời Chiến Tranh Lạnh, hai nước từng là đồng minh thân thiết Kể từ khi mối bất hòa giữa Nga và phương Tây lớn dần từ đầu những năm 2000, mối quan hệ Nga-Triều bắt đầu được cải thiện. Moscow ủng hộ các quốc gia "dựa trên logic cũ rằng kẻ thù của kẻ thù là bạn của tôi", giáo sư Andrei Lankov của Đại học Kookmin tại Seoul giải thích. Cuộc gặp song phương cuối cùng giữa Bắc Hàn với Nga diễn ra năm 2011, khi đó, Tổng thống Dmitry Medvedev gặp cha của ông Kim, ông Kim Jong-il. Mối quan hệ của họ có ý nghĩa về mặt địa lý - họ chia sẻ một đường biên giới ngắn không xa thành phố cảng Vladivostok quan trọng của Nga, nơi ông Kim Jong-un và ông Vladimir Putin dự kiến sẽ gặp nhau. Theo Bộ Ngoại giao Nga, khoảng 8.000 lao động nhập cư Bắc Hàn đang làm việc tại Nga, gửi tiền về nước. Một số thống kê khác ước tính rằng con số đó thực tế còn lớn hơn nhiều. Theo lệnh trừng phạt hiện tại của Liên Hiệp Quốc, tất cả những lao động này sẽ bị gửi trả lại Bắc Hàn vào cuối năm nay. Bắc Hàn muốn gì? Hội nghị thượng đỉnh tại Hà Nội giữa ông Kim Jong-un và ông Donald Trump thất bại, không đạt được bất kỳ thỏa thuận hay tiến bộ nào về chương trình hạt nhân của Bắc Hàn. Đó là một kết quả mà các lãnh đạo Bắc Hàn không ngờ tới. Bắc Hàn hy vọng đạt được một thỏa thuận nới lỏng một số lệnh trừng phạt đang gây tổn hại cho nền kinh tế nước này. Hội nghị Thượng đỉnh tại Hà Nội tháng 2/2019 thất bại Giáo sư Lankov nói: "Các lệnh trừng phạt quốc tế đang bắt đầu có hiệu lực và không có sự thay đổi trong quan điểm của Mỹ, rất khó có khả năng các lệnh trừng phạt này được dỡ bỏ và Bắc Hàn sẽ được giao thương với thế giới bên ngoài". Vì vậy, Bắc Hàn cần liên hệ với tất cả những ai có thể hữu ích cho việc đạt được mục tiêu đó. Bất cứ điều gì từ các tiến bộ thực tế tới các hỗ trợ ngoại giao mang tính biểu tượng đều có ích cho Bình Nhưỡng. Alexey Muraviev thuộc Đại học Curtain ở Perth, Australia, nói rằng Bắc Hàn phải cho Mỹ thấy "họ không bị cô lập". "Nếu họ có thể chứng tỏ rằng các cường quốc vẫn đang ủng hộ họ, điều này sẽ giúp họ có thêm quyền lực để đàm phán với Mỹ và Trung Quốc." Vì vậy, Nga là một lựa chọn hấp dẫn. "Ông Kim cần được đánh giá cao," ông Muraviev nói. "Ông ấy khá khéo léo trong các tình huống ngoại giao khó khăn vì lợi ích kinh tế của Bắc Hàn - và cho sự sống còn của chế độ của ông ta." Việc tán tỉnh các đối tác đi đôi với việc đổi mới các hoạt động thử tên lửa để gây áp lực buộc Washington quay trở lại bàn đàm phán. "Chiến lược của Bắc Hàn luôn luôn là 'đi trên dây' giữa các cuộc xung đột của các cường quốc thế giới và nhận được những nhượng bộ theo cách đó," Park Young-ja, nhà nghiên cứu tại Viện Thống nhất Quốc gia Hàn Quốc, nói với BBC Tiếng Hàn: "Vì vậy, cuộc gặp với Nga có thể là một lá bài mà Bắc Hàn bày ra để đối đầu với Trung Quốc và Mỹ." Moscow muốn gì? Tổng thống Putin từ lâu đã háo hức được gặp nhà lãnh đạo Bắc Hàn. Tuy nhiên, trong hai hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim, điện Kremlin phần nào bị gạt ra bên lề. Vì vậy, sau cuộc hội đàm thất bại tại Hà Nội, cuộc gặp với Kim Jong-un là cơ hội tốt để ông Putin đưa Moscow trở lại sân chơi. Nga không cho rằng Bắc Hàn sẽ từ bỏ vũ khí hạt nhân Giống như Mỹ và Trung Quốc, Nga không thoải mái với việc Bắc Hàn là một quốc gia hạt nhân và kể từ đầu những năm 2000, Nga đã tham gia các cuộc đàm phán sáu bên vốn thất bại, sau khi Bình Nhưỡng rút khỏi Hiệp ước Không phổ biến hạt nhân. Nhưng không giống như Washington, Moscow muốn chấp nhận thực trạng: phi hạt nhân hóa được coi là một mục tiêu phi thực tế, nên Kremlin thay vào đó muốn đàm phán với Bình Nhưỡng nhằm ổn định tình hình. Sự tham gia của Nga cũng là vấn đề về uy tín và danh tiếng. Bất kể mối quan hệ giữa Mỹ và Bắc Hàn sẽ phát triển như thế nào, Nga rất muốn được tham gia ít nhất ở một mức độ nào đó. Nếu ông Putin cố gắng góp mặt được một chút trong tình huống này, ông có thể cho thấy rằng Nga vẫn còn hiện diện trong khu vực. Và thậm chí còn tốt hơn nếu Kremlin đóng góp một cách có ý nghĩa để giải quyết tình hình Bắc Hàn. Kết quả dự kiến của đàm phán Kim-Putin? Các dự đoán hầu hết cho rằng sẽ không có bất kỳ thỏa thuận chính nào đạt được giữa hai nước. Bên cạnh việc nhận được một số sự công nhận và đòn bẩy quốc tế cho các cuộc đàm phán trong tương lai với Washington, Bắc Hàn chủ yếu quan tâm đến tiền. Bắc Hàn coi vũ khí hạt nhân là chìa khóa quân sự Ông Lankov nói: "Tình hình kinh tế của đất nước rất tồi tệ và Bình Nhưỡng rất muốn nới lỏng các lệnh trừng phạt để có thể thực hiện hoạt động thương mại. Bắc Hàn cũng muốn nhận tiền miễn phí dưới dạng viện trợ." Tuy nhiên, không có khả năng các điều nói trên sẽ đến từ Moscow. Ông Lankov nói rằng Moscow vẫn giữ cảm giác chủ đạo rằng Bắc Hàn là một quốc gia không đáng tin cậy và không thể quản lý được, nện họ sẽ không chi nhiều tiền cho Bắc Hàn. Trong khi tiền là thứ Bắc Hàn cần nhất. "Tôi không nghĩ Bắc Hàn có thể nhận được nhiều từ Nga", Lee Jai-chun, cựu đại sứ Hàn Quốc tại Nga, nói với BBC Tiếng Hàn. "Nền kinh tế Nga đang ở trong tình trạng khó khăn sau các lệnh trừng phạt đối với Crimea. Cuộc gặp sẽ là chỉ là một cách ra hiệu nhắm đến chính quyền Trump và Hàn Quốc." Một cuộc họp cũng sẽ có các tác động trong nước, ông nói. "Người dân Bắc Hàn biết rằng hội nghị thượng đỉnh với Mỹ đã thất bại nên cuộc gặp với Nga có thể là một 'vở diễn' với họ." Về quan hệ kinh tế, Nga bị ràng buộc bởi các lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. "Nga sẽ không chính thức vi phạm các biện pháp trừng phạt đó", ông Lankov nói. "Moscow cùng lắm chỉ có thể nhắm mắt làm ngơ trước một số vi phạm lệnh trừng phạt nhỏ." Các vi phạm công khai sẽ chỉ làm tổn hại lợi ích của Nga trong khi mang lại rất ít lợi ích: Bắc Hàn không phải là thị trường xuất khẩu quan trọng của Nga, và không có sản phẩm chính nào hữu ích cho Nga. "Vì vậy, nhiều nhất, sẽ có một số lời hứa viện trợ tượng trưng nhỏ," ông Lankov bình luận, "rất nhiều hứa hẹn với rất ít hành động". "Moscow cảnh giác chi tiền cho một quốc gia được coi là cực kỳ không đáng tin cậy, đặc biệt là vào thời điểm mà chính Nga đang phải chịu các lệnh trừng phạt quốc tế." Vì vậy, cuối cùng, Nga có thể chỉ là một tiếng nói khác thúc giục Bắc Hàn chống lại các căng thẳng leo thang trong khi Kim Jong-un thì hy vọng cuộc gặp có thể đưa ông ta vào một vòng đàm phán tốt hơn với Washington.
|
Vùng đất Rồng Sấm, đó là tên của vương quốc Bhutan nằm dưới dãy Himalaya được phiên dịch đầy đủ sang tiếng Anh, nổi tiếng vì có một đời sống hiện đại chậm rãi hơn phần lớn thế giới bên ngoài.
|
Những biển báo hài hước ở Bhutan
|
Truyền hình và internet chỉ mới có từ năm 1999, và mạng điện thoại di động chỉ có bốn năm sau đó. Và không thể tin được, mãi đến năm 1960, công trình xây dựng con đường đầu tiên của quốc gia này mới được khởi công. Trước thời đó, cách duy nhất để đi vòng quanh Bhutan là đi bộ và băng qua những con đường sỏi đá quanh co giữa cảnh núi non trùng điệp. Nhưng đã có hơn 1.500km đường được xây dựng kể từ thời đó, và có những điều vui vẻ đặc biệt cho những ai lái xe trên những cung đường: đó là một số biển hiệu trên đường gây bất ngờ. Nơi người ta không thích nói ‘không’ Nơi người lao động xin làm việc không công Mekong, dòng sông của 60 triệu người Thường chúng rất hài hước, ngớ ngẩn và rất nổi bật, đó là một phần của Dự Án Dantak, một sáng kiến tài trợ của chính phủ Ấn Độ từ Tổ chức Đường xá Biên giới (BRO), trong hơn nửa thế kỷ qua nhằm giúp Bhutan vững vàng tiến tới thời kỳ hiện đại nhờ vào các dự án xây dựng và phát triển. Ở thành phố thứ hai của Bhutan có tên là Paro, nơi duy nhất có sân bay ở quốc gia này, chỉ có 12 phi công được phép thực hiện hạ cánh thủ công trên đường băng ngắn không cách gì nhìn rõ được giữa các dãy núi. Và ở đoạn uốn khúc gần đó trên con đường ngay bên dưới đường bay, nơi xe hơi dừng lại để ngắm cảnh tượng đẹp hoàn hảo của tháp canh Ta-Dzong có từ thế kỷ 17 tại thành phố này, tài xế sẽ nhìn thấy những biển báo hiệu thơ mộng cảnh báo về sự nguy hiểm khi lái xe trong lúc say xỉn, một kiểu điển hình trong các biển hiệu đường xá ở Bhutan. 'Sau khi uống whiskey, ngồi lái xe rất ghê' Các biển hiệu thường viết bằng tiếng Anh và thỉnh thoảng cũng có cả tiếng Dzhongka, ngôn ngữ chính thức của người Bhutan. Những tấm bảng này có khi thiếu dấu câu, chúng được cố ý làm vậy với mục đích làm dễ nhớ, nhờ vào các cụm từ được biến đổi gọn gàng và có lẽ không lường trước được dưới ngòi bút của các quan chức. 'Để lái xe đến nơi, chớ uống cồn chơi vơi' Chỉ có 75.000 xe hơi ở đất nước có tổng số 750.000 dân, với kích cỡ nhỏ bằng Thụy Sỹ, đường sá hầu như luôn vắng người. Không có nhiều biển báo hiệu giao thông trên đường. Thủ đô Thimpu là nơi duy nhất có một cây đèn hiệu giao thông - chỉ trong 24 giờ. Sau đó cây đèn này được thay thế bằng một cảnh sát giao thông nổi tiếng điều hành giao thông bằng các động tác thú vị với đôi tay có đeo găng tay trắng trên giao lộ nơi nhiều con đường đông đúc nhất thành phố băng qua. Giờ thì bạn hiểu rồi đó. Cùng với những cung đường núi luôn đầy gió, tốc độ là một trong những chủ đề thường được đề cập tới trên các bảng hiệu. Các kiểu biển hiệu vần điệu lại xuất hiện với những tấm bảng ghi "Lái xe nhanh thì gặp nạn nhanh" (Going faster will see disaster), hoặc những câu ít ghê rợn hơn như "Vào khúc quanh, chậm lại anh" (On the bend, go slow friend). Các biển hiệu có thể sáo mòn một cách cực đoan, đặc biệt khi nhằm cảnh báo nguy cơ không 'đi đến nơi về đến chốn'. "Cuộc đời là một chuyến đi, hãy đi cho hết" (Life is a journey, complete it), hoặc "Thời gian là tiền bạc, nhưng sự sống thì vô giá" (Time is money, but life is precious) nhằm nhắc nhở rằng mục đích cuối cùng là người lái xe phải về tới nơi an toàn. Vần điệu có thể đạt tới đỉnh cao, ví dụ như tấm biển hiệu, "Đừng vội, bình tĩnh, thiên đường hết chỗ rồi" (Don't hurry, be cool, since heaven is already full), nhưng thông điệp vẫn rất rõ ràng. Dự án Dantak cũng có chút gì lãng mạn khi nhắc nhở tài xế về người thân yêu của họ để đảm bảo cánh tài xế tuân thủ vận tốc: 'Nếu bạn đã kết hôn, hãy thôi chạy quá bon' Có một vài biển hiệu ở khu vực xa xôi ở miền đông nam Bhutan đạt tới đỉnh cao của sự hài hước. Nơi này rõ ràng người ta không ai cần phải vội vàng gì, nếu điều đó có nghĩa là bạn sẽ đến nơi an toàn: 'Người anh em, thà là kẻ trễ tràng, còn hơn làm kẻ lỡ làng' và cũng có những biển hiệu khơi gợi sự tưởng tượng như thế này: "Người anh em, hãy nhẹ nhàng trên đường cong dịu dàng". 'Người anh em, hãy nhẹ nhàng trên đường cong dịu dàng' Ở những nơi khác, đường từ Thimphu tới cố đô Punakha đi qua một trong những điểm dừng chân đẹp nhất thế giới trên Đèo Dochula, nơi dãy núi Jigme Singye Wangchuck Himalayan và công viên quốc gia kéo dài đến tận chân trời. Nhưng tất cả các tài xế người Bhutan đều biết, "Núi non chỉ đẹp khi bạn lái xe thong dong". Những tấm bảng chỉ đường không chỉ báo hiệu an toàn trên hành trình, mà môi trường trong lành cũng là một trong những niềm hạnh phúc của Bhutan, với những biển hiệu viết: "Đừng xả rác, để đời bạn bớt tan tác" (Don't litter, it will make your life bitter). Thậm chí còn có tấm biển hiệu kín đáo thể hiện niềm tự hào với thành tựu của họ, như: "Đường phê, lái đê mê" (Smooth road for your smooth ride). Trong nhiều năm, Tổ chức Đường sá Biên Giới đã xây dựng và bảo dưỡng đường sá ở nhiều quốc gia trong khu vực như Ấn Độ, Afghanistan, Myanmar và Sri Lanka. Ngày nay, hầu hết họ thuê công nhân địa phương, nhưng trong lịch sử, rất nhiều người Ấn Độ nhận lãnh công việc khó khăn và nguy hiểm này. Tính cách hài hước của họ thách thức hoàn cảnh khó khăn thể hiện rõ ràng trên những biển hiệu đường xá hay ho, và trong cả sứ mệnh của họ: "Chúng ta không thể quên những con đường trong vùng đất hiểm trở này, được xây lên không chỉ bằng xi măng và bê tông, mà còn bằng máu của những người công nhân từ Tổ chức Đường sá Biên Giới của Ấn Độ. Rất nhiều người đã thiệt mạng khi thực hiện nghĩa vụ theo dự án. Với họ, những người luôn đối mặt với hiểm nguy và cười trên cái chết, nhiệm vụ là điều quan trọng nhất. Đó là sự hi sinh mà người dân Bhutan vẫn tiếp tục trân trọng và vinh danh hơn nửa thế kỷ qua, với thêm nhiều tiếng cười dọc theo những con đường. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.
|
Đại tá Lê Trọng Nghĩa là một trong số những người ít ỏi mà tôi có tình cảm đặc biệt.
|
Đại tá là 'người lính của Tổ Quốc'
|
Ông Lê Trọng Nghĩa khi còn trẻ Đã hơn hai mươi năm tôi không về Hà Nội ăn Tết và cũng từng ấy năm không gặp cụ. Ngày mở đầu năm Ất Mùi tôi tìm cách đến chúc sức khỏe cụ. Cụ lúc này yếu, đang nằm cấp cứu trong bệnh viện Việt -Xô. Gặp được cụ là cả một vấn đề. Quy định của Viện ghi thành biển báo ngay cửa ra vào là mở cửa tự do thăm bệnh nhân thoải mái trong dịp lễ và ngày nghỉ. Sự giao lưu với người thân trong y học vẫn được hiểu là một trong những phương pháp trị liệu. Hôm đó là ngày mùng một. Tám tầng gác của bệnh viện đều mở thông thống trong tòa nhà tồi tàn, thiếu tu sửa, gồm có chín tầng. Riêng cả hai cầu thang dẫn lên tầng 7, nơi cụ nằm đều khóa chặt. Hình như đối với con người như cụ thời gian như ỳ ra, không trôi kể từ năm 1968, khi cụ bị bắt và chụp lên đầu tội chống đảng. Các cấp lãnh đạo cũng hoán chuyển, song sinh mạng chính trị của một con người như cụ chắc không phải là điều đáng bận tâm. Ở Việt Nam văn hóa xin lỗi bị mất chỗ bởi tính ích kỷ và sự vô ơn. 'Nụ cười cuối cùng' Cụ như có ý đợi. Đôi mắt chợt vui lên với nụ cười lấp lánh bên trong. Cụ nói với tôi bằng một thứ tiếng Pháp tròn trặn, như nhắc khéo, kèm theo cái đánh mắt tinh nghịch: - Cháu cẩn thận. Ông Lê Trọng Nghĩa ký tặng sách khi 'người giúp việc' nằm giường kế bên Con người đã đọc được những kế hoạch sâu kín nhất của những tướng lĩnh Pháp, giải những hằng số mã hóa như những phương trình toán học cao cấp nhìn thấy dễ dàng cái sơ khai vô duyên của người giúp việc cao lớn nằm giường bên cạnh. Anh tên là Tới, theo như lời anh nói. Một cái tên xa lạ với người miền Bắc. Tời thì đúng hơn. Một danh từ chỉ tên một loại dây lớn hơn dây thừng dùng để kéo pháo vào trận địa mà tướng Giáp đã dùng lại để đưa những khẩu đại bác nặng hơn những con voi vượt núi vào đánh Điện Biên. Một loại dây chắc và rất bền pháo không khẩu nào rơi xuống vực. Trước mặt tôi là một con người gầy gò,nhưng rất tỉnh táo. - Bác bây giờ còn được bao nhiêu cân? - Hiện giờ còn khoảng 38 cân. Trước đây 65 cân. Họ cấm tôi đi lại vì bị suy tim nặng. - Bác có khó thở không? - Khó thở lắm, nó đau ở trong. Chữ ký của cụ vào quyển sách cụ viết tặng tôi là chữ ký cuối cùng của cuộc đời. Nét chữ rõ ràng, cứng cáp. Cái cứng cáp, dũng khí đến ngày cụ quyết định ra đi ở tuổi 93. - Hôm nào bác được ra viện? Tôi hỏi bác lại bằng tiếng Pháp. - Không ra nữa đâu. Cháu ở Paris à? Mọi người có nói gì không? Tôi gật đầu và nhận được nụ cười của cụ. Có thể là nụ cười cuối cùng. Tôi không nghĩ đó là cuộc gặp gỡ cuối cùng. Linh cảm đã đánh lừa tôi. Sau đó cụ không tiếp thêm một ai và gạt phắt những mũi kim những người y tá muốn giúp đỡ. Hai hôm sau cụ ra đi vĩnh viễn Người sĩ quan tận tụy với tướng Giáp và dân tộc ra đi vào ngày hóa vàng theo phong tục Tết. 'Vì mảnh đất cha ông' Đám tang ông có gia đình tướng Giáp, anh Điện Biên đến. Vợ nhà báo Trần Đĩnh, gia đình nhạc sĩ Văn Cao cũng vào đưa cụ đi. Bộ Quốc Phòng cử người của Tổng cục 2 [Tổng cục Tình báo quốc phòng] đến viết vào sổ tang. Nhưng ông Nguyễn Xuân Long không trực tiếp viết mà dành việc đó cho người thư ký đi cùng rồi ký phía dưới. Ông Long ngồi rất lâu bên bàn ghi sổ tang chẳng biết dụng ý gì, làm mọi người phát bực vì phải chờ đến lượt viết mấy chữ cho người đi xa. Tôi gặp một nhà báo, một trí thức kỳ cựu hoạt động nhiều năm trong phong trào Việt Minh sau đó làm tổng biên tập một tờ báo. Ông nói: "Lê Trọng Nghĩa là trí thức, học luật, lúc ấy được giao vào thuyết phục Phan Kế Toại giao chính quyền. "Phan Kế Toại cỡ tuổi bố ông Nghĩa, hàm còn cao hơn, là đại thần của Vua Bảo Đại, hàm Khâm sai Đại thần. "Nghĩa đúng tuổi con ông ấy, như Phan Kế An mà vào thuyết phục giao chính quyền Bắc Bộ Phủ này cho Việt Minh. Nói thế cũng đủ rồi." Ông Nghĩa thuộc vào diện công thần. Nói cho xứng, đám tang của ông ấy phải bằng mười đám tang của Nguyễn Bá Thanh. Tầm cỡ ông Nghĩa như tầm cỡ Trần Độ. Ông ấy là đại tá, vì lúc ấy đại tá là to. Như Vũ Đình Huỳnh bộ trưởng cũng chỉ là đại tá. Buồn làm gì. Chết là hết. Nguyễn Hữu Đang cũng thế. Người tổ chức cho ông Hồ đứng trên kỳ đài là Nguyễn Hữu Đang. Thế nhưng Nguyễn Hữu Đang chết khổ hơn. Chết bên bụi tre rìa làng. Người Đại tá đầy ắp những sự kiện sống trong một căn phòng rỗng tuếch, chẳng có một thứ đồ đạc gì. Ngay bàn viết của ông cũng bé nhỏ, chỉ để một cái điện thoại cũng hết chỗ. Loại điện thoại vô dụng, thường hay nghỉ, đau quặt quẹo không dùng được mỗi khi cần. Đáng giá nhất nếu ăn cắp có vào là bức tượng bán thân tướng Võ Nguyên Giáp mà vợ ông, bà Bích Hà tặng ngày cuối năm vừa qua. Anh Lê Trọng Huấn con trai trưởng của đại tá Lê Trọng Nghĩa tâm sự với tôi : "Ông luôn gương mẫu và dìu dắt tôi trong cuộc sống. Sống trung thực theo đúng lý tưởng vì nhân dân, vì mảnh đất cha ông chúng ta để lại." Giờ gió và đất trời đã mang âm hưởng tuẫn tiết và những bụi tro của ông đi, hòa quyện với cát bụi của những người vô danh xả thân vì mảnh đất hình chữ S cong cong như hình một con đê chắn sóng. Không một bài viết nào trên báo chí của Hà Nội. Cánh tay của tướng Giáp, người đã cùng người con trai của làng cát trắng Lệ Thủy nâng cây bút Tả Thiên Thanh dựng bên đền Ngọc Sơn với giọt mực của Hồ Gươm viết lên vòm trời những vần thơ hào hùng nhất của dân tộc, ghi tên Tổ quốc trên nền mây trắng. Cụ ơi, cụ đi nhé.
|
Tôi biết nước Mỹ từ lúc còn bé tí khi đất nước còn chia đôi và tôi cùng gia đình sống ở nửa phần phía Bắc.
|
"Xin chào đồng chí Obama!"
|
Thời ấy, tôi biết đến nước Mỹ, cụ thể hơn là người Mỹ, qua các bộ phim của Trung Quốc, Việt Nam hay Triều Tiên và qua cả những gì người lớn đang nói. Thời chiến Những ám ảnh ấy đưa tôi vào những cơn ác mộng. Nhiều đêm tôi khóc thét khi mơ thấy những tên lính Mỹ mặt mũi râu ria gian ác đứng ngay ngoài cửa sổ đầu giường đang cầm súng chĩa vào mặt mình. Lớn lên chút nữa thì tôi còn biết thêm được là Mỹ có một "Tổng thống ngu xuẩn nhất nhì" qua câu thơ của nhà thơ cùng trang lứa Trần Đăng Khoa. Và cũng thời gian ấy tôi biết đến Mỹ qua những chiếc máy bay đen sì gầm rú tít trên trời cao và tiếng bom đạn rào rào quanh cái hầm nơi mình cùng bố, mẹ và các anh chị mình đang trú ẩn. Có lần tôi và mẹ suýt chết vì bom Mỹ trên đường đi sơ tán. Tôi cũng biết đến Mỹ qua hình ảnh những con phố Hà Nội, Hải Phòng bỗng chốc hóa thành những đống bùn đất hòa lẫn với máu sau những đợt bom được ném theo kiểu "rải thảm" từ những chiếc "pháo đài bay" của Mỹ và nhìn thấy cả cảnh người chết vì bom đạn Mỹ. Tôi cũng biết được nước Mỹ có tên trung úy William Calley cùng với trung đội đao phủ của y đã tham gia giết hại hàng trăm người dân vô tội tại Sơn Mỹ, Quảng Ngãi. Rồi tôi cũng biết có những người Mỹ khác tham gia biểu tình phản chiến, đòi chính quyền Mỹ chấm dứt chiến tranh và rút quân Mỹ khỏi Việt Nam, trong đó có những người rất nổi tiếng như nữ diễn viên điện ảnh nổi tiếng Jane Fonda. Rồi đất nước hòa bình và thống nhất. Mỹ đã rút, “ngụy” đã nhào. Khi ấy tôi 16 tuổi và tiếc không còn cơ hội để đi bộ đội "đánh Mỹ" nữa. Không còn tiếng gào rú của máy bay Mỹ hay tiếng nổ của bom đạn Mỹ nữa nhưng một thời gian dài sau đó nước Mỹ vẫn hiện lên trong tôi như một thứ gì đó xấu xa, như một cường quốc hung bạo, một xã hội "cá lớn nuốt cá bé", đầy rẫy bất công nơi chủ nghĩa tư bản đang đi vào giai đoạn "giãy chết". Những điều ấy tôi biết được qua các khóa học tập chính trị giành cho sinh viên và cán bộ công chức hay qua sách báo chính thống trong nước. Hậu chiến Nhưng rồi không biết từ lúc nào, nước Mỹ cứ tự nhiên "diễn biến" và "chuyển hóa" dần trong đầu óc tôi. Có lẽ sự "chuyển hóa" ấy bắt đầu từ câu chuyện của nhà văn Lê Lựu tôi nghe được qua băng ghi âm ông kể về chuyến thăm Mỹ và chuyến thăm Liên Xô của ông vào những năm 1980, trong đó tôi nhớ nhất câu ông nói đại ý khi sang Mỹ thì có cảm giác như đang ở "Liên Xô", còn khi sang Liên Xô thì cứ nghĩ như mình đang ở nước "Mỹ". Người nghe tất nhiên ai cũng hiểu "Liên Xô" và "Mỹ" được bỏ trong ngoặc kép ở trên chỉ là "Liên Xô" và "Mỹ" theo cách mô tả của sách báo nhà nước thời ấy. Rồi tôi còn biết được nước Mỹ không phải chỉ có những kẻ như viên trung úy William Calley gây tội ác với dân thường năm nào tại Sơn Mỹ mà còn có cả viên chuẩn úy phi công Hugh Thompson đã dũng cảm ngăn cản đồng đội của mình giết dân thường như thế nào. Hành động anh hùng ấy của anh cùng 2 đồng đội khác đã cứu được hàng chục người dân lương thiện và vì thế mà họ đã được quân đội Mỹ vinh danh bằng tấm huân chương "Chiến Sĩ". Rồi tôi được biết nữ nghệ sĩ điện ảnh Jane Fonda không chỉ là người đã lên án các cuộc ném bom của máy bay Mỹ vào dân thường Việt Nam ngày xưa mà còn là người đã bày tỏ sự đồng cảm với những người Việt Nam phải chạy khỏi Tổ quốc cuối những năm 70, đầu những năm 80 của thế kỷ trước và lên án những điều mà bà cho là nguyên nhân gây ra thảm cảnh ấy. Và tôi cũng được biết nước Mỹ không chỉ có ông tổng thống Nixon "ngu xuẩn nhất nhì" theo đánh giá của nhà thơ Trần Đăng Khoa ngày xưa mà còn có những vị tổng thống khác như cựu tài tử điện ảnh Ronald Reagan được thế giới bây giờ vinh danh là một trong những người có công lớn nhất trong việc thay đổi thế giới bằng việc chấm dứt cuộc chiến tranh lạnh, như ông Bill Clinton hào hoa, đẹp trai đã từng được người Hà Nội chào đón nồng nhiệt trong chuyến thăm Việt Nam năm nào... Và qua hồi ký của ông Bill Clinton, tôi lại cũng biết ông ta từng tham gia phong trào phản đối chiến tranh ở Việt Nam năm xưa. Tôi lại cũng biết không phải tất cả những người tham gia cuộc phản chiến ấy đều là những người "ủng hộ sự nghiệp chính nghĩa của nhân dân Việt Nam" theo tiêu chuẩn đánh giá của Nhà nước Việt Nam mà đơn giản chỉ là vì ông ta coi cuộc chiến ấy chẳng mang lại điều gì cho nước Mỹ trong khi ông vẫn trung thành với "sự nghiệp chính nghĩa" theo tiêu chuẩn riêng của nước Mỹ. Tôi cũng còn biết nước Mỹ là địa chỉ du học đáng mơ ước nhất của lớp trẻ Việt Nam hiện nay, cho dù họ là con em những người nông dân nghèo hay con em cán bộ cấp cao trong đảng. Đối trọng Còn rất nhiều điều khác nữa về nước Mỹ mà tôi đã và đang nhận ra. Nhưng có điều vô cùng quan trọng tôi đã nhận biết được là trong lịch sử hàng nghìn, hàng trăm năm trở lại đây, chưa bao giờ nước Mỹ có tham vọng về lãnh thổ đối với Việt Nam, chưa bao giờ xâm chiếm một tấc đất của Việt Nam. Và điều quan trọng nhất hiện nay là chỉ nước Mỹ mới là đối trọng để cân bằng sức mạnh của Trung Quốc là kẻ trong thực tế đã và đang có những hành động bành trướng ở Biển Đông, xâm lấn lãnh hải của Việt Nam và các nước trong khu vực. Tất nhiên, tôi cũng được biết sự khác biệt hiện nay giữa hai nước, nói chính xác hơn là giữa 2 thể chế Việt Nam và Mỹ. Trung Quốc đẩy mạnh việc cải tạo đảo và xây đường băng phi cơ ở Biển Đông Nhưng tôi lại cũng mới được biết hóa ra đó không phải là sự khác biệt về ý thức hệ giữa một bên là Chủ nghĩa xã hội (CNXH) và một bên là Chủ nghĩa tư bản (CNTB) như lâu nay sách báo đã đề cập - thì như chính một người "phe ta" là ông Vũ Ngọc Hoàng, nguyên Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung Ương đã viết trong một bài báo gần đây rằng "chính các nước tư bản phát triển là các nước gần nhất với CNXH” còn “nước ta đang ở giai đoạn đầu của nhóm thứ hai…, còn rất xa để có thể đến được XHCN" đấy thôi! Trong số các nước "tư bản chủ nghĩa phát triển" như ông Hoàng đề cập ấy, không ai có thể phủ nhận Mỹ đang ở vị trí số 1. Nếu vậy thì sự khác biệt giữa Việt Nam và Mỹ chỉ là sự khác biệt giữa CNXH đang còn là ước vọng cao xa ở Việt Nam và CNXH đã ở khoảng cách rất gần ở Mỹ mà thôi. Phải chăng vì thế mà xét trên cả hai mục tiêu bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và tiến lên CNXH như Cương lĩnh của đảng Cộng sản Việt Nam đã nêu rõ thì Mỹ mới xứng đáng là đồng minh số 1 hiện nay của cả Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam. Và ai mà vẫn còn nói đi với Mỹ bây giờ thì mất CNXH thì xin hãy đọc bài báo gần đây của đồng chí Vũ Ngọc Hoàng (bài ‘ Tự ái dân tộc và áp lực vượt vũ môn' trên Tuần Việt Nam). Vậy thì chẳng có lý do gì mà không đón chào Tổng thống Mỹ Barack Obama trong chuyến thăm sắp tới của ông tới Việt Nam bằng một khẩu hiệu thật trang trọng với dòng chữ: Xin chào đồng chí Obama!
|
Một cuộc đại hội thảo và những cuộc gặp gỡ văn nghệ tự do. Tại sao không?
|
Tự cùng nhau mở các Tiểu Diên Hồng
|
Bằng nhiều cách, các nhà nước liên quan đến cuộc chiến Việt Nam trước đây đã cố gắng quên đi hoặc vượt qua cuộc chiến này để hướng tới tương lai. Mỹ và Việt Nam đã bình thường hoá quan hệ ngoại giao hơn 10 năm nay. Việt Nam đã đón tiếp hai Tổng thống Mỹ Clinton và Bush. Hai năm trước, Thủ tướng Việt Nam Phan Văn Khải và bây giờ là Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đi thăm Mỹ. Trung Quốc từ khi “môi hở răng lạnh” và “dạy cho Việt Nam một bài học” không lấy gì làm hay ho bằng cuộc chiến biên giới năm 1979 cũng đã xây dựng lại tình “láng giềng hữu nghị”. Các nước đồng minh khác của Mỹ trước đây đều đã có quan hệ ngoại giao và kinh tế với Việt Nam. Cho dù bên dưới những điều này là toan tính hay âm mưu thủ đoạn gì ở một số đối tượng nhưng trên bề mặt rõ ràng là một hiện tượng đáng mừng vì các quốc gia cựu thù đã xoá bỏ được các ngăn cách, định kiến và mặc cảm của quá khứ chiến tranh để cùng sống chung trong một thế giới hội nhập và hướng tới hoà bình. Nếu không có gì đột biến và mối quan hệ này trở nên tốt đẹp, bền vững, không thể đảo ngược thì đó chính là hạnh phúc cho Việt Nam và các nước đã có thời là kẻ thù. Về phương diện cá nhân, sự chuyển biến nhanh hơn vì không bị ràng buộc bởi đường lối chính sách của các nhà nước và với sự thúc đẩy nội tâm của lương tri và những giá trị đạo đức vĩnh cửu, không biên giới, những cựu binh Mỹ và các nước đồng minh đã đến Việt Nam để sám hối bên những nấm mồ của người dân Việt Nam bị thảm sát ở Mỹ Lai hay trên những chiến trường xưa. Đồng thời họ cũng đã cố gắng làm các việc cụ thể để mong góp phần chữa lành những vết thương và tai hoạ do cuộc chiến - họ đã dự phần - để lại rất lâu dài trong lòng đất nước này. Chưa một lời tạ lỗi Thế nhưng rất nhiều người Việt Nam đã không làm được như vậy. Hầu như chưa thấy người lính Việt Nam nào, ở cả hai bên chiến tuyến trước đây, nói lời tạ lỗi hay thắp một nén nhang cho những người - những anh em đồng bào - mình đã bắn giết trong cuộc chiến. Cuộc chiến mà nói gì thì nói, nhân danh bất cứ điều gì, đó là một cuộc chiến có mang tính nội chiến, huynh đệ tương tàn. Cũng có thể có những người đã nghĩ hay đã làm trong im lặng, vì một hoàn cảnh kỳ lạ đau đớn của đất nước Việt Nam là dù bất cứ ở đâu, ngay cả ở nước ngoài, người ta cũng không có tự do để làm điều này. Ngược lại, một cuộc chiến mới lại mở rộng giữa người Việt và người Việt. Đây là cuộc chiến ngôn từ và tư tưởng. Dĩ nhiên ngôn từ chuyên chở nội dung tư tưởng và ở đây, trong bài viết này, tôi chỉ đề cập khía cạnh này. Cuộc chiến này tiếp nối cuộc chiến cũ, vẫn còn mang tính ý thức hệ, cộng thêm những hận thù do cuộc chiến quá khứ để lại và nhất là những đau thương uất hận vẫn diễn ra từ sau khi chiến tranh chấm dứt do chính sách sai lầm của nhà cầm quyền và sự độc quyền chân lý, độc quyền thống trị của người chiến thắng. Nhà nước cộng sản không bao giờ ngưng cảnh giác và tấn công trước những tư tưởng gọi là “thù địch và diễn biến hoà bình”. Người chống cộng thề không đợi trời chung với người cộng sản và những người chống cộng cũng đả kích nhau không thương tiếc khi người khác không chống giống mình. “Thành phần thứ ba” vẫn bị những người chống cộng lên án, gọi đích danh là “đâm sau lưng chiến sĩ” và người cộng sản hoài nghi, trù dập khi họ tiếp tục sự phản kháng trước cái xấu mới đang thay thế cái xấu cũ mà họ đã góp phần đạp đổ. Không phải tất cả mọi người Việt Nam, vì bao giờ cũng có đám đông thầm lặng có suy nghĩ khác, nhưng những thành phần tham dự cuộc chiến này là những người ồn ào nhất và làm chủ, khuấy động dư luận trên các phương tiện thông tin đại chúng. Từ khi có Internet, nhiều trang web được mở ra và bất cứ ai có điều kiện tối thiểu để tham gia không gian ảo này, đều có thể phát biểu ý kiến của mình một cách tự do, đôi khi vô trách nhiệm, vô văn hoá và vô đạo đức, nhất là khi người phát biểu ẩn danh hoặc nói dưới một cái tên giả. Độc quyền chân lý Trong cuộc chiến tư tưởng và ngôn từ này, trừ một số rất ít thực sự cầu thị, nhận ra đúng sai trong tranh luận, phần lớn ở bất kỳ phe nào, đều có thái độ độc quyền chân lý và bị chi phối bởi những định kiến, mặc cảm trong quá khứ. Ngay cả đối với những người vừa mới nằm xuống, mồ chưa xanh cỏ, dĩ nhiên là không thể đối thoại, vẫn bị tấn công bằng những lời lẽ nặng nề nhất, vẫn bị sỉ nhục như trường hợp Nguyễn Ngọc Lan. Cho dù ông có thể được đánh giá khác nhau từ những quan điểm trái ngược, nhưng không ai có thể phủ nhận ông là một trí thức đã dùng ngòi bút trọn đời dấn thân một cách trong sáng nhất cho niềm tin, lý tưởng của mình và đã chết trong bệnh tật và đau đớn. Thậm chí người ta còn đem cả sự đau đớn và cái chết ra để mỉa mai! Tự do ngôn luận đôi khi cũng phải trả cái giá quá đắt khi nó làm tổn thương đến con người và những giá trị nhân bản mà lẽ ra sự tự do này phải góp phần gìn giữ. Nhiều luận điểm và ngôn từ mang tính thù hận cũ rích từ hơn 30 năm qua vẫn được đem ra dùng lại, tấn công đối phương, với sự khoái trá hả hê không che giấu, làm như chưa hề biết cuộc chiến máu lửa đã ngưng lại từ ngần ấy năm. Hình như ở một số người tư duy đã bị đông cứng, không có khả năng lắng lòng lại để chiêm nghiệm về bi kịch lịch sử mà nhân dân Việt Nam đã gánh chịu, trong đó mỗi người đều có phần trách nhiệm của mình. Cái gọi là “chính nghĩa” mà các bên đã nhân danh và tự hào lại chính là bình phong cho những thủ phạm giấu mặt nguy hiểm nhất gây ra biết bao tai hoạ. Sự bảo thủ và cưỡng bức chân lý hình như không phải là độc quyền của riêng ai. Vì đủ mọi thứ lý do, sự giải thích và diễn dịch quá khứ hầu như không thể đạt đến sự đồng thuận nơi phần lớn thế hệ đã từng kinh qua cuộc chiến. Vậy thì có lẽ không nên tiếp tục tranh cãi về quá khứ. Hãy để thế hệ sau phán xét, những người không bị cuộc chiến trói buộc sẽ vô tư và công bình hơn. Nhưng còn hiện tại và tương lai? Cũng như trong quá khứ, mỗi người dù làm gì hay không làm gì, làm như thế nào đều có trách nhiệm và góp phần chi phối tình hình đối với hiện tại và tương lai của đất nước. Không thể đổ lỗi cho ai khác nếu ta chưa đóng góp được phần mình. Nếu dân tộc này quay lưng lại số phận của mình, sống như lục bình trên dòng nước chảy thì việc gánh chịu thảm kịch là điều đương nhiên. Không ai cứu vớt được ta nếu chính ta không ra sức vùng vẫy để làm chủ số phận. Dân tộc chỉ có thể bước tới nếu không bị chia rẽ và xung đột, làm suy yếu tiềm lực. Cùng nhau tự họp Do vậy, dù sao đi nữa, tự do tưởng và tự do ngôn luận vẫn là niềm hi vọng và phương tiện gần như duy nhất để con người, đặc biệt là người Việt Nam đi đến một đồng thuận cho tương lai của mình, nhất là trong hoàn cảnh cực kỳ phức tạp như hiện nay. Có lẽ chính vì thế mà Bùi Tín đã đưa ra một đề nghị và kêu gọi thảo luận trong bài viết “Những vấn đề cần làm rõ về cách mạng dân tộc dân chủ ở Việt Nam”. Cuộc nói chuyện điện thoại của Lê Hồng Hà với Bùi Minh Quốc và Hà Sĩ Phu, sau đó nội dung đã được văn bản hoá và đưa lên mạng, thực chất cũng là một đề nghị tương tự với nội dung đầy đủ hơn và biện pháp đề xuất cụ thể hơn. Tuy nhiên đáng tiếc đề nghị của Bùi Tín không được hưởng ứng rộng rãi, một phần do cách đặt vấn đề của ông. (Trong số ít các ý kiến về bài viết của Bùi Tín có bài của Lại Nguyên Ân rất thẳng thắn, chính xác và dũng cảm.) Hà Sĩ Phu đã tiếp tục cuộc trao đổi với một loạt bài viết công phu nhưng một vài bài trên mạng mới đây tranh luận với Hà Sĩ Phu, vô tình hay cố ý, hay vì những hậu ý nào đó, muốn dẫn cuộc trao đổi đi chệch hướng, không mang lại lợi ích gì thiết thực. Ở đây tôi cũng muốn đưa ra một đề nghị. Trước nhiều ý kiến bất đồng lâu nay về những vấn đề lớn của đất nước đã được đưa ra trong nhiều bài viết đơn lẻ hay nhiều cuộc tranh luận riêng rẽ, tại sao ta không tập trung vào trong một cuộc đại hội thảo để tất cả mọi người có thiện ý đều có thể tham dự. Tôi thử phác hoạ một số vấn đề chung quanh cuộc đại hội thảo này, tạm gọi là “Đại hội thảo về hiện tình và tương lai Việt Nam” Mục tiêu: Tự do, dân chủ, hoà bình và phát triển cho Việt Nam. Chủ đề: Hiện tình và tương lai Việt Nam. (Về mặt thời gian, hiện tình có thể chỉ xác định từ năm nay 2007, hay tính từ 2001, đầu thiên niên kỷ, để tránh bị phân tán bởi những vấn đề đã được nói đến quá nhiều hay đã khẳng định.) Lập trường dân tộc: Đặt quyền lợi dân tộc lên trên hết khi xem xét mọi vấn đề. Không đặt thành tiên quyết việc chống cộng hay không, chống hay “cứu” Đảng Cộng sản hay bất cứ tiền đề nào khác. Tính chất: Đây là một hội thảo mang tính tư tưởng, không phải là một cuộc vận động chính trị, không ủng hộ hay đả kích bất cứ phe phái nào mà chỉ nhằm tìm ra chân lý, xác định đúng đắn nhất hướng đi cho tương lai đất nước. Những người hoạt động chính trị có thể tìm được những điều bổ ích nào đó từ kết quả của cuộc hội thảo nhưng đây không phải là mục đích của việc hội thảo. Người tổ chức: Ban biên tập các trang web riêng rẽ hay liên kết chủ trì cuộc hội thảo hoặc những người hoạt động dân chủ lâu nay cử ra một ban điều hành để chủ trì và các trang web hỗ trợ. Các trang web này có thể ở ngoài hay trong nước, bất cứ ai có thiện chí và khả năng đều có thể làm, kể cả trang web của Đảng Cộng sản, nếu Đảng thực tâm muốn lắng nghe ý kiến của toàn dân. Người tham dự: Mọi người Việt Nam có nhận thức và ưu tư về tình hình đất nước, không phân biệt trong hay ngoài nước, cộng sản hay không cộng sản, quan chức hay dân thường. Phương pháp: Có thể ban điều hành hội thảo đưa ra một đề cương chung hoặc bất cứ ai tham gia cũng có thể đưa lên bài viết của mình, có tính cách tổng hợp hay về một đề tài cụ thể. Sau từng thời gian tranh luận, ban điều hành sẽ rút ra kết luận tạm thời cho từng vấn đề và gợi ý tiếp. Thái độ: Cầu thị, tôn trọng người đối thoại, tuyệt đối không dùng lời lẽ gay gắt có tính cách phỉ báng cá nhân hay thiếu văn hoá dù ý kiến mâu thuẫn. Ban điều hành sẽ có biện pháp để ngăn chặn những bài viết vi phạm quy định này. Thực ra nhận định về hiện tình và tương lai Việt Nam đã có nhiều tổ chức và cá nhân đưa ra: Nghị quyết đại hội của Đảng Cộng sản, Cương lĩnh chính trị của Tập hợp Dân chủ Đa nguyên, các công trình nghiên cứu của nhóm Dân chủ và Phát triển, Tuyên ngôn của nhóm 8406, gợi ý của “nhóm Đà Lạt” về tư tưởng Phan Chu Trinh và con đường dân chủ xã hội, cũng như văn kiện của các tổ chức đảng phái, các nhóm đấu tranh dân chủ và bài viết của vô số cá nhân trong và ngoài nước, trong đó có những bài rất xuất sắc. Tuy nhiên những nhận định đưa ra chưa có sự đồng thuận cao của toàn xã hội hoặc đang có sự đánh giá rất khác nhau hoặc chưa được thảo luận đến nơi đến chốn. Nhà nước thường đề cao thành tích tăng trưởng kinh tế, xoá đói giảm nghèo, hội nhập quốc tế trong khi những người chống đối nêu bật chuyện vi phạm nhân quyền, nạn tham nhũng và những tệ nạn xã hội khác. Hai mặt này phải được đánh giá như thế nào cho khỏi thiên lệch. Đi vào từng vấn đề cụ thể cũng chưa dễ đồng thuận. Tăng trưởng kinh tế với mức độ hiện nay so với xuất phát điểm có thực sự là thành tích và có tính bền vững không? Sự phân hoá giàu nghèo và bất công xã hội ở mức độ nào, tiềm ẩn nguy cơ gì? Nạn tham nhũng có giải quyết được không khi còn độc đảng? Nhân dân Việt Nam có thực sự cảm thấy hạnh phúc, hài lòng với cuộc sống như một tổ chức nước ngoài nào đó đã tổ chức thăm dò và kết luận? Nghĩ gì về các hiện tượng nghịch lý đang diễn ra trong xã hội như hiện tượng những người đấu tranh dân chủ ra toà và vào tù, hàng trăm“dân oan” đi khiếu kiện lay lắt ngày đêm ở công viên, trong khi hàng ngàn dân chơi uống thuốc lắc nhảy nhót trong vũ trường, hàng vạn người đi du lịch, nghỉ dưỡng trong các ngày lễ, hàng triệu thanh niên vào mạng chơi game hay tham gia các blog… Có vô số vấn đề tổng thể và cụ thể trên tất cả mọi lãnh vực cần phân tích, trao đổi một cách thấu đáo chứ không thể chỉ kết luận theo chủ quan hay cảm tính. Thích nghi hoặc bị đào thải Cuộc sống là một dòng chảy vận động không ngừng nên dù muốn dù không, ai không thay đổi, thích nghi sẽ bị đào thải, nhanh hay chậm. Tôi mới được nghe một chuyện thú vị. Một giáo viên kể lại lời của quan chức tuyên huấn giảng bài trong lớp học chính trị mới đây đề cập đến “Bác Hồ”: Đừng gọi Bác Hồ là cha già dân tộc nữa. Bác không thể là cha mà chỉ là người con ưu tú của dân tộc. Bác không phải là thần thánh mà cũng chỉ là một người bình thường như mọi người… Thật là “tiến bộ”. Tôi không tin ông cán bộ tuyên huấn này dám nói ý kiến cá nhân mà là nói theo chỉ đạo vì đây là lớp học chính trị cho giáo viên. Thế thì sẽ không lâu nữa người ta buộc phải thôi thần thánh hoá Bác Hồ để nhìn nhận những gì mà thực tiễn đã có minh chứng hùng hồn không thể chối cãi. Tuy vậy không thể lạc quan sớm. Sau khi nội dung cuộc trao đổi giữa Lê Hồng Hà với Hà Sĩ Phu và Bùi Minh Quốc được đưa lên Internet, mới đây hai ông sau được công an triệu tập lên “làm việc”. Những người trong “nhóm Đà Lạt” lâu nay thỉnh thoảng vẫn được mời lên “làm việc”, “hỏi thăm sức khoẻ” hay “bảo vệ an ninh trước nhà” là chuyện bình thường dù họ đã hết bị quản chế chính thức. Tuy nhiên cuộc làm việc với Bùi Minh Quốc và Hà Sĩ Phu mới đây cho thấy hình như người ta lo ngại “nhóm Đà Lạt” đang tiến hành một cuộc vận động dân chủ mới sau khi những tổ chức dân chủ khác đã bị dẹp tan và nêu vấn đề kiểm soát việc phát biểu trên Internet. “Nhóm Đà Lạt”, một cách gọi, thực ra chẳng có phe đảng, tổ chức gì cả. Chúng tôi chỉ là những người cầm bút tự do, có tính cách, quá khứ và sở trường khác nhau, quan điểm về những vấn đề lớn cũng có độ chênh nhất định nhưng “đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu”. Khi có bài, tác phẩm mới viết hoặc có rượu ngon, có bạn ở xa đến, chúng tôi họp nhau để trao đổi, tâm tình và bàn chuyện thế sự. Từ 20 năm nay chúng tôi vẫn làm như thế dù có một khoảng thời gian 8 năm, chỉ mấy người trong cùng một thành phố nhỏ xíu, nhà cách nhau chỉ có mấy cây số, nhưng không gặp được nhau đầy đủ vì khi người này bị tù, lúc người kia bị quản chế. Nếu quy bày tỏ tư tưởng là vận động chính trị thì chúng tôi đã làm như thế từ bao năm nay, không có gì mới. Chúng tôi đã và sẽ luôn nói và viết lên quan điểm độc lập của mình về mọi vấn đề, không coi điều gì là cấm kỵ. Còn chuyện kiểm soát Internet? Kiểm soát để ngăn chặn hoạt động khủng bố hay đồi truỵ thì hoan nghênh nhưng nếu để ngăn chặn thông tin, khống chế tự do tư tưởng, tự do ngôn luận thì đó là hành vi “phản động”, vì đi ngược lại hiến pháp và pháp luật quốc gia, pháp luật quốc tế và xu hướng chung của toàn nhân loại. Việc đó cũng khó làm được như ý muốn vì không khác gì việc “một tay che mặt trời” trong thời đại “thế giới số và thế giới phẳng” này mà còn có tác dụng ngược. Cuộc đại hội thảo này có thể thực hiện được không? Tôi không biết, vì nó tuỳ thuộc vào khả năng của những người đứng ra tổ chức. Tôi chỉ là người gợi ý. Tuy nhiên điều dễ dàng, ở quy mô nhỏ hơn, là trở thành chuyên mục trong một trang web nào đó có uy tín và nhiều người đọc. Thí dụ phải chăng talawas nên mở thêm chuyên mục “Hiện tình và tương lai Việt Nam” hoặc ngưng chuyên mục “Chiến tranh nhìn từ nhiều phía” để mở chuyên mục này sau khi đã tạm cung cấp khá đầy đủ nhiều quan điểm khác biệt về cuộc chiến tranh. Bắt đầu từ văn hóa Song song với cuộc đại hội thảo này, một công việc trên lãnh vực văn học nghệ thuật có thể thực hiện được để tạo ra sự thông cảm, hoà hợp và phát triển là việc hình thành những cuộc gặp gỡ văn nghệ tự do. Văn học nghệ thuật vốn không biên cương và có khả năng nhanh chóng tạo ra sự đồng cảm, giao hoà. Chúng ta đã có những sự kiện khởi đầu rất có ý nghĩa và khả năng hiện thực. Hơn 30 năm trước, ngay trong cuộc chiến, một sĩ quan Việt Nam Cộng hoà và một sĩ quan Mỹ đã giữ gìn nhật ký của một bác sĩ cộng sản Đặng Thuỳ Trâm. Tương tự, hai sĩ quan VNCH khác đã bảo quản nhật ký của nhà văn cộng sản Chu Cẩm Phong. Đến bây giờ, khi hai cuốn nhật ký đó được trả về nguồn cội và được công bố, dù ở phía nào, ai cũng nhận đây là những hành vi nhân văn cao đẹp vượt lên trên chính trị nhất thời mà chỉ có văn học mới có thể tạo ra. Sau này nhiều hoạt động giao lưu văn học nghệ thuật giữa trong và ngoài nước, giữa Việt Nam và Mỹ cũng như một số nước khác đã được tổ chức và có hiệu quả rất đáng mừng. Nhà văn Hồ Anh Thái ở trong nước liên kết với các nhà văn cựu binh Mỹ để dịch, xuất bản sách chung giữa các nhà văn trước đây là cựu thù trên chiến trường. Nhiều trường đại học và tổ chức văn học nghệ thuật của Mỹ mời văn nghệ sĩ Việt Nam sang giao lưu. Nhóm Khánh Trường ở Mỹ xây dựng tạp chí Hợp Lưu đăng tải tác phẩm của các nhà văn trong và ngoài nước. Một số nhà xuất bản ở hải ngoại in sách của các tác giả trong nước như Dương Thu Hương, Bùi Minh Quốc, Hà Sĩ Phu, Bùi Ngọc Tấn, Nguyễn Viện, Tiêu Dao Bảo Cự… Cuốn sách Nếu đi hết biển của đạo diễn Trần Văn Thuỷ xuất bản năm 2003 viết về các cuộc gặp gỡ, trao đổi với một số nhà văn hải ngoại như Hoàng Khởi Phong, Cao Xuân Huy, Nhật Tiến, Nguyễn Thị Hoàng Bắc, Nguyễn Mộng Giác, Trương Vũ… trong chuyến đi nghiên cứu do Trung tâm William Joiner Nghiên cứu về chiến tranh và hậu quả chiến tranh của Đại học Massachusetts Boston tổ chức… Một số tác phẩm của các nhà văn hải ngoại và ngay cả tác phẩm xuất bản ở miền Nam trước 1975 cũng đã được in hoặc tái bản trong nước như sách của các tác giả Nguyễn Mộng Giác, Mai Ninh, Nam Dao, Dương Nghiễm Mậu… “Ngày thơ Việt Nam” mới đây tổ chức ở Hà Nội cũng đã giới thiệu một số nhà thơ miền Nam trước đây. ...Trang web talawas đang làm công việc giới thiệu lại những tác phẩm và tư liệu văn học giá trị bất kể trong Nam hay ngoài Bắc giúp người đọc có cái nhìn toàn cảnh và thực chất về văn học Việt Nam hiện đại. Mới đây nhất, cuộc gặp gỡ giữa các nhà thơ hải ngoại Du Tử Lê, Nguyễn Đức Tùng với các nhà thơ trong nước Thanh Thảo, Nguyễn Thuỵ Kha, Nguyễn Trọng Tạo, Trần Mạnh Hảo là một cuộc gặp vô cùng thú vị với một nội dung trò chuyện chan hoà tính nhân văn và dân tộc hiếm thấy. Hiện tượng các ca, nhạc sĩ trong nước ra biểu diễn ở hải ngoại và ca, nhạc sĩ hải ngoại trở về nước tuy chưa phải là hiện tượng phổ biến nhưng đã có không ít. Vượt lên trên những hậu ý hoặc phê phán với ý đồ và mang màu sắc chính trị, những hiện tượng này rõ ràng mang lại hiệu quả hoà giải hoà hợp rất tốt. Dân tộc là một Nếu đã nói “Dân tộc Việt Nam là một, đất nước Việt Nam là một…”, người Việt ở nước ngoài là một bộ phận không thể thiếu của dân tộc Việt Nam, là “khúc ruột ngàn dặm”… thì không có lý do nào để gạt ra, không công nhận văn học nghệ thuật ở miền Nam trước 1975 và ở hải ngoại hiện nay. Chính qua toàn bộ những tác phẩm và hoạt động văn học nghệ thuật này, chúng ta hiện nay, và các thế hệ Việt Nam mai sau mới có thể nhận ra, hình dung được diện mạo, tư tưởng, tâm hồn của toàn dân tộc trong một giai đoạn lịch sử phân ly bi thảm nhất để góp phần xây dựng một tương lai thực sự hoà hợp, hoà bình cho đất nước. Vậy thì hôm nay tại sao văn nghệ sĩ và công chúng không tự mình làm công việc hoà giải hoà hợp này. Tôi có ý kiến hơi khác với Bùi Minh Quốc và Nguyễn Kim Bình về việc xin phép tổ chức một cuộc gặp gỡ văn nghệ đông đảo, chính thức. Nếu làm được như thế cũng tốt. Nhưng luật pháp không cấm, nhà nước không cấm, tại sao chúng ta không tự làm? Chúng ta cứ tự do tổ chức những cuộc gặp mặt giữa văn nghệ sĩ với nhau, với công chúng thuộc mọi miền, mọi thành phần để trò chuyện và trao đổi tâm tình. Gặp mặt ở nhà riêng, ở quán café, ở nhà hàng, ở trường đại học, ở các cơ sở văn hoá, trên các tạp chí, trên không gian ảo… với năm ba người, năm ba chục người… và công bố nội dung như cách làm trên talawas vừa qua. Ai cấm cản điều này nếu không phải là chính ta tự mình đứng trong vòng vôi cấm? Trong những cuộc gặp này, chúng ta không cần tuyên ngôn tuyên bố chống ai, ủng hộ ai cả mà chỉ để cảm thông và chia sẻ. Sự hoà giải hoà hợp thực sự của nhân dân sẽ chống lại mọi chủ trương hay âm mưu chia cắt, thúc đẩy sự chuyển biến của tình hình chung, mang lại hoà bình trong lòng người và cho đất nước. Nếu chúng ta không làm, nhân dân không làm, tình hình chung của đất nước sẽ còn trì trệ, trong đó mỗi người đều có phần trách nhiệm của mình. Đà Lạt cuối tháng 6-2007 Bài viết thể hiện quan điểm và cách nhìn của tác giả. Quý vị có ý kiến gì xin chia sẻ với Diễn đàn BBC ở địa chỉ [email protected]. Lan Nguyen, PhápTự Do, Dân Chủ và Phát Triển. Đó là mục tiêu của hội thảo mà TDBC muốn có? tôi tin chắc rằng nhà nước ta không bao giờ cho phép. Vì không phải nhà nước đứng ra làm. Và nếu để cho việc này xảy ra thì nó đồng nghĩa với việc nhà nước CHXHCN Vietnam đã và đang lãnh đạo Đất Nước một cách tồi tệ. Hy vọng rằng tôi hiểu sai. PinochioBài viết thì rất hay nhưng thật sự có làm đuợc không? Cho rằng những người yêu nước thương nòi thật sự (không làm chính trị) chiếm đến 80% đi, nhưng chỉ với 10% cầm quyền cũng đủ khiến 80% kia không thể làm gì được. Đừng nói đến chuyện đa số ở đây, thực tế khi giới cầm quyền không muốn thay đổi thì sẽ không có thay đổi. Mà chính quyền có muốn thay đổi không? Đọc bài của tác giả thì đã rút ra được kết luận. Như nhiều người thường nói: chuyện của VN thì phải để người VN giải quyết, cho nên những chuyện quan hệ tốt đẹp với các nước cựu thù vẫn không ảnh hưởng nhiều đến chuyện thâm thù nhau của 2 phe Việt Nam nội chiến nhau trong hơn 30 năm qua. Mọi sự cố gắng hoà giải đều bị phe bảo thủ của 2 phe phá hoại triệt để, mà chỉ một bên nhường bứoc thì không đủ. Hễ bên nào nhường bước trước thì bên kia lại lấn tới, như thế thì phe bảo thủ lại có cớ để chỉ trích phe cấp tiến. Có người bảo chờ cho đến khi những người bảo thủ của cả 2 phía - những người trực tiếp tham gia chống nhau - chết đi thì mới có cơ may hoà giải được. Vậy thì bao nhiêu năm nửa? Lạc quan thì cũng phải 20 năm sau để những thế hệ tiếp nối có được quan hệ và tiếng nói đồng thuận, tại sao tôi nói vậy? Tại vì những hành động thù nghịch chống đối nhau hiện tại vẫn có ảnh hưởng đến những người hoàn toàn không biết gì về cuộc nội chiến tương tàn kia (có người còn không chấp nhận gọi là nội chiến). Những chuyện đàn áp chính trị, nhân quyền trong nước làm một số người trẻ ở nước ngoài bức xúc và đi theo phe bảo thủ. Việc biểu tình, chống đối cực đoan ở nước ngoài đối với chính quyền VN làm cho nhiều người trẻ trong nước có cái nhìn ác cảm đối với Việt kiều. Những tuyên truyền tô hồng bôi đen của cả 2 phía càng làm tình hình thêm xấu, không ai có đủ uy tín, thế lực để đưa ra một cái nhìn lịch sử không bị bóp méo nhằm làm cho giới trẻ 2 phía thấy được sự thật của cuộc chiến, thấy được sự thật của Việt Nam trong những năm qua. Hiện giờ trong nước thì chỉ được nhìn qua lăng kính của Đảng CSVN đưa ra, còn ngoài nước thì nhìn qua lăng kính của những người chống Cộng cực đoan (thật và giả). Nhìn qua những lăng kính này thì có một ít sự thật trong đó nhưng phải biết lọc lựa ra, nhưng ai sẽ lọc lựa và nói ra để mọi người tin đây? Không nêu tênHoan hô ông Bảo Cự! Nhưng e rằng chúng ta vẫn cần có thời gian! Cuộc chiến 1954-1975 là cuộc chiến của 2 luồng tư tưởng, họ đã chém giết nhau vì hận thù suốt 21 năm, bây giờ kẻ thắng vẫn còn hận thù, người thua thì ngoài hận thù lại thêm sự cay cú và hằn học vì thất bại, làm sao mà bảo họ ngồi lại và chấp nhận nhau được? Chân lí thuộc về kẻ mạnh (dù ta có bất bình đến mấy đó vẫn là sự thật), chỉ có chuyện người thắng trận tha chết cho kẻ thua chứ đã bao giờ có chuyện kẻ thua được ngồi ngang hàng với người thắng? Còn không bàn cãi về quá khứ? Không thể được, đó là một phần (dù đau đớn) của Lịch sử nước nhà! Cho nên chúng ta đành phải chờ đợi cho thế hệ của những người đã chém giết vì hận thù ra đi, rồi các thế hệ sau, như ông nói, sẽ phán xét. Sĩ PhúRất tâm huyết! Nhưng quá ảo tưởng! Tiêu Dao Bảo Cự có thể cho biết người dân tại VN muốn truy cập các trang web hải ngoại để đọc hoặc đăng ý kiến, ví dụ như trang Talawas, thì phải làm cách nào?! Bình ĐôngHình như ông đang hiểu sai từ Diên Hồng thì phải. Diên Hồng là hội nghị để thể hiện sự đại đoàn kết dân tộc chống lại kẻ thù xâm lược chung, chứ không phải để phá khối đoàn kết đó. Đỗ Thế KỷKêu gọi thành lập một "hội nghị Diên Hồng" là một lời kêu gọi cứu quốc của Bá quan văn võ ta ngày xưa. Tại sao lại có một hội nghị Diên Hồng lúc đó? Phải chăng là thời thế lúc đó Vua Chúa cùng Quan quân đã hoàn toàn kiệt sức và không còn cảm thấy tự tin nơì mình nên mới kêu gọi long dân và sự hy sinh của dân. Thực chất của Hội Nghị Diên hồng lúc đó là cứu Chúa sau đó đến cứu Quốc, trong bối cảnh lúc đó, nếu không có một cuộc chiến "một mất một còn" với giặc ngoại xâm thì "Chúa cũng chết, Quốc cũng vong". Đó là ngày xưa. Ngày nay có biết bao nhiêu lời kêu gọi cho một "Hội nghị Diên Hồng" trong thời đại mới và theo kiểu mới. Có phải chăng đất nước VN nay cũng sẽ bị vong mất chăng? nếu qủa thực đất nước ta cần phải có một "hội nghị Diên Hồng" để cứu quốc thì đảng CSVN ngày nay phải được gọi là "giặc Nội xâm" .. Kêu gọi tổ chức một "Hội nghị Diên hồng mới" không khó nhưng cái khó là giặc là ai? Nếu giặc là người anh em ta, cùng giòng máu với ta thì sức mạnh và tinh thần của Hội Nghị Diên hồng mới này có còn mạnh như lời kêu gọi không? Tôi rất ủng hộ tinh thần lời kêu gọi của Cụ Tiêu Dao Bảo Cự về một "Đại Hội Thảo" mà cụ đề xuất. Trong các mục từ Chủ đề đến Thái độ của "Đại Hội Thảo "này tôi thắc mắc về thành phần Tham dự như Cụ đã nêu là toàn thể người dân trong và ngoài nước, kg phân biệt đảng phái chính trị và tôn giáo thậm chí tuổi tác. Cụ đã đúc kết khối người tham dự này thành một sợi dây xích dài để kéo Dân Tộc và Đất nước đi về phía trước, nhưng tiếc thay đảng CS và người CS cũng là một mắt xích trong sợi dây xích này và họ tự đặt họ ra ngoài dây xích mà Cụ đã hình dung trong viễn tưởng của Cụ. Tôi thắc mắc là cụ sẽ có ý kiến hoặc lập trường như thế nào về " cái mắt xích" tự đặt mình ra khỏi qũy đạo đoàn kết này? Tôi cũng nhấn mạnh rằng nhiều đảng viên nòng cốt của đảng CS khi nắm chức nắm quyền họ không bao giờ lên tiếng hoặc đi ngược "xu hướng chỉ đạo" của đảng, nhưng khi họ đã " hạ cánh an toàn " rồi thì họ mới hé miệng nhưng vẫn còn trong e dè sợ sệt thậm chí bênh vực cái sai trái đi ngược dòng tiến bộ loài người. Xin Cụ TDBC cho biết lời kêu gọi của cụ nếu được các giới trong và ngoài nước hưởng ứng nhưng thiếu thành phần tham dự từ đảng CSVN hoặc những thành phần này tham dự với sự e dè và lo sợ trong ý kiến của mình, như thế buồi "Đai Hội Thảo" này có thành công hay không?
|
Các cuộc đàn áp nhà thờ của cảnh sát tại Trung Quốc làm dấy lên lo ngại chính quyền Bắc Kinh khắt khe hơn với các hoạt động Thiên Chúa giáo vốn không được thừa nhận.
|
Trung Quốc bắt giữ mục sư trước Giáng sinh gây quan ngại
|
Wang Yi là một vị mục sư nổi tiếng thẳng thắn của một nhà thờ "không được thừa nhận" có tầm ảnh hưởng lớn ở Trung Quốc Trong số những người bị bắt giữ có một mục sư nổi tiếng và vợ của ông, của nhà thờ Early Rain Covenant ở Tứ Xuyên. Cả hai bị buộc tội lật đổ nhà nước. Và vào sáng thứ Bảy vừa rồi, hàng chục cảnh sát đã đột kích một lớp học Kinh thánh của trẻ em tại nhà thờ Rongguili ở Quảng Châu. Bản chất của CNXH đặc sắc Trung Quốc là gì? Google có định trở lại Trung Quốc? Trung Quốc giận dữ với nhà hoạt động Hong Kong Trung Quốc chính thức là một quốc gia vô thần, mặc dù nói rằng cho phép tự do tôn giáo. Nhưng trong nhiều năm qua, đã có nhiều động thái chống lại các nhà lãnh đạo tôn giáo mà Bắc Kinh cho là đe dọa đến chính quyền hoặc sự ổn định của nhà nước. Nhưng theo Tổ chức Theo dõi Nhân quyền thì cho rằng những hành động này là sự "tự chế giễu về tuyên bố của chính phủ rằng họ tôn trọng tự do tôn giáo". Chính phủ Trung Quốc đang tìm cách gây sức ép buộc những người theo đạo phải gia nhập một trong ba nhà thờ Ái quốc Tam tự, một cơ quán giáo hội Kito được Bắc Kinh công nhận và thường tuân theo các đường lối của Đảng Cộng sản và được lãnh đạo bởi các linh mục được Đảng chỉ định. Làm câm lặng giới chỉ trích Giáo dân Nhà thờ Early Rain Covenant đăng hình các buổi cầu nguyện công cộng của họ trên Facebook Mặc dù vậy, số người theo Kitô giáo vẫn tăng trưởng đều đặn trong những năm gần đây. Hiện tại có khoảng 100 triệu Kitô hữu ở Trung Quốc, nhiều người trong số họ thờ phượng tại những nơi được gọi là 'nhà thờ ngầm'. Wang Yi là lãnh đạo của một nhà thờ như vậy, Nhà thờ Early Rain Covenant ở Thành Đô, thủ phủ của tỉnh Sichuan phía tây nam Tứ Xuyên. Nhà thờ này khác thường ở chỗ thờ phượng công khai và cung cấp tài liệu truyền giáo hoàn toàn trên mạng. Nhà thờ cho biết có khoảng 800 tín đồ khắp thành phố. Nhà thờ cũng mở một trường học nhỏ. Mục sư Wang cũng nổi tiếng là người thẳng thắn - ông đã chỉ trích gay gắt sự kiểm soát tôn giáo của chính quyền. Ông cũng đưa ra một bản kiến nghị được chia sẻ rộng rãi chống lại luật mới được áp dụng trong năm nay. Luật này cho phép giám sát các nhà thờ chặt chẽ hơn và đưa ra các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn đối với những người được cho là vi phạm. Hôm 9/12, cảnh sát đã đột kích nhà thờ và bắt Mục sư Wang và vợ ông, bà Jiang Rong. Trong hai ngày sau đó, ít nhất 100 thành viên nhà thờ, bao gồm cả trợ lý của ông Wang đã bị bắt. Một thành viên của nhà thờ, người yêu cầu không được xác định danh tính vì sợ bị trả thù, nói với BBC rằng khóa của trường học của nhà thờ bị phá. Nhà thờ đăng ảnh cho cho thấy các vết thương của những người đã bị cảnh sát bắt giữ trước đó Nhà của các tín đồ bị lục soát và một số người "bị quản thúc tại gia hoặc bị theo dõi mọi lúc". Bà nói rằng cảnh sát và các quan chức khác đã đến nhà của các giáo dân để gây áp lực buộc họ ký các tài liệu cam kết từ bỏ nhà thờ và đưa con cái họ ra khỏi trường." "Vào Chủ nhật, một số thành viên đã cố gắng tụ tập ở những nơi khác để cầu nguyện, nhưng cũng bị bắt." "Tòa nhà Giáo xứ bị vây quanh bởi cảnh sát mặc sắc phục lẫn thường phục, không cho phép bất cứ ai vào làm lễ." Nhà thờ cáo buộc rằng một số người được thả sau đó đã bị đánh đập, ngược đãi khi bị giam giữ. Bốn mươi tám giờ sau khi bị bắt, Nhà thờ Early Rain Covenant công bố một lá thư từ Mục sư Wang, vốn đã được viết sẵn phòng trường hợp sự việc như thế này xảy ra với ông. Trong đó, ông nói rằng ông tôn trọng chính quyền Trung Quốc và "không quan tâm đến việc thay đổi bất kỳ thể chế chính trị hoặc pháp lý nào ở Trung Quốc". Jin Mingri phản đối việc chính quyền đòi lắp đặt camera trong nhà thờ Zion của ông Nhưng ông nói rằng ông "rất giận dữ và ghê tởm trước cuộc đàn áp nhà thờ bởi chế độ Cộng sản này". "Là một mục sư của một nhà thờ Cơ đốc, tôi phải tố cáo sự gian ác này một cách công khai và nghiêm khắc. Những lời đề nghị mà tôi nhận được đòi hỏi tôi phải sử dụng các phương pháp bất bạo động để bất tuân những luật lệ của con người, mà những luật lệ này bất tuân Kinh thánh và Thiên Chúa", ông nói. Mục sư Wang và vợ bị buộc tội kích động lật đổ nhà nước, một trong những tội nghiêm trọng nhất chống lại nhà nước và là một cáo buộc thường được sử dụng để bịt miệng những người bất đồng chính kiến. Họ có thể phải đối mặt với án tù 15 năm. Một số thành viên khác của nhà thờ cũng đối mặt với cáo buộc tương tự. Trên khắp Quảng Châu, một nhà thờ khác cũng bị đóng cửa, niêm phong. Hôm thứ Bảy, lớp Kinh Thánh cho trẻ em của Nhà thờ Rongguili cũng bị gián đoạn bởi sự xuất hiện của hàng chục cảnh sát. Các nhân chứng cho biết cảnh sát tuyên bố nhà thờ là một cuộc tụ tập bất trái phép, họ tịch thu Kinh Thánh và các tài liệu khác và đóng cửa nhà thờ. Cảnh sát sau đó lấy tên và địa chỉ và ra lệnh tất cả những người có mặt phải bàn giao điện thoại của họ. Trước đó vào tháng Chín, nhà thờ Zion, một trong những nhà thờ không chính thức lớn nhất ở Bắc Kinh đã đột ngột bị đóng cửa. Gần đây, nhà thờ cũng đã từ chối yêu cầu của chính phủ về việc lắp đặt camera an ninh nhằm giám sát các hoạt động của nhà thờ này. "Tôi sợ rằng không có cách nào để chúng tôi giải quyết vấn đề này với chính quyền," Mục sư Jin Mingri nói với hãng tin Reuters vào thời điểm đó. Trong năm nay, hàng loạt nhà thờ cũng đã bị phá hủy, bỏ thập tự giá và nhiều người bị bắt giữ. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cho biết các cuộc đột kích vào Nhà thờ Early Rain Covenant và Nhà thờ Rongguili là một dấu hiệu nữa cho thấy dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình, Trung Quốc đang tìm cách thắt chặt kiểm soát mọi lĩnh vực của xã hội. "Khi các ngày lễ lớn ở nhiều nơi trên thế giới - Giáng sinh và Năm mới - đang đến gần, chúng tôi kêu gọi cộng đồng quốc tế tiếp tục chú ý đến tình hình các nhà thờ độc lập của Trung Quốc và lên tiếng chống lại sự đàn áp của chính phủ Trung Quốc," Nhà nghiên cứu Yaqiu Wang nói. Giáo dân Nhà thờ Early Rain Covenant muốn giấu tên nói rằng ý tưởng gia nhập dòng Ái quốc Tam tự là "nực cười", nói rằng Ái quốc Tam tự "không truyền bá Phúc Âm chân chính, mà truyền bá những suy nghĩ yêu Đảng, yêu đất nước". Một Kitô hữu khác ở Thành Đô nói với BBC rằng các nhà thờ như vậy là "chống lại Jesus, chống lại Phúc Âm". Ông mô tả quy mô của các hoạt động chống lại Nhà thờ Ái quốc Tam tự là "chưa từng có", nhưng nói rằng họ cũng biết nhiều cuộc đàn áp sẽ tiếp tục diễn ra. "Tôi rất may mắn vì họ chưa tìm ra tôi." Cộng đồng Early Rain Covenant sẽ tiếp tục tồn tại, ông nói, nhưng bây giờ sẽ "ẩn mình" hơn. "Chúng tôi sẽ tiếp tục cuộc họp mặt. Nhà thờ đã đóng cửa nên không thể có một cuộc tụ họp lớn, nhưng sẽ có những cuộc tụ họp nhỏ vào Chủ nhật và vào Ngày Giáng sinh." Cuối cùng, ông nói, sự đàn áp chỉ làm tăng hồ sơ vi phạm tự do tín ngưỡng của Trung Quốc. "Không có sự đàn áp, mọi người có thể nghi ngờ về tôn giáo của chúng tôi. Nhưng khi sự đàn áp xảy ra, phản ứng của các mục sư và các thành viên sẽ khiến những người không tin vào Chúa Jesus nhận ra sự hấp dẫn của Kitô giáo."
|
Vụ cưỡng bức một phi cơ của Ryanair phải đáp khẩn cấp xuống Minsk để an ninh Belarus có thể bắt đi hai hành khách, là sự kiện tiếp tục gây chấn động châu Âu.
|
Vụ bắt Roman Protasevich từ máy bay Ryanair: Tổng thống Belarus tính nước cờ gì?
|
Vụ buộc phi cơ Ryanair hạ cánh chệch đường bay xuống Minsk để bắt Roman Protasevich gây khủng hoảng cho quan hệ Belarus - EU Các báo châu Âu và Hoa Kỳ đặt ra hai câu hỏi chính về vụ ép buộc hoặc đánh lừa hãng hàng không Ryanair trên tuyến Athen-Vilnius hôm 23/05/2021. -Vì sao ông Alexander Lukashenko quyết định làm vụ "bắt cóc phi cơ EU" táo tợn như vậy? -Vai trò của Nga, cụ thể là tổng thống Vladimir Putin có gì trong vụ này hay không, và dù có hay là không thì nước Nga sẽ xử lý cuộc khủng hoảng Belarus gây ra với EU trước cuộc gặp của ông với ông Lukashenko tuần này ra sao? Động cơ của Lukashenko là gì? Theo báo Anh, The Guardian (26/05) thì bằng vụ "không tặc cấp nhà nước", tổng thống Belarus muốn gửi ra thông điệp với người dân và các nhà hoạt động phe đối lập tại nước ông là "chống lại sẽ bị truy bắt" bất kể bạn đang ở đâu. Nhưng hệ quả của vụ việc là bầu trời Belarus trở thành khoảng trắng trên không phận châu Âu vì nhiều nước đồng loạt cấm hàng không mang cờ của họ bay qua vùng xảy ra vụ "không tặc" (air piracy) bằng không quân Belarus. Belarus: Khi phi cơ quân sự chặn máy bay dân dụng Gia đình đau buồn vì hai người con bị giam giữ ở Belarus Biểu tình ở Belarus và Thái Lan trong mắt nhà tâm lý học người Việt Với ngân sách ngày càng eo hẹp của Belarus, thất thu từ hàng không và các biện pháp cấm vận đã và đang có, đây là bài toán khó ông Lukashenko tự tạo cho mình. Chính vì vậy, các báo Âu-Mỹ đồng loạt hỏi "Vì sao ông Lukashenko có tính toán như vậy?" John Herbst, Giám đốc Trung tâm Eurasia Center, Atlantic Council viết trên trang của thinktank này lời giải thích: "Vụ bắt giữ ông Roman Protasevich, cựu trưởng biên tập kênh Nexta trên Telegram, người đang tỵ nạn ở Lithuania, là nhằm bẻ gãy ý chí phe đối lập". Theo ông John Herbst, tổng thống Lukashenko vừa "vượt qua mấy tháng biểu tình trong nước ông" và đang tìm cách ổn định tình hình. Nhưng sự có mặt của các nhân vật đấu tranh trẻ tuổi (Roman Protasevich sinh năm 1995), năng động, nổi tiếng đang tá túc tại EU khiến Lukashenko không yên tâm. Phong trào biểu tình có thể bùng lại bất cứ lúc nào. Ngoài ra, có thể KGB của Belarus muốn "khai thác thêm thông tin gì từ Roman Protasevich" nên đã sẵn sàng bắt cóc ông khi đi máy bay, bất chấp hậu quả quốc tế. Bà Ekaterina Zolotova, chuyên gia phân tích của trang Geopolitical Futures thì cho hay sau vụ việc, có luồng dư luận tại các nước nói tiếng Nga rằng để bắt Roman Protasevich, bản thân Lukashenko phải cảm thấy chế độ của ông bị đe dọa, vị thế cá nhân ông "đã rất yếu". Tuy thế, cách giải thích này có vẻ không đúng với tình hình Belarus: biểu tình đã giảm, các nhà hoạt động hầu hết đã bị bắt hoặc chạy ra nước ngoài. Bởi thế, có cách giải thích thứ nhì, theo bà Zolotova là "Minsk thực sự tin là trên máy bay có bom, và theo Bộ Giao thông nước này thì có người xưng là thuộc Hamas dọa đánh bom vì vấn đề Gaza". Nhưng Hamas sau đó đã bác bỏ việc lôi họ vào vụ việc, và các nhà quan sát khác cho rằng đổ lỗi cho Hamas xem ra "chệch thời gian" vì khi vụ việc xảy ra trên bầu trời châu Âu, Hamas đã đồng ý hưu chiến với Israel. Tuy vậy, bà Zolotova không loại trừ khả năng ông Lukashenko đã bị khủng hoảng tâm lý, nhìn đâu cũng thấy kẻ thù...trừ nước Nga. Nước Nga không liên quan? Và câu hỏi thứ nhì chính là nước Nga của ông Putin có biết vụ việc này trước khi nó xảy ra hay không? Đây cũng là câu hỏi Thủ tướng Angela Merkel tiết lộ là các lãnh đạo EU hỏi nhau hôm thứ Ba 25/05. Theo đài Deutsche Welle của Đức, bà Merkel xác nhận rằng mối liên quan đến Nga (Kremlin connection) được EU thảo luận khi bàn về vụ buộc phi cơ Ryanair đổi đường bay và vụ bắt nhà bất đồng chính kiến trên máy bay. "Chúng tôi hỏi liệu Nga có liên quan gì hay không. Chúng tôi chưa thấy có bằng chứng rõ về vai trò của Nga." Tuy thế, theo đài Deutsche Welle, vì Putin là người bảo trợ chính về kinh tế và chính trị cho ông Lukashenko, nước Nga phải có trách nhiệm về vụ việc. Một số báo châu Âu đăng biếm họa vẽ hai thợ săn: Putin và Lukashenko, vác súng và mỗi người cầm một con ngỗng trời đã bị bắn hạ. Trong tay hình Putin là con ngỗng có dòng chữ MH17, và trong tay Lukashenko là 'thành quả Ryanair'. Một khả năng nữa, vẫn theo nhà phân tích Ekaterina Zolotova thì ông Lukashenko hay có biểu hiện bất thường, và sẵn sàng làm những việc quá đà, bất kể đối tác Nga có biết hay không, và báo chí Nga xem ra cũng ngạc nhiên về "độ liều lĩnh" của không quân Belarus. Dù có hay không liên hệ với Nga, vụ cưỡng bức máy bay của EU chắc chắn sẽ được "Lukashenko và Putin thảo luận" nếu như họ gặp mặt thứ Sáu tuần này, theo suy đoán của một số nguồn tại Nga. Hệ quả chung cho hai nước Nga và Belarus Trang Flightradar24 cho thấy không phận Belarus vắng vẻ hôm 24/05 Thiệt hại về kinh tế cho Belarus vì EU cấm bay qua không phận nước này là rất lớn, nếu ta mới chỉ nhìn vào phí hàng không quá cảnh. Tiền thu về từ mỗi máy bay bay qua Belarus là 770 USD, và vì nằm trên tuyến đường xuyên Âu-Á, và Nam-Bắc Âu, có ngày Belarus cho bay qua 400 phi cơ dân dụng. Hãng Belavia của Belarus cũng bị cấm bay vào nhiều nước, khiến quốc gia hậu Xô Viết có 9,5 triệu dân thêm khó khăn kinh tế. Hãng hàng không của Belarus này, trước vụ cấm bay đã tuyên bố sa thải 50% nhân viên, vì ảnh hưởng của dịch Covid. Nhưng Nga cũng sẽ bị ảnh hưởng vì nhiều đường bay "tránh Belarus" sẽ tránh luôn cả Nga. Ngoài ra, kinh tế Belarus càng bết bát thì gánh nặng cho Nga, nước vẫn đang bán dầu giá "ưu tiên" cho chế độ ở Minsk, sẽ càng tăng. Các báo Anh cho rằng càng bị cấm vận, ông Lukashenko sẽ càng phải "rơi vào vòng tay của Putin" (beholden to Putin). Biểu tình chống Lukashenko năm 2020 ngay đã giảm sau khi công an bắt chừng 35 nghìn người Một báo Ba Lan, tờ onet.pl còn trích lời một số bình luận từ nước láng giềng của Belarus cho rằng trong tương lai không xa, Belarus sẽ "gia nhập Liên bang Nga", vì đó là cách duy nhất để chế độ Lukashenko tồn tại. Nhà báo Ba Lan Jacek Fraczyk trích các chuyên gia của nước ông cho hay hai quốc gia Belarus và Nga đã soạn bản đồ đường bộ thống nhất với nhau, và "một ngày không xa, biên giới Ba Lan với Liên bang Nga sẽ tăng lên, không còn 210 km như hiện nay (Ba Lan giáp đặc khu Kaliningrad của Nga bên bờ Baltic), mà lên 418 km". Tuy các báo châu Âu khác không nói về giả thuyết này, trang Geopolitical Futures trích nguồn tiếng Nga nói rằng việc kéo Minsk vào quỹ đạo của Moscow là điều tất yếu. Mới đây nhất, Nga cho triển khai tuyến hỏa xa nối Moscow với Minsk, giá vé "rẻ kỳ cục: 30 đôla cho tuyến đường 7 giờ liền". Kremlin cũng phải phê chuẩn thêm một khoản 500 triệu USD tiền cho vay, để ông Lukashenko trả lương công chức, an ninh, quân đội. Cùng lúc, xu hướng kéo xã hội Belarus về phía EU lại là điều phe đấu tranh mong muốn hơn là kết nối chặt với Nga. Hiện cảnh sát Belarus đã bắt 35 nghìn người, gồm cả ông Alexander Feduta, cựu phát ngôn viên cho tổng thống Lukashenko vì "hoạt động chống đối". Việc người từng thân cận với Lukashenko cũng bị bắt vì phản đối ông cho thấy rạn nứt bên trong chính hệ thống của Belarus, điều mà vụ "không tặc nhà nước" xảy ra với chuyến bay Ryanair vừa qua sẽ không giúp hàn gắn, mà chỉ làm nghiêm trọng thêm. Bài do BBC News Tiếng Việt tổng hợp. Xem thêm: Quanh tin Việt Nam vinh danh 12 cán bộ an ninh 'vì vụ bắt cóc ở Đức' Belarus: Biểu tình lớn phản đối TT Lukashenko Putin 'cam kết hỗ trợ' cho tổng thống Belarus
|
Các nhà hoạt động dân chủ đã bày tỏ quan ngại về "sự cáo chung của Hong Kong" sau khi Trung Quốc công bố kế hoạch xây dựng luật an ninh mới.
|
Luật an ninh mới của Trung Quốc ‘có thể kết liễu Hong Kong’
|
Chính trị gia Tanya Chan (Trần Thục Trang) (giữa) nói rằng đây là "ngày buồn thảm nhất trong lịch sử Hong Kong" Phía Hoa Kỳ thì nói rằng động thái này có thể "gây bất ổn cao" và làm xói mòn các cam kết từ Trung Quốc đối với quyền tự trị của Hong Kong. Đại hội Đại biểu Toàn quốc (Quốc hội, NPC) đang tranh luận về luật này vào thứ Sáu, nhằm mục đích ngăn chặn hoạt động dấy loạn và lật đổ. Người ủng hộ cho rằng cần phải chặn đứng bạo lực trong các cuộc biểu tình chính trị nổ ra vào năm ngoái. Những người phản đối lo ngại luật mới sẽ được sử dụng để loại bỏ các quyền tự do cơ bản. Tại sao tranh cãi? Hong Kong đã thực hành chính sách "một quốc gia, hai chế độ" và "một nền tự trị mức độ cao" kể từ khi Anh trả lại chủ quyền vùng đất này cho Trung Quốc vào năm 1997. Nhưng các nhà hoạt động và phong trào dân chủ cảm thấy rằng Bắc Kinh đang hủy hoại điều đó. Năm ngoái, hàng triệu người đã xuống đường trong suốt bảy tháng để phản đối dự luật cho phép dẫn độ sang Trung Quốc đại lục. Nhiều cuộc biểu tình đã trở nên bạo lực. Cuối cùng, người ta đã phải đình chỉ và sau đó rút lại dự luật dẫn độ. Luật an ninh đang được đề xuất còn gây tranh cãi nhiều hơn. Theo Luật cơ bản, gọi là tiểu hiến pháp của vùng lãnh thổ, chính quyền Hong Kong phải thông qua luật an ninh quốc gia. Tuy nhiên, vào năm 2003, nỗ lực ban hành luật đã thất bại sau khi có 500.000 người xuống đường phản đối. Đó là lý do tại sao nỗ lực hiện tại nhằm ban hành luật an ninh quốc gia lại gây ra sự phẫn nộ như vậy. Hôm thứ Năm, một nhà lập pháp đã gọi đây là "vấn đề gây tranh cãi nhất ở Hong Kong kể từ khi chuyển giao". Phóng viên BBC đặc trách Trung Quốc, Robin Brant, nói rằng điều làm cho tình hình trở nên tồi tệ là Bắc Kinh có thể dửng dưng qua mặt các vị dân cử ở Hong Kong và áp đặt thay đổi. Trung Quốc có thể đặt các quy định này vào Phụ lục III của Luật cơ bản, bao gồm các luật quốc gia mà Hong Kong phải thực thi - dưới hình thức luật hoặc sắc lệnh. Các nhà hoạt động ủng hộ dân chủ lo ngại luật pháp sẽ được sử dụng để dẹp các hoạt động phản đối bất chấp quyền tự do đã được ghi trong Luật cơ bản, như cách mà các luật tương tự ở Trung Quốc được sử dụng để dập tắt sự phản đối nhằm vào đảng Cộng sản. Người phản đối nói gì? Một số nhân vật ủng hộ dân chủ ở Hong Kong, bao gồm nhà lãnh đạo đảng Dân chủ Wu Chi-wai, cho biết việc ban hành luật là sự cáo chung của "một quốc gia, hai chế độ". Nhà lập pháp thuộc đảng Công dân (Civic Party) Dennis Kwok nói rằng "một khi chuyện này được thực hiện, thì 'một quốc gia, hai chế độ' sẽ chính thức bị xóa sổ. Đây là sự cáo chung của Hong Kong." Đồng nghiệp của ông là bà Tanya Chan nói thêm rằng đây là "ngày buồn thảm nhất trong lịch sử Hong Kong". Trên trang Twitter của mình, nhà hoạt động sinh viên và chính trị gia Joshua Wong viết rằng với hành động này, Bắc Kinh muốn "dùng vũ lực và sự sợ hãi để trấn áp tiếng nói phê phán của người Hong Kong". Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cảnh báo "mọi nỗ lực áp đặt luật an ninh quốc gia không phản ánh ý chí của người dân Hong Kong sẽ gây bất ổn cao, và có thể bị lên án mạnh mẽ". Tổng thống Donald Trump cho biết Mỹ sẽ phản ứng mạnh nếu Trung Quốc một mực triển khai dự luật này, nhưng ông không đi vào chi tiết. Hoa Kỳ hiện đang xem xét liệu có tiếp tục gia hạn các đặc quyền đầu tư và giao dịch ưu đãi của Hong Kong hay không. Quyết định này phải được chốt vào cuối tháng. Thống đốc cuối cùng của Anh tại Hong Kong, ông Chris Patten, gọi động thái của Trung Quốc là "cuộc tấn công toàn diện vào quyền tự trị của thành phố". Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Anh cho biết Anh kỳ vọng Trung Quốc "tôn trọng các quyền và tự do của Hong Kong và mức độ tự trị cao". Lập trường của Trung Quốc là gì? Các nguồn từ Quốc hội từng cho biết Bắc Kinh không muốn tiếp tục chờ Hong Kong thông qua luật riêng của mình, và cũng không muốn tiếp tục đứng nhìn sự phát triển của phong trào bạo lực chống lại chính phủ. Một nguồn tin nói với báo South China Morning Post: "Chúng tôi không tiếp tục cho phép các hành vi như xúc phạm quốc kỳ hoặc biểu tượng quốc gia xảy ra ở Hong Kong." Ông Zhang Yesui thông báo kế hoạch trước phiên khai mạc Quốc hội Bắc Kinh cũng có thể đang lo ngại cuộc bầu cử tháng Chín của cơ quan lập pháp Hong Kong. Nếu các đảng ủng hộ dân chủ thành công như họ đã từng trong các cuộc bầu cử cấp quận hồi năm ngoái, các dự luật của chính quyền có khả năng bị chặn đứng. Thông báo về động thái của Trung Quốc vào hôm thứ Năm, phát ngôn viên Zhang Yesui không đưa nhiều chi tiết, chỉ nói rằng biện pháp mới là sự "cải thiện" trên nền tảng một quốc gia, hai chế độ. Ông Zhang nói: "An ninh quốc gia là nền tảng cho sự ổn định của đất nước. Bảo vệ an ninh quốc gia phục vụ lợi ích cơ bản của tất cả người dân Trung Quốc, đồng bào Hong Kong của chúng tôi". Sau khi thảo luận, Quốc hội - vốn là cơ quan được sử dụng để hợp thức hóa các quyết định đã được thống nhất trước đó - sẽ bỏ phiếu vào tuần tới. Vấn đề sẽ được chốt lại vào tháng Sáu, khi dự luật được trình lên Ủy ban Thường vụ. Một bài xã luận trên tờ China Daily của nhà nước khẳng định với luật mới, "những ai thách thức an ninh quốc gia nhất thiết phải chịu trách nhiệm cho hành vi của mình". Tại Hong Kong, Liên minh Dân kiến (DAB) thân Bắc Kinh cho biết "hoàn toàn ủng hộ" các đề xuất sắp được ban hành "để đáp lại tình hình chính trị đang xấu đi nhanh chóng trong những năm gần đây tại Hong Kong". Nhà lập pháp ủng hộ Bắc Kinh Christopher Cheung nói với Reuters: "Ban hành luật này là cần thiết và nên có càng sớm càng tốt". Tình trạng pháp lý của Hong Kong Hong Kong là thuộc địa nằm dưới quyền cai trị của Anh trong hơn 150 năm cho đến năm 1997. Chính phủ Anh và Trung Quốc đã ký một hiệp ước, Tuyên bố chung Trung - Anh, trong đó hai bên đồng ý Hong Kong sẽ duy trì "mức độ tự trị cao, ngoại trừ trong các vấn đề đối ngoại và quốc phòng", trong 50 năm. Điều này được quy định trong Luật cơ bản, có hiệu lực đến năm 2047. Do đó, hệ thống pháp lý, biên giới và quyền của Hong Kong - bao gồm quyền tự do hội họp và tự do ngôn luận - được bảo vệ. Biểu tình Hong Kong: Cơ quan giám sát 'giải tội' cho cảnh sát Nghị viện Hong Kong xô xát, các nhà lập pháp dân chủ bị khiêng ra ngoài Nhưng Bắc Kinh có quyền phủ quyết bất kỳ thay đổi nào đối với hệ thống chính trị và, chẳng hạn, đã loại trừ việc bầu trực tiếp chức danh đặc khu trưởng. Năm 2019, hàng loạt cuộc biểu tình chính trị đã nổ ra và lan rộng tại Hong Kong nhưng đại dịch virus corona đã khiến các cuộc biểu tình này phải thu hẹp quy mô. Tuy nhiên, hỗn loạn đã xảy ra tại viện lập pháp Hong Kong vào hôm thứ Hai, khi một số nhà lập pháp ủng hộ dân chủ đã bị khiêng ra ngoài trong cuộc tranh cãi về một dự luật cấm coi thường quốc ca. Hôm thứ Hai, 15 nhà hoạt động dân chủ nổi tiếng cũng đã phải trình diện tại tòa với tội danh tổ chức và tham gia các cuộc biểu tình bất hợp pháp hồi năm ngoái.
|
Rồi cũng qua đi màn bầu bán nhân sự đại hội ĐCSVN và những bàn tán ồn ào quanh nó.
|
'Ông Trọng cũng vậy, mà ông Dũng cũng thế'?
|
Ông Nguyễn Phú Trọng tái đắc cử chức Tổng bí thư Đảng CSVN ở Đại hội 12. Nhiều người trong số hơn 1500 đại biểu trên số 4,5 triệu đảng viên đã lục tục ra về trên những 'khoang hạng nhất quyền lực', nơi mà họ có thể lim dim mắt thoải mái nghĩ về những món quà Tết 'hậu hĩnh' mà sắp đến họ có thể được nhận từ 'thuộc cấp, đệ tử'. Ông Trọng thắng cũng vậy mà ông Dũng đi cũng thế, bởi vì “bàn tiệc chỉ dành riêng cho họ - các đảng viên” – như lời của một nhà báo ngoại quốc, ông Thomas Bass đăng trên tờ Foreign Policy mới đây. Quân khu thủ đô và công an Hà Nội cũng vậy. Trên dưới 5.200 binh lính và công an có nhiệm vụ “bảo vệ đại hội đảng” chống biểu tình cũng sẽ có số đông ra về với gia đình của họ hoặc về doanh trại trong tiếng thở phào: lượng dân oan đã được thu gom, phần lớn trong số đó chẳng còn đủ sức lê thân sau cả 15 – 20 năm mòn mỏi sống cảnh màn trời chiếu đất để mong tìm sự công bằng từ những cấp cao nhất. Tiếng kêu của họ là vô vọng. Vô vọng vì đại hội đã vẫn luôn “thành công rực rỡ”, vẫn “quán triệt, kiên định chủ nghĩa Mác-Lênin”, vẫn “16 chữ vàng”, vẫn “4 tốt, 5,6,7 tuyệt vời”… Điều mà nhiều người cho rằng là những khẩu hiệu 'sáo rỗng'. Còn vô vọng là vì “Cán bộ và nhân dân cả nước đang kỳ vọng vào lá phiếu đầy tinh thần trách nhiệm của các đại biểu để Đảng ta có một Ban lãnh đạo gồm những người trí tuệ, tài năng và đôi bàn tay sạch, đủ bản lĩnh, tận tâm tận lực đưa đất nước tiếp tục sự nghiệp đổi mới” như bài báo trên Dân Trí và VOV mới đưa. Nhưng cái được gọi là “nhân dân cả nước” kia không bao gồm số người thất thểu ngoài kia, không bao gồm những nông dân mất đất, những ngư dân mà toàn bộ gia sản chìm dưới lòng Biển Đông sau lần 'chạm mặt' bạn vàng với những cú đâm thẳng của 'Tàu lạ'. Cái “nhân dân cả nước” ấy là tất cả những người còn lại sắp bận bịu với chuyện Tết nhất sắp đến, với những bữa tiệc tất niên, những bàn nhậu 'phê phủ', 'quắc cần câu'. “Đại hội thành công rực rỡ” sẽ chẳng làm thay đổi được những phận đời như gia đình ngư dân Trương Đình Bảy, người bị “tàu lạ” bắn chết hồi tháng 11. Công lý cũng sẽ chẳng đến với những dân oan như Đoàn Thanh Giang, Trương Thị Quý, Cấn Thị Thêu v.v... Qua những lời bàn tán, đồn đoán mới rộ lên mấy tuần rồi về nhân sự 'chóp bu' của đảng, có thể dễ dàng nhận thấy rằng số người dân và cả các nhà đấu tranh dân chủ và nhân quyền - dù rằng họ chẳng có chút quyền gì, tiếng nói gì, vai trò gì trong chuyện bầu bán này - ủng hộ ông Nguyễn Tấn Dũng hơn xa Nguyễn Phú Trọng. Thực chất sự lựa chọn Một lý do dễ hiểu có lẽ là trong sự 'tồi tệ', người ta phải chọn cái 'ít tồi tệ hơn'. Thế nhưng sự lựa chọn đó thực chất biểu hiện điều gì? Một bên là ông TBT Nguyễn Phú Trọng, ngoài chuyện ông được coi là một người giáo điều, bảo thủ và “kiên định CNCS”, ông cũng còn được cho là đại diện cho những thành phần sẵn sàng 'thỏa hiệp, sẵn sàng cúi đầu' trước những lấn áp của Trung Quốc đối với Việt Nam, chỉ để giữ an toàn cho đảng và giữ ghế cho mình. (Điều này sẽ không khó để chứng minh qua những phát biểu gần đây của ông trước và sau đại hội Đảng.) Có người lại cho rằng ông Trọng là người quyết liệt với nạn tham nhũng. Tuy nhiên nhìn vào những thành quả của ông Trọng sau bấy nhiêu năm làm trưởng ban chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng thì ta thấy những gì ông làm được hết sức khiêm tốn nếu không nói là 'bất lực', bất chấp những tuyên bố này kia của chính ông. Phía bên kia, ông Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thực chất cũng không hơn gì ông Trọng bao nhiêu trong cái ý chí đề kháng Trung Quốc. Ông Dũng được cho là người đã tạo nhiều điều kiện để người Trung Quốc có mặt khắp nơi ở Việt Nam trong những dự án khổng lồ như Bauxite Tây Nguyên, Formosa Hà Tĩnh v.v... Ông Dũng cũng còn được coi là người đại diện cho những gì là 'tham nhũng, gia đình trị, tư bản thân hữu'. Thế nhưng quần chúng hầu như sẵn sàng quên đi những điều đó chỉ vì ông Dũng tỏ ra 'cứng rắn' với Trung Quốc hơn ông Trọng. Đã có dư luận cho rằng có một cuộc 'cạnh tranh quyết liệt' vị trí Tổng bí thư trong kỳ đại hội 12, điều mà giới chức ĐCSVN nhiều lần bác bỏ. Nhưng thực sự ông Dũng đã làm được gì ngoài một câu nói khá trễ tràng trong chuyến thăm Philippines năm 2014, khi những cuộc biểu tình lớn hiếm hoi của dân chúng nổ ra tại VN phản đối Trung quốc vụ HD-981: “chủ quyền lãnh thổ, chủ quyền biển đảo là thiêng liêng, nhất định không chấp nhận đánh đổi điều thiêng liêng này để nhận lấy một thứ hòa bình, hữu nghị viển vông, lệ thuộc nào đó”? Để rồi chỉ hơn một năm sau đó, khi kêu gọi các nước ủng hộ Việt Nam tại Diễn Đàn Kinh tế biển ở Lisbon, Bồ Đào Nha, ông Dũng đã chẳng dám nêu đích danh Trung Quốc trong toàn bài phát biểu của mình dù chỉ một lần. Hy vọng 'nảy mầm' Quan sát mạng xã hội, nhiều người tỏ ra thất vọng khi ông Nguyễn Phú Trọng vẫn tại vị và ông Nguyễn Tấn Dũng phải ra đi sau Đại hội 12. Đối với họ, Việt Nam có vẻ sẽ ngày càng lệ thuộc hơn vào Trung Quốc dưới tay triều đình ông Trọng. Biển đảo có lẽ sẽ mất dần và cái ngày Việt Nam trở thành 'một Tân Cương, Tây Tạng' không còn xa. Thế nhưng, nếu ta quay lại cái lý do số đông quần chúng VN ủng hộ ông Dũng ở trên thì ta có thể thực sự tự cho phép mình lạc quan hơn hay không. Tôi nghĩ là có. Vì sao? Vì nếu chỉ vì một câu nói mị dân của ông Nguyễn Tấn Dũng mà người ta có thể sẵn sàng tha thứ, quên đi chuyện 'tham nhũng, tư lợi' và mong muốn ông tiếp tục nắm quyền thay vì ông Nguyễn Phú Trọng bởi vì với họ, 'kẻ thù chính', kẻ thu hút sự quan tâm hàng đầu của họ là Trung Quốc. Cho nên, ông Trọng và 'bộ sậu' của ông ta sẽ không chỉ phải đối đầu với các “đồng chí” của mình trong hàng ngũ đảng mà là sức mạnh của quần chúng nếu như ông có động thái quá nhún nhường và lùi bước trước những tham vọng lấn chiếm của Trung Quốc. Như người Anh thường nói: “Every cloud has a silver lining” – trong hiểm hoạ luôn tàng ẩn một cơ hội. Với một giàn lãnh đạo nhiệm kỳ mới mà trong đó có không ít tướng công an, có thể chính quyền sẽ tỏ ra cứng rắn hơn với giới hoạt động dân chủ, nhân quyền. Có lẽ sẽ không ít bắt bớ, hành hung, tù ngục… Thế nhưng, bằng vào mức độ theo dõi và quan tâm của người dân trong thời gian qua, chúng ta có thể nói một cách lạc quan rằng càng đè nén thì sức bật lại càng lớn. Với các phương tiện truyền thông xã hội hiện đại, chính quyền sẽ phải đối mặt với một công chúng Việt Nam mà nay đã ngày càng trở nên đông đảo hơn, tự tin hơn, có tiếng nói mạnh mẽ, thống nhất hơn và bắt đầu biết đòi hỏi chính quyền phải có trách nhiệm hơn. Và bởi vậy, giới cầm quyền sẽ phải ngày càng e dè hơn trước dân trong những hành động của mình. Hy vọng rằng đây sẽ là thời gian nảy mầm và lớn mạnh của những hạt giống Dân chủ ở Việt Nam cho một giai đoạn mới, tuy còn cam go, nhưng là điều bất khả đảo ngược trên mảnh đất hình chữ S. Bài viết thể hiện quan điểm riêng và lối hành văn của tác giả, đang sinh sống tại Anh quốc, bài hưởng ứng chuyên mục viết về Đại hội 12 Đảng CSVN của BBC Việt ngữ. Quý vị có thể đọc thêm bài viết từ trước của tác giả tại đây và tại đây.
|
9 giờ 16 phút tối 5/4, giờ Cali, cựu sĩ quan phi công có biệt hiệu Ó Đen của không lực Việt Nam Cộng Hòa đã chính thức ra đi.
|
Lý Tống: cựu phi công 'kiêu hùng' cuối cùng của VNCH
|
Lý Tống lật xem cuốn sách nói về những cuộc đấu tranh cho tự do của ông Tám giờ đêm 21/3 khi tôi đặt bút bắt đầu viết những giòng này thì Lý Tống đang chìm sâu vào giấc ngủ dài, vương vấn trần gian tại bệnh viện Sharp Memorial Hospital, San Diego, Nam California, Hoa Kỳ. Kể từ cuối tháng Ba, báo chí Việt Nam ở hải ngoại cũng như các trang mạng xã hội, Facebook đã tràn ngập tin tức nói về tiểu sử, thân phận của ông. Viet Film Fest 2018 ở California và người Việt khắp thế giới Ông John McCain là cầu nối Mỹ-Việt Việt kiều Mỹ phản đối TQ đầu tư ở Quận Cam Nghị viện California: Nguyễn đi ra, Diệp bước vào Tuổi trẻ đào hoa và hào hùng Lý Tống tên thật là Lê Văn Tống, sinh ngày 1/9 năm 1948 tại làng An Cựu, huyện Hương Thuỷ, tỉnh Thừa Thiên - Huế, gia nhập Không lực Việt Nam Cộng Hoà năm 1965 khi vừa tròn 17 tuổi, và tốt nghiệp khoá 65 A. Cấp bậc cuối cùng của ông trước khi rời quân ngũ là đại uý. Tuy thế có bức thư của người anh ruột nói ông sinh năm 1946. Hội trưởng Hội Không quân Việt Nam Cộng Hoà tại San Diego, ông Cù Thái Hòa, cho biết Lý Tống được đưa vào bệnh viện hôm 7/3 vì thở yếu. Bác sĩ trực bệnh viện nói Lý Tống rơi vào trạng thái hôn mê hôm thứ Ba 19/3 và đang phải thở bằng máy. Phải đọc bài tâm sự rất dài của ông Lê Xuân Nhuận, anh trai của Lý Tống, mọi người mới có thể hiểu phần nào về tuổi trẻ của ông, một sĩ quan không quân quả cảm, hào hùng. Khi còn trong độ tuổi thanh niên, Lý Tống đã nhận thức về nghĩa vụ của chàng trai thời chiến, chỉ muốn tung hoành ngang dọc và kiên tâm theo đuổi lý tưởng chống cộng sản, không sợ hãi, không nản lòng trước mọi hoàn cảnh. Gác bút nghiêng khi vừa tròn 18 tuổi, ông đi một vòng từ miền Trung ra đến tận vùng cao nguyên thăm anh ruột là ông Lê Xuân Nhuận, dự một bữa tiệc tại Ty Cảnh sát Quốc gia tỉnh Quảng Đức và có dịp gặp gỡ nhiều yếu nhân tại đây để chuyện trò, trước khi vào Sài Gòn xin gia nhập binh chủng Không quân, chính thức bước vào con đường binh nghiệp. Ông Nhuận kể, trong khoảng thời gian từ năm 1970 đến 1973, Lý Tống thường ghé văn phòng Đặc Cảnh vùng II thăm người anh, mỗi lần đến là dắt theo một cô bạn gái mới. Không chỉ nổi tiếng đào hoa, Lý Tống thường phóng xe hơi như bay, ít chịu dừng lại trạm kiểm soát quân cảnh, nên người anh của ông thường bị than phiền. Trả lời thắc mắc của các cháu nhỏ gọi bằng chú rằng vì sao ông lái xe như bay, Lý Tống thản nhiên đáp rằng ông "đang bay." Cũng theo lời kể của ông Lê Xuân Nhuận, Lý Tống chưa bao giờ quỳ gối khi bị bắt buộc trong thời gian bị giam cầm ở trại A-30. Trái lại, ông luôn dõng dạc thách thức "bắn đi" và không hề tỏ ra sợ hãi. Lý Tống tham dự cuộc diễn hành của cộng đồng người Cuba tại Little Havana, Miami Bốn lần kết án, 32 năm tù giam Tên tuổi của Lý Tống đi vào lịch sử của những tấm gương được người Việt hải ngoại một thời ghi nhận là một người 'chống Cộng kiêu hùng', luôn tìm cách tấn công vào hệ thống cộng sản ở bất cứ đâu, không chỉ ở Việt Nam. Tạp chí Reader's Digest có bài viết về cuộc vượt ngục của Lý Tống với tựa đề "Ly Tong's The long trek to freedom." New York Times có bài "An old soldier still fights Vietnam War". Orange County Register có bài "Ly Tong is a hero, symbol, renegade", và còn nhiều bài khác nữa. Cũng không thiếu người cho Lý Tống là kẻ ngông cuồng, nhưng điều ai cũng đồng ý là không mấy ai quyết lòng theo đuổi lý tưởng chống Cộng đến cùng như ông. Tháng 4 năm 1975, khi bộ đội Bắc Việt tiến vào miền Nam, Lý Tống không di tản, mà lái chiếc A-37 của biên đội Ó Đen dội bom khu vực đóng quân của bộ đội Bắc Việt. Phi cơ bị bắn rơi, Lý Tống bị ngồi tù 5 năm, giai đoạn đầu tiên ông bị giam cầm. Tại đây, Lý Tống vượt ngục sang Campuchia, đến Thái Lan, và cuối cùng xin tị nạn chính trị tại Singapore. Ông sang Hoa Kỳ định cư từ năm 1984, theo học bậc cao học tại trường đại học New Orleans, Florida. Không yên phận của một người lính "rã hàng," Lý Tống tiếp tục lao vào cuộc chiến đấu. Hình như ở ông lúc nào sục sôi nỗi căm thù chế độ cộng sản, chỉ muốn lật đổ họ bằng mọi cách. Ba lần 'cướp máy bay' Năm 1992, trong một chuyến bay của hãng hàng không Vietnam Airlines, Lý Tống uy hiếp phi công lái chiếc phi cơ A 310 bay vòng vòng không phận Sài Gòn để ông thả truyền đơn kêu gọi người dân Việt Nam nổi dậy lật đổ nhà cầm quyền cộng sản. Sau đó, ông nhảy dù rơi xuống một ao rau muống. Lý Tống bị đưa ra toà kết án 20 năm tù về tội không tặc. Cựu đại sứ Ted Osius nói về ‘người Việt nhập cư bị trục xuất’ 'Tôi không hạnh phúc ở Mỹ nên đã đến Việt Nam' Việt kiều Mỹ sống với nỗi lo bị trục xuất Từ Mỹ nhìn về giáo dục ở Việt Nam Tháng 9 năm 1998, nhà cầm quyền Việt Nam phóng thích và trục xuất Lý Tống trở về Hoa Kỳ nhân một đợt đặc xá tù nhân. Vẫn không chịu ngơi nghỉ, cũng trong năm đó, Lý Tống lái phi cơ đột nhập lãnh thổ Cuba để rải truyền đơn. Chưa dừng lại ở đây, trong ngày đầu năm mới, 1 tháng Giêng năm 2000, Lý Tống lái một chiếc phi cơ loại nhỏ cất cánh từ Florida bay sang La Habana để rải truyền đơn kêu gọi nhân dân Cuba nổi dậy lật đổ chính quyền cộng sản. Khi quay trở về, Lý Tống bị Cục Di trú và Hải quan Hoa Kỳ bắt giữ để thẩm vấn. Ông được phóng thích nhưng bị Cục Hàng không Dân dụng liên bang Hoa Kỳ FAA thu hồi bằng lái, mặc dù được người Cuba chống cộng sản coi như là anh hùng. Lý Tống, lúc ấy 58 tuổi, được đưa từ nhà tù Thái Lan ra toà án, tháng 9/2006 Chưa chịu dừng lại, 11 tháng sau, Lý Tống sang Thái Lan đánh cướp một chiếc phi cơ loại nhỏ bay sang Sài Gòn, vòng vòng trên không phận để thả xuống hơn 50,000 tờ truyền đơn kêu gọi nhân dân Việt Nam nổi dậy lật đổ chính quyền cộng sản. Khi phi cơ hạ cánh xuống phi trường của Thái Lan, ông bị bắt đưa ra toà kết án 7 năm tù, bản án thứ ba dành cho ông. Lý Tống đã làm sôi động dư luận hải ngoại không ngớt tranh đấu để đưa ông ra khỏi nhà tù và tránh bị chính phủ Thái Lan dẫn độ về Việt Nam. Cuộc tranh đấu trong đó có biện pháp tuyệt thực tại nhà tù Rayong tháng 3 năm 2006 cuối cùng đã đưa ông trở về Hoa Kỳ an toàn. Tòa án Thái Lan từ chối yêu cầu dẫn độ Lý Tống về Việt Nam vì lý do ông không làm hại gì đến tình hình an ninh của Thái Lan. Với tinh thần chiến đấu chống cộng sản đến cùng, ngày 24 tháng 8 năm 2008, Lý Tống lại thuê một chiếc phi cơ huấn luyện của Nam Hàn định lái đi rải truyền đơn trên không phận Bắc Hàn. Tuy nhiên, ông bị bắt tại phi trường Seoul trước khi hành động, không bị kết án vì chưa thực hiện hành vi. Ngày 19 tháng 7 năm 2010, Lý Tống tranh đấu trực diện bằng cách tấn công ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng mà ông cho là văn nô cộng sản. Lý Tống mặc váy, trét phấn thoa son giả dạng một phụ nữ tham dự chương trình trình diễn của ca sĩ họ Đàm tại San Jose. Ông cầm bó hoa lên tặng và lợi dụng cơ hội này để xịt hơi cay vào mặt Đàm Vĩnh Hưng. Lý Tống bị bắt, ra toà ngày 21 tháng 7 năm 2012 bị kết án 6 tháng tù và 3 năm quản thúc về tội tấn công người khác, bản án thứ tư dành cho ông. Lý Tống đã làm quá nhiều việc khó có người bình thường nào có thể làm được. Tin tưởng vào Thiên Chúa, công lý và nhiệm vụ chống cộng của chính mình, ông là một trong số ít nhân vật kiên quyết chống chủ nghĩa đó theo cách của mình, ở khắp nơi, từ Việt Nam, Cuba, đến Bắc Hàn. Tôi xin trân trọng kính chào vĩnh biệt ông, người với tôi là một anh hùng bất khuất của quân đội Việt Nam Cộng Hoà. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của bà Phụng Linh tức Võ Thị Hai, hiện cư ngụ tại Nam California, Hoa Kỳ. Bà từng làm báo ở VN và tiếp tục cầm bút sau khi sang Mỹ định cư từ năm 2004. Xem lại bài: Việt kiều viết về Lý Tống (2012) Vụ Lý Tống tấn công Đàm Vĩnh Hưng (2010) Thái Lan không trao Lý Tống cho chính phủ VN (2007) Ông Lý Tống đã trở về Mỹ (2007)
|
Thủ tướng Việt Nam, ông Phan Văn Khải, đã bắt đầu chuyến công du chính thức đến Hoa Kỳ, khởi đầu tại tiểu bang Washington.
|
Thủ tướng Việt Nam đến Hoa Kỳ
|
Ông sẽ là lãnh tụ cao cấp nhất của Việt Nam đến thăm Hoa Kỳ kể từ khi cuộc chiến chấm dứt cách đây 30 năm. Ông Khải được dự trù sẽ đến Washington vào thứ ba để gặp Tổng thống George W. Bush của Hoa kỳ. Hai ông sẽ thảo luận về mậu dịch, an ninh vùng, hợp tác quân sự và nhân quyền. Chuyến viếng thăm đánh dấu 10 năm ngày bình thường hoá liên hệ ngoại giao giữa hai quốc gia. Một giai đoạn mới Ông Khải, năm nay 77 tuổi, nói "Trong 10 năm qua, chúng tôi đã tiến xa trên đường tạo một nền tảng để thúc đẩy liên hệ đến một giai đoạn mới... liên hệ hữu nghị... một sự hợp tác toàn diện cho ổn định lâu dài mà cả hai bên đều có lợi". Kể từ khi đó, mậu dịch song phương đã tăng từ 1,5 tỷ đô la năm 2001 đến 7 tỷ năm 2004. Xuất khẩu chính của Việt Nam sang Hoa Kỳ là cá, tôm, bàn ghế, và cà phê. "Hoa Kỳ là một bạn hàng quan trọng của Việt Nam", ông Khải tuyên bố trước khi lên đường. Ông Khải cũng được chờ đợi sẽ dùng chuyến công du này để thúc đẩy điều đình với Hoa Kỳ về ước muốn gia nhập Tổ Chức Mậu Dịch Thế Giới WTO của Việt Nam. Ông Khải nói là việc Việt Nam tham gia WTO sẽ có lợi cho cả hai bên và sẽ "tạo cơ hội cho các công ty Hoa Kỳ dễ vào làm ăn ở Việt Nam hơn". Washington được chờ đợi sẽ dùng chuyến công du này để tăng cường an ninh và hợp tác chống khủng bố ở trong vùng Đông Á, cũng như đưa ra những quan ngại về thành tích nhân quyền của Việt Nam, đặc biệt là về tự do tôn giáo. Nhưng di sản của chiến tranh vẫn còn ám ảnh hai quốc gia. Ông Khải cũng được dự trù sẽ gặp Bộ trưởng Quốc phòng Donald Rumsfeld để thảo luận về liên hệ quân sự, tìm kiếm những binh sĩ Hoa Kỳ bị mất tích, và bồi thường cho nạn nhân của chất độc da cam. .................................................................... Trần Thắng, TP. HCMSư kiện ông Khải đi Mỹ được chuẩn bị khá kỹ về mặt dư luận, chính quyền thậm chí còn đổi tên cầu Nguyễn Văn Trỗi ở TP HCM lại tên cũ là cầu Công Lý! Điều đó chứng tỏ là các nhà lãnh đạo CS ở VN vẫn rất nhanh nhạy trong chuyện thay đổi đường lối của mình. Thái HânTheo tôi chuyến đi này của ông Khải sẽ chẳng đạt được mục đích gì cả. Nhân quyền ư? Tự do tôn giáo ư? Những thứ này sao quá xa vời đối với nhân dân sống ở trong nước. Trần Nhân, WestminsterLiên hệ đến việc Thủ tướng Phan văn Khải sang Mỹ tôi có ý kiến nhỏ như thế này: Khi hô hào tham gia biểu tình cần phải nhấn mạnh động lực chính là tinh thần yêu nước, không phải do thù hận giữa chế độ cũ và mới. Chính quyền cộng sản sẽ khai thác vấn đề thù hận để dành sự đồng tình của giới trẻ vô tư không hận thù. Cần phải tổ chức một cuộc tranh luận giữa ông Phan Văn Khải và người Việt hải ngoại dưới sự tham gia đông đảo đồng bào hải ngoại. Với sự tổ chức này nghĩa là đấu tranh với chính quyền CS một cách ôn hòa, nhưng có chiều sâu, đồng thời gỡ một thông điệp giá trị đến nhân dân và cán bộ trong nước. Minh Nam, Hà NộiĐối thoại một cách văn hoá trong tinh thần tôn trọng đối phương bao giờ cũng là cách tốt nhất để giải quyết mọi bất đồng. Ông Khải chấp nhận đối thoại là phải, nếu không thế rõ ràng là ông và đảng CS thiếu chính nghĩa. Cố nhiên đồng bào hải ngoại cũng nên tránh mọi quá khích để cơ hội hoà giải rất hiếm hoi này trở thành hiện thực. Dù gì, nếu ông Khải thay mặt đảng CS nhận một vài lỗi và hứa đa nguyên và tự do báo chí, tôi tin chắc kỷ nguyên mới sẽ bắt đầu. Lưu Vinh, TP. HCMTại sao các ngài cứ liên tục dòi hỏi tự do và nhân quyền, lại đòi Thủ tướng phải "điều trần" về vấn đề đó khi đến Mỹ. Nên nhớ rằng "Con cá chỉ tự do khi bơi dưới nước và con chim chỉ tự do khi bay trên trời". tại sao chúng ta không cùng nhau xây dựng, bảo vệ tự do và nhân quyền của người Việt Nam mà lại hùa theo người khác áp đặt một thứ tự do khác cho dân tộc mình. Liệu hàng triệu con người Việt Nam có được tự do và nhân quyền không khi mà áp đặt thứ tự do kiểu Mỹ ấy cho dân tộc Việt Nam. Dân đenÔng Khải nói "Chúng tôi cũng sẵn sàng trao đổi với phía Hoa Kỳ những vấn đề dân chủ, nhân quyền, tôn giáo và dân tộc ...", nhưng người ta phải hiểu là ông sẽ lập đi,lập lại quan điểm riêng của nhà nước CS về nhân quyền và tôn giáo như tất cả những quan chức VN đã giao giảng trước đây mà thôi. Mà tại sao lại phải trao đổi với Hoa Kỳ, mà không trao đổi với đồng bào trong nước ? Vậy là dân VN chỉ còn hy vọng ở những diễn tiến toàn cầu sẽ tác động mạnh vào chế độ cai trị hiện nay để có cải tiến tốt cho đời sống tương lai đất nước VN. Dân Đen Tony, CanadaCàng phân tích chuyến đi của ông Khải tôi thấy càng lộ ra cái khó tiến thoái lưỡng nan cho ông. Nếu ông coi ông có tư cách đại diện chính phủ và đảng cộng sản VN thì chắc chắn ông sẽ không dám có những hứa hẹn cởi mở về dân chủ ở VN vì đó không là chủ trương của đảng và nhà nước. Còn nếu ông dùng tư cách cá nhân của ông mà đối chất thì có 2 tình huống xảy ra: 1-Ông sẽ có thái độ đẹp lòng đảng bằng cách phủ nhận hoàn toàn các cáo buộc về dân chủ và nhân quyền.Lúc đó hình ảnh của thủ tướng sẽ tầm thường thậm chí xấu đi trong lòng dân chúng nhất là người Việt hải ngoại. Như vậy dù có đạt được mục đích vào WTO thì cá nhân ông Khải sau đó cũng chìm vào quên lãng sau khi ông hưu trí. 2-Là ông dám khẳng định mình là đại diện hợp pháp của chính phủ VN và ĐCSVN, tuyên bố sẵn sàng có những động thái cởi mở hơn về dân chủ và nhân quyền. Lúc này chắc chắn nhân dân trong nước và nước ngoài đều vui mừng và coi ông như anh hùng dân tộc nhưng vị anh hùng này sau khi về nước có thể sẽ bị chỉ trích. Tôi hy vọng ông Khải thấy ra vấn đề mà dự phòng, vì cả hai trường hợp thì đều có lợi cho phe bảo thủ trong đảng mà đều có hại cho ông. Trương Việt, Hà NộiThủ tướng đến thăm Hoa Kỳ, điều đó chứng tỏ ông đã có ý muốn mở rộng quan hệ hơn đối với Hoa Kỳ, gác lại quá khứ. Càng chứng tỏ rằng chính quyền VN muốn làm bạn với tất cả các nước trên thế giới. Ở cách VN nửa vòng trái đất, một số Việt kiều sinh sống ở Hoa Kỳ chắc chắn không thể hiểu hết nhứng gì đang diễn ra ở VN, hơn nữa lại tiếp xúc với nhiều dư luận "chống cộng", nên không thể có một cái nhìn khách quan. Tại sao 30 năm không thể khép lại một quá khứ, khi mà hiện tại và tương lai đang mở ra trước mắt mỗi người Việt chúng ta. Nếu vì đất nước VN mấy nghìn năm lịch sử văn hiến này, mỗi người Việt chúng ta cần phải khép lại quá khứ, và hơn bao giờ hết phải hiêu rõ bài học đoàn kết, bởi vì nước Việt Nam chỉ thực sự trường tồn khi nước Việt Nam đoàn kết và thống nhất. Vì vậy, tôi phản đối mọi cuộc biểu tình của Việt Kiều chống lại chuyến thăm của thủ tướng.
|
Tổng số cá voi đầu bò trên toàn thế giới hiện chỉ còn 450 cá thể, và tình thế của chúng ngày càng xấu đi.
|
Cần làm gì để cá voi chịu giao phối nhiều hơn
|
Sau năm 2017 đầy thảm họa, là năm có 17 cá thể cá voi đầu bò chết được ghi nhận, người ta không tìm thấy một cá voi con nào được sinh ra sau thời gian đó. Khi khủng long lang thang ở Nam Cực Nếu bạn biết trước khi nào mình sẽ lìa đời 'Mầm sống' to nhất và nhỏ nhất thế giới Tình trạng không sinh sản của cá voi đã khiến các nhà khoa học nghiên cứu loài động vật khổng lồ này lo lắng. Liệu ta có thể làm gì để khuyến khích cá voi đầu bò tiếp tục sinh sản? Đó là câu hỏi thích hợp dành cho Moira Brown từ Trung tâm Anderson Cabot về Sinh vật Biển thuộc New England Aquarium. Hai cá thể cá voi cái chết năm ngoái khi đang trong độ tuổi sinh sản tốt nhất, bà nói. Cái chết khiến số lượng cá voi đầu bò cái còn tồn tại ở Bắc Đại Tây Dương chỉ còn khoảng 100 cá thể. "Tương lai của loài này đang dựa vào chúng - 100 cá thể cá cái trong độ tuổi trưởng thành không phải là nhiều và con số đó có thể giảm đi rất nhanh," Brown cho biết. Lấy ví dụ từ loài cá heo cá heo chuột Vaquita hiện đang trong tình trạng bị đe doạ khẩn cấp - một loài có 600 cá thể hồi 20 năm về trước. Giờ đây, con số chỉ còn lại 30. Từ lâu các loài động vật biển có vú nổi tiếng với số lượng là chỉ còn lại với số lượng vô cùng ít ỏi và rất dễ bị tổn thương. Đó là lý do một số nhà khoa học đã ước tính cá voi đầu bò ở Bắc Đại Tây Dương sẽ tuyệt chủng chỉ trong chừng 23 năm tới, trừ khi số phận chúng gặp nhiều chuyện may mắn hơn. Người ta thấy cá heo đầu bò Đại Tây Dương ở bờ biển đông nam Hoa Kỳ, gần Floria và Georgia, và ở Vịnh St Lawrence ở Canada Cá voi thường sinh nở trong vùng nước ở bờ biển đông nam Hoa Kỳ, gần Florida và Georgia, tuy nhiên, chúng lại kiếm ăn ở nơi khác. Con người trông sẽ thế nào sau 1 triệu năm nữa? Khi huyền thoại hóa ra là sự thật Thoát chết sau khi bị nuốt chửng Khu vực kiếm ăn của chúng thay đổi theo thời gian, ví dụ như năm ngoái, người ta thấy số lượng cá voi nhiều hơn dự tính tại Vịnh St Lawrence của Canada. Có một số tường thuật nói về tình trạng cá voi đầu bò bị mắc kẹt trong lưới đánh cá ở vùng này và một số con do vậy mà chết. Nhưng cho dù cá voi không bị kẹt vào lưới cá và chết thì lưới đánh cá vẫn gây ra tác động đáng kể đến khả năng sinh sản của chúng. Dù vài đoạn lưới đánh cá trông chẳng có vẻ ảnh hưởng gì nhiều, nhưng chúng lại là vật liệu nặng và khó chịu đáng kinh ngạc. Khi quấn quanh cơ thể cá voi, lưới sẽ cản trở nghiêm trọng đến khả năng di chuyển và tăng lực cản khi cá bơi. Gần đây, những người cứu hộ cá voi đã cố gắng gỡ lưới cho một cá voi đầu bò cái ở Bắc Đại Tây Dương có tên Kleenex, và cá thể này đã được gỡ lưới trong ít nhất 4 năm. Dù một đoạn lưới đánh cá trông có vẻ chẳng ảnh hưởng gì nhiều, thì thực ra chúng là những chất liệu nặng, khó chịu và gây cản trở nghiêm trọng đến khả năng di chuyển của sinh vật biển Michael Moore từ Học viện Hải dương học Woods Hole (WHOI) đã nghiên cứu ảnh hưởng lâu dài của những tác động trên. "Với một cá voi đầu bò cái, nó sẽ từ bỏ điều gì khi bản thân cạn kiệt năng lượng? Câu trả lời là nó sẽ không mang thai nữa," ông giải thích. Lịch sử nhân loại dưới tán cây bồ đề Tại sao sinh vật biển ăn đồ nhựa đến chết? Khi chuồn chuồn săn ếch và nhện ăn chuột Morore và các nhà khoa học nghiên cứu cá voi khác cùng đồng tình với nhau rằng sự hỗ trợ quan trọng nhất mà chúng ta có thể giúp giống loài này là giảm tình trạng mắc kẹt lưới cá, tránh xa khỏi đường đi của chúng, và hy vọng chúng sẽ có đủ năng lượng để sinh sản. Chính phủ Canada gần đây vừa đưa ra những quy định mới về vấn đề này, trong đó có việc quy định thời gian bắt đầu và kết thúc mùa đánh bắt cua tuyết năm nay sẽ sớm hơn thông lệ. Lưới dùng để đánh bắt cua tuyết thường được cột vào dây nối chúng với phao nổi trên mặt nước. Tất nhiên điều này sẽ tạo ra một bức tường dây dài bên dưới mặt nước khiến cá voi có thể mắc kẹt vào. Có một ý tưởng được đưa ra, đó là ta có thể sử dụng các loại dây có thể tự đứt khi có một lực nhất định nào đó tác động lên dây, Phil Hamilton cũng từ Trung tâm Anderson Cabot thuộc New England Aquarium giải thích. "Cơ bản là họ chỉ cần cắt [sợi dây] và lồng chúng vào vỏ bọc có thể đứt khi có áp lực 1.700lbs tác động", ông giải thích. "Vỏ bọc dây chỉ như tờ đô-la." Giảm tình trạng ô nhiễm đại dương, cùng với việc tránh mắc kẹt lưới có thể là câu trả lời giúp tăng cường khả năng sinh sản cho cá voi Đại Tây Dương Một nghiên cứu do đồng nghiệp của Hamilton thực hiện ước tính rằng quy định này có thể giảm thiểu tình trạng mắc kẹt lưới gây nguy hiểm cho cá voi có thể giảm tới 72%. Một khả năng khác là sử dụng lưới cá có thể nổi lên mặt nước mà không cần phải kéo bằng dây - WHOI và Trung tâm Anderson Cabot đang nghiên cứu cùng thực hiện ý tưởng này. Nhưng còn điều gì khác nữa mà con người có thể can thiệp để khuyến khích và kích thích loài cá voi này sinh sản? Câu trả lời, theo Moore, Hamilton và Brown là "không" - rất rõ ràng. Đây là loài động vật có vú đại dương khổng lồ, với sự đa dạng quá lớn. Không có phương pháp cụ thể và hữu ích nào mà ta có thể can thiệp giúp chúng. Chúng cũng là loài ăn rất nhiều vì vậy những phương pháp như tăng cường nguồn thực phẩm theo các nhân tạo cho chúng cũng có thể phải trả giá đắt. Có lẽ phương pháp rẻ hơn là mua lại những công ty đánh cá và gỡ bỏ lưới trong khu vực mà cá voi tụ tập, Moore đề nghị. Hamilton lại có ý tưởng khác. Ông chỉ ra rằng cá voi thường bị căng thẳng vì tiếng ồn quá mức trong đại dương - phần lớn là vì các công trình công nghiệp và tàu bè qua lại. Nếu chúng ta có thể giảm mức tiếng ồn, điều này có thể dẫn đến tác động tích cực đến xu hướng sinh sản của chúng, mặc dù điều này vẫn còn chưa chắc chắn. Nhưng vẫn còn hy vọng cho cá voi đầu bò ở Bắc Đại Tây Dương. Trong thực tế, số lượng cá thể loài này từng thấp hơn ngày nay và đã có tăng lên, Brown cho biết. Hồi 1990, người ta chỉ biết có 270 cá thể. Con số này tăng lên trong 20 năm tiếp theo - và ngay cả trong những thời kỳ khốn khó khi số lượng sinh sản rất thấp. Trong năm 2000, người ta chỉ thấy có một cá con ra đời. "Nhưng một năm kế tiếp chúng ta có 31 con con," Brown nói, cho thấy loài này có thể khó đoán tới mức nào. Và Hamilton nói vẫn còn có cơ hội ngoài kia có thể có một hai chú cá voi con ra đời trong vài tháng qua, có lẽ ở những vùng sinh sản bất thường, và chỉ là ta không thấy chúng thôi. "Cá nhân tôi vẫn giữ hy vọng là sẽ có một hoặc hai cá voi con được tìm thấy trong mùa xuân và mùa hè," ông nói. Theo lịch sử số lượng cá thể luôn biến động của loài này, có rất nhiều lý do để ta tin rằng những phương pháp hữu ích mà ta thực hiện ngày nay có thể sẽ đem lại hiệu ứng như mong đợi," Brown nhận định. "Số lượng loài này từng tăng trưởng trở lại trước đó," bà cho hay. "Vì vậy không ai từ bỏ hy vọng." Ảnh trong bài của Wildest Animal/Getty Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Earth.
|
Sáng ngày 11/6, trời Sài Gòn kéo mây và mưa dầm dề suốt cả ngày.
|
Vài ghi nhận khi nghe tin ông Kiệt từ trần
|
Từ các máy điện thoại di động, tin về sự ra đi của cựu Thủ Tướng Võ Văn Kiệt đến rất sớm với những ai quan tâm. Người Sài Gòn vẫn còn thói quen gọi người lãnh đạo cộng sản này là ông Sáu Dân. Và thật sự trong nhận thức đại bộ phận dân chúng Sài Gòn, kể cả những người khác chính kiến, vị cựu thủ tướng này chưa bao giờ là nhân vật lãnh đạo lão thành, ông luôn ở trung tâm của các sự kiện nóng nhất của chế độ. Ở quán cà phê Highland Diamond, ông D, một doanh nhân chỉ tay qua Nhà Văn Hóa Thanh Niên nói: “Hồi năm 76, tụi này gọi ổng là chú Sáu, còn ổng nâng cấp cho tụi này là thanh niên thế hệ thứ tư. Hồi đó, đứa Thanh Niên Xung Phong nào cũng mê ổng hết!'' Ông M, một cựu lính VNCH, nay chạy xe ôm nói: “Ổng là người cuối cùng trong số những người nổi tiếng như ông Linh, ông Hùng, ông Trà, không có mấy ổng làm đổi mới chắc chết quá!'' Cùng quan điểm trên, nhạc sĩ BC nói với bạn bè bằng ngôn ngữ điện ảnh: ''Đó là người thủ lĩnh cuối cùng.'' Ngay từ lúc giữ chức Bí thư thành phố Hồ Chí Minh, tầm nhìn chính trị, năng lực quán xuyến những chuyển động của vận mạng chế độ, trong con mắt của số đông công chúng, ông Kiệt là một người cộng sản cấp tiến. Có lúc trải qua những thời kỳ dễ thở, không ít trí thức và tầng lớp trung lưu Sài Gòn gởi gắm quá nhiều kỳ vọng vào ông. Họ tin rằng, trên cương vị thủ tướng, ông Kiệt là nhân vật đủ uy tín và tầm ảnh hưởng đặt nền tảng về sự cấp bách xây dựng những giá trị của một xã hội dân sự. Liên quan tới cuộc chiến đã qua, người Việt Nam sẽ nhớ ông là người đầu tiên trong hàng ngũ các nhà cộng sản cấp cao đã có những phát biểu xác định tinh thần và ý thức hòa giải dân tộc qua câu nói: “…Vì thế, một sự kiện liên quan đến chiến tranh, khi nhắc lại có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn…” Nếu một số người gọi tinh thần hòa giải của ông cựu thủ tướng chỉ nhằm mục đích xoa dịu thì sự xoa dịu đó, dưới áp lực của những quan điểm cực đoan, tự thân điều đó đã trở thành một giá trị mở đường. Có một dòng dư luận mang tâm trạng: ''Thật không hay chút nào khi ông Võ Văn Kiệt ra đi trong bối cảnh kinh tế khủng hoảng này.'' ''Đi cùng với nỗi lo sợ về bóng ma siêu lạm phát thời bao cấp trở lại là những ký ức tốt đẹp, về thế hệ những nhà lãnh đạo đã đặt nền tảng cho những thành tựu kinh tế hôm nay.'' Về cái chết của nguyên Thủ Tướng Vỏ Văn Kiệt, một trí thức nói: ''Đó là người có trái tim và cái đầu lớn của chế độ.'' ''Trước nhận đinh trên nhiều người không khỏi tự hỏi rằng vì sao vẫn còn sự phân biệt giữa nhân vật lịch sử của chế độ và nhân vật lịch sử của dân tộc.'' ''Và người Việt Nam hôm nay lại thấy cần thiết phải trân trọng những giá trị hòa hợp hòa giải dân tộc của ông,'' nhà trí thức này nói. Nếu quý vị muốn chia sẻ suy nghĩ về tin cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt qua đời, xin gửi cho Diễn đàn BBC ở địa chỉ [email protected] hoặc dùng hộp tiện ích bên tay phải. Robert Nguyen, U.STôi vượt biên lúc ông Kiệt là bí thư thành ủy TP HCM năm 1978. Dù sao ông là một trong những kiến trúc sư của sự đổi mới làm cho đời sống dân Sài Gòn dễ thở hơn nhiều khi ông lên Thủ Tướng. Phải chi lúc đó ông Kiệt và ông Kỳ nói chuyện hòa giải hòa hợp thì tốt cho dân tộc biết chừng nào. Locvp, Đà NẵngKhông hiểu việc không đưa tin bác Kiệt mất (ngày đầu) vì lý do gì? Nhưng chả lẽ không đưa tin thì không ai biết hay sao? Ngẫm ra mới thấy đất nước Việt Nam còn nghèo vì cái ấu trĩ của những người lãnh đạo. vietquoc, Bình ThuậnTiết thương vô cùng bác sáu Dân! Bác là một người cộng sản cấp tiến mà nhân dân mong chờ có thể thay đổi dần thể chế chính trị hay chí ít người dân dần được dân chủ hơn. Nay bác mất rồi thì ai sẽ đỡ đầu cho phái cấp tiến trong đảng khi mà cả hai thái thượng hoàng vẫn còn đó. Một lần nữa cho tôi được chia sẽ nỗi đau cùng gia quyến! Giai Ha NoiMọi người đang cư xử kiểu gì vậy? Hãy thử nghĩ rằng ngay sau ngày mất của bố các người, hàng xóm tới chửi bố các người lên , các người có thấy dễ chịu không. Nếu là người Việt Nam thì đừng làm như thế vào lúc này. Vo Van TuongTại sao lại có danh từ Đổi Mới? Nguyên nhân là do LÀM SAI thì phải sửa. Cớ sao làm sai khi sửa chữa thì không nhận mà khi sửa lại tự phong cho mình là đổi mới hỡi các ông lãnh đạo. Xin chia buồn cùng Gia quyến cựu TT VVK. Nhưng thực ra Ông cũng khi không còn tác dụng nữa mới dám nói những điều mà khi sống ông cũng mũ ni che tai mà thôi. Tôi nghĩ các Ông đang đương quyền cũng giống ông vì sợ mất quyền lợi. Chúng tôi không tin gì ở các ông cả nhất là sau vụ bắt hai nhà báo và thả Nguyễn Việt Tiến. Minh Binh, Việt NamBác là người hiểu được tầm quan trọng của toàn cầu hóa. Trước khi đi, bác đã cho chúng ta thấy bác sáng suốt đến mức nào, bác đã phản đối việc mở rộng Hà Nội trong bối cảnh nền kinh tế đang lâm vào bất ổn. Tôi đồng quan điểm với bác. Mai DanhTôi cho rằng, khi còn đương chức, ông Kiệt cũng như mọi Đảng viên khác phải làm việc theo sự chỉ đạo của cấp trên nên trong lòng dù có bức xúc vẫn không thể nói ra được. Cũng vì thế, một số quyết định do ông kí chưa hẳn đã là của ông để mà quy trách nhiệm. Dù sao ông cũng là một nhà lãnh đạo đáng kính khi dám công khai nói ra nhiều sự thật, lúc đã rời chính trường. Muộn còn hơn không. Xin chia buồn cùng gia đình và mong ông yên nghỉ được thoải mái nơi vĩnh hằng. Mai Ninh, Việt NamThương tiếc cụ Võ Văn Kiệt. Ít ai ngờ cụ mất đột ngột như vậy. Có lẽ do trời mưa to quá khiến đảng ta không thể báo sớm cho dân biết. Nhưng có người lại bảo quốc tế gởi điện chia buồn nhiều quá, đọc không xuể, cho nên chưa thể báo tin kịp thời cho dân. Các ý tưởng, đề nghị của cụ Kiệt dân rất hiểu, rất đồng tình, nhưng cơ quan đại diện cho dân lại không phản ảnh được. Hai chuyện gần đây nhất là phá hội trường Ba Đình và thôn tính Hà Tây vào Hà Nội đã được hai khoá Quốc hội làm hợp pháp hoá. Hiện nay, đảng ta đang cân nhắc từng chữ trong điếu văn, chúng ta cũng sẽ mang kính lúp làm như vậy vì muốn hiểu ý đảng, chớ lòng dân thì chúng ta quá rõ: chính chúng ta là dân. Walter TaTheo ý kiến một số bạn đã bênh vực thái độ của Báo Chí, nói đúng hơn của Bộ Chính Trị của Đảng CSVN trong việc thông tin trễ sự ra đi vĩnh viễn của cựu Thủ Tướng Võ Văn Kiệt là đúng đắn thì cho tôi xin có vài lời: hóa ra Nhân Dân Việt Nam - những người Chủ của đất nước Việt Nam - không được quyền biết trước nhân dân nước ngoài về sự ra đi của một cựu Thủ Tướng nổi tiếng của mình sao? Vì sao vậy? Những người Chủ đất nước này không đáng được hưởng quyền đó chăng? Hay chúng ta luôn phải sống theo những thông tin bên ngoài; những thông tin vỉa hè mà Nhà Nước gọi là không đáng tin cậy? Gần đây Nhà Nước còn đổ tội cho chuyện người dân chỉ lo nghe tin đồn mà làm giá gạo tăng đột biến, nhưng truyền thông của chúng ta có nhanh nhạy và đáp ứng thông tin cho Nhân Dân hay chưa? Tại sao tôi lại phải kiếm tin trên BBC, trên trang web của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, trên trang web của Bloomberg...để xác minh là cựu Thủ Tướng Võ Văn Kiệt đã thật sự ra đi? Giữa chuyện biểu tượng của Đảng và quyền lợi của Nhân Dân thì họ đã bỏ đi quyền lợi của Nhân Dân, đó là cái Nhân Dân không chấp nhận được, chuyện Đảng lo tang lễ cho Đảng Viên của mình là chuyện bình thường nhưng đây là cựu Thủ Tướng của Nhân Dân Việt Nam chứ không chỉ là Đảng viên của Đảng CSVN, Nhân Dân Việt Nam có quyền biết được thông tin về Ông trước tiên; trước các đài nước ngoài như BBC. Thật xấu hổ khi bạn bè ngoại quốc gọi điện thoại hỏi thì tôi cũng chả biết gì, phải cấp tốc vào trang web BBC mới biết chuyện. Nếu cho đó là việc làm đúng thì tôi xin miễn bình luận. Lê Huy Hoàng, MontrealTrước những việc làm cơ bản như công báo và tổ chức tang lễ cho một vị công thần già 86 tuổi chết vì bệnh, đảng CS và chính quyền VN hiện nay có những hành xử không được tự nhiên lắm. Nhưng điều chúng ta phải quan tâm cho tương lai đất nước là sự yếu kém, thiếu tự do của hệ thống truyền thông bên nước nhà. Phải chăng thời kỳ "cởi trói" của cụ Võ Văn Kiệt nay đã bị khựng lại? NTT, HCM cityXin thành thật chia buồn cùng gia đình ông Võ Văn Kiệt. Ông là người đã dám làm những điều mà tư duy cũ cho là sai, là người đã đưa đất nước qua những ngày tháng đen tối của chế độ bao cấp và là người đã đặt những nền móng đầu tiên cho nước Việt Nam mở cửa. Xin chân thành cảm ơn ông vì công trình thoát lũ biển Tây và ngọt hoá vùng tứ giác Long Xuyên, cảm ơn ông vì đường dây tải điện 500kv Bắc-Nam và cảm ơn ông vì đã không ngừng nghỉ đóng góp trí tuệ của mình cho đất nước ngay cả khi đã nghỉ hưu. Sự ra đi của ông là một mất mát vô cùng to lớn đối với dân tộc Việt Nam. Joe, Việt NamXin chia sẻ với sự nghiệp của ông, một người cũng giống như chúng tôi, vì chén cơm manh áo phải ngậm "bồ hòn" làm ngọt. Và chắc là đến cuối đời thì chúng tôi sẽ nói và làm những điều mà đáng lẽ ra phải nói và làm ở lúc sinh thời. Đau đớn lắm thay! Xin thành thật chia buồn đến gia quyến người "thủ lĩnh" cuối cùng, và tất cả những người thật sự quí mến ông. TNCó lẽ cần công tâm nhìn ông Kiệt dưới hai góc độ: Góc độ lớn (so sánh với các vị TT nước khác) thì ông Kiệt không làm được gì đáng kể lúc đương quyền, chỉ có tính cách vụn vặt và đầy sai trái. Đổi mới không phải là tác phẩm của ông mà là có sự đồng ý của cấp trên nhằm duy trì sự tồn tại của Đảng sau đó dân được dễ thở hơn, ngoài ra đổi mới cũng giúp phần lớn đảng viên giàu có thêm một cách công khai. Làm sai thì phải sửa lại, nói đổi mới thì hơi quá đáng. Ở góc độ nhỏ có nghĩa là dưới một chế độ độc đảng bảo thủ, những lời tuyên bố lúc về hưu của ông được nhiều người xem là một thành tích đáng khen. Dẫu sao chúng ta có thể tin chắc một điều sẽ xảy ra là thế giới tương lai không phải là đất đứng cho những kẻ tham quyền, bảo thủ. Ý kiếnÝ kiến BBC trích dẫn trong bài viết rằng một đồng nghiệp tại VN nói là 7pm ngày 12/06 mới được đưa tin bác Kiệt mất là không đúng. Khoảng 2 giờ chiều, các tổng biên tập đều nhận được chỉ đạo từ Trung ương và ngay sau đó, các toà soạn đều đã có cuộc họp riêng. Tuy nhiên, không hề có chỉ đạo là phải đưa tin vào lúc 7pm. Chiều hôm nay 12/06 VietnamNet đăng tin này đầu tiên, đến 7pm thì bản tin thời sự VTV chính thức phát tin. Một ý kiếnBác Kiệt nhập viện BV Thống Nhất vào ngày 9-6, ngay đêm hôm đó, bác ấy được chuyển sang Singapore. Căn bệnh ung thư phổi của bác ấy đã ở vào thời kì nguy kịch. Ngay khi bác ấy mất vào sáng 11-6 thì trong ngày hôm đó thi thể bác ấy đã được chuyển về VN và được bảo quản ở BV Thống Nhất TPHCM cho đến hôm nay. Long Phan, EnglandTôi thấy nhiều bạn quá lời rồi, các báo đã đưa tin rồi đấy thôi. Linh cữu của cựu thủ tướng đã được đưa về Việt Nam và sẽ được tổ chức nghi lễ Quốc tang. Việc ra thông cáo Nhà nước Việt Nam muốn chính thức đưa tin, chứ không muốn các báo đưa tin việc quan trọng này. Nhà báo Bùi Tín hôm thứ Tư giải thích với BBC từ Paris rằng việc lập ban tang lễ nhà nước, ra thông cáo, cáo phó, quyết định chôn cất ở đâu đều rất quan trọng trong trường hợp các nhà lãnh đạo Việt Nam. Nguyen Hy VongBạn BCM và bạn Lê Huy SG nói rất đúng, việc gì cũng phải chờ đợi bộ Chính trị và ông đầu não Đảng cho phép, cho dù là cái chết của một vị cựu Thủ tướng có công trạng với đất nước! Mặc dù rằng trong Hiếp Pháp có nêu, quyền nắm các phương tiện truyền thông, báo chí, truyền hình là dưới quyền Thủ tướng chính phủ, nhưng CP phải xin phép Bí Thư vì vấn đề liên quan đến chính trị!Xin mọi người vì cái chết của cố thủ tướng của Đổi mới mà ủng hộ giúp cho Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vượt qua cơn sóng gió lạm phát, khủng hoảng hiện thời…để còn TT Dũng còn tiếp tục con đường muộn mằn của bác Võ Văn Kiệt hằng mơ ước thực hiện… Đổi mới, đổi mới…để cứu giúp dân! Và hãy quyết liệt với kẻ ôm chân giặc Tàu cướp đất nước ta! Xin đa tạ! Minh, MelbourneMấy tờ báo mạng phải gỡ tin ông Sáu Dân qua đời vì can tội "cầm đèn chạy trước ôtô". Cho đến giờ phút này vẫn chưa báo nào nhúc nhích. Trong khi đó LHQ, Hoa Kỳ và Singapore thì đã chính thức bày tỏ sự thương tiếc. Việc này ví như ông nội mới mất con cháu trong nhà bị bác trưởng họ chỉ thị không được biết, phải đến khi hàng xóm sang chia buồn mới biết là ông mất. Thật chả ra thể thống gì nữa! Quân, SydneyĐã hai ngày rồi kể từ lúc ông lâm chung, vậy mà trên các trang tin tức Việt Nam không có một dòng ai điếu. Đối với một người có công với đất nước như ông mà bị đối xử như vậy thì thật là bạc bẽo cho cái sự đời. Đối với đồng chí mà còn như vậy thì còn kêu gọi ai góp tay xây dựng quê hương. HT, Sài GònViệc 600 tờ báo VN đều không đưa tin ông cựu TT VVK qua đời làm cho mọi người bi quan về vấn đề tự do báo chí & chế độ chính trị của VN hiện tại và tương lai. Nhiều việc xảy ra trong khoãng thời gian ngắn từ đầu năm 2008 đến nay làm cho nhân dân VN lo lắng. Thị trường CK tuột dốc không phanh. Thị thường BĐS bong bóng sau đó đóng băng. Lạm phát phi mã. Thả ông Nguyễn Việt Tiến. Bắt hai nhà báo TT & TN vì đưa tin về tham nhũng. Thăng chức tướng Oánh (bị nghi liên quan vụ PMU 18), bắt tướng Quắc (người điều tra PMU 18). Bây giờ ông Kiệt qua đời không báo đài nào đưa tin. Một xã hội mà nhà cầm quyền hành xử như thế này thì gọi là vinh quang, tốt đẹp sao? Không biết Bác Hồ hồi xưa có dạy về tự do báo chí không? Vovn, SingaporeBất cứ nhà chính trị nào cũng có công và tội, ông Võ Văn Kiệt lại là người được đa số tôn vinh là thủ lãnh. Ngòai những việc làm lớn lao ông đã cống hiến cho đất nước, ông đã từng là cứu tinh cho những người là con cháu ngụy, người dám kí nhiều thư bảo lãnh cho họ để họ có cơ hội học hành. Ông dám thẳng tay triệt hạ những kẻ cơ hội luồn lách bất tài ngay trong bộ máy. Có hàng triệu người VN nhờ ông mà thóat khổ, và ông cũng có những kẻ thù vì đã ngáng chân trên đà thăng tiến của họ. Ông cũng đã để lại nhiều hậu quả xấu, trong những thứ đó là tệ tham nhũng dối trá bắt đầu từ thời của ông bùng phát. Lan tràn cho đến ngày nay không thể ngăn chặn. Hai Vu, USATôi đồng ý với bạn NMP Saigon, hầu như toàn miền Nam đã trải qua những năm tháng khủng khiếp nhất từ sau năm 1975 cho đến khi có những đổi mới từ ông Kiệt. Có nhiều kỳ vọng được đặt nơi ông. Nhưng rất tiếc việc đổi mới quá chậm chạp, những kẻ kế vị đã không bắt kịp tiến độ của thế giới. Nhưng dầu sao ông Kiệt cũng đã là người gióng lên tiếng chuông cảnh tỉnh đầu tiên cho chế độ. Xin chia buồn cùng tang quyến của ông. PinochioCó lẽ các bạn ở nước ngoài không cảm thấy mất mát nhiều như chúng tôi trong nước, cho dù ông Kiệt đã về hưu nhưng ảnh hưởng của ông vẫn còn; nó vẫn lôi kéo được nhiều tầng lớp nhân dân: đặc biệt là trí thức miền Nam tập hợp sau lưng ông. Ngay trong giai đoạn này, sự ra đi của ông là một tổn thất rất to lớn cho sự cải cách đổi mới của VN. Trong tình hình hiện nay, khi kinh tế; tài chính VN đang lâm vào tình trạng gặp khó khăn thì có rất nhiều người muốn đặt lại vấn đề cải cách, đổi mới. Mất ông, mất một tiếng nói trung thực và có uy tín để giữ cuộc cải cách đổi mới ở VN chống đỡ lại những tư tưởng hoài nghi nó. Xin cúi đầu tiễn biệt lần cuối người Cộng Sản Chân Chính biết yêu tổ quốc và đồng bào. Minh Melbourne - AustraliaÔng Kiệt sau loạt bài trả lời phỏng vấn trên BBC và những lần bày tỏ ý kiến cá nhân "phi chính thống" sở dĩ không bị công an sách nhiễu như những người bất đồng chính kiến bởi vì ông là người có công lớn với chế độ. Thế nhưng trước khi nhắm mắt xuôi tay ông cũng không thể hình dung nổi cái chế độ mà ông cả đời phụng sự lại cho gỡ bỏ ngay tin trên các mạng thông báo (hoặc trì hoãn việc đưa tin) ông đã qua đời. Thành ra việc này bà con hải ngoại lại biết trước đa số đồng bào trong nước. Thật là ngoài ngõ đã hay mà trong nhà chưa tỏ. Xin có đôi lời phân ưu với gia đình một Kiến Trúc Sư nòng cốt của công cuộc đổi mới (thực ra là sửa sai) của Việt Nam. NMP, Sài GònTin ông Võ Văn Kiệt mất không được đăng trên một tờ báo nào, kể cả báo điện tử cho đến giờ phút này, có vẻ như là một chuyện không bình thường. Chắc hẳn các nhà báo ở VN đã được chỉ huy bởi các ông đảng viên lãnh đạo CS về cách thức đưa tin. Nếu đúng thế, tôi thấy buồn cho nghề báo chí tại VN, đồng thời khinh khi tâm hồn nhỏ nhen của các nhà lãnh đạo đảng CS hiện nay. Thật đáng tiếc đến nghẹn ngào khi biết Ông đã ra đi đột ngột như thế. Tôi cũng như nhiều người Sài Gòn khác, đã chịu nhiều mất mát và đau thương vì chế độ CS, chưa bao giờ nghĩ mình lại có thể thương mến và đặt nhiều kỳ vọng vào ông, như một nhà phản biện có tầm nhìn và lý luận sắc sảo. Xin nhờ BBC diễn đàn này, tôi thành kính chia buồn với thân nhân của ông và bày tỏ sự ngưỡng mộ một nhân cách lớn, thương tiếc sâu sắc đối với sự ra đi của ông. Zin ZinCó lẽ BBC phải bận rộn vô cùng trong giờ phút này vì hàng ngàn email gửi về. Thật kỳ lạ, những người yêu mến hay ghét ông Võ Văn Kiệt, muốn được chia sẻ với gia quyến của người đã mất, phải tìm diễn đàn BBC để thổ lộ. Người ta có thể không thích những lời nói trái tai nhưng lẽ nào lại không cho dân chia buồn vào lúc này. Phong tục VN đã ngàn đời, nghe tin người một người chết, cả làng kéo đến không chậm trễ. Hành xử như thế này thì đừng hỏi tại sao những nhà dân chủ hay dân hải ngoại ghét. Ông Kiệt mất đi chúng ta mới thấy ảnh hưởng của ông to lớn với Việt Nam. Mong muốn hàn gắn vết thương trong lòng dân tộc vốn bị chia rẽ bởi chiến tranh thực sự đi vào trái tim người. Người trong nước đi ra bên ngoài và người hải ngoại quay về một cách dễ dàng hơn. Ông VVK được nhiều người tiếc thương từ tận đáy lòng. Những lời điếu sáo rỗng được chuẩn bị công phu khó có thể so sánh với tiếng khóc trong lòng dân. Tôi nghĩ, ông là người hạnh phúc cả khi ông vắng bóng trên thế gian này. Ngọc Lan, Lạng SơnKhi tôi viết những dòng này thì đã bước sang 2h40 sáng ngày 12.06, nhưng trên tất cả phương tiện thông tin đại chúng của VN tuyệt nhiên không thấy bất cứ một dòng tin nào nói về sự ra đi của ông Võ Văn Kiệt. Trong khi đó thông tin về cô diễn viên Hàn Quốc Lee Young Ae thì được đăng ngay trang nhất cũng như trên truyền hình VN, mọi chi tiết mỗi bước đi của cô Lee Young Ae được mô tả thật tỉ mỉ. Thật là không tài nào hiểu nổi ! Phạm Xuân Thủy, Sài GònTuy tuổi đã già nhưng ông rất có uy tín trong việc góp tiếng nói trong nhiều chính sách có liên quan tới hoạch định phát triển xã hội - dân sinh, và mới đây nhất là bài phản biện về việc mở rộng thủ đô Hà Nội – hiện thân của một nhà kỹ trị. Ông là người được coi là có tư tưởng cởi mở nhất trong số các nguyên thủ quốc gia ở Việt Nam đối với các nhà bất đồng chính kiến: “Chính kiến khác nhau, ý kiến khác nhau là bình thường, và điều quan trọng là cần phải có đối thoại, nói chuyện với nhau một cách sòng phẳng". Thương tiếc Ông vô cùng, ông Sáu Dân ơi! Lai, Mỹ Tho, Việt NamThật vô cùng xúc động khi hay tin ông qua đời. Hôm rồi nhìn ảnh ông ngày càng già đi, tôi lo lắng có ngày sẽ mất đi một lãnh đạo kiệt xuất, đi đầu trong sự nghiệp đổi mới cho đất nước, và gần đây có viết những bài báo hợp lòng dân. Người ta trách ông sao khi tại vị không làm, bây giờ về hưu thì nói, tôi nghĩ ông rất khéo, tìm đúng lúc để tiếng nói của mình được chấp nhận nhiều nhất...và điểm lại chỉ thấy có mình ông dám nói dù cho là hơi muộn. Người ta đồn thổi ông có con cháu kinh doanh dự án đất đai, tham quyền... Không biết có không, riêng tôi chỉ nghe ông nói "...liên quan đến chiến tranh, khi nhắc lại có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn..." chỉ nhiêu đó thôi, tôi nhớ mãi và kính trọng ông... Ông có một cái nhìn rất nhân bản, độ lượng. Nhiều lãnh đạo có tầm nhìn như ông, phía hải ngoại lại có nhiều ông Nguyễn Cao Kỳ ...thì việc hòa hợp dân tộc chỉ trong ngày một. Vết thương chiến tranh trong lòng dân tộc sẽ lành hẳn. Sau cùng, nếu như linh cữu ông được được đặt tại TP HCM, nhà nước và gia đình cho phép người dân đến thăm viếng tự do, thì tôi nguyện từ nơi quê này sẽ lặng lội tìm đến nhà ông để xin đốt 1 nén nhang cho ông. Xin Vĩnh Biệt ông. TNTại sao cựu Thủ Tướng Võ Văn Kiệt từ trần mà các báo không hề thông tin, trong khi BBC, một hãng tin nứơc ngoài lại đăng tin đầu tiên?! Thật khó hiểu? Chả lẽ EURO, iPhone2.... đáng đăng hơn? Chả lẽ phải cần kiểm duyệt thông tin? Xin chia buồn cùng gia đình cựu Thủ Tướng. Nguyễn Việt, tp Hồ Chí MinhNhiều người VN cho rằng ông Kiệt có công lao rất to lớn trong cải cách kinh tế ở Việt Nam, nhưng họ quên đi một chuyện: Sau khi khối XHCN sụp độ thì "Đổi mới hay là chết“ là khẩu hiệu của đảng CSVN vào thời điểm đó, cho nên ông Kiệt hay người khác cũng phải làm như ông Kiệt mà thôi. Ngoài ra ông Kiệt là 1 trong Bộ Ba Mười-Kiệt-Anh mở đầu trong cuộc đi đêm cho việc "Đàm Phán Biên Giời VN/TQ. Cho nên không có gì ngạc nhiên khi ông Kiệt câm như hến về vấn đề Trường Sa/ Hoàng Sa nhập vào Tam-Sa. Có lẽ Bùi Tín là người đánh giá ông Kiệt trong chừng mực nào đó khách quan hơn: Ông Võ Văn Kiệt vừa có bài đòi quan tâm đến người nghèo, nhưng ai đã nhân danh Thủ tướng để ký Nghị định dựng lên cái Tổng cục 2, để cho nó lộng hành, đánh đập dân oan, tra tấn các chiến sỹ dân chủ, còn viện an ninh Trung Quốc ra dọa dân Việt Nam, và nay ông thản nhiên để nó mặc sức gây tội ác? Lời kêu gọi hòa hợp dân tộc của ông vẫn gượng gạo, trịch thượng khi ông không hề tỏ ra hối hận về chủ trương”trả thù, chiếm đóng và tự thực dân hóa miền Nam” hồi 1975 như nhà báo Pháp Jean Lacouture nhận định rất sâu sắc. BCMXin cảm ơn BBC đã đưa tin kịp thời, suốt cả ngày tôi theo dõi tin tức thời sự trên truyền hình và phát thanh mà chẳng hay biết gì. Tôi không hiểu tại sao một tin buồn như vậy mà Bộ Chính trị còn phải xem xét, cân nhắc rồi vẫn chưa cho các phương tiện truyền thông đưa tin, hay là dù về hưu rồi ông Kiệt vẫn ủng hộ nhân dân chỉ trích những sai lầm của Đảng nên còn phải xem đã? Tôi chợt nghĩ liệu sau này tướng Giáp qua đời có thể cả thế giới biết tin mà nhân dân Việt Nam trong nước vẫn chưa biết. Sharkkingi, Việt NamThật sự đáng tiếc cho sự mất mát này! Người cuối cùng còn khả năng lên tiếng thì đã không còn nữa! Rồi đây đất nước VN sẽ như thế nào trong thời kỳ tham nhũng đang chi phối một số nhà lãnh đạo cao cấp VN!Cuộc sống của người dân không biết bao giờ mới được tự do dân chủ, công bằng thực sự đây! Xin thành thật chia buồn gia đình của bác Sáu Dân, người cộng sản dám đấu tranh vì lợi ích của dân tộc! Vũ Tuấn Anh, Hà NộiXin được chân thành chia buồn cùng gia đình cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt. Tôi không muốn nói đến công hay tội của ông Võ Văn kiệt, nhưng sự ra đi của ông làm tôi và rất nhiều người Việt Nam thương tiếc. Tôi luôn nhất trí và ủng hộ quan điểm hoà hợp dân tộc của ông, mặc dù tôi là một cựu sỹ quan tình báo Quân đội Nhân dân Việt Nam. Ông là con người giàu nhân tính, ông biết tôn trọng những người lính Việt Nam Cộng hoà, cho dù họ ở phía bên kia chiến tuyến. Tôi muốn được cùng ông chia sẻ với những người lính Việt Nam đã hy sinh ở hai bờ chiến tuyến. Dù sao chúng ta đều là những người lính chiến đấu vì lý tưởng cho dân tộc và cho Tổ quốc. Chỉ tiếc rằng ít nhà lãnh đạo cao cấp của hai bên làm việc này trước năm 1975. Xin nhờ Thủ tướng Võ Văn Kiệt chuyển lời thăm viếng tâm linh và trân trọng của tôi đến với những người lính đã ngã xuống ở hai bờ chiến tuyến. Lê Huy, Sài GònThật kỳ lạ. Hơn 16 giờ sau khi ông Kiệt mất (theo BBC) thì vẫn chưa có báo nào của VN đang tin cả. Trong khi đó vụ cháy nhà ở phố Tây balô chiều nay thì đều có tin cả. Nếu tin ông Kiệt mất không phải tin vịt thì sự kiểm soát của ĐCS với báo chí VN khủng khiếp thật. Đảng chưa cho phép báo sẽ bịt mắt che tai. Khi nào được Đảng bật đèn xanh thì báo chí mới tha hồ bốc phét. foolmostTôi thấy lạ là không báo chí nào trong nước đưa tin về cựu thủ tướng qua đời. Trên tranh nhất các báo tính đến giờ này ( 21 h 11/6/2008 ) chỉ có các tin về bóng đá hoặc điểm thi bổ túc. Thật kỳ là phải tìm hiểu các sự kiện của nước mình qua báo chí nước ngoài. Có lẽ các báo mình còn phải chờ quyết định của Ban Tư Tưởng Văn hóa Trung ương xem chi tiếtnào về ông Kiệt được phép đăng, chi tiết nào không được đăng. Nhạy cảm , rón rén quá thì các bác báo mình cứ đăng mỗi tin là Bác Kiệt từ trần thôi. Cứ thế này,tôi lại đâm ra nghi ngờ BBC đăng tin vịt. Vanxuan, SG“Nghĩa tử là nghĩa tận” đó là đạo lý của người VN. Xin chia buồn cùng gia quyến ông VVK và những người hâm mộ ông. Nhưng tôi không tán thành cách đánh giá phiến diện của một số người về ông, coi ông như vĩ nhân. Thực ra ông cũng là một TT bình thường, có công và cũng có không ít lỗi. Trước hết, trong chính thể VN thì không thể có người ngoài đảng làm cải tổ được; Thứ hai, không cá nhân nào có thể khởi động đổi mới nếu không có chủ trương của đảng (Bộ Chính trị); Thứ ba, VN phải cải tổ vì không thể có cách nào khác để tồn tại sau khi khối Soviet tan rã; Thứ tư, người có quyết định cực kỳ quan trọng trong tiến trình mở cửa nền kinh tế là cựu TBT ĐCS, ông Đỗ Mười, người ba lần mời TT Singapore, ông Lý Quang Diệu làm cố vấn giúp VN cải cách nền kinh tế (Hồi ký Lý Quang Diệu); Thứ năm, ông VVK và gia đình thâu tóm rất nhiều đất đai ở SG và có tác động lớn trong việc đầu tư hạ tầng nhằm tăng giá trị đất đai của ông ở Cần Giờ; Thứ sáu, ông K là người nâng đỡ, tiến cử ông Ng. Tấn Dũng, một người không có tài và học vấn kém cỏi, thực ra là do gởi gắm từ cha ông D trước khi hy sinh; Vì bất cứ lý do gì cũng cần nhìn nhận một cách công bằng và không nên đánh giá bằng cảm tính, như nước Nga nhìn nhận về Yosip Stalin, hay như thế giới nhìn nhận về Phidel Castro... Humanrights, SaigonChính trường Việt Nam sẽ đi về đâu khi ông Kiệt qua đời? Mặc dù ông Kiệt đã về hưu từ lâu nhưng tiếng nói của ông luôn có một sức nặng đối với Bộ chính trị và ĐCSVN.Ông luôn được báo chí lấy ra để làm "bình phong" khi nói đến các vấn đề nhạy cảm của đất nước như vấn đề dân chủ, nhân quyền, đổi mới trong tư duy lãnh đạo, quản lý. Tôi đang lo khi ông mất đi rồi thì báo chí Việt Nam không biết dựa vào ai để "châm ngòi" cho các phong trào dân chủ và đổi mới chính trị tại Việt Nam. Liệu tình hình dân chủ ở Việt Nam có bị phe bảo thủ siết chặt hơn khi ông Kiệt đã qua đời? Dù sao tôi cũng cám ơn ông đã nói lên khác vọng của người dân về những vấn đề mà người khác biết nhưng không thể nói được hoặc dám nói nhưng không một tờ báo trong nước nào dám đăng. MekongLúc còn đương quyền, ông Kiệt cũng có nhiều vụ lùm xùm, tuy nhiên, có lẽ công của ông lớn hơn tội. Tiếng nói của ông đủ mạnh làm cân bằng quyền lực giữa phe bảo thủ và phe đổi mới. Sự ra đi của ông cũng đồng nghĩa với môi trường chính trị VN mất đi một tiếng nói của một người không còn biết sợ. Xin chia buồn cùng gia đình ông. Đặng Thanh, Hà NộiTheo tôi ông Võ Văn Kiệt là một nhà lãnh đạo Việt Nam nổi bật nhất trong hơn 20 năm gần đây. Ông là một con người có tư duy cởi mở và rất quyết đoán, có thể nói công lao của Ông là rất to lớn trong cải cách kinh tế ở Việt Nam. Bằng những ý kiến phản biện rất sắc bén, những đóng góp của ông Kiệt trong thời gian về hưu không kém những đóng góp thời gian còn giữ chức vụ. Tuy nhiên ông Kiệt cũng mắc một số khuyết điểm của những nhà lãnh đạo Cộng sản đó là tham quyền, cố vị. Cái chết của ông Kiệt thật bất ngờ và có nhiều nghi vấn. Chí Tôn, Việt NamÔng Kiệt lúc tại chức điều hành đất nước cũng giống như những ngừơi cộng sản khác mà thôi, có ai dám nói gì khác ngoài sự chỉ đạo của Đảng, làm sai bị khai trừ thì toi đời. Chính vì thế dù trong lúc tại vị có bất mãn cũng câm mồm chịu đấm mà ăn xôi, nhưng đến khi về hưu rồi thì mới dám nói vì để giải tỏa những ấm ức trong lòng. Nhưng cũng có nhiều người về hưu mà cũng không dám hé răng, vậy có nói còn hơn không. Ông Kiệt là một trong số ít những người dám nói sau khi về hưu. Ước gì ông Kiệt còn sống thêm vài năm nữa để xem bọn tham nhũng nó làm cuộc cách mạng trừng trị những kẻ dám chống tham nhũng, đấu tranh cho không còn chỗ tránh nữa. Không nêu tênNguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt được biết đến như là một kiến trúc sư của quá trình đổi mới của Việt Nam. Ông có quan điểm gần gũi với nhiều người Việt Nam yêu nước không phải là Cộng sản. Tuy đã nghỉ hưu nhưng ông vẫn có nhiều ý kiến về nhiều vấn đề gai góc, nhậy cảm của đất nước. Những ý kiến đó của ông gần đây tuy không được các vị lãnh đạo đất nước hiện nay thực hiện hay ông có nhiều ý kiến trái chiều với đội ngũ lãnh đạo hiện nay nhưng tựu chung lại có lẽ đó là những ý kiến xây dựng và được nhiều người đồng tình. Ông mất đi để lại niềm tiếc thương cho nhiều người dân Việt Nam mà điều này chưa chắc đã có đối với nhiều vị lãnh đạo cùng thời kỳ với ông. Xin gửi lời chia buồn xâu sắc tới gia đình ông. HuGo, Hà NộiThực sự là đọc xong tin này, tôi cảm thấy vô cùng thương tiếc, tiếc cho một vị lãnh đạo tài ba một thời, và cho tới giờ, tiếng nói của ông vẫn còn có sức nặng và giá trị. Ông có những tư duy, quan điểm tân tiến về sự thay đổi trước vận mệnh của đất nước Việt Nam cũng như là sự cố gắng của mình trong sứ mệnh hòa giải dân tộc. Vô cùng tiếc thương trước sự ra đi của ông cũng như sự cung kính cảm phục giành tới ông.. Mr Phan, TP HCMKhi nghe tin ông qua đời tôi thấy lòng mình trống trải vô cùng. Đất nước này không còn mấy người tâm huyết, dám nói thẳng, nói thật như ông. Tôi nghĩ chắc một số quan tham trong chính phủ hiện hành rất vui vì không còn ai giám nói điều thật về những việc làm không hợp lòng dân của họ như ông Kiệt. Kính gửi lời tri ân đến hương hồn bác Sáu Dân. PGC, Việt NamTôi rất bất ngờ và hụt hẫng khi đọc tin này. Ở VN lúc này vẫn chưa có báo nào đăng tin nguyên Thủ Tướng Võ Văn Kiệt qua đời cả . Ông là một nhà lãnh đạo xuất sắc nhất của VN thời kỳ đổi mới. Dù đã nghỉ hưu, nhưng ông luôn quan tâm tới việc Dân, việc Nước, có nhiều bài viết và phỏng vấn tràn đầy nhiệt huyết với Tổ quốc và Dân tộc.Sự ra đi của Ông là một mất mát lớn cho Nhân dân VN. Xin vĩnh biệt một vị lãnh tụ tài ba của VN trong xây dựng đất nước sau chiến tranh. Phong Trần, Hà NộiMột con người đứng đầu phong trào đổi mới đã ra đi, một con người luôn đấu tranh cho nền xã hội dân chủ, tiến bộ của Việt Nam. NCT, Hà NộiTại sao ông Kiệt không làm những việc ông góp ý khi đã nghỉ hưu như hoà giải dân tộc từ lúc ông còn đương chức? Phải chăng chỉ khi ông trở thành thường dân ông mới hiểu được cần làm điều đó? Liệu các vị lãnh đạo đương chức có nghĩ như ông Kiệt không? anh.scmTại sao bạn NTC không đặt câu hỏi là "Tại sao ông Kiệt nghỉ hưu rồi mà còn tích cực làm việc giúp dân giúp nước?" Những câu hỏi tại sao thật vô nghĩa. Ông mất đi rồi, thật là một mất mát lớn cho nhân dân miền Nam. Henry Nguyen, CaliforniaMột mất mát lớn cho đất nước, sự ra đi của ông trong giờ phút này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến những quan ngại của ông về những điều chưa tốt trong các dự án và điều hành của chính phủ. Viet Nam Hà NộiChưa bao giờ gặp bác ngoài đời thực một lần nhưng hình ảnh một vị thủ tướng đáng kính của dân tộc luôn là một hình ảnh tôn nghiêm trong trái tim tôi. Cả tuổi trẻ, cả cuộc đời bác hi sinh cho sự nghiệp của dân tộc. Tầng lớp những người dân Việt Nam mẫu mực như bác dần dần ra đi. Đất nước lại mất đi một con người vĩ đại, một người cầm lái con thuyền đất nước. Kính mong bác an nghỉ bình an nơi vĩnh hằng! Và cầu mong cho lớp thanh niên Việt Nam như chúng tôi được thừa hưởng thật nhiều những đức tính, sự thông thái, lòng yêu nước và dũng cảm của những con người ấy, để tương lai Việt Nam tươi sáng hơn. Không nêu tênTôi rất đau buồn khi nhận được tin này, chúng ta vừa mất đi một con người tài năng, một con người có tâm, có tầm, một vị thủ tướng đáng kính trọng. Tôi xin cúi đầu trước sự kiện đau buồn này và cầu mong cho nguyên Thủ Tướng Võ Văn Kiệt yên nghỉ bình an. Nguyen Suu, Việt NamNghe tin. Tôi không cầm được nước mắt. Đau lòng quá. Thật sự Tôi chỉ tin và đang hy vọng nhiều vào Ông. Tra Bay, TP HCMLời đầu tiên tôi thật lòng chia buồn đến gia đình bác Sáu. Bác ra đi trong giai đoạn này là một tổn thất lớn với nhân dân Việt Nam nói chung và Miền Nam nói riêng. Sự đóng góp thẳng thắng, chân tình của các đã làm cảm kích thế hệ chúng tôi và chúng tôi hứa sẽ tiếp bước con đường của bác Sáu. Nguyễn An Huy, Sài GònXin thắp một nén hương chân thành tới gia đình bác Kiệt , bác là một nhà cách mạng uy tín, không sợ sệt đảng phái nào , nêu cao quan điểm của mình, là tấm gương cho các cán bộ nhà nước học tập. Xin gởi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình bác Kiệt, và cũng mong lắm có những cán bộ như bác. Miền Nam này phát triển cũng là công lớn của bác, bác Kiệt ra đi rồi không biết có còn lãnh đạo nào miền Nam có đủ tài năng như bác không?
|
Thế giới tự nhiên vốn dĩ tàn nhẫn. Không có cách gì tránh được thực tế đó. Một số sinh vật khiến cho các sinh vật khác chịu đủ mọi cực hình khốc hại để có cái ăn và để sinh sản hay thậm chí chỉ là để chơi đùa.
|
Những động vật tự ăn thịt mình
|
Chú gấu đen Á châu này (Ursus thibetanus) có lẽ đã bị mất chân trong một lần sập bẫy Nhiều loài trong thế giới động vật là những loài ăn thịt đồng loại để sinh tồn hay để giữ vị trí thống trị. Tuy nhiên còn có một hành vi thậm chí còn cực đoan hơn cả ăn thịt đồng loại. Một số động vật đôi khi còn có thể ăn chính các bộ phận cơ thể chúng. Hành vi kỳ lạ này được gọi là ‘tự ăn thịt mình’. Để thoát hiểm Chúng tôi hỏi độc giả rằng họ có từng nghe qua các động vật tự ăn thịt mình hay không. “Tôi không nghĩ rằng loài nào đó có thể cố tình ăn thịt cơ thể mình để duy trì sự sống. Đó là sự thất bại nếu sự sinh tồn lại phụ thuộc vào hành vi tuyệt vọng như vậy,” Selina Tick Konkin nói. “Tuy nhiên rất nhiều loài có thể gặm chân hoặc đuôi của mình để thoát khỏi cái bẫy.” Điều này là có thật và được ghi chép lại rất rõ ràng. Chó, gấu và khỉ thường xuyên được thấy đã gặm phần da, cơ, gân và xương của phần chân bị dính bẫy để thoát khỏi bẫy. Một con hổ không may ở Công viên Quốc gia Tesso Nilo ở miền trung đảo Sumatra được ghi lại hình ảnh bị mất một móng chân trước vào năm 2007. Rõ ràng nó đã nhai đi phần móng đó để thoát bẫy. Tuy nhiên, những trường hợp này không thuộc về “tự ăn thịt mình”. Những con vật kể trên không ăn bộ phận cơ thể mình mà chúng chỉ loại bỏ những bộ phận đó đi. Mặc dù hành động tự ăn thịt cực đoan như vậy nhưng nó có lý do rõ ràng. Suy cho cùng, mất đi một phần chi vẫn tốt hơn là mất cả mạng sống. Tuy nhiên, những loài khác ăn các bộ phận cơ thể mình với những lý do dường như là hoàn toàn không thể hiểu được. Một phần của vòng đời Ấu trùng hải tiêu (Salpa maxima) có 'xương sống' nhìn được rõ rệt William T. Terrell qua Facebook đã kể cho chúng tôi nghe về một trường hợp như vậy: “Loài hải tiêu (sea squirt) tự ăn não mình và hành vi này nằm trong vòng đời của chúng.” Hải tiêu lúc đầu đời là những ấu trùng bơi lội dưới biển. Chúng trông giống những con nòng nọc tí hon. Mỗi ấu trùng bám vào một phiến đá hoặc một bề mặt nào khác và sau đó chúng không bao giờ di chuyển nữa. Cũng giống như loài sâu bướm sống trên cạn, hải tiêu cũng trải qua quá trình biến hình và trở nên khác biệt đến mức khó có thể nhận ra. Con trưởng thành trông giống như những chiếc túi nhỏ phồng lên và chúng sinh tồn bằng cách lọc tìm thức ăn từ môi trường nước xung quanh. Cách duy trì sự sống khác nhau có nghĩa là giai đoạn ấu trùng và giai đoạn trưởng thành của hải tiêu có khác biệt rất lớn bên trong cơ thể. “Cơ thể ấu trùng có cấu trúc đơn giản với một dây thần kinh chạy dọc sống lưng gần giống như xương sống ở những động vật phức tạp hơn,” ông John Bishop thuộc Hiệp hội Sinh học Biển, cho biết. “Ở mặt trước của dây thần kinh này là một hạch các ‘bọng túi não’ và các cơ quan cảm ứng ánh sáng và trọng lực giúp chúng tìm được nơi để chúng làm nhà.” Hầu hết những đặc điểm cơ thể này sẽ mất đi khi chúng trưởng thành. Hải tiêu khi trưởng thành (Polycarpa aurata) sẽ tự mất đi 'xương sống' của chúng “Một khi đã bám được vào bề mặt nào đó, con trưởng thành sẽ không cần đến các cơ quan cảm ứng, dây thần kinh và ngay cả đuôi nữa, do đó chúng sẽ ăn những bộ phận này,” Bishop nói. “Các bọng não được biến thành hạch thần kinh với chức năng nhằm giúp con trưởng thành giờ đã bất động một chỗ tìm thức ăn.” Như vậy, việc hải tiêu ăn các bộ phận cơ thể thật ra cũng không phải là ghê gớm gì cho lắm như khi thoáng nghe. Chúng không hẳn là "ăn" hay "tiêu hoá" phần não đơn giản của mình, mà là "tái sử dụng" phần này để tạo ra những bộ phận cơ thể khác có ích hơn. Rắn ăn đuôi Tuy nhiên có những loài khét tiếng với hành vi ăn chính chiếc đuôi của mình. “Các loài rắn ăn thịt loài rắn khác sẽ lầm tưởng chiếc đuôi của mình là con rắn khác và chúng sẽ tự ăn chiếc đuôi đó,” John Allen Gordon-Levitt Gerlach, viết. “Có một từ Hy Lạp để gọi hành vi này: ‘ouroboros’ và nó tượng trưng cho chu kỳ sinh tử.” Chú rắn hổ mang chúa này (Ophiophagus hannah) đang ăn thịt một con rắn cái, nhưng liệu một con rắn có tự ăn đuôi của mình không? Một người khác bình luận trên Facebook rằng con rắn của ông đã ăn hơn phân nửa cơ thể của nó và do đó nó đã bị chết ngạt. Liệu một số loài rắn có ngốc đến nỗi chúng tưởng lầm bản thân là thức ăn? “Đa số các loài rắn sử dụng chức năng cảm ứng nhiệt để phát hiện con mồi. Do đó đuôi của chúng không thể khiến chúng chú ý được,” Sally South thuộc Bảo tàng Nam Úc ở Adelaide, nói. "Tuy nhiên một số ít loài rắn lại dùng đuôi để thu hút con mồi bằng cách vẫy đuôi nhanh. Một số loài thậm chí vẫy đuôi khi chúng chỉ cảm thấy kích động. Rắn có bộ não nhỏ và chúng thiên về phản xạ hơn là tự chủ trong hành động. Do đó hành động vẫy đuôi này có thể khiến chúng chú ý và nghĩ rằng đó là ‘con mồi’." Tương tự, James B. Murphy thuộc Bảo tàng Smithsonia về Lịch sử Tự nhiên ở Adelaide ở Washington DC từng có một con rắn đang lột da và bắt đầu ăn phần da lột khi nó vẫn còn nằm trên thân gần đoạn đuôi. “Nó tiếp tục nuốt cơ thể mình từ phần đuôi cho đến khi tôi can thiệp.” Ăn nhau thai Murphy có một kiến giải tại sao loài rắn lại làm như vậy. “Mùi của con mồi trên cơ thể chúng, nhất là những con rắn thường xiết con mồi, có thể khiến rắn lầm tưởng là chúng đang nuốt mồi,” ông giải thích. Nói cách khác, mặc dù loài rắn có thể tìm cách tự ăn mình từ lần này đến lần khác nhưng hành động này không hề chủ ý. Vậy còn những loài gần hơn với con người thì sao? Các loài động vật hữu nhũ có bao giờ tự ăn thịt bản thân không? “Các động vật tiêu hóa các bộ phận cơ thể chúng rất thường xuyên do nhiều lý do khác nhau, chẳng hạn như thú mẹ (ví dụ như mèo) ăn nhau thai sau khi sinh con,” Charity Young viết trên Facebook. Một con mèo nhà đang ăn nhau thai sau khi sinh con Hành vi này là khá phổ biến. “Đa số các loài động vật hữu nhũ có nhau thai thường ăn nhau thai và nước ối của chúng trong khi sinh nở,” Cynthia W. Coyle ở Trường Y Feinberg thuộc Đại học Tây Bắc ở thành phố Chicago, bang Illinois, Hoa Kỳ, cho biết. “Có nhiều giả thiết giải thích tại sao điều này lại có ích cho chúng nhưng các giả thiết này không đúng với tất cả các loài.” Mark Kristal thuộc Đại học Buffalo ở New York cho rằng hành động ăn nhau thai là để giúp giảm đau khi sinh nở. Nghiên cứu của Kristal tập trung chủ yếu vào các loài gặm nhấm nhưng cũng tìm hiểu những loài có vú phức tạp hơn vốn đôi khi cũng ăn nhau thai. Con người thì sao? Trong một nghiên cứu hồi năm 2015, Coyle và đồng sự của bà đã tìm hiểu hành vi ăn nhau thai ở người và nhận thấy rằng đó là việc hiếm khi xảy ra. Đó cũng là một hiện tượng tương đối mới mặc dù một số bác sỹ và chuyên gia y tế khuyến khích hành động này như một điều tự nhiên và truyền thống. “Chúng tôi không tìm thấy bất cứ tư liệu lịch sử nào được ghi chép lại trong các nền văn hóa khác nhau cho thấy người mẹ có hành động này,” Coyle cho biết. “Hành vi này dường như chỉ mới xuất hiện tương đối gần đây, chủ yếu trong nền văn hóa phương Tây.” Bà cũng tìm thấy bằng chứng cho thấy ăn nhau thai có ích về mặt sức khỏe cho con người. “Những người cổ súy việc ăn nhau thai thường lấy dẫn chứng từ những nghiên cứu ở động vật để chứng minh cho lợi ích tương tự ở con người,” Coyle nói. “Tuy nhiên những lợi ích này, trong đó có việc ngăn ngừa trầm cảm và làm tăng sự chảy sữa và tăng cường năng lượng, chưa hề được nghiên cứu hay chứng minh ở động vật.” Nếu Coyle đúng thì có nghĩa là hành vi ăn nhau thai ở người là những ví dụ hiếm hoi về việc động vật cố tình ăn một phần cơ thể mình. Tuy nhiên, khác với con báo bị mắc bẫy, có lẽ con người không có lý do cực kỳ hợp lý cho hành động này. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Earth.
|
Singer Café giống như nhiều nơi thời thượng mà bạn có thể tìm thấy ở các góc mang tính quốc tế gần đó của Israel: một gia đình cùng ăn món shakshuka (trứng sốt cà) cho bữa sáng muộn; một du khách châu Âu đang viết kịch bản trên máy tính xách tay; và một cặp hẹn hò đang tìm hiểu nhau qua một đĩa mezze (nhiều món khai vị) thịnh soạn.
|
Bethlehem linh thiêng: Phục hưng giữa vùng chiến sự
|
Có những tác phẩm nghệ thuật địa phương ấn tượng trên tường, và bầu không khí lạc quan, tùy hứng của quán được thể hiện trên bảng hiệu viết: 'nhiều espresso hơn, ít depresso (trầm cảm) hơn'. Ở những nơi lòng tốt lên ngôi Lễ Quốc khánh của một quốc gia không tồn tại Bức tường cắt đôi ngôi làng 'Tiểu Berlin' của Đức 'Phép lạ' đang diễn ra Nhưng người Israel nhìn chung bị chính phủ cấm đến thăm ốc đảo yên bình ấm cúng đặc biệt này. Đó là vì Singer nằm ở ngoại ô Beit Sahour, ngoại thành, chỉ cách Bethlehem vài bước chân - bản thân nó cũng nằm ở ngoại ô Jerusalem - trong khu Bờ Tây bị chiếm đóng vốn đã được quân đội Israel kiểm soát kể từ Cuộc chiến Sáu ngày hồi 1967. Quán Singer có lẽ có cà phê espresso ngon nhất ở bất kỳ khu vực chiến sự nào trên thế giới. Được biết đến là quê hương của Vua David và là nơi sinh của Chúa Jesus, thị trấn Bethlehem nhỏ bé trong Kinh Thánh vẫn nhộn nhịp có một phép lạ đang diễn ra: sự phục hưng của văn hóa và sức lôi cuốn Palestine. Cuộc chiến đường biên Mỹ-Canada ít ai biết Chính quyền Myanmar đối phó với các hồn ma Vùng đất không tồn tại của nước Ý Giống như đế đỏ biểu tượng của giày Christian Louboutin, giữa lòng Bethlehem đã hình thành một cụm tinh tế thời thượng ngay cả dưới sự chiếm đóng của Israel - đến nỗi Liên đoàn Ả Rập gồm 22 quốc gia, theo một chương trình của Unesco, đã tuyên bố Bethlehem là thủ đô của văn hóa Ả Rập vào năm 2020. "Điều đầu tiên mà sự chiếm đóng của Israel muốn là chấm dứt nghệ thuật và văn hóa của chúng tôi," Baha' AbuShanab, quản lý quán Singer có mái tóc bù xù nói. "Đó là cách họ khử trùng xã hội." Mặc dù vùng chiếm đóng chiếm hơn một phần tư diện tích của Israel - và trong những tháng gần đây, chính phủ Israel đã chớp cơ hội sáp nhập một phần lớn của Bờ Tây bị chiếm đóng - nhưng cuộc sống dưới sự kiểm soát của Israel đặc biệt thể hiện rõ ở Bethlehem. Nơi đây, một hàng rào ngăn cách bằng bê tông cao 8 mét được Israel xây dựng vào năm 2002 với mục đích được tuyên bố là ngăn chặn các vụ đánh bom và tấn công tự sát (Israel nói rằng đây là cách ngăn chặn hiệu quả). Tuy nhiên, nền văn hóa đã thăng hoa kể từ đó lại giống với phong cách tự mày mò lập dị của Havana, Valparaiso hay Đông Berlin trước đây: bông hoa nở trong đống đổ nát. Nghệ sĩ nổi tiếng phá cách người Anh, người lấy nghệ danh là Banksy, lần đầu tiên dựng lên tác phẩm nghệ thuật chính trị ở Bethlehem vào năm 2005: chín bức vẽ graffiti trên tường bắt đầu xuất hiện trên hàng rào ngăn cách. Năm 2017, sự hiện diện của Banksy - cũng như chính trị - đã được đẩy lên cao trào với việc khai trương Walled Off Hotel, khách sạn phong cách có chín phòng tự hào có 'hướng nhìn xấu nhất thế giới' do nhìn thẳng vào hàng rào. Dự án lúc đầu được xây lên một cách tự phát nhưng nó đã trở thành công trình cố định của thị trấn, kéo đến một làn sóng du khách cạnh tranh với Nhà thờ Giáng sinh lịch sử của Bethlehem. Nếu không phải là ở số lượng đơn thuần, thì chắc chắn đó là sự canh tranh về mức lan tỏa trên mạng xã hội. Khách sạn Walled Off cũng trở thành nơi mở phòng triển lãm cho các nghệ sĩ địa phương, vận hành một bảo tàng về lịch sử của bức tường và thực hiện các chuyến tham quan hai lần mỗi ngày đến trại tị nạn Aida Palestin gần đó. Lợi nhuận mà khách sạn thu được được dùng để tài trợ cho các dự án địa phương. Sức mạnh của nghệ thuật Khách sạn Walled Off nhìn thẳng vào bước tường rào ngăn cách bằng xi măng cao 8m "Chúng tôi đang giao tiếp với thế giới thông qua sự sáng tạo," Wisam Salsaa, quản lý khách sạn, cho biết. "Chúng tôi đang đưa ra một bài học trên thế giới về việc sống như thế nào. Chúng tôi có thể không có gì vẫn sống được, không có gì vẫn làm được." Những năm gần đây đặc biệt thay đổi mọi thứ, ông nói thêm. "Năm năm trước, nếu bạn đi vào trung tâm Bethlehem, nó trông giống như Afghanistan. Bây giờ nó giống như Havana. Có phụ nữ mặc váy hoặc quần jean và đàn ông đeo khuyên tai," ông nói. "Bạn có thể phản đối ở Gaza, chiến đấu, bị bắn, bị bắt bớ... và tất cả những điều như thế vẫn không đạt được hiệu quả mạnh mẽ như một bức tranh hay một bài thơ. Đó là sức mạnh của nghệ thuật - không chỉ là cái đẹp, mà còn là sức mạnh. Nó đánh vào nhân bản của bạn, vào nhân bản chung của chúng ta." Nhưng Banksy không tạo ra sự phục hưng văn hóa của Bethlehem mà chỉ là chất xúc tác cho điều đã được khuấy động lên. Tại Rewined, một quán bar gần trại tị nạn Al Aza, khách hàng được chào đón bằng bảng hiệu neon màu vàng rực rỡ với từ tiếng Ả Rập 'tuz', có nghĩa là - theo cách dịch lịch sự nhất - 'bất cứ điều gì'. Tại quán Singer, một bảng hiệu tương tự bằng tiếng Anh ghi là: 'Chính thống à? Không, cảm ơn!'. Và ở Nhà Trọ Hosh Al-Syrian, một khách sạn lãng mạn có từ Thế kỷ 18 nằm gọn trên một con hẻm bụi bặm ở trung tâm thị trấn, nhà hàng cao cấp vốn chỉ nhận phục vụ khách đặt bàn trước, thì được đặt tên là Fawda, trong tiếng Ả Rập có nghĩa là 'hỗn loạn'. Trong sảnh của khách sạn Walled Off Trong tất cả những trường hợp này, người dân Bethlehem đã viết lại câu chuyện của họ bằng cách tái chiếm hữu và giành lại cuộc sống bất định, bất an của họ. 'Tuz' khác xa với sự cam chịu thờ ơ; đúng hơn là một tuyên bố táo bạo về sự kiên cường cùng với nhận thức khôn ngoan rằng nghệ thuật là hình thức bạo lực quyến rũ nhất và sống tốt là cách trả thù tốt nhất. Tinh thần sumud Nguyên tắc chi phối của sự phục hưng này là sumud, một khái niệm đoàn kết của người Palestine bằng cách sống tự hào và kiên cường. Sumud là sự chỉnh trang đầy kịch tính mới đây của con đường Star Street, con đường hành hương của Mary và Joseph khi họ tìm phòng tại một quán trọ. Sự chỉnh trang đó đem lại cuộc sống và ý nghĩa mới cho con đường đã có hàng thế kỷ, bao gồm một loạt các lễ hội mới. Đó là khai trương nhà triển lãm nghệ thuật Bab idDeir vào năm 2017 và cuộc triển lãm ảnh mới đây về các anh hùng cộng đồng ở địa phương. Và đó là những người phụ nữ mặc những chiếc váy có in bản đồ bị cấm của Palestine, những người lính Israel cả gan xé chúng để tịch thu. Nadya Hazbunova, nhà thiết kế thời trang ở Bethlehem, có một dòng bông tai bằng gỗ ô liu có gắn vào những dòng chữ Ả Rập mang nặng ý nghĩa sumud, trong đó có câu 'Tôi tự do' và 'Tôi sẽ mơ'. Về mặt lịch sử, một trong những màn thể hiện sặc sỡ nhất của sumud là khi người dân Bethlehem chấp nhận dưa hấu trong những năm từ 1980 đến 1993, khi những màu sơn như đen, xanh lá cây, đỏ và trắng - màu cờ của Palestine - bị Israel cấm sử dụng trong bất kỳ hình thức nghệ thuật nào 'có ý nghĩa chính trị' (bên cạnh bản thân lá cờ bị cấm từ năm 1967). Trong biên niên sử về phản kháng phi bạo lực, Gandhi có lời kêu gọi nổi tiếng rằng mọi người hãy trở thành sự thay đổi mà họ muốn thấy trên thế giới. Sumud, trái lại, là thay đổi thế giới bằng cách chỉ cần được nhìn thấy. "Tôi sẽ không đi đâu cả," Dalia Dabdoub, chủ của Rewined nói. "Tôi có kế hoạch mở rộng tới Abu Dhabi - trong vòng 10 năm nữa," cô nói thêm với một nụ cười. Kiểu phục hưng phản trực giác này phổ biến đáng ngạc nhiên khi mọi người cảm thấy quyền con người của họ bị hạn chế dữ dội. Ở Melinka, một trại tù Chile cũ, các tù nhân tổ chức chương trình xiếc hàng tuần. Tại Heart Mountain, một trại giam giữ Mỹ-Nhật, các tù nhân đấu võ sumo và trình diễn các điệu múa dân gian Bon Odori. Ngay cả giữa nỗi kinh hoàng Đức Quốc xã ở trại tập trung Auschwitz, các tù nhân đã truyền tay nhau thơ và nhạc và họ có nguy cơ bị tra tấn nếu bị bắt gặp. Như Salsaa đã nói: "Ngay khi có không gian, mọi người sẽ lấp đầy nó bằng cuộc sống." 'Tự do của tâm hồn' Bên trong quán The Singer Cafe Andrea Pitzer, tác giả của cuốn 'Một đêm dài: Lịch sử toàn cầu về các trại tập trung', đồng ý. "Tự do của tâm hồn trở nên quan trọng khi tự do di chuyển không còn nữa. Nó giống như là bác bỏ sự giam giữ. Không có gì đáng ngạc nhiên khi nó càng đẩy mạnh lên ở Bethlehem sau khi bức tường được dựng lên. Nếu cuộc sống của tôi bị hạn chế, thì đó sẽ là cuộc sống trọn vẹn nhất có thể trong phạm vi những giới hạn," bà nói. "Các hạn chế được sử dụng để bẻ gãy ý chí, vì vậy, sự tự do của tâm hồn có cảm giác gần giống như lời khẳng định nền tảng về nhân bản, để họ vẫn có thể vẫn là con người có khả năng đóng góp cho thế giới." Thực sự có một rạp xiếc tại trại Aida, nhưng Bethlehem cũng có một trường nghệ thuật chính thức, Đại học Dar al-Kalima, vốn bắt đầu như là một trường cao đẳng cộng đồng vào năm 2006 và được ra mắt trở thành trường đại học vào năm 2013. Và việc chuyển địa chi nhánh Bethlehem của Nhạc viện Quốc gia Edward Said danh tiếng hồi năm 2012 đã kích hoạt sự hồi sinh của cả nhạc cổ điển và nhạc jazz hồi hộp qua nhiều buổi trình diễn. Spotify ra mắt ở thế giới Ả Rập vào năm 2018, giúp gia tăng đáng kể lượng khán giả của Palestine Street, một nhóm nhạc hip-hop được thành lập bởi những cậu bé tuổi teen trong trại tị nạn Dheisheh ở Bethlehem; và nhóm nhạc Shoruq (tức 'bình minh' trong tiếng Ả Rập), nhóm hip-hop toàn nữ mà họ bồi dưỡng trong trại. Các nhạc sĩ được công nhận trên toàn cầu - Elton John, Flea, Trent Reznor - thậm chí còn tổ chức các buổi trình diễn ở Bethlehem, bằng một cách là lập trình từ xa cho một cây đàn piano tự động trong sảnh của khách sạn Walled Off. Bức tường ngăn cách được trang trí bằng các bức tranh graffiti và các thông điệp của các nghệ sỹ đường phố cùng các nhóm ủng hộ từ khắp nơi trên thế giới Chỉ mấy bước chân cách những chiếc xe buýt chở đầy khách Mỹ, Brazil, Anh, Chile, Philippines, Ý, Hàn Quốc, Mexico, Nigeria và Nga đang tràn ngập Quảng trường Manger, Fadi Kattan, đầu bếp của nhà hàng Fawda, giải thích về lợi ích của du lịch: "Kể từ thời Chúa Jesus đã có ảnh hưởng nước ngoài ở Bethlehem. Hành hương và ngoại kiều tác động cả hai hướng," ông nói. "Nhưng chúng tôi phục vụ không chỉ những người hành hương." Mở cửa Bethlehem, một phim tài liệu làm năm 2014 của Leila Sansour, đã được trình chiếu tại các liên hoan phim toàn cầu. Câu chuyện trong đó về bảy năm thay đổi ở Bethlehem đã thể hiện được sự thức tỉnh sớm của phong trào phục hưng mà giờ đây đang thăng hoa. 'Bước ra ánh sáng' "Chúng tôi đã chiến đấu cho các yêu sách chính trị như thế lâu đến nỗi gần như linh hồn chúng tôi đã thụt lùi, đánh mất đi bản ngã của mình," Sansour nói. "Nghệ thuật đã đem lại cho chúng tôi thực chất của mình, làm cho cuộc sống của chúng tôi có ý nghĩa trở lại." Mùa hè này, bà và Jacob Norris, nhà sử học người Anh nghiên cứu chuyên sâu về Bethlehem, sẽ cho ra mắt Planet Bethlehem, kho lưu trữ văn hóa kỹ thuật số, là hồ sơ dữ liệu sẽ làm nguồn cho sự hồi sinh mới bằng cách cung cấp lịch sử và các tư liệu liên quan cho cộng đồng người Bethlehem toàn cầu. "Đó là một thị trấn địa phương đã bị cuốn vào toàn cầu hóa trong 150 năm qua," Norris nói. "Bethlehem luôn có vị trí đặc biệt trong Đế chế Ottoman, từ việc là thành trì của Công giáo La Mã hồi Thế kỷ 16 cho đến việc nó trở nên toàn cầu hóa kể từ Thế kỷ 19 cho đến nay, khi sự độc đáo của nó là bức tường cắt ngang qua trung tâm thành phố." Star Street, con đường hành hương của Mary và Joseph, đã được tân trang với các căn nhà có tường đá ở mặt tiền với lớp sơn mới Dĩ nhiên, lịch sử trải qua hàng thế kỷ - thậm chí chỉ là đoạn lịch sử trong Thế kỷ 20 - có ý nghĩa khác đối với Bishara Salameh, người quản lý 22 tuổi thuộc thế hệ thứ năm của Afteem, một nhà hàng falafel (đậu nghiền vo viên) nổi tiếng ngay ngoài Quảng trường Manger. "Chúng tôi không thể đi ra ngoài," Salameh nói, nhắc đến những lệnh giới nghiêm sau phong trào nổi dậy Intifada vốn kết thúc vào năm 2005. "Chúng tôi đã sống qua cái bóng của Intifada và bây giờ chúng tôi đã bước ra ánh sáng, ánh sáng của chính chúng tôi." Khoe những chiếc túi za'atar (hỗn hợp thảo dược với nhiều cỏ xạ hương) và những chiếc vớ mà cửa hàng của anh bán trên đó có in hình falafel xanh lá cây và nâu, anh nói tiếp: "Chúng tôi không chỉ làm nghệ thuật trong sự chiếm đóng. Chúng tôi đang làm nghệ thuật về sự chiếm đóng. Chúng tôi sử dụng nghệ thuật để đương đầu với tình trạng bị chiếm đóng. Chúng tôi không phải là tù nhân. Chúng tôi không phải là những con số. Chúng tôi có linh hồn. Chúng tôi làm nghệ thuật, làm văn hóa, vui đùa, làm món ăn, tạo nên cuộc sống. Ngay cả trong một thế giới mà chúng tôi không có được sự ổn định cơ bản." "Chúng tôi không kiểm soát được quá khứ của mình. Nó là chuyện đã qua," Salameh nói. "Chúng tôi có quyền kiểm soát hạn chế đối với tương lai của mình vì những áp đặt của Israel. Vì vậy, tất cả những gì còn lại là kiểm soát hiện tại của chúng tôi, sống trong khoảnh khắc hiện tại và phát triển trong hiện tại." Bản tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.
|
Một số nhà quan sát quốc tế cho rằng dường như ĐCSVN đã giành lại được niềm tin ngoài mong đợi từ người dân nhờ đại dịch Covid-19.
|
Virus corona: Nhờ Covid-19, ĐCSVN giành lại niềm tin ngoài mong đợi từ người dân?
|
Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng họp Quốc hội ngày 20/5 Bình luận với BBC News Tiếng Việt qua email, nhà báo chuyên về chính trị Đông Nam Á David Hutt nói: "Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) không thể chịu được việc họ sẽ thất bại trong cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng này." "Thời gian vừa qua, đã có lúc các cuộc biểu tình của người dân chống lại chính phủ gia tăng. Cộng thêm việc có vẻ như sự lạc quan vào chiến dịch chống tham nhũng của ông Trọng đang giảm dần. Tiếp nữa là và nền kinh tế bắt đầu xuất hiện các vấn đề." "Nếu ĐCSVN không làm tốt trong việc xử lý cuộc khủng hoảng này, và rồi lại kéo theo sau cái đuôi khủng hoảng kinh tế nữa, thì tôi cho rằng thậm chí sẽ có nhiều người Việt Nam hơn nữa đòi có những cải cách về chính trị." "Nhưng phản ứng vừa qua của chính phủ Việt Nam với vụ dịch đã khiến đảng này có thể thở phào đôi chút." 'Tuyệt vọng cải thiện hình ảnh' Theo tác giả Mai Trương trong một bài viết mới đây trên the Diplomat, đại dịch virus corona đã mang lại cho ĐCSVN cơ hội duy nhất để củng cố tính chính danh trong bối cảnh đang bị chỉ trích nặng nề vì cách họ xử lý các vấn đề của đất nước cuối 2019 đầu 2020. Biển Đông: VN làm gì để giữ chủ quyền khi 'ở vào thế yếu'? Bennet Murray: Việt Nam có 'đồng minh' mới trên Biển Đông? Biển Đông: Các bản đồ cổ giúp gì VN trong cuộc chiến pháp lý với TQ? Mai Trương chỉ ra rằng, ĐCSVN không may mắn trong khoảng thời gian nói trên, trên nhiều mặt trận. Ở mặt trận kinh tế, thảm kịch 39 người chết trong xe thùng ở Anh Quốc đã làm dấy lên câu hỏi các chính sách kinh tế của đảng này có mang lại cơ hội công bằng cho các tầng lớp khác nhau trong xã hội hay không. Biểu tình phản đối Formosa đã nổ ra ở Việt Nam năm 2016 Trên mặt trận xã hội, ĐCSVN bị chỉ trích vì phản ứng chậm trễ với các vấn đề ô nhiễm ở thủ đô Hà Nội, bao gồm ô nhiễm nguồn nước máy ở khu vực đông nam thành phố và sự cố cháy nổ nhà máy bóng đèn Rạng Đông ở quận Thanh Xuân. Tiếp đó là vụ đụng độ chết người giữa chính quyền và người dân Đồng Tâm, Hà Nội, đã kéo theo các chỉ trích nặng nề từ các lực lượng ủng hộ dân chủ đối với các chính sách đất đai của chính phủ và tham nhũng tràn lan ở cấp địa phương. Tất cả những điều này làm dấy lên nghi ngờ về lực lượng lãnh đạo ĐCSVN, Mai Trương, hiện là nghiên cứu sinh tiến sỹ tại Mỹ, bình luận. Bổ sung thêm vào danh sách các sự kiện khiến niềm tin trong dân chúng đối với ĐCSVN lung lay, trong bài "Coronavirus Loosens Lips in Hanoi" trên Foreign Policy, nhà báo chuyên về chính trị Đông Nam Á David Hutt đề cập đến nỗ lực che đậy vụ xả thải của Formosa năm 2016 và một số vụ việc khác, dẫn đến biểu tình nổ ra ở nhiều tỉnh thành. Nhà báo Mỹ nhắc lại rằng chính phủ Việt Nam từ lâu bị dân chúng cho là tham nhũng và không minh bạch, bị chỉ trích "là tay sai của Trung Quốc". Chính vì thế, ĐCSVN trong nhiều năm qua đã mất đi tính chính danh với tư cách là tổ chức thống nhất Việt Nam sau nhiều thập kỷ chiến tranh và chia ly, là tổ chức duy nhất của chủ nghĩa dân tộc và là đại diện cho người dân. Và đã không còn độc quyền chiếm tinh thần dân tộc nữa. Tác giả Mai Trương kết luận rằng, đại dịch Covid-19 toàn cầu xảy ra đúng lúc ĐCSVN đang tuyệt vọng vượt qua các sự kiện này và cải thiện hình ảnh trong mắt người Việt Nam. 'Giành lại niềm tin ngoài mong đợi' Theo tác giả Mai Trương thì cho đến nay ĐCSVN đã thành công với mục đích nói trên. So sánh cuộc chiến chống Covid-19 của chính phủ Việt Nam với cuộc chiến mà ĐCSVN lãnh đạo chống Pháp và Mỹ trong thế kỷ 20, Mai Trương cho rằng ĐCSVN một lần nữa lại dựa vào chiến lược tổng động viên, huy động toàn xã hội bao gồm lực lượng quân đội, an ninh, chính quyền các cấp, và mọi cá nhân, để chống dịch. Tác giả Mai Trương viết trên the Diplomat: "Ở nhiều nơi, công an và tổ trưởng dân phố đến từng nhà để kiểm tra có ai về từ nước ngoài không. Hàng xóm cũng để mắt tới nhau để xem có ai có triệu chứng gì hay mới đi nước ngoài về là báo ngay cho chính quyền để cho đi cách ly." "Chiến lược này, lần nữa, lại chứng tỏ hiệu quả." Không có ca tử vong nào cho tới nay, và nhiều ngày không ghi nhận ca nhiễm mới từ cộng đồng. "Trên mặt trận truyền thông, báo chí nhà nước ngầm đặt cạnh nhau các con số người nhiễm tăng không kiểm soát ở các nước khác, đặc biệt là ở châu Âu và Mỹ, trong khi tình hình ở Việt Nam thì kiểm soát được." "Truyền thông Việt Nam cũng gây cảm giác rằng thậm chí cả người Việt hải ngoại cũng "chạy về nước" để tránh dịch và để được điều trị. Các bài báo với các tít khơi gợi cảm xúc như "cuối cùng tôi đã sống sót", và "cảm ơn đất nước tôi đã cứu sống tôi" được chia sẻ rộng rãi trên các báo chính thống và mạng xã hội. Chiến dịch này đã làm khơi gợi tình cảm dân tộc và sự gắn bó với ĐCS và đất nước. Trên mạng xã hội tràn ngập các khẩu hiệu "Tự hào Việt Nam", "Tôi thật tự hào vì sống ở Việt Nam", "Tôi tự hào về chính phủ Việt Nam". "Bất cứ ai chỉ trích điều kiện trong các khu cách ly tập trung hay chính sách của đảng sẽ đối mặt với nguy cơ làm bùng nổ sự giận giữ trong cộng đồng mạng và bị dán nhãn là sính Tây hay không yêu nước. Chẳng hạn, một video cho thấy cảnh một phụ nữ Việt Nam sống tại Ba Lan đang cãi nhau với cảnh sát ở sân bay Nội Bài đã nhận được hơn 500 bình luận. Nhiều bình luận đòi người này phải biết ơn đất nước đã sẵn lòng đón bà trở về trong khi châu Âu 'bỏ rơi' bà." "Và để phản hồi lại vài du học sinh phàn nàn về điều kiện nơi cách ly, một giáo viên cấp hai đã làm một bài thơ hỏi những người than vãn rằng "các bạn đã đóng góp được gì cho đất nước?". Bài thơ này sau đó đã được chia sẻ mạnh mẽ trên mạng xã hội với hình ảnh thủ tướng và khẩu hiệu "Việt Nam không bỏ ai lại phía sau!". "Dịch Covid-19 cũng mang lại cho quân đội cơ hội cải thiện hình ảnh. Truyền thông nhà nước và mạng xã hội đầy hình ảnh cảnh sát và bộ đội đang làm nhiệm vụ. Người dùng mạng bắt đầu gọi họ là 'lính cụ Hồ. Có lẽ, nhiều người đã quên rằng chỉ mới một tháng trước, cũng chính những "lính cụ Hồ" này có thể đã được triển khai để vào làng Đồng Tâm trong một vụ tranh chấp đất đai ở ngoại thành Hà Nội." "Đại dịch Covid-19 đã giúp ĐCS VN giành lại niềm tin của người dân ngoài mong đợi và khẳng định vai trò lãnh đạo đất nước của mình," Mai Trương bình luận. Liệu niềm tin có kéo dài? Mặc dù khẳng định rằng "không quá khi nói Đảng Cộng sản chưa từng được lòng như thế kể từ thời chiến tranh Việt Nam," cây bút David Hutt hoài nghi "liệu điều này có kéo dài sau khi đại dịch kết thúc hay không?" Băn khoăn của David Hutt dựa trên thực tế là dù mới giành lại được niềm tin từ người dân, đội ngũ lãnh đạo ĐCSVN hiện nay, đứng đầu là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, vẫn mang "một hệ tư tưởng già nua từ giới tinh hoa cũ của Hà Nội." Bàn quanh vấn đề này với BBC News Tiếng Việt, ông David Hutt nói: "Trong khủng hoảng vừa qua do đại dịch virus corona, ĐCSVN đã hành động có trách nhiệm và đặt người dân làm mối quan tâm hàng đầu. Tất nhiên có những mức độ ủng hộ khác nhau đối với ĐCSVN, tùy theo vùng địa lý - cũng như độ tuổi và nghề nghiệp." "Nếu ĐCSVN có thể duy trì một mức độ xét nghiệm virus và các kết quả chống Covid-19 như hiện nay, nó sẽ là một trong những thành tựu tốt nhất, hơn bất kỳ nước nào ở châu Á (có vẻ Việt Nam sẽ hồi phục nhanh hơn hầu hết các nền kinh tế Đông Nam Á khác). "Tôi nghĩ rằng danh tiếng của ĐCSVN sẽ lớn mạnh lên trên khắp cả nước." "Tuy nhiên, tôi sẽ nói rằng như họ đã thể hiện trong vụ dịch này, ĐCSVN phải tuân thủ chính sách minh bạch, cởi mở, và quản trị công bằng - vốn không phải là các đặc trưng của đảng này - và đừng có lại quay ngược lại cách cai trị độc tài và không minh bạch." "Cuộc khủng hoảng này là thời điểm để người Việt Nam đoàn kết lại, như một. Bất kể Bắc hay Nam." "Phản ứng của chính phủ Việt Nam với đại dịch Covid-19 gần giống như những cái mà chính trị thực sự nên làm. Chính phủ, và đảng cầm quyền, cũng như các đại biểu nhân dân, cần làm mọi điều có thể để bảo vệ công dân của mình. Và người dân, với một chính phủ được tin tưởng, có thể cảm thấy chính họ đang được bảo vệ. Việt Nam đã chưa từng làm được điều đó." "Nhưng để xem niềm tin mới giành lại được có kéo dài được không, phải chờ đến Đại hội đảng toàn quốc vào tháng Giêng năm tới, xem đội ngũ lãnh đạo mới là ai," David Hutt nói với BBC.
|
Ở những thời điểm khác nhau, những khác biệt về văn hoá, ngôn ngữ và chính trị khiến người dân ở một nơi nào đó muốn đứng độc lập tách khỏi các chính quyền đang cai trị. Mới đây nhất, giới lãnh đạo Catalonia muốn ly khai khỏi Tây Ban Nha, và năm 2014 Scotland tổ chức trưng cầu dân ý để độc lập khỏi Anh.
|
Sống ở những nơi đang đòi độc lập
|
Cờ ủng hộ độc lập trên ban công ở Girona, Tây Ban Nha (Ảnh: Alex Caparros/Getty) Tự do về chính trị không phải luôn là mục tiêu và phong trào này không phải luôn thành công. Nhưng bất luận thay đổi thế nào thì người dân thường có niềm tự hào văn hoá rõ ràng hoặc thấy sự tách biệt về địa dư làm họ tách biệt. Chúng tôi nói chuyện với một số người dân để xem việc này tác động thế nào tới cuộc sống hàng ngày và đối với tương lai. Vùng Catalonia, Tây Ban Nha Là vùng tự trị, Catalonia đã bầu ra người lãnh đạo ủng hộ ly khai vào tháng 9/2015 và người này đã nguyện ly khai trong vòng 18 tháng. Năm tới sẽ là một trận chiến đối với phong trào đòi độc lập mới nảy mầm. Đối với những người sống ở vùng Đông Bắc Tây Ban Nha này thì thái độ rất khác nhau. “Quan điểm của tôi dù sống ở đâu tôi theo nhân dân ở đó,” Elina Nykaenen nói, cô là người Phần Lan và là đại diện trang mạng InterNations ở Barcelona. “Tôi nghĩ rằng nhân dân có quyền lực và việc họ thể hiện quyền và nắm quyền, nếu cần thiết, là đúng.” Cờ Tây Ban Nha (trái) và Catalan (phải) bên cạnh trụ sở chính quyền địa phương Catalan(Credit: Gerard Julien/AFP/Getty) Những người khác thì do dự hơn trong việc ủng hộ vì nó đặt ra các câu hỏi là liệu nhà nước mới này có thuộc EU không và điều đó ảnh hưởng thế nào đến điều kiện làm việc. Paul Conde, người Mexico City và cũng là đại diện trang mạng InterNations, nói rằng các doanh nghiệp đã rời khỏi Barcelona khi thấy trước sự thay đổi có thể xảy ra. “Có rất nhiều sự tranh cãi về việc độc lập và tự quyết định,” ông nói. “Nhưng còn hậu quả thì thế nào, thí dụ như ra khi khỏi khu vực đồng Euro? Và những nguồn lực cần thiết để hình thành một quốc gia mới, từ đồng tiền cho tới thời gian cần thiết để thực hiện các mục tiêu đó?” Cho dù có bất chắc nhưng thủ đô của Catalonia, Barcelona, vẫn là nơi ở ngày càng được người ta ưa tới sống. Người nước ngoài đã mua rất nhiều bất động sản làm đội giá lên cao, nhưng người dân vẫn nói giá là vừa phải so với nơi khác ở châu Âu. Do làn sóng nhập cư nên việc hiểu dân địa phương có khó hơn. “Nhiều người thấy khó chịu vì người nước ngoài ở đây,” Nykaenen nói. “Rất khó để gần gũi với người Catalan hoặc được họ chấp nhận.” Nói vậy thôi chứ việc học tiếng và văn hoá Catalan cũng lâu công lắm. Gracia, 4 Km về phía Tây Bắc khu trung tâm, là vùng được người nước ngoài ưa thích. “Nơi này phù hợp với cuộc sống gia đình vì có rất nhiều quảng trường để con cái, bố mẹ, ông bà và hàng xóm láng giềng tụ tập vào buổi chiều,” Nykaenen nói. “Đó cũng là nơi phóng túng nhất của thành phố với yoga, nghệ thuật và một thái độ cởi mở hơn với kiểu sống khác.” Vila Olimpica và Poble Nou, 4 km về phía Đông, là nơi lựa chọn của những người muốn sống gần biển. Scotland, Anh quốc Dân thành phố Glasgow đang đợi bầu tại cuộc trưng cầu dân ý cho nền độc lập của Scotland (Ảnh: Jeff J Mitchell/Getty) Tháng 9/2014, cuộc trưng cầu dân ý quốc gia nêu câu hỏi cho người Scotland “Scotland có nên thành một nước độc lập không?” Gần 45% nói có, và 55% muốn ở lại với Vương Quốc Anh. Ngay cả những người dân trả lời “không” với câu hỏi của trưng cầu dân ý vì lý do kinh tế thì họ vẫn có ý thức mạnh mẽ về độc lập văn hoá. “Người dân Scotland rất tự hào về văn hoá và di sản riêng biệt và được thể hiện theo nhiều cách thức tinh tế,” Mark Ware, đại diện trang mạng InterNations ở Edinburgh, nói. “Truyền thống địa phương, món ăn và văn hoá, tất cả được tôn vinh, và người dân rất tự hào về các ngôi sao thể thao và những người khác đã làm cho Scotland có danh tiếng trên trường quốc tế.” Mặc dù người dân Edinburgh, thủ phủ của Scotland, vô cùng lịch sự, Ware nói rằng họ có thể chút ít khó gần đối với người nước ngoài, và kín kẽ hơn là dân ở Glasgow, thành phố lớn nhất của Scotland. Ware sống ở Morningside, cách Edinburgh 30 dặm về hướng tây nam. “Khu trung tâm có đầy đủ các dịch vụ, có các cửa hàng sang trọng với sản phẩm đặc biệt và dịch vụ thường nhật,” ông nói. “Các vùng lân cận thì tĩnh mịch về đêm và cũng gần trung tâm thành phố.” Khu Stockbridge, 1,3 dặm về phía tây bắc trung tâm; khu Bruntsfield, 2 dặm về phía Tây Nam; và khu Marchmont với các tòa nhà đá hồng thời Victoria 1,5 dặm về phía Nam đều là những khu ưa thích. Đảo Greenland, Đan Mạch Fiona Niviaq Berthelsen giúp mẹ bỏ phiếu bầu hộ mẹ tại cuộc trưng cầu dân ý tự quản ở vùng Nuuk, Greenland (Ảnh: Ulrik Bang/AFP/Getty) Rất giống như Scotland là một nước trong Vương Quốc Anh, Greenland là một nước tự trị thuộc Vương Quốc Đan Mạch. Mặc dù đảo này có người ở từ thời tiền sử, người Na Uy và Băng Đảo đã lập khu định cư ở đây từ năm 986 Sau Công nguyên, và nó trở thành thuộc địa của Đan Mạch từ năm 1814. Năm 2008 người Greenland đã bỏ phiếu thành công cho quyền tự trị nhiều hơn và nay kiểm soát hoàn toàn hệ thống pháp luật, sử dụng khoáng sản, hàng không và công an. Đan Mạch vẫn còn kiểm soát chính sách đối ngoại và quốc phòng, và vì dân số ít nên mối liên kết với Đan Mạch khó mà dứt bỏ. “Tất nhiên rằng tôi muốn chúng tôi độc lập càng nhiều càng tốt,” Janus Chemnitz Kleist người gốc ở Nuuk và là hướng dẫn viên du lịch nói. “Nhưng trên thực tế là rất khó vì ở Greenland chúng tôi có ít người và hệ thống phúc lợi xã hội của chúng tôi phụ thuộc nhiều vào đồng tiền Đan Mạch và người Đan Mạch làm việc ở đây.” Người Greenland tiếp tục nói về độc lập hoàn toàn, và rằng họ vẫn sẽ luôn giữ quan hệ khăng khít với Đan Mạch. Phần lớn người dân ở đây nói tiếng Đan Mạch và tiếng Anh mặc dù tiếng địa phương Kalaallisut vẫn là ngôn ngữ chính thống từ 2009. Quang cảnh làng Ilulissat (Ảnh: Joe Raedle/Getty) Nhưng đất nước này có sự khác biệt lớn về văn hoá, một phần là vì dân cư sống tập trung. “Mọi người đều biết nhau, ngay cả ở Nuuk là thành phố lớn nhất của Greenland,” Line Ehlig, người Đan Mạch và đã từng sống ở Nuuk, nói. “Tất cả người dân, người Greenland, Đan Mạch cũng như dân tộc khác, sống chung với nhau trong một cộng đồng lớn. Phần lớn những người ở Đan Mạch thậm chí không dễ chịu và cởi mở so với rất nhiều dân Greenland. Một phần ba của số 60.000 dân sống ở Nuuk, là thủ đô và thành phố lớn nhất Greenland. Người Đan Mạch tiếp tục chuyển đến đây vì lương cao và cơ hội có việc làm về ngành dầu mỏ và nông nghiệp. Phần lớn các doanh nghiệp là ở quận trung tâm Centrum của Nuuk nhưng tuyến xe buýt đi tới tất cả các quận chính. Quận Qinngorput, cách 3 km về phía Đông là nơi được ưa thích vì dân có độ tuổi trẻ và có con ở tuổi đi học. Quebec, Canada Nhà thờ Notre-Dame ở Montreal (Ảnh: Geoff Robins/AFP/Getty) Tỉnh Quebec của Canada chỉ thiếu một ít phiếu để thành quốc gia có chủ quyền vào năm 1995 khi cử tri đi bầu đạt con số kỷ lục để tranh đấu cho vấn đề này. Mặc dù số phiếu “không” thắng với tỷ số 50,58%, Quebec vẫn là một vùng rất độc lập về cả văn hoá lẫn chính trị. Trong khi phần còn lại của Canada là một “quốc gia của người nhập cư” với người nước ngoài từ tứ xứ thì Quebec là khá khác biệt vì gốc Pháp của nó. “Tiếng Pháp và hệ thống văn hoá- lối sống- giáo dục tại đây là độc đáo đối với Canada, do vậy nó làm cho tỉnh này có nét khác về văn hoá mà ta không thấy có ở nơi khác của Canada,” Christian Scott, người Guadalajara, Mexico và nay làm việc ở Montreal cho một công ty du lịch mới khởi sự Your Local Cousin với nhiệm vụ gắn kết du khách với người dân cho biết. Việc đề cao tiếng Pháp rất được chú trọng; theo luật thì các biển hiệu phải ghi bằng ngôn ngữ chính thức. Tuy nhiên ở Montreal, thành phố lớn nhất của Quebec, ta dễ dàng hỏi đường bằng tiếng Anh, và tiếng Anh thường được nghe thấy ở nhiều trường đại học và Old Port là khu đông khác du lịch. Ý thức mạnh mẽ về độc lập của Quebec dẫn đến một vài lợi thế khác. “Người Quebec mạnh mẽ và tự do trong tư tưởng,” Susanna Oreskovic, thuộc hãng Your Local Cousin, nói. “Điều này tạo điều kiện cho văn hoá và nghệ thuật phát triển. Ở Montreal có nhiều nghệ sĩ tính theo đầu người hơn bất cứ nơi nào khác của Canada.” Các con tàu lớn đi vào Cảng Cũ ở Montreal Tall ships enter the Old Port of Montreal (Ảnh: Michel Viatteau/AFP/Getty) Người dân muốn trải nghiệm nét sáng tạo của thành phố thì nên tới khu Plateau, 4 km về phía tây bắc của trung tâm, ở đó số mật độ nghệ sĩ đông gấp 10 lần so với các khu khác ở Canada. Rosemont–La Petite-Patrie ở 10 km về phía bắc trung tâm cũng là một thị trấn nói tiếng Pháp được ưa thích. Giá cả ở đây phải chăng so với khu sang trọng Mile End là khu nói tiếng Anh, nhưng có nhiều nhà hàng và cửa hiệu tốt. Notre-Dame-de-Grâce là một khu chủ yếu nói tiếng Anh khác, khoảng 10 Km về phía Tây của trung tâm, được các chuyên gia trẻ và người nhập cư nói tiếng Anh khắp nơi trên thế giới mến mộ. Đài Loan Đội quân danh dự chuẩn bị kéo cờ Đài Loan gần tòa tưởng niệm Tưởng Giới Thạch (Ảnh: Ulet Ifansasti/Getty) Tháng Một, Đảng Dân Chủ Tiến Bộ (Dân tiến) đã thắng cuộc tranh cử tổng thống ở Đài Loan, một lần nữa vấn đề độc lập với Trung Quốc của nhà nước chủ quyền này lại được chú ý. Do sự nhạy cảm của chính trị nên phần lớn người dân im lặng đối với chủ đề này, nhưng số người dân coi mình thuộc chủng tộc Đài Loan chứ không phải là người Trung Quốc tăng dần và họ có thể gây áp lực. Ở thủ đô Đài Bắc của Đài Loan là nơi dễ dàng nói về chính trị, chủ đề độc lập hoặc các chủ đề khác. “Trong quá trình bầu cử có các cuộc tụ họp đông đảo trên đường phố, biểu ngữ và cờ quốc gia treo khắp nơi,” ông Jason Warren, người Mỹ đang sống ở Đài Bắc, nói. “Tôi đã gặp một số tài xế taxi muốn nói về sức mạnh lớn lao của Mỹ, về Mỹ cần làm hơn nữa, và về Đài Loan và Mỹ cùng thích dân chủ, và chúng tôi đã tranh luận.” Một con phố ở Đài Bắc. (Ảnh: Philippe Lopez/AFP/Getty) Ngoài chính trị, dân Đài Loan thích sự phong phú về ẩm thực, có hàng nghìn món ăn gồm cả các món ăn của khắp thế giới. Warren sống ở quận trung tâm của Da’An, 3 km về phía tây của trung tâm, nên ông dễ đi bộ dạo quanh thành phố, hoặc dùng hệ thống giao thông công cộng. Những người muốn sống gần các cửa tiệm hoặc quán ăn thì nên tới khu gần trường Đại Học Quốc Gia Đài Loan, 5 Km về phía tây nam trung tâm, và khu Trung Hiếu Đôn Hoa, 2 km về phía đông trung tâm thành phố nơi có nhiều cửa hàng khá đẹp. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel
|
Nhà hoạt động Lê Đình Lượng hôm 16/8 bị tuyên án 20 năm tù, mức án cao kỷ lục cho người bị cáo buộc tội "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân."
|
LS Đài: Vụ xử Lê Đình Lượng 'còn nhiều bí ẩn'
|
Nhà bất đồng chính kiến Lê Đình Lượng nghe tuyên án tài phiên toà sơ thẩm ở Nghệ An hôm 16/8. Luật sư Nguyễn Văn Đài, cựu tù nhân lương tâm hiện định cư ở Đức, hồi tháng Tư năm nay, cũng bị tuyên án 15 năm tù với cùng tội danh, chia sẻ nhận định của ông về sự kiện này, qua một phỏng vấn với BBC vài giờ sau khi phiên toà kéo dài vỏn vẹn nửa ngày kết thúc. BBC: Luật sư có nhận xét gì về việc cựu chiến binh Lê Đình Lượng bị tuyên án 20 năm, mức án cao nhất từ trước đến nay dành cho người bị cáo buộc tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền? LS Nguyễn Văn Đài: Tôi cho rằng đây là một bản án bất công, mang tính trù dập và khủng bố đối với ông Lê Đình Lượng, một người hoạt động chính trị đối lập ôn hoà tại Việt Nam. Bản án này không chỉ nhằm vào cá nhân ông Lê Đình Lượng mà nó còn gửi thông điệp những người hoạt động chính trị khác. Tôi cực lực phản đối bản án này. Ông Lê Đình Lượng bị 20 năm tù, án cao nhất cho giới đấu tranh Bàn về tù nhân chính trị VN - Đi hay ở (Phần 2) Bàn về tù nhân chính trị VN - Đi hay ở (Phần 1) Trần Huỳnh Duy Thức và thư viết từ nhà tù BBC:Theo lời của Luật sư Đặng Đình Mạnh, người bào chữa cho ông Lượng, thì mức án 20 năm tù vượt ngoài khung đề nghị 17 năm của Viện Kiểm sát. Việc này có xảy ra thường xuyên tại Việt Nam không, và theo ông thì ý nghĩa của nó là gì? LS Nguyễn Văn Đài: Việc Hội đồng xét xử quyết định mức án cao hơn rất nhiều so với đề nghị của Viện kiểm sát là điều rất hiếm hoi trong lịch sử tố tụng của Việt Nam, đặc biệt là trong các vụ án chính trị. Thông thường mức án trong các vụ án chính trị đã được các cơ quan như điều tra, an ninh, Viện kiểm sát, Toà án, ban nội chính họp và cân nhắc trước khi phiên toà diễn ra. Trong đó cơ quan an ninh Bộ công an giữ vai trò quyết định. Nhưng trong quá trình xét xử các vụ án chính trị, bao giờ cũng có an ninh từ Bộ công an ngồi trong phòng kín theo dõi diễn biến phiên toà và họ sẽ quyết định mức án dựa vào thái độ của người bị xét xử. Khi Hội đồng xét xử vào nghị án, cơ quan an ninh Bộ công an sẽ yêu cầu Hội đồng xét xử phải tuyên mức án theo quyết định của họ. Tôi không biết được diễn biến phiên toà ra sao, nhưng theo kinh nghiệm của cá nhân tôi thì trong quá trình xét xử, thái độ của ông Lê Đình Lượng đã làm những người ngồi trong phòng kín theo dõi phiên toà hết sức tức giận. Và họ đã ra tay quá nặng với ông Lê Đình Lượng. BBC:Theo dư luận thì ông Lê Đình Lượng không phải là người nổi tiếng, không là lãnh đạo một tổ chức nào, cũng không phải là người gây được ảnh hưởng rộng lớn, tại sao ông Lượnglại bị xử nặng như vậy. Luật sư nghĩ vụ này có bí ẩn gì không? LS Nguyễn Văn Đài: Đúng là trong phong trào đấu tranh dân chủ trên phạm vi cả nước thì ông Lê Đình Lượng được ít người biết đến. Nhưng ở các tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh thì ông rất có uy tín với người dân và cộng đồng Công giáo. Những người đấu tranh xuất thân từ hai tỉnh nói trên đều rất kính trọng ông và ông có ảnh hưởng với họ. Trong con mắt của an ninh Bộ Công an và tỉnh Nghệ An thì ông Lê Đình Lượng là cái gai cần phải nhổ đi từ lâu. Và lần này họ mới có cơ hội thực hiện được. Đồng thời trong thời gian vừa qua, phong trào đấu tranh của người dân hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh lên rất mạnh trong việc bảo vệ môi trường và chống dự án luật đặc khu. Nhân vụ án này, nhà cầm quyền cộng sản muốn khủng bố tinh thần của những người đang đấu tranh ở hai tỉnh này. Và tất nhiên còn những điều bí ẩn khác mà tôi không thể trả lời trong cuộc phỏng vấn này. Ông Lê Đình Lượng với một biểu ngữ về thảm họa môi trường tại miền Trung Việt Nam BBC:Luật sư có thể phân tích những điểm tương đồng và tương phản giữa bản thân luật sư, ông Trần Huỳnh Duy Thức, và ông Lê Đình Lượng về các phương diện: việc làm, tội bị cáo buộc, bối cảnh lúc bị xét xử, ảnh hưởng cũng như bản án của mỗi người? LS Nguyễn Văn Đài: Chúng tôi đều có nét tương đồng là cùng bị cáo buộc có những hoạt động nhằm lật đổ cái gọi là"chính quyền Nhân dân". Và trên thực tế chúng tôi đều có những hoạt động nhằm cổ suý cho một nền chính trị đa nguyên, đa đảng ở Việt Nam. Chúng tôi bị cáo buộc là tham gia đảng chính trị hoặc thành lập tổ chức hội. Tất nhiên những hoạt động của chúng tôi làm nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam lo sợ, bởi những hoạt động đó đe doạ đến quyền lãnh đạo tuyệt đối của họ. Họ không bao giờ muốn trên đất nước Việt Nam có sự ra đời hay tồn tại của các tổ chức, đảng phái chính trị. Bởi hiện nay, đa số người dân Việt Nam đã bất mãn và mất niềm tin vào nhà cầm quyền cộng sản. Nếu có hoạt động của các đảng phái, tổ chức chính trị thì dần dần người dân sẽ tìm đến và đi theo. Đến một lúc nào đó sẽ hình thành một lực lượng đối lập mạnh, lúc đó chế độ độc đảng cộng sản sẽ không còn. Và với những tội ác mà đảng cộng sản Việt Nam đã gây ra cho đất nước và dân tộc, chắc chắn sẽ có một Toà án công lý để xét xử họ. Và hiển nhiên, chúng tôi đều bị mức án rất nặng là từ 15 năm trở lên. Riêng tôi, trong quá trình điều tra, họ nhiều lần đe doạ sẽ áp dụng mức rất cao 20 năm hoặc chung thân. Nhưng cuối cùng vì nhiều lý do mà họ chỉ kết án 15 năm. LS Đài: Đôi điều về một phiên tòa sắp xử ở VN Blogger Phạm Đoan Trang ẩn trốn sau khi bị thẩm vấn Bà Đoan Trang nhận giải nhân quyền của Czech Blogger Đoan Trang ‘bị tạm giữ vì cuốn sách nhạy cảm'? BBC:Theo luật sư sự kiện này sẽ ảnh hưởng lên giới bất đồng chính kiến như thế nào? Ông có lời khuyên gì cho ông Lượng và gia đình ông ấy? LS Nguyễn Văn Đài: Chắc chắn sẽ có ảnh hưởng chút ít đến tâm lý và những hoạt động của những người bất đồng chính kiến trong nước. Nhưng những mâu thuẫn về lợi ích giữa người dân và nhà cầm quyền cộng sản, sự suy đồi của chế độ cộng sản, sự yếu kém trong việc bảo vệ chủ quyền quốc gia, bảo vệ sức khoẻ, tính mạng của người dân không được giải quyết mà ngày càng gây phẫn nộ cho Nhân dân. Do vậy sự tham gia của các từng lớp Nhân dân vào phong trào đấu tranh cho tự do, dân chủ sẽ ngày càng tăng cao chứ không hề suy giảm như mong muốn của nhà cầm quyền cộng sản. Tôi khuyên họ nên chống án. Và có lẽ giải pháp vận động quốc tế để ông Lê Đình Lượng được đi tị nạn chính trị cần được cân nhắc và tính đến từ bây giờ. Bởi vì ông Lê Đình Lượng đã có tuổi và với mức án như vậy, thật bất công cho ông khi phần cuộc đời còn lại của ông phải ở trong ngục tù cộng sản. BBC:Giới bất đồng chính kiến nên rút tỉa kinh nghiệm gì sau phiên xử ngày hôm nay? LS Nguyễn Văn Đài:Chắc chắn là mọi cá nhân, tổ chức hoạt động đấu tranh cho tự do, dân chủ ở trong nước đều phải rút kinh nghiệm ngay từ sau vụ án của Hội Anh Em Dân Chủ và vụ án này. Đó là phải thay đổi phương thức tổ chức và hoạt động để phù hợp với việc đàn áp khốc liệt của nhà cầm quyền cộng sản. Tôi đã soạn thảo chiến lược đấu tranh cho tự do, dân chủ ở Việt Nam trong tình hình mới áp dụng cho Hội AEDC và sẽ sớm được công khai công bố. Tất cả các tổ chức, cá nhân khác có thể tham khảo và áp dụng cho họ.
|
'Việt Nam không có mô hình nào để đi lên, Nga đi lên theo kiểu Nga, Trung Quốc đi lên kiểu Trung Quốc, mà Trung Quốc lại càng xa vời với Việt Nam', bà Bảy Vân, phu nhân cố Tổng Bí Thư đảng Cộng Sản Lê Duẩn, đã hồi tưởng lại giai đoạn "bao cấp", trong một cuộc trao đổi với BBC Việt Ngữ hồi tháng Tám 2008.
|
Phỏng vấn bà Bảy Vân (21.12.2008)
|
Bà Bảy Vân, cũng từng giữ chức vụ Phó tổng Biên Tập báo Sàigòn Giải Phóng, nói tiếp: "Trung Quốc chủ trương 'Đại nhẩy vọt'- con người có thể ngồi trên mặt lúa mà lúa không gãy - nhưng tôi quan sát tận nơi, thì thực tế không phải vậy. Việt Nam cũng không thể áp dụng kiểu quản lý nông thôn của Nga". Bà nói tiếp: "Mình thì chỉ mò mẫm thôi, không ai kết luận được kiểu nào đúng, kiểu nào sai, tới chừng nhìn lại thì không thấy phù hợp thôi, làm tới đâu sửa tới đó". Khi được hỏi là Việt Nam có nên bỏ hẳn lối phát triển kinh tế cũ kỹ hay không, bà Bảy Vân không trả lời thẳng vào câu hỏi, mà hồi tưởng lại giai đoạn ông Võ Văn Kiệt chủ trương hãng dệt Thành Công, "người dân mượn tiền nhà nuớc, tự đứng ra sản xuất và nuôi công nhân". Bà cũng nhắc lại giai đoạn Thành phố HCM không có gạo để ăn, phải ăn bo bo khoai mì sùng, ban lãnh đạo chủ trương mua gạo với giá thị trường theo thể thức 'mua gối đầu', và do đó, đời sống tại đô thị bớt khó khăn. Bà Bảy Vân kết luận: "Giải pháp này là đúng. Dần dần mọi chuyện mở ra. Địa phương này học theo địa phương kia, để sửa sai giai đoạn bao cấp" Nên bỏ XHCN hay không ? Bà Bảy Vân khẳng định "Không thể bãi bỏ xã hội chủ nghĩa được vì chỉ một tầng lớp nào chủ trương như vậy thôi, chứ còn cái khoảng cách giàu nghèo còn "nặng lắm" cho nên không thể bỏ được" Trái lại theo bà Bảy Vân, "nhà nước phải quản lý chặt chẽ hơn". Bà dẫn thí dụ tình hình lúa gạo vừa qua, chính phủ "nắm" mọi việc mà để cho tin đồn này được loan truyền là "không tốt". Theo bà Bảy Vân, chính phủ phải nghĩ tận gốc rễ của vấn đề, từ vấn đề lương bổng sao cho hợp lý để cho công nhân viên chức đủ sống, chứ còn "chân ngoài dài hơn chân trong", không thể để cho tình trạng này kéo dài mãi được. Bà Bảy Vân nhấn mạnh chỉ có cải thiện đời sống cho người dân mới mong giải quyết nổi tham nhũng, chứ còn "chống cái này, chống cái kia" chỉ là hình thức thôi. "Tuyên truyền chống tham nhũng, chỉ là nói miệng qua thôi," bà nói. Bà Bảy Vân dẫn chứng là ngành hải quan của Pháp đã dành phân nửa thu nhập để sung vào lương của công nhân viên hải quan, chứ không có 'nhín nhín' như Việt Nam đâu, vì như thế thì "họ thế nào cũng tìm cách ăn mà thôi". Cơ bản nhất của công cuộc bài trừ tham nhũng là giải quyết đời sống cho cán bộ công nhân viên chứ còn giáo dục chỉ là một biện pháp mà thôi, theo bà Bảy Vân. Liên hệ với Trung Quốc Hồi đó, không có ý kiến của 'Anh Ba' thì Trung Quốc đã chiếm luôn Trường Sa rồi, bà Bảy Vân, phu nhân của cố Tổng Bí Thư Đảng Cộng Sản Việt Nam Lê Duẩn đã hồi tưởng lại giai đoạn "nóng". Trong cuộc trao đổi dành riêng cho Ban Việt Ngữ đài BBC, bà Bảy Vân nhớ lại chồng bà đã nói "Mình phải ra đóng quân ở Trường Sa". Bà Bảy Vân nói tiếp: "Trung Quốc lấy cái thế là trước kia ông Phạm Văn Đồng có ký một văn bản cho phép Trung quốc quản lý ở Hoàng Sa vì 'ngụy' đã đóng ở đó". Và khi đất nước thống nhất rồi, bà Bảy Vân cho biết ông Lê Duẩn đã nói: "Bằng cách nào cũng phải chiếm lại Hoàng Sa". Nhìn vào phong trào thanh niên sinh viên phản đối Trung Quốc đã chiếm hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, bà Bảy Vân nói rằng "cái gì lãnh đạo mình hướng dẫn thì nên làm theo, chứ còn thanh niên tự ý đi chống lại cũng không có kết quả gì" Trong cuộc trao đổi này, bà Bảy Vân cho biết bà cũng có ý tưởng viết một cuốn hồi ký nhưng lo ngại là những đoạn nào có dính líu tới ông Lê Duẩn sẽ làm phật ý giới lãnh đạo Việt Nam hiện nay. Thanh BachBà Bãy Vân đang ở khu Phú Mỹ Hưng theo tôi biết, ở đó những căn nhà không dươí hai triệu đô la cho nên làm sao mà bỏ XHCN được.than ôi giàu ngèo còn chênh lệch quá !!! tran van nguyen viet namThưa bà! bà sống được bao năm ở nước ngoài! tôi sông viêt nam từ lúc nhỏ tới giờ!tôi yêu viêt nam! bà có bề ngoài của người á đông!nhưng trong bà không có dòng máu của người việt nam! Trung SaigonCó những người như bà vậy nên VN ngày nay mới như vầy! Trung SaigonHy sinh 10 triệu người? mạng người mà bà nói như là 10 triệu cọng cỏ của bà trồng ở sau nhà bà vậy sao? UnreasonableBạn Thach Phong USA lo xa ý kiến mình không được đăng khi gửi BBC? Nghĩ rằng những ý kiến đóng góp hay phê phán khi đăng lên ít ra cũng phải được độc giả đánh giá là "có chất lượng" và "đáng để cùng nhau bàn luận suy ngẫm", chớ nói theo kiểu "trây trét" không có cơ sở (vd như "đồ chơi"- vũ khí- gửi về VN có thể bị tháo ra bán ve chai..." như bạn nghĩ đơn giản thì lẽ ra BBC, xin lỗi bạn, cũng không nên đăng làm gì. Conan Sài Gòn"Một thời mò mẫm", ông Xuân Hồng này chơi chữ, nghe nó nhục làm sao? Lãnh đạo một quốc gia mà lại "mò mẫm" thì làm sao quốc gia đó phát triển được? Nhân dân VN bị ĐCS dùng "quyền lực trên nòng súng" để ép đi vào con đường nghèo đói, lạc hậu, kém văn minh...để đảng lúc nào cũng được vinh quang & tồn tại muôn năm. Không biết khi nào thì nhân dân cùng khổ VN giành lại được quyền quyết định tương lai của mình & của đất nước VN? NguyenĐánh giá về Ông Lê Duẩn thật ra không qua khó kể cả công và tội. Nhưng có điều để đánh giá thật đầy đủ và chính xác công và tội của ông thì phải có cái nhìn thật công tâm và chính xác. Tôi nghĩ thái độ ca ngợi thái quá của chính quyền việt nam hay sự phê phán quá mức nhiều khi là có cả sự bôi nhọ của một số người Việt nam ở nước ngoài đều không đem lại được cho chúng ta cái nhìn tổng quát về con người này. Nguyen quang HungĐồng chí Lê Duẩn trước kia kô được lòng nhân dân. Bà Bảy vân kô nên lấy điều ấy làm ảnh hương đến cách suy nghĩ của mình. Tôi nghĩ những ngôn từ bà nói rất chủ quan. P/s: tôi cũng biết rằng BBC sẽ kô đăng tải nối dung của tôi vì ý kiến của tôi đi ngược lại mục đích chính mà BBC đề ra. Xin quý đài đừng giận vì những lời nói thẳng của tôi. Mai Chi ThoÔng Đồng không thể lí giải Hoàng sa là do chính phủ Sài Gòn quản lí để mà đem bán được! Còn việc bà tiết lộ ông chồng đã phải mò mẫm mô hình kinh tế gì đó thì cứ mò. Chính lời bà nói ra làm người dân, kể các đảng viên thành tín nhất mất hết sự ngưỡng vọng vào cố TBT Lê Duẩn, tôi nói cả những con người quê hương Quảng Trị. Thach Phong USATôi đã có nhiều ý kiến rất đứng đắn nhưng chẳng bao giờ thấy được đăng. Có phải BBC khi duyệt đã coi thường ý kiến của một số độc giả không? Xin được góp ý Với anh HLONG CẦN THƠ là:"Mua và gởi về đất tổ đồ chơi xịn của Nga hoặc Mỹ để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ". Nếu chúng ta không có một chế độ có những người lãnh đạo vì dân tôc, tổ quốc và có trách nhiệm thì đồ chúng ta gởi về có bị gỡ ra bán sắt vụn ở chợ trời hay không? KimCNXH một danh từ cao đẹp của nó đã bị người ta lạm dụng lừa gạt để mưu cầu cho một mục đích của cá nhân hay đảng phái. Chúng ta không còn hoài nghi gì ở từ CNXH của bà bảy Vân- Danh từ "CNXH" ở đây phải hiểu là bất công,tụt hậu, tham nhũng với đủ mọi hình thức không tốt của một xã hội không văn minh. Đề nghị CQVN không nên lạm dụng danh từ CNXH nữa để lừa dân tôc VN mà nên tuyên xưng một danh từ thích hợp với bản chất của nó: Chẳng hạn "chế đô Nông Đức Mạnh" trên chủ thuyết quái thai Mao Trạch Đông cũng như trước năm 75 người CS đã gọi "chế độ Thiệu Kỳ" với chủ thuyết TBCN với MNVN. Leanhvu HanoiTóm lại là nghe những chuyện này chán quá rồi. Đầy rẫy sự hằn học, mà chẳng thấy đưa ra giải pháp. Dành rằng ĐCS chẳng giúp ích được gì cho sự tiến bộ của dân tộc, ai cũng thấy, nhưng còn VNCH ngày trước cũng có khá gì hơn,cướp bóc, đĩ điếm, buôn lậu, tham nhũng ... VNCH hay ĐCS đều như nhau, những chính thể này phải chịu trách nhiệm trước lịch sử, trước dân tộc vì đã đẩy nước Việt, người dân Việt đến giờ này vần là đói nghèo, lạc hậu , chậm phát triển !!! Trai QuêLời lẽ của bác Lê Duẫn gái là thành thật, không cứ gì đảng CSVN, mà các nước CS trên thế giới cũng vậy chỉ mò mẫm thôi, không ai kết luận được kiểu nào đúng, kiểu nào sai, sau hơn nửa thế kỷ nhìn lại đa số thấy sai thì quay lại, thiểu số vẫn không cho là sai thì càng đi càng "lạc đường", chưa biết phải "về đâu". anhphamleBà Bảy Vân” nói : "Mình thì chỉ mò mẫm thôi, không ai kết luận được kiểu nào đúng, kiểu nào sai, tới chừng nhìn lại thì không thấy phù hợp thôi, làm tới đâu sửa tới đó". !! Có nghĩa là cứ tiếp tục sửa sái làm sai theo đảng csvn là đúng. NOM DE DIEU ! Còn vấn đề chống tham nhũng mà không có luật pháp được Quốc hội Dân biểu tán thành thuận theo Hiến Pháp để có thể ban hành ấp dụng thì bà nói. rất đúng “Tuyên truyền chống tham nhũng, chỉ là nói miệng qua thôi". Ngoài ra bà Bảy Vân khẳng định "Không thể bãi bỏ xã hội chủ nghĩa được vì chỉ một tầng lớp nào chủ trương như vậy thôi, chứ còn cái khoảng cách giàu nghèo còn "nặng lắm" cho nên không thể bỏ được" ….thi quá đúng; vì từ bỏ chủ nghĩa XHCN hư không tức là bỏ đảng csvn …thi bỏ mẹ rồi ! nguyenduongcuunuoc bbcÝ kiến của bà Bảy Vân cũng có sự mâu thuẫn mà bà không nhận thấy. Bà Bảy khẳng định vẫn nên duy trì chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Thế nhưng bản thân bà đi chữa bệnh, mổ tim, mổ cột sống ở Singapore, một nước tư bản. Các cháu ngoại của bà đang sinh sống ở Anh, cũng là một nước tư bản. Khi trả lời BBC, bà Bảy không chú ý đến 2 điều tế nhị này. Thanh SaigonGởi ông/bà dongta Saigon. Tôi khẳng định với ông là nếu BBC đăng hết những ý kiến mà theo ông là "hằn học chửi bới" mà không chọn lọc lại thì chắc có nhiều lời chửi bới "khó nghe" hơn bội phần. Bởi vì tôi đã từng gởi vài bài "chửi" thậm tệ hơn mà không thấy đăng. Điều đó cho thấy BBC cũng gạn lọc chỉ muốn đưa một phần ý kiến đạt "ngưỡng" mà BBC chấp nhận, chứ nếu không thì bị Bộ Thông tin Truyền thông chặn trang BBC như ở Trung Quốc. Qua diễn đàn này, ông/bà cũng nên thấy rằng nhiều ý kiến phản đối hơn ủng hộ, tức là phần đông người dân vẫn không thích chế độ hiện tại, mà muốn thay bằng một chế độ đa đảng để những sai lầm và mò mẫm như ông Lê Duẩn và chế độ của ông đã và đa! ng làm không còn hoặc giảm tối thiểu sai lầm lẽ ra tránh được. Chắc ông không sinh trưởng trong thời bao cấp, hoặc ông là người của chế độ này nên ông nói người khác là "chửi bới hằn học", chứ tôi năm nay 40 tuổi, thời trẻ đã trải qua thời đó, mà bây giờ còn nhớ như in những gì chế độ này đã gây ra cho dâ. Tôi ước gì có những bộ phim tái hiện thời kỳ đó, ông sẽ thấy "nổi da gà" và cho là "xuyên tạc, bịa đặt, bôi xấu chế độ". NobodyDù sao bà ta là vợ Lê Duẩn cũng phải nói tốt va bao biện cho chồng bà ta chứ, làm sao dám nói ngựoc lại nhủng gì chồng bà ta đã làm cho dân chúng 2 miền đau khổ gì chiến tranh vì chủ xướng của Liên Xô & Trung cộng gay chiến tranh đau thuơng cho dân tộc 2 miền Nam Bắc hơn 20 nam ,hàng triệu ngưới chết vì tham vọng của Cộng sản Quốc tế. Nếu CS Việt Nam biết thuơng dân tộc mình thì họ sẻ giải quyết Thống Nhất Dân Tộc Bằng đừơng lối Hòa bình,chứ ko phải bằng cuộc chiến tranh huynh đệ tương tàn ,có hàng triệu ngưòi chết, Lịch sử sẻ ko bao giờ quên được cuộc chiến giữa 2 miền Nam Bắc Việt Nam. hlong can thoBất kể chúng ta là ai,nếu là nòi giống Lạc Long Quân và Âu Cơ hãy post cách lấy lại Hoàng Sa,Ải Nam Quan và một phần Trường Sa hay bất kì tấc đất nào của cha ông ta, đừng ngồi đó mà chửi bới ai nữa. Nếu nguyền rủa ai đó mà chắc chắn lấy lại đất đã mất thì có lẽ dân Afganistan hay Iraq đã làm rồi. Theo "tối kiến" của tôi, trước hết ta phải làm giàu, thật giàu đi đã, phải thật giàu có + "đồ chơi" thứ dữ (như Nga, Mỹ, Ấn Độ...) mới bảo vệ được chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ được bạn à. Bạn chế tạo được hàng "khủng" không? Bạn giàu không? Hãy mua và gửi về đất tổ "đồ chơi xịn" của Nga hoặc Mỹ đi, nhưng chưa đủ đâu bạn,cần phải trang bị cho mình "câu chuyện bó đũa" nữa bạn à. Ý bạn sao? Lý văn CôngVừa rồi tôi có nghe qua 2 lần Quý Đài phỏng vấn bà Bảy Vân, vợ của Tổng Bí Thư Đảng Cộng Sản Việt nam ông Lê Duẩn (ông nầy đã chết rồi), mà hình như còn một kỳ nữa vào ngày chủ nhật tới (28/12/2008). Tôi thấy bà Bảy Vân chỉ trả lời một cách huề vốn mà thôi, qua đó tôi thấy kiến thức chính trị của bà đâu có sâu sắc gì đâu. Bà đề cao ông Lê Duẩn (chồng mình), bà nói “ không có ý kiến của Anh Ba thì Trung Quốc đã chiếm luôn Trường Sa rồi, và khi đất nước đã thống nhất rồi, bà Bảy Vân cho biết ông Lê Duẩn đã nói “ bằng cách nào cũng lấy lại Hòang Sa “, bà Bảy Vân nói sao dễ nghe quá nhỉ !? Sao hồi đó ông Lê Duẩn không cản luôn ông Phạm văn Đồng, đừng cho ổng ký công hàm giao Hòang Sa cho Trung Quốc để sau nầy khỏi cần “bằng cách nào” để lấy lại. ? Trời ơi, lãnh đạo một đất nước, điều hành một đất nước, những bước đi tới, hướng đi tới tòan chỉ là mò mẫm thôi thì chỉ có nước chết thôi, trời ơi những đỉnh cao trí tuệ Việt nam ! ! Quý Đài không hỏi bà Bảy Vân, Đảng Cọng Sản Việt nam trên con đường đi tới bằng cách mò mẩm, lỡ phía trước mặt là cái hố sình lầy đầy chông gai, sâu thăm thẳm, Đảng Cộng Sản Việt nam tiếp tục đi tới hay quay lui. Ở đây thời gian không bao giờ quay trở lại thì ở đây con đường Đảng Cộng sản đang đi tới đã vở lở. không thể nào quay trở lại được, thế thì có đứng tại chỗ cũng chết mà đi tới là chấp nhận đâm đầu xuống hố, hỏi bà Bảy Vân có thấy như vậy hay không, có thấy Đang Cộng Sản Việt nam đưa dân tộc Việt nam tới thảm họa hay không ? Đầu óc những đỉnh cao trí tuệ đâu mà lãnh đạo một đất nước bằng con đường mò mẩm ? Sao không có một cái nhìn hướng tới, họach định một kế họach sáng sủa trước khi đi tới để khỏi bị lầm lỡ, đất nước Việt nam bây giờ bị tuột hậu, đa số dân tình nghèo đói, phải chăng đầu óc những đỉnh cao trí tuệ u tối ? hay tham nhũng nặng nề ? HùngChào bạn Abel. Suy nghĩ của bạn là ngụy biện đó, nếu như bạn không cố ý bênh vực cho DCS. Đúng như bạn nói, không phải tất cả các nước theo CNTB đều công bằng hạnh phúc. Nhưng một điều chắc chắn là chưa có một nước nào theo CNCS mà người dân được hưởng công bằng và dân chủ. Độc giảAnh Xuân Hồng ơi ! Nếu có rãnh rỗi thì anh cố gắng về Việt nam phỏng vấn các người dân lao động hoặc phỏng vấn các cựu chiến binh đã một thơì cầm súng chiến đấu bảo vệ tổ quốc nay hoàn thành xong nhiệm vụ họ về làm người dân,anh phỏng vấn họ để nắm vững hiện tình đất nước Việt nam hiện nay anh ạ. Đằng này anh lại đi phỏng vấn một cán bộ cao cấp của đảng CS đã về hưu lại là vợ của một người đã từng giữ chức vụ cao nhất của đảng CSVN , ẽ nào bà ta phủ nhận tất cả hay sao? AbelLựa chọn XHCN hay TBCN đều giống nhau cả thôi. Bản chất của người làm chính trị về cơ bản là giống nhau. Nhiều vị đòi hỏi phải xóa bỏ XHCN để "giải phóng" dân tộc VN nhưng chả ai dám chắc là bỏ XNCN thì các vị có đủ khả năng để xây dựng 1 VN tốt đẹp hơn. Trên một mặt bằng chung, bản chất của con người ở đâu cũng thế, Mạnh hiếp yếu, Lớn hiếp bé. Chả phải vẫn còn đó bao nhiêu nước không theo XNCN mà vẫn tồn tại bất công, vẫn đầy rẫy tiêu cực, vẫn có người dân kêu ca rằng chưa được giải phóng đó thôi. Tony USAAnh Xuân Hồng quên hỏi Bà Bảy Vân là: Ai giàu, ai nghèo? Có phải là ĐCSVN giàu, còn dân thì nghèo phải không? Vậy thì duy trì ĐCS để làm lại sự cân bằng này, hai bên không ai hơn ai, phải không? Vậy là phải làm cho dân chúng giàu lên, và bên ĐCS nghèo xuống, cho đến đểm cân bằng? Có phải vậy không Bà Bảy ? Nếu đúng vậy, thì làm cách nào Bà chỉ xem!!! Sincere VNBạn Dong ta SGN, ý kiến khách quan của bạn như thế nào trong bài PV phu nhân TBT Lê Duẩn của BBC chắc nhiều độc giả muốn biết? Thiển nghĩ mỗi người có một cái nhìn riêng biệt từng nhân vật lịch sử, không ai giống ai. Tuy nhiên nếu nhân vật LS đó bị đại đa số người dân nhìn với với vẻ "hằn học, mất thiện cảm" như bạn nghĩ thì đó là điều đáng suy gẫm. Không ai phủ nhận ông Lê Duẩn giỏi trong đấu tranh chính trị, nhưng trong việc điều hành đất nước thì rõ ràng là có vấn đề. Nếu ông Lê Duẫn, sau năm 1975, không phải "mò mẫm, sai đâu sửa đó", khéo léo tài giỏi trong việc điều hành đất nước, thì chắc hẳn bạn sẽ hài lòng thấy trong diễn đàn này toàn là những lời ngợi ca Anh Ba kính mến! Vi ThanhTheo bà Bảy Vân là làm sai tới đâu sửa sai tới đó. Chỉ mò mẫm trong bóng đêm. Chúng ta có nên giữ những ông to này để đem đất nước chúng ta đến những ngõ cụt không? Việt Nam! Một đất nước nhỏ, trong đất nước rất nhỏ đó có một cái thủ đô rất to. Trong cái thủ đô rất to này có những con đường rất nhỏ. Bên những con đường rất nhỏ lại có những ngôi biệt thự rất to. Trong những ngôi biệt thự rất to có những cô vợ rất nhỏ. Những cô vợ rất nhỏ dành cho các ông quan rất to. Những ông quan to đeo những cái cặp rất nhỏ, trong những cái cặp rất nhỏ thường có những dự án rất to. Những dự án rất to nhưng hiệu quả lại rất nhỏ. Hiệu quả rất nhỏ nhưng thất thoát thì rất to , những thất thoát đó thường được coi là những lỗi rất nhỏ .... selfish JapanMột bài phỏng vấn cho ta thấy cựu phu nhân của một lảnh đạo quá thiếu kiến thức. Cuối cùng thì dân VN cũng cứ mò mẫm, cứ như vậy thì vẫn mãi đi theo sau, cứ làm tới đâu sửa tới đó. Nói chung là những người điều hành đất nước VN là những người không chuyên nghiệp. Còn chuyện Hoàng Sa thì bà Bảy Vân nên nhớ nó là của Việt Nam Cộng Hoà, một nước có chủ quyền chứ không phải của Bắc Việt. Họ không có quyền gì để công nhận quyền sở hửu cho Trung Quốc . Và bà quên nói về Ải Nam Quan, không biết nếu bị hỏi thì bà sẽ trả lời ra sao khi vùng đất đó chính do chính quyền hiện nay trao cho Trung Quốc. Khoa USABà Bảy Vân là Vợ Chánh hay Vợ thứ của Cố Tổng Bí Thư Lê Duẫn? Thanh Los AngelesXin cảm ơn BBC và anh Xuân Hồng đã làm loạt bài phỏng vấn rất có giá trị. Năm người phụ nữ anh phỏng vấn vừa qua đại diện cho những người cầm quyền, qua đó họ biện minh lại lịch sử. Tôi mong BBC và anh XH, để cho công bằng với lịch sử, phỏng vấn những vị nữ lưu, những người phía bên kia, những người ở vùng kinh tế mới, người nuôi chồng trong trại và dắt con ra biển, những người từng là cái đích của những chính sách của các vị này mang lại. Qua đó, mọi người có cái nhìn công bằng hơn. TNAi cũng biết vì có ĐCS nên mới có "giai cấp mới" với đầy đủ đặc quyền, đặc lợi dẫn đến khoảng cách giàu nghèo thế mà bà Bảy Vân bảo là không thể bãi bỏ XHCN vì giàu nghèo vẫn còn đó. Ai đã làm cho dân ta đói khổ. Nhà nước CS phải quản lý chặt chẽ hơn nữa. Hay quá, phu nhân TBT có khác. BB canadaBà Bảy đề cao chồng bà như bao đảng viên khác,cái dở của dân mình và nhất là đảng viên là không bao giờ nhận lỗi. Ai cũng cho là lổi của những kẻ khác còn tôi lúc nào cũng trúng nên cho tới bây giờ dân ta không tiến là vậy. Việt nam đã bao năm rồi cứ tìm kiếm làm sao để củng cố địa vị của một số người nắm quyền, không dám như Đông Đức, họ tự buông ra quyền hành để người dân được hưởng. Đằng này cứ trách cứ lẫn nhau vì dành quyền hoặc nhũng kẻ bị mất quyền lợi mới chỉ trich nhau, chứ không phải là lo cho dân, những kẻ tại quyền thì lo đàn áp để củng cố địa vị vây cánh. Hơn 30 năm mà vẩn mò đường đi, àm sao thấy được nếu không chịu ra khỏi vòng lẩn quẩn XHCN. Tóm lại những lời nói của bà Bảy chả giúp ích gì cho tình hình hiện tại, chỉ thần thánh hóa anh ba thôi. NobodyTrời ơi! Đảng ta lúc nào cũng hô hào dẫn dắt Nhân Dân ra biển lớn. Đi biển mà mò mẫm, dò dẫm tìm đường thì chắc chết đắm. Không biết đường thì nên để cho người biết làm hoa tiêu, cớ sao Đảng lại dành "ghế lái" làm oan uổng cho bao sinh mệnh. Topgun Hà NộiNhững lời bà Bà Bảy nói rất đúng. Để chống tham nhũng chỉ thì cách tốt nhất là cải thiện đồng lương, đời sống CBCNVC. Để họ đủ sống và có tích lũy, nếu làm được như vậy sẽ không phải hô hào như hiện nay. Batman Roysett - HanoiVâng, cái gì Đảng CSVN cũng dán thêm cái đuôi "nhân dân" đằng sau, ví dụ quân đội nhân dân dân, công an nhân dân, hội đồng nhân dân, chỉ trừ ngân hàng là ... NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC !!! BBC không cho phép nói sự thật lộ liễu. Mời các bạn hãy tự suy nghĩ thêm. Cám ơn. TỨC ANH ÁCHTừ ngàn năm giữ nước các Vua đất Việt chỉ đánh và chống Tàu cộng đến cùng để giữ từng tấc đất. Thế mà nước Việt thời nay lại có những tên Vua Cộng sản lại dâng đất, dâng hải phận cho ngoại bang !! Thật không sao hiểu nổi.. chắc cũng vì cái ghế, cái đặc lợi cho băng đảng mà thôi. Nhục nhã cho tổ tông chúng ta đã hoài công. Tony CanadaBao nhiêu máu xương của nhân dân đã đổ cho cái sự "mò mẫm" của các nhà lãnh đạo cộng sản VN. Thế mới thấy thì ra các bác lãnh đạo của ta toàn "mò" cả, cuối cùng thì lại mò ra "kinh tế thị trường" của tụi tư bản nó hay hơn cái "quốc doanh" cùa Cộng Sản nên cuối cùng thì dắt dân tộc về vị trí cũ. "Nhờ vậy" mà ta đang thua xa Thái Lan vốn còn thấp hơn miền nam VN rất nhiều (so với miền nam trước 75). KENNY USAĐọc xong bài phỏng vấn này tôi cảm thấy buồn cười. Cười cho sự thật được bóp méo và những lời lẽ dối trá của bà Bảy Vân. Tại sao bà không dám thừa nhận thứ chủ nghĩa xã hội mà chồng của bà theo đuổi đã đưa đất nước VN gần như trở về thời mông muội, mông muội vì đói nghèo và lạc hậu dưới sự lãnh đạo của ông Ba Duẩn chồng bà (ông là Tổng bí thư lâu nhất- gần 20 năm). Người VN không ít người biết 1 thời khuynh đảo và độc tài dưới sự lãnh đạo và kiềm chế cả Bộ chính trị và trung ương Đảng của bộ ba - Ba Duẩn, Sáu Búa Lê Đức Thọ và thi sĩ (thợ thơ) Tố Hữu, kể cả Chủ tịch Hồ chí Minh cũng không thể ngăn cản bàn tay bọn này thì dân thường làm được gì. Thương thay cho chủ nghĩa xã hội VN. SGN manĐọc lại những những cuốn sách do ông Lê Duẫn viết mới thấy ông đúng là một nhà tư tưởng "kiệt xuất" chủ nghĩa Mác-Lê ở tầm "vĩ đại" trong thế giới XHCN! Tiếc rằng ông mất sớm, phải chi ông còn sống đến ngày nay thì đất nước không có chuyện "kinh tế thị trường định hướng XHCN" gì cả, và nhờ đó đất nước tiến nhanh đến CNXH hơn. Cũng rất tiếc ông mất sớm để không được nhìn thấy được gia đình ông hiện nay sống giàu sang phú quý- nhất là các con ông hiện nay là những doanh nhân thành đạt và giàu có (thành phần mà ông cả đời căm thù và lên án là "tư sản bốc lột"-sản phẩm của CNTB). Bà Bảy Vân nói rằng ông Lê Duẫn có ý định lấy lại Hoàng Sa? Thật là một người VN yêu nước! Nhưng người ta thắc mắc sao năm 1974, khi TQ đánh lấy HS của ! VN thì ông chỉ khoanh tay đứng nhìn, chỉ biết nỗ lực lo chuyện đánh nhau với anh em Miền Nam của mình mà "quên" không lo giữ nước trước bọn TQ xâm lược? Một điều rất tiếc về vấn đề hòa hợp hòa giải dân tộc, đó là đến giờ này mà Bà vẫn còn gọi những người lính Miền Nam hy sinh tính mạng chống giữ Hoàng Sa lúc đó là "ngụy" thì Bà quả rất xứng đáng là phu nhân của ông trùm "Mác xít" Lê Duẫn! sapa tp. HCMNói đến gia đình ông Duẩn là thấy dị ứng, thấy hàng triệu thây người, thấy nhân quyền là từ không thể hiểu được. Bà bảy Vân là vợ thứ mấy của ông Duẩn vậy? dongta SaigonCó vẻ đây là diễn đàn dành riêng cho những người hằn học và hay chửi bới... rất nhiều lần tôi post ý kiến của mình 1 cách thật khách quan lên nhưng chưa bao giờ thấy BBC cho đăng , chắc là vì hơi thiếu tính mạt sát, kích động chăng ...đây là lần thử cuối cùng ... tranquangthien HCMCRõ khổ cho nhân dân VN. Chẳng phải bây giờ Ba Bảy Vân , phu nhân ông Ba Lê Duẫn nói ra người ta mới biết cái kiểu mò mẫm đuờng đi của các nhà lãnh đạo ĐCSVN. Nhân dân phát hiện các nhà lãnh đạo ĐCSVN bị ngọai bang xỏ mũi dẫn đi từ lâu rồi. Chua cho dân ta quá. Thế mà các người đó cứ ngồi lỳ ra đó, tuyên bố huênh hoang, rồi báo đài cứ thế hùa vào ca tụng. Một dàn đồng ca không có một trật tự nào cả. Dân ghe chán cả tai, hết chịu nổi. Các vị lãnh đạo không còn từ chối đổ thừa cho ai nói xấu các vị, nói xấu chế độ nữa nhé mà chính người trong Đảng, người đàn bà của cố Tổng Bí Thư nói ra. Cho nên CP đừng bắt oan những người nói không thuận tai với chế độ nữa, mà hãy chịu khó học hỏi nhân dân. Nhân dân sẽ chỉ cho đường các ngài đi. SAKURA Nhật BảnNgẫu hứng, dễ dãi, mất cảnh giác đến nỗi để Đất nước bị Ngoại bang xâm phạm. Rồi lại muốn"lấy lại bằng mọi giá"? Chao ôi,máu xương nhân dân còn chất như núi trong lòng đất kia, thưa mấy ông lãnh tụ! BlackJack toyama-JapanMỗi người thì có một suy nghĩ ,một nhận thức. Tùy vào trình độ khác nhau nên không có được những comment trung thực nhất. Đồng ý rằng Lê Duẩn có những sai lầm không chấp nhận được. Nhưng cũng không thể phủ nhận được những sự cứng rắn của Lê Duẩn trong thời kỳ Chống Mỹ. Xin mọi người hãy khách quan hơn trong những comment,đừng để mù mắt bởi những cái tôi ngu dốt. Đó mới là người yêu Việt Nam thực sự. QuangTôi ủng hộ bà Bảy Vân, bà đã nói lên sự thật mà không phải ai cũng dám nói. Đó là sự chính ông Đồng đã dâng hiến Hoàng Sa cho TQ, mô hình kinh tế thời vì không thể "noi gương" theo TQ hay Nga thì phải mò mẫm là đúng. Tôi rất ủng hộ bà Bảy Vân PPTBà Bảy Vân nói chuyện nhờ có ông TBT Lê Duẫn mà cứu Trường Sa. Như thế nghĩa làm sao? Chẳng lẽ đã bán Hoàng Sa ở gần mà cứu Trường Sa ở xa sao. Bà đừng ngại nếu phải nói thẳng ai đó đã bán Hoàng Sa cho TQ, và bây giờ ai đang dùng công an và tòa án cản dân để bán Trường Sa cho TQ. Bà nên nhớ đó là mảnh đất của ông cha chúng tôi, không phải của thứ chính kiến Cộng Sản phản quốc. Ông Đồng không thể lí giải Hoàng sa là do chính phủ Sài Gòn quản lí để mà đem bán được! Còn việc bà tiết lộ ông chồng đã phải mò mẫm mô hình kinh tế gì đó thì cứ mò. Chính lời bà nói ra làm người dân, kể các đảng viên thành tín nhất mất hết sự ngưỡng vọng vào cố TBT Lê Duẩn, tôi nói cả những con người quê hương Quảng Trị. Đinh Trần, Nam ĐịnhTôi rất ủng hộ việc BBC phỏng vấn những người như Bà Bảy Vân. Dù sao những người như Bà ấy sẽ ít nhiều để lộ những thông tin mà có thể coi là "người trong cuộc" nói ra. Nếu nói thẳng thì những người còn đang đương chức hoặc đương sự sẽ không dám. Nếu người nghe tinh ý sẽ hiểu được những ngụ ý của người được phỏng vấn. Bình TĩnhHoan hô Xuân Hồng đã thực hiện một cuộc phỏng vấn hay và ý nghĩa. Nên tăng cường những cuộc phỏng vấn như thế này để có cái nhìn đa dạng, đa chiều hơn. Giúp bạn đọc thấy toàn cục vấn đề. Nguyên ThiệnBà Bảy Vân không hiểu gì về đời sống thực trạng của người dân Miền Tây Nam Bộ ngày nay. Bà được sinh ra ở Miền Đồng bằng sông nước Cửu Long, bà đã trải qua cuộc chiến tranh tương tàn. Ngày hôm nay người dân trong 9/11 tỉnh Miền Tây Nam Bộ, họ vẫn sống trong một thực trạng nghèo đói và lạc hậu. Nhiều tệ nạn tham nhũng bất công trong xã hội Việt Nam ngày nay đang làm băng hoại những thế hệ trẻ tương lai. Những lời nói của bà qua cuộc phỏng vấn với BBC, nó có thực sự là trung thực không? Phải chăng phóng viên của BBC phỏng vấn bà, cố tránh những đề tài gọi là nhạy cảm? Sự hiểu biết của bà Bảy Vân đối người dân Miền Tây Nam Bộ ra sao? Bà Bảy Vân có đi vào những nơi vùng sâu vùng xa trong 9/11 tỉnh Đồng Bằng Sông Cửu Long để chứng kiến những gì mà dân đang sống hiện nay? Đỗ Phạm, USAGởi anh Xuân Hồng. Theo tôi không nên phỏng vấn những hâng người như bà Bảy Vân, làm mất đi gía trị của đài BBC lâu nay. Anh Xuân Hồng có nghe câu trả lời là không nên xóa bỏ XHCN vì giàu nghèo khoảng cách còn nhiều. Đây là một thực tế hiện trạng của xã hội hiện nay. Nó nói lên chỉ có một số ít cán bộ đảng viên cộng sản nòng cốt mới giàu có từ việc ăn cắp của cải nhân dân. BatmanĐọc bài viết mới thấy kỳ lạ cho những người CS VN. Bất kỳ cái gì người ta cũng đưa dân ra làm bình phong. Nào là lực lượng cảnh sát giao thông đang ăn của đút trên tuyến đường quốc lộ là ...cảnh sát nhân dân. Nào là mấy ông bộ đội vác súng lên xả vào đồng bào mình trong nam là...quân đội nhân dân. Nơi tiếp dân của Đảng, nơi mà Đảng viên thường vòi vĩnh dân nhất (Ủy ban) thì gọi là ủy ban nhân dân. Cái gì người ta cũng nhân danh nhân dân nhưng họ vì dân như thế nào? Con đường giàu có và phồn thịnh không phải cái gì đó bí ẩn đâu. Các vị hãy nhìn con đường Nhật Bản, Mỹ, Hàn Quốc, Đức, Pháp, Sing người ta đang đi đó thôi. Giấu tênĐọc những đòng này mới thấy quý ông Duẫn. Tuy có sắt máu với dân miền Nam sau 75 nhưng vẫn có chí khí hơn nhiều các bác xôi thịt sau này. RocketCác vị lãnh đạo CS nói câu Bằng cách nào cũng phải chiếm lại Hoàng sa hay câu bằng cách nào cũng thắng Mỹ thì quả nhân dân VN mang họa rồi. Kể mà các vị nên nói câu "làm thế nào để không mất Hoàng sa, làm thế nào để không có chiến tranh với Mỹ" thì dân mình đâu đến lỗi này? Tôi vẫn cho rằng lãnh đạo cộng sản đã không có con đường khôn ngoan năm 1954 để VN sa lầy vào cuộc nội chiến mà VN bị mất chủ quyền và đói nghèo như hôm nay. Chuyện bà Bảy nói không nên xóa bỏ chế độ XHCN xem ra bà vẫn chưa nói thực lòng mình. Cái tàn tích của CS này nên xóa bỏ khỏi VN để giải phóng nội lực thực sự của dân VN.
|
Cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller đã vẽ nên một bức tranh hỗn tạp về hành vi của Tổng thống Donald Trump, vừa đáng ngờ vừa kỳ lạ.
|
Báo cáo Mueller: Tám điều chúng ta mới được biết
|
'Báo cáo Mueller' trong 60 giây Bản báo cáo dài 448 trang về cáo buộc can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử năm 2016 của Mỹ, vừa được công bố, đã xác nhận những gì ông Trump khẳng định ngay từ đầu: không có sự thông đồng. Cuộc điều tra cũng tạo một hồ sơ dầy cộm cho thấy rằng vị tổng thống đảng Cộng hòa cũng đã cản trở công lý, nhưng nó lại không kết luận ông Trump phạm tội. Và trong khi không có chứng cớ "nóng hổi" để ngay lập tức tiến hành các thủ tục luận tội, đảng Dân chủ cho biết bản báo cáo cũng cho họ rất nhiều thông tin khác để tiếp tục sự giám sát của Quốc hội đối với ông Trump. Ông Trump 'không đồng lõa với Nga' 'Đau đầu lớn nhất của Trump không phải là Mueller' 'Nhiệm kỳ tổng thống của tôi kết thúc rồi' Báo cáo mô tả cụ thể về nỗi kinh hoàng của ngài Tổng thống với những ngôn từ chửi rủa kể từ ngày ông Trump biết một công tố viên đặc biệt đã được bổ nhiệm để điều tra ông hồi tháng 5/2017. Theo báo cáo của Mueller, khi cựu Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions nói với ông Trump về cuộc điều tra của Mueller, ông Trump đã nói: "Ôi trời ơi! Điều này thật tồi tệ. Nhiệm kỳ tổng thống của tôi kết thúc rồi." Ông Trump văng thêm hai câu chửi tục sau đó. Ông nói thêm: "Mọi người nói với tôi nếu anh bị một trong những công tố viên độc lập này điều tra, điều đó có nghĩa là nhiệm kỳ tổng thống của anh coi như kết thúc. Nó sẽ kéo dài nhiều năm và tôi sẽ không làm gì được. Đây là điều tồi tệ nhất từng xảy ra cho tôi." 'Mueller phải ra đi' Báo cáo của Mueller cho thấy vào tháng 6/2017, tổng thống đã gọi cho cố vấn Nhà Trắng Donald McGahn từ Trại David và ra lệnh cho ông phải loại bỏ công tố viên đặc biệt. Trong cuộc gọi thứ hai, ông McGahn nói rằng tổng thống đã gia tăng áp lực, nói: "Gọi cho Rod [Phó Bộ trưởng Tư pháp Rod Rosenstein], nói với Rod rằng Mueller có mâu thuẫn và không thể là Công tố viên Đặc biệt", và "Mueller phải ra đi "và" Gọi lại cho tôi khi anh làm xong điều đó." McGahn đã rất bực mình vì sự can thiệp này đến nỗi ông đe dọa sẽ bỏ việc thay vì tham gia vào những gì ông dự đoán sẽ xảy ra là một "Cuộc thảm sát đêm thứ Bảy" giống như vụ Nixon. Vào tháng 1/2018 sau khi truyền thông tiết lộ những nỗ lực của ông Trump để loại bỏ Mueller, một trong các luật sư của tổng thống đã liên lạc với ông McGahn, yêu cầu ông công khai bác bỏ thông tin đó. Nhưng McGahn, thông qua luật sư của mình, đã từ chối. Không thông đồng Báo cáo cho thấy có một số liên hệ giữa các thành viên trong nhóm của ông Trump và Nga, và báo cáo cũng phát hiện chiến dịch tranh cử của ông Trump "dự kiến sẽ có lợi về mặt bầu cử từ những thông tin bị đánh cắp và được tiết lộ thông qua các hỗ trợ của Nga". Nhóm Trump cũng "thể hiện sự quan tâm" đối với các email bị hack do Wikileaks công bố và "hoan nghênh thiệt hại có thể gây ra" cho ứng cử viên Hillary Clinton. Đảng Dân chủ gọi đó là "không yêu nước và vô đạo đức". Nhưng nhóm Mueller nói rõ rằng nó không cấu thành âm mưu hình sự. "Các mối liên hệ với Nga bao gồm các liên hệ kinh doanh, đề nghị hỗ trợ cho chiến dịch, lời mời ứng cử viên Trump và [Tổng thống Nga Vladimir] Putin gặp gỡ nhau trực tiếp, mời các quan chức chiến dịch tranh cử và đại diện của chính phủ Nga gặp gỡ, và các đề nghị chính sách giúp cải thiện Quan hệ Nga-Mỹ. "Trong khi cuộc điều tra xác định có nhiều mối liên hệ giữa các cá nhân có mối quan hệ với chính phủ Nga và các cá nhân liên quan đến chiến dịch tranh cử Trump, không có đủ các bằng chứng để cáo buộc hình sự. "Cuộc điều tra không xác định được rằng các thành viên của chiến dịch tranh cử của Trump đã âm mưu hoặc phối hợp với chính phủ Nga trong các hoạt động can thiệp bầu cử." Mueller report a "complete exoneration", says US President Trump Không minh oan việc cản trở công lý Tuy nhiên báo cáo của Mueller không hề là 'sự giải oan' như ông Trump đã tuyên bố hồi tháng trước. Báo cáo cuối cùng kết luận: "Không giống như các trường hợp mà đối tượng liên quan đã cản trở công lý để che giấu tội ác, bằng chứng chúng tôi thu thập được không cho thấy Tổng thống có liên quan đến một tội ác tiềm ẩn liên quan đến sự can thiệp bầu cử của Nga." Nhưng báo cáo cũng ghi chú rõ ràng: "Nếu chúng tôi tự tin rằng, sau khi điều tra kỹ lưỡng, Tổng thống không có hành vi cản trở công lý nào, chúng tôi đã tuyên bố như vậy. Tuy nhiên, dựa trên các sự việc và các tiêu chuẩn pháp lý hiện hành, chúng tôi không thể đưa ra phán quyết đó. Các bằng chứng chúng tôi thu thập được về các hoạt động và ý định tìm cách gây khó khăn cho chúng tôi của Tổng thống khiến chúng tôi không thể kết luận một cách thuyết phục rằn gkhông có bất kỳ hành vi phạm tội nào. " Trong khi báo cáo thừa nhận một tổng thống tại vị không thể bị truy tố, nó cũng đề cập đến việc Quốc hội có quyền điều tra và có khả năng luận tội Tổng thống: "Quốc hội có thể áp dụng luật cản trở công lý xem xét những hành vi sai phạm lạm dụng quyền lực của Tổng thống với hệ thống tam quyền phân lập (checks and balances) theo Hiến pháp của chúng ta và nguyên tắc không có ai đứng trên pháp luật." Trump cố ảnh hưởng cuộc điều tra thế nào Báo cáo trích dẫn 10 trường hợp được cho là có tiềm năng cản trở công lý của ông Trump mà nhóm Mueller điều tra. Hầu hết đã được ghi chú rất kỹ, chẳng hạn như việc Giám đốc FBI James Comey bị ông Trump sa thải. Nhưng những phát hiện cũng xác nhận các thông tin truyền thông Mỹ trước đây đã bị Nhà Trắng từ chối. Tổng thống Donald Trump (trái) và Robert Mueller Khi ông Trump biết các hãng truyền thông đã đặt câu hỏi về cuộc họp tháng 6/2016 tại Trump Tower giữa các quan chức chiến dịch vận động tranh cử cấp cao, bao gồm Donald Trump Jr., và một luật sư người Nga được cho là đang hứa hẹn sẽ tung những "tin xấu" cho đối thủ Hillary Clinton, tổng thống đã đưa ra một thông tin đánh lạc hướng, báo cáo cho biết: "Trước khi các email được công khai, Tổng thống đã chỉnh sửa một thông cáo báo chí cho Trump Jr bằng cách xóa một dòng thừa nhận rằng cuộc họp với 'một cá nhân [Trump Jr] được cho biết có thể có thông tin hữu ích cho chiến dịch' và thay vào đó chỉ nói rằng cuộc họp là về việc nhận con nuôi của Nga." Ông Trump cũng bảo cựu quản lý chiến dịch tranh cử Corey Lewandowski yêu cầu cựu Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions tuyên bố công khai rằng cuộc điều tra "rất không công bằng" và ông Trump đã không làm gì sai, báo cáo cho biết. Sau khi Jeff Sessions tuyên bố rút khỏi cuộc điều tra Nga, để lại một ông Trump tức giận rằng mình đang mất quyền kiểm soát cuộc điều tra, tổng thống đã ép cựu Bộ trưởng Tư pháp rằng nếu ông nghĩ lại quyết định rút khỏi cuộc điều tra đó thì ông sẽ là "anh hùng". Từ chối 'thi hành mệnh lệnh' Báo cáo của Mueller cho thấy tiềm năng cản trở công lý của tổng thống chỉ đã thất bại vì các thành viên trong chính quyền ông từ chối "thi hành mệnh lệnh", bao gồm cựu Giám đốc FBI James Comey, cựu cố vấn Nhà Trắng Don McGahn và cựu quản lý chiến dịch tranh cử Corey Lewandowksi. Trong một đoạn văn không hay ho gì cho Trump, báo cáo viết: "Những nỗ lực của Tổng thống nhằm gây ảnh hưởng đến cuộc điều tra hầu như không thành công, nhưng điều đó phần lớn là vì những người vây quanh Tổng thống đã từ chối thi hành mệnh lệnh hoặc chiều theo yêu cầu của ông. Comey đã không kết thúc cuộc điều tra cuối cùng dẫn đến việc Flynn bị truy tố và bị kết án tội nói dối với FBI. McGahn đã không nói với Bộ trưởng Tư pháp Sessions rằng Công tố viên Đặc biệt phải bị đuổi, nhưng thay vào đó, chuẩn bị từ chức nếu Tổng thống ra lệnh đó. Lewandowski và Dearborn không gửi thông điệp của Tổng thống cho Sessions rằng nên giới hạn cuộc điều tra Nga cho những cuộc bầu cử trong tương lai. Và McGahn từ chối rút lại những thông tin xoay quanh chỉ đạo loại bỏ Công tố viên Mueller của Tổng thống mặc cho Tổng thống liên tục yêu cầu ông làm như vậy. Tương tự như thế, chứng cớ chúng tôi thu thập được không hỗ trợ việc cáo buộc các trợ lý và cộng sự của Tổng thống có khả năng cản trở công lý ngoài những hồ sơ đã nộp. " 'Trả lời bằng văn bản không đầy đủ' Những người theo dõi sát sao câu chuyện Mueller có thể nhớ lại rằng vào tháng 1/2018 tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump nói với các phóng viên rằng ông "mong chờ" được ngồi xuống trả lời phỏng vấn với ông Mueller, rằng ông sẽ "thích làm điều đó càng sớm càng tốt", và khoe rằng ông ta sẽ trả lời câu hỏi và thề không nói dối như trước toà án. Nhưng báo cáo Mueller lại ghi chú, "sau hơn một năm thảo luận, Tổng thống đã từ chối phỏng vấn". Ông đồng ý gửi câu trả lời bằng văn bản cho các câu hỏi của công tố viên đặc biệt cho các vấn đề liên quan đến Nga, nhưng từ chối "cung cấp câu trả lời bằng văn bản cho các câu hỏi về chủ đề cản trở công lý hoặc câu hỏi về các sự kiện trong quá trình chuyển giao quyền lực", báo cáo lưu ý. Báo cáo của Mueller viết: "Nhận thấy rằng Tổng thống sẽ không tự nguyện trả lời phỏng vấn, chúng tôi đã xem xét liệu có nên gửi trát hầu tòa cho lời khai của ông hay không. Chúng tôi thấy các câu trả lời bằng văn bản của ông không thỏa đáng." Nhưng nhóm Mueller cho biết cuối cùng họ quyết định không triệu tập ông Trump vì việc kiện tụng sẽ gây ra sự chậm trễ đáng kể ở giai đoạn cuối của cuộc điều tra. Tại sao Sessions, Trump Jr và Kushner không bị truy tố Đội ngũ Mueller đã không truy tố Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions vì tội khai man trước Quốc hội khi ông ta làm chứng sai rằng ông ta không liên lạc với người Nga trong chiến dịch tranh cử, vì những câu hỏi dùng từ không chính xác, theo báo cáo. "Bằng chứng không đủ để chứng minh rằng Sessions có thể đưa ra câu trả lời sai cho các câu hỏi liên quan đến Nga theo cách diễn đạt và bối cảnh của những câu hỏi đó", báo cáo viết. Nó cũng làm rõ Donald Trump Jr, Jared Kushner và các nhân viên chiến dịch tranh cử khác đã đi sát ranh giới phạm luật trong cuộc họp tháng 6/2016 tại Trump Tower với một luật sư người Nga. Nhóm Mueller nói rằng họ đã không truy tố con trai cả và con rể của tổng thống vì vi phạm tài chính chiến dịch tranh cử vì họ không thể chứng minh rằng những người này đã "cố tình" vi phạm luật.
|
Việt Nam của năm 2012 là đất nước chìm trong khối nợ xấu khổng lồ, bắt nguồn từ hệ thống ngân hàng, khối quốc doanh yếu kém, những doanh nghiệp tư nhân thoi thóp vì thiếu vốn và sự thao túng nền kinh tế của các nhóm lợi ích.
|
Thủ tướng và cái giá của sự 'ngạo mạn'?
|
Trong bối cảnh đó, những năm qua nhiều ý kiến chỉ trích đã hướng về phía thủ tướng đương nhiệm, ông Nguyễn Tấn Dũng vì quản lý lỏng lẻo và chủ nghĩa bè phái, với cao trào là Hội nghị Trung ương 6 vừa bế mạc ngày 15/10. Bài viết nhìn lại về một vài dấu ấn của ông lên nền kinh tế Việt Nam từ lúc nhậm chức hồi năm 2006. “Thủ tướng hiện đại” Từ góc nhìn của giáo sư Carl Thayer, Học viện Quốc phòng Úc, ông Dũng là “Thủ tướng hiện đại đầu tiên của Việt Nam”. Là người mà Thayer gọi là “kinh tế gia theo chủ nghĩa dân tộc”, thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã dẫn đầu trong việc giám sát tăng trưởng kinh tế Việt Nam kể từ năm 2006 và là người lãnh đạo cao cấp trong việc lèo lái và thỏa thuận với các chính khách và nhà đầu tư nước ngoài. Ngay từ lúc nhậm chức, ưu tiên hàng đầu của ông là hỗ trợ xuất khẩu tài nguyên năng lượng, nông nghiệp, lâm nghiệp, các sản phẩm hải sản và may mặc; ngoài ra còn có phát triển những nguồn tài nguyên năng lượng đa dạng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, ví dụ như thủy năng và năng lượng hạt nhân. Ngoài ra, việc đầu tư vào những công trình như nhà máy lọc dầu Dung Quất của chính phủ cho thấy xu hướng muốn tách dần ra khỏi việc xuất khẩu tài nguyên dạng thô bằng cách trang bị cho kinh tế nội địa khả năng chế biến trước khi xuất khẩu nhằm nâng cao vị trí của Việt Nam trên chuỗi giá trị toàn cầu. Nhận xét về những thành tựu nổi bật trong nhiệm kỳ của thủ tướng, giáo sư Carl Thayer nói: "Khi Việt Nam phải gánh chịu khủng hoảng hồi năm 2008, thủ tướng đã đề xuất và thực hiện gói kích cầu để tạo một lá chắn khá tốt cho Việt Nam." Một ý kiến khác từ chuyên gia Châu Á của hãng phân tích ONDD, ông Raphael Cecchi thì cho rằng "Nghị quyết số 11 của chính phủ vào năm ngoái đã giúp ổn định kinh tế vĩ mô đáng kể, kiềm chế thành công lạm phát". 'Ngạo mạn' Hàng triệu người bị ảnh hưởng bởi lạm phát và kinh tế yếu kém trong vài năm qua. Là "một thủ tướng nhiều quyền lực nhất trong lịch sử Việt Nam và là người theo đuổi chính sách tăng trưởng nóng", tuy nhiên, “điểm yếu lớn nhất của ông Dũng là sự ngạo mạn và thiếu khả năng lắng nghe những ý kiến quan trọng,” giáo sư Carl Thayer bình luận. Để giúp tiến hành cải cách kinh tế, cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã thành lập Tổ chuyên gia tư vấn về cải cách kinh tế và hành chính. Đến khi thủ tướng Phan Văn Khải kế nhiệm, ông đưa tổ chuyên gia này lên thành Ban nghiên cứu về kinh tế đối ngoại của Thủ tướng Chính phủ. Thế nhưng ngay khi nhậm chức, ông Dũng đã giải thể ban nghiên cứu này qua Quyết định số 1008/QĐ-TTg (ban hành ngày 28/7/2006). “Ông Dũng đã loại bỏ đội ngũ cố vấn của thế hệ đi trước và thay vào đó bằng một mạng lưới bè phái của riêng mình” – Giáo sư Carl Thayer nhận xét. Sự ngạo mạn này còn được cho là thể hiện qua cách ông đề bạt nhân sự. “Chỉ cần nhìn cách thủ tướng đề bạt người nhà và những người thân cận vào các vị trí quan trọng trong bộ máy Nhà nước và các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước cũng đủ thấy ông tự tin thế nào vào sức mạnh vây cánh của mình.” Một người có quan hệ cấp cao trong bộ máy Đảng Cộng sản bình luận với BBC. “Thực ra ngay từ lúc đầu của Hội nghị Trung ương, những người trong cuộc đều biết rằng cả ông và những người thân tín của ông trong Đảng sẽ không mất chức. Tin đồn rằng thủ tướng bị cách chức chứng tỏ dư luận vẫn còn quá ngây thơ”, người muốn ẩn danh này nói thêm. Thói quen bỏ ngoài tai những lời khuyên can đã trở thành một điều được nói đến thường xuyên của chính phủ thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, trong đó có những lời khuyên can về sự bành trướng của mô hình Tập đoàn Nhà nước, những đầu tư công thiếu hiệu quả, làm thâm hụt vốn, ảnh hưởng môi trường cũng như sự bùng nổ của tăng trưởng tín dụng từ những kinh tế gia, nhà khoa học trong và ngoài nước cũng như các lãnh đạo và cựu lãnh đạo quốc gia mà tiêu biểu có tướng Võ Nguyên Giáp, cựu phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình. Tín đồ của tăng trưởng nóng Ông Dũng có tham vọng biến Vinashin thành tập đoàn mạnh cấp khu vực. Theo Raphael Cecchi, "sai lầm lớn nhất của Thủ tướng Dũng là đã theo đuổi tăng trưởng bằng mọi giá, lấy trọng tâm là khối quốc doanh trong lúc nền kinh tế đã chứng kiến tốc độ tăng trưởng tín dụng cao nhất khu vực trong suốt một thập niên qua." Không ít các ý kiến cho rằng với tham vọng tăng trưởng thần kỳ, việc ông Dũng xây dựng các tập đoàn Nhà nước lấy ý tưởng từ mô hình Chaebol của Nam Hàn để trang bị cho nền kinh tế những 'cú đấm thép' là không có gì đáng ngạc nhiên. Tương tự với Chaebol, các tập đoàn Nhà nước của thủ tướng được ưu đãi những khối tín dụng khổng lồ, được đảm bảo từ phía chính phủ. Nếu tăng trưởng tín dụng trong những năm 90 chỉ có 20% thì đến năm 2010, mức này lên đến 136%. Tín dụng chủ yếu được bơm vào các doanh nghiệp Nhà nước và các thế lực đầu cơ chứng khoán, bất động sản. Tuy nhiên khác với Chaebol, các tập đoàn Nhà nước Việt Nam không được hình thành qua quá trình tích tụ vốn, không đủ sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế và không những không thay thế được nhập khẩu mà còn đẩy cán cân thương mại sang nhập siêu khi nhập khẩu quá nhiều vật liệu. Không những thế, quyết định cho phép các doanh nghiệp nhà nước đầu tư đa ngành trong phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2006 – 2010 kèm theo sự quản lý yếu kém của thủ tướng đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp này lạm dụng nguồn cung cấp tín dụng dồi dào để phát triển đa ngành, lũng đoạn nền kinh tế nội địa với các công ty con làm ăn thua lỗ, khiến 70% nợ xấu trong tổng 200 nghìn tỷ nợ xấu tại các ngân hàng thuộc về khối quốc doanh. Thu hút vốn đầu tư và vay vốn lãi suất thấp từ Trung Quốc để khắc phục thâm hụt mậu dịch là một phần khác trong chiến lược tăng trưởng của thủ tướng; tuy nhiên điều này không những gây phản ứng mạnh mẽ từ dư luận trong bối cảnh tranh chấp lãnh hải trên biển Đông giữa hai nước mà còn khiến Việt Nam ngày càng phụ thuộc kinh tế vào Trung Quốc. Một ví dụ như trong 4 tháng đầu năm 2011, nhập siêu Việt Nam là gần 4,9 tỷ đôla, trong đó riêng nhập siêu từ Trung Quốc chiếm gần 4 tỷ đôla. Nhập siêu với Trung Quốc dưới thời thủ tướng Dũng cao hơn hẳn những người tiền nhiệm; riêng trong năm 2010 là ở mức 12,7 tỷ đôla , cao gấp 5 lần mức 2,67 tỷ đôla năm 2005 trong nhiệm kỳ của thủ tướng Phan Văn Khải. Sự nhập siêu này được Trung tâm nghiên cứu kinh tế và Chính sách VEPR, đại học quốc gia Hà Nội lý giải là dưới thời thủ tướng Dũng, có đến 90% các dự án lớn, chủ yếu là công nghiệp thượng nguồn của các tập đoàn kinh tế Việt Nam trụ cột với giá trị trúng thầu từ hàng trăm triệu đến hàng tỷ đôla có nhà thầu là Trung Quốc. Điều đáng chú ý ở đây, là các nhà thầu này thường chỉ sử dụng lao động và thiết bị đem từ Trung Quốc sang, dẫn đến việc Việt Nam không được hưởng chút lợi ích nào về lao động việc làm trong các thương vụ với Trung Quốc. Trong khi đó, đầu tư nước ngoài (FDI) từ Trung Quốc chỉ chiếm 1,5% tổng FDI của Việt Nam. Để bù đắp cho sai lầm trong chính sách mậu dịch với Trung Quốc, chính phủ thủ tướng Dũng đã phải tìm kiếm những khoản FDI khác từ nước này để cân bằng cán cân thương mại, bất chấp những quan ngại về sự phá hoại môi trường và an ninh quốc phòng. Tăng trưởng tín dụng của Việt Nam so với khu vực qua các năm Dự án Bauxite Tây Nguyên mà tác giả David Pilling trong bài viết đăng ngày 6/5/2009 trên Financial Times gọi là sự 'triều cống' của Việt Nam để đổi lại khoản đầu tư 15 tỷ đôla nhằm giải quyết 11 tỷ đôla nhập siêu năm đó là một trong những dự án như vậy. Để đảm bảo tăng trưởng, chính phủ Nguyễn Tấn Dũng còn phải chỉ đạo thu hồi đất nông nghiệp cho các dự án biệt thự, sân golf, công nghiệp. Nhiều vụ trong số này đã trở thành cưỡng chế bạo lực, dẫn đến những vụ như Văn Giang hồi tháng Tư năm nay. Điều này khá giống với tình hình tại Trung Quốc trong bản báo cáo mới nhất của Ân xá Quốc tế. Chỉ tính trong 5 năm từ 2006-2010, cả Việt Nam đã mất khoảng 200 nghìn ha đất cho các dự án công nghiệp, sân golf, biệt thự, dẫn đến gần 2,5 triệu lao động mất việc và người nông dân có 3-4 tháng nông nhàn mỗi năm, theo số liệu của Bộ Lao động Thương binh Xã hội. Lạm phát "quán quân" khu vực Bất ổn vĩ mô đã kéo theo biến động trong khu vực ngân hàng Việt Nam Không có nước nào trong khu vực hoặc thậm chí có điều kiện tương tự mà lạm phát liên tục cao hơn tăng trưởng như Việt Nam những năm qua Hồi tháng 10/2007, trả lời báo chí trong nước, ông Nguyễn Sinh Hùng (lúc đó là phó thủ tướng) tự tin khẳng định “chỉ tiêu tăng trưởng 9% trong năm 2008 là khiêm tốn”. Thậm chí ông cho rằng trong điều kiện thuận lợi, khả năng tăng trưởng lên đến hai con số là hoàn toàn có thể. Có lẽ lúc đó ông Hùng đã không lường trước rằng, thứ duy nhất tăng lên hai con số năm 2008 là ... lạm phát. Lạm phát năm 2007-2008 bùng nổ vì nhiều lý do, trong đó có sự tăng mạnh của mức lương tối thiểu, gia tăng giá cả của hàng hóa quốc tế và việc luồng đầu tư nước ngoài đổ vào ồ ạt sau khi Việt Nam gia nhập WTO cuối năm 2006 mà không có chính sách kiểm soát; kèm theo chính sách tiền tệ lỏng lẻo, thiếu linh hoạt cũng như tỷ giá cứng nhắc. Ngân hàng Nhà nước lúc đó phải bơm tiền đồng vào nền kinh tế để giảm nhẹ áp lực tăng tỷ giá, làm trầm trọng hơn tình trạng lạm phát, đưa lạm phát tháng Tám năm 2008 lên mức 28,2%, cao nhất kể từ năm 1993, theo số liệu từ Tổng cục thống kê. Không những thế, những chi tiêu công quá mức (chiếm khoảng 20% GDP, theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Kinh tế Trung ương) thiếu hiệu quả, không tạo ra sản phẩm tương ứng, không tạo ra nhiều giá trị gia tăng cho nền kinh tế cũng như các khoản vay theo quan hệ và sự độc quyền giá xăng, điện khiến lạm phát như quả bom chỉ chực bùng nổ và thực tế đã tiếp tục leo lên 23,2%, mức cao nhất Châu Á trong tháng Tám năm 2011. Cũng kể từ năm 2008, mặc dù triển vọng tăng trưởng vẫn bị hạ thường xuyên nhưng tăng trưởng kinh tế Việt Nam vẫn liên tục trượt mốc chỉ tiêu, với tăng trưởng trượt dốc từ mức 8,2% năm 2006 xuống còn 5,2% trong năm 2012 theo báo cáo tháng Mười của Ngân hàng Thế giới. Đầu tư để kiếm lỗ? Thủ tướng Dũng trong những phút cuối diễn văn bế mạc Hội nghị Trung ương 6 của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng Một trong những dấu ấn của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng lên kinh tế Việt Nam là việc hướng đầu tư công vào những dự án hoặc có rất ít, hoặc không có chút giá trị kinh tế nào trong khi cả người dân lẫn doanh nghiệp trong nước và nước ngoài đều than vãn về hạn chế cơ sở hạ tầng của Việt Nam. Chỉ số được sử dụng rộng rãi trong việc đo đạt hiểu quả đầu tư là Hệ số sử dụng vốn đầu tư (ICOR). Mục đích của hệ số này là tính ra phải mất bao nhiêu đồng vốn đầu tư mới tạo ra một đồng tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Chỉ số ICOR càng cao đồng nghĩa với vốn đầu tư được sử dụng kém hiệu quả. Nếu báo cáo của Tổng cục Thống kê cho thấy ICOR dưới thời cố thủ tướng Võ Văn Kiệt giai đoạn 1991-1995 chỉ là 3,5 và tăng lên 3,9 trong nhiệm kỳ của thủ tướng Phan Văn Khải thì dưới thời thủ tướng Dũng, hệ số ICOR tăng vọt lên 6,15 trong giai đoạn 2007-2008 và đến năm 2009 thì lên đến 8. Dù con số này đến năm 2010 đã giảm xuống mức 6,9 nhưng vẫn cao hơn nhiều so với các nước trong khu vực. Đáng chú ý hơn, ICOR của khu vực Nhà nước năm 2010 là 10,2 lần, cao gấp rưỡi hệ số chung trong khi đó, ICOR của khu vực ngoài Nhà nước năm 2010 là 3,9 lần, thấp hơn hệ số 4,9 lần của năm 2006, chứng tỏ sự vượt trội trong hiệu quả đầu tư. Ngoài ra báo cáo của sứ quán Anh hồi tháng Sáu cũng chỉ ra khoảng cách năng suất lao động của các doanh nghiệp Nhà nước so với cả khu vực doanh nghiệp nói chung tăng ngày càng lớn qua thời gian, từ 1:4 năm 2000 đến 1:8 năm 2008. Chỉ cần lấy ví dụ những công trình mà thủ tướng đích tay ký như cảng Vân Phong, với tổng mức đầu tư 3,6 tỷ đôla và lễ khởi công hoành tráng tốn kém hơn 4,144 nghìn tỷ đồng giờ chỉ còn lại "114 cọc thép và một xà lan toàn những máy móc rỉ" (theo AP); những câu chuyện như sự tiêu phí 4 tỷ đôla của Vinashin hay các dự án bỏ hoang của Vinaconex thì cũng dễ hiểu tại sao cây bút Geoffrey Cain lại phải thốt lên "Việt Nam của năm 2012 là nơi có chính phủ đưa ra quyết định xây dựng những công trình ở những vị trí kỳ cục" trong bài viết trên trang Foreign Policy hồi tháng Bảy. Sau những thành tựu Nỗ lực làm trong sạch bộ máy Đảng và Nhà nước của ông Nguyễn Phú Trọng được một số người đánh giá cao. Trong những năm gần đây, Việt Nam liên tục được “phong tặng” các danh hiệu nhất nhì bởi các tổ chức quốc tế. Về kinh tế, Việt Nam là nước thứ nhì ASEAN từ dưới đếm lên trong năng lực cạnh tranh toàn cầu, theo báo cáo tháng Chín của Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF); tụt tổng cộng 16 bậc trong hai lần xếp hạng gần nhất của tổ chức này. Báo cáo hồi tháng Sáu năm nay của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) cũng chỉ ra rõ những cái 'nhất' khác của kinh tế Việt Nam như lạm phát, tăng trưởng tín dụng, lãi suất và tỷ lệ nợ xấu cao nhất Châu Á những năm qua. Đó là chưa kể đến những danh hiệu phi kinh tế khác như "nước bảo vệ động vật hoang dã tồi nhất" của Quỹ bảo vệ thiên nhiên thế giới (WFF) hay vị trí 172/179 trong xếp hạng những nước thù địch tự do Internet của Tổ chứng phóng viên không biên giới (RSF). Những sai phạm nghiêm trọng trong điều hành của ông Dũng được cho là lý do khiến Trung ương Đảng phải họp kín sớm hơn dự đoán hồi đầu tháng Mười. Trả lời về kết quả Hội nghị Trung ương Sáu sau buổi bế mạc ngày 15/10, giáo sư Carl Thayer nói: "Trên thực tế, Thủ tướng Dũng đã được Trung ương trao cho một nghị trình để thực hiện. Và hội nghị trung ương lần tiếp theo, rất có thể sẽ mở ra vào tháng 12 hoặc đầu năm tới. Và từ nay tới đó, Thủ tướng Dũng phải làm tốt, căn cứ vào những gì ông ta đã hứa khi tự phê. Sẽ có nỗ lực phối hợp để xác định rõ và xử những ai bị cho là chịu trách nhiệm về Vinashin và Vinalines. Ban Kinh tế Trung ương sẽ họp để tư vấn cho Đảng qua các phân tích nhằm buộc ông Dũng phải có trách nhiệm về hành vi của mình. Bộ Chính trị cũng sẽ phải ra được một kế hoạch hành động mang tính phối hợp nhằm giải quyết các điều yếu kém đã nêu ra ở hội nghị trung ương lần này." Nhận định về người có khả năng kế nhiệm Thủ tướng Dũng, ông Thayer cho rằng phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là ứng cử viên khá sáng giá, vì không những là người được ông Dũng chọn đầu tiên mà còn là phó thủ tướng duy nhất nằm trong Bộ chính trị. “Nhiều người cho rằng phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là người khá trung lập trong quan hệ trong Đảng cộng sản. Tuy nhiên thực tế là ông Phúc là người rất thân tín của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng,” nguồn tin giấu tên có quan hệ cấp cao trong Đảng nói. “Trong mắt ông Dũng, ông Phúc là người 'dễ bảo' và có đường lối ôn hòa.”
|
Trước thềm Đại hội đại biểu Hội nhà văn Việt nam lần thứ 7, đài BBC đã phỏng vấn nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo, Uỷ viên Hội đồng thơ Hội nhà văn Việt Nam.
|
Nguyễn Trọng Tạo: 'Hội nên là tiếng nói bảo vệ nhà văn'
|
Ông nói với đài BBC rằng "Tâm tư của các nhà văn là họ không ai muốn đại hội đại biểu cả mà tất cả mọi người đều mong muốn có đại hội toàn thể như năm 1989, đại hội đầu tiên của thời kỳ đổi mới." "Nhưng mà 3 đại hội liên tục này vẫn là đại hội đại biểu thôi làm các nhà văn buồn. Họ buồn ở chỗ là họ không được gặp nhau đầy đủ. Hai nữa là những nhà văn không dự đại hội ở trung ương thì họ cũng có thiệt thòi là họ không được nói trong những diễn đàn chính thức đó những tâm tư của mình. Là nhà văn thì họ cũng cần thiết có sự giao lưu giữa những nhà văn với nhau." "Nếu mà triệu tập đại hội toàn thể trong tổng số là 830 hội viên thì cũng chỉ khoảng 600 hội viên đi thôi, cũng nhiều người già yếu, nhiều người bận công tác, nhiều người cũng đi nhiều nên họ không đi. Mà đại hội đại biểu bây giờ cộng cả khách mời và đặc cách [những người bầu không trúng thì ban chấp hành cho đặc cách để đi làm đại biểu chính thức], như vậy cũng đã 550 người, quá nửa." "Anh em khi bỏ phiếu bầu nhau thì người ta nói đùa: Trên đời nghìn vạn điều cay đắng, cay đắng chi bằng gạch tên nhau, tức bỏ phiếu là phải gạch tên nhau. Mà nhà văn thì cũng chả ai đại diện cho ai được. Mỗi cá thể là một sách tạo và những chính kiến, những vấn đề tư tưởng nghệ thuật của họ. Theo tôi đại hội này, việc đầu tiên là đại hội toàn thể đã không thực hiện được." BBC:Vì sao có quyết định không tổ chức đại hội toàn thể mà chỉ làm đại hội đại biểu, thưa ông? Cái này chắc là do chỉ đạo của trên đối với tất cả các hội văn học nghệ thuật. Hy vọng các đại hội tới có thể là đại hội toàn thể thì sẽ phấn khởi hơn. BBC:Hiện tại có một số vấn đề nổi bật nào mà các nhà văn có thể muốn trao đổi? Nguyễn Trọng Tạo: Năm năm vừa qua, nói chung văn học VN phong phú, đa dạng, nhưng số tác phẩm thật hay thì hầu như vắng mặt. Chúng ta phải nghĩ tới những sự thẩm định, những sự tiếp xúc với các văn học mới như thế nào, tôi nghĩ rằng ở Việt Nam như thế là hơi trì trệ. Đặc biệt là có những cuốn sách được dư luận rất chú ý thì lại bị đối xử ghẻ lạnh hoặc cố tình im lặng trước những cuốn sách có dư luận. BBC:Ví dụ như là cuốn nào, thưa ông? Nguyễn Trọng Tạo: Ví dụ như là cuốn Chuyện kể năm 2000 của nhà văn Bùi Ngọc Tấn, cuốn đấy là một cuốn sách đã bị thu hồi. Mặc dù bị thu hồi nhưng ở ngoài lậu sách người ta vẫn in sách lậu và bán ra nhiều. Và nói chung thì ở những người đọc ở Việt Nam, những người có quan tâm đến văn học thì họ đều đọc quyển sách ấy. Hội nhà văn đáng lẽ ra phải bảo vệ những giá trị của văn chương, bảo vệ hội viên của mình nhưng trong những việc như thế thì Hội Nhà văn gần như là đứng ngoài cuộc. BBC:Vậy với những trường hợp như thế, theo ông Hội Nhà văn có thể làm gì được ? Nguyễn Trọng Tạo: Hội Nhà văn cần mở ra những thảo luận, ví dụ quyển sách đúng sai thế nào thì phải được đưa ra công luận. Có thể là phê phán hoặc có thể là khen ngợi hoặc là có thể vừa khen ngợi vừa phê phán. Tôi nghĩ giá trị của một quyển sách cũng có thể được công khai như thế thì mới gọi là tự do sáng tác và tự do công bố. Nếu không thì các vấn đề sẽ chỉ chẳng qua là nói miệng với nhau thôi, nói cho nó sang thế thôi. Nhiều lúc có người nói là hay là thà lập một cái kiểm duyệt như thời Pháp đi, rồi kiểm duyệt, cắt bỏ đoạn nào thì phải in rõ rằng đây là kiểm duyệt cắt. Còn ở Việt Nam bây giờ chỗ này cắt, chỗ kia cắt thì in ra người đọc không biết được. Tôi nghĩ Hội Nhà văn có thể nói một tiếng nói để bảo vệ nhà văn, nhưng mà thực chất là bảo vệ sự tự do sáng tác và tự do công bố của nhà văn. Tất nhiên là nước nào cũng có luật pháp và phải tính đến luật pháp. Cái gì mà sai thì có luật pháp và cái gì đúng cũng được luật pháp bảo vệ. BBC:Vậy thưa ông hiện nay người đọc trông chờ gì ở các tác giả? Nguyễn Trọng Tạo: Tôi thấy người đọc có một truyền thống là rất tin tưởng và kỳ vọng ở nhà văn. Thế thì họ cũng hy vọng làm sao mở ra những tiếng nói mới động chạm đến những vấn đề sự thật sâu sắc hơn, bản chất hơn, vì hiện nay xã hội Việt Nam là một xã hội đang phát triển trên một nền kinh tế thị trường mà VN chưa nhiều kinh nghiệm. Chính vì thế mà vừa có cái hay của nó mà vừa có cái dở, nhà văn có dám can đảm để phản ánh xã hội hay là để hướng xã hội tới một điều gì tốt đẹp hơn, xa xăm hơn. Đó là thiên chức của nhà văn. Hội Nhà văn thì có ít tiền của Trung ương của Đảng đầu tư cho, thế rồi cũng chia nhau mỗi người được ít tiền để đầu tư vào viết lách hoặc đầu tư in sách, nhưng tất cả những cái đấy chẳng qua là một sự giúp đỡ hạn hữu thôi. Ấy thế nhưng mà nhà văn ta vì hay cảm động mà kể ra cảm động thì cũng đúng thôi. Nhưng vấn đề lớn nhất là muốn thế nào anh cũng phải nói tiếng nói thật tiếng nói từ đáy lòng anh, tiếng nói can đảm nhất để phê phán xã hội cũng như ca ngợi những gì đẹp đẽ trong cuộc đời này. Tôi nghĩ đấy cũng là mong muốn của độc giả.
|
Sau hai ngày họp, hội nghị thượng đỉnh Á - Âu (ASEM) lần thứ 5 đã kết thúc ở Hà Nội hôm 9-10.
|
Tuyên bố của Chủ tịch Hội nghị ASEM 5
|
Dưới đây là toàn văn tuyên bố của Chủ tịch Hội nghị Cấp cao Á-Âu lần thứ 5: Các vị lãnh đạo hài lòng với những tiến triển đã đạt được của tiến trình ASEM trên cơ sở các nguyên tắc đã được nhất trí tại các Hội nghị Cấp cao lần trước và trong Khuôn khổ Hợp tác Á-Âu (AECF 2000). Các vị lãnh đạo cũng đánh giá cao kết quả tích cực của các Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao, Kinh tế, Tài chính, cũng như các Hội nghị Bộ trưởng Môi trường, Văn hóa và Nông nghiệp đã diễn ra từ sau Hội nghị Cấp cao ASEM 4, và đã thông qua các kiến nghị của các Bộ trưởng. 1. Tăng cường đối thoại chính trị 1.1. Xem xét những thay đổi sâu sắc và phức tạp trong tình hình quốc tế kể từ sau ASEM 4, các vị lãnh đạo nhấn mạnh rằng những thay đổi đó có tính đa diện và toàn cầu mang đến cả cơ hội lẫn thách thức cho hòa bình, an ninh thế giới, và phát triển kinh tế bền vững. Các vị lãnh đạo nhất trí rằng xu hướng chủ đạo vẫn là hòa bình, hợp tác và phát triển. 1.2. Các vị lãnh đạo khẳng định quyết tâm giải quyết những thách thức và mối đe dọa toàn cầu mới như mất ổn định, chủ nghĩa khủng bố, chủ nghĩa ly khai, phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, tội phạm xuyên quốc gia, khía cạnh tiêu cực của toàn cầu hóa, khoảng cách giàu nghèo đang mở rộng, các bệnh truyền nhiễm, suy thoái môi trường và biến đổi khí hậu. Vì mục tiêu đó, các vị lãnh đạo nhất trí tăng cường phối hợp và hợp tác trong khuôn khổ đối thoại và hợp tác ASEM, và quan hệ đối tác Á-Âu. 1.3. Các vị lãnh đạo cho rằng những thách thức nghiêm trọng mang tính toàn cầu và đa diện đó phải được giải quyết bằng cách tiếp cận đa phương và hành động tập thể thông qua tăng cường đối thoại và hợp tác chặt chẽ trên cơ sở hiểu biết lẫn nhau, bình đẳng và cùng có lợi. Các vị lãnh đạo khẳng định lại cam kết mạnh mẽ của mình đối với chủ nghĩa đa phương hoạt động hữu hiệu và một trật tự quốc tế công bằng, hợp lý trên cơ sở các quy định, trong đó Liên Hợp Quốc đóng vai trò trung tâm. 1.4. Các vị lãnh đạo nhắc lại sự ủng hộ của mình đối với quá trình cải tổ hệ thống Liên Hợp Quốc và các cơ quan chính của Liên Hợp Quốc, kể cả Đại Hội đồng và Hội đồng Bảo an nhằm tăng cường tính đại diện, minh bạch và hiệu quả của hệ thống Liên Hợp Quốc. Các vị lãnh đạo nhấn mạnh rằng các nước thành viên ASEM cam kết sẽ nỗ lực hết sức nhằm bảo đảm thành công của phiên họp toàn thể cấp cao của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tổ chức năm 2005, để giải quyết việc thực hiện các cam kết trong Tuyên bố Thiên niên kỷ, kể cả mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ và việc thực hiện các quyết định của Nhóm cao cấp về mối đe dọa thách thức và thay đổi. Các vị lãnh đạo có đề cập đến Tòa án hình sự quốc tế và thỏa thuận sẽ tiếp tục đối thoại về vấn đề này. 1.5. Các vị lãnh đạo nhất trí cần tăng cường đối thoại và hợp tác đa phương trong khuôn khổ ASEM cũng như trong các khuôn khổ khu vực và liên khu vực nhằm góp phần tăng cường hệ thống đa phương toàn cầu. Các vị lãnh đạo còn nhấn mạnh cần phối hợp hơn nữa trong các vấn đề đa phương giữa các nước đối tác ASEM và thông qua khuyến nghị của các Bộ trưởng Ngoại giao về xem xét lại các thủ tục hiện tại của ASEM với mục đích đưa ra các đề xuất tăng cường điều phối giữa các thành viên ASEM nếu thích hợp trong khuôn khổ đa phương, đặc biệt là tại Liên Hợp Quốc. Các vị lãnh đạo cũng hoan nghênh "Tuyên bố của ASEM về chủ nghĩa đa phương" do các Bộ trưởng Ngoại giao đưa ra tại Kildare (Ailen) tháng 4/2004. 1.6. Các vị lãnh đạo lên án các vụ tấn công khủng bố và bày tỏ sự cảm thông và chia buồn sâu sắc với những người dân bị thiệt mạng trong các vụ tấn công khủng bố, đặc biệt, là các cuộc tấn công xảy ra gần đay tại Inđônêxia, Nga và Tây Ban Nha. Các vị lãnh đạo khẳng định lại cam kết mạnh mẽ của mình chống lại chủ nghĩa khủng bố quốc tế dưới mọi hình thức và biểu hiện, coi đó là mối đe doạ nghiêm trọng đối với hòa bình, an ninh quốc tế, phát triển bền vững và ổn định chính trị. Các vị lãnh đạo nhấn mạnh cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố đòi hỏi cách tiếp cận tổng thể, nỗ lực tập thể và hợp tác quốc tế, trong đó Liên Hợp Quốc giữ vai trò chủ đạo, có chú ý thích đáng đến nguồn gốc của khủng bố. Các vị lãnh đạo nhấn mạnh rằng cuộc chiến chống khủng bố phải được tiến hành phù hợp với các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc và những quy định cơ bản của luật quốc tế, bao gồm cả nguyên tắc không can thiệp, tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền quốc gia, tôn trọng nhân quyền và pháp quyền. Các vị lãnh đạo còn nhấn mạnh rằng điều quan trọng đối với cộng đồng quốc tế là phải bảo đảm việc ký kết và thực hiện mọi công ước và nghị định thư chống khủng bố có liên quan và thực hiện đầy đủ các Nghị quyết của Liên Hợp Quốc về chống khủng bố kể cả Nghị quyết 1373. 1.7. Khẳng định lại quyết tâm đã nêu tại Hội nghị Cấp cao ASEM 4, các vị lãnh đạo nhất trí cần tăng cường hơn nữa các cuộc tham khảo ý kiến, hợp tác và phối hợp trong ASEM trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố bằng các sáng kiến cụ thể và các biện pháp thiết thực và viện trợ hơn nữa cho việc nâng cao năng lực ở những nơi cần thiết. Các vị lãnh đạo ghi nhận và đánh giá cao kết quả của "Hội thảo ASEM về chống khủng bố" tổ chức tại Bắc Kinh tháng 9/2003, và hy vọng hội thảo tiếp theo sẽ được tổ chức tại Đức vào tháng 10/2004. Các vị lãnh đạo cũng hoan nghênh các sáng kiến chống chủ nghĩa khủng bố khác được triển khai gần đây trong khuôn khổ ASEM và giữa các thành viên ASEM, cũng như trong khuôn khổ khu vực của Liên minh châu Âu, Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF), ASEAN+3 và APEC. 1.8. Ghi nhận thảm họa do tội phạm xuyên quốc gia gây ra và mối liên hệ có thể giữa tội phạm với chủ nghĩa khủng bố, các vị lãnh đạo đã nhất trí cùng hợp tác chặt chẽ và phù hợp với các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế để đấu tranh có hiệu quả chống lại tội phạm xuyên quốc gia và các mối đe doạ phi truyền thống khác đối với hoà bình và an ninh quốc tế, như rửa tiền, buôn bán người và vũ khí, sản xuất và buôn lậu ma tuý, và tội phạm tin học. 1.9. Các vị lãnh đạo khẳng định một lần nữa cam kết không phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt và các phương tiện triển khai, và quyết tâm tăng cường hợp tác ASEM trong lĩnh vực này. Các vị lãnh đạo nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường cách tiếp cận và hợp tác đa phương cũng như các công cụ đa phương trong việc ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân và các vũ khí hủy diệt hàng loạt khác và phương tiện triển khai, đặc biệt nhấn mạnh vai trò của Liên Hợp Quốc. Các vị lãnh đạo nhất trí rằng các nỗ lực ngăn chặn phổ biến vũ khí cần được tiến hành đồng thời với các nỗ lực giải trừ quân bị và tăng cường hợp tác quốc tế trong nghiên cứu và sử dụng công nghệ vì mục đích hòa bình. Các vị lãnh đạo còn tỏ ý quan ngại đối với việc buôn bán bất hợp pháp vũ khí hủy diệt hàng loạt, phương tiện triển khai và bày tỏ quyết tâm mạnh mẽ không cho vũ khí hủy diệt hàng loạt và phương tiện triển khai rơi vào tay những kẻ khủng bố. 1.10. Các vị lãnh đạo ghi nhận kết quả của Hội nghị Liên Hợp Quốc về AIDS tổ chức tại Băng Cốc và bày tỏ quan ngại rằng với quy mô và tác động của nó, nạn dịch HIV/AIDS đã trở thành tình trạng khẩn cấp toàn cầu. Nạn dịch này là thách thức to lớn đối với cuộc sống con người và nhân phẩm, phá hoại phát triển kinh tế và xã hội trên toàn thế giới và tác động đến mọi tầng lớp xã hội. Các vị lãnh đạo khẳng định lại cam kết của mình thực hiện Tuyên bố cam kết được đưa ra tại Phiên họp đặc biệt của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS và nhất trí rằng cuộc chiến chống HIV/AIDS cần phải là một điểm nổi bật của khuôn khổ hợp tác ASEM. 1.11. Các vị lãnh đạo đánh giá cao vai trò của các Bộ trưởng Môi trường ASEM đã phối hợp lập trường về những vấn đề môi trường toàn cầu đặc biệt là vấn đề thay đổi khí hậu. Các vị lãnh đạo nhấn mạnh sự cần thiết phải thực hiện và tăng cường phối hợp về những vấn đề môi trường và mong đợi kết quả của Hội nghị Bộ trưởng môi trường lần sau. Các vị lãnh đạo khẳng định rằng thay đổi khí hậu vẫn là một trong những thách thức môi trường nghiêm trọng đối với hành tinh của chúng ta. Các vị lãnh đạo khẳng định sự ủng hộ của họ đối với Công ước khung của Liên Hợp Quốc về thay đổi khí hậu và nhấn mạnh vai trò quan trọng của Nghị định thư Kyôtô là thỏa thuận toàn cầu duy nhất để đạt được mục tiêu cuối cùng của Công ước khung. Các vị lãnh đạo hoan nghênh quyết định của Chính phủ Liên bang Nga đệ trình Nghị định thư Kyôtô cho Đuma quốc gia thông qua và kêu gọi các nước chưa thông qua Nghị định thư Kyôtô sớm thông qua Nghị định thư này. Các vị lãnh đạo sẽ hợp tác hoạch định khuôn khổ cho giai đoạn sau năm 2012 để có những hành động toàn cầu trên cơ sở quan hệ đối tác quốc tế. Điều này tạo điều kiện cho tất cả các nước thông qua dựa trên trách nhiệm chung nhưng khác biệt để đạt được mục tiêu của Công ước khung Liên Hợp Quốc về thay đổi khí hậu và tăng thêm hiệu quả của những biện pháp giải quyết vấn đề này. 1.12. Các vị lãnh đạo nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường hợp tác ASEM trong lĩnh vực di cư quốc tế thông qua những hành động cụ thể được các quan chức cao cấp ASEM phụ trách di cư hoạch định. Các vị lãnh đạo còn bày tỏ sự ủng hộ đối với các cố gắng của Liên Hợp Quốc nhằm đối phó với vấn đề di cư. 2. Quan hệ đối tác kinh tế chặt chẽ hơn 2.1. Các vị lãnh đạo hoan nghênh vai trò ngày càng quan trọng của châu Á trong kinh tế toàn cầu và tỷ lệ tăng trưởng kinh tế chung của Liên minh châu Âu. Các vị lãnh đạo khuyến khích các đối tác châu Á tiếp tục cải cách kinh tế trong nước phù hợp với nhu cầu và ưu tiên của mỗi nước nhằm bảo đảm phát triển lâu dài. 2.2. Các vị lãnh đạo khẳng định lại quyết tâm đưa quan hệ đối tác kinh tế Á-Âu sang giai đoạn hợp tác toàn diện và hướng tới tương lai. Nhằm đạt được mục tiêu đó, các vị lãnh đạo thông qua "Tuyên bố Hà Nội về quan hệ đối tác kinh tế Á-Âu chặt chẽ hơn", đề ra những định hướng và biện pháp để tăng cường hợp tác kinh tế ASEM. Các vị lãnh đạo giao nhiệm vụ cho các Bộ trưởng nhanh chóng triển khai Tuyên bố quan trọng này. 2.3. Các vị lãnh đạo nhất trí cần tăng cường và tập trung các hoạt động kinh tế ASEM vào xúc tiến và thuận lợi hóa thương mại và đầu tư Á-Âu; tăng cường hợp tác và phối hợp trong các vấn đề tài chính bao gồm cả khả năng hợp tác sâu rộng hơn trên các thị trường trái phiếu khu vực; mở rộng hợp tác trong những lĩnh vực cùng quan tâm như công nghệ thông tin và truyền thông, kinh tế tri thức, năng lượng, giao thông, du lịch, quyền sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp vừa và nhỏ; đối thoại về việc làm; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững và giảm khoảng cách về phát triển giữa các đối tác ASEM; nâng cao vai trò và sự tham gia của giới doanh nghiệp. 2.4. Các vị lãnh đạo tỏ ý quan ngại trước việc giá dầu cao có thể làm chậm tăng trưởng kinh tế. Các vị lãnh đạo thỏa thuận cần kêu gọi các nước sản xuất dầu cần cung cấp đầy đủ để bảo đảm giá dầu phải chăng và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo tồn năng lượng và tăng hiệu quả việc sử dụng dầu ở các nước. 2.5. Các vị lãnh đạo đánh giá cao những kiến nghị quan trọng và sâu sắc của Nhóm Đặc trách ASEM về quan hệ đối tác kinh tế Á-Âu chặt chẽ hơn và giao nhiệm vụ cho các Bộ trưởng và quan chức cao cấp xem xét và có khuyến nghị thực hiện, kể cả việc phát triển thị trường trái phiếu châu Á, nếu thấy có thực chất và khả thi, nhằm đạt được kết quả cụ thể. 2.6. Các vị lãnh đạo nhất trí thúc đẩy và tăng cường quan hệ tương tác giữa Chính phủ và giới doanh nghiệp nhằm tiến tới quan hệ đối tác kinh tế Á-Âu chặt chẽ hơn. Các vị lãnh đạo hoan nghênh các khuyến nghị của Diễn đàn Doanh nghiệp Á-Âu lần thứ chín về vấn đề này và giao nhiệm vụ cho các Bộ trưởng Kinh tế và Thương mại nghiên cứu khả năng áp dụng của những khuyến nghị này và báo cáo ASEM-6. 2.7. Các vị lãnh đạo khẳng định lại cam kết của mình đối với một hệ thống thương mại đa phương mở và công bằng trong khuôn khổ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và nhất trí tăng cường hơn nữa hợp tác và phối hợp trong ASEM trong các vấn đề liên quan đến WTO để vòng đàm phán Doha kết thúc thành công. Các vị lãnh đạo bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với việc Lào và Việt Nam sớm gia nhập WTO. 2.8. Các vị lãnh đạo chúc mừng các nước thành viên WTO đã đạt được thỏa thuận về khuôn khổ cho các cuộc đàm phán Chương trình nghị sự phát triển Doha (DDA) tại Giơnevơ, và kêu gọi các nước thành viên WTO triển khai các công việc còn lại để đạt được tiến bộ cân bằng và lâu dài trong các đợt đàm phán tương lai. 2.9. Các vị lãnh đạo hoan nghênh các sáng kiến về hội nhập kinh tế dựa trên chủ nghĩa khu vực không phân biệt đối xử và nhấn mạnh cần có những biện pháp bảo đảm rằng các thỏa thuận khu vực và song phương về hội nhập kinh tế phải phù hợp với các quy định của WTO. 3. Mở rộng và tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực khác 3.1. Các vị lãnh đạo công nhận rằng đối thoại và hợp tác giữa các nền văn hóa và văn minh là một trong những biện pháp hữu hiệu để nâng cao sự hiểu biết và khoan dung và tránh sự hiểu nhầm và xung đột giữa các dân tộc. Các vị lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại về các nền văn hóa và văn minh trong việc bảo vệ hòa bình, an ninh thế giới và hợp tác vì phát triển đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa. 3.2. Các vị lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố ASEM về Đối thoại giữa các nền Văn hóa và Văn minh, bày tỏ tin tưởng chung đối với chủ đề quan trọng này và khẳng định lại cam kết mạnh mẽ của mình đối với việc tăng cường hơn nữa đối thoại trong lĩnh vực này ở tất cả các cấp trong khuôn khổ ASEM trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và bình đẳng. 3.3. Các vị lãnh đạo hài lòng ghi nhận các hoạt động của ASEM trong việc thúc đẩy đối thoại giữa các nền văn hoá và văn minh, ủng hộ các khuyến nghị được các Bộ trưởng thông qua tại Hội nghị ASEM lần thứ nhất về văn hoá và văn minh được tổ chức tại Bắc Kinh vào tháng 12/2003, và yêu cầu hội nghị lần thứ hai được tổ chức tại Pháp năm 2005 đưa ra một kế hoạch dài hạn cho đối thoại và hợp tác của ASEM trong lĩnh vực quan trọng này. Các vị lãnh đạo khuyến khích Quỹ ASEF đóng góp hơn nữa vào quá trình đối thoại này bằng việc triển khai các hoạt động và chương trình cụ thể. Các vị lãnh đạo cũng hoan nghênh cuộc đối thoại giữa các tôn giáo dự kiến họp tại Inđônêxia năm 2005. 3.4. Các vị lãnh đạo nhấn mạnh rằng đa dạng văn hóa là di sản chung của nhân loại, và nhất trí cần tăng cường sự thống nhất trong đa dạng và tôn trọng giá trị bình đẳng của tất cả các nền văn hóa và văn minh. Các vị lãnh đạo đặc biệt nhấn mạnh sự cần thiết phải bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc trước sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin, truyền thông và toàn cầu hóa, và bác bỏ sự áp đặt và phân biệt về giá trị văn hóa dưới bất kỳ hình thức và biểu hiện nào. Các vị lãnh đạo đã nhấn mạnh cam kết của mình tiếp tục đối thoại trong khuôn khổ UNESCO trong quá trình đàm phán một công ước về đa dạng văn hóa. 3.5. Công nhận tầm quan trọng và tiềm năng của hợp tác Á-Âu trong nhiều lĩnh vực như phát triển xã hội, lao động và việc làm, giáo dục và đào tạo, y tế, môi trường, các vị lãnh đạo nhất trí mở rộng và tăng cường hơn nữa hợp tác ASEM trong các lĩnh vực này và giao nhiệm vụ cho các Bộ trưởng đề ra các chương trình có hành động và hiệu quả thiết thực để đạt được những mục tiêu đề ra. 3.6. Các vị lãnh đạo đánh giá cao những hoạt động do Quỹ ASEF triển khai nhằm thúc đẩy giao lưu nhân dân, văn hóa và tri thức giữa châu Á và châu Âu, và thông qua các khuyến nghị về "Chiến lược Quản lý và Ổn định Tài chính Lâu dài của ASEF" (phần phụ lục) nhằm khuyến khích phát triển hơn nữa các hoạt động của Quỹ phù hợp hơn nữa với tiến trình ASEM. Các vị lãnh đạo hoan nghênh việc triển khai Trang thông tin ASEM như một dự án thí điểm của ASEF và khuyến khích các nước đối tác mới tham gia ASEF và Hội đồng Thống đốc ASEF tiến hành các công việc cần thiết để đại diện của các nước thành viên ASEM mới có thể tham dự cuộc họp Hội đồng Thống đốc ASEF vào tháng 11/2004 tại Hà Nội. 4. Những diễn biến gần đây trong tình hình hai khu vực 4.1. Các vị lãnh đạo hoan nghênh tiến trình hội nhập của Liên minh châu Âu, kể cả việc mở rộng thành viên gần đây. Điều này góp phần tăng cường hòa bình, ổn định và phát triển tại châu Âu. Các vị lãnh đạo cũng hoan nghênh những cố gắng tiến tới hợp tác chặt chẽ hơn nữa tại châu Á, đặc biệt là quyết tâm của ASEAN nhằm xây dựng một Cộng đồng ASEAN vào năm 2020, thể hiện cụ thể trong Hiệp ước Bali II, cũng như việc tăng cường hợp tác trong khuôn khổ ASEAN+3, Đối thoại Hợp tác châu Á và hợp tác ba bên giữa Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. 4.2. Các vị lãnh đạo ghi nhận rằng những phát triển gần đây trong tình hình châu Á và châu Âu đem lại cả cơ hội lẫn thách thức cho ASEM đang trong quá trình tăng cường đối thoại và hợp tác. Các vị lãnh đạo kêu gọi các thành viên ASEM hết sức cố gắng tận dụng mọi tiềm năng để nâng cao sức mạnh tổng hợp Á-Âu và đối phó hữu hiệu với các thách thức, kể cả hệ lụy có thể có đối với việc tăng cường quan hệ đối tác Á-Âu. 4.3. Các vị lãnh đạo bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên thông qua giải pháp hòa bình và quá trình đàm phán 6 bên và kêu gọi sớm nối lại đàm phán 6 bên. Các vị lãnh đạo khuyến khích các bên tiếp tục có những biện pháp phối hợp giải quyết vấn đề hạt nhân và những mối quan tâm khác. Các vị lãnh đạo ủng hộ tiếp tục đối thoại và hợp tác giữa Hàn Quốc và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, đóng góp vào sự nghiệp thúc đẩy hòa bình và thịnh vượng chung trên bán đảo Triều Tiên. 4.4. Các vị lãnh đạo đã thảo luận tình hình Trung Đông và kêu gọi hai bên thực hiện nghĩa vụ của mình theo lộ trình nhằm dọn đường cho một giải pháp hai nhà nước. 4.5. Các vị lãnh đạo khẳng định sự ủng hộ của mình đối với những cố gắng của Chính phủ Lâm thời Irắc nhằm bảo đảm an ninh và ổn định cho Irắc và bày tỏ ý sẵn sàng can dự cùng Liên Hợp Quốc và cộng đồng quốc tế nhằm đạt các mục tiêu này và đóng góp cho công cuộc tái thiết Irắc. Các vị lãnh đạo mong tổng tuyển cử sẽ được tổ chức tại Irắc như đã định vào tháng 1/2005 và ngay sau đó là việc thiết lập một chính phủ Irắc được bầu theo hiến pháp. 4.6. Các vị lãnh đạo bày tỏ sự ủng hộ đối với công cuộc tái thiết và ổn định Ápganitxtan cũng như ủng hộ Chính quyền lâm thời Ápganixtan. Các vị lãnh đạo lo ngại ghi nhận mối đe dọa tiếp tục do những hoạt động khủng bố, việc sản xuất và buôn lậu thuốc phiện gây ra và nêu lại nhu cầu cần thiết phải giải trừ quân bị và phục viên toàn diện và tái hòa nhập tất cả các phe phái vũ trang. Các vị lãnh đạo hoan nghênh cuộc bầu cử Tổng thống diễn ra ngày 9/10/2004 và bày tỏ hy vọng rằng điều này sẽ ổn định quá trình dân chủ hóa và mang lại hòa bình và an ninh cho Ápganixtan. 4.7. Các vị lãnh đạo ghi nhận thông báo của Trưởng Đoàn Mianma về tình hình chính trị gần đây ở Mianma. Các vị lãnh đạo khuyến khích các bên liên quan ở Mianma cùng hợp tác với nhau để đảm bảo có thành công cho quá trình hòa giải dân tộc. Đại hội Quốc dân phải là một nhân tố quan trọng trong quá trình hòa giải dân tộc và là một diễn đàn cho các cuộc thảo luận thực sự mở với sự tham gia của tất cả các nhóm chính trị khác nhau trong nước. Các vị lãnh đạo mong muốn những hạn chế đối với các đảng chính trị sẽ sớm chấm dứt như lời bảo đảm của Mianma. Các vị lãnh đạo khẳng định ủng hộ của những cố gắng của đặc phái viên của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc. 5. Thúc đẩy tiến trình ASEM 5.1. Hài lòng ghi nhận sự phát triển năng động và những kết quả quan trọng đã đạt được của tiến trình ASEM từ khi hình thành cho đến nay, các vị lãnh đạo nhấn mạnh ASEM cần trở thành nền tảng và khuôn khổ để thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện giữa châu Á và châu Âu trong thế kỷ 21. Để đạt được mục đích đó, các vị lãnh đạo nhất trí cần làm cho Diễn đàn hợp tác ASEM sống động hơn và thực chất hơn, chuyển sang tăng cường hợp tác với những mục tiêu và chương trình, dự án cụ thể. Các vị lãnh đạo giao nhiệm vụ cho các quan chức cao cấp xác định những lĩnh vực hợp tác cụ thể để Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao họp tại Tôkyô năm 2005 xem xét. 5.2. Các vị lãnh đạo nhất trí rằng ASEM là một tiến trình mở, tiệm tiến và không chính thức, và cần tiếp tục dựa trên những mục tiêu và nguyên tắc chính đã được đưa ra trong Khuôn khổ hợp tác Á-Âu (AECF 2000) thông qua tại ASEM 3. Các vị lãnh đạo khẳng định lại cam kết tham gia đầy đủ ở cấp cao nhất của tất cả các vị lãnh đạo đối với tiến trình ASEM cũng như sự cần thiết phải thúc đẩy hợp tác đồng đều trên cả ba trụ cột chính: củng cố đối thoại chính trị, tăng cường hợp tác kinh tế và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khác. 5.3. Các vị lãnh đạo cũng nhất trí cần tiếp tục cải thiện cơ chế điều phối và điều hành trong ASEM cho tương xứng với tính chất cũng như mức độ phát triển của ASEM. Để đạt được mục tiêu trên, các vị lãnh đạo nhất trí thông qua "Khuyến nghị về Cải tiến phương thức làm việc trong ASEM" của các Bộ trưởng Ngoại giao (trong phụ lục). Khuyến nghị này được coi là một phần của AECF-2000. 6. Mở rộng ASEM 6.1. Các vị lãnh đạo nhiệt liệt chào mừng 13 thành viên mới gia nhập ASEM, đó là Vương quốc Campuchia, Cộng hòa Síp, Cộng hòa Séc, Cộng hòa Étxtônia, Cộng hòa Hunggary, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Cộng hòa Látvia, Cộng hòa Lítva, Cộng hòa Manta, Liên bang Mianma, Cộng hòa Ba Lan, Cộng hòa Xlôvakia và Cộng hòa Xlôvenia. 6.2. Các vị lãnh đạo đánh giá cao việc mở rộng thành viên này và cho rằng đây là một bước phát triển quan trọng của tiến trình ASEM, và nhấn mạnh rằng sự tham gia của 13 thành viên mới sẽ tạo ra động lực lớn hơn cho tiến trình ASEM, giúp mở rộng và nâng cao đối thoại và hợp tác Á-Âu. Các vị lãnh đạo nhấn mạnh sự cần thiết phải giúp đỡ và tạo điều kiện cho các thành viên mới tham gia tích cực vào tiến trình ASEM, nhằm tăng cường tính thống nhất trong đa dạng của ASEM. 6.3. Đồng thời với việc nhấn mạnh nhu cầu củng cố tiến trình ASEM sau khi mở rộng, các vị lãnh đạo đồng ý xem xét việc mở rộng quá trình trong tương lai, cân nhắc tới quá trình tiếp tục mở rộng của Liên minh châu Âu và vai trò quan trọng của các ứng viên. Các vị lãnh đạo giao cho Bộ trưởng Ngoại giao, trên cơ sở những ý tưởng đề xuất tại ASEM 5, nghiên cứu và đệ trình các khuyến nghị nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ chế hợp tác của ASEM cùng khả năng mở rộng thành viên trong tương lai. 7. Các vị lãnh đạo đã thông qua danh sách các sáng kiến thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực (trong phụ lục) và chương trình làm việc của ASEM trong giai đoạn 2004-2006 (trong phụ lục). 8. Các vị lãnh đạo cảm ơn và chấp thuận đề nghị của Phần Lan đăng cai tổ chức Hội nghị cấp cao ASEM 6 và hẹn gặp lại vào năm 2006. Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam
|
Nhà văn Thuận nhắn các bạn trẻ, "nếu cần danh vọng, cần tiền tài thì không nên viết văn viết thơ," trong Bàn tròn thứ Năm của BBC hôm 22/10 về chủ đề đạo văn.
|
'Nên chơi đẹp trong văn chương'
|
Nhà văn Thuận tham gia thảo luận của BBC từ Paris Tác giả của nhiều tiểu thuyết xuất bản ở Việt Nam và Pháp khẳng định, "văn thơ đối với tôi là một cuộc chơi và đã chơi thì nên chơi cho đẹp." (Xem lại thảo luận tại: http://bit.ly/1NVAjfc) Nhà thơ Lý Đợi cũng cho rằng, tuy sự việc Phan Huyền Thư có lẽ đã kết thúc, "nhưng vấn đề đạo văn ở Việt Nam chưa bao giờ kết thúc mà càng lúc càng nhiều hơn vì nhiều lý do, trong đó có chuyện thành tích trong nghiên cứu, sáng tạo, những thành tích mà người cầm bút muốn hướng đến, vì thế mà rất nhiều người đã đi vào con đường đạo văn." "Chúng ta nếu soi vào các văn bản khoa học, văn bản hàn lâm ở cấp độ nghiên cứu này kia thì mức độ đạo văn vừa kinh khủng, trắng trợn mà tinh vi lắm. Cái tạm gọi là giới tinh hoa đã như vậy rồi thì cái đại chúng, cái phổ thông nó sẽ đi theo hệ quả tất yếu." nhà phê bình văn học nhận xét. Nhà thơ đương đại với bút danh Lu, cho rằng đạo văn trong thời công nghệ thông tin "là hành động rất dại dột". "Khi đạo văn người khác tức là mình đã nghĩ mình không đủ tài năng để tạo ra tác phẩm hay, hoặc là do lười biếng." Bài Bạch lộ trong tập thơ Sẹo Độc lập của Phan Huyền Thư bị cáo buộc đạo lại bài Buổi sáng của bà Phan Ngọc Thường Đoan. Hôm 20/10, Hội Nhà văn Hà Nội quyết định thu hồi giải thưởng đã trao tập thơ Sẹo Độc lập. Và đến hôm 22/10, nhà thơ Phan Huyền Thư đã chính thức xin lỗi lần thứ hai bà Phan Ngọc Thường Đoan về vụ việc này. 'Ranh giới mỏng manh'? Nhà thơ Lu Khi được hỏi đâu là ranh giới giữa việc bị ảnh hưởng, lấy cảm hứng từ một tác giả, tác phẩm nào đó và sao chép, nhà thơ Lý Đợi cho rằng, ranh giới này rất mỏng manh, dễ vỡ ở Việt Nam. Nhưng nhà thơ Lu nói tuy việc tác giả bị ảnh hưởng vẫn thường xảy ra, và ngay khi tác giả dùng ngôn ngữ đã là một sự mô phỏng, song người sáng tác cần có "nỗ lực của riêng mình, nỗ lực truyền tải cảm giác cho người khác", nhà thơ trẻ đương đại nói thêm, "và sớm muộn gì ăn cắp của người khác cũng bị phát hiện thôi". Đồng tình với quan điểm của Lu, hay tên thật là Nguyễn Hoàng Nam, nhà văn Thuận khẳng định, đây là ranh giới rất rõ ràng, "không có gì nhập nhờ". "Không một tác phẩm nghệ thuật nào xuất phát từ số 0 cả, trong mọi ngành. Bây giờ sống ở năm 2015, tất nhiên bạn có bị ảnh hưởng, nhưng nó chỉ dừng lại ở ảnh hưởng thôi." Nhà văn dẫn lại lời của tác giả Phạm Thị Hoài: "Những người như thế hệ của chị Hoài đã học được rất nhiều từ nhà thơ Trần Dần, nhưng nó chỉ là hạt giống thôi. Nếu muốn làm nên một tác phẩm thì phải bỏ sức cá nhân mình vào đó." "Sáng tác đối với tôi là công việc hoàn toàn cá nhân. Nó rất riêng tư. Tôi không hiểu làm sao có thể lấy tác phẩm của người khác và lấy tên mình vào đó." Chữ 'Đạo' Nhà phê bình Lý Đợi cho rằng, nếu có ý kiến nói những người đạo văn là 'bệnh' thì số thạc sỹ, tiến sỹ đã đạo luận văn 'còn bệnh nhiều hơn' Từ khía cạnh luật pháp, ông Phan Vũ Tuấn, chánh Văn phòng Hội Sở hữu Trí tuệ TPHCM nhận xét, cách dùng từ đạo văn không chính xác khi pháp luật Việt Nam cũng như pháp luật quốc tế không có khái niệm này. "Chúng ta không thể quy kết một người vào tội mà pháp luật không quy định. "Sao chép như thế nào thì được coi là vi phạm? Như ở một số quốc gia, sao chép trên 20% đã bị coi là sao chép rồi. Ở Việt Nam không có quy định cụ thể về vấn đề này mà quy định là nếu sao chép phần trọng yếu của tác phẩm mới là sao chép. "Toàn bộ những sự mà chúng ta cho rằng trường hợp này có đạo thơ, đạo văn hoàn toàn là mang tính cảm tính," luật sư chuyên về bản quyền nói. Tuy nhiên nhà thơ và là một trong những thành viên chính của nhóm Mở Miệng cho rằng, cách dùng từ 'đạo' như để chỉ tới một thứ bị ăn cắp. "Chữ đạo văn ở Việt Nam, người ta muốn đánh vào yếu tố đạo đức, cách dùng của người ta cũng như đạo chích, đạo tặc vậy," anh Lý Đợi nói trong chương trình của BBC. Tác giả của Paris 11/8', và gần đây nhất là tiểu thuyết 'Chỉ còn 4 ngày là đến tháng Tư' nhận xét, chuyện ăn cắp đã quá phổ biến ở Việt Nam, đến nỗi "ăn cắp một bài thơ thì nhiều người cũng nói là thôi bỏ qua đi, phụ nữ mà". "Tôi nghĩ tinh thần làng xã, tinh thần ba phải của người Việt cũng khá cao. "Các bạn biết là làng văn làng thơ Việt Nam bây giờ nó yếu kém lắm. Tôi không hiểu là bao giờ nó sẽ mạnh lên, bao giờ sẽ đi được với các làng văn quốc tế, nhưng tôi chỉ muốn làm sao là ít ra nó yếu thì cũng phải trong sạch một chút." 'Tài sản trí tuệ' Luật sư Phan Vũ Tuấn, Chánh Văn phòng Hội Sở hữu Trí tuệ TPHCM Luật sư Phan Vũ Tuấn bày tỏ sự bất đồng quan điểm đối với một số thông tin về bản quyền được đưa trên truyền thông Việt Nam gần đây. Anh cho rằng, một tác phẩm được bảo hộ ngay khi tác giả đặt bút xuống viết ra tác phẩm đó, mà không cần phải đăng ký bản quyền. "Khi anh đặt cây bút lên trên tờ giấy hay khi bàn phím của anh khắc được vào trong ổ cứng những dấu hiệu liên quan đến bài thơ đó thì bất cứ hình thức nào anh đã viết ra thì anh được bảo hộ ngay thời điểm đó." Việc đăng ký bản quyền sẽ giúp tác giả đó không phải chứng minh khi có tranh chấp xảy ra mà nhiệm vụ chứng minh quyền tác giả thuộc về người còn lại. "Cơ quan duy nhất tại Việt Nam có thể chứng minh rằng tờ giấy đó có hiệu lực để đẩy nghĩa vụ chứng minh thuộc về bên còn lại là Trung tâm Bản quyền tác giả thuộc Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch và thể thức đăng ký rất rõ ràng, chi phí thấp," luật sư nhấn mạnh. Anh cũng đưa ra lời khuyên tới các nghệ sỹ 'lười' đi đăng ký bản quyền là mỗi năm tự gom tác phẩm của mình lại rồi gửi đảm bảo qua bưu điện và giữ phong bì đó làm bằng chứng. Luật sư Tuấn nói việc Việt Nam gia nhập Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) gần đây khiến người tiêu dùng Việt cũng như các nhà kinh doanh sản phẩm trí tuệ buộc phải nâng cao ý thức. "Tuy nhiên việc vi phạm quyền sở hữu trí tuệ cũng phụ thuộc nhiều vào việc cộng đồng được giáo dục về sở hữu trí tuệ như thế nào. "Nếu như ngay từ nhỏ chúng ta không cho rằng sao chép bài của bạn bè là việc xấu, thì lớn lên chúng ta có thể sao chép nhiều thứ khác nhau. "Nên gọi là tài sản trí tuệ. Nếu là những gì chúng ta làm ra, là tài sản của chúng ta thì chúng ta sẽ bảo vệ nó tốt hơn, chúng ta thấy đó là tài sản của người khác thì chúng ta sẽ không xâm phạm." Xem lại toàn bộ chương trình tại: http://bit.ly/1NVAjfc. Bàn tròn thứ Năm là chương trình thảo luận về các vấn đề thời sự của Việt Nam và thế giới, phát trực tiếp vào lúc 19h30 (giờ Việt Nam), thứ Năm hàng tuần, trên kênh YouTube của BBC Tiếng Việt.
|
BBC Future trong Phần 1 đã giới thiệu với quý vị năm bước đi đầu tiên trong quá trình tiến tới sở hữu vũ khí hạt nhân. Dưới đây là năm bước tiếp theo.
|
Đường dẫn tới quyền lực hạt nhân
|
Xem bài Mười bước để trở thành cường quốc hạt nhân (Phần 1) Bước 6: Chọn mẫu Ngay từ quá trình chờ đợi để làm giàu uranium, một quốc gia đã cần bắt đầu suy nghĩ về thiết kế bom họ sẽ làm. Trước hết là cần phải tính xem họ muốn có loại vũ khí hạt nhân gì. Nếu muốn có một thứ để có thể đe dọa ngầm, hoặc một thiết bị nhằm làm chỗ dựa cho một chế độ đang bị lung lay ở trong nước, thì vũ khí dạng súng là thích hợp. Thiết bị này đòi hỏi nhiên liệu tốn hơn gấp đôi so với vũ khí hạt nhân thông thường, và ta không thể đặt nó lên hỏa tiễn một cách dễ dàng. Tuy nhiên, thiết kế này chắc chắn sẽ thành công ở ngay trong lần bắn thử đầu tiên. Nếu muốn chế tạo thứ có thể phóng ra một cách nhanh chóng thì nên chọn mẫu vũ khí lắp ráp khép kín. Các vũ khí lắp ráp khép kín hoạt động bằng cách các khối chất nổ được xếp xung quanh một lõi uranium-235 hình cầu. Khi các khối chất nổ bị kích hoạt đồng thời, chúng sẽ nén lõi khối cầu uranium lại cho tới khi đạt mức giải thoát năng lượng. Việc này đòi hỏi phải tính toán thời gian vô cùng chính xác và cần có một thiết bị "kích nổ" neutron khó có thể bắt chước để làm ra cái tương tự, và thiết bị này sẽ khiến cho vũ khí nổ đúng lúc. Loại vũ khí lắp ráp khép kín có ưu thế là đòi hỏi ít nhiên liệu hơn và có thể gắn trên hỏa tiễn. Các bằng chứng do Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế (IAEA) thu thập được cho thấy Iran đang theo đuổi loại thiết kế này. Việc tự đưa ra một thiết kế đơn giản sẽ khó khăn tới mức nào? "Chả có gì khó cả," John Coster-Mullen nói. Ông là một tài xế xe tải vùng Waukesha, Wisconsin, người đã dành cả đời tìm hiểu về "Little Boy" (Nhóc con) và "Fat Man" (Gã bự), hai vũ khí hạt nhân đầu tiên từng được sử dụng. Các mẫu thiết kế mà ông đưa ra được giới chuyên gia đánh giá là đáng tin. Coster-Mullen đã mất 19 năm để đưa ra các bản vẽ, nhưng một nhóm nhỏ các kỹ sư và các chuyên gia vật lý có lẽ sẽ chỉ cần vài tháng là đạt được kết quả tương tự. Bước 7: Sản xuất Ở giai đoạn này, quốc gia muốn sở hữu vũ khí hạt nhân có lẽ đã có trong tay mẫu thiết kế cần thiết và có đủ chất uranium-235 được làm giàu. Thế nhưng mọi thứ vẫn chưa sẵn sàng. Trước tiên, nhóm các khoa học gia cần phải chuyển hoá uranium từ dạng khí sang dạng kim loại. Công thức đơn giản là chỉ cần dùng nước, acid hudrofluoric và chất magnesium. Sau khi chuyển hoá thành dạng kim loại, công việc tiếp theo là cho nó ra sản phẩm ở hình dạng thích hợp: dạng hai nửa hình cầu nếu để làm vũ khí lắp ráp khép kín, hoặc dạng đĩa cho thiết bị kiểu súng. Công đoạn này cần tiến hành hết sức cẩn thận và không được xử lý quá ồ ạt cùng lúc, theo nhà vật lý James Acton từ Carnegie Endowment for International Peace. "Nếu quý vị sơ sảy gì trong giai đoạn này thì sẽ có nguy cơ xảy ra tai nạn nghiêm trọng," ông nói. Nó sẽ không tạo thành một vụ nổ hạt nhân thực sự, nhưng đủ mạnh để phá huỷ nhà máy và có lẽ sẽ khiến cho bất kỳ ai làm việc ở đó nhiễm lượng phóng xạ gây tử vong. Bước 8: Phát triển hệ thống phóng vũ khí Nhà máy hạt nhân Chernobyl đặt tại Ukraine thuộc Liên Xô cũ đã bị nổ tung do tai nạn hồi 4/1986 Một vũ khí hạt nhân sẽ không tác dụng gì trừ phi có cách để bắn được nó vào kẻ thù. "Các quốc gia ưa vũ khí hạt nhân cũng rất thích hoả tiễn," Jeffrey Lewis nói. Hoả tiễn tầm ngắn có thể mua được từ những quốc gia ngang ngược như Bắc Hàn. Thế nhưng hoả tiễn đạn đạo tầm xa là thứ được kiểm soát chặt chẽ, và việc phát triển một hoả tiễn thì cũng khó không kém gì việc sản xuất ra vũ khí hạt nhân. Các hoả tiễn đạn đạo xuyên lục địa phải có trọng lượng càng nhẹ càng tốt, theo chuyên gia trong lĩnh vực này là David Wright từ Union of Concerned Scientists. Vấn đề là trọng lượng nhẹ khiến cho việc điều khiển hoả tiễn nhắm trúng đích là việc rất khó, và thất bại đã từng xảy ra trong những cuộc phóng thử nghiệm của Bắc Hàn. Nếu không phải là hoả tiễn đạn đạo thì có thể dùng các loại khác như vũ khí phóng đi từ tàu ngầm tàng hình hay từ tên lửa tuần du, là những thứ còn phức tạp hơn nữa, hoặc dùng tới máy bay ném bom. Lựa chọn cuối cùng, dùng máy bay ném bom, tuy chậm và có những nhược điểm nhưng có lẽ là cách hay nhất về mặt công nghệ cho một quốc gia mới bắt đầu bước vào cuộc chơi. Bước 9: Thử nghiệm Ngay cả khi đã làm ra được một vũ khí dạng súng đơn giản thì một quốc gia cũng sẽ cần tiến hành vụ thử hạt nhân. Ngày nay, các vụ thử được tiến hành dưới lòng đất để đảm bảo hạn chế mức độ lan xa của bụi phóng xạ, do đó sẽ cần đào hố hoặc tìm một hầm mỏ bỏ hoang, nơi sau này có thể được lấp lại bằng đá sỏi. Bắc Hàn đã nhiều lần tuyên bố tiến hành thử nghiệm hạt nhân Vụ thử sẽ không tạo ra một đám mây hình nấm nhưng sẽ vẫn dễ dàng bị phát hiện. Tổ chức Comprehensive Test Ban Treaty Organisation ở Vienna điều hành một mạng lưới máy đo địa chấn và máy phát hiện radionuclide toàn cầu rất nhạy cảm, có khả năng phát hiện ra những vụ nổ hạt nhân dù chỉ là rất rất nhỏ. "Tôi cho rằng hầu hết các quốc gia đều không thử nghiệm thực sự nhiều như họ tỏ vẻ," Lewis nói. Tiến hành thử nghiệm một vũ khí nghĩa là quý vị đã gửi ra một thông điệp mạnh mẽ rằng quý vị đã trở thành thành viên của câu lạc bộ hạt nhân, và do vậy, quý vị đòi các nước khác phải tôn trọng mình. Việc đó có thể cũng giúp làm tăng vị thế của quý vị trong mắt dân chúng trong nước. Tuy vậy, không phải ai cũng tiến hành thử hạt nhân. Chẳng hạn như Israel chưa bao giờ chính thức tiến hành một vụ nổ hạt nhân cả. Bước 10: 'Tận hưởng' lệnh trừng phạt Đến lúc này thì quốc gia khao khát có vũ khí hạt nhân đã trải qua nhiều năm cố gắng và đã chi nhiều triệu đô la vào chương trình hạt nhân của mình. Quý vị có thể nghĩ rằng toàn bộ những việc đã làm lẽ ra phải khiến quý vị được tán thưởng nồng nhiệt, nhưng thực ra thì nó sẽ khiến quý vị bị giáng những biện pháp trừng phạt nặng nề. Sau khi Bắc Hàn tiến hành vụ thử hạt nhân đầu tiên hồi 10/2006, Liên hợp quốc đã áp các lệnh trừng phạt nghiêm khắc khiến cho nền kinh tế nước này suy sụp. Tương tự, Iran phải đối diện với đe doạ trừng phạt nếu không mở cửa chương trình nghiên cứu hạt nhân của mình cho các thanh sát viên quốc tế. "Tôi nghĩ là rất nhiều quốc gia, mà có lẽ là hầu hết các nước, đều có khả năng sản xuất vũ khí hạt nhân," Joshua Pollack nói. Nhưng chỉ rất ít nước thực sự muốn tiến hành phát triển vũ khí hạt nhân. Pollack tin rằng đó là bởi hầu hết các quốc gia đều nhận thức được là một vũ khí hạt nhân sẽ không mấy giúp ích trong việc làm cho quốc gia đó trở nên an toàn hơn. "Một trái bom thì không giống như một chiếc xe tăng hay một chiếc máy bay - quý vị không thể bảo vệ chiến tuyến của mình bằng một trái bom được," ông nói. "Tất cả những gì quý vị có thể làm chỉ là đe doạ san phẳng đối phương mà thôi." Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Future.
|
Vụ cáo buộc xâm hại tình dục liên quan ông Lương Quốc Dũng, phó chủ nhiệm ủy ban TDTT Việt Nam, tiếp tục là chủ đề lớn trên nhiều tờ báo ở Việt Nam.
|
Luật sư nói về cáo buộc tình dục
|
Phương tiện truyền thông trong nước đăng tin bà Nguyễn Thị Quỳnh Nga, 22 tuổi, đã tự nộp mình cho công an Hà Nội. Bà Nga bị cáo buộc là có vai trò môi giới trong vụ xâm hại tình dục đang gây xôn xao trong dư luận trong nước. Trước dịp Tết âm lịch, ông Lương Quốc Dũng chuẩn bị nhận một giải thưởng của chính phủ vì đóng góp cho hoạt động thanh niên và vào việc tổ chức thành công Sea Games. Tuy vậy, buổi lễ này sau đó không tiến hành. Trong số các hãng tin tiếng Anh, có hãng AFP đã đưa tin về vụ việc này. Theo hãng AFP, luật pháp Việt Nam quy định tội danh hiếp dâm trẻ dưới tuổi thành niên có thể bị xử phạt từ năm năm tù đến chung thân. Ý kiến luật sư Luật sư Nguyễn Trọng Tỵ, chủ nhiệm Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội nói 'các cơ quan thông tin đại chúng phải chịu trách nhiệm về thông tin đăng tải trước pháp luật'. Ông nói nếu tin đăng không chính xác thì người bị đăng sai có quyền kiện. Ông Tỵ nói rằng “không biết các cơ quan truyền thông nắm vấn đề ở mức nào nhưng họ dường như có một cơ sở rõ ràng nào đó nên họ mới dám đăng”. Luật sư Nguyễn Trọng Tỵ nói rằng việc các nhà báo viết cụ thể đến như vậy chính là ‘một sức ép đối với các cơ quan tiến hành tố tụng không thể bỏ qua’. Và ông nói thêm rằng các cơ quan tiến hành tố tụng có làm khách quan hay không lại là vấn đề khác. Còn luật sư Nguyễn Đăng Trừng, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư Tp HCM, từng bào chữa cho ông Trương Văn Cam, nói rằng truyền thông không nên đăng tải như vậy. Ông Trừng nói nên để cơ quan điều tra làm cho khách quan bởi ông nói rằng truyền thông “đi trước” như vậy thì làm sao đảm bảo chính xác về thông tin. Luật sư Trừng nói rằng ông không đồng tình với việc đăng tải trên báo chí những tin như vậy bởi điều đó sẽ gây khó khăn không chỉ cho người liên quan mà cho cả luật sư sau này bào chữa cho thân chủ. Luật sư Trừng nói rằng ‘người ta phạm tội dù nghiêm trọng đến đâu cũng vẫn nên đi theo từng bước điều tra nhằm đảm bảo tính khách quan’. ......................................................................................................... Trần Dũng, TP. HCM Về cơ sở vụ án thì luật sư Trừng và cô Mai khỏi lo. Ở Việt Nam Các phóng viên phải cận thận gấp bội lần các phóng viên nước ngoài về mặt chứng cứ, đặc biệt là các vụ án liên quan đến các quan chức. Về việc luật sư Trừng sợ khó khăn cho việc bào chữa sau này, nói thật, tôi nghe nhiều bài bào chữa của luật sư qua vài vụ án kể cả của luật sư Trừng, biết rằng vai trò của luật sư là tìm mọi cách gỡ tội cho bị cáo chứ không phải là đi tìm sự thật, nhưng lý lẽ của các luật sư đến đứa con nít nghe cũng mắc cười. Phạm Liêm, Huế Theo tôi nghĩ nếu như báo chí không đăng tải thì câu chuyện vẫn nằm yên tại chỗ giống như sự "mãi lộ đường sông" của các cảnh sát (báo tuổi trẻ đăng) là dân đã phản ánh từ lâu nhưng người ta không chịu điều tra, đén khi nhà báo gõ cửa người ta mới vào cuộc. Dân đen, TP. HCM Tôi đồng ý với Vua Nói Phét ở Hà NộI là không nên bất cứ thứ gì cũng lôi ĐCSVN hay chính trị hóa. Chỉ những việc gì tốt đẹp thì hãy lôi Đảng của chúng ta vào mà tô son lên, còn những việc không tốt đẹp thì có hàng trăm cái “phạm trù” để chúng ta trút bỏ lên nó. Thí dụ, nếu một cơ quan làm ăn bết bát, thất bại, lãnh đạo tham ô thì nó thuộc về phạm trù kinh tế. Còn nếu nó ăn nên làm ra thì đó là do có sự lãnh đạo sáng suất của đảng ta (nếu là quốc doanh) hoặc do chính sách thông thoáng của đảng ta (nếu là tư nhân). Học sinh mà bỏ học, thiếu văn hóa, đánh thầy thì nó thuộc vào cái phạm trù giáo dục và đạo đức, còn nếu học sinh giỏi thì là nhờ sự quan tâm đặc biệt của đảng đối với ngành giáo dục….. Sẽ còn hàng triệu thí dụ khác để ta trút bỏ cái xấu, cái sai vào các “phạm trù” dù cái xấu, cái sai ấy là của đảng ta. Nói thì như thế nhưng tôi cũng không biết cái xấu, cái sai của đảng thì chúng ta có nên lôi đảng vào cuộc hay trút bỏ nó lên cái “phạm trù” nào? Ý kiến của Vua Nói Phét có thể coi là tiêu biểu cho ý kiến của những ngườI yêu đảng. Bình, TP. HCM Ở Việt Nam nếu không làm như thế (Báo chí lên tiếng trước), thì những vụ như vậy sẽ rất dễ dàng "chìm xuồng". Tôi xin không nêu dẫn chứng. Cứ theo câu khẩu hiệu "Mỗi người dân là một chiến sĩ trên mặt trận an ninh tổ quốc" thì một nhà báo nào đó có quyền tri hô ầm lên khi họ thấy có đủ bằng chứng về tội ác. Chi, TP. HCM Tôi rất đồng ý với Luật sư Tỵ khi ông nói ‘một sức ép đối với các cơ quan tiến hành tố tụng không thể bỏ qua’. Cái bỏ qua đã nhiều quá rồi. Bỏ qua vì che chở tay chân. Bỏ qua vì mua chuộc quan chức. Bỏ qua vì áp lực với nạn nhân ... Nhưng tất cả sẽ bằng thừa. Tôi thấy có vẻ là vụ này đã thuận lợi cho ông quan thể thao rồi đấy. Đã có những bài báo đánh vào em gái nạn nhân 13 tuổi là : emm đã bỏ học từ lâu, em vẫn cứ hớn hở chứ chẳng có gì là vừa bị xâm phạm tình dục, tệ hơn nữa chính em lại đi tìm Nga "chọi" để tìm mối bán trinh ... Tất cả những điều này thấy trên vnexpress . Cuối cùng tôi tin là ông quan này bị oan. Em gái nạn nhân 13 tuổi đã trông gà hóa vịt . Mọi việc rồi sẽ êm thắm không có gì mà ầm ĩ . Giống như hoa hậu Mai Phương độ nào mà thôi. Một số người Việt hải ngoại cứ tưởng bở, cứ chờ đợi rồi tẽn tò. Lệnh Hồ, Nha Trang Tôi đồng ý với ngài Con Đỏ. Trên báo Thanh niên, cụ Trần Bạch Đằng đòi đem ông Dũng ra bắn bỏ, cũng nên nói thêm rằng cụ nói với việc làm của ông Dũng thì nếu cụ đang nằm dưới mồ cụ cũng phải mò dậy chửi, chứ đang hấp hối phải thở bằng ô xy như hiện nay thì cụ phải lên lớp cho một bài, lời lẽ có đanh thép nhưng hơi lẩm cẩm. Cụ còn nói là nếu điều tra ra đó là "âm mưu phá hoại của kẻ thù vu khống cán bộ ta" thì ....cụ thở phào nhẹ nhõm. Thật ra thì hiện nay mà tìm được một chú cán bộ coi cho được được một chút thì mới khó chứ còn những người như ông Dũng thì đâu phải hiếm. Tiến, TP. HCM Đúng là báo chí đăng lên gây khó dễ cho xét nhưng báo chí không đăng lên thì ở Vn gần như đồng nghĩa với "Chìm xuồng" Bạn chỉ có cơ may biết qua dư luận mà thôi Tiến Đạt, TP. HCM Tôi nghĩ ai làm việc gì thì phải tự chịu trách nhiệm về hành vi của mình, không nên quy kết để ám chỉ điều gì khác. Thực tế cho thấy đã có nhiều người thuộc nhiều giới khác nhau cũng phạm tội thiếu đạo đức trên. Theo tôi khi sự việc chưa được xác định rõ ràng từ sự điều tra của cơ quan pháp luật thì không nên dùng phương tiện truyền thông công cộng để mượn sức ép dư luận trong trường hợp này. Sean Lê, Atlanta Về việc báo chí nêu tên tuổi của bị cáo, trong quá trình điều tra, tôi đồng ý là không nên. Nhưng đi tìm một sự công bằng trong Pháp luật của chế độ CS, thì rất là khó vì: 1- Ba ngành: Lập pháp, Hành pháp và Tư pháp điều do đảng lãnh đạo. 2- Bị cáo là một cán bộ cao cấp thì liệu Tòa án CS có thể xử lý đúng mức không. Tôi còn nhớ cách đây một vài năm, có tin đồn một phụ nữ ở TP Hồ Chí Minh, bị cưỡng bức tình dục bởi một vị Chủ Tịch UBND TP, thậm chí đến nỗi chồng bà ta bị gài vào những tội phải bị bắt. Sao bao nhiêu thư kêu oan, nhưng chưa có một cuộc điều tra nào được xúc tiến, trong khi đó vị Cán bộ cao cấp nầy vẫn thăng quan tiến chức ào. Như vậy theo tôi, ở xã hội CSVN, thì pháp luật chi phối các nhà lãnh đạo thì rất hạn chế, chỉ khi nào không còn cách "bao che" thì các vị này mới bị một đòn "Giơ cao đánh khẽ" để xoa dịu sự phẩn nộ của người dân mà thôi. Nguyễn, TP. HCM Báo chí đã im lặng gần 2 tháng nay rồi. Ở Việt Nam, khi báo chí đã lên tiếng, nhất là với trường hợp vị cán bộ cao cấp này, thì chúng ta phải hiểu rằng: 01.Đây là một vụ việc nghiêm trọng và Công an hà Nội đã không thể bỏ. 02.Sau khi đã có những bằng chứng xác thực, vụ việc đã được báo cáo lên Ban Bí thư trung ương Đảng (vị này do Ban bí thư quản lý). Ban Bí thư quyết định làm rõ vụ này. Các báo thuộc hệ thống Đảng quản lý đã được bật đèn xanh. Có thế mà cũng cãi nhau. Vũ Tâm, Đan Mạch Việt nam, cũng giống như Trung Quốc,đang từng bước tập tễnh trong tiến trình xây dựng dân chủ qua một thòi gian dài ngườI dân trong nước chỉ được biết những gì mà cơ quan truyền thông “quốc doanh” đăng tải. Ngày nay, nhờ sự phát triển của khoa học và kỹ thuật, phương tiện truyền thông được dể dàng và nhanh chóng, người dân được biết những gì mà xưa kia họ không được phép biết. Lời của luật sư Nguyển Đăng Trừng quá chủ quan, không đặt nặng tầm vóc quan trọng của báo chí trong sự đóng góp xây dựng, phát huy và bảo vệ pháp luật. Theo ông, trong lĩnh vực luật pháp thì đó là phạm trù cuả các luật gia chuyên nghiệp có đủ kinh nghiệm như các ông, báo chí không nên vội vàng mà phải dè dặt điều tra từng bước, tôi đồng ý điểm ấy. Nhưng trong một xã hội như VN, nơi có quá nhiều sự bất công về sự phân chia quyền lực, phân chia của cải vật chất, thì giới cầm cán cân công lý như ông, hay cao hơn nữa là cấp thượng từng luật pháp thì làm sao “đèn trời soi thấu”nếu không nhờ báo chí ở cơ sở hạ tầng tiếp tay nhanh nhẹn? Con đỏ, TP. HCM Tôi công nhận đã quá khích khi nối kết vụ LQD với chính trị, nhưng xin hỏi bạn Vua nói phét là ở VN có cái gì không gắn kết với chính trị? Ngay mới đây một lĩnh vực thuần tuý văn học là mảng phê bình văn học mà vẫn có một cái gọi là “Hội đồng lý luận trung ương” ra đời để quản lý cơ mà? Thậm chí, bạn có biết con tôi chỉ mới 12 tuổi đã được dạy phải yêu quý và biết ơn Saddam Hussen (Khăn Quàng Đỏ, trang 3, Số 126, ngày 30.10.2002). Bạn có bao giờ nghe nói đến đạo đức cách mạng chưa nhỉ? Vua nói phét, Hà Nội Tôi không thích bất cứ thứ gì người ta cũng lôi ĐCSVN hay chính trị hoá sự việc như Con đỏ làm. Trong bất kỳ xã hội nào, tổ chức nào sự suy đồi đạo đức cũng cần phải lên án. Đây là phạm trù đạo đức, không phải phạm trù chính trị. Con đỏ, TP. HCM Về phương diện pháp luật, tôi đồng ý với các phát biểu của các luật sư, tuy nhiên tôi không một chút ngạc nhiên về bản tin đọc được trên nhiều tờ báo tại Việt Nam trong vài ngày qua. Tôi nghĩ rằng vị quan chức (tôi không nêu tên mặc dù báo chí VN đăng rất chi tiết và cụ thể) chẳng phải là kẻ vô nhân đầu tiên trong hàng ngũ quan chức cộng sản VN trong suốt lịch sử vẻ vang của cái đảng này. Tôi cũng không cho rằng đây là một sự thể hiện tinh thần đấu tranh chống tiêu cực và xây dựng đảng của CSVN. Có lẽ một mặt là đã đến lúc tính đảng, tính nhân dân không quan trọng bằng nhân tính (lạy trời là như vậy), hoặc là một phe nào đó đang yếu thế. Vị quan chứ chỉ là một con chốt thí ban đầu mà thôi. Tôn Thất Mai, Copenhagen Đồng ý với quan điểm của Ls. Nguyễn Trọng Tỵ và Nguyễn Đăng Trừng về việc báo chí không đuợc công khai tên tuổi và hình ảnh của bị cáo buộc và nạn nhân trong giai đoạn điều tra hay tiền cáo buộc. Hình như báo chí trong nước chưa nắm rõ nguyên tắc văn minh pháp lý này. Đó là nguyên tắc an toàn pháp lý cho mọi người và cho cơ quan tố tụng.
|
Trong hai năm qua Christina Walsh đã sang Nhật, vượt sa mạc Atacama ở Chi Lê, trượt tuyết ở núi Alps tại Áo và đi du lịch Vienna và Budapest.
|
Đi thực nghiệm khi học MBA được lợi gì?
|
Cô gái 29 tuổi này không đi nghỉ dài ngày hoặc nghỉ giữa kỳ của trường. Cô đang học thạc sỹ quản trị kinh doanh tại Trường Wharton School ở Đại Học Pennsylvania, Hoa Kỳ. Đối với nhiều người học lấy bằng MBA thì việc đi lại nhiều nước đã trở thành một phần chính trong kinh nghiệm của trường kinh doanh. Một phần nào, đó là suy nghĩ về yêu cầu ngày càng tăng đối với người quản lý để hiểu kinh doanh sẽ như thế nào ở các nền văn hóa khác nhau. Tuy nhiên, một vấn đề ít người nghĩ đến, đó là liệu những chương trình như vậy thực tế có giúp ích sinh viên có được khả năng bao quát hơn trong suy nghĩ và trong thực tiễn kinh doanh hay không. Tầm quan trọng đối với Hoa Kỳ Việc nhấn mạnh tầm quan trọng đối với đi lại nhiều nước được thịnh hành nhiều hơn trong các chương trình MBA tại Mỹ so với các nước khác, Matt Symonds, Giám Đốc Fortuna Admissions, một Công ty Tư vấn đào tạo thạc sỹ, nói. Một phần cũng là vì những trường kinh doanh châu Âu thường thu hút các sinh viên tới từ rất nhiều nước và các chuyên gia của trường cũng thường hay làm việc ở các quốc gia khác hơn. Tuy nhiên ở Hoa Kỳ phần lớn các sinh viên là người Mỹ và thường ít kinh nghiệm làm việc quốc tế và đi lại trên thế giới. Để đáp ứng yêu cầu của các sinh viên và chủ các hãng về việc cần nhiều trải nghiệm quốc tế hơn nữa, các trường kinh doanh đã bắt đầu đưa các chương trình quốc tế vào trong giáo trình học trong khoảng mười năm gần đây. Từ các khóa ngắn hạn và các dự án tư vấn cho tới các học kỳ học ở nước ngoài, phần lớn các sinh viên MBA có thể đánh dấu vào ô để chọn cho chương trình trong hai năm học của mình. Trong khi một số chuyến đi là nặng về vui chơi thì những chuyến khác lại với dụng ý để thiết lập các mối quan hệ công việc chuyên môn và một vài chương trình thâm nhập thực tế có thể giúp xin được việc làm sau khi tốt nghiệp. “Kinh nghiệm làm việc quốc tế có thể thực sự làm thay đổi quan điểm và cho bạn thấy những cách kinh doanh kiểu khác,” Symonds nói. Thí dụ như, người Mỹ thường nghĩ Thung Lũng Silicon là đầu mối nổi trội về công nghệ, nhưng nó “không phải là văn hoá duy nhất của công nghệ,” Symonds nói. “Nếu được làm việc ở Tel Aviv hoặc Berlinhoặc Thượng Hảibạn sẽ thấy rõ ngay điều này.” Tại Trường Kinh Doanh Columbia ở New York, một chuyến du học quốc tế tới 10 ngày có bố trí để sinh viên gặp gỡ trao đổi với những quan chức của nhà nước và của tổ chức điều hành và tham quan các công ty và cơ sở văn hoá đã hoạt động quy củ của các nước như Nhật Bản, Ý và Indonesia. Một chuyến du học của Trường Kinh Doanh McCombs ở Trường Đại Học Texas- Austin có kết hợp việc học tại lớp với chuyến du học văn hoá và kinh tế chuyên sâu tại những nơi như Trung Quốc và Nam Phi. Những chương trình khác lại kết nối sinh viên với công ty ở nước ngoài trong những đề án tư vấn tại chỗ và kéo dài nhiều tuần. Có hiệu quả hay không? Tuy nhiên không phải tất cả các chuyến đi đều mang ý nghĩa đào tạo; một số chuyến là quá ngắn và quá thiên về bản tính xã hội nên khó có thể giúp sinh viên có tầm nhìn rõ nét về văn hoá và cách thức kinh doanh. Symonds nói việc này tùy thuộc các trường làm sao đảm bảo cho các chuyến du học này nêu được “cái hay và cái dở” của việc kinh doanh ở một thị trường cụ thể. Xét về góc độ học hỏi, nhà trường thực sự cần thiết kế các chuyến du học và tham quan thực tế để đảm bảo tương tác của họ với những đại diện công ty họ thăm là thực sự khai sáng và bổ ích,” Symonds nói. Những kinh nghiệm của các chuyến du học thạc sỹ khác thậm chí còn không tỏ ra có tính đào tạo, thí dụ như chuyến đi trượt tuyết, nó là một hạng mục cố định ở tất cả các trường kinh doanh. Ấy vậy mà rất nhiều sinh viên coi việc hình thành quan hệ từ những chuyến đi này cũng có giá trị không khác gì bất kỳ bài giảng trên lớp hay thực tập tại công ty khi đang đi học. “Bạn củng cố một cách rõ ràng quan hệ và sự gắn bó,” Walsh, sinh viên của trường Wharton, nói. “bạn có thể thấy họ ở trong lớp, nhưng hễ đi lại cùng với họ thì tính năng động của mối quan hệ thay đổi ngay.” Trong một số trường hợp, những quan hệ này có thể phát triển thành kết nối mang tính chuyên môn nghề nghiệp mà nó dẫn đến cơ hội kiếm việc làm và kinh doanh sau này khi vào nghề. Thâm nhập thực sự vào thực tế kinh doanh Ngoài mục đích tạo lập quan hệ, một số chương trình được thiết kế nhằm hỗ trợ sinh viên kỹ năng học kinh nghiệm ngay trong thực tế. Thí dụ, Trường Kinh Doanh Harvard có đưa ra chương trình FIELD (Kinh Nghiệm Thâm Nhập Thực Địa Để Phát Triển Năng Lực Lãnh Đạo), nó bao gồm một đề án tư vấn do các sinh viên thiết lập cho một công ty làm việc ở một thị trường mới nổi. Vincent Ho-Tin-Noe, một người tốt nghiệp năm 2013 tại Trường Kinh Doanh Harvard và người đồng sáng lập Cty tư vấn MBA Admissions Advisors, đã làm việc một tuần cho một công ty hàng tiêu dùng ở Ấn Độ. Anh cùng năm bạn học có làm việc với Phòng Lọc Nước của khách hàng về việc phân tích thị trường để hỗ trợ cho việc bán nước đã lọc ở khu vực Mumbai. “Kinh nghiệm quốc tế của tôi (trước khi học ở trường) chỉ hạn chế ở châu Âu và Bắc Mỹ, và chương trình Field đã cho tôi cơ hội thử sức ở ngoài thị trường mà tôi đã quen thuộc,” Ho-Tin-Noe nói. Chuyến du học đã đưa anh trải nghiệm thực tế ở các thị trường mới, anh nói. Như là một phần thưởng thêm, anh đã ở lại Ấn Độ hai tuần sau đề án để tham quan và học thêm về văn hoá. Anh nói một số bạn học của anh đã được chấp thuận vào làm ở dạng học việc hoặc chính thức ở những nước mà trước đó họ làm đề án. Ho-Tin-Noe, sinh ra tại Paris, nói rằng đề án là một cơ hội học hỏi những thách thức mà các hãng Ấn Độ phải đối mặt và học những mô hình kinh doanh mà chúng sẽ không thể tồn tại ở Hoa Kỳ và châu Âu. Symonds, tư vấn cho viên theo học MBA, nói rằng ngay cả những chuyến đi “chỉ để vui chơi” cũng có thể giúp mở rộng tầm nhìn cho những thế hệ các nhà lãnh đạo kinh doanh tiếp theo. “Người ta nói nhiều về ‘suy nghĩ toàn cầu, hành động theo địa phương, ông nói. “Tôi nghĩ rằng những kinh nghiệm quốc tế có thể thực sự biến câu nói này thành một thực tế sống động.” Bài gốc tiếng Anh đã được đăng trên BBC Capital
|
Trong một kho tư liệu ảnh về Chiến tranh Việt Nam có bức hình lạ: voi trên tàu thủy ở Việt Nam.
|
Voi VN lên tàu Ba Lan ra Bắc rồi đi đâu?
|
Một con voi của Việt Minh đem hàng lên tàu Ba Lan Kilinski năm 1955 Chú thích của hình, mà nay thuộc AFP/Getty Images, chỉ ghi ngắn gọn: "Ảnh công bố lần đầu 26/04/1955: một quản tượng Việt Nam trên tàu hơi nước Ba Lan, Kilinski để vận chuyển quân đội cộng sản ra Bắc Kỳ (Tonkin)." Khi Tổng Bí thư Đảng CS được dân mến Minh triết phương Đông giúp gì cho kinh doanh? Nam Bắc Hàn và Cuộc chiến Việt Nam Jean-Marie Le Pen từng khóc khi mất Điện Biên Một số bản đồ của Rigobert Bonne Câu chuyện tàu Jan Kilinski của Ba Lan, tham gia chiến dịch quốc tế chuyển người ở Việt Nam sau Hiệp định Geneva thì đã được nói đến nhiều. Nhưng số phận của đàn voi hoặc một vài con voi thì còn ít được nhắc tới, ít ra là ở Việt Nam. Tàu hàng thành tàu bệnh viện? Nhưng chuyện về tàu Kilinski còn được ghi lại trong lịch sử ngành y, từ một góc độ hoàn toàn khác. Carl Bartecchi, trong 'A Doctor's Vietnam Journal' (Nhật ký Việt Nam của một bác sỹ) đã mô tả lại bệnh dịch hoành hành trên con tàu Ba Lan và các chuyến hải hành cực khổ vào Nam ra Bắc, tổng cộng 370 ngày. Tàu Kilinski sang Việt Nam hai lần, năm 1955-56 và 1972 Tàu Kilinski đã thực hiện cả thảy 27 chuyến vào Nam ra Bắc, chuyên chở tới 85 ngàn bộ đội Việt Minh tập kết, theo quy định của Hiệp định Geneva. Carl Bartecchi viết một phần vì nhiều người đã mắc các bệnh nhiệt đới và không ít còn bị thương nên tình trạng của họ còn khủng khiếp hơn khi bị say sóng. Vấn đề y tế và các bệnh nhiệt đới trên tàu Kilinski được ghi nhận trong các tài liệu y tế, vì đây là một lần hiếm có khi thủy thủ đoàn toàn người châu Âu tiếp xúc và phục vụ một số lượng rất đông đảo người Việt Nam, đa số từ bưng biền đi ra, liên tục trong nhiều tháng. Thủy thủ đoàn và nhiều hành khách, mỗi chuyến tàu chở 3000 tới 4000 người, đã mắc bệnh tiêu chảy và trên con tàu không có ai là bác sỹ, theo tác giả Bartecchi. Sách của Carl Bartecchi cũng xác nhận chuyến tàu đem ra Bắc (nhưng không nói là đưa sang tận châu Âu), cả một "vườn thú nhỏ": có khỉ, voi, chim chóc. Trước khi xem lại chuyện 'vườn thú', ta hãy tìm hiểu xem các nguồn của Ba Lan viết gì về chuyến tàu lịch sử này. Nghệ sỹ Việt Nam và Thái Lan đến Warsaw Thăm Thành Cổ mới nhất thế giới ở Ba Lan Trận Ba Lan thắng Hồng quân năm 1920 Trên trang Porta Mare của ngành hàng hải Ba Lan, có cuộc phỏng vấn với chính ông Miroslaw Jurdzinski, từ tàu Kilinski năm đó. Ông Jurdzinski, người sau này thành giáo sư Đại học Bách khoa Gdansk và Học viện Hàng hải Gdynia, đã kể một số chi tiết thú vị. Các vấn đề kỹ thuật Theo ông, đây là tàu vận tải hơi nước do Mỹ sản xuất, loại Victory-C3, được một công ty hàng hải Ba Lan mua lại năm 1947. Tháng 10/1954: một đơn vị Việt Minh vào Hà Nội trên cầu Long Biên (khi đó còn có tên là cầu Paul Doumer) Tàu do thuyền trưởng Romuald Cielewicz chỉ huy đã phải chỉnh sửa ở Trung Quốc để cải tạo thành tàu chở khách trước khi sang Việt Nam. Trong 200 ngày trước khi bàn giao lại miền Nam cho quân Pháp, Việt Minh lập ra ba điểm tập kết ở Cà Mau, Vũng Tàu - ông Jurdzinski dùng từ cũ là Cap Saint Jacques - và Quy Nhơn. Các điểm này đều có thủy triều cao, hoặc sát bờ là bãi sình lầy, gây khó khăn lớn cho việc vận chuyển xe cộ, vũ khí, hàng hóa, thương binh lên tàu. Voi và thuyền được đem vào sử dụng cho việc chuyển quân và hàng ra tàu. Trang của tỉnh Cà Mau viết Bí thư Xứ ủy Lê Duẩn "lên tàu Kilinski ở cửa sông Ông Đốc, thuộc khu tập kết ở báo đảo Cà Mau nhưng nửa đêm bí mật xuống tàu ở lại". Một tài liệu khác ở Ba lan nói có 12 voi gốc từ Campuchia (hoặc từ vùng giáp biên giới) đã được Việt Minh dùng thời kháng chiến có mặt tải hàng cho tàu Kilinski. Nhưng một bài trên Tuổi Trẻ (10/2014) trích lời ông Đỗ Thái Bình kể lại về tàu Ba Lan và hai tàu Liên Xô trong chiến dịch tập kết thì bốn voi là voi Việt Nam: "Đó là những con voi Tây Nguyên được thuần hóa, đã từng băng rừng vượt suối tải gạo, tải đạn, tải thương, tham gia những chiến dịch Nguyễn Huệ, An Khê (1952)." Trên chuyến tàu cuối cùng thì cả đàn voi cũng ra Bắc luôn, theo ông Jurdzinski. Trên suốt tuyến đường ra Bắc, chiếc tàu Ba Lan không hề có bản đồ và cả hai miền Nam Bắc Việt Nam đều không có kênh thông tin hàng hải về thời tiết. Vì thế, thủy thủ đoàn Ba Lan phải lắng nghe tin radio của Hoa Kỳ bên Philippines để tránh bão, theo ông Jurdzinski. Liên Xô, Pháp, Ba Lan và Miến Điện Lý do tàu Kilinski sang Việt Nam nhận một nhiệm vụ khác thường là vì chính phủ Hồ Chí Minh nhờ Liên Xô trợ giúp cho công tác tập kết quân nhân của họ. Nhưng Liên Xô chỉ cử được hai tàu Arkhangelsk, Stavropol và yêu cầu Ba Lan giúp. Con tàu mang tên vị anh hùng Ba Lan chống lại Nga năm 1794, Jan Kilinski, người có tượng ở khu Thành Cổ Warsaw, lại tham gia một chiến dịch do Moscow chỉ đạo. Ngoài voi còn có không ít quân nhân Pháp, và trong số họ là người Pháp gốc Ba Lan, tham gia vận chuyển hàng hóa, người lên tàu. Ông Jurdzinski kể rằng các cán bộ Việt Minh không đủ trình độ để thông báo các thông số kỹ thuật về hàng hóa lên tàu. Phía Việt Minh cũng đưa cả súng đạn, xe cộ để mang ra Bắc và theo ông Jurdzinski, thật may mắn là các khối hàng "hết sức nguy hiểm" được chuyển đi an toàn qua cả các trận bão. Các lính Pháp trẻ tuổi đã thực hiện nhiều chuyến chở bộ đội Việt Minh bằng thuyền đổ bộ từ bờ ra tàu Kilinski. Cũng chính nhờ hỏi các lính Pháp gốc Ba Lan nên thủy thủ đoàn đã tổ chức tốt hơn các chuyến nhận người và hàng, cũng như tình trạng sức khoẻ của quân Việt Minh. Hoạt động của tàu Kilinski chỉ là một phần của chiến dịch lớn hơn, gồm nhiều tàu của Pháp, Liên Xô, và có tàu Mỹ (USS Bayfield) và Anh (HMS Warrior) vận chuyển người Việt Nam. Các sử liệu nói con số người dân di cư vào Nam đông gấp nhiều lần số quân nhân Việt Nam tập kết ra Bắc. Trong một chuyến từ Bắc vào Nam, tàu Kilinski đã chở đồng bào di cư từ Thanh Hóa. Trong thời gian ở Việt Nam, tàu Kilinski còn sang Miến Điện chuyển gạo về giúp chính quyền VNDCCH chống đói. Thực chất vấn đề y tế Khác với bức tranh khá đen tối mà Carl Bartecchi mô tả trong sách, dịch vụ y tế cho các chuyến tập kết được tổ chức đều, theo ông Miroslaw Jurdzinski. Ngoài một bác sỹ Pháp tên là Furlonge, còn có bác sỹ Phạm Kinh (hoặc Kính - bản tiếng Ba Lan ghi là Pham Kihn), là người Việt Nam có mặt trên tàu. Lính thủy và tàu chiến Pháp ở Vịnh Hạ Long, năm 1954 trước khi rời miền Bắc theo quy định của Hiệp định Geneva Ông Jurdzinski cũng nói ở các bến đỗ luôn có các nhóm y bác sỹ Việt Nam lên tàu kiểm tra sức khoẻ, điều trị thương binh. Nhưng bệnh tiêu chảy hoành hành là có thật. Là người có kinh nghiệm y tế ở Antwerp, Bỉ, ông Jurdzinski đã lo kiểm tra sức khoẻ cho các bộ đội Việt Nam và thủy thủ Ba Lan. Dù vậy, sau mấy tháng đi biển liên tục từ miền Nam ra Hòn Gai và quay lại hàng chục lần, trong thủy thủ đoàn tàu Ba Lan có tới 80% mắc bệnh nhiệt đới. Có một thủy thủ người gốc Hy Lạp bị suy sụp tinh thần vì lao lực và tự tử không chết. Món quà cho Ba Lan Tàu Kilinski, theo lời ông Jurdzinski, đã để lại hai "di sản" bất ngờ cho Ba Lan. Một là việc lập ra tại Gdansk trung tâm điều trị bệnh nhiệt đới đầu tiên ở Ba Lan, chỉ để chữa trị và nghiên cứu bệnh mà thủy thủ đoàn tàu Kilinski "mang về". Theo ông Jurdzinski, khi biết vườn thú Oliwia, cần động vật quý hiếm, phía Việt Nam đã tặng cho họ bảy con trăn, 12 con khỉ, 16 con chim, hai con cáo, hai con chồn và một con voi. Cả bầu đoàn voi khỉ chim chóc đó được các thủy thủ Ba Lan đã về 'quê mới' vào mùa hè năm 1956. Chuyến đi cũng được báo chí Ba Lan ghi lại, với chuyện con voi gây khốn đốn cho các thủy thủ Ba Lan. Số thân chuối tươi họ mang theo chỉ đủ cho voi ăn trong một tuần và đến Sri Lanka, tàu phải cử người lên bộ mua cỏ. Voi nghịch nước ở Vườn thú Warsaw năm 2015 - hình minh họa Nhưng voi không buồn ăn cỏ. Đến Kênh đào Suez, người Ba Lan lại lên bờ tìm mua rất nhiều bắp cải. Voi cũng không ăn bắp cải Ai Cập mà còn lấy vòi nhặt bắp cải ném vào thủy thủ. Cuối cùng thì voi Việt Nam lại thích các món Ba Lan như khoai tây và củ cải đỏ và tàu đã phải 'nhập hàng' loại này khi vào Kênh Nord-Ostsee ở Đức để nuôi voi. Về tới cảng Ba Lan, đoàn thú được đón tiếp linh đình và voi được 'nhập cảnh' với cái tên 'Partyzant' (Du kích). Chiến tranh và đình chiến là câu chuyện lớn với hàng triệu người Việt Nam nhưng số phận chú voi 'sang Ba Lan định cư' cũng rất quan trọng với dân Gdansk. Trang web thành phố đến nay rất còn tiếc rằng Con voi Du kích, "món quà oách nhất từ Việt Nam xa xôi cho sở thú Oliwia', đã không được 'nhập hộ khẩu' Gdansk. Sau khi thủy thủ đoàn được Tổng bí thư Boleslaw Bierut đón tiếp long trọng để cảm ơn thì thủ đô Warsaw cũng rước luôn chú voi về để ở vườn thú trung ương. Trang về lịch sử vườn thú Gdansk viết: "Tiếu lâm thời đó nói voi Liên Xô là người cộng sản cao to nhất thế giới, voi Cuba là cậu em của nó, còn voi Việt Nam thì không được nói đến...vì ngay lập tức chúng tôi đã phải gửi nó lên Warsaw." Vườn thứ Warsaw từng có voi Tuzinka nhưng bị quân phát-xít cướp đem về Đức hồi Thế Chiến 2. Con voi Việt Nam đã góp mặt nâng cấp vườn thú thủ đô và thu hút nhiều trẻ em đến xem. Nó qua đời hai năm sau đó và nay vẫn có một trang Wikipedia riêng bằng tiếng Ba Lan. Ba Lan mua tranh Da Vinci 'giá rẻ' Xe tăng và quân Mỹ bắt đầu tới Ba Lan Tự do báo chí ở Ba Lan tụt hạng
|
Xã hội Việt Nam xưa tuy nói rằng có sĩ nông công thương nhưng nghề nông chiếm đa số tới 90%, và về sự quan trọng thì chỉ có sĩ là có thể gần bằng nông, đó là thời bình.
|
Trí thức Việt Nam và vụ Cù Huy Hà Vũ
|
Còn trong chiến tranh chống ngoại xâm nông dân bao giờ cũng là hàng ngũ tiền phong chịu hy sinh và thiệt hại về nhân số tuyệt đối lớn, sự quan trọng lại không kém vai trò lãnh đạo, chỉ huy của Vua Quan, trí thức. Não trạng nông dân Trong hai trận chiến 1945-1954 và 1956-1975 người nông dân Việt Nam cũng đã đóng trọn vai trò của mình như tiền nhân, nhưng với sự khác biệt rất lớn: trong lịch sử chống ngoại xâm thời xưa người nông dân được các vị vua quan, trí thức chỉ huy còn trong hai trận chiến vừa kể nông dân được sự lãnh đạo của đảng Cộng Sản Việt Nam. Với lòng yêu nước vô bờ bến của đại đa số nhân dân, với sự ủng hộ của đa số trí thức, Đảng Cộng sản Việt Nam với tổ chức và kỷ luật chặt chẽ đã giành được chiến thắng. Hiển nhiên là người nông dân và nông dân lên làm lãnh đạo trong Đảng Cộng sản đã đóng góp rất lớn trong chiến tranh. Nhưng khi đóng góp đó được nhắc tới thường xuyên nhưng những yếu kém, những mặt tiêu cực không hề được nói tới thì càng ngày các đóng góp đó càng trở nên như một cái bóng phủ kín bầu trời, cái bóng của con người và của lý thuyết Cộng Sản. Chúng ta đã mất trên ba mươi năm với nhiều biện luận cho đổi mới kinh tế, đổi mới tư duy nhưng cái bóng đó vẫn còn. Và hôm nay lại có phần phản cảm hơn hôm qua vì tiền càng ngày càng nhiều, rất nhiều. Công lao thì ít đòi hỏi thì nhiều, chia chác thành quả kinh tế - mà phần lớn là nhờ vay mượn, và của dân xuất khẩu lao động - để ăn chơi, thổi phồng thành quả chiến tranh lên mức vĩ cuồng rồi lấy sự vĩ cuồng đó để biện minh cho hiện hữu. Một sự hiện hữu bệnh hoạn. Không phải trí thức đã không đóng trọn vai trò của mình trong chiến tranh. Trung đoàn Thủ Đô đã hy sinh như thế nào mọi người đều biết, và còn Dương Quảng Hàm (một trí thức tên tuổi bị Pháp giết) hay Võ Nguyên Giáp, Trần Đại Nghĩa, Nguyễn Mạnh Tường...tham gia kháng chiến. Càng không phải là giới lãnh đạo hồi 44-45 đã không nhìn thấy nguy hại của lý thuyết Cộng sản. Hồ Chí Minh trong một lá thư gửi Ngoại Trưởng Mỹ thời đó là James Byrnes (ngày 1 tháng 11/1945) đã đề nghị gửi 50 sinh viên - một số lượng lớn hồi đó - sang Mỹ du học. Để làm gi? Vụ xử tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ là 'xử trí thức' Việt Nam đã có chính phủ liên hiệp có Hiến pháp rất dân chủ từ 1946 và Hồ Chí Minh đã hô hào cách mạng dân tộc nhưng mọi cố gắng đều bị phá vỡ bởi ý đồ xâm lăng của Pháp Anh Mỹ. Và rồi tinh thần đoàn kết dân tộc trong đấu tranh giành độc lập lại bị phá vỡ bởi ngoại quốc, lần này chính là "anh em" Trung Hoa vĩ đại, hậu quả là đấu tố mà khẩu hiệu "trí, phú, địa hào, đào tận gốc..." tưởng là đã bị Hồ Chí Minh chôn vùi lại nhờ Mao Trạch Đông hà hơi mà đội mồ lên như một bóng ma quái dị. Quyết loại trí thức? Ở đây tôi muốn mượn ý của một cựu quân nhân nào đó để nói rằng: trí thức yêu nước chỉ mờ nhạt đi chứ không thể bị loại trừ. Chúng ta thấy sau chiến tranh, năm 1955-1956 trí thức Việt Nam ở Bắc kỳ đã lên tiếng trong Nhân Văn Giai Phẩm. Mặc dầu thấy "mưa sa trên màu cờ đỏ" và "Tôi yêu đất mẹ đây, có cỏ hoa làm chứng" nhưng trí thức hồi đó còn "tôi yêu chủ nghĩa này cờ đỏ cãi cho tôi" nên sự chống đối đã trở nên đơn độc của một nhóm và đó cũng là một lý do khiến nhiều người đã bị hành hạ tù đầy trên 20, 30 năm. Một nhóm trí thức dầu yêu nước, dầu dấn thân đến đâu mà không được nhân dân hậu thuẫn cũng không thể chống lại được một đảng có tổ chức chặt chẽ của nông dân và công nhân. Nhất là đảng đó lại đang muốn củng cố vai trò lãnh đạo mình, của nông dân và công nhân, sau 9 năm chiến tranh. Sau thời gian dài bị bóc lột trong chế độ nô lệ và sau hy sinh vì chiến tranh thì sự đòi hỏi đó có quá lố cũng vẫn có thể hiểu được. Mặt khác tình hình đất nước chia đôi khiến cho các tiếng nói phản kháng càng không có điều kiện phát triển. Tránh vết xe đổ chúng ta đã thấy trí thức yêu nước và dấn thân của Việt Nam thời sau Đổi Mới đã rất dè dặt và tuy vậy cũng từng bước nói lên quan điểm trong mọi lãnh vực liên quan đến đời sống của nhân dân. Từ "một góc nhìn của trí thức" đến cái nhìn của trí thức, thời gian cũng mất vài năm như nhất bộ nhất bái đi từ đập nước Sơn La tới sông Thị Vải. Kinh tế càng phát triển chúng ta càng có nhiều vấn đề mà không có tinh thần nghiên cứu vô tư, hiểu biết cùng sự vị tha của trí thức thì các mặt trái của phát triển sẽ càng ngày càng nặng nề, mà người chịu hậu quả cuối cùng chính là nông dân nghèo. Thiếu tiếng nói trí thức, đất nước chìm vào các mặt trái của phát triển Điều này càng ngày càng được nói tới nhiều trên báo chí, nông dân và công nhân ngày nay hiểu rất rõ điều đó. Nhưng với công an cảnh sát và tổ chức chặt chẽ Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn ngang nhiên giữ độc quyền cai trị và tham nhũng. Cộng với sự chèn ép của Trung Hoa, từ chiếm đất, chiếm đảo tới chiếm tài nguyên, nước Việt Nam trong các năm cuối thập kỷ 2010 đã gần như một nước không còn phải của toàn dân nữa. Nhóm trí thức như Viện IDS bị bắt buộc phải tự giải tán, nhưng cá nhân trí thức yêu nước, vị tha lên tiếng thì càng ngày càng nhiều, mạnh bạo và bài bản nhất phải kể Cù Huy Hà Vũ. Cù Huy Hà Vũ không đả động tới Đảng Cộng sản nhưng kiện Thủ Tướng chính là kiện bộ máy hành chánh do Đảng nắm độc quyền điều hành, kiện cách thức điều hành đất nước. Điều hành đất nước mà không nghe Dân, không nghe những Chu Văn An thì đất nước không thể khá được. Vụ kiện Thủ Tướng tưởng là một cơ hội để dân và chính quyền hiểu nhau hơn, chính quyền nhờ thế sẽ khá hơn, nhân dân cũng được nhờ. Đó là một thiện ý. Chính vì vậy Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ đã nhận được rất nhiều hoa và sự ủng hộ của nhân dân, nhưng Đảng Cộng sản nhất định giữ độc quyền cai trị, bỏ ngoài tai tiếng nói của nhân dân, kết tội Cù Huy Hà Vũ và bản án là 7 năm tù. Thế nhưng, số trí thức trong nước công khai phản đối bản án ngày càng lan rộng và nhận được sự hỗ trợ của nhiều tầng lớp khác, kể cả công nhân và nông dân. Đó là điều giống và khác nhau của hai bản án Nhân Văn Giai Phẩm và Cù Huy Hà Vũ. Đảng Cộng sản có thể bỏ tù Cù Huy Hà Vũ nhưng không thể bỏ tù hết trí thức yêu nước của Việt Nam. Vai trò lãnh đạo đất nước phải do toàn dân định đoạt nếu không thì: tổ kiến hổng sụp tan đê cũ. Cù Huy Hà Vũ đã cảnh báo và răn đe: Tổ Quốc và nhân dân sẽ phá án cho tôi. Bài đã được đăng trên trang Diễn Đàn - Forum tại Pháp, thể hiện quan điểm riêng của tác giả Hà Dương Dực. Xin xem thêm các ý kiến trong Diễn đàn BBC.
|
Cây cối ở vùng hạ lưu sông Mekong trải dài xanh ngút tầm mắt, cho thấy đất đai vùng đồng bằng này màu mỡ tới mức nào.
|
Đồng bằng sông Mekong gặp nhiều hiểm họa
|
Những cánh đồng xanh tưởng như vô tận được điểm xuyết bởi chính nhánh sông, mà người Việt Nam gọi là Cửu Long, giải thích vì sao đây là một trong những nơi cung cấp thực phẩm chính yếu của thế giới. Ở đây có hoạt động thủy sản rất phong phú, và cũng là nơi xuất khẩu gạo thứ năm thế giới. Nhưng vẻ bề ngoài trù phú có thể khiến nhiều người nhầm tưởng. Bị nước mặn lấn dần từ phía Nam, số nhà máy thủy điện ngày càng gia tăng từ phía Bắc và nhiều hoạt động khai khoáng diện rộng đang đe dọa vùng đồng bằng, các quan chức cảnh báo. Hậu quả đáng báo động là, khoảng 500 hecta đất bị xói mòn mỗi năm, họ nói. “Mực nước biển dâng mang nước [mặn] tới nhanh đến nỗi các cách phòng ngự của chúng tôi đều thất bại,” theo ông Kỷ Quang Vinh, giám đốc Văn phòng Biến đổi Khí hậu, một cơ quan của chính phủ Việt Nam ở Cần Thơ – thành phố đông dân nhất ở vùng Mekong. “Chúng tôi đã ngưng trồng rừng ngập mặn ven biển do những cây này chỉ mọc khi mực nước biển ở dưới mức 1.6 milimet mỗi năm, và kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy mức này ở Việt Nam là 5 milimet.” Cái Răng, chợ nổi bán rau và hoa quả đặc sản của vùng đồng bằng sông Cửu Long “Một số đê chắn biển của chúng tôi cũng đã sập.” Ngập mặn Nhiều nhà nông trồng lúa đã chuyển sang nuôi tôm do ngập mặn Khi nước sông bên trong nhiễm mặn, các nhà nông trồng lúa ở vùng hạ lưu đồng bằng sông Mekong phản ứng bằng cách đổi sang nuôi tôm hoặc trồng đay. Người ta thấy nước mặn đã lấn vào tới 60 kilomet. Theo Viện nghiên cứu Thủy lợi miền Nam, ngập mặn đã phá hủy hơn 6.000 hecta đồng lúa vào năm ngoái. “Gần một nửa số dân ở đồng bằng nay không có nguồn nước ngọt và điều này rất nghiêm trọng,” ông Lê Anh Tuấn, phó giám đốc Viện Biến đổi Khí hậu nói. Các nhà khoa học ở Ủy ban Sông Mekong (MRC) – tổ chức liên chính phủ - cũng cảnh báo rằng nếu mực nước biển tiếp tục tăng với tỷ lệ thặng dư ở mức khoảng một mét vào cuối thế kỷ này, gần 40% vùng đồng bằng sẽ bị xóa sổ. MRC gồm bốn quốc gia ở hạ lưu sông Mekong: Thái Lan, Lào, Campuchia và Việt Nam. Ảnh hưởng nghiêm trọng Đồng bằng sông Cửu Long cung cấp hơn một nửa tổng lượng và chiếm 90% lượng xuất khẩu ngũ cốc của Việt Nam Ở miền Bắc, mối lo ngại lớn nhất là tốc độ mở rộng đập thủy điện. Nhiều con đập đầu nguồn bị cho là làm ảnh hưởng tới hệ sinh thái của dòng sông – trải dài tới gần 5.000 kilomet từ Tây Tạng, Trung Quốc, ra tới biển. Theo International Rivers (IR), tổ chức chuyên nghiên cứu về các dòng sông xuyên lãnh thổ, Trung Quốc đã xây sáu “siêu đập thủy điện” trên sông và có kế hoạch sẽ xây thêm 14 đập khác trong 10 năm tới. “Trung Quốc xây đập ở vùng thượng nguồn sông Mekong có ảnh hưởng lớn tới dòng chảy hạ lưu, đặc biệt là ven vùng biên giới Thái Lan – Lào, nơi nhiều cộng đồng phải chịu hậu quả do giảm lượng thủy sản và thay đổi mực nước, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống của họ,” IR viết trong một báo cáo. “Bằng cách thay đổi thủy văn, chặn dòng di chuyển của cá và làm ảnh hưởng tới hệ sinh thái của sông, việc xây thủy điện ở vùng hạ lưu sẽ làm tiêu nhập toàn bộ vùng lưu vực.” Lào, Campuchia, Thái Lan và Việt Nam đang có kế hoạch theo chân Trung Quốc bằng cách xây thêm nhiều đập thủy điện khác ở hạ lưu sông Mekong. Dự án xây đập thủy điện Don Sahong ở Lào, đặc biệt bị phản đối ở Campuchia và Việt Nam, hai quốc gia ở mũi phía nam vùng lưu vực. Các nhà hoạt động Campuchia đã phản ứng giận dữ khi Lào thông qua kế hoạch xây thủy điện Don Sahong gần biên giới với nước này Cũng có những bằng chứng cho thấy các con đập mới sẽ ngăn lại những chất trầm tích màu mỡ, vốn là nguồn cung cấp bổ sung dinh dưỡng cho đáy sông và là thứ mà đời sống sinh vật dưới sông cần đến. Theo Ủy ban Sông Mekong, lượng sỏi, đá cuội và cát lắng xuống sống hiện giảm đi khoảng 85 triệu tấn so với hồi 1992, chủ yếu là do việc xây các đập thủy điện và chặn hồ chứa trên thượng nguồn. “Lượng nước và trầm tích từ phía bắc xuôi xuống ít hơn có nghĩa là chất muối xâm thực từ biển vào ở phía nam sẽ nhiều hơn, gây nên thiệt hại nhiều hơn cho vùng đồng bằng và các cư dân nơi đó,” La Se Sheng từ cơ quan giám sát môi trường và tài nguyên thiên nhiên của chính phủ Việt Nam nói. Ngay cả khi Ủy ban Sông Mekong có điều phối việc phát triển các nguồn nước giữa các quốc gia thành viên trong lưu vực sông Mekong thì các nhà chỉ trích nói điều đó cũng chưa đủ để giải quyết được các tranh chấp về việc xây đập và các hậu quả phát sinh. Vùi đầu trong cát Hàng chục triệu mét khối cát bị khai thác mỗi năm ở vùng hạ sông Mekong, đoạn chảy qua Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam. Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên (WWF) trong một nghiên cứu nói rằng hầu hết các hoạt động khai thác cát diễn ra tại Campuchia và Việt Nam. “Vùng châu thổ thuộc Việt Nam có trên 150 bãi khai thác cát, trải rộng trên 8.000 hecta (80 cây số vuông) bề mặt sông, do 13 tỉnh thuộc đồng bằng Cửu Long cấp phép,” bản nghiên cứu nói. Tổ hợp thủy điện Nọa Trác Độ đi vào hoạt động năm 2012, nơi đặt gần một nửa số đập cao nhất thế giới “Đến năm 2020 sẽ cần một tỷ mét khối cát đáp ứng cho nhu cầu xây dựng khu vực đồng bằng Cửu Long.” Các nhà vận động vì môi trường tại Việt Nam nói rằng chính phủ nhận thức được cái giá phải trả cho môi sinh từ việc khai thác cát, nhưng đã không có hành động gì. “Họ không thể yêu cầu giới chức địa phương rút giấy phép bởi các công ty tư nhân sẽ đòi bồi thường,” ông Dương Văn Thọ từ Liên minh Khoáng sản Việt Nam nói. Còn có thêm rủi ro khác nữa. “Một số đoạn sông nằm trong lãnh thổ chúng tôi chỉ sâu có 5f mét, cho nên tàu lớn không đi qua được,” Giám đốc cảng Cái Cui, Phan Thành Tiến, nói. “Nhưng để mở rộng khả năng hoạt động đường thủy của chúng tôi ở đây và ở nước ngoài thì chúng tôi chỉ có lựa chọn duy nhất là phải nạo vét lòng sông.” Một phần ba vùng đồng bằng sông Mekong là vùng rừng lầy, phía Bắc có những vùng ngập sâu tới 3 mét vào mùa mưa Trong lúc cả các cơ quan đại diện chính phủ lẫn các công ty tư nhân đang tham gia vào hoạt động nạo vét thì các cộng đồng sống hai bên bờ sông đang cảm thấy tâm trạng bấp bênh hơn. “Sau khi nạo vét, các tàu bè lớn bắt đầu đi vào các nhánh sông, các đoạn kênh nhỏ, khiến sóng lớn đập vào bờ, gây nước tràn vào nhà chúng tôi,” Phạm Văn Xuông, trưởng khu vực 6, An Bình, nói. Các chuyên gia nói những trận mưa rào lớn thất thường khiến tình trạng ngập lụt càng trở nên tồi tệ trong mùa mưa. Ủy ban Liên Chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) từ lâu nay đã cảnh báo rằng đồng bằng sông Cửu Long sẽ bị tác động của tình trạng biến đổi khí hậu. Bản báo cáo thẩm định mới nhất của ủy ban này nói: “Các kế hoạch thích nghi với việc thay đổi khí hậu ở tầm quốc gia đã được đưa ra tại toàn bộ bốn quốc gia ở vùng lưu vực Hạ Sông Mekong, nhưng việc lên kế hoạch thích nghi chung ở các nước này vẫn chưa hề có.” Chỉ khi cùng chung sức chống lại tình trạng thay đổi khí hậu, các chuyên gia nói, thì các nước trong khu vực mới gắn bó đoàn kết trong tranh chấp để đối phó với việc xây đập. Càng có nhiều khác biệt giữa các nước thì những mối lo sợ cho vùng châu thổ sông Mekong càng trở nên to lớn hơn. Phóng viên môi trường của BBC Navin Singh Khadka đến Việt Nam dự một hội nghị quốc tế về sông Cửu Long trong tháng 8/2015. Bài được công bố trên các mạng tiếng Anh, Hindi, Indonesia, Trung Quốc... của BBC bắt đầu từ ngày 19/10 trước khi thế giới họp Hội nghị Thượng đỉnh về Biến đổi Khí hậu tại Paris, Pháp cuối năm nay.
|
Phải chăng 'côn đồ' đã đang được phép sử dụng công khai để 'hành hung, trấn áp' thường dân và các nhà hoạt động dân chủ ở Việt Nam, đó là chủ đề của cuộc Hội luận Bàn tròn http://bit.ly/1tfjna8 (Hangout) cuối tuần này giữa BBC Việt ngữ với các nhà báo độc lập từ trong nước.
|
'Côn đồ hay CA được phép hành hung dân?'
|
Vụ bạo lực ở cuộc tưởng niệm Hải chiến Hoàng Sa hôm 19/01/2015 ở cạnh Hồ Gươm, Hà Nội. Trao đổi với BBC hôm 25/01/2015, các blogger, nhà báo độc lập Nguyễn Tường Thụy và JB Nguyễn Hữu Vinh khẳng định đã trực tiếp chứng kiến sự kiện mà các ông cho là người của chính quyền 'đội lốt côn đồ' để 'phá đám', 'hành hung' lễ tưởng niệm 41 năm trận Hải chiến Hoàng Sa hôm 19/01 vừa qua tại chân Tượng đài Vua Lý Công Uẩn, bên Hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội, cũng như trong sự việc một đoàn khách tới thăm nhà cựu tù nhân, Trung tá Trần Anh Kim mới đây bị hành hung ra sao. Trước hết, ông Tường Thụy, người đang là Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam, một tổ chức dân sự được thành lập hồi tháng Bảy 2014: "Từ trước đến nay, trong những năm gần đây, anh em hoạt động ở Hà Nội, Sài Gòn cũng như là ở các nơi khác, nếu như có các hoạt động tưởng niệm về những vấn đề mà họ không thích như là tưởng niệm ngày 17/2 Chiến tranh Biên giới (1979), tưởng niệm ngày 19/01, đặc biệt là ngày 19/01 là ngày mất Hoàng Sa (1974). "Chúng tôi đều làm lễ tưởng niệm để tri ân những người đã bỏ mạng mình và hy sinh cho Tổ quốc và kể cả ngày 14/3 là ngày Trung Quốc tấn công Trường Sa (1988) và chiếm một số đảo của Việt Nam. "Thì tất cả những hoạt động ấy đều bị cản trở, và những người cản trở chúng tôi ít khi, rất ít khi là những người mặc sắc phục công an, hoặc là dân phòng, mà cái chính là họ cho những nhóm gọi là 'cựu chiến binh', rồi 'hội phụ nữ' chẳng hạn để mà ra quấy rối." 'Bảo kê kẻ phá rối'? Ông Thụy cho rằng kẻ quấy rối cuộc Tưởng niệm hải chiến Hoàng Sa bị quấy rối ở Tượng đài Lý Thái Tổ hôm thứ Hai (19/01) 'rõ ràng' đã được chính quyền, an ninh, dân phòng 'bảo kê', 'bảo vệ'. Nhà báo độc lập nói: "Mà thậm chí sử dụng một số thành phần bất hảo để ra gây rối chúng tôi. Vậy thì vấn đề đặt ra ở chỗ này: cái điều ấy có phải là tự phát hay không? Tôi khẳng định rằng đấy không phải là quần chúng tự phát. "Mà họ đã bố trí cho những kẻ lưu manh ấy, họ không dám ra mặt, nhưng họ đứng đằng sau một cách hết sức lộ liễu. Lộ liễu ở chỗ hôm mà chúng tôi làm Lễ tưởng niệm các Tử sỹ Hoàng Sa, khi một kẻ lưu manh, côn đồ mà sau này chúng tôi, anh em phát hiện ra là đấy là một Thiếu úy quân đội ra đập vòng hoa, lăng mạ chúng tôi, chửi bới. "Thí dụ những câu như 'Tao căm thù bọn Ngụy, tao ghét bọn Ngụy, bọn Ngụy là bọn bán nước" chẳng hạn. Thì tất cả những lực lượng an ninh, những người an ninh chúng tôi đã quen mặt, dân phòng đứng xung quanh đấy để xem và ghi hình. "Như vậy nếu đó là kẻ phá rối, thì họ sẽ có hành động can thiệp, nhưng đây họ chỉ can thiệp khi mà chúng tôi bắt kẻ lưu manh này đi, thì họ mới can thiệp để giải thoát cho kẻ lưu manh này. "Một điều nữa mà mọi người hết sức dễ nhìn thấy là họ tìm cách giải thoát và đưa người này trốn chạy bằng xe của Công an Phường. Như vậy thì điều này không thể giải thích bằng cách nào hơn cả. "Tại sao họ đứng đấy họ trông cho một kẻ phá rối và khi kẻ phá rối bị chúng tôi bắt đi, giải về Công an Phường, JB Nguyễn Hữu Vinh hô là 'Giải thằng phá rối về Công an Phường!', thì tất cả ào lại để gỡ nó ra, giải thoát cho nó và cuối cùng đưa lên xe, cũng xe của Công an Phường để trốn chạy. Thế thì điều này rõ ràng rồi." 'Côn đồ hay công an?' Blogger JB Nguyễn Hữu Vinh và một số thành viên đoàn thăm ông Trần Anh Kim sau khi bị 'trấn áp' ở Thái Bình. Nhà báo Tường Thụy nói với Bàn tròn Cuối tuần của BBC rằng cả 'công an' và 'côn đồ' đã 'phối hợp' trong việc 'hành hung', 'trấn áp' công khai thường dân và một nhóm nhà hoạt động dân chủ khi nhóm này tới thăm nhà của cựu Trung tá quân đội, cựu tù nhân chính trị Trần Anh Kim, người vừa được phóng thích về với gia đình ở tỉnh Thái Bình, hôm 21/01/2015. Còn nhà báo, blogger JB Nguyễn Hữu Vinh, người cũng tham gia đoàn khách thăm hôm thứ Tư, thì nói: "Nói rằng đội lốt côn đồ hoặc một người nào đó chưa xác định được, thực chất ra mà nói chúng tôi khẳng định rằng những người đánh đập chúng tôi là công an ở Tỉnh Thái Bình. "Từ đầu ngay khi họ ra chặn xe chúng tôi, đó là Công an Phường Trần Hưng Đạo, tỉnh (thành phố) Thái Bình. Khi chặn chúng tôi lại là đội dân phòng, tất cả những người đó do công an chỉ đạo, trực tiếp Thiếu tá Cao Thị Minh Toàn, cô đó... trực tiếp đứng đó chỉ đạo. "Và đồng thời khi dẫn xe chúng tôi về trước cửa Công an Phường, cách đó khoảng 100 mét thì dừng xe lại và tiếp tục đánh chúng tôi ở trước cửa Công an Phường, khi chưa mở cửa Công an Phường. "Và đặc biệt khi họ đánh đập tôi, bốn năm sáu người họ xông vào đánh đập tôi, sau đó rồi lúc bấy giờ họ mới đưa tôi vào trong sân của Công an Phường. "Đặc biệt sau đó, rất nhiều người đánh đập tôi và đưa tôi vào phòng, và tôi yêu cầu rằng tất cả những người là côn đồ đi ra khỏi Công an Phường, để có thể nói chuyện, làm việc. "Họ yêu cầu tôi làm việc, thì tôi yêu cầu như vậy, thì tất cả những người đó nói với tôi rằng chúng tôi là công an. Tôi bảo rằng nếu các anh là công an, yêu cầu mặc sắc phục đầy đủ, và tôi khẳng định lại một lần nữa, tất cả những người đánh chúng tôi đó là công an, hoặc là côn đồ cũng được lệnh của chính công an ở đó để đánh đập chúng tôi." 'Chà đạp pháp luật' Blogger JB Nguyễn Hữu Vinh nói ông có các bằng chứng khẳng định vụ 'bạo lực', 'trấn áp' ở Thái Bình với ông và đoàn khách thăm có những dấu hiệu 'chà đạp pháp luật' mà theo ông là nghiêm trọng vì diễn ra ở ngay một cơ quan 'công quyền' là trụ sở Công an Phường. Ông nói: "Chúng tôi khẳng định điều đó bằng rất nhiều cách, bằng rất nhiều hình ảnh, bởi vì ngay từ đầu khi xông vào cướp máy ảnh và xông vào hành hung tôi ở trước cửa nhà ông Trần Anh Kim, thì cô Cao Thị Minh Toàn là người đứng chỉ đạo ngay từ đầu ở đó. "Và vào trong đồn Công an, khi chúng tôi đòi lại tài sản, chỉ mặt rất rõ ràng rằng 'khi cô đứng ngoài đó là đóng vai một côn đồ', thì cô ta đã im lặng. Tất cả những điều đó, chúng tôi đã chứng minh rất rõ ràng bằng hình ảnh, bằng lời nói. "Đặc biệt khi chúng tôi vào trong đồn, thì rất nhiều người bị đè ra, bị dùng bạo lực để trấn lột, bị cướp lấy tài sản, điện thoại, rồi máy tính bảng và rất nhiều thứ. Và khi chúng tôi đòi lại thì cô ta trơ trẽn bảo rằng 'phải làm đơn vì chúng tôi không phải là người nhận này khác. "Thì tôi có nói với cô rằng: 'Cô đừng có trơ trẽn đến mức độ như vậy, bởi vì đây là đồn Công an, chứ không phải là hang trộm cướp.' Nhưng cô ta vẫn cố tình chầy bửa và cố cách này khác, thậm chí khi chúng tôi đang ở trong đồn thì một tên côn đồ xông vào chửi bới tục tĩu, rồi lăng mạ tất cả mọi người. "Nhưng sau đó, tôi hỏi 'Anh là ai?', thì ông ta buột miệng bảo rằng tôi là công an. Nó rất rõ ràng, trong khi tất cả công an từ Trưởng đồn, Phó đồn ngồi đó đều không có một lời nào để can thiệp. "Điều đó chứng minh và khẳng định một điều rằng những người đã đánh đập chúng tôi, đã làm những hành động trái pháp luật, chà đạp lên lương tâm của con người, chà đạp lên đạo đức của con người, chà đạp lên pháp luật chính là hàng ngũ công an ở đó, tôi khẳng định điều đấy. "Và cho đến cuối cùng, sau đó chỉ có mấy phút sau thì chính cô Cao Thị Minh Toàn, Thiếu tá, đã phải mang toàn bộ tài sản mà đã cướp giật mà cách đó mấy phút cô chối leo lẻo, cô lại đưa ra trả những người đó, trước áp lực của anh em." 'Nhà nước cảnh sát?' Các nhà báo độc lập đưa ra câu hỏi liệu có việc 'công an' Thái Bình đã được chỉ đạo tiến hành vụ 'trấn áp'. Nhà báo JB Nguyễn Hữu Vinh cho rằng đã có sự 'núp bóng' của giới chức cảnh sát ở đây dưới vỏ bọc 'côn đồ', 'thường dân' khi tiến hành các hành động trấn áp các nhà vận động dân chủ, nhân quyền. Ông nói: "Điều đó chỉ nói lên một điều là ở một chế độ mà khi đã phải dùng côn đồ để thay công an, hoặc nói một cách khác là khi công an mà đã phải núp dưới danh nghĩa côn đồ, thì có nghĩa rằng dưới con mắt của người dân, cái đánh giá là 'côn đồ hơn công an' một bậc. "Thường người ta chỉ làm giả những cái hàng tốt hơn thôi!," nhà báo, ông Vinh nói thêm. BBC chưa có dịp kiểm chứng các thông tin phản ánh nói trên với chính quyền Việt Nam ở thủ đô Hà Nội hay tỉnh Thái Bình, tuy nhiên hôm thứ Sáu, trong một cuộc trao đổi với BBC, bà Lê Hiền Đức, công dân chống tham nhũng từng được Tổ chức Minh bạch Quốc tế (Transparency International) trao Giải thưởng Liêm chính, nói với BBC bà sẽ báo cáo vụ việc hành hung này khi có dịp 'làm việc' với Bộ trưởng Công an. Hôm thứ Bảy, 24/01/2015, cựu Trung tá quân đội Việt Nam, cựu tù nhân chính trị Trần Anh Kim khẳng định với BBC đã có việc đoàn khách đến thăm ông hôm thứ Tư bị bắt giữ, hành hung, trong đó ngoài các ông Nguyễn Hữu Vinh, Nguyễn Tường Thụy bị tấn công, kể cả người già 80 tuổi như Tiến sỹ Nguyễn Thanh Giang cũng bị 'dọa đánh và chửi bới', trong khi phụ nữ như nữ nghệ sỹ Kim Chi và một vài người nữ giới khác cũng bị xô đẩy, chế áp. Ông Kim cũng nói từ khi ông được phóng thích về với gia đình, không ít lần các khách khứa, bạn bè tới thăm ông và gia đinh đã bị an ninh, công an gây khó khăn. Ông còn nói 'thậm chí có trường hợp' mà khách thăm đã bị 'khiêng đi như khiêng lợn', hoặc có nhân viên an ninh 'xô cửa' bước vào nhà và 'ngồi giữa nhà ông' đòi 'hỏi han, làm việc' mà không cần xin phép, báo trước cho ông. Ông Trần Anh Kim (thứ năm, phải sang) khẳng định có xảy ra vụ 'trấn áp' với đoàn khách thăm nhà ông. Mới đây, Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc, cũng lên tiếng quan ngại về việc chính quyền, công an, an ninh Việt Nam thường xuyên trấn áp thường dân và các nhà vận động dân chủ, nhân quyền. Bài báo của ông đăng trên trang Bauxite Việt Nam và được đăng lại trên nhiều trang truyền thông mạng khác có tựa đề "Đừng biến nước ta thành Nhà nước cảnh sát!."
|
Không phải chỉ sinh viên mà bất cứ ai khi bước chân vào môi trường học tập đều mong muốn được tiếp thu nhiều kiến thức, được quyền thể hiện ý kiến của mình, thi cử công bằng, chứ không muốn làm cái máy photocopy vô hồn, vô cảm, cuối cùng là vô kiến thức.
|
Chuyện thi cử ở Việt Nam
|
Tôi vừa hoàn thành một năm trời miệt mài học tập trong một ngôi trường chính quy thuộc hàng “tầm cỡ quốc gia” và tôi “ngộ” ra một điều: “Không ít Tiến sĩ, Thạc sĩ là những người biết diễn đạt những điều đơn giản trở thành khó hiểu hoặc làm cho không ai hiểu nổi(!)” Khi đã hiểu được rồi thì người nghe (đọc) mới bật ngửa ra: “Ô, sao đơn giản thế?" và học viên lại tiếp tục không hiểu là tại sao người ta không dùng từ ngữ đơn giản nói thẳng vào vấn đề cho dễ hiểu, đỡ mất thời giờ, mà cứ diễn đạt vòng vo làm gì? Lòng vòng Nội dung ôn thi tốt nghiệp là trường đã cho trước 18 câu hỏi ôn với 18 môn học khác nhau, nội dung hỏi thì bao quát toàn bộ phần lý thuyết môn học đó (với cách diễn đạt “cao siêu kiểu Tiến sĩ, Thạc sĩ” đã nói ở trên, học viên tài thánh cũng chẳng thuộc nổi) và thêm phần minh họa thực tế. Môn thi không được biết trước, đến giờ thi đại diện lớp bốc thăm trúng hai câu hỏi nào thì thi hai câu hỏi đó. Học viên phải soạn trước đáp án 18 câu hỏi, còn chuyện tự soạn hay thuê người khác soạn là chuyện ai người ấy biết. Vốn quen soạn thảo văn bản trên máy vi tính, tôi tự mình soạn bài trên máy mà không cần viết trước trên giấy, nhanh nhất mỗi câu hỏi trả lời đúng nội dung yêu cầu cũng mất một ngày (tức 8 giờ). Vậy mà những anh bạn cùng học còn bảo rằng tôi soạn khá nhanh, chớ các anh ấy còn làm chậm hơn. Soạn xong, tôi viết thử ra giấy, thấy dài quá, bèn rút ngắn cho cô đọng lại. Xong viết thử vẫn thấy dài quá, không thể viết kịp trong 210 phút thi nên tôi rút ngắn thêm một lần nữa. Nghĩa là bài soạn của tôi từ ban đầu giống như một con gà sống với bộ lông óng ả, đang cất tiếng gáy vang nhưng sau nhiều lần “gọt giũa” đã trở thành một con gà chết bị vặt trụi hết lông, cẳng, cánh, đầu, cổ không phân biệt được trống, mái gì nữa. Đi thi Vào phòng thi mới thấy đề thi y chang câu hỏi ôn thi không sai một chữ, nghĩa là để viết đủ nội dung theo yêu cầu câu hỏi bạn phải ngồi viết xuyên suốt liên tục không nghỉ ít nhất một ngày. Kiểu này người chấm bài muốn “bắt chặt bắt lỏng” chấm điểm lên xuống thế nào mà chẳng được, muốn cho là bài làm của bạn thiếu ý thì rõ ràng rành rành là thiếu ý, muốn cho đủ ý thì trong bài yêu cầu có vài chữ nói đến ý đó cũng là đủ ý thôi. Chép đề xong, mạnh ai nấy lôi “phao” ra cắm đầu cắm cổ chép liên tục ra giấy thi, tôi đã quen viết nên viết lẹ chớ người khác còn tệ hơn. Vậy mà tôi cũng phải cũng phải bỏ bớt một số ý phụ, không giải thích, lý luận gì hết mà cũng mất hơn 2 giờ đồng hồ mới tạm ổn phần lý thuyết. Thời gian còn lại viết phần minh họa thực tiễn, chữ tôi nhỏ nên tôi viết đầy 2 đôi rưỡi giấy thi. Tôi viết đến mấy ngày sau vẫn còn đau ngón tay giữa chỗ tì cây viết. Cái mà tôi nghiệm ra được trong kỳ thi này là nhà trường cố tình “làm khó” học viên, để làm gì thì không nói ra nhưng… ai cũng biết. Vì sao nên nỗi? Hồi tôi học Đại học thời bao cấp, tuy vẫn thi đề đóng nhưng năm thứ 3 là đã phân ngành xong, sinh viên biết trước sẽ thi tốt nghiệp 4 môn nào nên từ năm thứ 3 đã bắt đầu đầu tư học kỹ những môn đó. Đề thi bao giờ cũng gồm 2 phần: lý thuyết và bài tập. Người ta ra đề theo kiểu tính toán sao cho sinh viên học lực trung bình là đủ khả năng làm bài tốt nghiệp, thời gian thi 180 phút thì có 30 phút cho thí sinh chuẩn bị, suy nghĩ về đề bài, lập dàn bài rồi mới viết vào giấy thi. Ai học giỏi, thuộc bài thì chỉ cần 120 phút là làm xong bài. Ai viết nhiều nhất cũng chỉ hết 2 tờ giấy thi, bình thường chỉ viết hết 1 tờ rưỡi. Hồi đó tôi viết có 6 mặt giấy thi cũng được 8 điểm. Còn bây giờ trường này không cho biết trước sẽ thi 2 môn nào trong 18 môn học đó, cái kiểu ra đề thi như vậy là “cấm suy nghĩ” khi làm bài thi, cho dù học viên có thuộc bài làu làu tất cả 18 môn học thì cũng phải có thời gian đọc đề, nhớ lại kiến thức, suy nghĩ xem đề yêu cầu cái gì, trình bày ra sao rồi mới viết. Đằng này bài soạn sẵn, chép đề xong là lấy tài liệu ra cắm đầu chép liên tục, không có thời gian để ho, để nghỉ cho bớt đau tay. Như vậy dù bạn có thuộc hết bài cũng không thể làm bài kịp nếu bạn thi cử một cách nghiêm túc, đàng hoàng. Cho nên, chuyện “chạy” Hội đồng, giám thị, giở phao ra chép, “chạy” điểm diễn ra quá thể. Nhiều người vào phòng thi viết được rất ít vì viết chậm, nhưng vẫn xin thêm nhiều giấy thi, không viết mà bỏ túi mang về. Trong giấy thi đã có chữ ký của giám thị đầy đủ, về nhà chỉ việc viết bổ sung rồi “câu móc” đánh tráo bài thi (tờ thứ 3) là xong. Cuối cùng, ai cũng tốt nghiệp vui vẻ, thậm chí nhiều người loại giỏi hẳn hoi. Dân gian có câu “Ba ông thợ giày bằng một ông Khổng Tử”, qua bài viết phân tích, đánh giá một sự kiện thực tế, đề xuất biện pháp giải quyết, người ta có thể biết được quan điểm, lập trường, kiến thức, trình độ lý luận của tác giả bài viết, và từ đó còn có thể có nhiều sáng kiến hay để áp dụng trong thực tế nữa; cần gì phải thuộc làu làu hàng đống sách vở. Nếu chỉ cần thuộc không sai một chữ, con người chúng ta không thể bằng cái máy photocopy hay máy ghi âm, và không cần phải học hành chi cho mệt, cứ photo, ghi âm lại, cần thì nhấn nút là xong. Những chuyện tiêu cực trong học hành, thi cử kia là kết quả (hay hậu quả) của kiểu ra đề thi đóng, coi trọng lý luận một cách máy móc mà quên rằng “Tất cả lý thuyết đều màu xám, chỉ có cây đời là mãi mãi xanh tươi” (Goethe). Đề thi mở không những làm cho người học có hứng thú, sáng tạo trong học tập, mà còn góp phần giảm thiểu các hiện tượng tiêu cực tràn lan trong thi cử hiện nay, tạo sự công bằng và là môi trường nuôi dưỡng, phát hiện nhân tài. Chương trình đổi mới, cải cách giáo dục của Bộ Giáo dục - Đào tạo trước tiên, theo tôi, nên bắt đầu bằng việc loại bỏ cách ra đề thi khô khan, máy móc và thay thế bằng việc “mở hóa” tất cả các loại đề thi. .......................................................... Người Quảng TrịKính gửi Ban Tiếng Việt BBC, Lâu lắm tôi mới gửi thư cho BBC. Vốn là một giáo viên đã chuyển sang nghề tiểu thương hơn 20 năm nay, tôi thấy đã ló ra tia sáng cuối "đường hầm giáo dục VN" khi Bộ Trưởng Nguyễn Thiện Nhân nhậm chức! Trong những ngày qua, theo dõi thông tin trên báo chí và truyền thanh truyền hình trong nước tôi phải ngã mũ kính phục sự dũng cảm của thầy giáo Đỗ Việt Khoa! Kính thưa quí đài BBC, tôi tin tưởng nền giáo dục VN sẽ có một sự đổi mới triệt để(thực chất là trở về với những gì đúng đắn)! Hy vọng từ 10 đến 15 năm nữa giáo dục VN sẽ giúp đất nước VN thoát khỏi tệ nạn tham nhũng, lãng phí, xuống cấp đạo đức... Tôi tin tưởng vào Ban Lãnh đạo mới của đất nước! Tôi tin tưởng tất cả người dân có Tài sẽ sát cánh với các vị lãnh đạo có Đức! Kính chào các anh chị em trong Ban Tiếng Việt! Một bạn đọc cũ của BBCVietnamese ở Quảng Trị PatriotGửi bạn Smooky: Tôi đã học không dưới 6 năm ở ĐH KHTN, trường ĐH Quốc gia đây. Tôi chưa từng thấy một đề thi mở nào trong thời gian tôi học. Nhiều thầy giáo thậm chí lên bục giảng đọc nguyên những điều đã viết trong cuốn giáo án dịch lại nham nhở từ tài liệu của người khác. Gửi bạn Một độc giả: Bạn đang quá giáo điều! Giải quốc tế có ý nghĩa gì chứ? Tôi không phủ nhận công lao của những người đã mang giải quốc tế về cho VN, nhưng hãy nhìn vào thực trạng của nền giáo dục, trình độ thực tế của người ra trường, nhìn vào vị thế mà nền giáo dục mang lại! "Xấu đều hơn tốt lỏi" bạn ạ! Bạn đang tin vào cái gì vậy? Vào một Bộ giáo dục đang hết cải đi rồi cải lại, cải tiến rồi cải lùi chương trình giáo dục mà mãi chưa xong à? Vào chủ trương giảm tải chương trình mà kết quả là chương trình ngày càng nặng và ngớ ngẩn hơn à? Vào hiệu quả sử dụng hơn 1 tỉ đô la cho việc cải tiến giáo dục mà giáo dục ngày càng thụt lùi, càng chạy theo thành tích à? Vào một ông bộ trưởng nổi cáu khi bị đại biểu quốc hội chất vấn à? Những điều bạn nói không khác gì với những văn kiện ngày nào cũng choang choang trên báo. Bạn có thể đưa ra dẫn chứng và lý lẽ bảo vệ cho quan điểm riêng của mình được không? Tôi rất sẵn sàng tranh luận với bạn. Một sinh viên, Hà NộiĐọc bài viết của Tạ Phong Tần khiến tôi muốn nói ra tất cả những điều đang bức xúc, những vấn đề mà tôi chưa bao giờ nghĩ tôi sẽ có ngày gặp phải như ngày hôm nay. Tôi là một sinh viên chính quy vừa mới tốt nghiệp, từ một trường đại học khá nổi trong nước và ngành tôi học nếu không có bằng thì không thể làm được bất cứ gì. Ngay sau lễ tốt nghiệp khi còn trong niềm vui đến khó tả tôi phát hiện ra tấm bằng đã ghi sai ngày sinh của mình. Ngay sau đó tôi đến trường trình bày và sau khi kiểm tra lại toàn bộ hồ sơ kết quả là, tất cả các hồ sơ gốc đều ghi đúng, chỉ duy nhất bản danh sách do nhà trường soạn để lưu thông tin cho sinh viên từ năm thứ nhất đã ghi sai và điều tệ hại là tôi đã kí vào đó ( năm thứ nhất tôi không để ý ). Cơ quan có thẩm quyền cấp bằng của trường đã dựa vào bản danh sách đó để làm bằng nhưng tôi được biết điều đó là hoàn toàn sai nguyên tắc, đáng lẽ ra họ phải kiểm tra lại tào! n bộ hồ sơ của tôi và sư dụng hồ sơ gốc để ghi bằng nhưng do sơ xuất họ đã không làm. Bây giờ họ nói trách nhiệm hoàn toàn ở tôi và tôi có nguy cơ mất bằng vĩnh viễn. Tôi đã hỏi về việc cấp lại bằng thì được biết chỉ Bộ mới có quyền và chỉ có một vài người bị ghi sai sẽ được cấp lại, thế thì liệu có đến tôi không? Chắc chắn là không. Trong mọi trường hợp ngay cả khi tôi khống ai cũng vậy vì Bộ lo sợ bằng giả xuất hiện. Như vậy là 6 năm học đại học của tôi không còn giá trị gì hết, mọi nỗ lực bị vất xuống biển. Luật như vậy có phải thà giết nhầm còn hơn bỏ sót không? Tôi không thể chịu trách nhiệm hoàn toàn vì cơ quan cấp bằng mới là bên chịu trách nhiệm về thông tin trên bằng ( trừ khi hồ sơ gốc của tôi sai ). Tôi chỉ sống ở VN, không biết ở những nơi khác sinh viên có phải chịu cảnh như thế này không. Một độc giảTôi đã đọc bài của của các anh chị. Tôi đồng tình với một số quan điểm cho rằng giáo dục Việt Nam hiện nay còn tồn tại những thiếu sót, hiện tượng tiêu cực xảy ra không phải là ít. Nhưng xin hãy nhìn nhận một cách tươi tắn hơn cho những gì giáo dục Việt Nam đã làm được. Có thể những con số là không chính xác nhưng nó cũng phản ánh phần nào. Hằng năm chúng ta vẫn tham dự các kỳ thi quốc tế, khu vực và có những giải cao. Chúng ta có nhiều nhà khoa học giỏi thực sự, những nhà giáo đáng kính. Có thế là chưa đủ cho một nền giáo dục muốn phát triển tốt hơn như mọi người mong muốn. Nhưng đó chính là cái đích mà Đảng, Nhà Nước, nhân dân Việt Nam, và nền giáo dục Việt Nam đang hướng tới. Thêm nữa, chủ nghĩa Mac-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh không phải là hoàn toàn tuyệt đối, có thể theo bạn là không có giá trị gì. Nhưng thực tế, phải có quá trình đào sâu, suy nghĩ ta mới tìm thấy giá trị của nó. May mắn được học trong trường Quốc Gia, tôi đã được lĩnh hội những chân giá trị, tuy không phải lúc nào tôi cũng đồng tình với quan điểm đó. Nhưng cái chính là hãy tự mình tìm ra những chân lý. Quay trở về với nền giáo dục Việt Nam nước ta hiện nay, đúng là các nhà lãnh đạo, các nhà quản lý giáo dục biết rõ về thực trạng giáo dục hơn tất cả chúng ta. Tôi tin tưởng rằng họ là những nhà khoa học, những nhà quản lý có tài. Họ đang ngày đêm suy nghĩ và tìm giải pháp cho nền giáo dục Việt Nam. Những ý kiến nhìn thẳng vào sự thật của các anh chị là rất quý giá, giúp người đọc có những cái nhìn chi tiết hơn về tình cảnh hiện tại. Nó cũng thôi thúc các nhà giáo dục cố gắng hơn nữa. Điều cần thiết bây giờ là: ủng hộ, giúp đỡ, cùng nhau đoàn kết xây dựng một nước Việt Nam giàu mạnh nói chung và nền giáo dục Việt Nam nói riêng. Để ngày mai chúng ta có thể tự hào là người con của Tổ quốc, tự hào vì đã đóng góp phần công sức nhỏ bé củ! a mình cho đất nước này, cho thế hệ con em của chúng ta. Nguyễn Phi, Nghệ AnTôi đã trải qua 12 năm học phổ thông, tôi thấy rằng giáo dục Việt Nam hiện tại không chú trọng vào kiến thức thực sự cho học sinh mà chỉ quan tâm đến thi cử bằng cấp thôi. Các thầy cô giáo không dạy cho học sinh cách tự tư duy sáng tạo mà chỉ "nhồi nhét" kiến thức cho học sinh một cách thụ động. Đây là nguyên nhân chính của mọi vấn đề tiêu cực trong giáo dục. Nếu cứ như thế này thì sẽ làm hỏng cả các thế hệ mai sau. SmookySao lại đăng một bài như thế này. Một cái nhìn phiến diện của một người chẳng biết là đã học được bao nhiêu trường Đại Học ở Việt Nam mà dám nói là học trường "chính qui, thuộc tầm cỡ quốc gia". Liệu bạn có lần nào học Đại học quốc gia của chúng tôi chưa? Nếu có một lần thì xin nói thật là bạn sẽ thay đổi suy nghĩ đấy. Bạn chỉ toàn học những môn học thiên về xã hội, nhưng không vì thế mà bạn có quyền ỷ lại chỉ chăm chăm vào đề cương của các thầy đưa cho. Bạn lại chỉ lo học trong đáp án, tới khi làm lại cố sức mà chép,vậy cái này là tại bạn hay tại ai? Ở trường của chúng tôi tinh thần tự học được đặt lên hàng đầu, thầy cô trên giảng đường chỉ đóng vai trò là hướng dẫn,thời gian trên lớp chẳng đáng là bao nhiêu, quá trình tự nghiên cứu mới là chủ yếu. Trong khi đó bạn chỉ lo cố mà hiểu những lời mà người khác nói, không chịu tìm hiểu ở sách vở, báo chí, tài liệu liên quan. Tới khi thấy khó hiểu thì lại nói là "Không ít Tiến sĩ, Thạc sĩ là người biết diễn đạt những điều đơn giản trở thành khó hiểu hoặc không ai hiểu". Nói thật tôi thấy chính bạn là người nói mà không ai hiểu đó. Dân đenGởi bạn Oleg Trần: Tôi mới vừa đọc ý kiến của bạn Oleg Trần, Czech phản đối bài viết về chuyện thi cử mà mắc cười quá chừng. Đúng như lời một bài hát “Ai cũng hiểu chỉ một người (Oleg Trần) không hiểu (cố tình)”. Nói như bạn Oleg Trần thì ai phải có học vị Tiến sĩ, Thạc sĩ mới có quyền phê phán người có học vị Tiến sĩ, Thạc sĩ, còn người khác thì không? Vừa qua, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bành Tiến Long chua chát thừa nhận với báo chí trong nước rằng có 30% Tiến sĩ, Thạc sĩ trình độ yếu kém, tại bạn Oleg Trần không đọc báo nên không biết thông tin này. Bạn Oleg Trần chưa đọc kỹ hết bài viết đã vội “nổi nóng” nên không thấy rằng trong bài viết tác giả đã kể rõ tác giả học xong Đại học chính quy thời bao cấp rồi, sau mười mấy năm lại đi học tiếp chẳng lẽ học ngược lại trung cấp, đại học? Học ở đâu, trường nào, với cách công khai họ tên, cơ quan công tác thì “không nói ra nhưng ai cũng biết” trường đó là trường gì, bạn đọc thông minh sẽ hiểu ngay, cần gì phải nói toẹt móng heo ra. Đã là công chức Nhà nước thì “vuốt mặt phải nể mũi” chứ. Bộ bạn Oleg Trần tưởng hễ công chức Nhà nước là phải học Đại học tại chức chớ không có ai tốt nghiệp Đại học chính quy sao? Chuyện học hành, thi cử ở Việt Nam hiện nay như thế nào ai cũng biết, bạn Oleg Trần cần gì phải bênh vực chằm chặp cho cái quy chế thi cử mà mỗi ngày giở báo ra mọi tầng lớp xã hội (học sinh, sinh viên, phụ huynh, trí thức, công chức…) đều lên án Bộ GD-ĐT đến vuốt mặt không kịp, còn Bộ GD-ĐT chỉ làm được mỗi một việc là “im lặng". Xin bạn Oleg Trần hãy dũng cảm nhìn thẳng vào sự thật dù sự thật ấy là đau xót, chỉ có dũng cảm đối diện với nó mới có thể sửa đổi lỗi lầm. Cuối cùng, bạn Oleg Trần không hiểu khái niệm “đề thi mở” là gì thì tôi nghĩ bạn nên đi học lại để hiểu rồi hãy tham gia tham gia tranh luận sau. Ẩn danhHồi năm nhất đại học tôi có "nghề tay trái" (ngoài nghề gia sư) là đi "giúp" các cụ thi cử. Các cụ toàn là giám đốc bự cả, tiền nhiều như nước nhưng phải lọ mọ đi kiếm cái bằng tại chức cho hợp thức hóa chức vụ. Các cụ lầm bầm chửi từng này tuổi đầu rồi mà vẫn phải học toán cao cấp với lại triết học Mác Lê nin. Tôi thường giúp các cụ ở một số môn như "Triết học" và Kinh tế chính trị học Mác Lê, Toán cao cấp, Xác suất thống kê, Hóa đại cương. Lúc ấy tôi không dám thi hộ vì nếu bị phát hiện thì chắc chắn là bị nhà trường đuổi học, nên "giúp " thôi. Đại khái thầy phát đề xong, các cụ đưa luôn đề ra cửa sổ, tôi ngồi giải rồi đưa vào cho các cụ chép lại. Thầy giáo coi thi chả nói gì vì sự việc đã đ! ược sắp xếp cả rồi, các cụ bồi dưỡng cho các thầy rất hậu hĩnh. Các thầy chỉ tha thiết "van xin" các cụ đừng bát nháo quá thôi. Mỗi buổi thi thế các cụ trả công rất hậu, tệ nhất cũng 1-2 trăm ngàn sau khi đã bia bọt ăn uống xả láng. Quả thật sau này nghĩ lại tôi thấy mình cũng sai. Nhưng cái sự đó ở VN rất là thường. Thường đến mức mình chẳng lúc nào mình tự hỏi lòng liệu mình có đang tiếp tay cho gian lận không, mặc dù tôi biết nếu tôi không "giúp" các cụ thì các cụ cũng kiếm được những người khác. Tony Nguyễn, Hoa KỳĐọc ý kiến của bạn Tạ Phong Tần về chuyện thi cử ở VN mà cười ra nước mắt. Giáo dục ở VN là một màn bi kịch cho dân tộc thì làm sao không cười ra nước mắt cho được. Thật là đau lòng khi nghĩ tới các bạn trẻ sinh viên, học sinh VN hiện thời vẫn phải bị bó buộc học thuộc lòng những lý thuyết về chủ nghĩa CS, tư tưởng Hồ Chí Minh, những lý thuyết mà thế giới đã đào thải vì những giá trị không tưởng của nó, những lý thuyết mà chính những kẻ biên tập ra đã và đang xa lánh chúng. Hùng, Hà NộiLại nói về giáo dục là một chủ đề rất bức xúc trong nhân dân, dư luận phản đối về hệ thống giáo dục rất nhiều, chương trình học quá nặng nề vậy mà vẫn tụt hậu so với thế giới? Khổ thân học thế hệ trẻ bây giờ hầu như không có tuổi thơ chỉ biết cắm đầu học như một cái máy, đến mức nhiều ngứòi nước ngời cũng phải thốt lên: nền giáo dục Việt Nam hình như chỉ chămm chú đào tạo người để sau này đi làm thuê! Ngu dânMọi vị quan chức giáo dục đều biết thực trạng tồi tệ của giáo dục nước nhà. Nhưng không thấy họ làm gì cả vì con cái các quan chức đều được gởi vào các trường quốc tế hay lớn hơn chút nữa thì gởi ra nước ngoài. Do đó, lo lắng cải tổ giáo dục nước nhà chi cho mệt vì con cháu các cụ đều học ở nước ngoài cả. Oleg Trần, CzechĐọc bài này, tuy rất tôn trọng những băn khoăn và đề xuất của tác giả nhưng tôi lại hoàn toàn không tán thành nội dung mà tác giả nêu. Tôi xin trình bày vài ý chính (tất cả các từ trong ngoặc kép là trích nguyên văn). 1- Tác giả phê phán “không ít Tiến sĩ, Thạc sĩ là những người biết diễn đạt những điều đơn giản trở thành khó hiểu hoặc làm cho không ai hiểu nổi(!)”, tôi đồng ý. Nhưng xin hỏi lại tác giả có bằng tiến sĩ hay thạc sỹ không mà tôi khó hiểu bài báo quá. Ngay đầu tiên, tác giả kể chuyện thi cử của mình ở một trường cấp bậc nào: trung học? đại học? trường Đảng? … Bởi từng cấp độ, từng chuyên ngành sẽ có cách thi khác nhau, học luật khi thi phải khác với trường viết văn Nguyễn Du, nếu không nói rõ chuyên ngành thì khó có cơ sở phê phán cách thức thi cử. (Tôi xin mạo muội dự đoán tác giả kể chuyện học đai học tại chức kinh tế). 2- Tác giả khen thi thời bao cấp “ Người ta ra đề 180 phút thì có 30 phút cho thí sinh chuẩn bị, suy nghĩ." Còn bây giờ trường này không cho biết trước sẽ thi 2 môn nào trong 18 môn học đó, cái kiểu ra đề thi như vậy là “cấm suy nghĩ” khi làm bài thi …“ và cuối cùng tác giả đưa ra kết luận "Như vậy dù bạn có thuộc hết bài cũng không thể làm bài kịp nếu bạn thi cử một cách nghiêm túc". Tôi thấy các dẫn chứnng chẳng có gì thuyết phục, nếu không nói hiểu sai vấn đề. Theo tôi thi cử là thước đo đánh giá đúng chất lượng, tìm ra người giỏi, chứ không nhất thiết ai giỏi là thi phải đạt điểm tối đa. 3. Tác giả gọi kiểu thi bắt thí sinh phải học thuộc lòng là đề thi đóng, và là gốc gây ra nhiều vấn đề, sau đó kết luận ngay "Đề thi mở không những làm cho người học có hứng thú, sáng tạo trong học tập, mà còn góp phần giảm thiểu các hiện tượng tiêu cực tràn lan." Tác giả nói thật hay đùa vậy mà nghe tự tin quá. Vậy đề thi mở là gì? hay ngược lại với đóng gọi là mở? tôi thấy tác giả hiểu vấn đề đơn giản quá. Một độc giảGiáo Dục là sản phẩm của xã hội. Tình trạng của Giáo Dục VN hiện nay như thế nào, chấn hưng hay cải cách có dược hay không thì còn tuỳ thuộc vào sự cải cách hay thay đổi của xã hội. Tiêu cực,tham nhũng tràn lan ở tất cả các ngành, thì sao ngành GD lại không. Thang giá trị, đạo đức trong xã hội đảo ngược thì tại sao yêu cầu nhà trường và giáo viên phải trong sạch! Nếu các vị cho rằng xã hội VN bây giờ là tốt đẹp thì đừng trông chờ ngành GD gì thêm. Các vị cán bộ đầu ngành GD lắc đầu không biết phải chấn hưng như thế nào, nhưng họ đều rất biết nguyên nhân vì sao!
|
Nhà nghiên cứu chính sách, nhà hoạt động người Hong Kong nói cơ chế "một quốc gia, hai chế độ" đã bị kết liễu và người Hong Kong cần học Đài Loan, không được thỏa hiệp với Trung Quốc.
|
Trịnh Tư Luật: 'Trung Quốc không cải tổ, Hong Kong không hy vọng'
|
Nhà nghiên cứu Trịnh Tư Luật, từng làm phó chủ tịch Công đảng, ông cũng là thành viên chủ chốt của liên minh gồm 50 nhóm đấu tranh nhân quyền tại Hong Kong. "Không riêng gì hệ thống chính trị và pháp lý của chúng tôi bị điều khiển bởi một chính quyền bù nhìn, nền kinh tế, hệ thống giáo dục, xã hội và môi trường cũng bị khai thác", nhà nghiên cứu Trịnh Tư Luật chia sẻ với BBC News Tiếng Việt hôm 4/6. Luật an ninh mới của Trung Quốc ‘có thể kết liễu Hong Kong’ TQ thông qua luật an ninh, Mỹ nói 'Hong Kong không còn quyền tự trị' Ông Trịnh Tư Luật (Cheng Sze Lut), sinh năm 1988, là một gương mặt nổi bật trong phong trào đấu tranh dân chủ tại Hong Kong những năm gần đây. Ông đồng thời cũng là nhà nghiên cứu chính sách, từng làm phó chủ tịch Công đảng và cũng là thành viên chủ chốt của liên minh gồm 50 nhóm đấu tranh nhân quyền tại Hong Kong. Trung Quốc gia tăng kiểm soát Sau khi nhận chuyển giao Hong Kong từ Anh vào năm 1997, Trung Quốc liên tục gia tăng các biện pháp để kiểm soát đặc khu này dù bên ngoài vẫn tuyên bố sẽ thực thi cơ chế "một quốc gia, hai chế độ". Những bước đi mới nhất của Trung Quốc, đặc biệt là việc thúc đẩy các luật hạn chế quyền tự trị của Hong Kong, khiến giới ủng hộ dân chủ tại đặc khu lo ngại. Nhiều cuộc biểu tình đã nổ ra để phản đối Bắc Kinh cũng như để bảo vệ quyền tự do cho người dân Hong Kong. Mới đây, Quốc hội Trung Quốc thông qua luật An ninh Quốc gia và dự kiến sẽ đưa vào phụ lục Luật cơ bản Hong Kong ngay trong tháng Sáu. Vào ngày 4/6, Hội đồng Lập pháp Hong Kong cũng đã bỏ phiếu (vòng 3) do dự luật Quốc ca, dự kiến sẽ được ban hành thành luật cũng trong tháng Sáu này. Một khi luật Quốc ca có hiệu lực tại Hong Kong, các hành động xúc phạm quốc ca có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị phạt tiền và phạt tù. Với các nhà đấu tranh dân chủ, đây là những bước đi đánh dấu "sự cáo chung của Hong Kong" trong tư cách là một đặc khu với các quyền tự do được đảm bảo. Chính trị gia Tanya Chan (Trần Thục Trang) (giữa) nói rằng đây là "ngày buồn thảm nhất trong lịch sử Hong Kong" "Người dân Hong Kong lo ngại các luật do Bắc Kinh áp đặt một khi được ban hành sẽ kéo theo hoạt động tư pháp theo kiểu Trung Quốc", ông Trịnh Tư Luật nhận định. "Chính quyền đặc khu cũng có thể tự ban hành các luật hạn chế tự do của công dân, chẳng hạn Luật Trật tự công cộng. Tuy nhiên, dù thế thì các luật này cũng dựa trên các nguyên tắc luật pháp của hệ thống thông luật Anh mà các nước khối Thịnh vượng chung còn áp dụng". "Còn với các luật do Trung Quốc áp đặt, thật khó để đảm bảo một người được xét xử công bằng trước các tòa án do đại lục kiểm soát", ông nói thêm. Không chỉ là việc ban hành luật, Bắc Kinh còn hạn chế quyền tự trị của Hong Kong và gia tăng kiểm soát đặc khu này theo nhiều phương cách khác. "Các giáo viên đăng tải thông tin hoặc hình ảnh chống chính phủ lên Facebook, ngay lập tức họ sẽ bị phòng giáo dục cảnh cáo". Mới đây, chính quyền Hong Kong còn cấm người dân tập trung tưởng niệm vụ thảm sát Thiên An Môn. Tuy nhiên, sau đó hàng chục ngàn người đã bất chấp lệnh cấm, vẫn thực hiện cuộc tưởng niệm vào đêm 4/6. "Hành động của chính phủ là một sự khiêu khích nghiêm trọng trong lịch sử của chúng tôi. Cuộc tập trung tưởng niệm ngày 4/6 là một sự kiện quan trọng. Tôi cho rằng việc cấm đoán tạo ra tiền lệ nguy hiểm cho tương lai", ông Trịnh Tư Luật đánh giá. "Cơ chế 'một quốc gia, hai chế độ' đã cáo chung hoàn toàn rồi", ông Trịnh đúc kết. 'Trung Quốc không cải tổ, Hong Kong không hy vọng' Giáo dục lòng "ái quốc" đối với học sinh và các biện pháp tuyên truyền khác cũng được Trung Quốc triển khai sâu rộng trong nhiều năm qua. Ông Trịnh đánh giá các chương trình tuyên truyền và lối giáo dục tẩy não đó không phát huy tác dụng. Dù thừa nhận trong giai đoạn 2000-2010, nhiều người dân Hong Kong trở nên ủng hộ Bắc Kinh vì ngưỡng mộ thành tựu kinh tế của Trung Quốc, nhưng ông nói thêm: "Nhiều người mong chờ Bắc Kinh sẽ cải tổ chính trị và truyền thông vào thời điểm 20 năm kể từ năm 1989. Tuy nhiên, tất cả những gì đã xảy ra thì chúng ta đều đã thấy: Chính quyền Tập Cận Bình đàn áp xã hội dân sự và truyền thông, thúc đẩy ý thức hệ yêu nước đơn nhất vốn đe dọa tự do". "Người Hong Kong đủ thực tế. Chúng tôi biết rõ rằng nếu không có tự do và cải tổ thực sự ở Trung Quốc thì làm sao đảm bảo được quyền tự trị tại Hong Kong", nhà nghiên cứu họ Trịnh nhận định. Người biểu tình ở quận Mong Kok của thành phố Nhà nghiên cứu này cũng bày tỏ lo ngại trước xu hướng ngả về Bắc Kinh của chính giới. "Có thể là việc chia sẻ quyền lực hoặc các món lợi trở nên quá hấp dẫn đối với họ", ông nói. "Nhưng tôi đặc biệt lo ngại là xu hướng các doanh nhân Hong Kong hoặc các tập đoàn đa quốc gia đang hoạt động tại đặc khu trở nên thân Bắc Kinh hơn". Trong bối cảnh Bắc Kinh gia tăng ảnh hưởng, Hội đồng Lập pháp (Legco) của đặc khu cũng khó duy trì được tính độc lập. "Phân nửa số ghế trong Legco được bầu bởi 'các nhóm chức năng' gồm nhiều ngành nghề khác nhau. Chúng tôi đang nỗ lực hết mình để lấy lại đa số trong Legco, nhưng thật khó làm được điều này", ông Trịnh Tư Luật nói. "Mà ngay cả khi chúng tôi chiếm đa số trong hội đồng, Bắc Kinh cũng có thể sử dụng quyền lực để tước tư cách các vị tân cử sau cuộc bầu cử vào tháng chín". 'Tôi là người Hong Kong' Duy trì một "căn cước" riêng cũng nằm trong sự quan tâm của nhiều người Hong Kong. Thăm dò trên trang Pori cho thấy từ năm 1997-2019, xu hướng người dân tại vùng đặc khu nhận mình là người Trung Quốc (Trung Quốc nhân, Chinese) giảm dần, trong khi xu hướng người nhận mình là người Hong Kong (Hương Cảng nhân, Hongkongers) tăng lên. "Tất nhiên tôi là một người Hong Kong. Tôi cũng là một người thiểu số Trung Quốc. Nhưng có một điều rõ ràng, tôi không phải là một người đại lục, hoặc là một người Trung Quốc theo những điều kiện hiện nay của Bắc Kinh", ông Trịnh nói. Ông cho biết thêm, lớp người lớn tuổi thường có xu hướng coi mình là người Trung Quốc. "Bởi trải nghiệm sống của họ liên quan tới Quảng Đông hoặc các nguyên quán khác của họ. Nhưng những căn cước này không dựa trên lòng trung thành về chính trị, mà chủ yếu là gốc rễ văn hóa và bản quán". "Ngược lại, hầu hết người trẻ đều tin rằng họ là người Hong Kong và không liên quan gì với Trung Quốc cả", nghiên cứu gia họ Trịnh chia sẻ. Cảnh sát ở Hong Kong hôm 27/5. Sự khác biệt giữa các thế hệ cũng thể hiện trong cách thức mà người Hong Kong phản ứng trước các chính sách của Trung Quốc. "Phần lớn người cao tuổi nghiêng về các phương thức biểu tình truyền thống, chẳng hạn tuần hành ôn hòa, với hy vọng sẽ có câu trả lời thỏa đáng từ chính phủ", ông Trịnh Tư Luật nhận xét. "Trong khi đó, người trẻ tin rằng không có cách nào để thỏa hiệp với chế độ hiện tại". "Người lớn tuổi cũng có xu hướng thoát ly tới các quốc gia khác để sống. Nhưng đó không phải là lựa chọn của người trẻ tuổi, vốn ít có quan hệ với thời thuộc địa Anh và cũng không đủ giàu có." Ông Trịnh nhận định một số người trẻ có thể cho rằng việc thoát ly ra nước ngoài là phản bội, là sự bỏ cuộc. Hong Kong: Các cựu ngoại trưởng Anh muốn có liên minh chống luật an ninh TQ Hong Kong ‘xuống giá, bất ổn’ vì luật an ninh mới? Nhưng ở lại Hong Kong để tiếp tục tranh đấu, tương lai sẽ như thế nào? Ông Trịnh Tư Luật nói rằng tương lai rất khó đoán định, nhưng có thể học hỏi từ Đài Loan. "Đó là phải vững vàng và từ chối bất kỳ đề nghị thỏa hiệp nào với Bắc Kinh". Ông cũng cho rằng sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế đối với đòi hỏi dân chủ của Hong Kong là quan trọng, "dù đó không phải là chiến tuyến chủ lực của chúng tôi". "Tôi mong rằng Liên minh châu Âu và nhiều quốc gia khác tiếp bước Mỹ trừng phạt Trung Quốc càng sớm càng tốt".
|
Vào ngày 18/05/2009, ở độ cao 570km bên ngoài Trái Đất, phi hành gia John Grunsfeld trở thành người cuối cùng chạm tay vào Kính viễn vọng Không gian Hubble.
|
'Bảo tàng không gian bay trong quỹ đạo'
|
Trước khi quay trở lại buồng khí của Tàu vũ trụ Atlantis ở chặng cuối chuyến du hành không gian đầy vất vả, ông nhắc lại lời nói của huyền thoại tiểu thuyết khoa học viễn tưởng Arthur C Clarke. "Cách duy nhất để biết được giới hạn của những điều có thể đạt được là phải vượt qua chúng để vươn tới những điều không thể," ông nói qua điện đàm với các nhân vật quan trọng khi đó đang có mặt ở trung tâm điều hành. Người liều mình đi săn phóng xạ Những người đổi thay thế giới ở tuổi học trò Những sáng chế của tuổi teen cho người khuyết tật "Trong hành trình này, chúng tôi đã thử làm một số thứ mà nhiều người nói là không thể... Chúng tôi dành cho Kính viễn vọng Hubble những lời chúc tốt đẹp nhất." Phi hành đoàn thả Hubble trở lại vào quỹ đạo và khi tàu Atlantis quay đầu, chiếc kính hình trụ lấp lánh dần biến mất vào không gian. Ngày nay, với đội Tàu Con Thoi nằm yên không hoạt động, người ta không có cách nào khác để thực hiện tiếp nhiệm vụ bảo trì, sửa chữa kính Hubble. Mọi thứ đều ổn, kính Hubble sẽ vẫn hoạt động trong vài năm tới và tiếp tục tiết lộ cho chúng ta biết sự kỳ vĩ của Vũ trụ. Nhưng trong thập niên tới, các bộ phận của vệ tinh sẽ dần hỏng hóc và quỹ đạo của chiếc kính sẽ dần sai lệch. Là một trong những nỗ lực khoa học quan trọng nhất của nhân loại từ trước tới nay, số phận kính Hubble đã được định đoạt từ trước - nó sẽ vỡ tan thành từng mảnh khi đi vào bầu khí quyển của Trái Đất vào đầu thập niên 2030. Nó sẽ đi theo con đường mà rất nhiều vật thể không gian khác trong lịch sử đã trải qua - từ vệ tinh đầu tiên và "phi hành gia" chó Laika, đến Skylab và Trạm không gian Mir. Nhưng vẫn còn một cách "không thể" khác. "Đó hẳn sẽ là một kết thúc đầy đau đớn cho vật thể đáng được tôn vinh như vậy," Stuart Eves, chủ tịch diễn đàn Trao đổi Thông tin Không gian (Space Information Exchange), một tổ chức chính phủ và công nghiệp của Anh Quốc về an ninh không gian và cơ sở hạ tầng, nói. Ông cũng là kỹ sư vệ tinh và chuyên gia về mảnh vụn trong không gian. "Nhưng thay vì để nó vỡ tan, ta có thể áp dụng cách giống như cách ta đã bảo tồn những con tàu, máy bay, xe hơi và xe lửa quan trọng trong bảo tàng," ông nói, "chúng ta có thể chăm sóc kính Hubble và giữ gìn nó cho hậu thế." Tàu Con thoi đã trở về Trái Đất, nhưng còn nhiều vật dụng nhiều ý nghĩa khác vẫn đang trôi nổi trên quỹ đạo Thay vì đưa kính trở lại Trái Đất - một nhiệm vụ tốn kém và đầy thách thức (Tàu Con Thoi từng thực hiện thành công vào năm 1984 với hai vệ tinh liên lạc) - Eves kêu gọi Hoa Kỳ bảo tồn kính viễn vọng trong không gian. Trước khi kính Hubble bắt đầu nhiệm vụ cuối cùng, Nasa đã nghiên cứu khả năng sử dụng tàu vũ trụ robot để kết nối và sửa chữa vệ tinh này thay vì nhờ đến các phi hành gia. Những chiếc xe tăng nhô lên từ đầm lầy Phòng spa xa xỉ giữa mỏ phóng xạ Xô Viết Khám phá lòng Trái Đất nhờ 'bão bom' Eves muốn sử dụng công nghệ tương tự để giữ kính viễn vọng tiếp tục ở trong quỹ đạo. "Một vệ tinh có thể móc vào kính viễn vọng, chỉ nó đúng hướng đi và đẩy nó lên quỹ đạo cao hơn, để nó có thể ở vị trí đó một thời gian," ông nói. "Sau đó bạn sẽ vấp phải một vấn đề - giống như những giám tuyển bảo tàng thường làm - là phải tìm cách bảo tồn hiện vật chống lại sự tàn phá của thời gian, chẳng hạn như do tia phóng xạ, hay nguy cơ nó bị những mảnh vụn khác trong không gian va vào." Giải pháp mà ông đưa ra là phóng một vệ tinh nhỏ - loại vệ tinh có tên CubeSat có kích cỡ bằng hộp đựng giày - vào cùng quỹ đạo với kính Hubble để thực hiện vai trò bảo vệ hoặc làm giám tuyển ảo cho chiếc kính viễn vọng. "Bạn có thể phóng một camera robot nhỏ bay vòng quanh hiện vật và quay phim lại để cho khách thăm bảo tàng xem bằng kính thực tế ảo VR chẳng hạn," ông cho biết. "Ít nhất, chúng ta sẽ có thể có tài liệu ghi nhận về kính Hubble." Công nghệ vệ tinh dạng hộp cũng có thể được sử dụng để quan sát những hiện vật không gian quan trọng khác như Telstar - vệ tinh truyền hình đầu tiên - được phóng vào năm 1962 và giờ đây vẫn bay trong quỹ đạo hình ellip trong khoảng 1.000 đến 5.600km bên trên Trái Đất, hay vệ tinh Vanguard-1, vật thể không gian lâu đời nhất giờ vẫn còn bay trên quỹ đạo. Vệ tinh Vangaurd satellite - vật thể do con người tạo ra và đưa lên quỹ đạo sớm nhất - có thể trở thành một điểm thu hút du khách "Vệ tinh CubeSat đã được cân nhắc sử dụng cho việc quan sát Trạm Không gian Quốc tế," Eves cho biết. "Một camera có độ phân giải cao có thể bay vòng quanh trạm để khảo sát tình trạng của trạm và xem có hư hại gì bên ngoài mà ta phải chú ý không." Eves không chỉ muốn bảo tồn những vệ tinh trong quỹ đạo vòng quanh Trái Đất. Trạm ISS sắp rơi xuống Trái Đất Nơi sản sinh máy bay không người lái Khi thành phố được xây dựng trên biển Với kế hoạch trở lại Mặt Trăng của Nasa, người ta ngày càng quan ngại các chuyến thám hiểm không gian có con người hoặc robot sẽ bỏ lại những vật thể gây nguy hại trong vũ trụ. Một tổ chức quốc tế mới tên gọi For All Moonkind, gần đây đã kêu gọi ý thức về vấn đề này. Chẳng hạn, tổ chức này đề xuất những đạo luật mới từ Liên hiệp quốc để bảo vệ tàu hạ cánh, lá cờ, và vết chân của những phi hành gia từ tàu Apollo. Mặc dù trong tương lai, có thể sẽ đến một ngày nào đó chúng ta có bảo tàng trên Mặt Trăng, hay ít nhất là một kiểu bảo tồn nào đó cho những hiện vật không gian quan trọng, những thứ bị bỏ lại xứng đáng được đưa trở về Trái Đất. "Tôi ủng hộ ý tưởng nên có một số hoạt động giám tuyển và bảo tồn hiện vật và theo dõi những dấu vết hóa thạch như dấu chân," Eves nói. "Nhưng tôi không nghĩ chúng nên quá nghiêm ngặt tới mức ta không thể khai thác được thêm lợi ích khoa học nào từ chúng." "Một trong những đề xuất lạ lùng nhất mà tôi từng nghe là quay trở lại và nhặt những túi phân mà phi hành gia đã bỏ lại," ông nói. "Các nhà sinh học không gian sẽ rất vui tìm hiểu xem vi khuẩn trong phân sống ra sao khi phải đối mặt với môi trường không gian cực kỳ khắc nghiệt." Nó chắn chắn sẽ là một cuộc trưng bày khác thường trong bảo tàng. Những vết chân của các nhà du hành vũ trụ đi chuyến Apollo nhiều khả năng sẽ là thứ chúng ta nỗ lực bảo tồn Đây không phải là lần đầu tiên hiện vật từ Mặt Trăng trở về Trái Đất. Vào 11/1969, phi hành đoàn của tàu Apollo 12 đưa trở lại chiếc camera từ tàu thăm dò robot tên Surveyor-3 để nghiên cứu. Những phát hiện ban đầu thậm chí cho thấy chiếc máy ảnh có một quần thể vi khuẩn đã sống sót được trên Mặt Trăng. Tuy nhiên sau đó, những vi khuẩn này được xác định rằng nhiều khả năng là do tiến trình bảo đảm vệ sinh không tốt, đã có ai đó hắt hơi vào chiếc máy camera trong quá trình kiểm tra, xem xét. Trong vòng thập niên tới, rất có thể con người một lần nữa sẽ lại đặt chân lên Mặt Trăng và nhìn thấy dấu chân đầu tiên của Neil Armstrong. Nhưng liệu phi hành đoàn của Tàu Con Thoi Atlantis vào năm 2009 có phải là những người cuối cùng nhìn cận cảnh kính viễn vọng Hubble không? Không hẳn thế. Các thế hệ tương lai sẽ có thể bay vòng quanh Trái Đất trong tàu vũ trụ cá nhân để xem xét các vệ tinh. Nhưng trong thời gian trước mắt, chỉ một số ít những ai có đặc quyền mới có thể một lần nữa sẽ được nhìn cận cảnh một số hiện vật lịch sử trong không gian. "Nhiều công ty đang thảo luận nghiêm túc về việc xây khách sạn không gian, quỹ đạo họ sẽ chọn là gì?" Eves đặt câu hỏi. "Một quỹ đạo trùng với kính Hubble có thể giúp họ thấy được điều kỳ diệu bên ngoài cửa sổ - khi bạn nhìn xuống Trái Đất, sẽ thật tuyệt nếu bạn thấy Kính viễn vọng Hubble bay ngang qua." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.
|
Ngày 12/12/2017 tới đạo diễn Nguyễn Nhất Lý sẽ cho ra mắt thử nghiệm mới của ông giữa lòng Hà Nội, tác phẩm mang tên 'Đêm vô thức bản địa' do SEAPHONY thể hiện.
|
'Đêm vô thức bản địa' và tiếng vọng Trống Đồng
|
Dàn nhạc SEAPHONY Đến được thời điểm này đã là một thành công của tác giả mà tên tuổi gắn liền với với những tác phẩm gây tiếng vang, đột biến trên sân khấu Việt Nam như "À Ố Show", "Teh Dar","Làng Tôi". So sánh văn hóa cà phê Paris và Hà Nội Chờ Nobel Văn học và Hòa bình 2017 Phụng sự cho nghệ thuật: Thẩm Oánh và ban đàn Myosotis (phần 1) Câu chuyện của nhân loại Đạo diễn Nguyễn Nhất Lý ngày 4/12, chuyện trò với tôi từ Đại Lải, nơi ông đang cùng với các nghệ nhân luyện tập cho đêm diễn sắp tới: "Đặc trưng của Việt Nam là bắt chước. Bắt chước chủ nghĩa cộng sản, bắt chước mô hình kinh tế. Mà bắt chước không có cơ sở, làm không đến nơi, đến chốn, không có nền tảng. Âm nhạc cũng vậy. Copy những mô hình dàn nhạc giao hưởng, copy nhạc pop, nhạc rock, nhạc đương đại cũng copy. Tức là chỉ lấy cái hình thức để dùng, không lấy cái hồn, cái vía. Phải hỏi nhạc hip-hop phát sinh từ đâu? Dùng nhạc hip-hop ca ngợi chế độ thì còn gì là hip-hop nữa." Dàn nhạc giao hưởng cũng thế, chơi nhiều tác phẩm, nhưng giống như người ngoại quốc nói tiếng Việt, nói ngọng ấy mà. Mình chơi thế thôi, nhưng không nghe được, không sạch nước cản. Chuyện đáng làm thì không làm. Mà giỏi lắm thì như thằng Tàu con." Được hỏi, chuyện gì là đáng làm, ông nói: "Mình nói về bản sắc Việt Nam, nhưng hỏi ngược lại bản sắc Việt Nam ở đâu? Việt Nam là tổ hợp của nhiều bản sắc khác nhau. Đó là bản sắc Đông Nam Á. Cụ thể là trong âm nhạc. Các nhạc cụ bằng tre nứa, bằng đồng không có ở một nơi nào khác trên thế giới. Không giống Trung Hoa, không giống Ấn Độ, không giống người phương Tây. Đấy là cái khác biệt, đấy là bản sắc." "Mình dự án xây dựng dàn nhạc SEAPHONY là câu chuyện nghiêm túc, không phải câu chuyện của một tác giả, không phải là câu chuyện của một nước, một dân tộc, không còn là câu chuyện của Việt Nam nữa, mà câu chuyện của nhân loại.". Ông nói thêm: "Cũng như nhạc giao hưởng, nước nào dám đứng ra nhận là của mình. Ý có dám không, Đức có dám không, Pháp có dám nhận là của họ không, mặc dù gốc của nó là ở đấy." Ngoại giao Pháp và những cơ hội bị bỏ lỡ của VN Thành phố lịch sử Saint Petersburg Bảy hành tinh quanh vì sao mang tên bia Bỉ Việt Nam thiếu vắng hoàn toàn sáng tạo nghệ thuật từ 'Nắng hạn và cơn mưa' của Ea Sola? Ông Jean-Michel Puiffe, giám đốc sản xuất nghệ thuật và chương trình quốc gia Théâtre-Sénart (Ile-de-France), một trong những cây đa, cây đề trong lĩnh vực nghệ thuật sân khấu Pháp nhận xét bộc trực: "Tại đất nước này (Việt Nam) thiếu vắng hoàn toàn sự sáng tạo, ngoại trừ những công việc của biên đạo múa Ea Sola." Phải chăng chính sự chối bỏ văn hoá truyền thống là nguyên nhân thụt lùi, thậm chí phải bắt đầu từ số không của nghệ thuật đương đại Việt Nam? Nét đứt gãy sáng tạo nghệ thuật sân khấu Việt Nam do đâu là một chủ đề rộng, khó lý giải trong một đôi câu. Trong một buổi trò chuyện với nhà phê bình nghệ thuật Phan Cẩm Thượng tại Hà Nội, anh nói với tôi, chính sự chối bỏ văn hoá truyền thống là nguyên nhân thụt lùi, thậm chí phải bắt đầu từ số không của nghệ thuật đương đại Việt Nam. "Sự từ chối nền văn hoá truyền thống nó có cơ sở nhất định. Xã hội đương đại Việt Nam có những vấn đề chưa tốt, nền văn hoá, kinh tế không giải quyết được và vì thế không lôi kéo được yêu thích văn hoá Việt Nam nữa. Cũng như bố mẹ quá nghèo, bố mẹ quá hèn thì người ta không thích di sản của bố mẹ. Nghệ thuật không phải như vậy, nghệ thuật không được phép chê. Nghệ thuật chỉ có thể phát triển trên cơ sở văn hoá." Tôi đồng ý với anh và tin là nghệ sĩ Nguyễn Nhất Lý đã đi đúng hướng. 'Làng Tôi', 'À Ố Show', 'Teh Dar' của đạo diễn Nguyễn Nhất Lý là những bước đầu về việc tổ chức một dàn nhạc không lời với nhạc khí hoàn toàn của các dân tộc ít người Việt Nam, hay chính xác hơn cùng cộng đồng bản địa Đông Nam Á, đánh dấu sự hồi sinh trở lại của sáng tạo nghệ thuật trên sân khấu Việt Nam, đặt dấu chấm cho gián đoạn, trì trệ từ những năm 80 thế kỷ trước. Show diễn xiếc nghệ thuật Teh Dar Nói theo tiếng Pháp 'en prendre plain de gueule' (ăn một cú đấm thẳng vào mõm), là trải nghiệm của tôi khi xem 'Teh Dar' tại Sài Gòn. Chặng đường chông gai Thai nghén từ năm 2015, đạo diễn Nguyễn Nhất Lý đã gửi dự án ban đầu với cái tên S.E.A Sound South East Asian Sound (Thanh âm bản địa Đông Nam Á) tới lãnh đạo 61 tỉnh thành, đại sứ quán các nước và cơ quan ngôn luận. Song 6 tháng đợi, không một hồi âm. Dễ hiểu, cho một điều không dễ. Đạo diễn Nguyễn Nhất Lý nói "công trình này không phải là một, hai năm, không phải của một vài người. Thậm chí rất dài, không chỉ ở Việt Nam mà cả ở Đông Nam Á mới có thể làm được". Để xây đắp hình hài Seaphony, Nguyễn Nhất Lý cùng các nhạc sĩ tâm huyết với dự án S.E.A Sound, đã lặn lội đến các bản làng miền núi phía Bắc như Lào Cai, Lai Châu, Sơn La, Lạng Sơn, Điện Biên, Yên Bái, Hà Giang, các buôn làng Tây Nguyên Lâm Đồng, Đắk Nông, Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum, cùng cộng đồng Chăm ở Ninh Thuận, Bình Thuận, tìm kiếm các nghệ nhân, tuyển chọn những nhạc khí đặc trưng của các dân tộc Tày, Thái, Dao, Nùng, H'mông, Lào, M'nong, Ede, Jarai, Sê Đăng... Xây dựng dàn nhạc SEAPHONY không phải là câu chuyện của Việt Nam, mà là câu chuyện của nhân loại Ba đêm hội âm nhạc 'Đêm vô thứcTây Bắc' diễn ra 31/3/2017, 'Đêm Vô Thức Tây Nguyên' tháng 6, và 'Đêm vô thức Chăm' tháng 10/2017 có thể coi là ba mảng thử nghiệm, những khối vật liệu đầu tạo dựng lên bản giao hưởng có tên 'ĐÊM VÔ THỨC BẢN ĐỊA' diễn ra ngày 12/12/2017 dưới mái vòm nhà hát Lớn Hà Nội. Nó sẽ là viên đá khởi điểm cho chặng đường dài hơi kết nối những mảng khối âm nhạc dân tộc, các bản sắc đặc trưng vùng miền, tới khu vực Đông Nam Á mà Việt Nam là cầu nối giữa văn hóa phương Bắc của người Trung Hoa và văn hóa Phương Tây, Ấn Độ. Người xem Việt Nam phụ tình với sáng tạo nghệ thuật? Một hiện thực khắc nghiệt vẫn đã và đang tồn tại. 270.000 lượt khán giả đến thưởng thức các tác phẩm kể trên là con số vừa lớn, vừa nhỏ trong một đất nước 90 triệu dân, thu nhập trung bình. Nếu như "À Ố Show", "Teh Dar", "Làng Tôi" được chào đón, ngả mũ kính trọng ở các sân khấu Châu Âu, Châu Mỹ, trên 12 nước khắp thế giới, có những vòng lưu diễn dài đến ba năm, được Tripadvisor chấm điểm 4,5-5 sao "Excellence" liên tiếp các năm 2015, 2016, 2017, chăm sóc khách du lịch đến Việt Nam chớ bỏ qua cơ hội thưởng thức, thì trên sân nhà vẫn còn thái độ "bánh chưng ngày Tết". Cựu đại sứ Mỹ Ted Osius trải nghiệm À Ố Show Hà Nội, trung tâm văn hoá của cả nước, chỉ có những dòng người thưa vắng đến xem 'Làng Tôi'. 'À Ố Show', 'Teh Dar' chỉ có khách tại Sài Gòn, chưa ra đến thủ đô. Để các nghệ sĩ được sống thật, hít thở cái không khí nơi hồn phách các dân tộc Tây Nguyên, các đạo diễn 'Teh Dar' đã đưa cả đoàn lên cao nguyên đất đỏ, góp mặt trong những lễ hội văn hóa. Họ trải những nắm đất Tây Nguyên lên tấm thảm biểu diễn trong Nhà hát Lớn để những gót chân trần nghệ sĩ giao hòa với cát bụi chân ai, tâm linh miền đất, rồi tự mình đốt thành ngọn lửa. Nghệ thuật miền đất đỏ, như nhà văn Nguyên Ngọc phân tích, làm ra không phải sản phẩm thương mại, mà vì nỗi lòng thôi thúc. Thăng hoa trong quá trình sáng tác là hạnh phúc chứ không phải lúc tác phẩm hoàn thành. Nó trùng quan điểm của nghệ thuật đương đại. Nghệ thuật là con đường chứ không phải đích đến. Hà Nội, trung tâm văn hoá của cả nước, chỉ có những dòng người thưa vắng đến xem 'Làng Tôi' Chúng ta đã cảm nhận như thế? Con đường ấy hội tụ với các nghệ sĩ Chăm trong 'Đêm vô thức bản địa'. Âm nhạc mầu sắc Chăm ra sao? Liệu có phải là hơi thở, tâm hồn của một dân tộc lưu vong ngay trên quê hương mình? Những hợp âm như một Requiem hay Te Deum, nước mắt nhỏ xuống điêu tàn? Còn chúng ta? Chúng ta có tự đánh mất chính mình ngay trên mảnh đất đang tồn tại, nói như Phan Cẩm Thượng, là vẫn quay tròn trong số không? Để có một hoặc nhiều SEAPHONY hơn nữa Khát vọng nghệ thuật của Seaphony, theo lời bà Đoàn Thiên Hương, giám đốc tiếp thị Lune Production là "một hành trình trường kỳ, đầy thách thức về tổ chức, tâm lý con người, vượt qua rào cản văn hóa, ngôn ngữ, tài chính, ... và đòi hỏi thật nhiều tâm huyết, sự hy sinh về nhiều mặt, và cần mọi hỗ trợ có thể về tài chính, sức người, và cả truyền thông". Gặt hái thành công, Seaphony Việt nam ấp ủ nhân lên nhiều tế bào tương tự qua giao lưu để có 'một hoặc nhiều Seaphony' khác tại cộng đồng Đông Á. Một thử nghiệm trân trọng. Ừ mà may? Các nước Đông Nam Á khác đâu thiếu người tài, thiếu sắc dân thiểu số như Việt Nam, thậm chí còn nhiều hơn, sao chưa ai làm? Tôi chờ đợi, hy vọng. Bấy giờ, tôi sẽ có cái để khoe cùng bạn bè. Tự hào, đó là góp mặt hãnh diện của một Việt Nam độc đáo, tinh tế, quyến rũ. Tôi thầm nghe âm thanh Seaphony trong tâm thức, như tiếng vọng từ chiếc trống đồng Lạc Việt chỉ còn ngân lên tiếng cuối cùng trên triền sông Hát, nơi nữ tướng đất Việt thác vào sông núi. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của nhà báo tự do Phạm Cao Phong hiện sống tại Paris, Pháp. Xem thêm các bài về Văn hóa - Nghệ thuật: Nhạc sĩ-họa sĩ Nguyễn Đình Phúc (p.1) Đặng Thế Phong - sống và chết trước khi thời cơ đến (phần 1) Đấu giá súng nạm vàng của vua Càn Long Nhạc sỹ Nguyên Lê: 'Sốc' trong lần đầu tới VN Câu chuyện của vũ công ballet
|
Một đoàn dân biểu Việt Nam đang ở thăm Anh để tìm hiểu mô hình hoạt động các cơ quan dân cử xứ Anh.
|
Sang Anh tìm hiểu quyền của người thiểu số
|
Đoàn gồm 11 thành viên do bà Tôn Nữ Thị Ninh, phó chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại Quốc hội Việt Nam, dẫn đầu. Các thành viên trong đoàn làm việc trong nhiều Ủy ban khác nhau, bao gồm Luật Pháp, Các vấn đề xã hội, và Văn hóa Xã hội. Theo trưởng đoàn Việt Nam, mục đích sang Anh lần này là tìm hiểu về chính sách, hoạt động thực tế của nước Anh về dân quyền, nhân quyền, và phân quyền. Đoàn cũng quan tâm đến chính sách đối với người thiểu số, tức người di dân tại xứ Anh. Với tài trợ của Liên hiệp Âu châu, trong tuần thăm nước Anh đoàn quốc hội Việt Nam đã được giới thiệu đến thăm quan nghị viện xứ Wales, và xứ Scotland, là hai địa phương được Chính phủ Trung ương tại số 10 Downing Street phân bớt quyền lực, trao cho họ quyền quyết định lớn hơn trong các vấn đề địa phương. Như y tế, giáo dục, hay môi trường. Bộ Ngoại giao Anh cũng giới thiệu đoàn đến thăm cơ sở An Việt, một trong các tổ chức thiện nguyện của cộng đồng người Việt, do ông Vũ Khánh Thành là giám đốc. Trao đổi thẳng thắn Ông Vũ Khánh Thành, người Việt đầu tiên tại Luân Đôn nhận tước MBE -dịch ra tiếng Việt là Bảo quốc huân chương từ Nữ hoàng Anh mùa hè năm nay do các thành tích trong công tác thiện nguyện và giúp đỡ cộng đồng. Ông cũng từng giữ chức nghị viên hội đồng địa phương thành phố Hackney, một quận ở phía Đông của Luân Đôn, nơi có nhiều người Việt cư ngụ. Bản thân là ông cũng là một doanh nhân thành đạt trong tư cách chủ nhà hàng Hương Việt, cơ sở ẩm thực được tờ báo Hackney Gazette bầu chọn là nhà hàng có đồ ăn Việt ngon, và đầu bếp xuất sắc nhất. Ngoài quan sát cách làm việc của cơ quan dân cử tại Anh, đoàn Quốc hội Việt Nam muốn tìm hiểu về cuộc sống của cộng đồng người Việt tại Luân Đôn, và rộng ra, tại nước Anh. Bà Tôn Nữ Thị Ninh nói đoàn quan tâm đến câu chuyện thành công trong kinh doanh, học vấn của người Việt, con em người Việt, và các vấn đề cần giải quyết trong hội nhập. Trưởng đoàn Việt Nam nói thêm nếu ông Thành có điều gì muốn đóng góp cho quốc hội trong nước, đoàn sẵn sàng lắng nghe. Ông Thành kể về lịch sử định cư của người tỵ nạn Việt Nam tại Anh mà trong nhiều năm với tư cách nhân viện liên lạc cộng đồng của Bộ Nội Vụ Anh ông đã làm việc và tiếp xúc với nhiều gia đình. Ông nói đến tính cần cù chăm chỉ của người Việt, chịu khó làm nhiều tiếng trong ngày thuở ban đầu đến Anh, và đức tính này đã giúp nhiều gia đình có thêm tiền khi họ nhận may gia công. Như thế giúp họ tạo dựng vốn liếng cần thiết để chuyển sang kinh doanh lĩnh vực khác, như mở nhà hàng, hay tiệm bán đồ ăn nhanh thời gian về sau. Khi nghề may hết việc do công ty Anh chuyển hàng sang gia công ở Trung Quốc, lập tức phong trào làm móng tay lan rộng, với tay nghề, bí quyết học từ người Việt tại Mỹ. Ban đầu thiết bị làm móng tay, hay trang trí cửa tiệm cũng nhập từ Mỹ luôn. Bản thân cơ sở An Việt của ông cũng mở các khóa đào tạo về tay nghề và vệ sinh cho công nghân người Việt. Cho đến nay, ông Thành nói, nghề này đang nuôi rất nhiều người Việt, và nhiều người đã giàu lên, chỉ một hoặc hai năm mở tiệm mà có người đã mua nhà, mua xe, vân vân... Ông Thành nhấn mạnh đến thành quả trong học vấn của nhiều con em người Việt, ông chứng kiến một số gia đình cha mẹ mù chữ, nhưng các con của họ đậu đại học với kết quả rất khá. Theo ông, do tính gia đình của người Việt cao, môi trường gia đình đã khiến cha mẹ quan tâm đến con cái, nhân tố giúp đỡ cho các em học hành tấn tới. Bà Tôn Nữ Thị Ninh hỏi về khả năng tham gia xã hội dòng chính của các con em người Việt ở Anh có khá không, ví dụ như trong cộng đồng người Việt tại Mỹ, Canada, hay Úc đã có người đua tranh và thắng chức dân biểu tiểu bang, người khác thì thi thố vào các hội đồng địa phương. Người Việt tại Anh có thành công trong lĩnh vực chính trị như họ đã từng làm trong kinh doanh thương mại hay không? Theo ông Vũ Khánh Thành về mức độ thành đạt và hội nhập sâu vào dòng chính thì cộng đồng người Việt tại Anh chưa bằng được với các cộng đồng Việt Nam khác tại Mỹ và Úc. Lý do, theo ông, người ở Anh còn ít, và chưa tạo ra một thế lực thương mại mạnh để thúc đẩy các tham vọng về chính trị, dù chỉ là ở mức độ địa phương. Ông Thành thôi chức nghị viên hội đồng địa phương quận Hackney vào năm 2006 do "bận rộn" với công việc điều hành hội An Việt. Báo chí Anh nói ông là người Việt đầu tiên tại Âu châu giữ chức nghị viên của một hội đồng quận, và sau ông chưa thấy ứng viên gốc Việt nào bày tỏ ý muốn tranh cử. Vấn nạn cần sa Sau đó ông Thành chuyển sang vấn nạn trồng cần sa, theo ông, đã làm xấu đi rất nhiều hình ảnh của người Việt tại Anh. Ông nói đến những người Việt này là ai, họ vào Anh bằng con đường nào và phải trả chi phí bao nhiêu. Khi bị bắt thì bị đối xử như thế nào, những ai bị trục xuất thì nhận được một ngân khoản tái hòa nhập cộng đồng ra sao. Án mạng xảy ra do tranh giành băng đảng, cướp tiền thu được từ cần sa, theo ông, đối với người Anh là không thể chấp nhận được. Ông đề nghị với giới chức Anh là nên cho phép đưa lao động từ Việt Nam vào Anh hợp pháp nhằm giảm thiểu các hồ sơ đưa người đi lậu. "Gia đình họ bên VN cần phải có một cái đảm bảo nào đó là sau thời gian làm việc thì họ trở về, và cơ quan trung gian lấy tiền của họ thì cũng lấy vừa vừa phải phải thôi để cho họ còn sống nữa". Việc này, theo ông, tiến hành được một đợt rồi sau đó ngưng lại vì quá nhiều lao động Việt Nam bỏ trốn. Như thế "chẳng biết ăn nói gì được nữa". Vấn đề giải quyết các thành phần Việt Nam trồng cần sa tại Anh, ông Thành nói, có vẻ như đang bế tắc. Bà Tôn Nữ Thị Ninh nhắc đến cảnh sát hai nước đã cùng làm việc để giải quyết vấn nạn này. Vì đây là một công việc kinh doanh siêu lợi nhuận cho nên nó luôn thu hút người mới. Ý kiến đóng góp Sang chủ đề khác liên quan đến những ý kiến đóng góp cho công việc của quốc hội trong nước, ông Vũ Khánh Thành nhấn mạnh đến quan ngại của ông về tham nhũng, bất công xã hội, giáo dục bị lũng đoạn, những vấn nạn, theo ông, làm cho dân tộc khó phát triển. Ông nhắc đến tư cách đạo đức của giáo viên qua việc dạy thêm, nhưng, theo ông, khó mà đổ lỗi cho họ, vì đồng lương họ nhận được quá ít. Nếu so sánh với giáo viên tại Anh, thì đồng nghiệp tại Việt Nam chỉ sống được một tuần. Còn lại phải đi kiếm thêm, gây ra xung đột lợi ích, phụ huynh nhức nhối, con em không vui. Ông Thành nói đến các vấn đề ở Việt Nam hiện giờ khó mà bóc tách ra riêng biệt, mà cần phải cải tổ cả hệ thống, từ cách điều hành cho đến người thực hiện. "Năm năm nữa người ta cứ nói là Việt Nam sẽ đuổi kịp Thái Lan nhưng trong năm năm này Thái Lan đã tiến xa rồi, coi như ta dậm chân tại chỗ" ông Thành nói. Bà Ninh nhắc với ông Thành tình hình ở Việt Nam nhìn theo cái cốc nửa đầy nửa vơi, thực ra nếu lấy mức thu nhập trong nước mà đem đi so với thế giới thì không thể so được, vì cái mức sống nó khác. "Thật sự nói thật với anh tham nhũng trong nước có, tiêu cực có nhưng đồng thời tôi luôn nói với người nước ngoài mà họ muốn hiểu được thực tế VN qua các thời kỳ chính là nhờ cái tháo vát của người Việt, mỗi người làm hai ba việc, để kiếm thêm tiền nuôi gia đình". "Mức chi cho giáo dục trong nước bây giờ đã nhiều hơn y tế rồi. Cả nước có đến một triệu giáo viên. Mà bây giờ muốn chi thêm cho giáo dục thì khó quá, và giải pháp là nhà nước không thể ôm tất cả cho nên bây giờ phải là xã hội hóa, cho tư thục, tư nhân làm" "Vấn đề trước mắt còn lại thì rất là lớn, nhưng nói rằng ở trong nước không thấy vấn đề tổng thể thì cũng không hẳn đâu. Có thấy, nhưng đôi khi chưa thống nhất về các giải pháp chiến lược. Hoặc là có thống nhất rồi nhưng cái sức lực để có thể để triển khai thực hiện là có khi nó có phần hạn chế" "Xây dựng nhà nước pháp quyền, xã hội dân chủ nhiều cái nó mới mẻ, vừa chạy vừa xếp hàng, vừa mò mẫm. Cho nên là có những cái đúng là lực bất tòng tâm, có những cái mình phải rất kiên nhẫn và kiên trì mình bền bỉ xây dựng. Chứ đừng có sốt ruột". "Nhiều khi mình phải biết sốt ruột không bình như vại được. Nhưng phải tỉnh táo để sao cho sốt ruột một cách bình tĩnh, chứ còn chỉ biết sốt ruột, chỉ bảo sao thế này, sao thế kia thì nó không giải quyết được vấn đề" -------------------------------------------- Mai Ninh, Việt NamBao nhiêu người ở trong nước đã nói về "khuyết tật trong hệ thống cai trị" thì đảng ta không thèm nghe, biểu hiện ở chỗ chưa có văn bản chính thức của đảng ta sử dụng cụm từ nói trên. Nay lại kéo cả đoàn, cả lũ sang tận bên Anh để nghe ông Việt Kiều Vũ khánh Thành nói y như vậy. Nhưng thôi, liên hiệp Âu Châu cho tiền đi học khôn thì tội gì chẳng đi một chuyến. Cái bà Tôn Nữ Thị Ninh đã du học ở Pháp thì còn lạ gì xã hội dân sự với nhà nước pháp quyền, nhưng khi được đảng ta trọng đãi thì cũng phải phục vụ đường lối bảo thủ và phản động của đảng ta mà thôi. Trách nhiệm của cái đoàn đi học khôn này là học được cái gì về nói cho dân biết, khỏi bị mọi người nghĩ là "toi cơm". Phạm Mai Hoa, Hưng YênBà Tôn Nữ Thị Ninh theo tôi hiểu là một người lịch lãm, thông minh và quyết đoán. Bà gây ấn tượng với mọi người qua chuyến đi dài ngày trên hầu khắp nước Mỹ. Nhưng bà là người biết nhìn ra bản chất vấn đề đã và đang kìm hãm sự phát triển các mối quan hệ về kinh tế, ngoại giao... để rồi người nghe hiểu được rằng: cần phát triển dân chủ, khơi thông đường lối cũng như nhận thức, trong đó có vấn đề đánh giá đúng về người Việt trên đất Mỹ. Thật tiếc rằng bà là người bị như bị nhốt trong những bức tường vô hình vì trên bà còn có các quan CS to hơn. Mong chuyến đi của bà thành công và mang về cho dân VN kinh nghiệm của các nước dân chủ về cách thức bầu cử quốc hội, các thành phần, đối tượng tham gia ứng cử vào đại biểu QH như thế nào... Buttre Trẻ, HCMTôi thấy các ông các bà quốc hội đi thăm thú hết nước này rồi nước kia hang chục năm nay rồi mà có học được cái gì đâu? Nó cũng giống như các chuyến đi " thăm là chính, làm việc là phụ" của các bác quan chức trước khi hạ cánh an toàn hàng chục năm nay rồi. Các " dân biểu" làm gì mà phải nhọc công sang tận xứ xở sương mù xa xôi mà cứ giở bản hiến pháp của nước VN năm 1946 ra rồi làm đúng những điều như đã ghi là dân chúng được nhờ rồi. Đừng tiêu tiền của dân vào những chuyến đi vô bổ như vậy!
|
Quận Wakayama Prefecture, một nơi dân cư thưa thớt ở vùng Kansai của Nhật Bản, vốn nổi tiếng với món đặc sản mận và quít. Kế đến là cách làm đồ nướng ngon nhất thế giới với than hoa thuộc hàng 'danh bất hư truyền' của vùng này.
|
Vị than trắng độc đáo trong đồ nướng Nhật
|
Không phải là thứ than hoa thông thường, Kishu Binchotan được quảng cáo là công hiệu đủ thứ, từ việc đóng vai trò lọc khí khử mùi, tới lọc nước và làm tăng cảm hứng cho con người. Thứ than hoa màu trắng được làm từ gỗ sồi subame đặc trưng của địa phương là loại than được cho là tốt nhất thế giới để làm món nướng, nhất là các món nướng Nhật như yakitori (gà xiên nướng) và unagi (lươn nướng). Các đầu bếp trên thế giới cả quyết rằng thứ than hoa trắng này khiến cho thịt và đồ hải sản nướng có thứ hương vị đặc biệt mà không loại than nào trên thế giới có được. Tại thành phố Wakayama, tôi tới quán yakitori Mitsuboshi (4 Chome-70 Misonocho; 073-425-0666), gọi năm xiên gà nướng và một suất bia. Khi tôi hỏi bếp trưởng tại sao họ dùng Kishu Binchotan thay vì một loại than nào khác rẻ hơn, ông nêu ra một loạt những lý do và chứng minh từng điểm một bằng những xiên gà ông đang nướng. Than trắng, ông nói, tỏa nhiệt thấp hơn, không ám khói hoặc mùi gì khác vào thức ăn, và đáng kể nhất, ông nói, nó xả ra các lớp sóng hồng ngoại, điều nghe có vẻ không thuyết phục cho lắm. Nhưng tôi phải thừa nhận là món gà bắt đầu có vẻ có vị ngon hơn khi tôi dần tin vào những gì ông nói. Sáng hôm sau, tôi lên chuyến tàu chạy dọc duyên hải từ Thành phố Wakayama tới Minabe để gặp và xem một trong những thợ đốt than Kishu Binchotan tốt nhất vùng, Mitsuo Okazai, tại xưởng đốt than của ông. Thành phố duyên hải nhỏ bé với 14 ngàn dân, được vây quanh bởi những ngọn núi và có một dòng sông cùng tên chảy ngang, là nơi sản xuất chính loại than Kishu Binchotan, nhờ nơi đây có những khu rừng nhiều cây sồi ubame không nơi nào khác trên thế giới có được. Đây cũng là nơi sản xuất ra nhiều nhất ofume, tức mận Nhật Bản. Tôi thật may mắn tới nơi vào lúc hoa mận bắt đầu nở rộ và những vạt núi trắng xoá hoa, bầu không khí thoang thoảng mùi thơm êm dịu. Tại xưởng của Okazaki, ông và thợ phụ đang bận rộn làm Kishu Binchotan, đưa củi vào lò bằng những chiếc cời sắt dài có móc. Bụi tro bay mịt mù trong không gian, tạo ra một đám khói mù khuếch tán quanh lò rồi đậu xuống khắp nơi. Tôi tự giới thiệu mình trong lúc Okazaki lấy khăn lau mặt rồi vớ lấy chai nước để sau đống gỗ sồi khổng lồ. Vào mùa đông, ông nói, độ ấm toả ra từ lò nung khiến công việc ở đây khá là dễ chịu, nhưng trong mùa hè ẩm ướt của Wakayama, mức nhiệt nóng bức khiến cho ta khó mà chịu nổi. Trong lúc chờ đợi cho đợt than cháy hết lần đầu, ông giải thích về quá trình căn bản để làm ra Kishu Binchotan. Đầu tiên, gỗ sồi ubame được 'nướng' ở nhiệt độ thấp trong lò đất sét tự tạo. Mitsuo Okazaki là một trong những thợ chính làm than Kishu Binchotan giỏi nhất vùng Nhiệt độ sau đó được tăng lên nhanh chóng, rồi đám than hồng bị lụi tắt do hết oxy khi cửa lò được đóng lại, nhờ vậy chất carbon trong gỗ được bảo toàn. Khâu cuối cùng chính là điều làm cho thứ than này khác hẳn với quá trình làm các loại than củi khác. Okazaki nói ông biết lúc nào thì gỗ đạt đến đúng cữ, nhờ việc quan sát thấy nó ngả sang màu vàng chanh. Những người thợ khi đó sẽ dùng cời kéo các khúc gỗ đang cháy hồng ra khỏi lò và đưa sang để vào đống tro lớn. Trong lúc Okazaki làm cho tôi xem, những đốm than li ti bay vung lên trong không trung. Một khi được vùi xuống dưới lớp tro, những khúc gỗ vẫn đang hồng tiếp tục bập bùng sáng, khiến cả đám cháy âm ỉ trông tràn đầy sức sống. Lớp tro khiến Kishu Binchotan dần nguội đi, để lại một thứ than có màu trắng đặc trưng. Tôi cảm thấy kinh ngạc về quá trình xử lý. Cái ấm nóng kết hợp với ánh sáng lấp lánh khiến tôi lặng đi. Tôi cảm nhận được tính căn bản của công việc, và hiểu được vì sao việc làm Kishu Binchotan của gia đình này đã được tiếp nối trong hàng trăm năm. Nhưng sự phổ biến gần đây của Kishu Binchotan, được coi như thứ thuốc trị bách bệnh trong các gia đình, được cho là có khả năng hấp thụ những hoá chất độc hại cao hơn hẳn các loại than hoa khác, đã khiến cho nhu cầu tiêu thụ thứ than này tăng vọt tới mức cung không đủ cầu, khiến những nghệ nhân như Okazaki vốn chỉ dựa vào nguồn cung ứng gỗ sồi ubame địa phương ít ỏi phải làm việc quá sức. Kishu Binchotan là loại nguyên liệu công hiệu trong nhiều loại mỹ phẩm, dầu gội đầu và kem đánh răng; phần than chưa cháy hết được để trong các góc nhà kho, trong tủ lạnh để lọc không khí và hút khử mùi hôi. Nó còn được cho là có tác dụng giúp cải thiện tâm trạng (tuy điều này nghe rất khó tin), nhờ vào thành phần ion âm tính được xả ra từ chất carbon đã hoạt hoá, và nó được cho là giúp làm tăng mức serotonin (tức kết quả của một quá trinh sinh hoá nội bộ trong cơ thể người) trong não. Khi những người thợ làm xong mẻ than tiếp theo, tôi hỏi Okazaki là ông nghĩ gì về những thứ công dụng thần kỳ mà người ta nói về nó. Ông nhún vai nói Kishu Binchotan thực sự chỉ nên để dùng vào mục đích ban đầu, là để nấu thức ăn. Về thứ thực phẩm hợp nhất để đi với Kishu Binchotan, Okazaki nêu ra một danh sách gồm món bò wagyu, cừu và yakitori, nhưng nói món saba shioyakai (cá nục muối) là tuyệt nhất khi kết hợp với hương vị của loại than này. Ông nói mùi cá nướng trên than Kishu Binchotan khiến ông nhớ về những bữa ăn mùa đông hồi ông còn bé tí. Theo Okasaki, thế hệ sau sẽ giữ gìn việc làm than Kishu Binchotan, nhưng không phải theo cách thức của lớp người cũ. Cách làm đó quá tốn sức lao động, trong lúc nay đã có những loại lò nướng công nghiệp có thể dùng được. Nhưng ông cũng tin rằng những lò nướng này sẽ đốt hết sạch sức sống của gỗ. Ông nói mỗi mẻ gỗ đều khác nhau, người thợ cần phải tự tay chạm vào gỗ để cảm nhận được sự khác biệt, để chọn cắt những đoạn gỗ đã đủ cữ, để điều chỉnh thời gian đốt và để chuyển ubame từ đoạn gỗ bình thường trở thành thứ than trắng mà không làm mất đi sức sống trong đó. Những nguyên tắc căn bản trong việc xử lý gỗ và làm ra Kishu Binchotan ta có thể học được sau độ một năm, nhưng để làm ra sản phẩm hoàn hảo lại là quá trình cần tới hàng thập niên để hoàn thiện. Những người đốt than trắng của vùng Wakayama không phải chỉ là những nghệ nhân chỉ biết đốt than. Họ còn là những người trông nom các khu rừng ubame, cẩn thận chọn lựa khi cắt đi những cành gỗ nhằm duy trì sức sống cho cây, và cùng nhau bảo vệ rừng ubame để thứ cây này không bị khai thác quá mức. Okazaki và những người thợ đốt than khác rất chú trọng tới việc duy trì tính bền vững, chất lượng sản phẩm, và về việc gìn giữ để duy trì mọi thứ cho thế hệ sau. Và đó là lời cam kết cho việc duy trì một vòng đời trọn vẹn để chúng ta tiếp tục được thưởng thức món thịt nướng tuyệt vời nhờ thứ than trắng tuyệt vời đó. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Travel.
|
Số liệu từ Cục đầu tư Nước ngoài của Việt Nam nói nửa đầu năm 2017 mới đây cho thấy Nhật Bản đứng vị trí thứ nhất với tổng vốn đầu tư 5,08 tỷ USD, chiếm 26,45% tổng vốn đầu tư của 94 quốc gia và vùng lãnh thổ.
|
Doanh nghiệp Nhật cần VN có luật pháp rõ ràng
|
Hirota Fushihara, Công ty Tư vấn UIVN (URYU&ITOGA Việt Nam) Vào tháng Hai năm nay, Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) công bố một khảo sát cho thấy năm 2016 có hơn 66,6% doanh nghiêp Nhật Bản mong muốn mở rộng hoạt động kinh doanh tại Việt Nam, cao hơn mức 63,9% của năm 2015. Tuy nhiên khảo sát này cũng nói thủ tục hành chính rườm rà, chính sách pháp luật về đầu tư, kinh doanh chưa hoàn thiện và chi phí không chính thức vẫn lớn đang làm ảnh hưởng đến môi trường đầu tư và niềm tin của các doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam. BBC tiếng Việt phỏng vấn doanh nhân Hirota Fushihara, hiện là đại diện Công ty Tư vấn UIVN (URYU&ITOGA Việt Nam), ông theo học và nghiên cứu luật pháp Việt Nam tại Hà Nội và đã sống làm việc tại đây hơn 20 năm. VN: Góp ý về dự thảo 'không tố giác tội phạm BBC: Trong khi Việt Nam là điểm đầu tư khá hấp dẫn tại châu Á thì có nhiều doanh nghiệp Nhật vẫn phàn nàn về hệ thống pháp luật thiếu rõ ràng, cụ thể được thể hiện trong khảo sát của Jetro đầu năm nay thưa ông. Hirota Fushihara: Kết quả khảo sát cũng phản ánh thực tế. Cái không rõ ràng đấy có thể chia ra một số yếu tố. Tại Việt Nam trước hết là có luật, dưới đó có nghị định, sau đó là có thông tư, đều là qui phạm pháp luật. Khi chưa có luật ra thì chưa có nghị định, chưa có thông tư thì doanh nghiệp Nhật Bản không biết là mình phải làm theo cái gì, qui định gì, qui phạm gì. Theo pháp luật trước, hay theo nghị định trước …..và đó là một điều tương đối phức tạp đối với doanh nghiệp Nhật vì bên Nhật thì nghị định và thông tư sẽ không phải là văn bản qui phạm pháp luật áp dụng cho bên ngoài mà chỉ là qui định của nội bộ tổ chức hành chính. Còn pháp luật thì thường qui định chi tiết và rõ ràng như là các nội dung thông tư hay nghị định của Việt Nam đang điều chỉnh. Điểm thứ hai nữa là những câu chữ và từ ngữ được chọn để soạn thảo pháp luật nghị định thông tư tại Việt Nam thì có nhiều cái cho chúng ta đọc theo nhiều cách, nhiều cách giải nghĩa. Và thường thì các doanh nghiệp phải hỏi các quan chức hành chính, nhân viên hành chính của các cơ quan chuyên môn. Thực ra là nhiều khi và đôi khi là các vị quan chức phụ trách các mảng chuyên môn đó cũng chưa thống nhất về cách giải thích, cách giải nghĩa hay cách áp dụng những qui định đó. Đôi khi là mỗi người một kiểu hoặc ba người thì hai kiểu chẳng hạn. Điều đó là điều không rõ ràng. Thứ ba là khi có tranh chấp xảy ra kể cả trong dân sự, hành chính hay các loại giao dịch thương mại với đối tác bên trong bên ngoài và áp dụng pháp luật Việt Nam để giải quyết tại tòa án thì có một số vấn đề. Trước hết là hướng giải quyết tại tòa án ở Việt Nam chưa được công khai. Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc thăm Nhật Bản tháng Sáu 2017 Tại Nhật Bản hay một số nước khác thì hầu như tất cả bản án của các cấp như sơ thẩm, phúc thẩm hay giám đốc thẩm thì đều được công khai trên mạng. Ai muốn xem cũng có thể xem được và tìm hiểu chúng ta có thể phân tích. Như vậy thì chúng ta mới có thể hiểu được pháp luật được vận dụng như thế nào, trong trường hợp nào và trong ngữ cảnh hay tình tiết nào. Cái đó thì hiện nay ở Việt Nam chưa có. Tôi cũng được biết là Tòa án Nhân dân Tối cao Việt Nam đang xem xét công khai tối đa bản án mọi tòa án đưa ra thì đó là điều đáng mừng nhưng thực tế thì có vẻ chưa có quyết định cuối cùng. Vấn đề là để doanh nghiệp hay mọi người chúng ta hiểu được bản án đó ra sao về mặt pháp lý và lý lẽ pháp lý để làm căn cứ giải quyết bản án đó thế nào thì cần phải được sâu sát hơn. Tức là việc dẫn giải và giải thích pháp lý đó phải phù hợp trong tình tiết hay sự kiện ấy. Các án lệ mà Tòa án Nhân dân Tối cao công bố thì chưa hẳn là rõ ràng về vấn đề đó. Tức là có thể nêu ra kết luận còn quá trình đi đến quyết định đó và lý luận về mặt pháp lý là chưa hẳn rõ ràng. BBC: Được biết khá nhiều doanh nghiệp Nhật sau nhiều năm làm ăn vẫn phàn nàn về sự thiếu rõ ràng về thuế ở Việt Nam? Hirota Fushihara: Điều mà doanh nghiệp Nhật Bản đang phản ánh là cái sự giải thích hay hướng dẫn cho rõ ràng để doanh nghiệp Nhật có thể hiểu từng câu chữ của các nghị định hay thông tư về thuế thì cái đó là chưa đủ. Đó là vì đôi khi thì có vẻ là rõ nhưng lại tùy theo cách đọc của doanh nghiệp. Và từ luật đấy thì có thể điều chỉnh những hành vi, hay xử lý về giấy giờ hay kế toán của công ty mình như thế nào để nộp thuế đầy đủ thì doanh nghiệp Nhật có khi là chưa được hiểu. Việc chưa được hiểu ấy không hẳn là doanh nghiệp Nhật ngu dốt mà đôi khi là Cục Thuế chưa giải thích và hướng dẫn đầy đủ. Ngoài thuế ra thì còn hải quan (cũng liên quan tới thuế nhập khẩu và xuất khẩu). Những vấn đề như vậy thì tôi cũng được một số doanh nghiệp Nhật phản ánh. Rồi cũng có các đoàn thanh tra thì không hẳn là doanh nghiệp Nhật đồng ý hay phản đối đoàn thanh tra của Cục thuế hay Hải quan mà vấn đề là vì sao, căn cứ ở đâu mà các cơ quan đó nói như vậy. Nếu có sự giải thích thật rõ ràng thì doanh nghiệp chắc là không bao giờ sẽ có sai phạm. Nhưng đôi khi sự hướng dẫn của các cơ quan này chưa hẳn rõ ràng và mỗi khi phải làm việc với các đoàn thanh tra thuế hay hải quan thì thường là tốn thời gian. Do đó cần có sự thân thiện hướng tới doanh nghiệp của các đơn vị hải quan và thuế để làm sao doanh nghiệp sẵn sàng làm việc theo tinh thần pháp luật thì đó là điều quan trọng. BBC:Theo ông quá trình xây dựng luật pháp tại Việt Nam có gì đáng chú ý? Hirota Fushihara: Trong quá trình xây dựng văn bản pháp luật thì tôi có cảm giác là chúng ta nên để cho có sự tham gia của những người đầu ngành, các chuyên gia về pháp lý. Tức là cả mặt lý luận lẫn thực hành của mỗi một ngành. Quốc hội là một cơ quan rất quan trọng nhưng Quốc hội cũng phải có cơ chế tối đa nhằm hài hòa ý kiến chuyên môn từ trong những người trong ngành.
|
Một cuốn tiểu thuyết viết về những đổ vỡ của một dòng họ suốt nửa thế kỷ đã bị thu hồi sau khi ra mắt được vài ngày.
|
Thu hồi 'Thời của thánh thần'
|
Tác phẩm Thời của thánh thần của nhà văn Hoàng Minh Tường được một tờ báo mạng khen ngợi là “tiếng nổ của văn xuôi”. Nhưng cũng chính tờ Vietimes xóa đi bài viết sau khi có lệnh cấm lưu hành cuốn sách. Trang mạng được nhiều nhà văn đọc của nhà thơ Trần Nhương cho biết Cục Xuất bản chính thức có lệnh thu hồi sách. Kết quả ngày 28 tháng Tám, tác giả Hoàng Minh Tường cùng nhà văn Nguyễn Khắc Trường (người chịu trách nhiệm bản thảo) đã “đi tất cả các hiệu sách Hà Nội để thu hồi sách trôi nổi”. Tác giả tiểu thuyết xác nhận với BBC tin này nhưng không muốn trả lời phỏng vấn. Tự sát Vụ thu hồi diễn ra khá lặng lẽ và ngay cả ở Hà Nội, nhiều nhà văn cũng chưa kịp đọc cuốn sách dày 648 trang. Nhưng một số người đã đọc thì cho rằng đây có lẽ là một trong số rất ít tác phẩm văn học trong nước gần đây phê phán chủ nghĩa cộng sản công khai nhất, mạnh bạo nhất, đau đớn nhất. Cũng có người ở Sài Gòn cho biết sau khi có lệnh cấm, khi ra hiệu sách hỏi tên tác phẩm, ông vẫn được người bán "đi vào trong lấy sách đem ra đưa cho". Chuyện xoay quanh số phận của dòng họ Nguyễn Kỳ suốt mấy chục năm từ Cách mạng tháng Tám đến ngày nay. Người cha, Cử Phúc, được Việt Minh gài vào làm lý trưởng, hoạt động hai mang, vừa cho Pháp vừa cho Việt Minh. Đến hồi cải cách ruộng đất, Lý Phúc bị quy là địa chủ của giặc, bị người con nuôi vu cho bố ngủ với vợ mình. Lý Phúc phải tự sát. Tù vì chê thơ Ba người con trai ruột của ông có số phận khác nhau. Nguyễn Kỳ Khôi trở thành cán bộ cao cấp ngành tuyên huấn. Người thứ hai, Kỳ Vỹ, nhà thơ có tài, ban đầu được đưa lên làm ngọn cờ thơ ca cách mạng. Nhưng sau vì nói thật, dám chê thơ của một cán bộ cao cấp, nên ông bị thất sủng, đi tù mấy năm, trở nên buồn chán, bất lực. Người thứ ba, Kỳ Vọng, di cư vào Nam, trở thành phó giám đốc sở công chính Sài Gòn. Sau khi thống nhất, anh ở lại nhưng bị o ép, chịu không nổi đã vượt biên sang Mỹ. Riêng người con nuôi lại có số phận khác lạ. Là người đã quay lại bán đứng bố mẹ, nhưng sau hối hận, anh ta trở thành người xây dựng lại họ tộc. 'Bứt phá ngoạn mục' Trong bài điểm sách giữa tháng Tám, nhà phê bình Vũ Nho cho hay đây là dự án “dồn hết tâm lực của một đời cầm bút” của người từng đoạt giải thưởng Hội nhà văn với cuốn Thuỷ hoả đạo tặc (1997). Ông khen cuốn sách là “một bứt phá mới ngoạn mục” và nó “sẽ được độc giả đón nhận nồng nhiệt”. Trong khi đó, người ký tên Phương Ngọc viết trên báo mạng Vietimes ngày 24 tháng Tám: “Chỉ chấm phá thêm đôi nét nhưng cũng đủ để khép lại một giai đoạn văn học vết thương về Cải cách ruộng đất, mà sau này các tác giả khác không nhất thiết phải quay lại.” Tác giả khen tiếp: “Lần đầu tiên trong văn chương đương đại, sự kiện Nhân văn giai phẩm và cuộc đấu tranh với bè lũ Xét lại hiện đại, cũng như cuộc vượt biển di tản của gần hai triệu người, được nhà văn đề cập đến với cái nhìn điềm tĩnh và xa xót của một người có đủ độ lùi thời gian để phân tích, lý giải, đặng trả lại cho những nhân vật trong cuộc bức chân dung thật của họ”. Nhưng sau khi sách bị thu hồi, bài này đã biến mất trên trang mạng tờ báo trực thuộc VietNamNet. Tiểu thuyết Thời của thánh thần được nhà xuất bản Hội Nhà Văn ấn hành. Thông tin trong sách ghi người chịu trách nhiệm xuất bản là Giám đốc Trung Trung Đỉnh, chịu trách nhiệm bản thảo, ông Nguyễn Khắc Trường. Người biên tập cuốn sách là nhà văn Tạ Duy Anh, bản thân từng viết tiểu thuyết cũng bị thu hồi năm 2002, "Đi tìm nhân vật". Ông Hoàng Minh Tường, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, sinh năm 1948 ở Hà Tây, tốt nghiệp cử nhân Địa lý. Ông đã viết 11 tiểu thuyết, ba tập truyện ngắn cùng bốn tập bút ký phóng sự. XYZỞ HN vẫn mua được quyển này, chịu khó vào mấy cái ngõ ở Tràng Tiền. Mỗi tội lần này mua không được giảm giá mà phải đúng giá bìa, tôi mới mua hôm qua. AlexiNỗi đau thể xác của Tư Mã Thiên e cũng khó bằng vết thương tinh thần của Hoàng Minh Tường. QACám ơn tác giả HMT và cũng đáng buồn cho HMT, bạn đã dồn hết tâm huyết cả đời để viết lên cuốn sách chấm phá quá khứ đau buồn và tang tóc của dân tộc VN, nhưng chính bạn là người phải đi thu hồi cuốn sách như giết đi đứa con của chính mình. Ai? cái gì? đã ép buộc HMT thu hồi cuốn sách. HMT ơi! nếu bạn còn dũng khí hãy nói lên sự thật. Trạng NguyênTôi nhận thấy Đảng và Nhà nước ta hãy mạnh dạn nhìn thẳng vào sự thật từ quá khứ cho đến hiện tại trong mọi vấn đề. Cụ thể như cuốn tiểu thuyết "Thời của Thánh Thần" của nhà văn Hoàng Minh Tường. Tại sao ta lại thu hồi? Chẳng khác nào Đảng và NN "sợ sự thật"! Và điều đó càng làm cho độc giả và dân chúng "giảm" lòng tin đối với mình. Nam LongTôi thấy chính quyền thật buồn cười. Trong khi hàng loạt các tác phẩm viết về thời kỳ đen tối ở TQ những năm 1960 thì cho bán công khai, còn viết về thời kỳ đen tối của ta thì lại cấm. HDĐúng như QH nói, nhiều gia đình, dòng tộc bị đè nén, kìm kẹp và rơi vào cảnh cùng quẫn, bị đày ải cho đến lúc chết. Tài sản bị cướp hết, bị đấu tố, tù đày và bị cắt cổ bêu ở chợ. Khi đi học thì bị xét lý lịch, bị loại. Chỉ làm lao động chân tay, làm phu phen sống qua ngày mà thôi. Số khác thì có thể tức thời hơn, nịnh hót, để có miếng cơm. Làm ngu dân đi, dùng thằng dốt nắm quyền và điều hành, thử hỏi làm sao mà dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng-văn minh? Vậy nhưng vẫn lừa bịp được nhiều triệu người. StanTôi cũng là 1 người có hoàn cảnh khá giống vs nhân vật trong tiểu thuyết này. Ông ngoại của tôi cũng tham gia CM nhưng cuối cùng lại bị giết bởi "bọn xấu". Cải cách ruộng đất là 1 sai lầm to lớn, Đảng CS đã nói là sửa chữa, vậy họ sửa được mạng sống của người ta chắc? Đến bậy giờ người ta nói đến lại che đậy, như thế là Đảng gì? QHCó nhiều và rất nhiều dòng tộc, gia đình có hoàn cảnh tương tự, hoặc hơn thế nữa đang sống mòn trong nỗi tủi nhục của gia tài "lý lịch" cha ông để lại; con cháu họ không có cơ hội thăng tiến, không có cơ hội để cống hiến tài năng, sức lực cho đất nước. Tại sao phải thu hồi cuốn sách? Ai đó phải sợ khi có người chấm phá đôi nét nói lên tủi hờn của khá đông người dân miền Nam VN. PinochioKhông chỉ việc thu hồi tác phẩm nhằm ngăn đến tay các bạn đọc, mà tôi còn sợ cho bản thân các vị có liên đới trách nhiệm như Tác Giả, Biên Tập, Nhà Xuất Bản ...v.v. Đúng như tựa sách "Thời của Thánh Thần", đã đụng đến "Thánh Thần" thì không tránh khỏi bị trừng phạt nặng nề! "Thánh Thần" là trên tất cả cho nên đừng giỡn mặt; cho dù "Thánh Thần" có lỗi thì cũng vẫn là "Thánh Thần". Nam Việt NamSau năm 1954 ở miền Nam chiếu phim "Chúng tôi muốn sống" trong đó có những cảnh nông dân đấu tố với nhau (dưới sự chỉ đạo của Đảng) một cách dã man những người dân vô tội bị kết án "địa chủ bốc lột", nhiều người nghĩ rằng chính quyền trong Nam phóng đại sự việc để tuyên truyền. Sự kiện đau lòng đó ngày nay được kể lại trong nhiều tiểu thuyết do chính các tác giả sống ở miền Bắc chứng kiến. Nếu NN sợ các tác phẩm lọai ấy của những nhà văn như NV HMT đến tay độc giả sẽ là vết nhơ của chế độ thì tại sao NN không ngăn chận từ đầu ở khâu kiểm duyệt? Để cho xuất bản rồi ra lệnh thu hồi thì chẳng khác nào "lăng-xê" không công cho tác giả và tác phẩm đó! Trí thức trong đó có văn nghệ sĩ là thành phần "khó bảo" nhất. Bạo lực cường quyền có thể ngăn cản nhất thời hành động của họ, nhưng không bao giờ cản ngăn được mãi mãi ý tưởng phản kháng hằn sâu trong tim óc chỉ chờ ngày bộc phát. Minh, TokyoThật đáng trân trong những ai đã bỏ công bỏ sức để đời sau hiểu thêm về giai đoạn đen tối này của Việt nam. Đã đến lúc tất cả chúng ta cùng dũng cảm nhìn lại mình, tu sửa mình, dù sự thật có tàn ác đi nữa nó vẫn là một phần của lịch sử. Tôi sẽ cố gắng tìm đọc cuốn sách này để hiểu thêm về thân phận của dân tộc. PathfinderBố tôi tham gia kháng chiến chống Pháp từng gặp cảnh lý trưởng "hai mang" bị Việt Minh xử tử nhầm, từng gặp cảnh đấu tố địa chủ kiểu "ép cung". Ông ngoại tôi từng là Chủ tịch Uỷ ban hành chính sau Cách mạng tháng 8 cũng bị "chụp mũ" là địa chủ phải bỏ trốn... Lịch sử có khi cần "tạm giấu", nhưng nay đã đến lúc cần được trả lại đúng nghĩa là lịch sử. Những người cố tình bưng bít lịch sử là những người đang sợ sự thật khai sáng tư tưởng nhân dân. Biết sai mà sửa luôn là tiến bộ. Nguyễn Trần SơnSống trong một chính thể "Nửa dơi-nửa chuột" thật là khó khăn. Những nhà văn dũng cảm như Hoàng Minh Tường thật cần cho đất nước này. Mai NamĐành phải đợi để đọc trên mạng thôi. Hoặc đợi mua giá rẻ các bản phôtocpy. Nếu không bị "thu hồi" thì chưa chắc tôi đã tìm đọc sách này. Nhưng nay thì quyết tìm đọc. ConanThế kỷ 21, thời đại thông tin, toàn cầu hoá, thế giới phẳng nhưng nói lên sự thật vẫn bị thu hồi, bị cấm. CNTB thì tiến bộ, điều chỉnh theo thời đại, còn CNXH, CNCS thì vẫn như củ (ém nhẹm, bưng bít, ngu dân, cấm đoán, đàn áp...). Thật buồn khi thế giới đã tự do, văn minh nhưng vẫn còn hơn một tỉ người (TQ, VN, Cuba, Bắc Hàn) lỡ sinh ra & sống dưới chế độ XHCN. Nếu tôi có một điều ước thì tôi sẽ ước cho nhân loại từ đây về sau sẽ không còn chế độ CS XHCN.
|
Bộ Văn hóa - Thông tin Việt Nam vừa gửi văn bản cho Bộ Chính trị Đảng Cộng sản và Thủ tướng Chính phủ, đề nghị ban hành quy định đối tượng được viết hồi ký, thời điểm viết và những nội dung được viết.
|
Bộ Văn hóa muốn kiểm soát hồi ký
|
Văn bản số 4993/BVHTT-XB nói thời gian gần đây, một số cán bộ, công chức đã viết hồi ký và tự phổ biến qua nhiều kênh, ở dạng sách hoặc đưa lên mạng internet, trong đó đưa ra một số nhận định, đánh giá "mang tính cá nhân, gây dư luận xấu trong xã hội." Bộ Văn hóa - Thông tin nói cần đưa việc viết và xuất bản hồi ký, tự truyện vào nề nếp, hạn chế những hậu quả tiêu cực. 'Viết gì, viết lúc nào' Bộ này đề nghị Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ban hành văn bản pháp luật để "điều chỉnh toàn bộ những đối tượng tham gia việc viết và xuất bản hồi ký, tự truyện liên quan đến các vấn đề lịch sử, bí mật công tác và bí mật quốc gia, trong đó quy định cụ thể đối tượng được viết hồi ký, thời điểm viết và những nội dung được viết." Theo Bộ Văn hóa - Thông tin, một văn bản như vậy sẽ tạo ra khung pháp lý nhằm "chủ động kiểm soát, hạn chế việc tùy tiện công bố bí mật công tác, bí mật quốc gia và có cơ sở để xử lý những đối tượng vi phạm các quy định của pháp luật." Nhiều cuốn hồi ký không được in chính thức nhưng được lan truyền rộng rãi thời gian qua, có thể kể đến hồi ký của cựu thứ trưởng ngoại giao Trần Quang Cơ, hay các cuốn của Hoàng Tùng, Trần Thư và Đoàn Duy Thành. Đề nghị của Bộ Văn hóa - Thông tin cho thấy Đảng Cộng sản muốn hạn chế việc viết hồi ký liên quan nhiều vấn đề nhạy cảm và đồng thời muốn răn đe những người đang và sẽ viết hồi ký trong tương lai. .............................................................. Tư DuyTôi không tin là ở Đức mà cựu thủ tướng lại ko được viết hồi ký về thủ tướng đương nhiệm. Cho dù có đi nữa thì cũng ko thể nào cấm tất cả dân Đức viết về thủ tướng. Còn việc tỷ phú gì đó, tui nghĩ ông có thể dùng tiền hoặc đe dọa người làm, nhưng trên căn bản luật pháp ông ko có cấm được (đó là vấn đề về tầm ảnh hưởng chứ ko phải chính sách của nhà nước ban hành). Bi giờ viết hồi ký mà ai đó cứ đứng sau lưng mình để có thể bỏ tù mình như chơi, thì thử hỏi ai dám viết. Ngay khi hồi ký mà chẳng liên quan gì đến chính trị nhưng phản ánh xã hội ko tươi đẹp thì cũng có thể bị cấm như thường. Lịch sử dù tốt hay đẹp thì cũng đã xảy ra rồi nhưng lịch sử thì cần phải trung thực và chính xác. Chẳng hạn như Việt Nam chúng ta, các giai đoạn như thời kì cải cách ruộng đất, nhân văn giai phẩm, bao cấp và đánh tư bản .v.v... cứ cho là những sai lầm của đảng ta nhưng nó đã là lịch sử thì phải được nói cho đúng, cho rõ ko được bưng bít hoặc bóp méo. Minh, SydneyBạn Thanh Phương, Montreal vui lòng cho đường link nói "ở Đức cựu thủ tướng không được viết hồi ký chỉ trích, các công việc có liên quan đến họat động thủ tướng đương nhiệm". Tôi nghĩ các độc giả ở đây cũng muốn xem thực hư chuyện này thế nào. Dẫn chứng còn lại về ông tỷ phú gì đó ở Mỹ hoàn toàn không ăn nhập gì với đề tài trên, vì (nếu có xảy ra chuyện đó) ông tỷ phú kia có thể thoả thuận với người kia không viết về mình. Ngăn chặn quyền tự do ngôn luận không thể nào đưa VN tiến gần đến xã hội dân chủ phương Tây đâu bạn ạ! Khải MinhLà một người dân Việt, đương nhiên tôi không ủng hộ cách cai trị dân của những người CS, nhưng nếu đứng trên cương vị củng cố chế độ của nhà nước CS, tôi cho rằng kiểm duyệt các hồi ký cá nhân trước khi cho xuất bản là cần thiết. Ngoài các hồi ký quan trọng mà BBC nêu ra, từ lâu nay trên các báo điện tử VN,người ta cũng đã được phép nói đến hồi ký của bà Tùng Long một nữ văn sĩ miền Nam trước kia, hồi ký của Khánh Ly một ca sĩ VN ở hải ngoại, hồi ký của Diana Ross một ca sĩ Mỹ, và gần đây nhất những người làm công tác văn hóa CS còn phải thương thảo tám tháng trời để có được quyền phổ biến bản dịch Việt ngữ hồi ký của bà Hilary ClinTon... Điều này cho thấy tác dụng của hồi ký là quan trọng để thấu hiểu ảnh hưởng đời sống giữa cá nhân và xã hội, giữa các yếu nhân và lich sử. Nhưng từ khi hồi ký của diễn viên Lê Vân được tung ra trên thị trường chữ nghĩa, đã ngẫu nhiên gây ra quá nhiều khen chê, chỉ trích cá nhân trên nhiều diễn đàn, mặc dù hồi ký này bán rất chạy, và còn bị sao chép in lậu. Tôi theo dõi hầu hết các khen chê quanh các sự kiện riêng tư của tác giả trong cuốn tự truyện này, tôi nghiệm thấy một vấn đề tiềm ẩn mà người viết, người khen, người chê đã không thể phơi bày trước công luận. Đó là nỗi ám ảnh tệ hại của chiến tranh, ám ảnh thời bao cấp, cái nền tảng u ám bao trùm xã hội dưới chế độ CS không nhiều thì ít đã gây nên những vấn nạn cho đời sống và tình cảm của tác giả, cho cha mẹ và chị em tác giả nói riêng, mặc dù họ là những đối tượng được chế độ ưu đãi, mà hồi ký này còn gợi cho ngàn đọc giả nói chung nhận diện lại thân phận của mình,của gia đình, của bạn bè, của hoàn cảnh đất nước mà những người lãnh đạo CS hiện nay đang tìm mọi cách che đậy, phủ nhận trách nhiệm. Nếu mai này lại có thêm các cựu viên chức lãnh đạo,bị lôi cuốn vào giòng "văn chương hồi ký" thì làm sao tránh khỏi những sự thật phũ phàng của lịch sử cần chối bỏ, mà người viết vì muốn biện minh cho mình, vô tình trở thành lên án đồng đảng và tạo bất ổn cho chế độ. Tôi thấy "Bộ Văn hóa muốn kiểm soát việc viết hồi ký" là đúng bổn phận đối với đảng, nhưng là phản văn hiến đối với dân tộc, phản tác dụng khi ngày nay văn hóa còn có thể trăm hoa đua nở, và toả hương trên các hệ thống điện tử toàn cầu, phủ nhận hay chấp nhận là sở thích của từng người đọc. Thanh Phương, MontrealỞ các nước phát triển cũng có những hạn chế tương tự. Ví dụ như ở Đức cựu thủ tướng không được viết hồi ký chỉ trích, các công việc có liên quan đến họat động thủ tướng đương nhiệm. Ở Mỹ tỷ phú Robert Murhdoch cũng dùng ảnh hưởng của mình để buộc một người làm cũ không được viết hồi ký có thể ảnh hưởng đến chuyện làm ăn của ông. Như vậy việc chính phủ Việt Nam đến giớ mới đưa ra các quy định hạn chế là việc muộn nhưng còn hơn không. Điều này cho thấy Việt Nam cũng đang tiến dần đến xã hội dân chủ như các nước tiên tiến. Trần Gia Huy, Sài GònHết cái Chỉ thị 37 gì gì đó nhằm kiểm soát báo chí, giờ lại chuyển sang kiểm soát việc viết Hồi Ký. Trong vài tháng nữa, Đảng ta vẫn chưa yên tâm, đành phải ra một cái luật để kiểm soát luôn cả nhật ký, thư từ, email, tin nhắn điện thoại. Và năm sau sẵn tiện ra luôn cái luật là: ai muốn suy nghĩ gì phải làm cái báo cáo gửi cơ quan chuyên trách về Tư Tưởng Văn Hóa luôn! Hết nói! Đúng là sống dưới một chế độ chủ nghĩa xã hội dưới sự lãnh đạo tài tình của những bậc "đỉnh cao trí tuệ" và "thành phần ưu tú" cũng... sướng thiệt! U28Với đà này có khi sắp tới khi viết thư tay hoặc viết email cũng nên thông qua bộ Văn hoá thông tin cũng nên, các bác nhỉ? Đan, Hải PhòngLại thêm một bằng chứng đảng CSVN không bao giờ thay đổi bản chất của họ. Những ai yêu dân chủ, yêu tự do sẽ không có hy vọng gì vào họ. Họ đã làm gì trong quá khứ đến nỗi họ phải sợ quá khứ? Tất nhiên lịch sử sẽ nói hết thôi, nhưng không phải bây giờ. Thực thiệt thòi cho người dân ngày nay. Bình thản, BerlinTrong khi các nước dân chủ văn minh trên thế giới ngày càng phát triển các quyền căn bản của con người thì VN đi ngược lại. Tại sao đảng lúc nào cũng vỗ ngực tự xưng là mình đã từng thắng Pháp và Mỹ mà họ sợ những cái này thế nhỉ, hay là họ sợ dân tộc VN sẽ biết những cái cái phản dân tộc của họ trong quá khứ sẽ bị lòi ra ánh sáng và lịch sử sẽ phán xét họ sau này? Thêm một điều lạ nữa quan chức CSVN sợ tự do thông tin như sợ cọp thì họ biết gửi con cái họ sang các nước Mỹ, Âu châu học? trong khi đối với chính người dân trong nước thì họ dang bàn tay khổng lồ ra mà bóp chặt thêm cái cổ của báo chí, tư tưởng người dân mà vốn đã không được thở một cách thoải mái như các nước khác. Vậy tôi nên xếp hạng họ vào loại nào đây? Một tiếng nóiĐúng là vi phạm quyền tự do cá nhân. Càng sống càng thấy Việt Nam là xã hội không có nhân quyền. Chán lắm, các bạn ơi.
|
Trong thực tế nhiều năm qua đến nay được là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, được làm việc trong bộ máy chính quyền Việt Nam thì đó là cơ hội lớn để thăng quan tiến chức nhằm có nhiều đặc quyền, đặc lợi.
|
'Tôi đang muốn vào Đảng Cộng sản'
|
Cựu cán bộ ngành an ninh Phạm Chí Dũng đã bỏ Đảng Cộng sản Vậy mà nhà báo yêu nước Phạm Chí Dũng lại tuyên bố từ bỏ Đảng, chứng tỏ anh rất dũng cảm. Tôi sinh năm 1967, kém Phạm Chí Dũng một tuổi, nhưng tư cách của anh rất xứng để tôi coi anh là bậc đàn anh. Làm anh khó lắm, vì làm anh thì phải làm gương về nhiều mặt. Anh xứng đáng là tấm gương của tôi. Hành động dũng cảm ra khỏi Đảng Cộng sản của anh làm cho tôi có thêm nhiều sự hứng khởi, dũng cảm. Vào ngày nghe tin Đại tướng Võ Nguyên Giáp mất, nhà báo Phạm Chí Dũng ngậm ngùi nói với tôi là anh ấy rất tiếc thương bác Võ Nguyên Giáp. Anh Phạm Chí Dũng có tâm sự một điều ước, anh ấy nói với tôi rằng là anh ấy cầu nguyện linh hồn đại tướng Võ Nguyên Giáp linh thiêng phù hộ độ trì anh để cống hiến nhiều lợi ích cho dân tộc Việt Nam. Vào ngày 22/12/1944, nhận lệnh của chủ tịch Hồ Chí Minh, Võ Nguyên Giáp đã tập hợp 34 chiến sĩ cách mạng dưới gốc đa Tân Trào để thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân. Đó chính là tiền thân của Nhà nước và Quân đội Nhân dân Việt Nam. Hoàn cảnh bây giờ của Việt Nam không nhất thiết là phải có đủ 34 người mới trở lại gốc đa Tân Trào xưa để tuyên thệ. Nhiều nơi khắp 63 tỉnh, thành phố của Việt Nam có nhiều gốc đa lắm. Không có gốc đa thì có gốc bồ đề, gốc me, gốc mận, gốc ổi, gốc mít, gốc sầu riêng, gốc vú sữa, gốc xoài, gốc cây gì gì đó cũng được. Tôi nghĩ, nếu anh Phạm Chí Dũng ra lời kêu gọi thành lập một tổ chức gì đó tương tự như đội quân tuyên truyền giải phóng năm xưa thì sẽ có ít nhất là 340 người, nhiều có thể là 3400 người và hơn nữa tham gia. Tôi xin gợi ý cho anh Phạm Chí Dũng nên sớm thành lập Liên minh Dân chủ - Nhân quyền – Yêu nước Việt Nam. Trong những năm gần đây anh rất tích cực hoạt động, viết bài cổ động cho những hoạt động vì dân chủ, nhân quyền, yêu nước của người Việt Nam. Một cây làm chẳng nên rừng, nhiều cây hợp lại là thành rừng. Một chiếc đũa dễ bẻ gãy, một bó đũa khó bẻ gãy. Tôi nghĩ đã đến lúc mọi người, mọi nhóm hoạt động dân chủ, vì quyền con người, yêu nước Việt Nam hãy sớm đoàn kết lại. 'Anh ấy cầu nguyện linh hồn đại tướng Võ Nguyên Giáp linh thiêng phù hộ độ trì' Nhà báo yêu nước Phạm Chí Dũng có đủ tài năng, tâm huyết để lãnh đạo liên minh. Cần phải liên minh để hợp tác tốt hơn nhằm diệt tệ nạn tham nhũng, lãng phí, nhũng nhiễu nhân dân, cản trở sự phát triển của dân tộc do một lực lượng không nhỏ quan chức chính quyền và Đảng cấu kết với nhau trục lợi đè nén nhân dân tạo nên. 'Tôi muốn làm ngược lại' Riêng tôi bây giờ lại muốn làm ngược lại 180 độ với nhà báo yêu nước Phạm Chí Dũng. Anh xin ra khỏi Đảng thì tôi lại muốn xin vào. Tôi muốn vào không phải là để tìm kiếm danh lợi cho bản thân mà hoàn toàn là vì tôi muốn cống hiến cho dân tộc Việt Nam. Tôi muốn vào để giúp Đảng tiếp tục cải cách. Từ khi Cố tổng bí thư Nguyễn Văn Linh cải cách kinh tế Việt Nam năm 1986 đến nay công cuộc này vẫn còn nửa vời, thiếu triệt để, thiếu toàn diện, mới chỉ ở phần ngọn. Cải cách tư duy nhận thức mới là cải cách ở phần gốc rễ. Đảng Cộng sản lãnh đạo toàn diện xã hội Việt Nam và lấy hệ lý luận chủ nghĩa Cộng sản Mác – Lê Nin làm nền tảng lý luận cơ bản chủ yếu để tư duy lãnh đạo. Nhưng lý luận chủ nghĩa Cộng sản Mác – Lê Nin lại sai lầm và thiếu sót rất nhiều. Một số chúng tôi đã chắt lọc toàn bộ tinh hoa của hệ lý luận chủ nghĩa Cộng sản Mác – Lê Nin và nhiều tinh hoa của các chủ thuyết khác cùng với nhiều sự sáng tạo mới của chúng tôi để viết ra một hệ lý luận mới có tên là hệ lý luận Chủ nghĩa Cộng đồng. Tôi muốn trở thành Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam hoặc trở thành cố vấn cải cách của Tổng bí thư Đảng và tự nguyện làm việc không lương để phục vụ lợi ích cho nhân dân. Nếu được làm Tổng bí thư Đảng Cộng sản, trong 11 tháng tôi sẽ làm cho bộ mặt dân tộc Việt Nam thay đổi rất nhiều. Tôi xin được giới thiệu công khai, rộng rãi kế hoạch cải cách Việt Nam của tôi cho toàn thể đảng viên cộng sản, công chức chính quyền, người Việt Nam ở trong nước và ngoài nước cùng bè bạn quốc tế tham gia phản biện tưng bừng. Dù Đảng Cộng sản và chính quyền quảng bá rầm rộ chương trình tái cấu trúc nền kinh tế nhưng từ năm 2011 Việt Nam có hơn 100 ngàn doanh nghiệp bị ngưng hoạt động, giải thể, phá sản, nền kinh tế dần đi đến bế tắc và khủng hoảng lớn. Nếu tôi được làm Tổng bí thư thì chỉ trong vòng 11 tháng tôi sẽ tái cấu trúc xong toàn diện nền kinh tế Việt Nam. Tôi đã lập kế hoạch để chỉ trong 10 đến 20 năm Việt Nam sẽ trở thành một trong 50 quốc gia giàu nhất thế giới, từ 20 đến 30 năm Việt Nam sẽ trở thành một trong 10 quốc gia giàu nhất thế giới. Hiện nay trên thế giới có gần 200 quốc gia, Việt Nam vẫn còn là một trong 50 quốc gia nghèo nhất thế giới. Tôi muốn nói rất nhiều, viết ra rất nhiều, cống hiến rất nhiều lợi ích cho dân tộc Việt Nam nhưng từ những năm qua đến nay tôi bị chính quyền ngăn cản. Họ đã bắt giam tù oan, xử án oan tôi 5 năm tù giam và nay tôi ra tù nhưng vẫn bị quản chế ba năm. Chỉ vì hoạt động vì quyền con người cho nhân dân Việt Nam mà tôi bị đi tù. Tôi mong toàn thể đồng bào trong nước và ngoài nước cùng bè bạn quốc tế hãy cùng bảo vệ quyền con người chính đáng của tôi, xin hãy tạo điều kiện cho tôi được cống hiến nhiều lợi ích cho dân tộc Việt Nam. Lời cuối bài viết này, tôi xin kêu gọi toàn thể các đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, công chức chính quyền hãy học theo tấm gương đạo đức, dũng cảm của nhà báo yêu nước Phạm Chí Dũng. Những ai còn lương tâm, còn lòng tự trọng hãy đừng đứng cùng hàng ngũ với những kẻ tham nhũng và phản bội lại lợi ích của nhân dân Việt Nam. Những ai không ra khỏi Đảng Cộng sản như nhà báo Phạm Chí Dũng thì xin hãy làm cuộc cải cách triệt để, toàn diện trong Đảng, trong bộ máy chính quyền để chống tham nhũng, lãng phí, cản trở sự phát triển của dân tộc một cách mạnh mẽ, thẳng tay. Đã đến lúc dân tộc Việt Nam cần trỗi dậy để sớm trở thành cường quốc. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của ông Lê Thăng Long, hiện bị quản chế tại gia ở Việt Nam sau vụ xử đầu năm 2010 cùng các ông Lê Công Định, Trần Huỳnh Duy Thức, Nguyễn Tiến Trung.
|
Việc không cho phép một số các nhà hoạt động xã hội dân sự là khách mời của Tổng thống Mỹ được gặp ông trong chuyến thăm Việt Nam của chính khách Mỹ tại Hà Nội là 'một cách làm không chuyên nghiệp' và là điều 'rất đáng tiếc', theo các khách mời Tọa đàm của BBC.
|
'Thật đáng tiếc không cho gặp bất đồng'
|
Tổng thống Mỹ, Barack Obama, tiếp xúc với các nhà hoạt động xã hội dân sự Việt Nam sáng ngày 24/5/2016 tại Hà Nội. Trao đổi với Bàn tròn thứ Năm của BBC với chủ đề về cơn sốt Obama tại Việt Nam mới đây, một nhà nghiên cứu và phân tích chính trị Việt Nam từ Đại học Bình Dương, Tiến sỹ Vũ Cao Phan, nói: "Tôi không muốn bình luận một số ý kiến đề cập đến vấn đề nhân quyền bởi vì đây là vấn đề sẽ còn lâu dài, tôi chỉ bình luận sự việc cuộc gặp của Tổng thống Obama với một số người ở xã hội dân sự không thành công. "Tôi thấy đáng tiếc, thật sự đối với tôi là đáng tiếc, mà nếu nói theo thuật ngữ thời thượng bây giờ người ta nói thì việc chặn một số người mà nhất là những người có tiếng nói tương đối có trách nhiệm trong xã hội dân sự, thì đó là một cách làm không chuyên nghiệp. "Thật là đáng tiếc, trong khi Tổng thống Obama đã rất nhiệt tình và thể hiện cả sự nhún nhường nữa trong bài phát biểu đó của ông, ta có thể so sánh bài phát biểu của Obama ở Cuba nó khác bài phát biểu ở Việt Nam rất nhiều, mặc dù đề cập vấn đề giống nhau. "Chứng tỏ rằng ông Obama đã có sự nhân nhượng và tôi nghĩ rằng cuộc gặp này chắc chắn là được thỏa thuận giữa hai bên, nhưng đến phút cuối cùng thì lại không thành công, thật là đáng tiếc." 'Chuyện rành rành' Tiến sỹ Vũ Cao Phan cho rằng việc một số nhà hoạt động xã hội được mời nhưng không thể gặp Tổng thống Obama ở Hà Nội là điều 'rất đáng tiếc' và 'thiếu chuyên nghiệp'. Tại Bàn tròn hôm 26/5 của BBC, Tiến sỹ khoa học Nguyễn Quang A, một trong những khách mời của ông Obama tại cuộc tiếp xúc mà lẽ ra ông có thể gặp Tổng thống Mỹ tại Hà Nội hôm 24/5, nói: "Một chuyện rành rành, tức là an ninh Việt Nam chặn, thực sự là ngày hôm trước, tôi nhận được giấy mời từ ngày 19/5, nhưng mà bởi vì được dặn là không có tiết lộ ra, nên báo chí có hỏi thì tôi cũng lờ đi. "Nhưng đến ngày 23/5, ngày 22/5 bầu cử vẫn rất bình thường, tôi vẫn đi đủ mọi nơi, nhưng mà đến ngày 23 thì hai chục an ninh quây xung quanh nhà và thực sự là không đi ra được đâu cả, bởi vì ngày 23 tôi đã nghe được tin là nhà báo Đoan Trang đã bị câu lưu và ngày 23 tôi không đi được. "Theo hẹn, 7 giờ (sáng ngày 24/5) tôi sẽ gặp Sứ quán Mỹ, rồi Sứ quán Mỹ sẽ chở mình đến chỗ gặp mặt và 6h22 phút tôi bước ra khỏi nhà để đi, thì độ ba, bốn phút sau, khi mà đi ra đến ngã ba, thì có hơn chục người ăn mặc bình thường quăng tôi vào xe và chở lòng vòng đi (tỉnh) Hưng Yên và đợi cho đến khi mà cuộc của Tổng thống Obama xong rồi, thì họ chở tôi về. "Và về đến nhà là một giờ chiều, tức là lúc đấy là lúc Tổng thống Obama sắp sửa đi ra sân bay Nội Bài để đi vào Sài Gòn." Khi được hỏi còn có trường hợp nào khác được ông Obama mời mà không thể tới gặp Tổng thống Mỹ hôm thứ Ba, ngày 24/5, hay không, nhà vận động xã hội dân sự tại Việt Nam, ông Nguyễn Quang A, nói tiếp: "Tôi được biết là luật sư Hà Huy Sơn cũng bị chặn, không được đi, nếu như Luật sư Hà Huy Sơn mà đi thì chắc cũng lại bị bắt như tôi, rồi có một bạn trẻ nữa tên là bạn Thảo Theresa, một nhà hoạt động, thì cũng bị trường hợp như vậy." 'Gai góc, đáng tiếc' Tiến sỹ Nguyễn Quang A nói với BBC ông và một số trường hợp khác là các khách mời của ông Obama đã 'bị chặn' hoặc câu lưu, không cho tới cuộc gặp với Tổng thống Mỹ. Khi được đề nghị bình luận về sự việc này, bà Thảo Griffiths, Trưởng Đại diện Quỹ Cựu chiến binh Mỹ tại Việt Nam, nói: "Những người đã theo dõi quan hệ Việt - Mỹ trong suốt 21 năm qua thì đều biết rằng vấn đề quyền con người là một vấn đề gai góc trong quan hệ Việt - Mỹ, và tôi tin rằng trong chương tiếp theo của quan hệ Việt - Mỹ, vấn đề này tiếp tục là một thách thức đối với hai bên, đối với cả hai chính quyền, hai quốc gia. "Và trong chuyến thăm lần này của Tổng thống Obama cũng có một thỏa thuận mà hai bên cùng ký đó là hợp tác nâng cao năng lực thực thi pháp luật, tôi hy vọng rằng đây là một trong những chương trình tăng cường hơn nữa sự tương tác giữa hai bên, bởi vì dù cách tiếp cận của chúng ta sẽ còn khác nhau, nhưng mà chúng ta càng có nhiều sự tương tác với nhau, thì chúng ta càng xích lại gần nhau nhiều hơn trong những năm tới," bà Thảo Griffiths nói với BBC. Nhà xã hội học Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội (ISDS) cho hay bà chia sẻ với ý kiến của Tiến sỹ Vũ Cao Phan và cho rằng sự việc 'thật là đáng tiếc', bà nói: "Tôi nghĩ tôi cũng chia sẻ với ý kiến của Tiến sỹ Vũ Cao Phan rằng là thật là đáng tiếc, đáng tiếc rằng là cuộc gặp của những người như là Tiến sỹ Nguyễn Quang A và một số người nữa với Tổng thống Obama đã không thành hiện thực, cho dù là đã có một sự chuẩn bị trước. "Tôi cho rằng xã hội sẽ càng ngày càng đa dạng và việc nghe được những tiếng nói đa dạng là điều rất quan trọng, để mà có thể đi đến những thỏa thuận làm lợi cho tất cả mọi người. "Thế thì việc những tiếng nói khác không có cơ hội để được nói lên thì là một điều đáng tiếc cho Việt Nam," Tiến sỹ Khuất Thu Hồng nói với Bàn tròn của BBC. Được biết theo lịch trình chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ tại Việt Nam, được Nhà trắng công bố, vào sáng ngày 24/5, ông Obama sẽ có cuộc gặp mặt với các nhà hoạt động xã hội dân sự ở Việt Nam. Tại cuộc gặp, về phía Mỹ, ngoài Tổng thống Obama, còn có nhiều quan chức quan trọng khác của chính quyền Mỹ tham dự, trong đó có Ngoại trưởng John Kerry, bà Susan Rice, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, ông Ted Osius và nhiều quan chức khác. Quý vị có thể theo dõi các bàn tròn của BBC liên quan chuyến thăm của ông Obama tới Việt Nam tại đây và tại đây.
|
BOT ở Cai Lậy Tiền Giang đang trở thành một 'tiền lệ' và cho thấy khả năng 'bất tuân dân sự' của người dân Việt Nam tham gia giao thông, liệu vấn đề sẽ chỉ có thể giải quyết triệt để được khi có một giải pháp mang tên gọi là 'minh bạch', ý kiến của một nhà báo tự do từ Việt Nam nói với BBC hôm thứ Bảy.
|
BOT Cai Lậy: liệu minh bạch sẽ là giải pháp?
|
Một tài xế đang giải thích quan điểm của mình khi đi qua trạm giao thông BOT Cai Lậy, Tiền Giang, sau khi đã nộp phí và yêu cầu được 'thối lại' đúng khoản tiền lẻ mà ông có quyền nhận lại. Trao đổi với chuyên mục Điểm Tin Cuối Tuần của BBC Việt ngữ hôm 02/12/2017, nhà báo độc lập Ngô Nhật Đăng nêu quan điểm: "BBC Tiếng Việt có một bài báo nói minh bạch là một phương thuốc cho Việt Nam hiện nay, tôi cho rằng giải quyết vấn đề BOT của Cai Lậy cũng là vấn đề minh bạch. BOT Cai Lậy, Mẹ Nấm và Tuần Tin Tức BBC Luật sư Thuận: BOT điều tra kỹ là 'đại án' BOT Cai Lậy tạm ngừng, sau một ngày 'hỗn loạn' Hội luận: Phúc thẩm mẹ Nấm và chuyện Giáo dục ở VN Trạm Cai Lậy: Phản ứng của tài xế 'hiệu quả, cần thiết' Vừa mở cửa trở lại sau ba tháng, BOT Cai Lậy liên tục 'thất thủ' từ hôm 30/11 và liên tục phải xả trạm. Việt Nam: 'Minh bạch là thang thuốc tốt nhất' 'Phát hiện nhiều vi phạm trong các dự án BOT' "Tôi nghe một anh tài xế cũng đưa ra một câu hỏi thế này: chúng tôi sẵn sàng đóng phí trên các đường giao thông, nhưng cái đó phải được rõ ràng, minh bạch là nhà đầu tư đã đầu tư bao nhiêu tiền ở trên quãng đường đó và phí, thu phí là bao nhiêu? "Và các lượt phương tiện, thời gian hoàn vốn và tất cả là bao nhiêu? Tất cả mọi chuyện phải được minh bạch, nếu như hợp lý thì người ta sẽ chấp nhận." 'Mua lại và xóa sổ?' Bình luận về cách thức phản ứng các bên, trong đó có phía chính quyền và phía người tham gia giao thông bị thu phí khi đi qua trạm thu phí giao thông đường bộ BOT, như diễn ra trong thời gian gần đây và mà mấy ngày qua ở trạm BOT Tiền Giang, ông Ngô Nhật Đăng bình luận: "Về cách xử lý từ phía nhà nước, chúng ta thấy có nhiều cái có thể nói là chưa có chừng mực, ví dụ một số luật sư cho rằng đây là giao dịch dân sự mà nhà nước dùng đến lực lượng công an can thiệp thì có vẻ là hơi quá đáng. "Trước đây, có người nói tài xế sử dụng tiền lẻ để qua trạm, kéo dài thời gian tắc đường, cản trở giao thông, đấy cũng là vi phạm luật pháp, nhưng theo nhận xét của cá nhân tôi, thì đây có thể nói là một hình thức mà người ta có thể gọi là bất tuân dân sự với những cách mà những người tài xế [làm] có thể nói là rất thông minh để phản đối lại một sự vô lý. Nhà báo tự do Ngô Nhật Đăng bình luận về trạm thu phí BOT ở Tiền Giang và giải pháp xử lý bế tắc. "Rất nhiều người, nhiều chuyên gia kể cả trong nhà nước và một số trí thức bên ngoài đưa ra bài toán giải quyết làm sao cho dứt điểm về vấn đề trạm BOT ở Cai Lậy, vì đây sẽ trở thành một tiền lệ khi đứng ở giữa bài toán khó giải quyết. "Nhà nước cũng không thể ngay lập tức xóa bỏ trạm Cai Lậy và các công trình khác, vì nó nảy sinh ra một vấn đề, tức là như có một quan chức Bộ Giao Thông, Vận Tải nói rằng khi phải bỏ trạm và đưa về phía đường tránh, thì việc đó là phải điều đình và đền bù lại thiệt hại của nhà đầu tư và ngân sách hiện nay là không có và vi đó gần như là bất khả thi," nhà báo tự do nêu nhận xét. Trạm thu phí BOT không nằm ở đường tránh mà nằm ở Quốc lộ 1A Độc quyền BOT, 'sự cố' Cai Lậy và bất ổn thể chế Việt Nam: Nhiều dự án BOT ‘có vấn đề’ Vụ các trạm BOT 'nhắm vào ông Thăng'? Cuối tuần này, truyền thông Việt Nam đưa nhiều tin bài về trạm BOT ở Cai Lậy, trong đó có một số ý kiến trong giới chuyên gia và quan sát 'hiến kế' giải quyết. Hôm 03/12, trang điện tử Báo Mới dẫn lời của Tiến sỹ Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng giải pháp cho Cai Lậy là sử dụng ngân sách nhà nước thanh toán tiền đầu tư cho nhà đầu tư. Báo này cũng dẫn một ý kiến khác cho rằng sau khi mua lại, thì nhà nước nên xóa sổ các BOT: "Tôi đã sinh sống ở Lào nhiều năm, ở thời điểm hiện tại thì ở Lào không hề có các dự án BOT, ở Việt Nam chúng ta có thể tính tới phương án là nhà nước bỏ tiền ra để mua lại các trạm BOT và xóa sổ chúng," ông Nguyễn Nam Cường, nguyên Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Lào, theo Báo Mới, được trang báo điện tử này dẫn lời nói. Các dự án BOT giao thông thu phí đường bộ gây ra nhiều thất thoát, nếu xem kỹ cũng là đại án, theo Luật sư Trần Quốc Thuận. Còn về góc độ pháp lý, trong một ý kiến chia sẻ với BBC gần đây, Luật sư Trần Quốc Thuận từ Sài Gòn cho rằng có vấn đề lớn khi nhìn rộng và sâu hơn vào các công trình BOT về giao thông đường bộ ở Việt Nam: "Ở đây, tôi nghĩ nếu điều tra kỹ, thẩm tra kỹ, mà kể cả thẩm tra chất lượng yêu cầu mời quốc tế vào thẩm tra, chứ không phải giám sát rồi đi cưỡi ngựa xem hoa thì cũng không nắm được gì, thì chính cái đó mới thấy thất thoát như thế nào... "Tất cả những cái đó là thiệt hại vừa qua không phải là hàng ngàn, mà hàng vạn tỉ [đồng], cái đó là cái lớn mà nếu làm cho kỹ ra thì đó cũng là một loại Đại án," nguyên Phó Chủ nhiệm thường trực Văn phòng Quốc hội Việt Nam, nói với BBC.
|
Một du học sinh người Việt tại Úc mới đây đã giẫm đạp lên lá cờ vàng ba sọc đỏ và liên tục có những phát ngôn bị nhiều người cho là thách thức và thù hận.
|
Phản ứng và ý kiến về vụ du học sinh VN “đạp cờ vàng” tại Úc
|
Trả lời BBC News Tiếng Việt ngày 5/5, ông Paul Huy Nguyễn, Chủ tịch Cộng đồng Người Việt Tự do ở tiểu bang New South Wales nói ông đã làm việc với hiệu trưởng của ngôi trường, cảnh sát và Bộ Di trú Úc về sự việc trên. "Nhà trường đã liên hệ với chúng tôi và thông báo đã đình chỉ ngay lập tức học sinh này vì đã có hành động không thể chấp nhận được ở Úc. Đây là hành động mạ lị, đạp lên lá cờ và chửi rủa bằng lời lẽ thô tục là điều gây tổn thương cho cộng đồng chúng tôi". 30/4: ‘Đỏ’, ‘Vàng’ và sự phân cực giữa giới trẻ Việt Nam Vì sao chính quyền Việt Nam e ngại các biểu tượng VNCH? Cùng ngày, nhà hoạt động Nguyễn Ngọc Như Quỳnh đánh giá với BBC: "Đây là hệ quả của vấn đề giáo dục, nhất là việc học lịch sử còn một chiều, phiến diện và sự ảnh hưởng bởi tuyên truyền của các cơ quan đoàn hội." Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Hoàng Ánh, một giảng viên đại học tại Hà Nội chia sẻ với BBC News Tiếng Việt hôm 4/5: "Đây là vụ việc đáng tiếc thể hiện sự giáo dục không đầy đủ và thiếu ý thức của một người trẻ Việt Nam, thế hệ sinh ra nhiều năm sau cuộc chiến." Giẫm đạp cờ vàng Trong dịp 30/4 vừa qua, một video được chia sẻ trên mạng cho thấy một nam sinh đang du học tại Úc thực hiện hành động được coi là "nhục mạ cờ vàng". Thoạt tiên, người này leo lên cột đèn giật lá cờ vàng ba sọc đỏ, lá cờ của chính thể VNCH trước kia và hiện nay là biểu tượng của nhiều cộng đồng người Việt tại nước ngoài. Sau đó, người này vừa giẫm đạp lá cờ vừa đưa ra những lời thách thức. "*** cầm cờ lên mà giải phóng đất nhà bố mày à?" người này nói (BBC News Tiếng Việt đã lược bỏ những từ tục tĩu). Người này còn nói rằng mình lên tiếng "đại diện cho 90 triệu dân Việt Nam". Trong khi du học sinh trẻ tuổi vừa vò và giẫm đạp lá cờ, một số người đi cùng đã reo hò cổ vũ. Có người kêu đốt lá cờ. Đoạn video ngắn ngay lập tức gây sóng gió dư luận. Trong khi các trang Facebook được coi là của lực lượng dư luận viên Việt Nam lên tiếng cổ xúy cho hành động của nam sinh kia, thì cộng đồng người Việt ở Úc và nhiều nơi khác lại phẫn nộ. Nhiều người không liên quan đến chính thể VNCH cũng như cộng đồng người Việt ở hải ngoại cũng đã bày tỏ sự bất bình trước hành động của nam sinh này. Cờ vàng ba sọc đỏ từng là quốc kỳ của Quốc gia Việt Nam từ 1949 đến 1955 và của Việt Nam Cộng hòa từ 1955 đến 1975. Không lâu sau khi video được phát tán, người ta nhanh chóng dò ra lai lịch của nhân vật chính: là một học sinh tại một trường trung học ở thành phố Sydney. Trao đổi với BBC, ông Paul Huy Nguyễn cũng nói thêm, bên cạnh làm việc với nhà trường và cảnh sát, phía ông cũng gửi thông báo đến dân biểu tiểu bang và liên bang trên toàn nước Úc để bày tỏ mong muốn lấy lại danh dự cho cộng đồng người Việt tại Úc nói riêng và mọi nơi nói chung. Bà Hoa Nguyễn, một người Việt tại Úc viết trên Facebook về vụ việc: "Cháu bé giật cờ vàng đặt cộng đồng người Việt tự do ở Úc Châu vào thế vô cùng nhạy cảm...Cộng đồng ta cư xử văn minh, công bằng, phi bạo lực và chính danh. Việc yêu cầu cháu này phải xin lỗi công khai trên truyền thông là cần thiết. Nếu không làm, ta tiến hành lấy chữ ký gửi bộ di trú để hủy visa trả về nước theo luật định." 'Giáo dục lòng căm thù' Chia sẻ với BBC News Tiếng Việt, từ Mỹ, nhà hoạt động Nguyễn Ngọc Như Quỳnh nói: "Đầu tiên, phải đặt hành động của người này trong bối cảnh thời điểm 30/4, mà ở nước ngoài, đây không phải là dịp để ăn mừng. Tôi nghĩ đây là hành động nông nổi của một người mới ra nước ngoài và không chấp nhận được ngày 30/4 mà treo cờ vàng. Đây cũng là kết quả của việc tham gia vào những hội nhóm, các phong trào gọi là 'chống phản động' trên mạng. Tôi nghe rất kỹ những lời người này nói, rất giống lập luận, lý lẽ của dư luận viên sử dụng, tuyên truyền, xem người Việt hải ngoại là lưu vong và cờ vàng là lũ ba que." Người Việt trẻ gọi 30/4 là 'một biến cố buồn' Ngày 30/04: Hãy chung tay để lịch sử không bị đánh mất PGS-TS Nguyễn Hoàng Ánh đánh giá: "Ở đây, chúng ta thấy có hai vấn đề. Thứ nhất, học sinh này được giáo dục một ý thức hệ hết sức căm thù phía bên kia. Thứ hai, cậu ta thiếu hiểu biết đơn giản nhất của một người khi ra nước ngoài." "Có những thứ trong nước bất di bất dịch nhưng nước ngoài thì khác hẳn: bạn không có quyền động vào tài sản của người khác, mà còn quay phim, tung lên mạng. Đó là một hành động rất ngông nghênh, không màng đến pháp luật hay luân thường đạo lý. Có thể bạn ở nhà coi trời bằng vung nên vẫn như vậy khi ra nước ngoài," bà Ánh nói. Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Hoàng Ánh Bà Ánh cho rằng đây không phải là hiện tượng cá biệt mà là của một nhóm vì trong video, có những người khác tham gia, cổ vũ, quay phim. "Điều này đáng sợ vì người trẻ là tương lai đất nước. Nhìn rộng ra, nếu đất nước rơi vào tay những người trẻ không cần biết về luật pháp, luân thường đạo lý, thế giới quan xung quanh thì thật đáng lo ngại," PGS Ánh nói. Bà Ánh nói thêm, trên báo chí, chính quyền Việt Nam đã có những phát ngôn nhằm xoa dịu, hướng đến hòa giải, hòa hợp nhưng về mặt giáo dục thì đúng là không có sự thay đổi nào. "Chúng ta có thể thấy các lãnh đạo ở những sự kiện nước ngoài có đầy những lời xoa dịu, nhưng thực tế chưa có phát ngôn chính thức nào. Vì vậy, chúng ta không thể hy vọng chương trình giáo dục có thể thay đổi." Bản thân bà cũng trăn trở về điều này và nhắc lại việc sách giáo khoa cho bài tập toán học để trẻ em tính xem, một dũng sĩ giết được bao nhiêu "tên Mỹ, ác ôn". "Nếu trong thời chiến, dạy trẻ em tính việc giết người, tuy không hay nhưng có thể chấp nhận được. Nhưng trong thời bình, dạy trẻ em coi mạng người như một con số như thế thì quá kinh khủng. Dù mạng xã hội lên tiếng khá nhiều nhưng cũng không có sự thay đổi. Chính giáo dục sai lầm đấy sinh ra những thanh niên đấy," bà Ánh nói. Vấn đề hoà giải, hoà hợp dân tộc 'vẫn còn nhức nhối' 30/4: Có nên chấm dứt bắn pháo hoa ăn mừng để hòa hợp, hòa giải? Theo PGS Nguyễn Hoàng Ánh, nền giáo dục thiếu tư duy phản biện, chỉ tư duy một chiều thì sẽ tạo ra những người máy móc, không sáng tạo. "Điều này gây tác hại cho chính bản thân họ và quốc gia, không thể nào giúp đất nước đi xa trên con đường xây dựng kinh tế hay văn minh". "Vấn đề quan trọng hơn là bốn trụ cột giáo dục mà UNESCO đề ra, có trụ cột sống chung với mọi người. Nếu chúng ta có tư duy là ta thắng - người thua thì không thể nào chung sống với người khác, sẽ rơi vào cảnh thù ghét những người trái quan điểm với mình. Dạy cho lớp trẻ một tư duy thù địch, tư duy thắng thua thì không ổn. Tư duy thế giới hiện nay là win-win (cùng thắng) chứ không phải win-lose (thắng thua)," bà phân tích. Cũng theo PGS Nguyễn Hoàng Ánh, nếu không dạy cho người trẻ tư duy mở thì sẽ mất cơ hội hợp tác, việc làm và làm cho cá nhân, doanh nghiệp, đất nước thụt lùi đi, nhất là khi các thành tựu gần đây của Việt Nam đa phần dựa vào việc hợp tác quốc tế. Vai trò của giáo dục phi chính thống PGS Nguyễn Hoàng Ánh nhấn mạnh, ngoài giáo dục trên trường lớp thì còn gia đình và giáo dục phi chính thức như môi trường, bạn bè, truyền thông: "Giáo dục phi chính thức có thể giúp tẩy độc khá nhiều. Nhưng trong trường hợp của thanh niên này, giáo dục phi chính thức ấy không những không tẩy độc, mà còn đầu độc thêm." Bà Như Quỳnh lưu ý rằng các phong trào trên mạng của dư luận viên đã góp phần làm nảy sinh những đầu óc cực đoan. "Một lớp trẻ sinh sau năm 2000 có thể thấy, ngoài việc thiếu kiến thức về mặt lịch sử thì còn bị ảnh hưởng bởi những lời kêu gọi 'đấu tranh chống luận điệu sai trái' trên các diễn đàn thanh niên. Ví dụ như mỗi đoàn viên phải là chiến sĩ trên mặt trận thông tin, những điều này tuyên truyền một cách không giấu giếm. Điều này cho thấy mặc nhiên trong suy nghĩ của các bạn rằng, người Việt ở hải ngoại là phản động, lưu vong, như luận điệu trên trang Đơn vị tác chiến điện tử." Trang Facebook Đơn vị tác chiến điện tử bình luận về vụ việc theo hướng bênh vực bạn du học sinh Bà Quỳnh cũng cho rằng, xét ở khía cạnh nào đó, bạn thanh niên này nói giọng Bắc và đối với định kiến của nhiều người trong cộng đồng hải ngoại, đây là đám con ông cháu cha du học. Và hành vi này như đổ dầu vào lửa ngay dịp 30/4, khoét sâu thêm sự phân cực. Về một luồng thông tin trên mạng nói rằng sứ quán sẽ trợ giúp bạn sinh viên này, PGS Nguyễn Hoàng Ánh nhận xét rằng điều này là đương nhiên khi công dân vướng vào vòng lao lý. "Tuy nhiên, tôi muốn nhắn nhủ với phụ huynh rằng khi cho con ra nước ngoài, cần dạy con mình tôn trọng luật pháp và thông lệ của quốc gia đó," bà Ánh nói. Bà Ánh dẫn lại trường hợp thanh niên người Mỹ Michael Fay bị kết tội phá hoại xe hơi và tài sản công cộng hồi năm 1994 ở Singapore. Fay bị tuyên phạt sáu roi. Tổng thống Mỹ Bill Clinton khi ấy đã can thiệp ngoại giao để Fay không bị đánh nhưng chính quyền Singapore vẫn nhất quyết thi hành bản án. "Với người Mỹ, hình phạt roi công cộng như vậy rất kinh khủng. Nhưng ngay cả tổng thống Mỹ, người có quyền thế bật nhất thế giới còn không cứu được hình phạt cho công dân mình thì một nước như Việt Nam muốn đòi hỏi điều đó sẽ rất khó, nhất là khi công dân mình đã sai rõ ràng," PGS Ánh nói. Bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh cũng đồng ý kiến: "Một gia đình trước khi cho con sang nước ngoài du học và hy vọng chúng được hội nhập quốc tế thì nên hướng dẫn con tuân thủ luật pháp nước sở tại." Bà nói: "Có thể đối với nhiều người ở miền Bắc, biến cố 30/4/1975 là chiến thắng, là bên chính nghĩa nên con cái họ cũng mang theo tư tưởng như vậy, cộng thêm sự kích động của những trang hội nhóm chống phản động thì tôi nghĩ, ban đầu người này này tin rằng mình làm đúng. Nhưng tới khi có thông báo bị đình chỉ học và có thể đối mặt với án hình sự thì có lẽ người đó đã học được bài học thích đáng". Người Mỹ gốc Việt nghĩ gì về cờ VNCH và bạo loạn Điện Capitol?
|
Ai sẽ thay thế ông Trump, cuộc bầu cử có bị hoãn không, việc bỏ phiếu qua thư đang diễn ra thì sao... là hàng loạt câu hỏi được đặt ra.
|
Virus corona: Điều gì sẽ xảy ra nếu Trump bệnh quá nặng để làm tổng thống?
|
Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Pence chính thức được Đảng Cộng hòa đề cử vào tháng Tám Chỉ vài tuần nữa là diễn ra cuộc bầu cử tổng thống, Donald Trump đã có kết quả xét nghiệm dương tính với virus corona. Tổng thống sẽ bỏ lỡ những sự kiện chiến dịch nào? Ông Trump được yêu cầu phải tự cách ly 10 ngày kể từ khi nhận được kết quả dương tính vào 1/10, vì vậy ông vẫn có thể tham gia cuộc tranh luận tổng thống tiếp theo, dự kiến 15/10. Tổng thống Donald Trump nhập viện để điểu trị Covid-19 Covid gây nguy hiểm tới đâu cho sức khoẻ ông Trump? Một cuộc vận động dự kiến diễn ra ở Florida vào thứ Sáu đã bị hủy. Cuộc gọi hội nghị video với những người cao niên dễ bị tổn thương cũng vậy. Ông Trump có các cuộc vận động khác được lên kế hoạch trong thời gian này, giờ sẽ phải hủy bỏ hoặc hoãn lại. Cuộc bầu cử có thể bị trì hoãn trong những trường hợp nào? Ông Trump mang khẩu trang đến cuộc tranh luận đầu tiên với Biden nhưng lại không đeo Khoảng thời gian tự cách ly của Tổng thống Trump rõ ràng có ảnh hưởng đến khả năng tranh cử của ông. Vì vậy, câu hỏi đã được đặt ra là liệu cuộc bầu cử có thể bị trì hoãn hay không, và điều này có thể xảy ra như thế nào. Cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ được tổ chức theo luật vào thứ Ba sau ngày thứ Hai đầu tiên của tháng 11, bốn năm một lần - vì vậy năm nay là vào ngày 3/11. Tổng thống Trump và Đệ nhất phu nhân dương tính với Covid-19 Làm thế nào để tránh 'vết xe đổ' tranh luận Trump-Biden Việc thay đổi ngày sẽ phụ thuộc vào các nhà lập pháp Hoa Kỳ chứ không phải tổng thống. Việc này sẽ yêu cầu đa số ở cả hai viện của Quốc hội bỏ phiếu ủng hộ bất kỳ sự thay đổi ngày nào. Điều đó khó có thể xảy ra, vì sẽ phải thông qua Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát. Ngay cả khi được thay đổi, hiến pháp Hoa Kỳ quy định rằng một chính quyền tổng thống chỉ tồn tại trong bốn năm. Vì vậy, nhiệm kỳ của Tổng thống Trump sẽ tự động hết hạn vào trưa ngày 20/1/2021. Thay đổi ngày này sẽ yêu cầu sửa đổi hiến pháp. Điều này sẽ phải được sự chấp thuận của 2/3 trong số các nhà lập pháp Hoa Kỳ hoặc các cơ quan lập pháp cấp bang, sau đó là 3/4 các bang của Hoa Kỳ - điều này một lần nữa khó xảy ra. Điều gì sẽ xảy ra nếu Tổng thống Trump mất sức lao động? Hiện tại, Tổng thống Trump được cho là có "các triệu chứng nhẹ", nhưng nếu ông ấy bị ốm quá nặng để thực hiện nhiệm vụ của mình, thì đây là điều mà hiến pháp Mỹ quy định: Tu chính án thứ 25 cho phép tổng thống chuyển giao quyền lực cho phó tổng thống, có nghĩa là Mike Pence sẽ trở thành quyền tổng thống. Khi khỏi ốm, ông Trump có thể giành lại vị trí của mình. Nếu tổng thống quá ốm để giao quyền, nội các và phó tổng thống có thể tuyên bố ông không thể tiếp tục và ông Pence sẽ đảm nhận vai trò này. Nếu ông Pence cũng trở nên mất khả năng lao động, theo Đạo luật Kế vị Tổng thống, Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện - một đảng viên Dân chủ - sẽ là người tiếp theo, mặc dù các chuyên gia hiến pháp cho rằng việc chuyển giao quyền lực như vậy sẽ thúc đẩy các cuộc chiến pháp lý. Nếu bà Nancy Pelosi không muốn hoặc không thể đảm nhận vai trò này, nó sẽ được giao cho một Thượng nghị sĩ cấp cao của Đảng Cộng hòa, hiện là Charles E Grassley 87 tuổi. Điều này cũng gần như chắc chắn sẽ phải đối mặt với những thách thức pháp lý. Ông Donald Trump hiện sức khỏe ra sao? Bác sĩ của ông Trump, Sean Conley, cho biết tổng thống "không cần phải tiếp oxy, nhưng tham khảo ý kiến của các chuyên gia mà chúng tôi đã chọn để bắt đầu liệu pháp Remdesivir. Ông ấy đã hoàn thành liều đầu tiên và đang nghỉ ngơi thoải mái". Các thử nghiệm cho thấy Remdesivir, ban đầu được phát triển như một phương pháp điều trị Ebola, phá vỡ khả năng nhân đôi của virus và có thể cắt thời gian của các triệu chứng. Trước đó, vào thứ Sáu, bác sỹ Conley cho biết tổng thống đã "được dùng một liều 8g cocktail kháng thể Regeneron như một biện pháp phòng ngừa" tại Nhà Trắng. Các kháng thể bám vào virus corona, bảo vệ các tế bào của cơ thể và làm cho virus dễ nhìn thấy hơn đối với hệ thống miễn dịch. Thông báo của bác sĩ riêng cho Tổng thống Trump do Nhà Trắng công bố Tuy nhiên, việc điều trị bằng thuốc này vẫn còn đang thử nghiệm và chưa được các cơ quan quản lý chấp thuận. Mặc dù có rất nhiều hy vọng vào phương pháp điều trị này, một số bác sĩ đã bày tỏ lo ngại về việc sử dụng Regeneron cho tổng thống ở giai đoạn này. Bác sỹ Conley nói rằng ông Trump cũng đang dùng kẽm, vitamin D, famotidine, melatonin và aspirin. Nếu Trump không thể ứng cử thì sao? Phó Tổng thống Pence sẽ đảm nhận nhiệm vụ tổng thống nhưng sẽ không tự động trở thành ứng cử viên của Đảng Cộng hòa Nếu vì bất kỳ lý do gì, một ứng cử viên được một đảng chọn làm ứng cử viên tổng thống không thể hoàn thành vai trò đó, thì một số thủ tục sẽ có hiệu lực. Mặc dù Phó Tổng thống Mike Pence ban đầu sẽ đảm nhận nhiệm vụ tổng thống, nhưng ông không nhất thiết phải trở thành ứng cử viên tranh cử của đảng Cộng hòa - vì họ đã chính thức đề cử ông Trump. Theo quy định của đảng này, 168 thành viên của Ủy ban Quốc gia Cộng hòa (RNC) sẽ bỏ phiếu để bầu ra một ứng cử viên tổng thống mới, với Mike Pence là một trong những ứng cử viên có khả năng. Nếu ông Pence được chọn, một người đồng hành mới sẽ phải được chọn. Cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đều chưa từng thay thế ứng cử viên tổng thống của họ sau khi chính thức chọn họ. Còn bỏ phiếu sớm thì sao? Theo các chuyên gia, điều này sẽ gây ra nhiều bất ổn vì hàng triệu phiếu bầu qua bưu điện đã được gửi đi với tên của các ứng cử viên do đảng của họ đề cử. Bỏ phiếu trực tiếp sớm cũng đã bắt đầu ở một số tiểu bang. Việc bỏ phiếu có thể sẽ tiếp tục với tên của ứng cử viên mất khả năng vẫn còn trên lá phiếu, Rick Hasen, giáo sư luật tại Đại học California, Irvine, viết. Nhưng sẽ có câu hỏi về việc liệu luật tiểu bang có cho phép những người được đề cử bỏ phiếu trong cử tri đoàn Hoa Kỳ - được gọi là đại cử tri tổng thống - bỏ phiếu cho ứng cử viên thay thế hay không. Còn việc đổi tên ứng cử viên, nếu một người xin rút thì sao? "Tổng thống Trump gần như chắc chắn sẽ vẫn có tên trong lá phiếu, bất kể điều gì xảy ra", Richard Pildes, một giáo sư luật có chuyên môn về bầu cử, viết. Ông chỉ ra về lý thuyết, Đảng Cộng hòa có thể xin lệnh tòa để thay đổi tên của một ứng cử viên, nhưng trên thực tế sẽ không có đủ thời gian.
|
Sự kiện một cá nhân như ông Donald Trump trở thành Tổng Thống Mỹ sau khi thắng số phiếu đại cử tri (tuy thua tới hơn 3 triệu số phiếu đại chúng) chưa có tiền lệ trong lịch sử Hoa Kỳ.
|
Di sản của Tổng thống Donald Trump
|
Một thương gia không mảy may kinh nghiệm lãnh đạo với chủ trương bài di dân và thói quen sử dụng ngôn ngữ thô tục và xúc phạm, trở thành người lèo lái siêu cường số một của thế giới. Không những thế, đây là một nhân vật đầy rẫy các xì-căng-đan, từ đời sống cá nhân bê bối cho đến các sinh hoạt thương mại thiếu minh bạch. Ông Trump đã từng lập ra "Trump University" sau bị đóng cửa và còn phải đền 25 triệu đôla cho những học sinh viên bị lừa, đã từng khai phá sản bốn lần và quỵt nhiều chủ nợ, cũng như tạo ra quỹ từ thiện dưới tên mình để thu hút tiền của những người nhẹ dạ (Trump Foundation, vừa bị tiểu bang New York đóng cửa do sử dụng tiền quỹ vào việc riêng của ông Trump). Ghét hay cuồng Trump: góc nhìn một người gốc Việt Mỹ: Tại sao bầu cử giữa kỳ 2018 vô cùng quan trọng? Trump đang đẩy lùi tiến trình dân chủ ở VN? Không chỉ người Mỹ, mà người dân ở nhiều quốc gia khác cũng lo ngại: Nước Mỹ đang đi về đâu? Nước Mỹ có còn là một cường quốc đáng tin cậy nữa không? Nước Mỹ đang theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan, thậm chí Phát-xít? Có gì mờ ám trong quan hệ của Tổng Thống Trump và Putin không? Những biến chuyển gần đây Trong vài tuần nay, các diễn biến thời sự cho le lói hy vọng là các lo ngại trên sẽ được giải quyết trong một thời gian không xa. Vở tuồng chính trị mà ông Donald Trump đóng vai chính dường như đang đến hồi kết, ít ra chúng ta có thể mong thế. Hệ thống lập pháp, tư pháp, truyền thông và xã hội dân sự của một quốc gia dân chủ lâu đời như Hoa Kỳ đã bắt đầu chứng tỏ có khả năng kiểm soát sự thao túng và lạm quyền của người lãnh đạo hành pháp. Khởi đầu là cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11 năm 2018, khi Đảng Dân chủ thắng Hạ viện một cách quyết liệt với hơn 10 triệu lá phiếu. Cử tri toàn quốc đã biểu lộ ý muốn thay đổi đường hướng mà chính quyền Trump theo đuổi trong hai năm trước đó. Do chiếm được đa số, đảng đối lập đã nắm tất cả các ủy ban của viện này, với khả năng điều tra đến nơi đến chốn các tội phạm của ông Trump và bè phái mà Quốc hội dưới quyền của Đảng Cộng hòa trước đó đã bao che. Cuộc điều tra của Hạ viện có thể còn gay gắt và hữu hiệu hơn cả của Công Tố Viên Đặc Biệt Mueller, do họ có khả năng kiểm soát ngân sách và bổ định nhân sự cần thiết. Về phía Bộ Tư Pháp, ông Mueller đã cho sa lưới nhiều nhân vật quan trọng có thời rất thân cận với Tổng thống Trump và hiểu biết tường tận các sinh hoạt hậu trường: Michael Cohen, cựu luật sư riêng, phải đi tù do vi phạm luật tranh cử khi che dấu việc trả tiền cho các phụ nữ để che đậy quan hệ của họ với ứng cử viên tổng thống; Paul Manafort, người từng quản lý cuộc tranh cử của ông Trump cũng đi tù do che dấu quan hệ bất hợp pháp với các chính phủ nước ngoài như Ukraine và Nga. Những người này, cùng với gần 20 nhân vật đã cộng tác mật thiết với ông Trump và bị kết án như Michael Flynn, Rick Gates và George Papadopoulos, đã khai gì với ông Mueller? Còn ai nữa sẽ bị bắt? Ông Mueller đang từ từ thắt chặt vòng dây thừng và tới lúc nào đó, có khả năng xiết luôn cả Tổng Thống? Mặt khác, hầu hết các nhân vật tương đối độc lập trong nội các Trump dần dần đều tự ý rút lui do không chấp nhận được chính sách liều lĩnh khó hiểu của Tổng thống. Gần đây nhất là Tướng Jim Mattis đã từ chức vì không đồng ý với quyết định rút vội vã khỏi mặt trận Syria. Theo Tướng Mattis, lệnh này gây thiệt hai cho vị trí địa chính trị của Mỹ ở Trung Đông, vì nó giúp Nga và Iran củng cố thế lực của họ trong vùng. Nó cũng làm Mỹ mất uy tín vì bỏ rơi quân đội người Kurds, một đồng minh đã cùng Mỹ chiến đấu trong nhiều năm chống nhóm khủng bố ISIS và chính phủ độc tài của Tổng Thống Assad. Người Việt tị nạn không thể không liên tưởng đến việc Mỹ bỏ rơi Miền Nam Việt Nam, dẫn đến biến cố 1975 và thảm kịch thuyền nhân sau đó. Trừ một thiểu số trung thành, ngoài ra đa số người Mỹ dường như không ủng hộ kết quả cuộc bầu cử năm 2016. Trong cuộc thăm dò ngay sau cuộc bầu cử năm 2018, Đài CBS cho biết khoảng 60% cử tri nghĩ rằng nước Mỹ đang đi sai hướng và cần thay đổi; 54% đánh giá thấp khả năng của ông Trump. Các con số này còn bất lợi cho ông Trump hơn nữa với giới cử tri phụ nữ, trẻ tuổi, học thức (có bằng đại học trở lên), hay da màu. NV Nguyễn Tâm: 'Đảng Dân Chủ khó lật ngược thế cờ' Bầu cử giữa kỳ Mỹ và cử tri gốc Việt Gần đây nhất, Tổng thống Trump cho đóng cửa chính phủ để áp lực đòi Hạ Viện Dân Chủ chấp thuận ngân quỹ 5,7 tỉ đôla để xây bức tường biên giới. Chính Fox News, cơ quan truyền thông luôn luôn ủng hộ ông Trump triệt để, đã cho biết kết quả thăm dò của họ: 63% cử tri đồng ý với Đảng Dân chủ rằng cần mở cửa chính phủ trở lại, và chỉ có 30% không đồng ý. Cũng con số 63% này phản đối phương cách của ông Trump dùng chính phủ làm con tin để có được ngân quỹ xây tường. Các con số này đi sát với tỉ lệ chống và bênh ông Trump qua các cuộc thăm dò khác. Tóm lại, giới quan sát cho rằng xác suất ông Trump mất ghế tổng thống trong cuộc bầu cử tới vào năm 2020 không nhỏ, nếu như ông không bị Quốc hội truất phế trước đó. Xác suất ông bị truất phế không thể bị loại ra, nếu các cuộc điều tra chứng minh một cách cụ thể rằng ông Trump đã phạm tội. Ông Trump sẽ để lại di sản gì sau bốn năm tại chức? Xét một cách khách quan nhất có thể, nước Mỹ và thế giới đã và sẽ còn bị tổn hại nhiều do chính sách ông Trump theo đuổi. Chúng ta có thể liệt kê những tổn hại chính như sau: Nước Mỹ bị chia rẽ trầm trọng Có lẽ từ sau cuộc nội chiến đến giờ, nước Mỹ chưa khi nào chia rẽ như trong hai năm nay. Chiêu bài kỳ thị chủng tộc mà ông Trump xướng lên: người đạo Hồi toàn là khủng bố, người Mexican là lũ hiếp dâm, các xứ sở da đen Phi Châu là các hố phân, trong khi bào chữa cho, thậm chí khen ngợi các nhóm người da trắng độc tôn, đã gây 'sốc' cho người dân khắp nơi. Ông Trump tạo nên một nước Mỹ của "ta và nó", nếu không là bạn thì là kẻ thù không thể thỏa hiệp, với một cái rãnh sâu ngăn cách hai bên. Ông miệt thị hầu hết tất cả mọi giới, từ phụ nữ đến người da màu, và bất cứ ai không hoàn toàn ủng hộ ông một cách tuyệt đối. Hình ảnh của nước Mỹ trước thế giới chưa bao giờ đã xuống cấp như hiện nay. Đâu là sự thật ở thời đại Trump? Chưa bao giờ sự dối trá, giả dối lại tràn lan như dưới thời đại Trump. Nhiều cơ quan truyền thông đã làm thống kê thành tích nói dối kỷ lục của Tổng thống. Vào tháng 5, năm 2018, tờ Washington Post đã đếm được là ông Trump đã nói dối 3.00ă lần sau 466 ngày giữ chức vụ nguyên thủ, trung bình là 6,5 lần mỗi ngày. Ít người làm chính trị nào nói thật 100 phần trăm, nhưng ông Trump dễ dàng đạt quán quân và bỏ xa các chính khách khác trong khoản này. Cụm từ 'fake news' (tin giả) trở nên phổ biến từ khi ông ra tranh cử. Trên mạng xã hội tràn lan các tin giả được rất nhiều người tin. Theo điều tra của FBI và các cơ quan truyền thông, chủ mưu chính loan tin thất thiệt trên mạng xã hội là tình báo Nga, với mục đích lũng đoạn cuộc bầu cử Mỹ và giúp cho ông Trump đánh bại bà Hillary Clinton. Các cơ quan truyền thông uy tín từ lâu đời, như các tờ New York Times, Washington Post, Los Angeles Times, và các đài CNN, NPR, BBC, đều bị ông Trump và giới ủng hộ ông quy là 'truyền thông tả phái' hay thậm chí 'kẻ thù của nhân dân', vì họ đăng những tin bất lợi cho ông. Sự thật có quan trọng không? Trong một thể chế dân chủ, người dân cần biết sự thật để thi hành nghĩa vụ công dân, như đi bầu. Sự dối trá có lợi cho các chế độ độc tài cộng sản hoặc phát-xít, nhưng nó đi ngược lại với quy ước của một xã hội dân chủ. Ít phương pháp nào gây tổn hại cho nước Mỹ hữu hiệu hơn là làm mất niềm tin vào truyền thông và chính phủ. Khi hoang mang, người ta dễ bám víu vào các tin giả và vô hình chung trở thành nạn nhân của âm mưu tuyên truyền. Uy tín của nước Mỹ xuống cấp Sức mạnh của nước Mỹ trong một thế kỷ nay là đã tạo được uy tín để lãnh đạo một mạng lưới đồng minh chặt chẽ, chống lại phe độc tài đại diện bởi Nga và Trung Quốc. Chính phủ Trump đã đơn phương hủy và không tôn trọng các hiệp ước các vị tiền nhiệm đã ký như TPP, Nafta và Hiệp Ước Khí Hậu Paris. Rút khỏi TPP - Hiệp Định Châu Á Thái Bình Dương - là món quà vô giá cho Trung Quốc, vì một mục đính chính của hiệp định này là xây dựng một hệ thống đồng minh bao vây kinh tế Trung Quốc. Quyết định rút lui của Tổng Thống Trump hầu như không được sự hậu thuẫn của bất cứ chính khách nào, Dân chủ hay Cộng hòa, và chưa ai có thể thật sự giải thích được. Sự khôi phục của nước Nga Trước nhiệm kỳ của ông Trump, Nga đã bị suy yếu nhiều do giá dầu hỏa tuột dốc, và sau khi Nga xâm lăng Ukraine, thế giới đã phong tỏa kinh tế Nga và một cuộc chiến tranh lạnh mới đã bắt đầu. Thái độ cực kỳ thân thiện của ông Trump với nhà lãnh đạo độc tài Putin của Nga là điều rất khó hiểu. Putin là chính khách duy nhất, trong và ngoài nước Mỹ, mà ông Trump không tiếc lời ca ngợi: "Putin xuất sắc qua mặt nước Mỹ" (trả lời phỏng vấn vào ngày 10 tháng 3, 2013 và 10 tháng 2, 2014). Ông khen Putin là nhà lãnh đạo tài giỏi, bào chữa cho việc Putin xâm lăng Ukraine và thủ tiêu nhà báo (trả lời phỏng vấn vào ngày 18 tháng 12, 2015). Ông công khai kêu gọi tình báo Nga xâm nhập vào hệ thống email của đối thủ Hillary Clinton. Vừa nhậm chức, ông lập tức tìm cách hủy cấm vận đối với Nga, nhưng không thành do bị các quan chức chính phủ và Quốc Hội phản đối. Khi tranh cử, ông Trump đã chối mình không có bất cứ quan hệ nào với Putin, tuy trước đó ông đã nhiều lần công khai khoe gặp gỡ và quen biết Tổng Thống Nga. Mới đây nhất, theo tờ Washington Post, ông Trump đã tịch thu tất cả giấy tờ ghi chép của nhân viên thông dịch sau các buổi họp tay đôi giữa ông và Putin để không ai khác biết hai người đã trao đổi những gì. Chính sách dễ dãi và thân thiện của ông Trump đã cho phép nước Nga trỗi dậy và trở thành một thế lực đáng kể ở Trung Đông cũng như đe dọa trở lại Khối Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO (ông Trump cũng dọa rút ra khỏi tổ chức này). Nợ công khổng lồ gây suy thoái kinh tế Cuộc giảm thuế lớn nhất lịch sử Mỹ do ông Trump và đảng Cộng hòa thông qua năm 2018 đã tạo ra thâm thủng ngân quỹ và một món nợ công vĩ đại. Cùng lúc, ông Trump khởi xướng chiến tranh mậu dịch với Trung Quốc và vài quốc gia khác, hành động mà các nhà kinh tế đều cho rằng sẽ đưa đến tổn hại cho cả hai bên. Vài tuần trước, ông cho đóng cửa chính phủ để áp lực Quốc Hội cung cấp ngân quỹ xây bức tường biên giới, tạo tình trạng bế tắc đến nay vẫn chưa giải quyết được. Tất cả các việc này đã và đang gây ra hậu qủa xấu nghiêm trọng: tăng trưởng kinh tế có nguy cơ bị khựng lại; thị trường chứng khoán tuộc dốc; tiền lời tiếp tục tăng trong khi thâm thủng với Trung Quốc trở lại mức kỷ lục. Các công ty Mỹ như Apple đã dự báo một tương lai đen tối sắp tới cho kinh doanh của họ. Bảo vệ môi trường cho các thế hệ con em Biến đổi khí hậu là một nguy cơ rất thật, đe dọa đến sự sống khắp nơi trên thế giới, không phân biệt biên giới quốc gia. Nhiệt độ trái đất đang tăng dần lên. Các tảng băng của hai cực địa cầu đã và sẽ tan, nâng cao mặt biển và làm cho nhiều vùng đất gần biển bị ngập nước. Các trận bão ngày một lớn và thất thường như chúng ta đã chứng kiến trong những năm gần đây. Nước Mỹ, cũng như tất cả các quốc gia khác, đều có nhiệm vụ phải ngưng sự lệ thuộc vào các nguồn năng lượng dầu hỏa và than đá để giảm bớt khí thải. Quyết định vô trách nhiệm của ông Trump khi rút khỏi Hiệp Định Khí Hậu Paris để lại một di sản rất xấu cho các thế hệ con em. Chúng ta cần hy vọng rằng câu nói được gán cho vua Louis XV của Pháp "sau tôi, sẽ là trận đại hồng thủy" (Après moi, le deluge - có thể hiểu là sau tôi, đại họa sẽ xảy ra) sẽ không áp dụng cho ông Trump. Đa số người Mỹ, kể cả nhiều người gốc Việt, hiểu rõ cái hố sâu chúng ta đã tự đào cho mình trong hai năm nay, và đã tham gia vào các sinh hoạt cộng đồng và chính trị để tạo thay đổi. Sau ông Trump, chúng ta cần chung sức nỗ lực để đảo ngược các nguy hại thời đại Trump đã tạo ra và xây dựng trở lại một nước Mỹ và thế giới an bình cho mọi người. *Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả Thắng Đỗ một kiến trúc sư hành nghề ở San Jose, California, Hoa Kỳ. Ông là thành viên của PIVOT, Hội Người Mỹ Gốc Việt Cấp Tiến, ủng hộ đảng Dân chủ Mỹ. BBC đón nhận và sẽ đăng tải các bài nêu quan điểm ủng hộ đảng Cộng hoà, mời các bạn đón đọc. Độc giả muốn chia sẻ quan điểm của mình, xin liên lạc với BBC: [email protected].
|
Dư luận hai ngày nay gay gắt lên án việc biên tập viên Nguyễn Anh Quang của VTV1 dùng từ "sống ký sinh trùng" để nói về những gánh hàng rong trong bản tin tài chính sóng ngày 17/8.
|
Quanh việc biên tập viên VTV gọi gánh hàng rong là 'ký sinh trùng'
|
BTV Anh Quang dùng từ "sống ký sinh trùng" trong "Bản tin tài chính" phát sóng ngày 17/8 trên VTV1 Biên tập viên Anh Quang nói: "Dịch Covid-19 đã khiến cho những con phố du lịch hay chủ yếu là phục vụ khách nước ngoài tại TP HCM trở nên tiêu điều. Khi những con phố không còn sức sống thì những gánh hàng rong - vốn được xem là sống ký sinh trùng lên trên những con phố này sẽ tồn tại ra sao?". Gần như ngay sau đó, dân mạng ồn ào lên án cách dùng từ "ký sinh trùng", cho đây là lối nói xúc phạm, xem thường người bán hàng rong, một thành phần kinh tế của đất nước. Anh Quang sau đó xin lỗi trên Facebook cá nhân: "Do sơ suất, tôi đã đọc nhịu một câu dẫn khiến khán giả xem truyền hình bị hiểu sai nội dung muốn truyền tải, gây ra những sự phản cảm không đáng có. Đây hoàn toàn là sai sót của cá nhân tôi trong quá trình truyền tải thông tin tới khán giả. Trong khi nội dung của phóng sự là góc nhìn chia sẻ, đồng cảm với những người bán hàng rong vất vả mưu sinh, chứ không có bất kỳ một ý coi thường nào. Hiện cá nhân tôi đã viết bản tường trình và nhận các hình thức xử lý kỷ luật của cơ quan. Một lần nữa tôi mong nhận được sự lượng thứ của quý vị khán giả". Sau đó, biên tập viên này đóng trang Facebook Wang Phố Cổ của mình. Dư luận nói gì? Trên Facebook cá nhân, nhà báo Hoàng Hải Vân viết: "câu chuyện trên VTV hoàn toàn không phải là một chuyện nhỏ, càng không nên coi là một 'tai nạn nghề nghiệp' của công chức vì từ vô lễ với dân dẫn đến hành dân chỉ là một bước rất ngắn". Ông Hoàng Hải Vân cho rằng việc nhờ người khác đăng lời xin lỗi là "hành vi vô lễ khác": "Biên tập viên này có tên tuổi, nhưng lời xin lỗi được cho là của bạn ấy (do một đồng nghiệp của tôi chuyển tới) trên Facebook bằng một cái tên hoàn toàn khác, trong lời xin lỗi này bạn ấy còn bảo là do mình nói 'nhịu'. Lên sóng nói lời miệt thị dân thì công khai danh tính, còn xin lỗi thì vừa giấu tên vừa không thành khẩn. Đã nói lời vô lễ với dân, lại 'xin lỗi' bằng một hành vi vô lễ khác. Nhưng chuyện của bạn này không đáng nói, tôi cũng không bài bác cá nhân. Lời trên chỉ để trả lời các bạn nói về tai nạn nghề nghiệp thôi". Trả lời BBC News Tiếng Việt ngày 18/8, cựu thư ký tòa soạn báo Tuổi Trẻ, nhà báo Ngọc Vinh nói: "Có nhiều loại lỗi nghề nghiệp, và đây là lỗi về cách viết sai, đọc sai. Vì theo phóng sự nói về người hàng rong trên các phố Sài Gòn của VTV này, thì đơn giản là họ phản ánh công việc buôn bán của người hàng rong trong mùa dịch Covid-19". "Tuy nhiên, theo tôi đây là lỗi cố tình. Vì sau khi thấy dư luận bày tỏ phẫn nộ vì phát thanh viên dùng từ ký sinh trùng cho người bán hàng rong thì lãnh đạo VTV cho sửa sai bằng cách bỏ giọng đọc của Anh Quang để thay bằng giọng đọc của một phát thanh viên khác. Cậu này thay từ ký sinh trùng bằng từ ký sinh. VTV đã sửa sai bằng cách gọi những người bán hàng rong là những người sống ký sinh thay vì gọi họ là ký sinh trùng trước đó. Cả hai cách gọi đều tệ như nhau vì đều hàm ý miệt thị người bán hàng rong. Theo tôi, chỉ cần dùng từ 'sống nhờ' là được". Bài viết và video trên VTV về gánh hàng rong được xem là nét đẹp của Hà Nội. Cũng có một số người cảm thông với lời xin lỗi trên. Ông Đức Hiển, Phó tổng biên tập báo Pháp Luật TP HCM, viết trên Facebook cá nhân: "Mình đã xem bản tin, và tin rằng VTV1 không có lý do gì để xúc phạm hay hàm ý xúc phạm khán giả bởi nội dung bản tin là nêu sự nhọc nhằn khó khăn của họ. Sự cố kỹ thuật ấy rõ ràng tai hại, gây ra sự giận dữ cho công chúng và trước mắt bạn ấy phải trả giá khá chát. Mình tin lời xin lỗi ấy. Thật đáng tiếc! Với tư cách cá nhân mình - một khán giả, mình tha lỗi!". Trao đổi với BBC News Tiếng Việt ngày 18/8, dịch giả Nguyễn Việt Long phân tích: "Ký sinh trong sinh vật học là cách thức mà những loài vật sống trên cơ thể sinh vật khác, lấy chất dinh dưỡng từ các sinh vật đó để sống. Từ nghĩa gốc này mà dân gian dùng với nghĩa bóng, ví von là 'ăn bám, sống gửi' chứ không phải nghĩa đen như trong sinh vật học, nên có sắc thái tiêu cực. Tất nhiên những người bán hàng rong họ phải tự mưu sinh chứ không ăn bám ai cả, do đó không nên ví như vậy". Có ý kiến cho rằng lối nói của BTV trên chỉ là phép ẩn dụ, hoặc từ 'ký sinh' đã được dùng sai ngữ nghĩa. Cụ thể, trên trang cá nhân của mình, nhà nghiên cứu sử học Trương Thái Du viết: "Nhìn vào ngữ cảnh thì thấy ngay biên tập viên viết 'sống ký sinh', phát thanh viên bị nhịu miệng thành 'sống ký sinh trùng'. Viết đúng phải là 'ký sinh" và nó hoàn toàn không mang nghĩa xấu vì sinh 生 = sống và ký 寄 = send; depend; entrust. Như vậy "sống ký sinh" trong clip của VTV mang nghĩa sống nhờ vào con phố du lịch. Học thuật vô sản trước kia vốn phê phán mạnh mẽ các giai cấp ký sinh không làm ra của cải trong xã hội, nhân tiện bóp méo luôn tự nghĩa ký sinh". Gánh hàng rong đại diện cho kinh tế vỉa hè của Việt Nam. Ông Long nhận định: "Xét về cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng thì cho dù dùng theo lối ẩn dụ hay văn hoa cũng không đúng". "Cần phân biệt sắc thái mà đa số người Việt hiểu và đang dùng, chứ không phải truy từ nguyên chữ Hán rồi bảo không có nghĩa xấu vì có nhiều từ nghĩa và sắc thái đã đi xa khỏi nghĩa từ nguyên ban đầu". "Có lẽ người nói muốn nói những người bán hàng rong sống nhờ vào con phố du lịch? Như thế cũng không hẳn là sống ký sinh, một hình thức sống phụ thuộc hoàn toàn vào ai đó hay cái gì đó bên ngoài. Nhờ khác với ký sinh ở mức độ phụ thuộc hay tận dụng hoàn cảnh. Dùng như vậy không chính xác về ngữ nghĩa và không hay (có ý khinh thị) về sắc thái", ông Long nói thêm. VTV né tránh trách nhiệm? Việc biên tập viên nói sai là một chuyện, nhưng điều khiến nhiều người chỉ trích là cách hành xử của Đài truyền hình quốc gia Việt Nam. Cho đến bây giờ, chưa có lãnh đạo nào của VTV lên tiếng xin lỗi về vụ việc và điều này gây ra khủng hoảng truyền thông. Có người đưa ý kiến nguyên tắc xin lỗi là sai ở đâu thì xin lỗi ở đó: sai trên nền tảng truyền hình thì xin lỗi trên truyền hình, sai trên báo thì đính chính trên báo. Vì thế, dù BTV đã có lời xin lỗi nhưng xin lỗi trên trang cá nhân và VTV vẫn im tiếng cho tới bây giờ là không thỏa đáng. Nhà báo Hoàng Hải Vân nhận xét: "Tôi biết đây hoàn toàn không phải quan điểm của VTV. Dù là một tai nạn nghề nghiệp không mong muốn, nhưng đã phát lên sóng quốc gia thì lãnh đạo VTV phải chịu trách nhiệm, thậm chí người đứng đầu nhà nước cũng phải chịu trách nhiệm, vì VTV là tiếng nói của Nhà nước. Chừng nào lãnh đạo VTV chưa xin lỗi dân trên sóng truyền hình quốc gia thì chừng đó lãnh đạo VTV vẫn gián tiếp thừa nhận những lời lẽ xúc phạm dân này không trái với quan điểm của mình". Nhà báo Ngọc Vinh nói với BBC: "Phát thanh viên Anh Quang xin lỗi là điều tốt, nhưng là xin lỗi trên Facebook của cậu ta chứ không phải xin lỗi trên màn hình của VTV. Điều này khiến dư luận không vừa lòng, họ đòi hỏi lãnh đạo VTV phải đích thân xin lỗi trên VTV, vì cho rằng không chỉ phát thanh viên mà cả lãnh đạo VTV cũng có lỗi vì kịch bản phát thanh phát hình đã được xét duyện qua nhiều tầng nấc lãnh đạo của đài, sau khi đã sửa sai mà như không sửa. Tôi đồng tình với đòi hỏi này". "VTV là đài truyền hình quốc gia sống bằng tiền thuế của nhân dân. Người bán hàng rong chính là nhân dân, góp thuế cho nhà nước chu cấp cho VTV. Vậy mà VTV lại đi miệt thị người bán hàng rong là 'ký sinh trùng' và 'sống ký sinh'. Ai nghe cũng nổi giận huống gì một nhà báo như tôi. Theo tôi, các nhà báo được sinh ra không phải để miệt thị nhân dân mà là bảo vệ họ. Vì vậy, VTV đã sai. Sai nhưng cố chấp và sửa sai như không sửa. Họ phải chịu trách nhiệm về điều đó trước nhà nước và trước nhân dân. Hiện nay, nhân dân nói chung, người bán hàng rong nói riêng, đang chờ VTV xin lỗi họ", ông nêu quan điểm. Gánh hàng rong ở góc phố TP HCM Theo số liệu của chính phủ Việt Nam, ngân sách cấp cho VTV năm 2019 là hơn 248 tỉ đồng. Trên Facebook cá nhân, ông Võ Xuân Sơn cũng cho rằng lỗi này thuộc về VTV: "Vấn đề mà người ta đang phản đối sau câu phát biểu 'ký sinh trùng' của BTV Anh Quang không chỉ là giận dữ với cá nhân BTV Anh Quang, mà là với VTV. VTV không có bất cứ động thái nào xin lỗi về sai sót này. Khi BTV Anh Quang nói trên VTV, thì anh ấy đã không còn là cá nhân… mà anh ấy đang đại diện cho một đài truyền hình lớn nhất Việt Nam". "Có vẻ như VTV không hiểu được điều đó. Đây cũng không phải lần đầu tiên mà nhân viên của VTV có sai sót tương tự xảy ra trên sóng VTV, càng không phải lần đầu tiên VTV không đứng ra xin lỗi về những sai sót của đài mình. Tôi nghĩ, người nào đó quản lí VTV cần được giáo dục lại, về tính trách nhiệm, về liêm sỉ". Ông Nguyễn Hà Nam, trưởng ban thư ký biên tập của Đài Truyền hình Việt Nam, trả lời Tuổi Trẻ Online nói biên tập viên Anh Quang - người đọc bản tin nói trên - đã có lời xin lỗi chính thức tới khán giả trên trang cá nhân và đài cũng sẽ có hình thức xử lý đối với lỗi này. Có ý kiến cho rằng, cách trả lời này của ông Nguyễn Hà Nam cho thấy lỗi lầm đang được đổ lên cá nhân biên tập viên và nhà đài đang phủi bỏ trách nhiệm.
|
Bị cô lập trên quần đảo Svalbard ở cực Bắc với tọa độ 78 độ bắc, Longyearbyen là khu định cư lâu dài ở cực bắc thế giới.
|
Xây nhà vào lớp băng vĩnh cửu ở thị trấn cực Bắc thế giới
|
Nằm ở khoảng giữa Na Uy và Bắc Cực, 2.300 cư dân ở đây đã quen điều kiện sống cực kỳ khắc nghiệt. Bắc Cực tan băng khiến nhiều virus cổ đại chết chóc thoát ra Hầm trữ hạt toàn cầu Svalbard, Na Uy Những nơi bí ẩn nhất thế giới Khi Mặt Trời lặn vào ngày 5/10 hàng năm, thị trấn sẽ không thấy vầng thái dương trở lại trong vòng 155 ngày, cho đến ngày 8/3 năm sau. Giải cứu hành tinh bằng cách của người Nhật Lễ Quốc khánh của một quốc gia không tồn tại Nơi phải dựa vào đoàn la thồ hàng giữa lòng nước Mỹ Trong hầu hết khoảng thời gian này thị trấn hoàn toàn bị bao phủ trong bóng tối. Hầu hết khách du lịch tìm đến Longyearbyen, chỉ cách Bắc Cực 1.050km, trong thời gian này để có cơ hội nhìn thấy Bắc Cực Quang, còn cơ hội để nhìn thấy 'Vua Bắc Cực' - tức gấu Bắc Cực - vẫn là lý do thu hút du khách hàng đầu quanh năm. Một thế giới đang thay đổi Nhưng những ngôi nhà đầy màu sắc của thị trấn nằm dọc bên sườn núi thấp hơn ẩn giấu một bí mật đen tối: Longyearbyen đang bị đe dọa. Tín đồ Hồi giáo đảo lộn ở nơi không có Mặt Trời Chính quyền Myanmar đối phó với các hồn ma Đi tìm thành cổ Hy Lạp của vị vua lỡ giết cha cưới mẹ Biến đổi khí hậu đã đem đến những thay đổi đột biến cho thời tiết của Svalbard trong 10 năm qua. Bên cạnh nhiệt độ mùa hè và mùa đông tăng lên, các hòn đảo có mưa nhiều hơn; trong khi vào mùa đông, tuyết rơi chưa từng thấy đã vùi dập các sườn núi. Kể từ năm 2014, thời tiết thay đổi đã dẫn đến tuyết lở ở sườn dốc phía trên thị trấn - điều mà người dân chưa từng thấy trước đây. Các nhà nghiên cứu từ lâu đã dự đoán rằng nhiệt độ tăng và điều kiện thời tiết thay đổi do biến đổi khí hậu sẽ xảy ra trước hết ở Bắc Cực và sau đó lan rộng về phía nam. Điều này đã được nhìn thấy ở Svalbard "với việc chúng ta đang chứng kiến những thay đổi dữ dội", nhà khoa học khí hậu Ketil Isaksen thuộc Viện Khí tượng Na Uy cho biết. Kể từ năm 1961, tốc độ ấm lên ở Svalbard đã gấp năm lần mức trung bình toàn cầu. Vào tháng 3 năm ngoái, Longyearbyen đã lập kỷ lục 100 tháng liên tiếp nhiệt độ trên mức bình thường. Ngày nay, theo tờ The Guardian, đây là thị trấn nóng lên nhanh nhất thế giới. Vùng số không Trong những ngày mùa đông u ám, nhiều cư dân Longyearbyen sợ ở trong nhà của họ, Bente Næverdal, quản lý tài sản tại Statsbygg, Cơ quan Xây dựng Nhà nước Na Uy, vốn sống ở Longyearbyen, cho biết. Họ có lý do chính đáng để sợ hãi. Vào tháng 12/2015, một trận tuyết lở đã giết chết hai người và phá hủy 11 ngôi nhà tại chân núi Sukkertoppen. Vào tháng 2/2017, một trận tuyết lở khác đã quét sạch thêm căn nhà nữa. Kể từ năm 2018, chính phủ Na Uy đã đầu tư khoảng 500 triệu kroner để xây các khu nhà mới cùng các biện pháp bảo vệ như rào chắn tuyết lở. Với 60 ngôi nhà mới đã được xây dựng cách thị trấn khoảng 500m về phía đông bắc trong một khu vực an toàn hơn - không nằm dưới sườn núi, trong giai đoạn hai của dự án, sẽ có 142 ngôi nhà khác bị phá bỏ trong khu vực mà các quan chức chính phủ mô tả là 'khu vực nguy hiểm'. Theo Næverdal, đây thực sự sẽ là chương trình xây dựng nhà lớn nhất mà khu vực này từng chứng kiến, với những vùng rộng lớn ở Longyearbyen cần được xây dựng lại. Hình ảnh nhắc nhở Hầu như không ai trong số 30.000 du khách đến Longyearbyen hàng năm biết rằng thị trấn đang bị đe dọa trước những trận tuyết lở khó lường vốn đe dọa đến tính mạng và tài sản, Nverdal nói. Manh mối đầu tiên là hàng rào chống tuyết lở được dựng lên trên sườn núi ở phía trên một khu nhà. Rào chắn cao nhất trên núi là một cấu trúc thép thẳng đứng khổng lồ, cao 10m và dài 200m, được thiết kế để ngăn tuyết từ phía đông thổi qua rìa núi về phía thị trấn. Các cấu trúc thứ hai và thứ ba, nằm ở khoảng giữa từ Sukkertoppen đi xuống và phía trên trung tâm thị trấn, là để ngăn chặn tuyết lở phá hủy các ngôi nhà. Các rào chắn này, vốn được xây dựng vào mùa hè năm 2018, đã đem lại chút cảm giác an toàn, theo Nverdal. "Tôi sống ngay dưới các rào chắn và tôi thấy an toàn," ông nói. Thật không may, các rào chắn này không thể kéo dài lên hết thung lũng vì các sườn dốc dọc theo Sukkertoppen quá dốc, điều đó có nghĩa là hàng trăm cư dân sống phía dưới những dải đất này buộc phải sơ tán khỏi nhà mỗi mùa đông. Chỉ đến khi khách du lịch hỏi về những chỗ gia cố trông lạ lùng này, họ mới được nói cho biết về mối nguy tuyết lở, đang gia tăng hàng năm. Lớp băng vĩnh cửu Cùng với mối đe dọa tuyết lở ngày càng gia tăng trên các ngọn núi, cư dân Longyearbyen cũng đang đối mặt với mối đe dọa từ dưới mặt đất. Hầu hết các tòa nhà ở Longyearbyen thường được xây trên cọc gỗ được đóng sâu từ 6m đến 8m vào lớp băng vĩnh cửu, theo giáo sư Arne Aalberg, lãnh đạo bộ phận công nghệ tại Trung tâm Đại học Svalbard. Băng vĩnh cửu, lớp đất đóng băng vĩnh viễn thường thấy ở khu vực Bắc Cực, đã được sử dụng trong hàng thế kỷ để làm nền móng vững chắc cho các tòa nhà. Nó được hình thành cách đây 100.000 năm khi nhiệt độ mặt đất ở các vùng Bắc Cực giảm xuống dưới mức đóng băng. Ngay cả trong những tháng mùa hè, khi nhiệt độ môi trường tăng lên trên 0 độ, lớp băng vĩnh cửu vẫn luôn chắc chắn. Tuy nhiên, kể từ năm 1971, nhiệt độ ở Svalbard đã tăng lên 4 độ C, nhanh hơn năm lần so với mức trung bình toàn cầu. Vào mùa đông, khi thay đổi thấy rõ ràng hơn, nhiệt độ tăng thêm 7 độ C, theo báo cáo vào tháng 2/2019 của Cơ quan Môi trường Na Uy. Nhiệt độ mùa hè bây giờ thường xuyên đạt mức hai con số, điều chưa bao giờ nghe thấy trong thập niên trước đây. Điều này có nghĩa là lớp băng vĩnh cửu đang tan chảy dần từ mặt đất trở xuống dưới, Aalberg giải thích, và điều này có hậu quả nghiêm trọng đối với nhà ở cũng như tương lai của việc xây dựng trong khu vực. Những căn nhà xây trên cọc gỗ sẽ bắt đầu chùng xuống và đổ sập. "Miễn là nền móng vẫn còn nằm trong lớp đất đóng băng, nó vẫn vững chắc. Nhưng khi băng vĩnh cửu nóng lên, nó sẽ trở thành một đống bùn," Aalberg cảnh báo. Ngay cả khi các lớp băng vĩnh cửu ở phía dưới vẫn cứng cáp, khi các lớp trên tan chảy, các cây cọc gỗ trở nên mục nát và không ổn định. Giải pháp đắt đỏ Xây dựng trong một môi trường nơi mà băng vĩnh cữu 'không còn có thể tin tưởng được nữa' làm phát sinh những thách thức lớn, Inger-Johanne Tollaas, kiến trúc sư ở Oslo, vốn là quản lý dự án tại Statsbygg, giải thích. Bà đã giám sát việc xây dựng 60 ngôi nhà mới đầu tiên nhìn ra biển, cách xa thung lũng nơi bị tuyết lở đe dọa. Dự án đã phải tránh các phương pháp xây dựng truyền thống vì các đơn vị nhà ở cần được xây trên nền móng an toàn, Tollaas giải thích. Để làm được điều này, họ đã sử dụng một lượng lớn cọc thép, đóng chúng sâu xuống qua lớp băng vĩnh cửu vào lớp đá núi. "Chúng tôi đã sử dụng một lượng thép gần như phi lý. Chúng tôi cần phải đóng cọc thép vào núi. Công việc rất vất vả và rất tốn kém. Vâng, chúng trông rất nặng nề, nhưng chúng tôi xây dựng cho tương lai. Những ngôi nhà này sẽ an toàn trong vòng 60 năm," bà nói. Thiết kế hoành tráng Chỉ có một cách duy nhất, Tollaas nói, để làm kịp trong khung thời gian 'gần như không thể' việc xây 60 đơn vị nhà ở trong điều kiện Bắc Cực trong vòng chưa đầy một năm: đó là xây sẵn các căn nhà hoàn chỉnh trên lãnh thổ chính của Na Uy, chuyển chúng đến Svalbard sau đó cẩu chúng đặt lên nền móng thép an toàn. Được Skanska Husfabrikken (nhà máy làm nhà) gần Trondheim xây dựng sẵn dưới dạng các đơn vị mô-đun, giải pháp này đi kèm với những thách thức của riêng nó. "Chúng tôi thực sự rất vất vả để tìm một con tàu đủ lớn," Tollaas nói. "Và một khi chúng tôi tìm được tàu, gần như không thể biết khi nào nó sẽ đến, do đó cần thiết phải lên kế hoạch hậu cần đàng hoàng. Sau đó đến lượt gió và bóng tối. "Chúng tôi đã may mắn với gió. May làm sao, gió đã tan vào những ngày chúng tôi hạ các căn nhà lên cọc thép. Biên độ sai sót của chúng tôi chỉ tính bằng milimet, nhưng chúng tôi đã xoay sở được." Cứu cỏ cây Một trong những thành tựu mà Tollaas tự hào nhất là đội xây dựng đã bảo tồn thảm thực vật mà họ đào lên để xây dựng những ngôi nhà mới. Điều này rất quan trọng vì khoảng 68 loài cỏ, địa y, cây bụi lùn và rêu có thể sống sót trên lãnh nguyên Svalbard nhưng lại không sống địa trên lục địa Na Uy. "Chúng tôi cẩn thận lấy phần cỏ cây phía trên ra để cất qua một bên. Khi các tòa nhà này hoàn thành, chúng tôi đem chúng trở lại khu vực xung quanh các ngôi nhà mới. Chúng tôi thực sự cẩn thận. Thông thường phải mất hàng trăm năm thảm thực vật phía trên này mới ra hoa một lần nữa, nhưng chúng tôi có thể thấy đã có màu xanh và hy vọng năm tới cũng sẽ có một vài bông hoa," Tollaas nói. "Tôi tự hào vì chúng tôi đã có thể xây cho các hộ gia đình những ngôi nhà an toàn và bảo vệ môi trường của họ." Bản tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.
|
Có một phòng thí nghiệm nằm đâu đó trong Đại học Queensland lưu trữ những mẫu vật bất thường: Đó là phân người từ hơn một phần năm dân số Úc.
|
Chất thải của người tiết lộ điều gì
|
Các mẫu phẩm này được thu thập từ nhà máy xử lý nước thải nằm khắp đất nước, đem đóng băng lại và gửi cho các nhà nghiên cứu tại trường đại học, và chúng được coi như kho báu giúp đem lại hiểu biết về chế độ ăn uống và thói quen sử dụng thuốc trong những cộng đồng khác nhau. Những lợi, hại của trò 'đá xoáy', hạ bệ người khác Người già là gánh nặng hay cơ hội cho nền kinh tế? Không muốn sinh con vì lo ngại tình trạng biến đổi khí hậu Và lý do chủ chốt để thu thập chúng là gì? "Cô hỏi hay lắm," nhà nghiên cứu Jake O'Brien nói. O'Brien và nghiên cứu sinh tiến sĩ Phil Choi lấy những mẫu vật này, thu thập trong đợt thống kê dân số mới nhất hồi năm 2016, và trong nghiên cứu đầu tiên sử dụng phương đánh giá tương đương giữa các nhà nghiên cứu trong nhóm đề tài này, họ phân tích nước thải từ các cộng đồng khắp nước Úc để đo đạc những chế độ dinh dưỡng và lối sống khác nhau. Họ nhận thấy cộng đồng có mức độ phát triển kinh tế xã hội cao hơn thường tiêu thụ nhiều chất xơ, các loại cam quýt và caffein nhiều hơn. Ở những khu vực có độ phát triển kinh tế xã hội thấp hơn, các loại thuốc kê đơn được sử dụng nhiều hơn rõ rệt. Nói vắn tắt thì các nhà nghiên cứu nhận thấy cộng đồng càng giàu thì ăn uống càng lành mạnh. Và tất cả những thông tin này đều được lưu trữ trong chất thải của người sống trong cộng đồng. Đôi nét về thực phẩm tiêu thụ Nghiên cứu cố gắng đưa vào thực hành những gì mà các nhà nghiên cứu khác đã vài lần lý thuyết hóa; đó là người ta có thể có được thông tin đáng tin cậy về các loại thực phẩm và thuốc men mà cộng đồng đó tiêu thụ trung bình, dựa trên thông tin về nước thải của họ. Choi và O'Brien cho rằng với phương pháp này, nhóm nghiên cứu có thể có được các thông tin gần như theo thời gian thực về những biến đổi trong lối sống, và điều này có thể giúp đưa thông tin đến chính sách sức khỏe cộng đồng và đưa ra thông điệp. Tìm ra thông tin về cộng đồng qua việc nghiên cứu nước thải gọi là ngành nghiên cứu dịch tễ từ nước thải. Phương pháp này đã xuất hiện được khoảng hai thập niên, và được sử dụng ở Châu u, Bắc Mỹ và những nơi khác chủ yếu để theo dõi tình trạng sử dụng ma túy trái phép trong dân cư. Có nhiều nghiên cứu đã thử nghiệm cho các loại thuốc hợp pháp, như nicotine, và một số nhóm nghiên cứu đã tìm hiểu về công dụng của phương pháp này trong việc phát hiện sớm các bệnh dịch bùng phát lây lan, nhưng thử nghiệm với các thông tin về chế độ dinh dưỡng phần lớn vẫn là lý thuyết cho tới gần đây. Dù nhiều khảo sát đã được sử dụng để tìm hiểu về chế độ dinh dưỡng và sử dụng các loại thuốc hợp pháp, phân tích nước thải có thể là phương pháp đo khách quan hơn về mức độ sử dụng trung bình trong một khu vực lấy mẫu cụ thể. Choi cho biết, khi được khảo sát về những thứ như thuốc hay thực phẩm, đôi khi người ta trả lời họ có thói quen lành mạnh hơn trong thực tế. "Nói chung bạn sẽ gặp những khảo sát mà mọi người phóng đại về việc dùng nhiều loại thức ăn lành mạnh và giấu giếm bớt những thứ như đồ ăn vặt," Choi nói. Phân tích nước thải có thể hữu ích vì hai lý do cơ bản, O'Brien cho biết. Lý do đầu tiên là trong việc xác định sự chênh lệch giữa các cộng đồng, và thứ hai là theo dõi thay đổi trong cộng đồng đó theo thời gian. "Nếu bạn đang cố gắng ứng dụng điều gì đó với hy vọng đem lại thay đổi tích cực, bạn cần phải đo lường được thành công của những biện pháp can thiệp này," ông nói. Tương quan lượng caffeine Xác định chính xác những gì cần thử nghiệm là thách thức đầu tiên. Rốt cuộc thì nước thải không phải chỉ gồm nước tiểu và phân, mà thường còn có kèm cả những sản phẩm vệ sinh cá nhân, vụn thức ăn và chất thải công nghiệp hay thương mại. Các nhà nghiên cứu phải tìm ra dấu ấn sinh học dặc thù liên quan đến một số loại thực phẩm nhất định mà chủ yếu hoặc chỉ sinh ra từ hệ bài tiết của người. Nghiên cứu sử dụng hai dấu ấn sinh học có liên quan đến việc tiêu thụ chất xơ - mà cơ thể nhận được khi ăn rau củ và hạt - và một dấu vết liên quan đến việc ăn các loại cam quýt. Cả hai loại tiêu thụ chất xơ và cam quýt được coi là chỉ dấu cho thấy chế độ ăn lành mạnh. Cam quýt là một trong những loại thức ăn phổ biến có mặt trong chất thải của người có điều kiện kinh tế hơn Trong tất cả những thứ đó, các cộng đồng có ưu thế vượt trội về kinh tế xã hội có mối liên hệ chặt chẽ với mức độ tiêu thụ nhiều các loại chất này. Nói cách khác, nhìn chung thì những khu vực khá giả hơn thường có chế độ ăn giàu chất xơ và cam quýt hơn. Xây đảo nhân tạo để đưa dân đến ở Trào lưu dựng nhà bám 'ký sinh' Bạn có sắp rơi vào tình trạng kiệt sức? Lượng caffeine cao nhất cũng có mặt ở nhóm có điều kiện kinh tế xã hội cao hơn, đặc biệt là ở những khu vực có chi phí thuê nhà cao, và điều này cũng được khẳng định trong nhiều nghiên cứu khác nhận thấy cà phê esperesso và cà phê pha từ bột xay thường được những người có bằng đại học hoặc cao hơn sử dụng nhiều nhất. Các tác giả của nghiên cứu cũng cho thấy điều này vừa là yếu tố cho thấy khả năng tài chính để mua một hoặc hai ly cà phê mỗi ngày và giới người khá giả hơn ở Úc thường có văn hóa uống cà phê. Ở thái cực ngược lại của điều kiện kinh tế xã hội, chẳng hạn như với thuốc tramadol (một loại thuốc giảm đau có gốc làm từ thuốc phiện), thuốc atenolol (thuốc cao huyết áp) và pregabalin (thuốc chống co giật) thường liên quan nhiều tới cộng đồng nghèo - tuy nhiên hai loại thuốc sau cũng thường có mặt ở cộng đồng có dân số lớn tuổi, và cũng là nhóm thường có thu nhập thấp hơn. Các loại thuốc giảm đau và thuốc khác, cùng với thuốc chống trầm cảm cũng có mặt ở khu vực kém thuận lợi, nhưng ở mức độ khác. Choi cho biết so sánh các khu vực giàu nghèo có thể khiến ta giật mình. "Chỉ cần nhìn vào các con số, ta có thể thấy - khi so sánh cộng đồng này với cộng đồng khác - có nhiều sự khác biệt trong dấu vết chất xơ," ông nói. Các nhà nghiên cứu hy vọng lặp lại khảo sát này ở lần khảo sát dân số kế tiếp, đó là cách đem lại hiểu biết về thay đổi có thể diễn ra mà các phương pháp nghiên cứu khác chưa tìm ra, hoặc có thể cần thiết trong nghiên cứu xa hơn. Chẳng hạn, trong nghiên cứu này, việc sử dụng thuốc kháng sinh khá giống nhau giữa các nhóm có điều kiện kinh tế xã hội khác biệt cho thấy hệ thống chăm sóc sức khỏe do chính phủ cung cấp đang thực sự có hiệu quả; liệu sự phân phối thuốc này có dịch chuyển trong các khảo sát tương lai hay không, điều này có thể gợi ý cho những nghiên cứu xa hơn tìm hiểu một số nhóm cư dân có tiếp cận được thuốc hay không và tại sao họ lại tiếp cận được thuốc ít hơn. Caffeine có mặt trong chất thải của người Úc sống trong những khu vực có phí thuê nhà cao hơn Cập nhật nhanh nhất Nghiên cứu cũng cho thấy hiện tượng toàn cầu có tên dốc xã hội về sức khỏe, cho thấy các yếu tố liên quan đến sức khỏe tốt - như tỷ lệ hút thuốc, mức độ bị bệnh tiểu đường - cũng tiến triển theo chiều hướng tốt hơn cùng với điều kiện kinh tế xã hội của cư dân. Tại sao thanh niên Thụy Điển nhất quyết ra ở riêng Con dao hai lưỡi của việc cuộc sống trở nên nhàn hạ Cuộc sống quá nhàn hạ dễ khiến ta kiệt sức? Dù người Úc tự tin rằng quốc gia của họ là bình đẳng, nhưng sự bất bình đẳng về kinh tế xã hội cho thấy qua báo cáo về nước thải lại là vấn đề nghiêm trọng. Báo cáo năm 2018 cho thấy người Úc có sự bất bình đẳng về thu nhập cao hơn trong nhóm các quốc gia OECD, dù Úc có xã hội bình đẳng hơn Anh Quốc và Hoa Kỳ. Một người Úc ở trong nhóm 20% thu nhập cao nhất có thu nhập cao gấp 5 lần so với người ở cuối bảng xếp hạng. Và nói chung, nhiều tiền hơn có nghĩa là có khả năng chi cho thực phẩm tươi như rau củ và trái cây nhiều hơn, trong khi đó những người có học thức cao hơn cũng có nghĩa là họ hiểu biết hơn về dinh dưỡng. Nghiên cứu cũng phát hiện một ngoại lệ đáng chú ý trong mối quan hệ giữa tầng lớp xã hội và dinh dưỡng, đó là: những khu vực có tỷ lệ gia đình không nói tiếng Anh cao hơn được báo cáo là ăn nhiều chất xơ và cam quýt hơn, dù họ có xếp hạng thấp hơn về kinh tế xã hội, cho thấy những cộng đồng người nhập cư thường có chế độ dinh dưỡng truyền thống giàu rau củ hơn. Giáo sư Catherine Bennett, Chủ nhiệm Khoa Dịch tễ học tại Đại học Deakin ở Victoria cho biết nghiên cứu ở Queensland thú vị ở chỗ nó nâng tầm nghiên cứu dịch tễ về nước thải lên cấp độ cao hơn, và việc nó được thực hiện đồng thời với điều tra dân số cho phép người ta có thể chắc chắn một số thông tin về nhân khẩu trong từng khu vực điều tra khác nhau. Các nhà nghiên cứu cũng nói rõ về giới hạn của nghiên cứu họ thực hiện, bà nói. "Tất cả những gì cho thấy đó là chúng tôi gọi đây là nghiên cứu sinh thái trong ngành dịch tễ học. Cụm từ này có nghĩa là chúng tôi không sử dụng một loại dữ liệu đơn nhất, mà là sử dụng dữ liệu tổng thể," bà nhận định. Bà cho rằng những nghiên cứu như vậy được dùng để tìm kiếm sự giảm dần của lượng nicotine trong nước thải, sau khi Úc giới thiệu loại bao bì trắng dành cho thuốc lá. "Điều bạn không biết là liệu người hút thuốc có hút ít đi không, hay liệu có ít người hút thuốc hơn trong cộng đồng. Chúng ta thường phải luôn cảnh giác một chút khi xem những báo cáo sinh thái kiểu này vì nó là các mối liên hệ rộng nhất, bạn không thể tranh luận về nguyên nhân hệ quả. " Tuy nhiên, các nghiên cứu về nicotine cũng như nghiên cứu gần đây về chế độ dinh dưỡng và sử dụng thuốc, đã được xác thực khi so sánh với các nghiên cứu khác, cho thấy nghiên cứu dịch tễ từ nước thải nói chung là chính xác, nếu không tính đến chi tiết, trong cách theo dõi sức khỏe và thói quen của người dân. "Đây thực sự là cơ hội thú vị, miễn là ta không cố gắng diễn giải quá mức dữ liệu," Bennett cho biết. Một khi dữ liệu được xác tín, bà cho biết "đây là các hiệu quả để cập nhật nhanh nhất điều gì đang diễn ra ở cấp độ dân cư." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Worklife.
|
Eddie Thái và Bình Trần là dạng doanh nhân Mỹ mà người ta thường thấy ở Silicon Valley.
|
VN có thể thành Silicon Valley kế tiếp?
|
Kkhu công nghệ cao TP Hồ Chí Minh thu hút nhiều doanh nghiệp lớn như Samsung và Intel Bình Trần là người đồng sáng lập một công ty công nghệ thành công, Klout, mà ông bán được với giá 200 triệu đôla năm 2014. Eddie Thái, người trẻ tuổi hơn, đã theo học tại đại học Harvard và Yale. Họ đã quyết định thành lập công ty đầu tư mạo hiểm cách xa nơi siêu cạnh tranh tại California và là đại bản doanh của Google, Apple và Facebook. Tại TP. Hồ Chí Minh hiện có 500 doanh nghiệp startups. "Trong 20 năm qua, Việt Nam đã trở thành một trong những thị trường phát triển nhanh nhất trên thế giới", ông Thái nói. "10 năm trước đây, chỉ có khoảng bốn triệu người sử dụng Internet. Hiện nay có hơn 40 triệu người. 10 năm trước đây gần như hiếm thấy ai ở đây dùng smartphone. Bây giờ có 30 triệu người sử dụng smartphone. "Sự phát triển này quả là thần kỳ." Ông Trần cho biết thêm: "Học sinh Việt Nam thường đạt điểm các môn đọc tiếng Anh, toán và khoa học cao hơn học sinh các nước Mỹ, Anh. Đó là nền tảng cho người Việt thuận lợi hơnkhi làm công nghệ thông tin". Eddie Thái (trái) và Bình Trần lạc quan về tương lai của ngành công nghệ tại Việt Nam Saigon Silicon City Một số người tin rằng quốc gia cộng sản thậm chí có thể trở thành Silicon Valley kế tiếp. "Nếu bạn đến đây khoảng sáu, bảy tháng trước, nơi này còn là đồng lúa," Nguyễn Minh Hiếu nói khi đưa chúng tôi đến một khu vực lầy bụi cách trung tâm TP. Hồ Chí Minh khoảng 15 phút lái xe. "Nhưng nếu bạn đến đây khoảng sáu tháng nữa, bạn sẽ thấy Saigon Silicon City ngay tại đây. Chúng tôi sẽ xây dựng các tòa nhà cao tầng và công viên, sân golf và sân tennis và khu giải trí dọc theo bờ sông”. Mục tiêu tạo ra Silicon Valley kế tiếp của thế giới quả là tham vọng. Tuy nhiên, ông Hiếu, nhà đầu tư người Mỹ gốc Việt và là chủ tịch dự án tự tin vào điều này. Cuối năm ngoái, buổi lễ động thổ đã được tổ chức để biến đồng cỏ này thành trung tâm công nghệ dự kiến thu hút hàng chục công ty với vốn đầu tư 1,5 tỷ đôla. Samsung và Intel đã đặt văn phòng tại khu công nghệ cao gần đó do họ nhìn thấy lực lượng lao động trẻ được đào tạo tốt và chính sách ưu đãi thuế. Thêm vào đó là bối cảnh các doanh nghiệp startup sôi động nên giấc mơ của ông Hiếu có nhiều khả năng thành sự thật. Từ một nước nông nghiệp, liệu Việt Nam có thể tăng trưởng kinh tế nhờ công nghệ cao? 'Câu chuyện thành công' Khi lựa chọn công ty start-up nào để đầu tư, Eddie và Bình Trần nói rằng họ đang tìm kiếm các công ty có giải pháp thật sự. "Tôi không thích bất cứ điều gì mang tính thời thượng", ông Trần nói, không liên quan gì đến Klout vốn được người dùng đánh giá là có ảnh hưởng trên mạng xã hội. "Chúng tôi đang đầu tư vào các công ty như dạng VNG", ông Thái nói, ám chỉ công ty công nghệ thành công nhất Việt Nam - kinh doanh game online, chat và nền tảng thương mại điện tử, trị giá 1 tỷ đôla năm 2014. Với họ, quyết định về Việt Nam làm việc không chỉ vì bối cảnh các công ty start-up đầy hứa hẹn. "Tôi không có người nhà ở đây," ông Trần nói, khi chúng tôi gặp nhau trong một phòng họp cho thuê trên tầng 42 tòa nhà Bitexco nổi tiếng với sân đáp trực thăng. "Ông bà, cô dì, chú bác của tôi đều đang ở Mỹ. "Vì vậy, tôi trở về còn để tìm hiểu con người và giữ cái gốc Việt Nam, đồng thời góp phần cho tương lai của đất nước. Đó là cơ hội mà tôi phải làm". Với Eddie Thái, kinh doanh là truyền thống gia đình. Ông tự hào kể lại chuyện ông nội mình, một nông dân dành dụm tiền mua bò để cho các nông dân khác thuê lại. "Giống như dịch vụ Uber cho bò," ông mỉm cười. Cha mẹ ông di cư sang Mỹ với bàn tay trắng, nhưng họ đã tích cóp để mở một nhà hàng và tạo dựng danh mục đầu tư bất động sản nhỏ để cho con cái họ có "một đời sống bình thường như người Mỹ". Ông đã về thăm lại Việt Nam khi còn là thiếu niên. "Tôi thấy Việt Nam đã tiến xa, nhưng còn phải tiến xa hơn nữa. Tôi biết rằng đến một lúc này, tôi sẽ quay lại đây để giúp đỡ người khác." Dương Quỳnh Hương từ Paris chuyển về làm tại TP Hồ Chí Minh hai năm trước Đó cũng là cảm nghĩ của Dương Quỳnh Hương, doanh nhân quốc tịch Pháp đứng sau GetSpaces, dịch vụ đặt phòng họp, sự kiện tại TP Hồ Chí Minh. Bà từ Paris chuyển về làm việc tại TP Hồ Chí Minh hai năm trước. "Tôi muốn làm gì điều đó cho Việt Nam," bà nói. "Người dân ở đây thực sự có đầu óc làm ăn. Tư duy của họ khác với của người Pháp. Người Pháp rất bảo thủ. Người Việt thì giống người Mỹ, luôn nói: “Vâng, chúng tôi có thể". Nhưng bối cảnh công nghệ sôi động tại Việt Nam không chỉ khiến Việt kiều háo hức. Năm 2004, doanh nhân Đinh Anh Huân đồng sáng lập chuỗi bán lẻ điện thoại di động Thegioididong.com. Năm ngoái, công ty đã lên sàn chứng khoán, và được định giá hơn 250 triệu đôla. "Tôi đã nhận khoảng 30 triệu đôla", ông Huân nói. "Tôi rót vốn vào khoảng 20 công ty tại Việt Nam. Lúc này, tôi không đặt nặng vấn đề tiền bạc. Tầm nhìn của tôi là tạo ra các sản phẩm xuất khẩu." Đó là những sản phẩm nông nghiệp - trà, cà phê, dâu tây, riêng hoa tươi để bán lẻ thị trường trong nước. Ông Huân còn đầu tư một chuỗi cửa hàng Mẹ và Bé, một xưởng sản xuất giày nữ, một website thời trang và Tiki.vn - website thương mại điện tử lớn thứ hai của Việt Nam. Nhưng vị doanh nhân 35 tuổi đặt trọng tâm vào hàng triệu người sở hữu doanh nghiệp nhỏ tại Việt Nam. Công ty của ông - Seedcom.vn cung cấp dịch vụ xây dựng website, phần mềm bán hàng, tiếp thị kỹ thuật số, dịch vụ khách hàng và vận tải. Lực lượng lao động trẻ và lớp người tiêu dùng trẻ thu hút các công ty nước ngoài đầu tư tại Việt nam Tháng 12/2015, Giám đốc điều hành Google Sundar Pichai đến thăm Việt Nam và sau cuộc gặp Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, đã thông báo hãng này sẽ giúp đào tạo khoảng 1.400 kỹ sư công nghệ thông tin. Ông nói Việt Nam sẽ sớm trở thành một trong những thị trường quan trọng nhất của Google. "Việt Nam dễ dàng nằm trong top 10 thị trường trọng điểm với nhiều doanh nghiệp. Tôi nghĩ rằng Việt Nam đang tiến tới đó, chỉ cần kiên nhẫn hơn một chút" ông nói.
|
Trước nay người Việt vốn bị coi là ít quan tâm đến những vấn đề hệ trọng của đất nước, thực tế có phải vậy?
|
Ai bảo người Việt không quan tâm chính trị
|
Bức hình của phóng viên Tuổi Trẻ chụp khi Tướng Thanh xuống sân bay gây nhiều bàn luận. Khi biết tin Đại tướng Phùng Quang Thanh sẽ về nước vào ngày 25/7, nhiều người nghĩ rằng đó là thời điểm thích hợp để tránh sự quan tâm quá mức của dư luận do đó cũng là ngày mà đội bóng Manchester City đến Việt Nam. Nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại, có thể chính việc Bộ trưởng Quốc phòng về nước lại che mờ cả dàn sao của câu lạc bộ hàng đầu giải Ngoại hạng. Đó là một ngày thứ 7, nhưng rất nhiều người đã dậy từ sớm để theo dõi thông tin về tướng Thanh. Trên báo, ngay cả những trang thiên về giải trí, bài về Bộ trưởng Quốc phòng - một nhân vật chính trị cũng nổi bật và có nhiều lượt người đọc nhất. Tối 27/7, kênh truyền hình trực tiếp trận đấu giữa Đội tuyển Việt Nam và Đội bóng Anh cũng phải chia sẻ rất nhiều khán giả do bận xem Chương trình giao lưu nghệ thuật “Khát vọng đoàn tụ” để kỷ niệm ngày Thương binh liệt sỹ. Một chương trình như “Khát vọng đoàn tụ”, nếu bình thường kể cả có mời những ngôi sao đình đám nhất như Hồ Ngọc Hà hay Tăng Thanh Hà gì đấy cũng khó mà gây chú ý đặc biệt được. Rõ là sức hút của Phùng Đại tướng hiện tại lớn hơn bất cứ ngôi sao giải trí nào và dám chắc rằng nếu Bộ trưởng Quốc phòng tham dự một sự kiện nào tới đây, chương trình đó sẽ đạt tỷ lệ rating kỷ lục. Nói về Manchester City, họ không phải lâu lạc bộ được ưa thích nhất ở Việt Nam nhưng vẫn là một trong vài đội bóng có nhiều ngôi sao nhất thế giới. Chính vì thế mà ở một đất nước nổi tiếng cuồng nhiệt bóng đá, lại chỉ biết đọc những tin giải trí nhảm nhí mà bây giờ lại chú ý đến một nhân vật chính trị như thế, chứng tỏ lời chê trách “không quan tâm đến chính trị” là chưa đúng. Tại sao bị coi là “không quan tâm” Một số người trong giới trẻ dùng mạng xã hội để thể hiện chính kiến. Nếu chú ý sẽ thấy rằng, trong cuộc nói chuyện chỉ có 2 người, chính trị sẽ được đưa ra bàn luận thoải mái. Nhưng khi có từ 3 người trở lên, ít ai dám động đến vấn đề này và nếu có thì lập tức bị nhắc nhở: “Không bàn chuyện chính trị!”. Trong một buổi họp mặt đông người, bạn sẽ bị coi là “không khôn ngoan” nếu động đến lãnh đạo Đảng và Nhà nước. “Khôn ngoan” là người im lặng, mỉm cười và không nói gì cả. Nếu nhìn vào những người im lặng và “không bàn chuyện chính trị” kia mà tưởng rằng họ không quan tâm đến chính trị thì lầm to. Vẫn chính những người đó đã cười sung sướng thế nào khi xem hài “Gặp nhau cuối năm” – chương trình chửi xéo các lãnh đạo một cách kín đáo. Ấy thế mà khi động đến người thật việc thật, họ lại giãy nảy như đỉa phải vôi. Đó có thể coi là hình ảnh đại diện cho người Việt Nam hiện tại: Có quan tâm nhưng không dám nói, biết xấu xa nhưng không dám lên tiếng và vẫn tự hào khi có họ hàng làm trong bộ máy chính quyền dù cứ động đến chính quyền là bĩu môi dè bỉu. Nguyên nhân sâu xa Trong “Đèn cù”, Trần Đĩnh nhận xét người Việt là “hèn”, không sợ bom đạn nhưng “sợ quyền lực”, “ùa theo quyền lực, dù quyền lực ấy dối trá, nhổ rồi lại liếm”. Nhận định ấy vẫn đúng cho đến ngày hôm nay. Người Việt từ khi sinh ra đã không được quyền bày tỏ chính kiến, điều đó đã ăn sâu trong tiềm thức và không dễ dàng thay đổi trong ngày một ngày hai. Họ không hiểu rằng, đúng ra, lãnh đạo là người do mình bầu ra nên họ phải sợ mình mới phải. Ai cũng là người cả, tại sao lãnh đạo thì không được quyền châm biếm, đả kích? Hiện chưa rõ về nhân sự thuộc hàng "tứ trụ" được bầu chọn tại Đại hội Đảng 12 vào năm sau. Một thời gian dài trước đây, người Việt chê cười nền dân chủ phương Tây và tự hào về nền chính trị nghiêm khắc của nước nhà. Chúng ta chế giễu Mỹ khi thấy người dân nước họ bày tỏ sự không ủng hộ bằng cách không mặc quần và quay lưng lại để “chào đón” Tổng thống Bush trong lễ nhậm chức; trong khi ta tự hào nói với nhau rằng: “Ở Việt Nam ra đường chửi Chủ tịch nước là đi tù”. Chúng ta coi thường Liên Xô và Đông Âu vì họ chịu chấp nhận đa đảng còn Việt Nam kiên định con đường Xã hội chủ nghĩa. Bây giờ người Việt lại thèm đa đảng vì chỉ có thế mới được nói lên ý kiến, thèm cái bình dân của lãnh đạo nước ngoài vì độc quyền là nguyên nhân chính cho việc xa cách quần chúng. Như vậy, hiểu biết chính trị của nhiều người Việt đã khá lên, nhưng họ vẫn sợ. Người Việt Nam đã bị tuyên truyền và khủng bố tinh thần quá lâu. Phần lớn không còn yêu Đảng nhưng vẫn sợ bị coi là phản động. Tất nhiên có trách người Việt “hèn” thì cũng phải giải thích giùm cho họ: động đến Đảng và Nhà nước là có thể bị bắt, nên tốt nhất là không nói gì cả, vì “có nói cũng được gì đâu”. Cộng thêm việc thực ra lãnh đạo trên thực tế cũng không phải do mình bầu lên, họ cứ ở đâu nhảy ra đầy quyền lực nên sợ cũng phải. Vì thế, ngay cả khi biết “phản động” thật ra không có gì xấu nhưng vẫn sợ, sợ đến mức mà trong buổi nói chuyện chỉ gồm toàn người nhà (vốn không ai rảnh mà đi báo công an), vẫn sợ như thường. Dứt khoát phải thay đổi ý thức chính trị Lá phiếu tín nhiệm của đại biểu quốc hội tại Việt Nam chưa được xem là phản ánh được lòng dân. Sự im lặng “khôn ngoan” đó có lý do. Nhưng thật ra chỉ là khôn ngoan nhất thời. Về lâu dài, ý thức an phận ảnh hưởng đến nhiều mặt đời sống xã hội. Cùng là một việc nhưng nếu mình lên tiếng, người khác lên tiếng, ít gộp lại thành nhiều sẽ tạo nên sự thay đổi. Ngược lại, ai cũng nghĩ rằng “chẳng thay đổi được gì” thì nó sẽ mãi mãi như vậy. Chúng ta liệu có muốn con cái mình được sinh ra trong một xã hội dân chủ hơn, giàu có hơn và văn minh hơn? Điều đó khó xảy xa nếu không thay đổi ý thức ngay từ ngày hôm nay. Chính trị không phải điều gì ghê gớm cả, cả bộ máy chính trị là để phục vụ người dân chứ đâu có nhiệm vụ gì khác. Cũng không làm gì phải e sợ lãnh đạo cả, họ cũng là người, mà đúng ra là chúng ta đóng thuế để trả lương cho họ nữa. Và cũng đừng e dè nếu bị ai nạt: “Biết gì về chính trị!” khi bàn về chuyện đất nước. Nhất thiết phải coi bàn luận về thời sự trong nước và quốc tế cũng như bàn về bất kỳ vấn đề gì trong đời sống. Không ai có thể biết hết tất cả, nên sự trao đổi để tìm ra cái đúng cái sai là vô cùng cần thiết. Dứt khoát không thân mật với lãnh đạo nếu biết đó là vị quan tham nhũng. Đừng tự hào khi được chụp ảnh cùng họ, vì làm vậy là cổ vũ cho tham nhũng, xấu xa. Thể hiện thái độ chính trị là quyền con người, là chứng tỏ sự trưởng thành về mặt xã hội của bản thân. Vì thế, hãy tự hào khi nói về nó. Sự độc tài có thể đàn áp vài người chứ không thể đàn áp được cả dân tộc. Đất nước chỉ có thể thay đổi nếu cả dân tộc thay đổi chứ không phải chỉ vài nhóm nhỏ đóng góp ý kiến một cách thầm thì. Chỉ khi làm được những việc trên, “Chính trị” đối với nhân dân Việt Nam mới có thể coi là chuyện bình thường, và chỉ khi đó đất nước mới thật sự có dân chủ mà thôi. Bài viết thể hiện quan điểm và cách hành văn của tác giả.
|
Việc săn tìm người ngoài hành tinh không còn là điều mà bạn chỉ có thể đọc trên bìa các tạp chí lá cải nữa.
|
Săn tìm sự sống bên ngoài Trái Đất
|
Trong vài năm qua, các nhà thiên văn học đã khám phá ra hàng nghìn các hành tinh bên ngoài Hệ Mặt Trời. Điều này cho thấy dải ngân hà có rất nhiều thế giới khác nhau, ít nhất trung bình một hành tinh ứng với một ngôi sao. Sự tồn tại của nhiều hành tinh cũng làm tăng khả năng ít nhất một trong số chúng sẽ chứa sự sống - và thậm chí có khả năng có một người ‘anh em song sinh’ của Trái Đất. Điều này khiến việc săn lùng người ngoài hành tinh trở thành một mục tiêu khoa học thực sự. “Hiện chúng ta đã sẵn sàng để đi từ câu hỏi ‘liệu có các hành tinh khác hay không?’ đến câu hỏi ‘liệu có sự sống trên những hành tinh này hay không?”, Nick Siegler, trưởng kỹ sư công nghệ từ chương trình khám phá hành tinh ngoài trái đất của NASA, nói. Sara Seager, một khoa học gia chuyên tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất, tin rằng chìa khóa dẫn đến thành công cho việc này là việc tìm hiểu được bầu khí quyển của những thế giới bên ngoài hành tinh của chúng ta. Vấn đề ở đây là rất khó để phát hiện ra sự sống cách Trái Đất hàng triệu dặm, nhất là khi đó chỉ là những sự sống sơ khai. Một phần cấu trúc có nhiệm vụ làm giá đỡ cho Starshade Một trong những công nghệ có thể giúp các nhà nghiên cứu như Seager đạt được mục tiêu là một cỗ máy kỳ lạ, có hình dáng một bông hoa, với tên gọi Starshade. Nó giống như một chiếc dù khổng lồ ngoài vũ trụ, được thiết kế để che ánh sáng từ một ngôi sao, từ đó cho phép các kính thiên văn tránh bị ngôi sao đó gây chói, từ đó cho phép ta nhìn trực tiếp vào các hành tinh nằm trong quỹ đạo của nó và phát hiện ra sự sống ngoài hành tinh, nếu có. “Nếu chúng ta thực sự muốn tìm ra người anh em song sinh của Trái Đất trong tương lai gần - ví dụ như một hay hai thập kỷ tới, thì chúng ta sẽ cần đến Starshade,” Seager, người hiện đang công tác tại Trường Công nghệ Massachusetts (MIT), nói. Đó là vì một ngôi sao giống như Mặt Trời sáng hơn 10 tỷ lần so với các hành tinh như Trái Đất. Các nhà thiên văn học chỉ có thể tìm kiếm dấu hiệu của sự sống nếu như họ tìm cách che được một phần ánh sáng từ những ngôi sao như vậy, giúp cho kính thiên văn nhìn trực tiếp vào chính hành tinh đó. Đây là một chiến lược khác hẳn so với cách mà các nhà thiên văn học đã khám phá ra những hành tinh trước đây. Bởi vì các hành tinh khác rất xa, rất nhỏ và không nhìn rõ được, các nhà thiên văn học thường quan sát chúng một cách gián tiếp, dựa vào những khi ánh sáng từ các ngôi sao giảm xuống khi một hành tinh khác đi ngang qua ngôi sao của nó hoặc bằng cách đo độ nghiêng của một ngôi sao dưới tác động từ lực hút của một hành tinh. Tuy nhiên, việc săn tìm người ngoài hành tinh đòi hỏi một chiến lược khác. Các nhà khoa học đã hy vọng sẽ tìm thấy khí trong khí quyển của hành tinh đó, và những hoá chất có thể là dấu hiệu của sự sống như oxy, vốn chiếm khoảng 20% bầu khí quyển Trái Đất. “Nếu không có sự sống - thực vật hay các vi khuẩn - chúng ta sẽ không có oxy,” Seager nói. Đó là lý do vì sao oxy là một trong những phân tử sinh học quan trọng nhất. Sự sống trên Trái Đất sản sinh ra đủ loại khí, và sự sống ngoài hành tinh có thể còn đa dạng hơn thế nhiều. Điều thách thức ở đây là phải xác định được xem liệu các hóa chất đó có phải có nguồn gốc sinh học hay không. Mặc dù cho đến nay, vẫn chưa ai tìm ra các dấu hiệu của sự sống, các nhà thiên văn học đã phát hiện ra một số khí quyển khác nhau. Khi một hành tinh đi qua ngôi sao của mình, ánh sáng từ ngôi sao đó sẽ xâm nhập xuyên qua lớp khí bao quanh hành tinh. Các phân tử trong bầu khí quyển hấp thụ một lượng ánh sáng, tuỳ thuộc đó là chất gì. Các khoa học gia tiến hành thử nghiệm với mô hình Starshade thu nhỏ trên sa mạc Bằng cách đo đạc lượng ánh sáng bị hấp thụ, các nhà thiên văn học có thể xác định loại khí đó. Các kinh thiên văn lớn hơn như James Webb Space, dự kiến sẽ đi vào hoạt động năm 2018, sẽ có khả năng dùng kỹ thuật này để đưa ra lời giải chi tiết hơn. Nó thậm chí còn có thể nhận biết các phân tử sinh học, “nếu gặp may mắn", Siegler nói. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ phù hợp với các hệ hành tinh xung quanh các ngôi sao nhỏ, gọi là ngôi sao lùn M - thay vì các ngôi sao có kích cỡ như Mặt Trời. Đây là lý do vì sao các nhà thiên văn học như Seager muốn biến Starshade thành hiện thực. Starshade được phóng cùng với một kính thiên văn, và khi nó đạt đến vị trí thích hợp trong vũ trụ, nó sẽ mở rộng bán kính ra tới 34m. Cánh của nó, được làm rất sắc, sẽ giúp loại bỏ tác động của tình trạng nhiễu xạ ánh sáng. Starshade và kính thiên văn sau đó sẽ tách nhau xa tới 50 ngàn km, gần bốn lần đường kính Trái Đất. Điều này không dễ dàng. Nhưng các nhà nghiên cứu đã đề cập đến việc thử nghiệm ở sa mạc, sử dụng một cái đèn và một mô hình Starshade, và một camera. Jeremy Kasdin từ Đại học Princeton, Hoa Kỳ, là một trong những người dẫn đầu dự án Starsade, và là người đang tiến hành các thử nghiệm ở quy mô thu nhỏ. Mặt bằng thí nghiệm này trải dài 78m, với mô hình Starshade thu nhỏ có chiều rộng 5cm. Nếu dự án này nhận được đủ tài trợ, NASA có thể triển khai Starshade vào năm 2026. "Chúng ta sẽ không thể có được những tiến bộ về kỹ thuật để hoàn thiện Starshade và phóng nó vào thời điểm nào đó trong thập niên 2020," Kasdin nói. Nhưng Starshade không phải là cách duy nhất để chặn ánh sáng phát ra từ một ngôi sao. Việc triển khai nó có thể thực hiện cùng lúc với WFIRST, một kính thiên văn vũ trụ hiện đại có khả năng chặn ánh sáng ngôi sao từ bên trong kính thiên văn. "Chúng tôi muốn nhiều phương án khác nhau, phòng trường hợp một trong số này không hiệu quả", Siegler nói. Kính thiên văn để nhìn tán mặt trời là một công nghệ đã qua thử nghiệm. Nó được phát minh lần đầu tiên vào hồi thập niên 1930 để nghiên cứu lớp ngoài của Mặt Trời, và cũng có thể dùng để tìm ra người anh em song sinh của Trái Đất. Nhưng Siegler nói công nghệ này vẫn chưa sẵn sàng. Kính thiên văn để nhìn tán Mặt Trời là một công cụ phức tạp và mỏng manh, khiến nó có thể bị tác động bởi nhiệt và những cú rung như từ bánh xe phản ứng của kính thiên văn dùng để chỉ hướng cho tàu vũ trụ. Bất cứ thứ gì cũng có thể bị làm chệch hướng kính thiên văn, làm ánh sáng lọt vào camera, phá hỏng quy trình quan sát. Tuy nhiên, với Starshade, ánh sáng không thể nào đi lọt vào kính thiên văn. Tất cả những gì bạn cần là một kính thiên văn đơn giản và nhỏ, thậm chí còn rẻ hơn và dễ chế tạo hơn. Starshade có thể không cần tới kính thiên văn của riêng nó, thay vào đó, dựa vào WFIRST. Trong lúc này, hành trình săn tìm người anh em song sinh của Trái Đất đang nóng lên. "Có rất nhiều kiến thức khoa học có thể được thu thập từ việc quan sát các hành tinh ở đủ kích cỡ, nhưng cuối cùng thì hầu hết chúng ta vẫn muốn tìm được một Trái Đất thứ hai," Kasdin nói. Nếu điều đó xảy ra, sẽ có nhiều lời kêu gọi tìm hiểu xem ở đó có sự sống không. Starshade và những dự án như vậy có thể là có hội tốt nhất của chúng ta. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Future.
|
Trong câu chuyện này tôi sẽ kể bạn nghe và bạn sẽ hiểu một trong những lý do cắt nghĩa là tại sao dân trí VN “thấp” và tại sao dân ta nghèo.
|
Tác dụng và phản tác dụng của khẩu hiệu
|
Để duy trì quyền lực thì chế độ nào chẳng tìm mọi cách tuyên truyền cho tính ưu việt của mình. Họ đưa ra các nghị quyết, chỉ thị, pháp lệnh, luật này luật nọ để “điều hành công việc” và để… giới hạn những gì được nói, cái gì không trên các phương tiện thông tin đại chúng. Thùng rỗng? Ở VN thì ngoài các cái đó ra thì khẩu hiệu (KH) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ca ngợi, cổ suý và động viên mọi người hướng đến một hành động hay một suy nghĩ nào đó… KH không chỉ thường xuyên xuất hiện trên các đường phố, trên các trụ sở của từng cơ quan xí nghiệp, nhà máy, trường học, ở cấp xã, huyện và kể cả ở trong các hội trường lớn nhỏ của mọi cấp. Chúng ta từng biết các KH rất “kêu” trong các thời kỳ chiến tranh, và cho đến nay khẩu hiệu vẫn không ngừng phát triển: “lụt thì lút cả làng, muốn cho khỏi lụt thì thiếp chàng cùng lo” “toàn thể cán bộ công nhân viên nhà máy K quyết tâm thực hiện vượt chỉ tiêu kế hoạch sản xuất năm 2005." Bất kỳ một hội trường nào ở VN đều có khẩu hiệu: “Đảng cộng sản Việt Nam quang vinh muôn năm” (trung bình 10 triệu VND/ chiếc) Trong một lễ kỷ niệm nào đó thì ôi thôi: từng bừng mọi chỗ, mọi nơi cơ man không biết bao nhiêu là khẩu hiệu cờ hoa suốt chiều dài các con phố chính. Một sự kiện văn hoá mang tính đặc trưng của một địa phương nào đó cũng phải lồng vào khẩu hiệu “Đảng cộng sản VN quang vinh muôn năm”. Không thể phủ nhận là khẩu hiệu có vai trò động viên lôi cuốn người ta vào làm một việc cần huy động nhiều người. Chúng ta đã thấy hình ảnh một số công trường xây dựng người đông như kiến, trên đầu họ là đủ mọi loại khẩu hiệu. Kèm đó là tiếng loa phóng thanh đinh tai nhức óc (cổ võ động viên và các chương trình văn nghệ). Ấy là chưa kể các pano áp phích, tranh cổ động. Nhưng một khi nó quá lạm dụng và ai ai, đâu đâu cũng giống nhau thì nó sẽ phản tác dụng, người ta không thèm để ý đến các khẩu hiệu nữa. Một khẩu hiệu cỡ 6m X 0.75m theo giá hiện nay (chỉ tính phần cắt chữ) khoảng 40 đến 80 ngàn đồng. Một cơ quan (loại trung bình) hàng năm tốn nhiều chục triệu đồng vào việc cổ võ, đấy là chưa kể số nhân công phục vụ cho công việc (thường là chuyên trách), ngoài ra còn tiền vải băng rôn, bảng biểu… và chưa kể lực lượng huy động để treo khẩu hiệu, biểu ngữ mang tính thời vụ. Bạn thử tính xem hàng năm chúng ta tốn vào việc này bao nhiêu tiền? Có phải là một số tiền khổng lồ? Hay lại nói là tiền của Nhà nước lo gì! Nhưng mặt trái đằng sau những khẩu hiệu trên bạn mà biết được thì mới thấy kinh hoàng! Để được một thành tích thi đua nào đó (mà đa số là không thực chất), các cơ sở phải vận động, làm hồ sơ chạy chọt các cơ quan cấp trên chuyên về thi đua khen thưởng. Chúng ta cũng không khó gì mà không phát hiện ra một cơ quan kỷ niệm ngày thành lập của mình thế nào cũng có huân huy chương loại này hay loại kia (nó cứ “vô tình” như thế). Đa số các cơ sở phải chọn người có tài “ngoại giao ứng xử” và “biết viết lách” để chuyên lo về vấn đề này. Cộng theo nó thì như mọi cuộc xin xỏ khác, đó là…phong bì. Muốn được cất nhắc lên chức quan cao hơn thì ngoài thân quen, quan hệ ra nhất thiết phải đạt được hình thức khen thưởng lớn nhỏ. Thành ra các cơ quan đua nhau để có “thành tích”, và báo cáo láo cũng sinh ra từ đây. Hậu quả Khi đã có Đại hội, có Lễ kỷ niệm và lễ đón huân huy chương rồi thì càng tốn kém hơn. Khách thì chuẩn bị quà cáp kỷ niệm, xe pháo, công tác phí… (bằng tiền Nhà nước), chủ thì lo khâu tiếp đón rồi tiền “bồi dưỡng” (nhưng nói là tiền ăn trên đường về) thông qua lái xe hay thư ký gì đó (tất nhiên cũng bằng tiền nhà nước) Quan nào không nhận trực tiếp thì lái xe, thư ký mang về cho vợ quan. Nếu không có các thủ tục này thì chắc chắn quan trên không về, mà quan bên cạnh cũng chả sang. Ngoài ra bạn còn phải cộng thêm vào chi phí do bao nhiêu con người khác bỏ làm việc để lo các việc phô trương hình thức trên, mà thường là phải chuẩn bị trước hàng tháng. Có khi một cơ quan nhỏ mà người ta sẵn sàng dựng cả một sân khấu lớn, tiền không là vấn đề gì! Thế thôi vẫn chưa đủ, các khoản “hỗ trợ quảng cáo”…bởi các tạp chí tuần, tháng, báo đài, truyền hình… là không ít, mặc dù biết rằng chẳng ai thèm mua đọc. Có chăng là vận động các cơ quan mua hộ mấy số mấy năm, đều là móc xích chằng chịt lấy nhau cả. Cơ quan tôi thi thoảng lại có người của tạp chí về gạ quảng cáo trên trang nhất, trang hai… Các cuộc hội thảo họp hành triền miên mà chúng ta chỉ biết là sau đó chẳng hề có thay đổi gì. Khẩu hiệu còn hiểu ở đây nữa là vô số các báo của Đảng và “thân Đảng” với số lượng phát hành lớn (bán thì rất ít người mua), thành ra cứ phân phát về các cơ quan, các tụ điểm văn hoá. Các nước khác có hiện tượng ấy không? Xin thưa là có nhưng không phải bằng tiền của dân. Đảng nào muốn làm rùm beng thì phải tự túc lấy kinh phí! Thật không đâu đốt tiền của dân bằng nhiều hình thức phong phú độc đáo như các chế độ độc đoán, cũng không đâu phô trương hình thức như các chế độ đó. Người ta muốn làm gì cũng được, ai lại tiếc tiền cho các món ăn “tinh thần” bao giờ? Chúng ta chỉ biết rằng khó mà tăng lương cho người lao động vì vô số các loại chi phí mà họ luôn sẵn sàng vung ra. Người dân bị tước đoạt quyền lợi là ở chỗ đó, người ta cũng không còn nhìn thấy gì ngoài những cái hình thức trên. Thử hỏi sao mà trình độ dân trí không thấp? Sao mà dân không nghèo? Đây mới là chuyện rất nhỏ trong vô vàn các chi phí, thất thoát của một chế độ độc đảng, với mục đích thật là ích kỷ và bảo thủ là để “bảo vệ chế độ”. ------------------------------------------------------- Trân, TP. HCMTôi đồng ý hòan tòan với ý kiến của bạn Anh Tuấn. Bạn đã đề cập hòan tòan chính xác đến vấn đề rất nhạy cảm vì Đảng đã và đang kêu gọi triệt để chống lãng phí và tiêu cực. Bạn đã lật ra được mặt trái của Đảng sau câu khẩu hiệu triệt để tiết kiệm. Họ (ĐCSVN) đang sử dụng chiêu "Lấy mỡ nó, rán nó". Tiền của dân lấy ra để đánh bóng, quảng cáo tên tuổi của mình. Nếu nói Đảng lấy tiền Đảng phí của 3 triệu Đảng viên thì không biết mỗi Đảng viên phải đóng bao nhiêu Đảng phí cho đủ để cho Đảng "đốt pháo hoa" cho các khẩu hiệu của họ nhỉ. Muốn nóiTôi rất tâm đắc với bài viết của bạn Phạm Anh Tuấn. Bây giờ dân lao động mình phải đóng thuế nhiều quá. Và các chi phí cho những việc làm vô bổ của đảng mình rất nhiều. Ngày còn bé, tôi còn nhớ mỗi gia đình cứ đến ngày lễ còn phải viết các dòng khẩu hiệu vào các vật dụng như "nống gấm", "thúng" "mủng" đặt ra ở cổng nhà mình. Rồi đi học, thì phải đi cổ động rồng rắn hết làng, hết xã. Khi bé, chưa ý thức được, bọn tôi thấy điều đó làm thích thú. Nhưng bây giờ mới thấy những điều đó thật vô ích. Nguyễn HảiĐúng là có sự lạm dụng ở đây, tôi rất tâm đắc với nhận định của bạn Anh Tuấn về chi phí mà người dân phải gánh chịu về sự phô trương mà không tách bạch lọai phí này thuộc về ai. Vào thời bao cấp khẩu hiệu tuyên truyền giăng mắc khắp nơi, có khi chỉ có một nội dung mà cứ kéo dài từ năm này sang năm khác khiến cho người dân cảm thấy nhàm chán và không quan tâm đến nữa. Như thế có nghĩa là lãng phí vì đã không mang lại hiệu quả mong muốn mà còn gây ra sự phản cảm của người dân đối với nhà cầm quyền. Hiện nay mặc dù việc đầu tư vào tuyên truyền về chính trị trên cả nước có phần gia giảm nhưng nó lại thể hiện ở hình thái khác như bạn đã nói về việc đón nhận một cách rầm rộ các loại ban thưởng từ cấp trên đối với cấp dưới của các cơ quan Nhà nước. Đây là chuyện nhỏ mà không nhỏ! GiaoNguyên nhân cơ bản của hiện tượng này là do bệnh gian dối. Thực chất thì chẳng ra gì nhưng cứ cố phải cho bàn dân thiên hạ thấy là ghê gớm lắm, thành tựu rực rỡ lắm. Cứ khẩu hiệu cho nhiều vào, màu sắc cho rực rỡ vào, vì càng loè loẹt, rực rỡ bao nhiêu thì tiền càng nhiều, phần trăm lại quả càng lớn. Trên ăn kiểu trên, dưới ăn kiểu dưới. Thanh Lịch, Hà NộiTôi thấy bài viết của Phan Anh Tuấn có một khía cạnh rất hay đó là yêu cầu đảng cộng sản công khai toàn bộ chi phí hoạt động của đảng mình. Tất cả nhưng chi phí để tô vẽ cho hình ảnh của đảng, duy trì các cuộc họp hành liên miên, các cuộc mít tinh, ngay cả chi phí cho các loại đại hội đảng từ địa phương đến trung ương thì phải lấy từ đảng phí của 3 triệu đảng viên đóng góp. Chứ không thể lấy từ tiền đóng thuế của 80 triệu dân không phải là đảng viên. Dũng, Việt NamCách đây mười mấy năm, nơi thường treo cái áp phích cổ động đầu cây cầu lớn nhất thành phố, tôi thấy xuất hiện một hiên tượng lạ, về kể lại ba tôi nghe, ba tôi bảo đèo ông ấy ra xem ngay. Về nhà ông ấy nói: vậy đúng là đổi mới thật sự rồi!... Sự việc là như thế nầy: Lâu nay, cứ mỗi khi có lễ lạt gì, tại đây có treo một bức áp phích to tướng. Với hình anh công nhân cầm cái búa đứng trước, tiếp theo là chị công nhân cầm nhánh lúa vàng trĩu hạt, rồi anh bộ đội tay cầm súng và cuối cùng là chị áo trắng ngửa tay ra, phía trên bàn tay ấy là hình ảnh của một đám mây điện tử với cái nhân ở giữa, hoặc có khi thay chị áo trắng đó là một anh mặt mày sáng sủa cặp mắt mang kính. Đằng sau họ là khói cuồn cuộn bay ra từ một cột khói! cao ngút, rồi mấy cột điện cao thế, chiếc máy cày trên đồng ruộng. Vậy mà hôm nay tự dưng trên bức áp phích lại thấy một hiện lạ chưa từng thấy: anh mang kính lại dứng trước hết. Có lẽ cũng nhiều người có để ý đến sự khác biệt nầy. Nhưng vì là nơi người qua lại đông đúc của thành phố, bức áp phích dễ đập vào mắt mọi người, ai dù vô tình cũng thấy được bức cổ động, nhưng không biết có ai để ý đến sự khác biệt nầy như tôi không. Tôi cũng thấy mừng trong lòng rằng xã hội đã có nhận thức khác về các thành phần trong xã hội. Tuy nhiên, hình như chưa đầy 1 tuần sau đó, bức áp phích này được bỏ xuống, cứ tưởng là hết lễ người ta thay đi, 1 tuần sau lại thấy người ta treo bức áp phích đó lên lại, nhưng lần này anh mang kính phải đứng ở sau cùng trở lại. Đèo ba tôi ra xem, ba tôi nói: B a già thế rồi mà cũng còn lầm !!! Và cho đến tận bây giờ, hình như anh này vẫn chưa thay đổi vị trí? Bùi HảiBạn Phạm Anh Tuấn đã đưa ra nhận xét với những chi tiết rất chính xác trong một vấn đề thường "thấy mà không thấy". Trên khắp các đầu đường xó chợ trên đất nước VN, không phải mới đây thôi mà từ thời cha sanh mẹ đẻ đến giờ, đó là khẩu hiệu, tranh cổ động, cờ xí, tượng đài. Quả thật những thứ trên lúc khởi đầu có tác động lớn đến tinh thần phấn khởi thi đua, hoặc căm thù,xung phong, nhưng rồi "thùng rỗng kêu to" cũng đủ mệt rồi lấy sức, lấy vốn đâu mà bước vào việc cụ thể. Rồi cứ cái kiểu "đánh trống bỏ dùi", nếu cần thì lại tốn tiền tốn công đẽo dùi căng trống tiếp. Tôi đã thấy có làng tốn cả năm đẩn tre đan liếp, nung vôi pha màu để dựng lên những bức "tường thành" chạy dọc theo bờ sông chào mừng đủ mọi thành quả, chiến thắng, trong khi dân làng còn nhiều hộ sống không đủ liếp tre, những con đò với mui tre cũ nát. Tôi cũng thấy cả rừng cờ vĩ đại đỏ cả trời, cả rừng khẩu hiệu giăng kín cuộc mít tinh với những người dân đầu không mũ, chân không giày, áo quần vá nhíu. Tôi cũng thấy những bức tường xi măng rải rác bên đường để vẽ tranh công nhân, nông dân, trẻ già vui tươi, đỏ da thắm thịt, hớn hở ôm lúa gạo, phẩm vật từ nhà máy, trong khi dân địa phương vẫn phải trữ khoai mì phơi khô ăn độn cơm. Tôi vẫn thấy rất nhiều những khẩu hiệu "cực lực lên án...", "nhiệt liệt hưởng ứng..."," Thành công đại thành công..", "tình huyng đệ XHCN bất diệt" nhưng không thấy gì trong thực tế, mà cũng không còn chú tâm đọc làm gì, nghĩ làm gì cho mệt, thay vì đi tìm những quảng cáo hàng hóa có thể mua. Bản thân tôi cũng đã góp công "nhà nhà thi đua, người người thi đua..." theo khẩu hiệu để trở thành công nhân tiên tiến từ nhiều năm trước. Chúng tôi đã có "sáng kiến" dùng thời gian gác đêm công ty sửa chữa nhà cửa TP.HCM, cắt cả trăm tấm sắt "dư" 1.5m X 2.5M, của công ty thấy trước mắt không cần biết xuất xứ (phần nhiều do phân phối sau đợt tịch thu tài sản 1978), thành cả ngàn chiếc bản lề cửa (làm bằng dao cắt sắt, búa đục ...) rồi tự ca ngợi mức tiết kiệm cao, phẩm chất tốt, để công ty được "tiên tiến", nhưng thật ra chỉ có ít cái không méo mó tạm dùng được. Đến đợt thi đua sau thì công ty lại được khen đã biết nấu chảy các phế phẩm thành "bù lon", tiết kiệm đâu thì không thấy mà phải "tự biên tự diễn" làm lò nấu làm khuôn đúc, tốn tiền than củi, tốn một toán công nhân "tiên tiến". Sau đó chẳng biết những chiếc "bù lon" có tạo thành sáng kiến gì nữa không vì tôi được cất nhắc qua công ty "tiên tiến" khác. Phong Lê, Hà TâyTôi thấy ý kiến của anh Anh Tuấn rất hay. Tôi cũng được chứng kiến nhiều sự lãng phí mà tôi không hiểu tại sao nó lại như vậy: chẳng hạn TƯ Đoàn phátd dộng năm chăm sóc trẻ em đặc biệt khó khăn. Chương trình này có sự phối hợp của nhiều bộ ngành. Họ cùng nhau đi thăm 1 số trẻ em khó khăn của huyện Yên Dũng, Bắc Giang. Chỉ thăm khoảng 10 em với món quà chưa tới 1 triệu đồng vậy mà mới tới 30 báo đi theo, cùng với đo là gần 20 cái ô tô con, ô tô to của các bộ ngành kéo nhau đi rầm rộ. Sau đó tỉnh Bắc Giang phải làm tiệc thết đãi từng ấy con người và chủ nhà. Bữa tiệc ấy phải hết tới 10-20 triệu đồng. Vậy thì cần gì phải "chăm sóc" trẻ em một cách hình thức như vậy. Tỉnh Bắc Giang có thể bỏ 10-15 triệu đồng đã thết các vị ấy ra mà lo cho trẻ em? Nhưng tại sao họ không làm thế? tôi nghĩ ngoài sự lãng phí, ở đây còn có sự mị dân. Và rất nhiều ví dụ tương tự. Sự lãng phí tích tụ từ cái nhỏ tới cái lớn và tham nhũng sẽ làm cho Việt Nam suy yếu. Sự suy yếu này không chỉ đơn thuần về kinh tế mà còn cả về vị thế dân tộc và tính cách con người. Tôi mong Đảng và những người điều hành đất nước nên xem lại sự lãnh đạo của mình.
|
Khẩu trang là một biểu tượng của thời đại dịch - một phép ẩn dụ trực quan đại diện cho kẻ thù siêu nhỏ, vô hình có thể đang ẩn nấp ở bất kỳ ngóc ngách nào.
|
Đeo khẩu trang có thực sự giảm lây Covid-19?
|
Một số người dùng cách lấy khăn quàng cổ quấn quanh mặt, trong khi những người khác tự biến tấu với một chiếc áo phông kéo lên che miệng. Vì sao nhiều người Mỹ chống cách ly xã hội, bất chấp Covid-19? Tiến hành xét nghiệm virus corona khó, dễ tới đâu? Covid-19 và sự lựa chọn đau đớn cho ai được sống Những khẩu trang sáng tạo hơn có chỗ mắc nhiều thứ sặc sỡ tự làm xung quanh lỗ tai, trong khi một số ít may mắn đeo khẩu trang phẫu thuật đặc trưng hoặc, hiếm hơn nữa, khẩu trang N95. Tranh cãi về khẩu trang Trong khi một vài tháng trước, bất cứ ai đeo khẩu trang nơi công cộng có thể sẽ thu hút những cái nhìn chằm chặp ở nhiều quốc gia không quen với việc này, thì giờ đây khẩu trang là lời nhắc nhở về thời kỳ kỳ lạ mà chúng ta đang sống. Và khi các chính phủ trên thế giới bắt đầu nới lỏng phong tỏa để cho phép người dân hòa nhập trở lại vào xã hội, ngày càng có nhiều người đeo khẩu trang khi ra ngoài. Nhưng vẫn còn tranh cãi liệu có nên khuyến khích công chúng đeo khẩu trang hay không. Trong những ngày đầu đại dịch, nhiều chính phủ cảnh báo công chúng không nên đeo khẩu trang vì sợ nhu cầu tăng vọt sẽ khiến nhân viên y tế tuyến đầu thiếu hụt trang thiết bị thiết yếu và điều đó có thể ru ngủ người dân vào cảm giác an toàn giả tạo. Một số nước - chẳng hạn Mỹ - đã quay ngoắt lại lập trường. Tiểu bang Utah cho biết họ sẽ cung cấp một khẩu trang miễn phí cho bất kỳ người dân nào yêu cầu. Và các nước khác như Cộng hòa Séc, Slovakia, Áo, Ma-rốc, Thổ Nhĩ Kỳ và Đức đều bắt buộc đeo khẩu trang nơi công cộng. Có khả năng những nước khác sẽ làm theo những nước này khi họ nới lỏng các hạn chế. Nhưng liệu khẩu trang có thực sự tạo ra khác biệt trong trận chiến với Covid-19? "Một điểm mấu chốt là các quốc gia kéo thẳng đường đồ thị lây nhiễm đều buộc đeo khẩu trang ở nơi công cộng," Chris Kenyon, trưởng khoa bệnh lây truyền qua đường tình dục tại Viện Y học Nhiệt đới ở Antwerp, vốn đã nghiên cứu liệu khẩu trang có vai trò gì không trong hạn chế sự lây lan của Covid-19 ở một số quốc gia, nói. Làm sao để giữ cơ thể không mắc Covid-19? Covid-19 ra tay tàn độc với nam giới hơn là với phụ nữ? Thời tiết nắng nóng có tiêu diệt được Covid-19? "Hầu hết đây là các nước châu Á. Vì một số lý do nào đó, cho đến gần đây các chuyên gia châu Âu - trừ Cộng hòa Séc - không thể học hỏi được gì từ những điều có tác dụng chống dịch ở châu Á." Tồn tại trong không khí Để hiểu tại sao khẩu trang có hiệu quả, điều quan trọng là phải xem xét cách thức virus gây bệnh Covid-19 lây lan ngay từ gốc. Một khi virus xâm nhập vào ai đó, virus Sars-CoV-2 gây ra bệnh Covid-19 chiếm quyền điều khiển các tế bào để nhân lên. Khi chúng nhân lên, những virus mới này sau đó bung ra khỏi tế bào và nằm lơ lửng trong chất dịch cơ thể ở trong phổi, miệng và mũi. Khi một người nhiễm bệnh ho ra, họ có thể bắn ra cơn mưa những giọt rớt nhỏ li ti - vốn được gọi là khí dung - chứa đầy virus vào không khí. Chỉ một cái ho có thể tạo ra tới 3.000 giọt bắn. Có những lo ngại virus cũng có thể lây lan chỉ bằng cách nói chuyện. Một nghiên cứu gần đây cho thấy chúng ta xả vào không trung hàng ngàn giọt bắn mà mắt thường không nhìn thấy được chỉ bằng cách thốt ra những câu: 'stay healthy' (giữ gìn sức khỏe). Vì sao tỷ lệ tử vong do virus corona mỗi nước mỗi khác? 'Giãn cách xã hội' bao lâu thì chống được Covid-19? Covid-19: Kinh nghiệm từ Đại dịch cúm Tây Ban Nha Một khi bay ra khỏi miệng chúng ta, nhiều giọt bắn lớn sẽ nhanh chóng rơi xuống các bề mặt gần đó trong khi những giọt nhỏ hơn vẫn lơ lửng trong không khí hàng giờ và sẽ có người hít vào. Mặc dù những giọt bắn có chứa đầy virus này hoạt động như thế nào trong phòng có điều hòa cũng như ngoài trời vẫn chưa được hiểu kỹ càng, nhưng chúng được cho là sẽ rớt xuống các bề mặt nhanh hơn trong môi trường không khí bị xáo động. Cũng có một số báo cáo cho rằng virus corona có thể lây lan qua hệ thống thông gió trong các tòa nhà. Theo một nghiên cứu của nhà virus học Neeltje van Doremalen và các đồng nghiệp của bà tại Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Hoa Kỳ ở Hamilton, bang Montana, virus Sars-CoV-2 được tìm thấy sống sót trong những giọt bắn khí dung này trong ít nhất ba tiếng đồng hồ. Nhưng một nghiên cứu mới đây hơn và vẫn chưa được công bố đã phát hiện ra rằng virus Sars-CoV-2 vẫn có khả năng lây nhiễm trong hơn 16 tiếng khi lơ lửng trong các giọt bắn khí dung. Nghiên cứu này phát hiện ra virus này 'có sự dẻo dai đáng kinh ngạc ở dạng khí dung' so với các loại virus corona tương tự khác mà họ đã nghiên cứu. Các nhà nghiên cứu cùng nhau cho rằng trong điều kiện thích hợp, virus có thể lảng vảng trong không khí trong nhiều giờ và vẫn lây nhiễm cho con người nếu hít vào. Và trong môi trường trong nhà, chúng dường như đặc biệt dễ lây lan qua không khí. Một phân tích chưa được công bố về 318 ổ dịch Covid-19 ở Trung Quốc cho thấy nó lây lan thường xuyên nhất trong môi trường trong nhà, đặc biệt là trong nhà của người dân, và trên các phương tiện giao thông công cộng, trong nhà hàng, rạp chiếu bóng và cửa hàng. Họ chỉ tìm thấy một trường hợp virus dường như đã lây lan khi mọi người ở ngoài đường. Chất liệu di truyền của Sars-CoV-2 cũng đã được phát hiện trong không khí trong nhà vệ sinh và các căn phòng mà người nhiễm Covid-19 sử dụng qua. Một nghiên cứu về một chùm các ca nhiễm ở một nhà hàng ở Quảng Châu, Trung Quốc, cho thấy trong những không gian được thông khí kém, virus có thể lây sang những người ngồi gần nhau thông qua các giọt bắn khí dung. Ca nhiễm không triệu chứng "Khẩu trang có thể giảm lây lan trong cộng đồng, nhất là trong hệ thống giao thông công cộng và các khu vực đông đúc," ông Ben Cowling, trưởng bộ phận dịch tễ học và thống kê sinh học tại Đại học Hong Kong, nói. Ông và các đồng sự mới đây đã công bố một nghiên cứu về tính hiệu quả của khẩu trang trong việc ngăn chặn sự lây lan của virus từ người nhiễm bệnh. Họ phát hiện rằng khẩu trang phẫu thuật tiêu chuẩn là đủ để giảm đáng kể lượng virus thoát ra trong hơi thở và cơn ho của những người bị nhiễm các loại virus đường hô hấp khác nhau, bao gồm một loại virus corona thể nhẹ, cúm và loại vi trùng gây cảm lạnh thông thường. "Một trong những đề xuất để dỡ phong tỏa là áp dụng xét nghiệm quy mô lớn cùng với truy dấu tiếp xúc và cách ly, để vượt qua sự lây nhiễm trùng trong cộng đồng," Cowling nói. "Nếu bạn được xác định là nhiễm virus, cơ quan y tế có thể truy ra những người thân, các mối liên hệ xã hội và quan hệ nghề nghiệp của bạn, nhưng rất khó để truy ra bạn đã ngồi cạnh ai trên xe buýt hay tàu điện." "Nếu chúng ta có thể hạn chế lây nhiễm ở những chỗ này, thì thật sự sẽ rất có ích." Một trong những lý do việc đeo khẩu trang rộng rãi nơi công cộng rất quan trọng trong chống dịch Covid-19 là sự hiện diện rộng rãi của những người nhiễm bệnh không có triệu chứng vốn vẫn có thể truyền virus cho người khác. Người ta ước tính rằng có khoảng từ 6% cho đến gần 18% những người nhiễm virus có thể mang virus mà không có triệu chứng. Thêm vào đó là thời gian ủ bệnh khoảng năm ngày, nhưng trong một số trường hợp có thể lên đến 14 ngày, trước khi xuất hiện các triệu chứng. Ngay cả những người có dấu hiệu lây nhiễm có thể đã lây bệnh cho nhiều người trước khi họ bắt đầu ngã bệnh. "Điều này làm cho việc chặn đứng lây nhiễm trong cộng đồng đặc biệt khó khăn," Cowling nói. "Nhưng nếu tất cả mọi người đều đeo khẩu trang, tức là những người đã bị nhiễm và không có triệu chứng cũng đeo khẩu trang, điều đó có thể giúp giảm lượng virus xâm nhập vào môi trường và có khả năng lây nhiễm." Ngay cả đeo khẩu trang tự chế cũng có thể làm giảm số lượng giọt bắn mà mỗi người chúng ta xả ra khi nói chuyện, theo một nghiên cứu của các nhà khoa học tại Viện Y tế Quốc gia Mỹ ở Bethesda, bang Maryland. Có ngăn virus xâm nhập không? Vậy thì, nếu như khẩu trang có thể giúp ngăn người có virus lây cho người khác, thì liệu nó cũng có thể giúp cho người không bị nhiễm không hít vào virus hay không? Chắc chắn khả năng lọc các hạt trong không khí của khẩu trang chuyên dụng, dùng một lần như khẩu trang N95 và khẩu trang phòng độc FFP-2 tương đương ở châu Âu là rất cao. Chúng được thiết kế để lọc thụ động các hạt trong không khí tương ứng là 95% và 94% - tới các hạt có kích thước nhỏ đến 0,3 micro mét - khi người đeo hít thở. Tuy nhiên, hiệu suất của các loại khẩu trang này trong việc ngăn chặn virus xâm nhập vào cơ thể lại không rõ ràng. Một số virus có thể nhỏ tới 0,01 micromet, trong khi các nhà nghiên cứu đã cho biết virus corona gây bệnh Covid-19 có kích thước 0,07-0,09 micromet. Tuy nhiên, các virus hô hấp có xu hướng lơ lửng trong các giọt bắn khí dung, có thể có kích thước từ 0,1 cho đến 900 micromet, do đó, chặn những virus này thường quan trọng hơn. Một số nghiên cứu trước đây đã cho rằng các vi trùng nhỏ hơn chúng ta nghĩ có thể lọt qua bộ lọc của khẩu trang N95, nhưng chúng đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc ngăn chặn virus cúm. Có một số nghiên cứu cho thấy những khẩu trang này có tác dụng trong việc bảo vệ mọi người trước Covid-19. Một phân tích trên các nhân viên y tế ở Trung Quốc cho thấy những người đeo khẩu trang N95 không bị nhiễm virus, mặc dù họ chăm sóc cho những bệnh nhân cực kỳ dễ lây. Đây là một trong những lý do tại sao những chiếc khẩu trang này được coi là tối quan trọng đối với các nhân viên y tế tuyến đầu. Điều quan ngại là, nếu công chúng mua tất cả nguồn khẩu trang vốn đã bị thiếu hụt này, nó sẽ khiến những nhân viên y tế thiết yếu, những người có khả năng nhất bị phơi nhiễm, không được bảo vệ và dễ bị tổn thương. Tổ chức Y tế Thế giới đã kêu gọi công chúng không nên đeo khẩu trang để đảm bảo nguồn cung cho nhân viên y tế, và đây cũng là nguyên do tại sao nhiều chính phủ trên thế giới miễn cưỡng không muốn khuyến khích công chúng đeo khẩu trang. Đeo cho đúng Mặc dù hiện nay có một số bằng chứng cho thấy khẩu trang phòng độc có thể được khử trùng để tái sử dụng, nhưng đó không phải là giải pháp hoàn hảo. "Chúng ta thực sự cần phải đảm bảo có đủ nguồn cung khẩu trang cho các nhân viên y tế," Cowling nói thêm. Chính sự thiếu hụt Thiết bị Bảo hộ Cá nhân (PPE) như khẩu trang N95 đã khiến một số nhà khoa học tìm cách xây dựng phương án thay thế từ những vật liệu có thể tìm thấy trong bệnh viện. Một vấn đề khác của việc yêu cầu công chúng đeo khẩu trang là cần phải hướng dẫn cách đeo cho đúng. Nếu khẩu trang không được đeo đúng cách, chỗ khép quanh miệng và mũi vẫn có thể để cho virus lách vào ở mé bên. Râu ria cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của khẩu trang vì nó làm cho khẩu trang không khép chặt lại. Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Mỹ (CDC) đã công bố hướng dẫn hữu ích cho bất kỳ ai có râu ria muốn đeo khẩu trang. Nhưng cũng có những lựa chọn thay thế đơn giản hơn. Một nghiên cứu gần đây, nhưng chưa được đánh giá đồng đẳng, đã phát hiện ra khẩu trang phẫu thuật 3M - loại bác sĩ phẫu thuật đeo trong phòng mổ - có thể loại bỏ gần 75% các hạt có kích thước đến 0,02 micromet. Mặc dù kém công hiệu hơn nhiều so với khẩu trang N95, khẩu trang phẫu thuật vẫn có thể giúp giảm số lượng hạt hít vào. Nhưng bằng cách cắt một lỗ ở gót chiếc vớ và đeo nó lên khẩu trang có thể cải thiện khả năng của khẩu trang và lọc được đến 90% các hạt. "Khẩu trang phẫu thuật, không giống như khẩu trang phòng độc N95, được thiết kế để vừa lên mặt một cách lỏng lẻo," bà Loretta Fernandez, nhà hóa học môi trường tại Đại học Đông Bắc, Boston, Massachusetts, một trong những người tham gia vào nghiên cứu này, cho biết. "Điều này cho phép không khí tìm đường xung quanh khẩu trang để đến vùng thở hơn là đi thẳng qua khẩu trang." Họ phát hiện ra rằng việc bổ sung thêm nylon ở mặt ngoài khẩu trang đã làm giảm việc này. Fernandez và cộng tác viên Amy Mueller, kỹ sư tại Đại học Đông Bắc, cũng đã xem xét tính hiệu quả của các khẩu trang tự chế khác nhau. Loại công hiệu nhất dùng nhiều lớp vải, mặc dù vẫn không công hiệu bằng khẩu trang N95 và khẩu trang phẫu thuật. Tuy nhiên, thêm một lớp nylon ở trên để cho khẩu trang bám lên mặt làm tăng hiệu quả đến mức mà một số khẩu trang tự chế có thể ngăn được 80% các hạt. Lọc bao nhiêu là đủ? Giống như N95 dùng một lần và khẩu trang phẫu thuật, các loại khẩu trang tự chế như thế này thực sự chỉ tốt cho một lần sử dụng và sau đó chúng cần được khử trùng nếu muốn phát huy tối đa tiềm năng. CDC khuyến cáo nên thường xuyên giặt khẩu trang tự chế. Nước nóng thôi có thể là không đủ - một nghiên cứu gần đây cho thấy Sars-CoV-2 có thể tồn tại ở nhiệt độ ít nhất là 60 độ C. May mắn là lớp màng nhầy bao quanh virus corona có thể được kéo vỡ bằng xà phòng và bột giặt. Nhưng Mueller cảnh báo rằng tất cả các lựa chọn thay thế này không thể được xem có thể thay thế cho khẩu trang N95. "Có một câu hỏi rất quan trọng - để giới chức y tế giải thích từ dữ liệu mà chúng ta đang thu thập - về mức độ lọc như thế nào là 'đủ an toàn'? Thật đáng tiếc nhưng đúng là trong một số trường hợp chúng ta phải chọn lựa giữa nhiều lựa chọn không hoàn hảo." Các thử nghiệm trên khẩu trang tự chế cho thấy chúng có thể làm giảm đáng kể sự lây lan của các virus khác như cúm. Chúng cũng có thể giúp giảm sự phát tán của virus lên các bề mặt gần đó khi mọi người ho. Giả sử có đủ số người đeo khẩu trang khi đi ra ngoài nơi công cộng, việc này có thể có tác động rất lớn đến việc virus corona bắt đầu lây lan trở lại nhanh như thế nào, nhất là khi kết hợp với các biện pháp khác như xa cách xã hội và rửa tay. Một nghiên cứu chưa được công bố của các nhà khoa học tại Đại học Bang Arizona cho thấy nếu 80% người dân chỉ đeo khẩu trang có hiệu quả vừa phải, số người chết ở New York có thể giảm 17-45% trong khoảng thời gian hai tháng. Ngay cả đeo loại khẩu trang chỉ có hiệu quả 20% cũng có thể giảm tỷ lệ tử vong 24-65% ở Washington và 2-9% ở New York, nếu có đủ người đeo. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.
|
Việt Nam và Philippines đang mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực, nhưng liệu điều này có dẫn tới một mối quan hệ đồng minh?
|
VN-Philippines có trở thành đồng minh?
|
Liệu Trung Quốc có đẩy Việt Nam và Philippines trở thành một liên minh không chính thức? Walden Bellow, thành viên của Đảng Akbayan (Đảng Công dân Hành Động) tại Hạ viện Philippines, gần đây đã có một bài viết trên trang Foreign Policy in Focus với tựa: "Một liên minh mới chớm nở: Việt Nam và Philippines đối đầu với Trung Quốc." Bello cho rằng "Phillipines và Việt Nam là những đồng minh theo lẽ tự nhiên vì đều phải đối mặt với tham vọng bá quyền của Trung Quốc ở Đông Á. Cả hai đều là đối tác của nhau trong khối ASEAN và nhiều khả năng sẽ xích lại gần nhau hơn trước sự phô trương quyền lực ngày càng trơ tráo của Trung quốc, khi nước này tuyên bố chủ quyền với 80% Biển Đông". Philippines và Việt Nam chia sẻ quan điểm chung cũng như mối lo ngại trước sự hung hăng của Trung Quốc trên Biển Đông. Điều này đã khiến các hoạt động ngoại giao cũng như sự phối hợp với các tổ chức đa phương, trong đó có ASEAN, được đẩy mạnh. Trong 5 năm qua, mối quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam và Philippines vẫn còn thiếu đồng nhất, dù có một tiến độ đều đặn, và một liên minh giữa hai nước vẫn còn là điều xa vời. Mở rộng quan hệ Philippines và Việt Nam đã đạt được Biên bản ghi nhớ (MOU) về Hợp tác Quốc phòng vào ngày 26/10 năm 2010. Văn bản này được Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh và người đồng cấp Philippines, ông Voltaire Gazmin, ký ở Hà Nội, bên lề một chuyến thăm của Tổng thống Benigno Aquino. Biên bản ghi nhớ bao gồm những điều khoản quy định các cuộc gặp giữa đại diện quân đội hai nước, trao đổi thông tin trong công tác phòng chống khủng bố, hợp tác trong đào tạo và huấn luyện quân sự, phối hợp tìm kiếm cứu hộ cũng như hợp tác phát triển công nghệ và thiết bị quân sự. Một tổ công tác hỗn hợp đã được thiết lập để phụ trách việc thực hiện bản ghi nhớ này. Một năm sau đó, Philippines và Việt Nam ký thêm một thỏa thuận nhằm đẩy mạnh công tác bảo đảm an ninh hàng hải giữa Lực lượng tuần duyên Philippines và Cảnh sát biển Việt Nam. Thỏa thuận này được xây dựng nhằm giải quyết vấn đề tàu cá của nước này đi vào khu đặc quyền kinh tế (EEZ) của nước kia, đồng thời cũng bao gồm một điều khoản quy định việc giáo dục cho ngư dân phải tôn trọng ranh giới EEZ. Quan hệ hợp tác giữa hải quân hai nước được đẩy mạnh hơn nữa vào tháng Ba năm 2012, trong các cuộc đối thoại được tổ chức tại Hà Nội giữa Tư lênh hải quân Philippines, Phó Đô đốc Alexander Pama, và Tư lệnh Hải quân Nhân dân Việt Nam, Đô đốc Nguyễn Văn Hiến. Phó Đô đốc Alexander Pama và Đô đốc Nguyễn Văn Hiến đã ký Biên bản ghi nhớ về Tăng cường hợp tác song phương và Chia sẻ thông tin giữa hải quân hai nước. Văn bản này bao gồm một điều khoản quy định việc thiết lập đường dây nóng giữa lực lượng bảo vệ bờ biển của hai nước nhằm giám sát các sự cố trên biển như hải tặc và xâm phạm lãnh hải. Biên bản ghi nhớ cũng mở ra khả năng hợp tác giữa hai nước trong ngành đóng tàu, theo lời đề nghị của Phó Đô đốc Pama, sau chuyến thăm nhà máy sửa chữa và đóng tàu hải quân và dân sự X46. Tư lệnh hải quân hai nước cũng đã ký Quy trình Điều hành chuẩn (SOP), quy định sự tương tác giữa hải quân Việt Nam và Philippines trong vùng biển lân cận các đảo Song Tử Đông và Song Tử Tây. Trung Quốc cảnh báo Theo các điều khoản trong SOP, hai bên thống nhất về việc tổ chức tuần tra dọc biên giới hàng hải chung. Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngay lập tức đã lên tiếng cảnh báo trước bất kỳ cuộc tập trận nào giữa hải quân Việt Nam và Philippines. Có vẻ như điều này đã khiến ý tưởng về các cuộc tuần tra chung bị dẹp qua một bên và được thay thế bằng các trận giao hữu bóng đá và bóng rổ giữa các binh sỹ hải quân hai nước đóng quân ở quần đảo Trường Sa. Ngày 23/7 năm 2013, Trung tướng Nguyễn Quốc Khánh, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, đã có buổi đón tiếp Trung tướng Noel A. Coballes, Tư lệnh Lục quân Philippines, tại Hà Nội. Cả hai bên đã cùng xem xét tiến độ thực hiện Biên bản ghi nhớ năm 2010 và thống nhất về việc thiết lập kênh đối thoại giữa quân đội hai nước. Vào cuối tháng Bảy, đầu tháng Tám năm 2013, Ngoại trưởng Philippines Albert Del Rosario và Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã chủ trì cuộc họp lần thứ bảy của Ủy ban Hỗn hợp Việt Nam-Philippines về Quan hệ hợp tác Song phương tại Manila. Cuộc họp này có nội dung xem xét tiến độ thực hiện các thỏa thuận về hợp tác song phương trong giai đoạn 2011-2016. Các cuộc đối thoại cũng đề cập đến việc đối phó với Trung Quốc trong vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, hợp tác an ninh hàng hải, cũng như các thông tin liên quan đến các hành động xâm phạm lãnh thổ bất hợp pháp. Trung Quốc đã lên tiếng chống lại bất kỳ cuộc tập trận chung nào giữa Việt Nam và Philippines 'Quyết tâm đẩy mạnh hợp tác' Vào cuối tháng Tám, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gazmin và người đồng cấp Việt Nam, Đại tướng Phùng Quang Thanh, đã có cuộc gặp tại Manila để đánh giá tiến độ trong công tác hợp tác quốc phòng. Các đề tài thảo luận giữa Bộ trưởng Gazmin và Bộ trưởng Phùng Quang Thanh bao gồm tình hình an ninh ở Biển Đông, chính sách chuyển trọng tâm sang khu vực châu Á-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, cũng như hợp tác trong các vấn đề hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai trong tương lai. Một thông cáo do Bộ Quốc phòng Philippines đăng tải sau đó cho biết, kể từ năm 2010, "quan hệ quốc phòng giữa hai nước đã có những tiến bộ thông qua các chuyến thăm cấp cao, trao đổi nhân sự và thông tin," phản ánh "quyết tâm của cả hai nước nhằm đẩy mạnh sự hợp tác trong việc phát triển khả năng quốc phòng." Bộ trưởng hai nước đã đồng ý gia hạn Biên bản ghi nhớ hợp tác quốc phòng năm 2010 nhằm tạo tiền đề cho các cuộc đối thoại chính sách quốc phòng ở cấp thứ trưởng. Sau cuộc gặp ở cấp bộ trưởng, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Trung tướng Võ Văn Tuấn, đã tiếp đón Thiếu tướng John S Bonafos, Tư lệnh Tác chiến đặc biệt của Philippines tại Hà Nội ngày 9/10. Cả hai đã nhất trí tăng cường hợp tác giữa hải quân, không quân, lục quân và lực lượng tuần duyên. Tuy nhiên, không có chi tiết cụ thể nào về cuộc gặp này được công bố. Ngày 21/3 năm nay, Phó Đô đốc hải quân Philippines Jose Luis M. Alano đã dẫn đầu một phái đoàn của Hải quân Philippines đến thăm Việt Nam. Ông Alano đã bày tỏ sự quan tâm về việc hợp tác đào tạo bằng cử nhân cho các học viên hải quân. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Thanh cho rằng hải quân hai nước cần nâng cao hợp tác trong việc chia sẻ thông tin tình báo thông qua các đường dây nóng giữa bộ quốc phòng hai nước, tổ chức các cuộc diễn tập chung về tìm kiếm cứu nạn, cũng như hợp tác đào tạo và huấn luyện quân sự chuyên nghiệp. Không thể thành liên minh Nếu nhìn lại mối quan hệ quốc phòng Philippines-Việt Nam kể từ năm 2010, có thể thấy rằng, quan hệ hợp tác giữa hai bên vẫn đang tiến triển, nhưng chỉ ở mức độ sơ đẳng. Hai nước vẫn chưa tổ chức các cuộc thao tập quân sự thực tế nhằm nhằm nâng cao khả năng tương tác. Philippines sắp ký một thỏa thuận nhằm tăng cường hợp tác quốc phòng với Hoa Kỳ. Tuy nhiên, Việt Nam lại tỏ ra do dự trong việc đi từ các hoạt động hợp tác giữa hải quân hai nước đến các bài thao tập quân sự chung bao gồm việc trao đổi các kỹ năng chiến đấu. Nói tóm lại, Philippines và Việt Nam sẽ phát triển một mối quan hệ chính trị-ngoại giao gần gũi nhằm đối phó với sự hung hăng của Trung Quốc trên Biển Đông. Thế nhưng, mối quan hệ hợp tác quốc phòng trong thời điểm hiện tại không có khả năng sẽ phát triển thành một liên minh quân sự không chính thức nhằm chống lại Trung Quốc.
|
Vụ xét xử sơ thẩm liên quan biến cố bố ráp, tập kích Đồng Tâm khai mạc ngày 07/9/2020 đang là tâm điểm chú ý của công luận trong và ngoài Việt Nam quan tâm vụ việc này.
|
Mở đầu vụ xử Đồng Tâm: Phiên toà sẽ “có án rất nặng”?
|
Phiên tòa xử 29 người Đồng Tâm ngày 7/9/2020 Hôm thứ Hai, 07/9, một số nhà quan sát thời sự cho BBC News Tiếng Việt biết tâm điểm quan tâm của công luận xung quanh phiên xử sơ thẩm này là gì và có điều gì đáng lưu ý. Tòa án Hà Nội bắt đầu xét xử ‘vụ Đồng Tâm’ Vụ Đồng Tâm: Thân nhân 'đội mưa đứng ngoài nhìn về tòa án' Từ Hà Nội, blogger, nhà báo tự do Nguyễn Hữu Vinh, cựu Thiếu tá An ninh, Bộ Công an nói với BBC: “Mọi người quan tâm nhất việc phiên tòa tổ chức theo cách gì và có dấu hiệu gì thể hiện bình đẳng và đúng pháp luật trong việc xét xử hay không. “Ví dụ như là người dân có được đến nghe, rồi tham dự hay không hoặc là thân nhân của những bị cáo có được vào trong tòa một cách bình thường hay không. Đương nhiên buổi đầu, người ta có thể cũng quan tâm đến thủ tục phiên tòa như thế nào.'' “Đó là những điều mà tôi thấy dư luận rất chú ý, nhưng đặc biệt tôi thấy báo chí có vẻ không hào hứng trong chuyện đưa tin một vụ án rất lớn như thế này và có vẻ như các báo chí tránh né.'' “Cái đó tôi nghĩ là một dấu hiệu mà người cầm quyền phải lưu tâm. Tôi biết tâm lý các nhà báo, họ thấy rằng đưa tin vụ này rất là khó.'' “Nếu lâu nay, từ khi xảy ra vụ việc (09/1/2020) đến giờ thì đương nhiên là họ lấy thông tin hết từ Bộ Công an, nhưng bây giờ khi đã diễn ra phiên tòa, bắt buộc họ phải thể hiện thông tin mà họ nắm bắt được ở phiên tòa.'' “Và ít ra họ phải thể hiện một chút chính kiến trong đó, mà như thế, tôi đoán họ rất có thể sẽ không đi theo đúng chỉ đạo ở trên và có thể họ phải tự hiểu là phải nên đưa như thế nào, thì cái này họ rất là giằng xé.'' “Nếu như họ đưa theo phong cách từ tháng 01/2020 cho đến bây giờ, thì có thể họ sẽ phải đối mặt với dư luận, công chúng đánh giá rất ghê và trong nội bộ của họ, tôi tin rằng là họ không dễ thống nhất theo kiểu mà cứ đưa tin theo cách lâu nay mà Bộ Công an thông tin gì, cáo trạng đưa thông tin gì, thì cứ đưa như thế, họ không thể làm như thế được.” Hội đồng xét xử tỏ ra ‘cầu thị’? Từ thành phố Hanau, CHLB Đức, Luật sư và nhà hoạt động nhân quyền Nguyễn Văn Đài nói với BBC: “Về phía hành nghề luật sư, tôi chú ý đến những gì mà Hội đồng xét xử sẽ đáp ứng theo đúng các kiến nghị mà các luật sư đã gửi cho Hội đồng xét xử trước đó. “Đọc lại những tin tức xung quanh phiên tòa, tôi thấy nghe chừng Hội đồng xét xử cũng tỏ ra cầu thị, các luật sư đã đề nghị triệu tập một số nhân chứng, trong đó có bà Dư Thị Thành (vợ ông Lê Đình Kình), thì Hội đồng xét xử nói rằng là nếu như trong quá trình thẩm vấn mà thấy cần thiết, thì sẽ triệu tập bà Dư Thị Thành. Đồng Tâm: 'Vụ án để lại nỗi đau cho dân tộc Việt Nam' 'Thú tội trên truyền hình' là 'ép cung', 'vi phạm pháp luật' “Thứ hai là các luật sư đề nghị trả lại hồ sơ để điều tra lại từ đầu, thì Hội đồng xét xử cũng nói là trong quá trình xét xử vụ án mà thấy rằng cần thiết phải dừng phiên tòa, trả hồ sơ cho Viện Kiểm sát, hoặc là cho cơ quan điều tra điều tra lại, thì họ cũng sẽ chấp nhận. “Thì đây là một điều lạ vì trước đây, đối với các vụ án trước, các luật sư có đề nghị thì thường Hội đồng xét xử bác ngay từ đầu, thẳng thừng luôn, nhưng lần này họ có nói là sẽ chờ đợi. “Nhưng tôi hy vọng là nếu như với số lượng luật sư như vậy và có quá nhiều vi phạm trong quá trình tố tụng mà các luật sư đã chỉ ra thì hy vọng vụ án sẽ tạm đình chỉ lại để chuyển trả lại hồ sơ cho cơ quan điều tra điều tra lại. “Và tôi hy vọng là trong quá trình thẩm vấn, chờ đợi những lời khai của những người được mô tả là có hành vi trực tiếp liên quan ‘cái chết’ của ba người cảnh sát thì nó sẽ phơi bày ra, hy vọng là báo chí sẽ đưa tin trung thực những lời khai của các bị cáo đó trước tòa.” Tiếp tục cứng rắn với dân? Từ Hà Nội, nhà văn Nguyễn Nguyên Bình, cựu Trung tá quân đội nhân dân Việt Nam nói với BBC: “Tôi nghĩ là phiên tòa này kết quả của nó sẽ rất là đáng buồn cho nhân dân, nhất là đáng buồn cho bàn con ở trong Đồng Tâm. “Không biết là có án ‘tử hình’ hay không, nhưng một khi đã gán cho người ta là ‘giết người’ và ‘chống người thi hành công vụ’, thì chắc là án rất là nặng. Giới luật sư nói phiên xử Đồng Tâm có nhiều 'vi phạm thủ tục tố tụng' Vụ Đồng Tâm: Thân nhân 'đội mưa đứng ngoài nhìn về tòa án' “Thế còn nếu mà họ cố tình kết những án như thế thì tôi nghĩ là trước kia niềm tin của nhân dân đối với nhà nước, đối với lãnh đạo đã rất là thấp rồi, thế mà bây giờ cứ đưa ra vụ này và làm đến mức độ như thế này, thì tôi nghĩ chắc là niềm tin đó xuống con số âm mất.” “Tôi nghĩ là họ vẫn cứ dựa vào cường quyền, bạo lực ‘bịt miệng’ để mà rồi họ đàn áp, thì Đại hội 13 của ĐCS của họ cũng sắp diễn ra, nhưng mà ngay trong nội bộ của họ cũng vẫn cứ mâu thuẫn, rồi tranh đoạt nhiều thứ lắm. “Thế thì bây giờ dân rất là hoang mang, nhưng có lẽ chẳng ai làm gì được họ, nhà cầm quyền cả, họ cứ muốn thế nào thì họ làm, thì không biết đến ngày nào đó thì hoặc là mất nước, hoặc là sẽ có một cuộc mà nó giống như cái lò-xo nó bật lên. “Mà bật lên thì tôi rất sợ là nó sẽ thành ra một cuộc vô chính phủ, rồi nó loạn lạc cả lên, nên rất là lo ngại. Chứ còn bây giờ tôi cảm giác như là họ vẫn cương quyết dùng bạo lực để họ cai trị đất nước, chứ không có cái gì thay đổi cả. Mô hình quản lý xung đột thế nào? Cũng từ Hà Nội, Phó Giáo sư Nguyễn Hoàng Ánh, một nhà nghiên cứu và giảng dạy đại học bình luận với BBC về phiên xử và vụ án: "Tôi thấy về mô hình quản lý xung đột hiện đại, người ta phải quản lý ngay từ khi nó diễn ra rủi ro có thể xảy ra xung đột. Tòa án Hà Nội bắt đầu xét xử ‘vụ Đồng Tâm’ Xử vụ Đồng Tâm “làm ba công an thiệt mạng”: Luật sư nói gì? "Thực ra để loại trừ xung đột, thế giới đều có hai cách, mà cách đầu tiên là cách mà người ta sẽ dùng bạo lực và cách thứ hai là cách quản lý hiện đại bây giờ, tức là bắt đầu quản lý từ lúc mà có thể gặp rủi ro. "Xong sau đó, nếu như có rủi ro, người ta phải thực hiện những bước như tất cả những ai trên thế giới đều biết, trong đó có nói hết toàn bộ sự thực để lấy lại niềm tin, nhưng cái đó chúng ta biết là sẽ không bao giờ xảy ra ở Việt Nam. "Tất cả những người quản lý xung đột đều nói như chúng ta đều biết là cái đấy sẽ không xảy ra ở Việt Nam, cho nên 100% các lần xung đột mà tôi nhìn thấy, nếu xét và liên quan đến vấn đề chính trị, thì bao giờ cũng kết thúc bằng cách quản lý bạo lực. "Còn nếu trong trường hợp mà những chuyện gọi là 'râu ria' có thể nhượng bộ được, người ta sẽ dùng một cách dân túy, thì trường hợp như là ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND TP Hà Nội khi đó, xuống Đồng Tâm, theo tôi là ông muốn dùng cách dân túy. "Đấy là một trường hợp hiếm hoi, nhưng sau đó chúng ta không biết tại làm sao mà cách đó không được tiếp tục và chúng ta thấy ngay cả cách quản lý rủi ro xung đột của ông Chung cũng không phải là cách quản lý theo quan điểm hiện đại, tức là theo quy trình từ gốc rễ của rủi ro - người ta đã không làm như vậy. "Cho nên không chỉ nói riêng phiên xử này, không riêng Đồng Tâm, mà nếu một lúc nào đó chính quyền học được cách quản lý rủi ro xung đột một cách bài bản hơn, thì những bi kịch như Đồng Tâm mới không tiếp tục xảy ra nữa." Quý vị bấm vào đường dẫn này để theo dõi một cuộc phỏng vấn, bình luận trên Facebook của BBC News Tiếng Việt hôm 09/7/2020 về phiên tòa sơ thẩm khai mạc xét xử vụ án ‘giết người’ làm chết ‘ba công an’ ở xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Thành phố Hà Nội vào hôm 09/1. Xem thêm về Đồng Tâm: Đồng Tâm: 'Chính quyền sai về phương pháp dẫn đến án mạng' Đồng Tâm: 'Vụ án để lại nỗi đau cho dân tộc Việt Nam' Đồng Tâm: Mảnh đất tranh chấp gây ra bốn cái chết Tranh chấp đất Đồng Tâm: Vì sao máu lại đổ trong thời bình VN: chính sách đất khiến dân phải sống nghèo? 'Thú tội trên truyền hình' là 'ép cung', 'vi phạm pháp luật'
|
Giới tài xế và luật sư nói với BBC rằng việc BOT Cai Lậy thu phí trở lại ngay sau Tết Nguyên đán là "bảo vệ quyền lợi của chủ đầu tư một cách thái quá" và "hy sinh quyền lợi chính đáng của người dân".
|
BOT Cai Lậy: 'Bảo vệ quyền lợi chủ đầu tư thái quá'?
|
BOT Cai Lậy sắp mở cửa lại theo phương án "giữ nguyên trạm, giảm giá vé" Tin cho hay từ ngày 14/2, trạm thu phí BOT Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang, thu phí trở lại với giá vé giảm cho tất cả phương tiện nhưng tăng gấp đôi thời gian thu. Việc này được cho là thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Chuyện gì đang xảy ra tại BOT An Sương-An Lạc? BOT Cai Lậy: liệu minh bạch sẽ là giải pháp? Trạm Cai Lậy: Phản ứng của tài xế 'hiệu quả, cần thiết' Thủ tướng Phúc tạm dừng thu phí BOT Cai Lậy Vụ các trạm BOT 'nhắm vào ông Thăng'? "Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông-Vận tải và Ủy ban Nhân dân tỉnh Tiền Giang chịu trách nhiệm phối hợp với các địa phương liên quan triển khai đảm bảo giao thông thông suốt trên toàn tuyến của dự án," theo báo Zing. Mức phí đối với xe dưới 12 chỗ, ôtô tải dưới 2 tấn qua trạm này giảm từ 35.000 đồng xuống còn 15.000 đồng. Mức giá vé lượt áp dụng cho các nhóm phương tiện khác cũng giảm từ 40-60% so với mức giá ban đầu. Bình luận về sự kiện BOT Cai Lậy 'Xoa dịu dư luận' Trả lời BBC hôm 21/1, Luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc công ty Luật Thế Giới Luật Pháp, nói với BBC: "Theo như tôi hiểu, việc cải tạo và tăng cường 26,4 km đường quốc lộ 1 là trách nhiệm của Nhà nước vì hàng năm người dân đều phải đóng phí bảo trì đường bộ." "Nhà nước không thể thu tiền của người dân rồi không chịu làm gì rồi tiếp tục đẩy trách nhiệm này cho người dân một lần nữa thông qua việc thu phí BOT. Nếu trạm BOT giữ nguyên hiện trạng như hiện nay thì bất công vẫn còn đó vì sẽ có nhiều trường hợp không đi vào đường tránh nhưng vẫn phải trả tiền. Việc này chẳng khác nào việc người dân "không vào rạp xem phim mà vẫn phải trả tiền." "Ngay cả người dân chấp nhận trả thay Nhà nước phần chi phí mà chủ đầu tư đã bỏ ra để cải tạo và tăng cường mặt đường thì người dân cũng cần phải biết rõ số tiền mà chủ đầu tư bỏ ra thực sự là bao nhiêu, có hợp lý và tương xứng với khối lượng, chất lượng công việc mà chủ đầu tư thực hiện hay không." "Trên cơ sở quyết toán khối lượng và giá trị công việc đã thực hiện, lưu lượng phương tiện lưu thông… thì mới hình thành nên giá vé và thời gian thu phí. Với cách giảm giá vé như hiện nay, chắc chắn là người dân buộc phải trả luôn cho cả phần tuyến tránh thị xã Cai Lậy." Luật sư Sơn nói thêm: "Theo tôi, Chính phủ cần hướng đến một giải pháp công bằng, lấy lợi ích chính đáng của người dân làm trung tâm. Việc giảm giá vé hiện nay theo tôi chỉ là nhằm xoa dịu dư luận chứ nguyên nhân mâu thuẫn vẫn còn đó và không được mổ xẻ. Trong vụ này, Thủ tướng có quyền chỉ đạo, yêu cầu Bộ Giao thông-Vận tải làm theo phương án này, phương án kia nhưng đó là chuyện nội bộ giữa Thủ tướng Chính phủ với thành viên Chính phủ. Còn trong mối quan hệ hợp đồng BOT thì Bộ Giao thông-Vận tải và chủ đầu tư là bình đẳng." "Về bản chất, tranh chấp hiện nay giữa người dân và chủ đầu tư là tranh chấp dân sự. Bộ Giao thông-Vận tải là bên có quyền lợi nghĩa vụ liên quan. Do đó, tranh chấp này phải do tòa án có thẩm quyền giải quyết. Thủ tướng không thể giải quyết tranh chấp này bằng một quyết định hành chính được." "Khi đó, nếu không có luật để điều chỉnh, tòa án sẽ giải quyết vụ án trên cơ sở của lẽ công bằng. Trong trường hợp tòa án phát hiện các quy định về xây dựng cầu đường theo hình thức BOT bất hợp lý, tòa án sẽ kiến nghị cơ quan có thẩm quyền hủy bỏ hoặc sửa đổi." "Nhà nước không nên bảo vệ quyền lợi của chủ đầu tư một cách thái quá mà hy sinh quyền lợi chính đáng của người dân." Cùng ngày, một nữ tài xế quê ở miền Tây, đề nghị ẩn danh, nói với BBC: "Theo tôi dự báo thì BOT Cai Lậy sẽ lại vấp phải sự phản đối dữ dội của cánh tài xế ngay khi mở cửa lại." "Cho dù nhà đầu tư trạm này và công an có mạnh tay trấn áp giống như sự việc vừa xảy ra tại BOT An Sương-An Lạc." "Bởi lẽ, một khi số lượng tài xế đồng loạt phản đối tại trạm rất nhiều, lực lượng chức năng không thể cẩu hết các xe của những tài xế phản đối vì sẽ gây ách tắc giao thông nghiêm trọng tại khu vực BOT Cai Lậy." "Hơn nữa, cộng đồng mạng bây giờ nhìn nhận việc phản đối BOT của cánh tài xế là không phải vì lợi ích cá nhân, mà chỉ vì họ muốn mọi giao dịch dân sự được minh bạch và muốn đánh động về lợi ích nhóm." "Người không sử dụng dịch vụ của trạm BOT thì có quyền không mua phí." Sự việc tại BOT An Sương-An Lạc hôm 14 và 15/1 được tường thuật trực tiếp trên mạng xã hội Căng thẳng tại BOT An Sương-An Lạc Trong một diễn biến khác, trạm BOT An Sương-An Lạc đặt trên quốc lộ 1 đoạn qua quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh, thời gian qua thường xuyên rơi vào cảnh bị cánh tài xế phản đối vì "thu phí quá thời hạn" và "đặt nhầm chỗ". Công ty CP đầu tư phát triển hạ tầng IDICO (chủ đầu tư) đã nhiều lần phải xả trạm. Báo điện tử của Đài Tiếng nói Việt Nam hôm 10/1 tường thuật: "Theo quy định, thời hạn thu phí BOT An Sương-An Lạc phải chấm dứt vào tháng 1/2017, nhưng họ vẫn tiếp tục thu với lý do là đầu tư thêm bốn cây cầu vượt trong thành phố. Các tài xế cho rằng họ không sử dụng các cây cầu này thì tại sao phải trả phí. Đã nhiều lần lái xe phản đối buộc trạm BOT này phải xả trạm." Từ đêm 14/1, mạng xã hội xôn xao với những video được phát trực tiếp từ hiện trường cho thấy một nhóm tài xế, trong đó có blogger, phóng viên bị cô lập tại một con đường nhỏ gần trạm BOT An Sương-An Lạc. Trước đó, ba chiếc xe hơi của họ bị câu từ trạm BOT An Sương-An Lạc đến nơi được cho là lối dẫn vào một nhà máy, cách trạm BOT khoảng 50m. Theo như trong clip thì những người này không được ăn, không được nhận đồ ăn tiếp tế từ bên ngoài. Bên ngoài xe của họ là hàng rào kẽm gai, xe công an và lực lượng chức năng, nhân viên an ninh thường phục và những người đeo khẩu trang canh gác. Tình trạng cô lập được cho là kéo dài hơn 12 giờ và đến trưa 15/1 thì nhóm này làm việc với công an. 'Bảo vệ cái đúng' Chiều 15/1, trả lời BBC qua điện thoại, ông Huỳnh Long, tài xế, nói: "Chúng tôi gồm 4 người, đi trên ba xe hơi, không đi cùng nhau nhưng cùng bị câu xe tại một thời điểm hôm qua 14/1 tại trạm BOT An Sương-An Lạc." "Bản thân tôi đêm qua trong lúc xuống xe đi vệ sinh thì bị một số người mặc thường phục, đeo khẩu trang đến ép lên xe gắn máy chở đi đến một số nơi." "Tại đó, họ đưa ra những lời hăm dọa, trấn áp tinh thần, nói việc xuất hiện tại trạm BOT An Sương-An Lạc có thể khiến tôi mất mạng." "Nhưng tôi đáp trả rằng mỗi người có một mạng và tôi chỉ bảo vệ cái đúng." Nhóm tài xế, blogger đưa cáo buộc họ 'bị giam lỏng' hơn 12 giờ từ hôm 14/1 "Trưa nay, khi làm việc với công an, chúng tôi nêu yêu cầu làm rõ các câu hỏi: Ai chịu trách nhiệm về tổn thất tài sản, do ba chiếc xe bị hư hại khá nhiều khi bị cẩu đi? Ai là người chịu trách nhiệm can thiệp vào giao dịch dân sự gây ra thiệt hại tài sản và kể cả tổn thất tinh thần cho chúng tôi?" "Ai ra lệnh giam lỏng chúng tôi?" "Nếu đủ tính chất pháp lý thì tôi sẽ khởi kiện hai nơi: Nơi sở hữu chiếc xe cẩu và trạm BOT An Sương-An Lạc mà tôi cho là họ thuê mướn chiếc xe cẩu này." "Đến 15 giờ hôm nay, biên bản do công an lập vẫn chưa xong do chúng tôi nhận định họ viết sai về nội dung, cáo buộc chúng tôi về tội "Gây rối trật tự." Thay đổi thu phí ở Cai Lậy: 'Ít hơn nhưng lâu hơn' BOT: Phạt xe dừng quá 5 phút là 'đổ dầu vào lửa' Thủ tướng VN: ‘Xử lý người kích động, chống phá’ ở trạm BOT Ông Long cũng nói thêm: "Dường như những người trạm BOT An Sương-An Lạc cứng rắn hơn ở những trạm khác." "Việc câu xe như thế này là lần đầu tiên trong các vụ việc liên quan đến BOT." "Đáng nói là khi vụ việc được lập biên bản tại hiện trường, chúng tôi có mời một nữ luật sư đến bảo vệ quyền lợi nhưng bà này bị các nhân viên mặc đồng phục công an ngăn cản." "Tôi muốn nói thêm rằng, đây là một giao dịch dân sự bình thường tại trạm BOT sự việc bị đẩy lên thành vụ vi phạm pháp luật và hiến pháp khi chúng tôi bị giam lỏng hơn 12 giờ, không được tiếp tế thức ăn." "Tôi không phải là blogger hay nhà đấu tranh cho cộng đồng, mà chỉ là cá nhân đấu tranh cho quyền lợi bản thân, đòi sự minh bạch cho đồng tiền mình bỏ ra khi qua trạm BOT có chính đáng hay không." Báo VietnamNet hôm 27/12/2018 tường thuật: "Ủy ban Nhân dân TP Hồ Chí Minh yêu cầu Sở Giao thông-Vận tải có biện pháp ngăn ngừa, xử lý tình trạng gây rối tại trạm thu phí dự án BOT An Sương-An Lạc, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong dịp cao điểm Tết Kỷ Hợi và Lễ hội xuân 2019." Tờ này cũng cho biết các tài xế đã "hiểu nhầm" về việc thu phí quá hạn. "Thời gian thu phí ở BOT An Sương-An Lạc được dự kiến đến 2033 [lý do là đầu tư xây thêm bốn cây cầu vượt trong thành phố] .. Tuy nhiên, sẽ căn cứ vào doanh thu và kết quả thực tế sẽ xem xét điều chỉnh thời gian thu. Nếu doanh thu tăng thì thời gian thu phí sẽ được giảm đi, còn doanh thu ít thì sẽ tăng thời gian thu phí," theo VietnamNet.
|
Việc công bố các văn bản như mật ước Thành Đô giữa lãnh đạo Việt Nam và lãnh đạo Trung Quốc gần một phần tư thế kỷ về trước là điều Việt Nam nên làm hiện nay, theo một sử gia về lịch sử Đảng từ Đại học Quốc gia Hà Nội.
|
'Đã đến lúc công bố mật ước Thành Đô?'
|
Hội nghị Thành Đô được nhóm họp vào ngày 3-4/9/1990 tại Trung Quốc. Tuy nhiên, sự kiện cuộc gặp cấp cao đó đã diễn ra 'quá lâu' và nay giới nghiên cứu 'không còn quan tâm' nữa, theo một chuyên gia khác về lịch sử Đảng từ Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. Song nếu cần tìm hiểu về hội nghị này, thì những ai quan tâm nên tiếp cận với Văn phòng Trung ương của Đảng Cộng sản Việt Nam, vẫn theo chuyên gia này. Trong khi đó, Hội nghị Thành đô là một sự kiện vẫn còn tác động tới đường lối và cán bộ của bộ máy lãnh đạo của Việt Nam ngày nay, điều được gọi là 'Hội chứng Nguyễn Cơ Thạch', theo một cựu lãnh đạo cấp Vụ ngành ngoại giao Việt Nam. Trước hết, trao đổi với BBC hôm 17/10/2014, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, trực thuộc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, nêu quan điểm về mức độ quan tâm của giới nghiên cứu tới cuộc gặp cấp cao từng xảy ra từ năm 1990 vốn đang được dư luận Việt Nam 'quan tâm' trở lại gần đây: "Quan tâm là quan tâm từ cái thời ấy thôi, chứ bây giờ giới nghiên cứu cũng không quan tâm nhiều lắm, chủ yếu là bên chính trị thôi," Phó Giáo sư Nguyễn Trọng Phúc nói. 'Hỏi Văn phòng TƯ Đảng' Khi được hỏi Hội nghị được cho là có vai trò mở ra bình thường hóa quan hệ giữa Việt - Trung sau nhiều năm xung đột, chiến tranh căng thẳng, tại sao lại không được giới nghiên cứu quan tâm, giáo sư Phúc đáp: "Bởi vì đấy là thuộc về lĩnh vực quan hệ giữa hai đảng, hai nhà nước, còn chúng tôi về lịch sử không được am tường những vấn đề đó. "Cứ liên lạc với chỗ Văn phòng Trung ương Đảng thì may ra người ta biết." Hôm thứ Sáu, khi được hỏi về việc có nên giải mật để công bố hay bạch hóa trước công luận và tại Quốc hội các văn kiện liên quan 'mật nghị', hay 'mật ước Thành Đô 1990 hay không, kể cả các văn bản, văn kiện chỉ đạo đường lối, sách lược, chính sách liên quan 'chịu tác động' từ Hội nghị này, một sử gia khác về lịch sử Đảng nói: Các ông Nguyễn Văn Linh, Đỗ Mười và Phạm Văn Đồng dự Hội nghị Thành Đô. "Tôi nghĩ rằng văn bản nào chăng nữa thì độ mật, độ bí mật gì đó, nếu có, thì nó chỉ có giá trị trong thời hạn nhất định. "Và nếu có những văn bản như thế, thì tôi nghĩ cũng nên hoàn toàn công khai. Hoàn toàn nên công khai, chứ không có gì phải giữ bí mật quá lâu," Phó Giáo sư Vũ Quang Hiển từ Đại học Quốc gia Hà Nội nói. "Nhưng chỉ có điều Việt Nam cầm văn bản đó, thì Việt Nam công khai đến đâu, đến cấp nào, đấy là một câu chuyện. "Phía Trung Quốc thì nói thật là có những tài liệu đến nay đã hơn nửa thế kỷ rồi, bây giờ người ta cũng chẳng công khai. Phía Trung Quốc thì rõ ràng rất khó lấy được tài liệu chính thức từ phía họ. "Còn phía Việt Nam, các tài liệu đã công khai rất nhiều, nhưng tôi nghĩ không phải là đã hết. Mà chắc chắn là vẫn còn những điều gì đó mà chưa công khai, thì văn bản đó tôi nghĩ, nếu có, thì nên công khai. "Để cho nhân dân, để cho cán bộ, để cho tất cả mọi người có thể hiểu được thực sự, thực hư lúc bấy giờ, trong bối cảnh như vậy, với tư cách là những cá nhân, không phải với tư cách là một tập thể, đương nhiên những cá nhân có trọng trách và trách nhiệm, thì đã có những thỏa hiệp như thế nào với phía Trung Quốc về câu chuyện này. Đấy tôi nghĩ là điều nên làm." 'Thất thố ngoại giao?' Hôm 15/10/2014, một cựu cán bộ ngoại giao của Việt Nam, nguyên Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Quảng Châu, Trung Quốc, nói với BBC một số nguyên tắc về ngoại giao và thể thức (protocol) ngoại giao có thể đã bị Trung Quốc vượt qua và đem lại lợi thế cho mình trong cuộc mật đàm. Ông Dương Danh Dy nói: "Phê phán tại sao Hội nghị đó có những kết quả như thế này, như thế kia, nói thế thì nó đụng nhiều người." "Tôi biết chuyện này khá rõ nhưng chưa tiện nói bây giờ, bởi vì Trung Quốc rõ ràng có ý định trong chuyện đưa một số nhà lãnh đạo Việt Nam vào bẫy, mắc bẫy của họ. "Chẳng hạn như chuyện phía Trung Quốc họ bảo rằng để rất kính trọng ba đồng chí lão thành của Đảng Cộng sản Việt Nam, thì họ để ba ông ở ba biệt thự khác nhau, thế thì những ông đã già bảy mươi, tám mưới như ông Phạm Văn Đồng, ông Đỗ Mười, ông Nguyễn Văn Linh lúc đó thì làm sao mà hội ý được với nhau...?" Cũng hôm thứ Tư, một cựu quan chức khác ở Bộ Ngoại giao Việt Nam, người không muốn tiết lộ danh tính, nói với BBC: Có ý kiến nói sự 'thôi chức vụ' của ông Nguyễn Cơ Thạch là điều kiện bình thường hóa quan hệ Việt - Trung. "Một số cán bộ ngoại giao cấp cao có thể đã tiếp cận được văn bản và các tài liệu, nhưng việc được phép phổ biến, công bố tới đâu, có những nguyên tắc hạn chế." Theo cựu nhân viên ngoại giao này, phía Trung Quốc đã chuẩn bị rất kỹ các nội dung đàm phán, ký kết, kể cả những điều được cho là 'phụ lục' nhưng lại có vai trò như những nguyên tắc chỉ đạo cho bình thường hóa và cả 'hậu bình thường hóa' lẫn 'tái cấu trúc' quan hệ và chiến lược 'quan hệ, hợp tác' giữa hai nước dài hạn, điều mà Việt Nam lâu nay vẫn gọi là 'các thỏa thuận cấp cao' và 'sự kế tục'. Trong đó cụ thể có các nguyên tắc 'chỉ đạo' đàm phán không chỉ liên quan tình hình chính trị và điều kiện tái lập quan hệ nhất thời mà còn các phương châm 'chỉ đạo chiến lược và lâu dài' về giải quyết tranh chấp, xung đột trong quá khứ và thực tế khi đó để lại và một số ràng buộc chính trị dưới danh nghĩa 'quan hệ về ý thức hệ' liên Đảng v.v... 'Hội chứng Nguyễn Cơ Thạch' Hôm 17/10, một cựu lãnh đạo cấp Vụ phó ở Bộ Ngoại giao Việt Nam nói với BBC rằng hậu quả của Hội nghị Thành Đô vẫn còn 'đang tác động' tới tâm lý của lãnh đạo, cán bộ và đường lối của Việt Nam hiện nay trong quan hệ liên quan Trung Quốc. Theo ý kiến này, việc ông Nguyễn Cơ Thạch, khi đó là Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, Bộ trưởng Ngoại giao, bị Trung Quốc 'gây áp lực' với Việt Nam và đặt điều kiện phải 'loại bỏ' để bình thường hóa quan hệ, đã gây ra một 'nỗi sợ' với giới chức không chỉ trong ngạch ngoại giao của Việt Nam, suốt từ đó đến nay, trong các quan hệ, công việc của nhà nước liên quan Trung Quốc. "Hội chứng Nguyễn Cơ Thạch là việc Trung Quốc đã khống chế toàn bộ lãnh đạo Việt Nam để dần dần thực hiện những chính sách của Trung Quốc đối với Việt Nam," cựu Lãnh sự Việt Nam tại Thụy Sỹ, nguyên Vụ Phó Bộ Ngoại giao, ông Đặng Xương Hùng nói. "Trong đó không chế về mặt đối ngoại, khống chế về mặt tổ chức nhân sự cũng như cơ cấu nhà nước của Việt Nam, làm sao có lợi nhất đối với Trung Quốc." Theo cựu quan chức ngoại giao nay đang tị nạn chính trị ở Thụy Sỹ, việc này tạo thành một hội chứng đáng kể mà theo ông: "Bất cứ nhân vật nào lên đều không dám đụng tới Trung Quốc và không dám nói nhiều, không dám đứng ra như dạng ông Nguyễn Cơ Thạch đã đứng ra công khai chống lại việc bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc (đặt dưới các điều kiện bất lợi cho Việt Nam) thì sẽ bị 'xử lý'. "Nhiều nhân vật sau này, khi đụng chạm đến vấn đề Trung Quốc, khi đụng chạm giải quyết vấn đề biên giới cũng như vấn đề biên giới, cũng như những vấn đề về tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông cũng như thế, đều có những dấu hiệu của hội chứng Nguyễn Cơ Thạch. "Tức là rất sợ những ý kiến cả nhân của mình về vấn đề quan hệ với Trung Quốc... rất sợ Trung Quốc sẽ xử lý qua việc khống chế lãnh đạo cao nhất của Việt Nam và làm ảnh hưởng đến chức vụ của mình với những quyền lợi và lợi ích của mình trong cơ cấu nhà nước." 'Can thiệp nhân sự?' Cựu Tổng bí thư Đỗ Mười, Chủ tịch nước Việt Nam Lê Đức Anh đón ông Giang Trạch Dân. Cũng hôm 17/10, khi được hỏi có thể có một khả năng tác động sâu và cao như vậy từ phía Trung Quốc vào nhân sự lãnh đạo của Việt Nam hay không, thông qua trường hợp được cho là đã xảy ra với cố Ngoại trưởng Việt Nam Nguyễn Cơ Thạch, PGS Vũ Quang Hiển từ Đại học Quốc gia Hà Nội bình luận thêm: "Cách gây sức ép của Trung Quốc trên tất cả các mặt, kể cả về mặt nhân sự nếu như Trung Quốc có thủ đoạn như vậy, tôi nghĩ là hoàn toàn có thể có. "Nhưng vấn đề đặt ra là ví dụ nhân sự như ông Nguyễn Cơ Thạch mà Trung Quốc không thích bởi vì sao? Nguyễn Cơ Thạch có thể có quan niệm đối ngoại khác, nó rộng mở hơn, nó thoáng hơn, mà người Trung Quốc không muốn Việt Nam có một nhân vật như vậy ở trong giới lãnh đạo cao cấp. "Có thể họ gây sức ép đòi hỏi không nên như vậy, không nên thế nọ, không nên thế kia, cái điều đó người Trung Quốc có thể làm lắm, tôi cũng tin là người Trung Quốc có thể làm các điều này. "Tức là về mặt nào đấy có thể nói là họ muốn can thiệp vào vấn đề nhân sự của riêng Việt Nam. "Nhưng về phía Việt Nam, ai là người thay ông Nguyễn Cơ Thạch, và người đó có làm theo ý đồ của Trung Quốc hay không? "Đấy lại là một việc khác và người Trung Quốc không thể lãnh đạo, không thể chỉ đạo việc đó được," sử gia chuyên về lịch sử Đảng từ Đại học Quốc gia Hà Nội nêu quan điểm. Hôm 15/10, một quan chức Vụ trưởng, thuộc Ban Dân vận Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, nói đang có yêu cầu công khai ra Quốc hội Việt Nam về Hội nghị Thành Đô, ngay cả trước khi có một tài liệu được cho là của Ban tuyên huấn Trung ương của Đảng về Hội nghị được loan truyền trên mạng Internet. "Văn bản của Ban Tuyên giáo... thì nó có thật đấy. Họ đưa ra để giải thích vấn đề Thành Đô. "Nhưng chúng tôi hoài nghi sự giải thích đấy ở chỗ không biết là có đến nơi, đến chốn không. "Và chúng tôi đang muốn là Quốc hội phải thành lập một Ủy ban nghiên cứu và bạch hóa vấn đề này," ông Nguyễn Khắc Mai nói với BBC từ Hà Nội.
|
Nhà kinh tế học Panos Mourdoukoutas vừa có bài viết trên Forbes cho rằng "vấn đề lớn nhất" giữa Bắc Kinh và Washington không phải là thương mại, mà chính là mâu thuẫn gia tăng giữa hai nước và về Biển Đông và Châu Phi.
|
'Vấn đề lớn nhất' của Mỹ-Trung là Biển Đông?
|
'Vấn đề lớn nhất' của Mỹ-Trung là Biển Đông? Trong khi đó, Tiến sĩ Carl Thayer nói ông đồng tình với chuyên gia kinh tế Mourdoukoutas rằng Trung Quốc là "địch thủ" của Hoa Kỳ, tuy nhiên ông Thayer không cho rằng chính sách thương mại mà ông Trump đang theo đuổi liên kết với chiến lược an ninh quốc tế của Hoa Kỳ. Trong một bài đăng trên Forbes hôm 19/1, ông Mourdoukoutas viết: "Vấn đề này [tranh chấp Biển Đông] có thể kéo dài nhiều năm, nếu không phải là thập kỷ, và nó có thể dẫn đến đối đầu quân sự giữa hai nước." Biển Đông hiện là mục tiêu hàng đầu cho chương trình nghị sự kinh tế và chính trị của Bắc Kinh - một dự án sẽ đưa Trung Quốc thành nhà lãnh đạo kinh tế lớn tiếp theo của thế giới. Để làm điều đó, Bắc Kinh đã đưa ra những tuyên bố cho rằng nó có những quyền "lịch sử" đối với vùng biển. "Bắc Kinh bảo vệ các quyền đó bằng cách đe dọa, thúc đẩy chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc, giúp tuyên truyền hơn nữa hiện trạng chính trị Trung Quốc," Mourdoukoutas viết. Quanh vụ báo VN nói TQ 'cưỡng chiếm Hoàng Sa' Quanh việc USS McCampbell tới Hoàng Sa và phản ứng của VN TQ: Tăng trưởng kinh tế chậm nhất trong gần 30 năm Tuy nhiên, ngoài Trung Quốc ra, Philippines, Malaysia, Brunei, Đài Loan và Việt Nam đều đưa ra những tuyên bố chủ quyền đối với vùng biển có khối lượng hàng hóa trị giá 5 nghìn tỷ đôla đi qua mỗi năm. Úc, Nhật Bản, Anh, Pháp, Mỹ cũng vẫn mong muốn duy trì sự tự do hàng hải trong vùng biển khu vực. "Đây chính là nguy cơ đối đầu quân sự tiềm tàng: một tình huống mà có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng lên thị trường tài chính và sự hội nhập kinh tế của nước khu vực," Mourdoukoutas lập luận. Nhà kinh tế học đang giảng dạy tại Đại học Columbia, Hoa Kỳ còn phân tích rằng Châu Phi cũng là một trọng điểm khác cho sự đối đầu giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Quốc kỳ Trung Quốc và Hoa Kỳ treo trên cột buồm của Tàu Bệnh viện 'Hòa bình' khi con tàu bắt đầu chuyến thăm 5 ngày tại Mỹ vào 2015 tại San Diego, California của Hoa Kỳ. Bắc Kinh cử các phái đoàn đến các thủ đô Châu Phi mỗi năm, giúp thiết lập các dự án cơ sở hạ tầng và châu Phi cung cấp cho Trung Quốc tài nguyên kinh tế ở mức rẻ mạt. Bắc Kinh đang biến châu Phi thành "một lục địa thứ hai" cho Trung Quốc, Mourdoukoutas nhận định. Trong khi đó, Hoa Kỳ vẫn là nhà "tài trợ" lớn nhất cho châu Phi theo Viện Nghiên cứu Trung-Phi John Hopkins. Nhật Bản, một đồng minh của Hoa Kỳ, cũng có nhiều khoản đầu tư vào Châu Phi. Điều này khiến Trung Quốc tố Nhật Bản "ích kỷ" và áp đặt lên các quốc gia Châu Phi và gây chia rẽ các nước Phi với Trung Quốc. "Trung Quốc nói Nhật Bản ích kỷ thì thật mỉa mai vì bản chất ích kỷ trong các dự án đầu tư của họ ở Châu Phi. Hầu hết các quốc gia đầu tư ở Châu Phi đều làm vì [lợi ích của chính nước họ]. Thay vì chia rẽ Trung Quốc với các nước châu Phi, điều này chỉ làm chia rẽ thêm Trung Quốc và Hoa Kỳ. "Thêm vào đó là những tác động đáng lo ngại từ việc Trung Quốc đang siết chặt Biển Đông, nó đặt nền tảng cho một ngòi thuốc nổ có thể gây nguy hại hơn bất kỳ cuộc chiến thương mại nào giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc," Mourdoukoutas viết. Giáo sư Carl Thayer, từ Đại học New South Wales của Úc Tiến sĩ Carl Thayer nói gì? Tiến sĩ Carl Thayer nói ông đồng tình với chuyên gia kinh tế Mourdoukoutas rằng Trung Quốc là "địch thủ" của Hoa Kỳ. Ông Thayer nói qua bài phát biểu của Phó Tổng thống Mike Pence (hồi tháng 10/2018) và việc Tổng thống Donald Trump vừa ký ban hành Luật Sáng kiến Tái đảm bảo Châu Á (ARIA) cho thấy có một sự cạnh tranh đối đầu với Trung Quốc đang gia tăng. Tuy nhiên, chính sách thương mại mà ông Trump đang theo đuổi không liên kết với chiến lược an ninh quốc tế của Hoa Kỳ. "Hoa Kỳ không sử dụng vấn đề thương mại để đạt lợi thế trong vấn đề Biển Đông và ngược lại," ông Thayer nói. Ông Thayer cũng cho rằng khả năng xảy ra đối đầu quân sự ở khu vực Biển Đông cũng rất thấp. Hoa Kỳ đã tăng cường hoạt động tuần tra vào năm ngoái với hai hình thức: một là tuần tra tự do hàng hải và hai là tiếp tục sự hiện diện của các tàu tuần tra dưới thời Obama từ Guam, Diego Garcia, Nebraska… "Điều này cho thấy Mỹ cũng có thể phản ứng và làm Trung Quốc e ngại". "Nhưng tại thời điểm này, Trung Quốc không cho thấy họ có hứng thú tỏ ra hung hãn. Chúng ta đang nói rất nhiều về thương mại và kinh tế Trung Quốc đang chậm lại. Trung Quốc đang có một vấn đề khác phải quan tâm hơn." "Và Mỹ cũng không liên kết giữa các hoạt động ở Biển Đông với một chiến lược rộng lớn hơn để gây áp lực với Trung Quốc. Bởi vì thực sự là không có chiến lược gì cả." "Cuối cùng thì chiến lược đó có thể là gì? Trung Quốc rút quân khỏi Biển Đông ư? Phi quân sự hóa ư? Ngừng tuyên bố chủ quyền ư? Chẳng có tác dụng gì." "Hoa Kỳ đã áp lực lên Trung Quốc buộc phải có các hành vi tuân thủ luật lệ và tôn trọng tự do hàng hải nhưng nó chẳng đi đến đâu cả. Trung Quốc chẳng làm bất cứ điều gì." "Tôi hi vọng trong năm 2019 này, Mỹ sẽ tiếp tục hoạt động tuần tra tự do hàng hải, hoàn tất việc bổ nhiệm tân Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, người sẽ tiếp tục chương trình này." Ông Thayer cũng cho rằng mối quan hệ Việt Nam - Trung Quốc đang trong thời kỳ "tốt đẹp nhất" kể từ sự kiện Giàn khoan HD981 vào 2014. Năm ngoái, Trung Quốc gây áp lực lên các hoạt động khai thác dầu mỏ trên Biển Đông của Việt Nam, một phải ngừng, một bị bỏ hoang. "Không một quan chức Việt Nam nào muốn nói về điều này," ông Thayer nói. "Đó là thực trạng hiện tại." "Việt Nam, nói cách khác, bị cô lập và trơ trọi trong khu vực, là nước duy nhất có xích mích với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông." Dư luận ở Việt Nam thực sự "rất độc hại" với thái độ chống Trung Quốc, ông Thayer nói. "Thế hệ trước, vốn đã hi sinh trong các cuộc chiến, sắp trở thành lịch sử, cho nên cần phải tôn vinh những sự hi sinh của họ," ông Thayer bình luận về các bài báo gần đây của báo chí Việt Nam nhân 45 kỷ niệm Trung Quốc xâm chiếm quần đảo Hoàng Sa. "Tôi nghĩ, thử thách nghiêm trọng nhất với chính quyền [Việt Nam] là bảo vệ chủ quyền đất nước. Nên việc cho phép các tờ báo nội địa viết bài về Trung Quốc là biện pháp an toàn thôi."
|
Tổng thống Mỹ Donald Trump nói ông "vui mừng" rằng Kim Jong-un đã xuất hiện trở lại và có vẻ khỏe mạnh.
|
Kim Jong-un: Trump 'vui mừng' thấy lãnh đạo Bắc Hàn tái xuất hiện
|
"Những tiếng hò reo như sấm dậy' vang lên khi nhà máy được khai trương, theo KCNA "Tôi, là một, rất vui khi thấy ông ấy trở lại, và khỏe mạnh!" Ông Trump tweet, sau khi nhà lãnh đạo Bắc Hàn được tường trình là đã tham dự lễ khai trương nhà máy phân bón. Đó là lần xuất hiện công khai đầu tiên của ông Kim trong gần ba tuần. Sự vắng mặt của Kim Jong-un - đặc biệt là từ lễ kỷ niệm sinh nhật của ông nội vào ngày 15/4 - đã làm dấy lên những đồn đoán dữ dội trên toàn thế giới về sức khỏe của ông ta. Truyền thông Bắc Hàn đăng bức ảnh ông Kim Jong-un cắt băng khánh thành nhà máy phân bón hôm 1/5 Hãng thông tấn KCNA cho biết ông Kim đã cắt băng khai trương nhà máy phân bón hôm thứ Sáu và nói thêm rằng đám đông "đã reo hò như sấm" khi ông xuất hiện. Hôm thứ Hai, giữa những đồn đoán và tin đồn về sức khỏe của ông Kim, Tổng thống Trump đã nói ông ''biết khá rõ'' về tình trạng của ông Kim, nhưng nói thêm rằng "Tôi không thể nói gì về điều đó". "Tôi chỉ chúc ông ấy những điều tốt lành," ông Trump nói thêm lúc đó. Tổng thống Trump và ông Kim đã phát triển mối quan hệ độc đáo trong những năm gần đây. Hai người đã gặp nhau ba lần kể từ năm 2018 và đã trao đổi thư từ cá nhân với nhau mà ông Trump đã mô tả là "xuất sắc.'' Tuy nhiên, các cuộc thảo luận về phi hạt nhân hóa của Bắc Hàn đã bị đình trệ trong những tháng gần đây. Truyền thông Bắc Hàn nói gì? Theo Thông tấn xã Bắc Hàn (KCNA), ông Kim đi cùng với một số quan chức cấp cao, trong đó có em gái Kim Yo Jong. Nhà lãnh đạo Bắc Hàn cắt băng khánh thành tại nhà máy, ở khu vực phía bắc Bình Nhưỡng, và những người tham dự sự kiện này đã "vỡ òa trong tiếng hò reo như sấm dậy", KCNA nói. Ông Kim cho biết ông hài lòng với hệ thống sản xuất của nhà máy và ca ngợi nó đã đóng góp cho sự phát triển của ngành công nghiệp hóa chất và sản xuất thực phẩm của đất nước, KCNA cho hay. Kim Jong-un xuất hiện trở lại, dân 'hò reo như sấm dậy' Bắc Hàn: Thân tộc Kim Jong-un có yếu thế nếu lãnh tụ qua đời? Đồn đoán gia tăng về sức khỏe ông Kim Jong-un Đoàn tàu Kim Jong-un ở đâu, Kim Pyong-il là ai và Kim Yo-jong đang làm gì? Hoài nghi về sức khỏe của ông Kim bắt đầu từ đâu? Suy đoán về sức khỏe của ông Kim bắt đầu sau khi ông bỏ lỡ lễ kỷ niệm sinh nhật của ông nội, người sáng lập nhà nước Kim Nhật Thành vào ngày 15/4. Lễ kỷ niệm này là một trong những sự kiện lớn nhất trong lịch Bắc Hàn và ông Kim thường đánh dấu nó bằng cách đến thăm lăng mộ nơi ông nội ông nằm. Ông Kim chưa bao giờ bỏ lỡ sự kiện này. Các thông tin về tình hình sức khỏe của ông Kim sau đó xuất hiện trong một tường thuật trên một website do những người đào thoát Bắc Hàn điều hành. Kim Jong-un trước đây chưa bao giờ vắng mặt trong lễ kỷ niệm ngày sinh của ông cố của mình Một nguồn tin nặc danh nói với Daily NK rằng họ biết ông Kim đã phải vật lộn với các vấn đề về tim mạch kể từ tháng Tám năm ngoái "nhưng nó trở nên tồi tệ hơn sau nhiều lần ghé thăm Núi Paektu". Điều này dẫn đến một chuỗi các tin tức trên truyền thông quốc tế về một câu chuyện chỉ có một nguồn tin duy nhất. Các hãng tin bắt đầu chạy theo khẳng định nói trên, và đó là tất cả những gì họ có cho đến khi một số báo cáo cho hay các cơ quan tình báo ở Hàn Quốc và Hoa Kỳ đang theo dõi các tin tức này. Nhưng sau đó đã xuất hiện một tiêu đề giật gân hơn trên truyền thông Hoa Kỳ rằng nhà lãnh đạo Bắc Hàn đang trong tình trạng nguy kịch sau ca phẫu thuật tim. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã xuất hiện để dập tắt những tin đồn vào ngày 29/4, bằng cách nói rằng các quan chức Hoa Kỳ "đã không nhìn thấy" ông Kim gần đây. Tuy nhiên, một tuyên bố từ chính phủ Hàn Quốc và các nguồn tin từ tình báo Trung Quốc - nói với hãng tin Reuters - cho biết điều này không đúng. Kim Jong-un từng biến mất trước đây? Đúng. Ông Kim đã mất tích 40 ngày vào tháng 9/2014, sau khi tham dự một buổi hòa nhạc. Ông xuất hiện trở lại vào giữa tháng Mười, chống gậy. Truyền thông nhà nước không bao giờ giải thích ông đã ở đâu. Nhưng cơ quan tình báo của Hàn Quốc cho biết ông có thể đã phẫu thuật mắt cá chân trái do có một u nang. Phân tích của Laura Bicker Phóng viên tại Seoul Sự thận trọng thường bị gạt sang một bên khi tường trình về Bắc Hàn. Những tin đồn không kiểm chứng được có thể là nguồn cung cấp dồi dào cho ngành công nghiệp nhận thức được rằng các tiêu đề giật gân về Kim Jong-un là những bài được nhiều người đọc. Tường trình về một quốc gia bưng bít thông tin là điều rất khó khăn. Rất khó để lấy tin cũng như phát triển nguồn đáng tin cậy, nhất là trong tình trạng Bắc Hàn còn khép kín hơn với thế giới vì đại dịch Covid-19. Chính phủ Hàn Quốc đã nói rõ rằng họ lưu ý là không thấy có hoạt động bất thường nào ở miền Bắc. Seoul là nơi có tin tình báo tốt nhất từ Bình Nhưỡng. Nhưng ngay cả họ cũng đã sai trong quá khứ. Hãy nói cho rõ. Kim Jong-un có thể đã bị ốm, hoặc ông ta có thể đã trải qua một số phẫu thuật trong hai tuần qua. Hoặc ông ta có thể đang ngồi trên một chiếc du thuyền gần biệt thự của mình ở Wonsan để cười với những đồn đoán hoang dã của thế giới. 20 ngày vắng mặt của ông không phải là không có tiền lệ. Dĩ nhiên vẫn còn những câu hỏi đáng được đặt ra về một người kế vị tiềm năng và kế hoạch nào sẽ được thực hiện nếu có điều gì xảy ra cho Kim Jong-un. Nhưng có một điều đã bị quên đi trong tất cả những điều này. Bắc Hàn không chỉ liên quan đến một người đàn ông. Đó là một đất nước gồm 25 triệu người dân thường bị bỏ qua. Hôm nay, ông Kim xuất hiện trở lại tại một nhà máy phân bón. Các bài báo tất nhiên sẽ tập trung vào sự trở lại của ông ta, và nơi ông ta đã đến chứ không phải là liệu nhà máy này có sẽ giúp đất nước giải quyết tình trạng thiếu lương thực kinh niên hay không. Tôi đảm bảo với bạn rằng, đối với người dân Bắc Hàn bây giờ, điều đó cũng quan trọng như sự vắng mặt không giải thích được của nhà lãnh đạo của họ.
|
(Bài phát về Việt Nam vào sáng Chủ Nhật 29/01/2006)
|
Cá độ tại Việt Nam
|
Nhân vụ một cán bộ nhà nước thuộc Bộ Giao thông, ông Bùi Tiến Dũng bị bắt vì bị cho là đã cá độ tới 1,8 triệu đô la trong vòng một tháng, chuyên mục Tư Duy Thế Kỷ đã mời Tiến sĩ Trịnh Hòa Bình, một nhà xã hội học, thuộc Viện Xã hội học, Viện KHXH Việt Nam và ông Nguyễn Thế Phong, Chủ tịch cộng đồng người Việt tại Victoria, Úc châu tới tham dự cuộc thảo luận về tình trạng cá độ, cờ bạc tại Việt Nam. Theo tiến sĩ Trịnh Hòa Bình tình trạng cá độ mà đặc biệt là cá độ bóng đá tại Việt Nam có thể nói là rất một mối quan ngại của đông đảo người dân và những người có trách nhiệm tại Việt Nam. Ông Nguyễn Thế Phong so sánh với chuyện cá độ và đánh bạc tại các nước phương Tây và Úc nói riêng thì sự khác biệt là ở chỗ, tại các nước này, cá độ và đánh bạc được hợp pháp hóa với những đạo luật rất khắt khe kiểm soát ngành này. Theo ông Phong, tại các nước này họ đã nhìn thấy những hiểm họa của việc không được làm chính thức mà đằng nào người ta cũng vẫn làm, như vậy tránh được các vấn đề băng đảng, tội phạm và xã hội đen. Trước lập luận của một số người cho rằng nếu nhà nước hợp pháp hóa chuyện cá độ, đánh bạc thì vô hình chung là khuyến khích cho tình trạng này càng trầm trọng hơn, ông Phong cho rằng vẫn nên hợp pháp hóa hơn là để tình trạng bất hợp pháp và nảy sinh xã hội đen. Tiến sĩ Bình cho rằng cần chấp nhận một hiện tượng xã hội mà ở xã hội nào cũng có nhưng cần phải có kiểm soát mà ở đây là phải có vai trò của nhà nước. Tuy nhiên ông Phong cũng đồng ý rằng việc hợp pháp hóa cũng là con dao hai lưỡi, một mặt có thể kiểm soát được và tránh tình trạng xã hội đen, tuy nhiên liệu có tránh được tình trạng số đề hay không lại là một chuyện khác, và liệu hệ thống quản lý tại Việt nam có kiểm soát được khi người ta vẫn có thể lợi dụng cái chính là xổ số để chơi số đề hay không. Một câu hỏi được nêu ra trong cuộc thảo luận đó là việc một cán bộ cao cấp như vậy trong bộ máy nhà nước có thể lấy tiền ở đâu ra để đánh bạc với số lượng lớn như vậy và liệu sau khi bị bắt rồi thì việc điều tra tiếp sau đây sẽ ra sao. Tiến sĩ Bình cũng nói tới ảnh hưởng của việc này cũng như việc bán độ của một số cầu thủ trong đội tuyển Việt Nam, nó không chỉ là một tấm gương xấu cho thế hệ trẻ, mà nó còn tạo ra một tâm thế phạm lỗi theo kiểu dắt dây, tức là nếu "người lớn" không gương mẫu thì những người nhỏ cũng thấy rằng không căn cớ gì họ phải hy sinh Không những thế theo tiến sĩ Bình nó còn gây ra một ảnh hưởng nguy hại khác là người ta không biết đâu là thật, đâu là giả và chân giá trị bị đánh tráo rồi từ đó "một sự bất tín vạn sự bất tin", "con chim sợ cành cây cong" và lòng tin không còn được đặt vào những chỗ cần thiết nữa. Thư từ ý kiến xin quý vị gửi về [email protected] hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải. ----------------- Hy Anh, Thành phố Hồ Chí MinhTôi cho rằng nhà nước nên hợp pháp hóa việc cá cược. Đứng trước một nhu cầu hiện hữu, nhất là nhu cầu này không "đụng chạm" đến thuần phong Việt Nam nặng nề như mại dâm, dù có phải ra sức tổ chức quản lý thì cũng nên làm. Với những đối tượng tham gia cờ bạc hợp pháp người ta vẫn dễ kiểm soát hơn là để cho những hoạt động này "ngầm" như hiện nay. Ngoài ra, khi việc cấm không hiệu quả, bằng chứng là người ta vẫn chơi ngay tại Việt Nam như mấy ông cán bộ vừa qua chưa nói gì đến số du khách đổ tiền sang biên giới Miên và các nước khác qua đường du lịch, thì chính phủ nên hợp pháp hóa có tổ chức cho loại hình này. Về hình thức quản lý, nhà nước có thể liên kết với các Tổ chức Cờ Bạc Quốc tế để hỗ trợ về chuyên môn đồng thời có thêm nguồn thu nhập từ nó. Vấn đề "Nên hay Không Nên" thì đã rõ, chỉ còn lại việc "Làm như thế nào" mà thôi. Kể cả nước Singapore, vốn rất khắc khe với các vấn đề nhạy cảm, cũng đã bắt đầu cho phép rồi...Nếu quyết định chậm hơn nữa e rằng chỉ có hại mà không có lợi. PD, Việt NamVào thập niên 70 của thế kỷ 20 tại Việt Nam có chính sách cấm người dân nấu rượu và buôn rượu. Người buôn rượu cũng nhiều phương cách khác nhau để trốn tránh đội Quản lý thị trường. Để vận chuyển và tránh bị phát hiện có những phụ nữ vận chuyển bằng cách quấn quanh người những cái túi cao su đựng đầy rượu, đóng vai người đàn bà có chửa. Việc cấm nấu rượu và vận chuyển rượu là phi lý bởi vì người cần rượu và uống rượu thì thời nào cũng có. Đã có nhu cầu thì ắt có cung ứng. Chính phủ cấm thì họ làm kín. Chính phủ cấm thì không thể kiểm soát được, cũng thất thu một khoản thuế không nhỏ. Ngày nay mọi người vẫn uống rượu, nhưng không vì chính phủ cho phép mà mọi người uống nhiều hơn, hay suốt ngày say sưa. Xã hội lành mạnh hay không lành mạnh không phải do chính phủ cấm hay không cấm. Từ khi loài người xuất hiện, nạn cá cược, hay cờ bạc cũng vẫn tồn tại song hành. Chính phủ cấm cá cược, cờ bạc thì họ lại làm kín, làm chui.
|
Chúng được cho là để giúp việc chúng ta nhưng trong thực tế con người đang tạo điểm yếu mềm về tình cảm với các đồng nghiệp mới robot của mình.
|
Con người gắn bó với các đồng nghiệp robot như thế nào
|
Các robot đa năng được điều khiển từ xa (MARCbots) được quân đội Mỹ sử dụng để tìm kiếm bom mìn. Nếu bạn đã đến thăm Taji ở Iraq năm 2013 bạn có thể sẽ nhìn thấy một điều đặc biệt. Địa điểm này nằm cách Baghdad một giờ ô tô về phía bắc và là nơi có căn cứ quân sự của Mỹ, với sàn nhà đầy bụi và những bức tường bê tông trông ghê gớm. Chính tại môi trường tàn bạo này, sau một vụ nổ gây chết người, một nhóm binh sĩ xúc cảm tưởng nhớ đến một đồng đội đã ngã xuống. Hóa ra anh ta chỉ là một robot. Đối với tất cả những ai biết anh ta, anh hùng dũng cảm này được đặt tên trìu mến là Boomer. Anh đã cứu sống nhiều người trong thời gian phục vụ bằng cách đi trước đồng đội để tìm kiếm những quả mìn do kẻ thù chôn dấu. Tại lễ tang, Boomer được tặng thưởng 2 huân chương nổi tiếng là Purple Heart và Bronze Star, và những tàn tích kim loại của anh được nằm yên nghỉ dưới đất với 21 loạt súng bắn. Boomer là một MARCbot, một robot quân sự trông hơi giống một chiếc xe đồ chơi có cổ dài, trên đó có lắp một camera. Loại robot này cũng dễ kiếm, giá khoảng 19.000 đô la Mỹ. Vậy mà đội ngũ binh lính này đã gắn bó với robot của mình. Khi anh chết, họ thương tiếc anh như một con vật cưng yêu quý. Tua nhanh tiếp một vài năm thì câu chuyện này không phải là bất thường như bạn nghĩ. Vào tháng 1/2017, công nhân tại CBC của Tập Đoàn Truyền Hình Canada đã tổ chức một bữa tiệc hưu trí cho năm robot đưa công văn, tên là Rasputin, Basher, Move It hoặc Lose It, Maze Mobile và Mom. Chúng đã đi trong hành lang tập đoàn 25 năm, phân phát công văn cho nhân viên, tạo ra tiếng động dễ thương và thường xuyên va đụng vào người khác. Tiệc có bánh, có bóng bay, có cả video lưu niệm chia tay. Thậm chí còn có một thiệp chúc mừng ra đi với những câu như "Cảm ơn bạn đã làm cho mỗi ngày thành đáng nhớ" và "Bíp! Bíp! Bíp!" Các robot có thể sẽ nghỉ thư giãn nhiều năm cuối cùng tại một trong nhiều phòng lưu niệm. Sống có ý nghĩa không phải là điều khó đạt được? Hội chứng thức dậy không biết mình đang ở đâu Những dấu hiệu giúp nhận dạng ảnh giả Giảm cân nhanh mà không tốn sức Mặc dù chúng thường được mô tả như là người tranh việc biết tính toán, nhưng có vẻ như có một khía cạnh khác nữa với sự thăng tiến của robot. Từ các android văn phòng vụng về và đáng yêu đến các robot sớm tiến bộ tại nhà máy, chúng ta không thể không thấy gắn bó với những máy móc mà ta cùng làm việc với chúng. Ta thấy thương các đồng nghiệp phi con người này khi việc bị hỏng, cho chúng đặc tính của con người, đặt tên và tranh luận giới tính của chúng. Một robot đào tạo y khoa, Sophia, đã được cấp quốc tịch Ả Rập Saudi. Không phải tất cả các robot cộng tác đều được thiết kế để trông đáng mến. Nhiều robot chỉ có hình hộp, không có mặt, không nói được, cũng như không có trí khôn nhân tạo. Tại sao chúng ta quan tâm đến chúng? Và điều đó có ý nghĩa gì đối với tương lai công việc? "Khi lần đầu tiên tôi nhận được công việc đặc biệt này, một trong những đồng nghiệp của tôi thực tế đã giúp thiết kế một trong những robot mà tôi làm việc cùng," Olivia Osborne, một nhà khoa học chuyên về công nghệ nano tại Đại học California, Los Angeles, nói. "Và ông ta là người đã nói,'Ồ, con robot này có đầu óc của riêng nó. Nó tên Zelda'." Công việc của Zelda là chụp các ảnh phôi thai cá vạch xanh. Các hình ảnh này sau đó có thể được phân tích bởi Osborne, là người đang nghiên cứu ảnh hưởng của các hạt nano độc hại đối với khả năng phát triển bình thường của phôi thai. "Bạn đang ở trong một căn phòng thực sự chỉ có máy móc, và bạn bắt đầu gắn bó với nó. Bạn cảm thấy thương nó ví nó không được một cái gì ngoài điện, đúng thế không?" Từ những thiết kế mà ta dành cho robot cho đến sự đồng cảm được hình thành với chúng , mối quan hệ của ta với chúng có thể thay đổi cách mà ta làm việc. Ở tâm điểm của tất cả những tình bạn khó có thể xảy ra này là khuynh hướng tự nhiên của con người để nhân cách hóa tất cả các loại thực thể, bao gồm cả động vật, thực vật, các vị thần, thời tiết và các vật vô tri vô giác. Ở một đầu của quy mô này, nó có thể dẫn đến sự so sánh giữa các trái ớt với các chính trị gia. Ở đầu kia, nó có thể dẫn đến video con gấu bắc cực vuốt ve chó đang được lan truyền nhanh trên mạng. Trong điều kiện thích hợp, ta thậm chí sẽ gán nhân tính cho đá. Trong một thí nghiệm đã giành giải Ig Nobel (một giải thưởng hài hước cho những thành tựu ngốc nghếch hoặc lạ lùng trong khoa học), một số loại đá trông giống như "một doanh nhân lớn ở New York, giàu có, mượt mà, có lẽ hơi gian giảo", trong khi các hòn đá khác là "gã hippie ". Các học sinh được cho xem ảnh các hòn đá và sau đó được hỏi chúng gán cho đá các tính cách gì. Các nhà nghiên cứu đã phải ngạc nhiên vì học sinh làm được ngay và mỗi hòn đá có một tính cách rõ ràng. Nhưng với robot thì cách cư xử này đạt đến tầm cao mới ngoạn mục. Trong nhiều trường hợp, chúng ta không chỉ nhân cách hóa chúng mà còn có sự đồng cảm với chúng. Năm ngoái, internet đã bùng lên sự lo ngại về một robot an ninh "có tính tự sát" đã tự vẫn trong bể nước ở trung tâm mua sắm ở Georgetown, Washington DC. Robot an ninh Steve, trông giống nửa như bác sỹ Who Dalek, nửa như R2-D2 trong Chiến Tranh Các Vì Sao, đã bị bỏ lại trong tình trạng nguy kịch sau khi bị vấp một số bước. Các đồng nghiệp của nó đổ xô đến cứu giúp và đoạn video đầy kịch tính của cuộc giải cứu nó đã được đám đông ghi hình. Trong thực tế, sự đồng cảm của chúng ta đối với chúng có một số nét tương đồng nổi bật so với cảm xúc của chúng ta đối với người đồng loại. Năm 2013, một nhóm các nhà khoa học tại Đại học Duisburg-Essen của Đức đã quét bộ não của các tình nguyện viên trong khi họ quan sát những người đang trìu mến nhau hoặc gây bạo lực đối với một con người, một robot và một vật vô tri giác. Một kịch bản được dàn dựng là cảnh đưa "đầu" nạn nhân vào một túi nhựa và bóp cổ, trong khi cảnh khác bao gồm ôm nhau và xoa bóp. Mặc dù các tình nguyện viên không có cảm xúc tệ hại đối với các rô-bốt như họ có cảm xúc đối với con người, nhưng cùng một khu vực trong não đã hoạt động khi họ thấy robot và con người bị tra tấn. Trong một nghiên cứu khác, nhóm này phát hiện thấy chúng ta có phản ứng vật lý rõ ràng khi thấy robot bị hành hạ. Nếu chúng ta đi một bước ra ngoài sự đồng cảm đơn giản và thực sự kết bạn với các đồng nghiệp robot của ta, chúng ta nghĩ rằng chúng ta cần một trong ba điều xảy ra. Trước hết, chúng ta cần một động cơ (lý do). Trong suốt lịch sử loài người, chúng ta đã đặt tên cho các khẩu pháo, kiếm, thuyền - và, gần đây hơn, cho các thiết bị như xe hơi, tuabin gió và robot - với tên của con người. "Rất nhiều cách sử dụng này là xuất phát từ cách mà con người ta cố gắng liên hệ với những cỗ máy khổng lồ rất khó vận hành, rất hay dở quẻ," Peter McClure, người nghiên cứu việc đặt tên của Đại học Nottingham, nói. "Người ta đặt tên thánh cho chúng, đặt biệt danh cho chúng, nhằm có được một sự kiểm soát nào đó với chúng. Một cách để phòng ngừa, bạn thấy đấy? Một ví dụ về điều này đã dẫn đến việc ra đời từ "gun" (súng, tiếng Anh). Ở Anh vào thế kỷ 12, "Gunnild" là một cái tên phổ biến cho một người phụ nữ. Vài trăm năm sau, từ Bắc Âu cổ này - có nghĩa là "trận chiến" - đã được dùng để đặt tên cho một chiếc nỏ cơ khí đã bảo vệ lâu đài Windsor, gọi nó là "Lady Gunnilda". Từ này khi sử dụng đã biến đổi đi và rút ngắn thành "gun" (súng) và dùng để gọi súng cầm tay, mà loại này hết sức nguy hiểm và khó lường. Thật vậy, McClure đã nhận thấy rằng máy móc có xu hướng được đặt tên nữ, có thể vì lý do phân biệt đối xử giới. "Tôi ngờ rằng đây là ý đồ để thực hiện quyền kiểm soát của nam giới đối với nữ giới," ông nói. Trong thế giới hiện đại, điều này có thể giải thích truyền thống đặt tên các máy khoan đường hầm (như các con quái vật khổng lồ, dài 150 mét, với một nhiều hàng răng sắc nhọn) bằng tên phụ nữ. Dự án Crossrail trị giá 19,6 tỷ đô la Mỹ sử dụng các máy đào mang tên nữ: Ada, Phyllis, Victoria, Elizabeth, Mary, Sophia, Jessica và Ellie. Cuối cùng, khuynh hướng nhân bản hóa những cỗ máy, mà chúng ta phụ thuộc vào chúng, có thể dẫn đến những mối liên hệ tình cảm thực sự, giống như với trường hợp robot Boomer ở Iraq. "Người ta liên tục nhân tính hóa các vật thể, và coi một vật thể, thí dụ robot, như con người, và nếu robot đó là một phần không thể thiếu được trong sự sống còn của bạn, thì không có gì đáng ngạc nhiên," Lasana Harris, nhà tâm lý học tại Đại học London, nói. Cũng giống như với những người khác, có vẻ như những kết nối này được củng cố khi cùng chia sẻ những mất mát. Việc thương tiếc các robot quân sự bị hy sinh hoàn toàn không có gì bất thường; có lần, các nhà sản xuất đã nhận được một hộp chứa những mảnh còn lại của robot kèm theo thư nói "các ông có chữa lại được không?" Tiết kiệm tiền bằng cách nhìn 'thế giới vô hình' Đàn ông hói thì mạnh mẽ hơn trong chuyện chăn gối? Làm sao để biết mình sẽ hạnh phúc hay không? Tấn công bệnh viện qua mạng dễ như trở bàn tay? Nhưng một lý do chung khác là sự cô đơn. Quay trở lại với quá khứ tiến hóa của chúng ta, việc tìm kiếm những người khác để liên kết là rất quan trọng cho sự sống còn của ta. Điều này được cho là lý do mà sự cô lập xã hội hoặc bị từ chối, chẳng hạn như khi chia ly, thường gây ra đau đớn về thể chất; cơ thể chúng ta sẽ làm mọi thứ có thể để kết bạn và duy trì tình bạn. Khi không có người để kết bạn, thì nhu cầu xã hội của ta phải được đáp ứng ở nơi khác. Đó có thể là một quả bóng chuyền trên một hòn đảo hoang vắng, hoặc một robot trong một phòng thí nghiệm trống vắng. Theo một bài trong tạp chí Wired, một số người mua máy hút bụi robot Roomba cho người họ hàng cô đơn để có bạn có bè. Một giáo sư về hưu sống một mình coi máy hút bụi của bà là người bầu bạn. Cuối cùng, cần phải những điểm tương đồng hữu hình giữa robot và con người, để trí tưởng tượng của chúng ta có thứ gì đó để đi tiếp. Đó có thể là đèn pha và lưới làm mát của một chiếc xe hơi mà chúng trông giống như khuôn mặt, hoặc những nỗ lực lóng ngóng của một robot cố gắng đặt một chiếc hộp lên bàn, mãi mà không xong, rồi thất bại hoàn toàn.. "Nếu vật thể có hành vi không đoán trước được, chẳng hạn như một chiếc ô tô không khởi động được, hoặc cực kỳ sinh động, nó cư xử theo cách mà ta nghĩ là tự nó vận động, thì có nhiều khả năng nó được nhân tính hóa hơn," Harris nói. "Những hiệu ứng này có thể tăng lên nếu có rất ít vật thể tương tự có hành vi như vậy, và nếu hành vi của nó được quan sát thấy trong nhiều tình huống khác nhau." Robot chống tội phạm Steve hình như đã tự vẫn khi anh lao vào một bể của đài phun nước tại trung tâm mua sắm, nơi mà anh có nhiệm vụ tuần tra. Xin nói lại một ví dụ về máy hút bụi Roomba mà các nghiên cứu thấy dễ dàng được nhân cách hóa, mặc dù thực tế nó chỉ là một đĩa đen trắng phát tiếng động bíp bíp. Trong một nghiên cứu năm 2010, người ta quay phim các diễn viên đóng giả là các máy hút bụi với nhiều tính cách khác nhau, chẳng hạn như "táo bạo" hoặc "cẩu thả". Sau đó, các video này được các nhà khoa học sử dụng để lập trình cho các máy hút bụi có những tính cách này. Ví dụ, một robot điềm tĩnh có thể gây ra ít tiếng ồn hơn. Khi một nhóm các thành viên Hà Lan của công chúng được hỏi để đoán tính cách của từng robot, họ nhận xét chính xác một cách đáng ngạc nhiên. Một khi một vật thể đã được nhân cách hóa thì mối quan hệ của chúng ta với nó là rất giống với quan hệ mà ta có với con người. Và đây chính là điểm mà sự thể bắt đầu trở nên nguy hiểm. Để bắt đầu, chúng ta dễ có cùng những thành kiến tâm lý. Cũng giống như với người, nghiên cứu cho thấy rằng robot dễ thương hơn khi nó mắc lỗi. Ví dụ, những người tham gia trong một nghiên cứu lại thích các robot mà họ đã cùng làm việc khi chúng vi phạm các quy tắc xã hội bằng cách nói điều gì đó kỳ quặc, hoặc có trục trặc do cung cấp các hướng dẫn không đúng. Trong bộ phim tài liệu này của đài BBC, có một khoảnh khắc tiết lộ ở cuối phim, khi mà Li Yan, một nhân viên di cư làm việc tại một trung tâm đóng gói Alibaba ở Trung Quốc mô tả cảm xúc của cô về những robot cùng làm việc với cô. "Tôi cảm thấy những robot giống như con người. Chúng có thể mắc lỗi và có cả cảm xúc nữa. Chúng cần con người chú ý đến chúng và theo dõi chúng." Sẽ là không lý tưởng nếu người ta thấy gắn bó mạnh mẽ hơn với các đồng nghiệp robot của mình nếu chúng làm hỏng công việc hoặc tạo ra các thứ tồi tàn. Nhiều bệnh viện đã bắt đầu thuê y tá robot để cung cấp thuốc cho bệnh nhân. Mặc dù chúng chỉ là những chiếc hộp trên bánh xe, nhưng chúng rất mang tính người, biết mở cửa và gọi thang máy, và yêu cầu giúp đỡ khi chúng bị kẹt. Nhưng nếu chúng đưa nhầm thuốc cho bệnh nhân thì sẽ thế nào? Ta dễ dàng để mường tượng ra kịch bản mà ngay cả mối liên kết lành mạnh giữa binh sĩ và robot gỡ mìn cũng có thể trở thành một tai họa. Từ việc lao vào làn đạn cho đến băng qua mìn, lịch sử quân sự có đầy những câu chuyện của những anh hùng đã trả giá đắt nhất để cứu bạn bè mình. Nếu binh sĩ coi đồng nghiệp robot của họ là người, điều này có thể có nghĩa là họ cảm thấy chúng phải được bảo vệ để khỏi bị tổn hại. Xét cho cùng, quá trình ngược lại- phi nhân cách hóa- đã được sử dụng hàng ngàn năm để biện minh cho bạo lực đối với quân địch. Ví dụ, trong cuộc diệt chủng Rwanda, các bộ tộc bị bức hại thường được so sánh với động vật. Người ta đã nói về khả năng con người có thể đem lòng yêu thương robot, điều này sẽ mở ra một loạt vấn đề đạo đức gây khó chịu. EU hiện đang xem xét liệu các robot tinh vi nhất, có trí thông minh nhân tạo, có nên được coi là "người điện tử" và được hưởng một số quyền con người nhất định. Nhưng thông thường, sự gắn bó với các đồng nghiệp robot chắc chắn là một điều tốt. Osborne thực tế đã được quyền lựa chọn một trợ lý phòng thí nghiệm là người, nhưng bà thích làm việc với robot Zelda hơn vì ít phải tranh luận. "Đã có những ngày mà tôi cảm thấy như thế này là tuyệt vời, chúng tôi tạo thfnh một đội ngũ mỹ mãn," bà nói. Robot đủ có tính người để ta gắn bó với nó, nhưng cũng có một số phẩm chất rõ ràng siêu nhân, chẳng hạn như việc sửa nhầm lẫn của Osborne. "Đôi khi tôi đặt chọn một bước sóng (ánh sáng) mà tôi muốn để chụp ảnh, thí dụ tôi muốn bước sóng màu đỏ, và nó sẽ nói kiểu như 'này, tôi không nghĩ bà muốn chọn bước sóng đó! Tôi nghĩ bà muốn sóng 444 nanomet, hay cái gì đó' và bạn sẽ nói kiểu như 'Đúng là tôi muốn sóng đó, vâng…', " bà nói. "Tôi có thể đã phải thử hết toàn bộ các bước sóng và tự hỏi tại sao lại không làm được. Đó là điều mọi người cần phải nhận ra - robot rất thông minh." Khi robot đi vào nơi làm việc, mọi người bắt đầu nhận ra rằng chúng có thể là những đồng minh có giá trị - với nhiều lợi ích của một người làm bầu bạn và một cộng tác viên, nhưng ít chính trị hơn. Đám tang của Boomer có thể là đám tang đầu tiên cho một robot, nhưng chắc chắn đó sẽ không phải là đám tang cuối cùng. Hãy an nghỉ. Bài tiếng Anh trên BBC Capital
|
Dư luận đặt vấn đề với Tuổi Trẻ Online là sau ba tháng đình bản, thông tin còn trung thành với lẽ phải và sự thật như đã từng hay không.
|
Báo Tuổi Trẻ trước 'Đêm trước Đổi mới lần hai'
|
Hôm 17/10, trang online của báo Tuổi Trẻ chính thức hoạt động trở lại sau ba tháng bị đình bản. "Cái khó nhất của TTO khi trở lại sau ba tháng bị đình bản là khả năng có dám mở ra một diễn đàn thực sự, với sự tham gia của các chuyên gia đầu ngành, trí thức đầu đàn, tinh hoa của xã hội hay không?" ông Huỳnh Sơn Phước, nguyên phó Tổng biên tập và là nhà bình luận chính trị của báo Tuổi Trẻ những năm 1980, nói với BBC hôm 17/10. Trong thư gửi bạn đọc đăng hôm 17/10, Ban biên tập của TTO cho hay "sẽ phải tự soi rọi mình" để có thể tiến bước xa hơn. Nhà báo Huỳnh Sơn Phước "Giá trị của một tờ báo được tạo dựng không chỉ bằng những cây bút dấn thân, chính trực, mà bằng sự thấu hiểu sâu sắc niềm vui, nỗi đau và niềm hy vọng của công chúng," TTO viết. "Phải cạnh tranh với báo chí tự do" Bình luận về nội dung các bài viết trên báo in Tuổi Trẻ trong thời gian qua, khi TTO bị đình bản, ông Phước cho hay 'không thể nói là ông hài lòng." "Không thể nói là hài lòng vì tôi sống với những dòng thông tin hàng ngày khám phá, điều tra, phát hiện, phản biện hùng hồn đa dạng. Làm sao có thể bằng lòng với một Tuổi Trẻ phải sống trong điều kiện không có tự do." "Tôi chỉ hài lòng với những việc cụ thể như những bài viết về Thủ Thiêm, hay về mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất… cho thấy tín hiệu là nó [Tuổi Trẻ] muốn điều gì đó khác hơn, vì sự phát triển của xã hội, vì tương lai của thế hệ trẻ." Ông Phước cũng nhắc lại thời kỳ những năm 1980, khi chỉ có khoảng 700 cơ quan báo chí được phép xuất bản tại Việt Nam." Báo Tuổi trẻ đứng trước Đêm trước Đổi mới lần hai, theo nhà báo Huỳnh Sơn Phước "Lúc đó, nếu 700 cơ quan kia là một nền báo chí chính thống, nằm trong khuôn khổ, thì Tuổi Trẻ có sự khác biệt." "Và chính vì sự khác biệt, cái riêng đó mà bạn đọc tìm thấy một Tuổi Trẻ gần với lẽ phải, với sự thật hơn. Lúc đó Tuổi Trẻ là tờ báo có nhiều người đọc nhất Việt Nam." Nhưng ông Phước cho rằng thời đại nay đã khác. Tuổi Trẻ đang sống trong một môi trường truyền thông đa phương tiện, với nền báo chí tự do - báo chí của công dân trên Facebook. "Vậy thì báo chí có thể làm được gì khi mà anh không được tự do làm báo?" nhà báo Huỳnh Sơn Phước đặt câu hỏi, trong bối cảnh "một trang Facebook có thể lắng nghe và phản ánh trung thực nguyện vọng, ý chí, chờ đợi, khát vọng của cả một lớp trẻ trong thời kỳ công nghệ, phát triển, văn minh?" "Đêm trước Đổi Mới lần hai" "Tuổi Trẻ Online (TTO) giao diện mới được thực hiện trên nền tảng công nghệ mới nhất, phù hợp với sự phát triển của báo điện tử lúc này," ông Phước nói về trang online của báo Tuổi Trẻ mới xuất hiện lại. "Với sự phát triển như vậy, TTO không còn là một phiên bản của báo viết nữa mà thực sự là một tờ báo điện tử đa ngôn ngữ, đa phương tiện, thân thiện với người đọc." Vì sao Tuổi Trẻ Online bị đình bản ba tháng? ‘Phải nới rộng không gian quản lý báo chí’ VN: Quanh than phiền về lối viết báo 'theo chỉ đạo' Mạng xã hội nói về vụ Tuổi Trẻ Online "Quan trọng là TTO có cơ hội để sánh ngang với các phương tiện truyền thông đa chiều, đa ý kiến khác." "Nhưng cái chính không phải nền tảng công nghệ, mà là nội dung. Nó có hướng về bạn đọc, trung thành với lẽ phải, với sự thật hay không." Nhắc lại thời kỳ đầu thành lập, ông Phước nói "Tuổi Trẻ từng có một quá khứ, vốn liếng lịch sử xuất sắc." "Ra đời năm 1975, Tuổi Trẻ khi đó tập hợp tất cả những người không được làm báo tự do ở giữa Sài Gòn trước 1975." "Tuổi Trẻ lúc đó đã có nhiều đóng góp trong nền kinh tế chuyển đổi. Có thể nói Tuổi Trẻ lúc đó là một diễn đàn rất dũng cảm." "Nó là người tiên phong đặt lên trang báo bài học của những người từng trải qua nền kinh tế thị trường. Nó đòi hỏi phải chuyển đổi từ nền kinh tế tập trung, bao cấp, quan liêu, quay lưng với khoa học, lẽ phải, với sáng kiến, sáng tạo của con người, sang nền kinh tế thị trường. Đó là những điều Tuổi Trẻ làm được vào "Đêm trước Đổi Mới." "Bây giờ tôi lại hi vọng Tuổi trẻ lại làm được những điều đó tốt hơn, 'xanh hơn', thực sự là tờ báo của Đêm trước Đổi Mới lần hai, trung thành với sự thật và lẽ phải," nhà báo từ Sài Gòn nói với BBC. Từ vụ đình bản TTO Báo Tuổi Trẻ Online bị đình bản ba tháng và nộp phạt gần 10.000 đô la sau khi đăng bài viết hôm 19/6 về phát ngôn của cố Chủ tịch nước Trần Đại Quang rằng cần có luật biểu tình. Nhìn nhận quanh vụ việc báo TTO bị đình bản, trang Asia Times thời điểm đó nhận định: "Trong khi Việt Nam còn chưa viện đến những chính sách kiểm duyệt hà khắc mà Trung Quốc đã áp dụng, việc đình bản báo Tuổi Trẻ làm dấy lên lo ngại trong cộng đồng người Việt Nam vốn quen với môi trường internet tương đối tự do và cởi mở như được quy định trong điều 25 Hiến pháp, cho phép tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do thông tin" "Người dân lo ngại rằng Hà Nội sẽ sử dụng lý do 'bất ổn xã hội gia tăng' để làm cái cớ kiểm duyệt thêm các ấn bản khác, đồng thời sử dụng các biện pháp cực đoan mà Trung Quốc đang dùng để tăng cường kiểm soát truyền thông." Chính sách kiểm duyệt cực đoan của Trung Quốc mà Asia Times nhắc tới là việc chính phủ nước này khóa toàn bộ Wikipedia, Facebook, Twitter, YouTube, và một số dịch vụ của Google. Truyền thông Việt Nam thời điểm đó cho hay Tuổi Trẻ bị phạt do "đăng thông tin sai sự thật", rằng "chủ tịch nước Trần Đại Quang không phát biểu như nội dung thông tin mà báo đăng tải nội dung nêu trên". Tuy nhiên lỗi này chỉ phải nộp phạt 50 triệu VNĐ và đính chính, xin lỗi. Lý do chính khiến Tuổi Trẻ bị nộp thêm tiền và bị đình bản là "đăng thông tin gây mất đoàn kết dân tộc trong phần bình luận bài viết "Sao trong quy hoạch chưa thấy cao tốc miền Tây?" đăng ngày 26/5/2017", theo Vietnamnet. Về tự do báo chí ở Việt Nam, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn từng khẳng định "Việt Nam không có chế độ kiểm duyệt báo chí", theo VnExpress. Tuy nhiên ông Tuấn nói Ban Tuyên giáo Trung ương "thực hiện công tác định hướng báo chí theo điều lệ, nghị quyết của Đảng; theo Hiến pháp và quy định pháp luật liên quan".
|
Thiếu nước sạch để sinh hoạt đang là vấn đề cấp bách của những hộ dân vùng lũ. Trong bài viết này, chuyên gia sẽ hướng dẫn cách tạo nước sạch và cách vệ sinh môi trường sau lũ lụt.
|
Mưa lũ miền Trung: Cách tạo nước sạch để sử dụng khi bị cô lập
|
Hải Lăng, Quảng Trị đợt lũ năm 2020 Mưa lũ kéo dài ở khu vực các tỉnh miền Trung từ ngày 6/10 tới nay đã làm ít nhất 130 người chết và 18 người mất tích. Chưa kịp ổn định lại tinh thần, người dân phải đối mặt với bão số 9 được chuyên gia cảnh báo là 'cuồng phong cấp 13, giật cấp 15'. Bão Molave giật cấp 14 đang tiến về Biển Đông Mưa lũ miền Trung: Thiên tai hay nhân tai? Vì sao thiên tai ở miền Trung VN ngày càng trầm trọng? Trước tình hình đó, nhiều đội cứu trợ, các nhóm thiện nguyện đã phối hợp với chính quyền địa phương để đảm bảo an toàn cho người dân. Theo nhiều đoàn thiện nguyện, người dân vũng lũ đang cần tiếp tế nước sạch để uống và sinh hoạt, đặc biệt là những hộ bị cô lập. Thiếu nước sạch trầm trọng Một trưởng nhóm thiện nguyện đang cứu trợ người dân ở Hướng Hóa, Quảng Trị chia sẻ với BBC sáng 26/10: "Chúng tôi đang giúp bà con tránh bão số 9 bằng việc cứu tế những thứ thiết yếu mà họ không kịp mua. Khi bão vô mà không mua được đồ tích trữ, nhiều người sẽ chịu cảnh chia cắt, đói ăn thêm chục ngày. Có những hộ ở vùng chia cắt bữa giờ, chưa hoàn hồn lại dập thêm bão nữa sẽ không còn sức chống chọi". Người này cũng cho biết thêm ở các vùng như Quảng Trị, Quảng Bình, nước sạch là thứ thiết yếu nhất hiện nay: "Nhiều đoàn không có ca nô, thuyền đặc chủng khi tiếp cận các khu vực ngập sâu nên họ không mang theo được nhiều thùng nước cho người dân vì sợ lật thuyền. Nên hiện tại nước sạch là vô cùng quan trọng". Đoàn thiện nguyện của Codes Việt Nam đem theo nước suối vào xã Hiền Ninh, Quảng Ninh, Quảng Bình PGS Trần Thị Tuyết Hạnh, giảng viên Sức khoẻ môi trường đánh giá: "Trong lũ lụt, thiếu nước sạch cho ăn uống và sinh hoạt khi bốn bề ngập nước là một vấn đề môi trường rất nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn tới sức khoẻ người dân. Việc cứu trợ nước đóng chai, nước bình cũng hạn chế do việc di chuyển bằng thuyền, cano… cũng khó khăn và nhiều nơi người dân bị nước lũ cô lập". "Do đó, khi người dân bị cô lập, không tiếp cận được với nước sạch thì việc cứu trợ hoá chất và hướng dẫn bà con cách xử lý nước lũ thành nước sạch để dùng tạm là rất cần thiết. Sau này, để tăng cường năng lực ứng phó, các địa phương cần hướng dẫn các gia đình chủ động chuẩn bị hoá chất xử lý nước như phèn chua, Aquatabs nêu trên", bà Hạnh góp ý. Nhà báo Lê Phong đang có mặt ở Quảng Trị thông tin trên Facebook: "Nhiều người tâm sự cần nhất là thuốc bôi chân và phụ nữ cần băng vệ sinh. Thông tin cho mọi người biết nước lũ đang xuống giờ ai cũng đang thiếu nước sạch". Chia sẻ trên Facebook, ông Lê Thế Nhân, chủ tịch của tổ chức Codes Việt Nam nói: "Người dân rất cần nước sạch để uống dù đang chìm ngập trong biển nước". Cách xử lý nước lũ để dùng cho sinh hoạt Trao đối với BBC News Tiếng Việt, PGS Trần Thị Tuyết Hạnh nhận định: "Lũ lụt có tác động lớn đến dịch vụ cấp nước ăn uống cho người dân như làm hư hại nhà máy, các công trình cấp nước, làm vỡ đường ống nước, làm ô nhiễm nước ăn uống, sinh hoạt và làm gián đoạn dịch vụ cấp nước do mất điện.'' ''Do đó, người dân không tiếp cận được với nước sạch để cho ăn uống và sinh hoạt. Việc có đủ nước sạch là rất quan trọng giúp cho hoạt động cứu chữa nạn nhân, duy trì các hoạt động tìm kiếm cứu hộ cứu nạn cũng như đảm bảo nhu cầu nước sạch và vệ sinh cho cộng đồng sở tại và ở nơi sơ tán". Bà Hạnh cho biết với đợt lũ lịch sử đang diễn ra ở miền Trung và nguy cơ người dân phải đổi mặt với bão số 9, điều quan trọng là đảm bảo tối thiểu 15 lít nước sạch/người/ngày cho mục đích ăn uống và sinh hoạt để dự phòng bệnh tật. Chính vì vậy hướng dẫn người dân thực hiện xử lý nước lũ thành nước sạch để sử dụng tạm thời trong thảm hoạ là rất cần thiết trước khi dịch vụ cấp nước sạch hoạt động trở lại sau lũ". Cách dùng Aquatabs Chia sẻ cách đơn giản để người dân có thể tạo ra nước sạch trong tình trạng mưa lũ kéo dài, PGS Tuyết Hạnh đưa ra những bước đơn giản như sau: Bà Hạnh cho biết, chỉ đơn giản vậy là người dân đang bị cô lập trong lũ lụt đã có 1 thùng 20-25 lít nước tương đối sạch đã khử khuẩn để dùng tạm cho ăn uống (cần đun sôi), rửa rau, rửa bát đĩa, đánh răng, rửa mặt và vệ sinh cá nhân. Tuy nhiên, chuyên gia về sức khỏe môi trường cũng lưu ý đây chỉ là giải pháp tạm thời trong lũ lụt, khi người dân không tiếp cận được với nước máy hay các nguồn nước sạch khác. Cách đảm bảo nguồn nước sạch sau lụt Theo Bộ Y tế, trong lũ lụt, nước ngập tràn, cuốn trôi và trộn lẫn tất cả mọi thứ có trên mặt đất như chất thải từ cống rãnh, nhà tiêu, xác súc vật, chuồng gia súc, gia cầm, côn trùng, cây cối,… làm nước và môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng. Vì vậy, ngay khi nước rút, cần có các biện pháp xử lý nước và môi trường ngay, đặc biệt đối với các hộ gia đình vẫn sử dụng nước giếng để tránh ô nhiễm ảnh hưởng đến sức khỏe. Thủ tướng Phúc yêu cầu 'không gây khó nhà hảo tâm' Ca sĩ Thủy Tiên quyên góp 100 tỷ, Việt Nam nên sửa luật? Trao đổi với BBC, PGS Trần Thị Tuyết Hạnh, người dân có thể làm vệ sinh và khử khuẩn giếng nước với các bước sau: Người dân cần nguồn nước sạch sau lũ để sinh hoạt hàng ngày Chuyên gia về sức khỏe môi trường cũng nhấn mạnh trong và sau lũ là điều kiện các dịch bệnh truyền nhiễm đặc biệt là bệnh đường ruột, các bệnh ngoài da, các bệnh về mắt và các bệnh phụ khoa… Trên Facebook cá nhân, linh mục Philippe Nguyễn Bá Thông ở Quảng Trị, người tham gia công tác thiện nguyện ở địa phương ông cũng kêu gọi: "Bà con vùng lũ đang bị nước bùn ăn chân, làm cho nứt nẻ, đau đơn. Vậy xin quý ân nhân tài trợ tuýp kem bôi da". Chính vì vậy, ngoài thực phẩm như lương khô, mì tôm, gạo, các tổ chức Codes Việt Nam còn chuẩn bị thêm thuốc trị ghẻ, thuốc nhỏ mắt, cao tràm và men vi sinh cũng như kêu gọi mọi người quyên góp thêm những vật phẩm trên.
|
Nhân chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng VN Nguyễn Tấn Dũng, thời báo New York Post đã đăng trong mục Ý kiến bài 'Tại sao Việt Nam cần tự do ngay bây giờ?' của nhà bất đồng chính kiến Nguyễn Đan Quế gửi từ TP Hồ Chí Minh.
|
Tại sao cần tự do?
|
Chúng tôi xin trích giới thiệu với quý vị quan điểm của bác sỹ Quế. Các cuộc biểu tình chống đối chắc chắn sẽ bao quanh cuộc gặp của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng với Tổng thống Bush ngày hôm nay. Thế nhưng ông Dũng chắc vẫn cảm thấy nhẹ người khi được ra nước ngoài vì ở trong nước, nền kinh tế đang xáo động và sự bức xúc của người dân ngày càng tăng. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng hiện thời mang cho ông Dũng một cơ hội lớn để mở cửa hệ thống để̉ đi vào lịch sử như một nhà cải cách. Trong vài năm gần đây, Việt Nam đã đạt tỷ lệ tăng trưởng cao và việc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới đã đặt Việt Nam vững chắc trên con đường hội nhập vào kinh tế thế giới. Thế nhưng công cuộc đổi mới của ông Dũng hiện đang gặp khó khăn. Tất cả những khó khăn cho thấy một vấn đề lớn hơn: bộ máy nhà nước quan liêu và áp bức nay đã thành cản trở chính cho các tiến bộ. Tình trạng quan liêu, trì trệ Chính phủ dường như không có khả năng kiểm soát lạm phát, hệ thống giáo dục không cung cấp cho thanh niên các kỹ năng cần thiết để tham gia kinh tế toàn cầu. Các khoản đầu tư khổng lồ của chính phủ được đổ vào các tập đoàn kinh tế thiếu hiệu quả của nhà nước. Việc lạm dụng chức quyền, như trưng thu đất đai mà không bồi thường thỏa đáng, trở nên phổ biến. Và người dân Việt Nam ngày càng tỏ ra thất vọng và bực tức, với phản ứng từ đơn giản là bất hợp tác tới làn sóng đình công trong toàn quốc. Việt Nam vẫn có những tiềm năng tăng trưởng khổng lồ. Năm ngoái, Việt kiều gửi về nước hơn bảy tỷ đôla, một lực thúc đẩy lớn cho nền kinh tế. Các nhà tài trợ và tổ chức tín dụng quốc tế cũng cam kết hàng triệu đôla. Đầu tư trực tiếp từ nước ngoài tăng 15,7 tỷ đôla chỉ trong mấy tháng đầu năm nay. Vấn đề mà ông Dũng đối diện không phải là sự thiếu vắng các nhà đầu tư mà là cơ cấu quan liêu của chính phủ vẫn cứng nhắc và không minh bạch. Bây giờ là thời điểm của ông Dũng, nếu như ông chịu nắm lấy cơ hội. Ông cần thuyết phục Bộ Chính trị đảng Cộng sản VN rằng sẽ dễ lãnh đạo các tầng lớp xã hội đang phát triển nhanh chóng nếu như có sự trao đổi quan điểm, chứ không phải chỉ có trao đổi hàng hóa, một cách tự do. Cơ hội cho ông thủ tướng Các khó khăn kinh tế sẽ buộc chính quyền phải đưa ra các quyết định khó khăn. Thế nhưng người dân sẽ dễ ủng hộ các quyết định này nếu như họ được tham gia vào quá trình soạn thảo. Tại sao lại phải chờ đợi? Ông Dũng có thể mang ổn định và thịnh vượng cho Việt Nam nếu ông lợi dụng được các khó khăn hiện thời mà mở cửa. Nếu thay đổi tình trạng trì trệ hiện tại, Hà Nội có thể bảo đảm rằng sẽ không có bạo động và hỗn loạn, điều mà chẳng ai muốn, nhất là các nhà đầu tư nước ngoài vốn đã bỏ hàng trăm triệu đôla vào đây. Thông qua mở cửa, ông Dũng sẽ giúp dân Việt Nam đạt được điều mà hàng triệu người dân các nước láng giềng đã có: tự do. Đây cũng là thời điểm độc nhất vô nhị cho Hoa Kỳ. Ảnh hưởng của Mỹ là tác nhân duy nhất có thể thay đổi Việt Nam trong lúc này và Việt Nam cần ảnh hưởng đó được tiếp tục. Người Việt Nam chúng tôi muốn thay đổi. Chúng tôi biết chính quyền không thể phủ nhận mãi các quyền tự do của chúng tôi. Nhân dân Việt Nam mong muốn các lãnh kinh tế và chính trị Hoa Kỳ nhân cơ hội nhắc ông Thủ tướng Việt Nam về sự thật đó trong các buổi gặp gỡ tuần này. Đây là ý kiến của tác giả bài báo, không phải của BBC. Ý kiến đóng góp xin quý vị gửi về [email protected] hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải. H, Tuyên QuangTình trang quan liêu, tham nhũng hiện nay chỉ là tàn dư của một thời chế độ quan liêu bao cấp mà thôi, theo thời gian và những biến đổi của xã hội thì chắc chắn tham nhũng sẽ không còn đất sống. Nhân dân trong nước hãy so sánh mức độ tự do dân chủ bây giờ so với thời điểm 10 năm trước sẽ dễ dàng nhận ra sự khác biệt lớn. Tôi tin chắc rằng khi một thế hệ lãnh đạo mới, có đầu óc cấp tiến hơn thì tình hình sẽ khác. Hãy kiên nhẫn chờ xem, không lâu nữa đâu... Ẩn danhNguyễn Đan Quế là ai? Chắc mọi người đều biết rõ, chỉ có điều là ông ta nói có đúng không, nếu phải thì củ cải cũng phải nghe. Tuy nhiên, khi đánh giá, nhận xét một vấn đề gì thì cái đầu cần tỉnh táo, xem xét khách quan vô tư, đừng thiên về bới móc, dè bỉu. Cái gì Đảng CSVN và ông Dũng làm được thì cũng phải công nhận, đừng vơ đũa cả lắm hoặc phủ định sạch trơn công lao của họ. Phải thấy rằng, mặc dù còn nhiều khuyết điểm nhưng Đảng CSVN và Chính phủ, đứng đầu là ông Dũng cũng làm được rất nhiều việc. Đặc biệt là tạo ra môi trường ổn định và lòng tin của các nhà đầu tư. Vị thế Việt Nam trên trường Quốc tế chưa khi nào lại được nâng cao như hiện nay. Tuy nhiên, cách chỉ đạo của Đảng, nhất là lãnh đạo chống tham nhũng tiêu cực, như giải quyết vụ PM 18 và Nguyễn Việt Tiến như vừa qua là chưa ổn, gây phản cảm dư luận và xã hội. Duong Thi, VNTrước mỗi vấn đề liên quan chính trị nhận thức của con người luôn tùy thuộc vào địa vị và các mối quan hệ của họ. Ông Quế cũng vậy. Tôi đồng ý với ông Quế về nhưng nhận định khái quát tình hình kinh tế Việt nam và tình trạng trì trệ,quan liêu tham nhũng trong bộ máy nhà nước VN hiện nay; Thực ra những thông tin này không mới, báo chí Việt Nam đã đưa tin từ lâu. Vấn đề là giải quyết nó như thế nào thì không phải ai cũng trông cậy vào Mỹ như ông Quế. Sau một thời gian dài cấm vận VN , Mỹ đã bình thường hóa quan hệ và trở thành đối tác ngày càng quan trọng. Tôi nghĩ rằng trong quan hệ rộng mở, Mỹ không chỉ mang đến cho VN tự do phồn thịnh mà còn tích cực mang đến cả bất công (như vụ kiện cá da trơn...) và bất ổn (vận động ủng hộ biểu tình...). Nhân dân Việt Nam có đủ tỉnh táo và bản lĩnh để giải quyết những khó khăn của đất nước mình. Shogun, VNKinh tế Việt Nam sẽ còn chậm phát triển so với khu vực trong khoảng 10 năm nữa. Thứ nhất: nội bộ chính phủ đang chia làm hai phe: bộ chính trị theo CNXH bảo thủ và tham quyền cố vị+ tham nhũng, phe còn lại cấp tiến (thủ tướng và phó thủ tướng) theo đường lối đổi mới kiểu Tây nên vấn đề cải cách kinh tế hành chính là rất khó khăn, một mình ông Dũng khó mà thực hiện được. Tuy phe chính trị hô hào đổi mới nhưng chỉ là bằng miệng vì nếu đổi mới hành chính và kinh tế thực sự thì sẽ đụng chạm đến quyền lợi của họ. Thứ hai: luật pháp Việt Nam do quốc hội soạn thảo dưới bàn tay của bộ chính trị còn rất mập mờ, không nghiêm khắc và cương quyết. Rõ ràng ai đọc cũng biết có rất nhiều sơ hở để luồn lách pháp luật. Crazy, Hội AnThực ra thì trong giai đoạn đầu phát triển của đất nước thì sự lãnh đạo của những người cộng sản cũng là lựa chọn tốt. Nhưng với thời điểm hiện nay thì bộ máy nhà nước cồng kềnh và không minh bạch lắm đó không còn phù hợp. Theo tôi việc thay đổi cũng sẽ xảy ra, nhưng là khoảng năm mười năm nữa, khi nào nước Việt Nam có một thế hệ lãnh đạo trẻ và quyết đoán. Còn ông Dũng vốn trưởng thành trong chủ nghĩa Cộng Sản, chắc chắn ông sẽ không muốn thay đổi. Topi, Nghệ AnViệt Nam đang muốn đi lên một nền kinh tế với những tham nhũng, quan liêu và những cái đầu quản lý theo kiểu Cộng Sản ư? Tôi không nghĩ hai kẻ không đội trời chung lại có thể đi với nhau một con đường. Tôi hiểu và đồng tình với bài viết này. Và cũng như trong bài viết đã viết. Chỉ có những lúc nền kinh tế nước nhà khó khăn như thế này thì may ra đây là cơ hội để cho Đảng Cộng Sản Việt Nam ra những quyết định kinh tế sáng suốt, giúp đất nước loại bỏ được những con sâu mọt. Như sau một cơn bão thì những cái cây nào yếu sẽ bị đổ luôn, nhường đất và không gian cho những cây mới. TTTôi đồng tình với BCM. Tôi không hiểu các vị viết bài bày tỏ ý kiến của mình trên đây đã từng hay đang ở Việt Nam nhưng tôi là một người dân đang sống ở Việt Nam và tôi tự hào là người Việt Nam đang cống hiến cho tổ quốc mình và dân tộc mình. Tôi tin tưởng vào chính phủ VN. Họ đang nỗ lực hết sức mình để đưa VN lên tốt hơn. Tôi đọc BBC rất nhiều và thấy rằng đa phần các vị nêu ý kiến của mình đều nhằm mục đích đả phá chính phủ và muốn gây hoang mang trong cộng đồng người Việt. Tôi chưa thấy vị nào có ý muốn chung tay xây dựng đất nước của mình một cách thực lòng. Các vị luôn kêu gọi nhân quyền bình đẳng vậy thử hỏi ngay tại nơi các vị sống các vị đã đấu tranh cho nhân quyền như thế nào hay chỉ lên diễn đàn bày tỏ vài ý kiến vô nghĩa. Ông D Phi, Sài Gòn, tôi không hiểu ông hiện tại đang sống ở SG hay không mà ông nói ông BCM là sản phẩm mẫn cán của lò đào tạo cộng sản. Ông nói thế thì ông là sản phẩm của lò đào tạo gì vậy? DTThấy cái tiêu đề "Tại sao cần tự do?" tôi bụm miệng nhịn cười không kịp !Y như là người ta đang đặt câu hỏi cho một đứa con nít! Ai cũng biết, đến những con vật như cá, như chim...chúng cũng ghét cảnh "cá chậu, chim lồng!" Tại sao ông Quế đặt ra câu hỏi ngớ ngẩn đến như vậy cho đất nước có 4000 năm văn hiến như Việt Nam chúng ta! Tôi đã 65 tuổi đầu, từng sống ở miền Nam trước năm 1975, nên tôi quá quen thuộc với những lập luận "lòng vòng" của một số người như ông Nguyễn Đan Quế! Họ tiêu biểu cho suy nghĩ của giới chóp bu chính trị của chế độ Sài Gòn trước đây ! Người dân như tôi đây không bao giờ tin vào "hệ thống giá trị" của họ cả! Giờ đây, khi Việt Nam đổi mới để hội nhập với thế giới thì những lý lẽ đó "thừa cơ" để to tiếng! Có lẽ họ vẫn còn say sưa với tư duy cũ đầy chất ngây thơ mà không thấy được bản chất của vấn đề! Thực ra những "nhà bất đồng chính kiến tự-xưng-và-tự-phong" không thuyết phục được ai cả bởi vì lối suy nghĩ của họ vẫn "dậm chân tại chổ" suốt 35 năm qua! Ông bạn BCM nào đó đã nói rất thẳng và nói rất thật về những con người "tự-xưng-và-tự-phong" này! Tran Quang Thien, TP HCMTôi nghĩ những người CSVN dù là ai đi nữa cũng vẫn là người VN. Họ không thể giả câm giả điếc trước bao nhiêu ý kiến xây dựng cũng như đả phá từ mọi hướng. Họ cũng không thể giả mù để không nhìn thấy số tiền hàng năm Việt Kiều từ các nước gửi về cho thân nhân trong nước và ảnh hưởng của số tiền này thế nào đến đời sống trong nước. Số tiền này chi phối lối sống của người thừa hưởng. Tất nhiên không phải 100% người được hưởng là những người ủng hộ Chính Phủ, nhưng thực sự số tiền đó giúp cho CPVN giải quyết rất nhiều vấn đề mà quan trọng nhất là nó nâng cao đời sống vật chất của một số người không phải là nhỏ. Cụ thể nó làm cho những người được hưởng này chống chọi được cơn bão giá lạm phát. Nếu không chắc CPVN còn phải lao đao hơn nhiều. Sự thay đổi chính là đây. Xã hội VN đang thay đổi đó thôi. Không phải thay đổi theo ý những người CS mà chính những người CS đang thay đổi theo nó. Những đồng ngoại tệ , những khách nước ngoài, và những Việt Kiều từ nước ngoài về không thay đổi chính phủ VN, nhưng thay đổi chính xã hội Việt Nam. Ảnh hưởng của nó không thể đảo ngược và càng ngày ảnh hưởng đó càng lớn. ToanTôi không đồng ý với ý kiến của BCM. Hãy nhìn vào Sài Gòn khi xưa sẽ thấy. Không phải đơn giản để Sài Gòn được mệnh danh là hòn ngọc Viễn Đông. Nhưng từ khi giải phóng đến nay, thử nhìn xem Sài Gòn đang đứng ở đâu. Tôi không nói đến vấn đề chính trị, chỉ nhìn sơ sơ về vị thế như vậy cũng cho thấy ĐCS đã làm được gì? TranNguyen Tp.HCMTôi, và rất nhiều bạn bè, đồng nghiệp của tôi - những người sinh sau 1980 và sống ngay tai Vietnam, thật sự thấy bất đồng với cách hành xử và quản lý của Đảng CS VN. Chúng tôi khá mệt mỏi vì không bao giờ không thấy "sâu" ở trong mọi vấn đề. Chúng tôi không thờ ơ với đất nước, vì chúng tôi vẫn ngồi tranh luận về tình hình đất nước. Riêng với ông Dũng, đa phần ý kiến là chê, những cũng có ý kiến cho rằng ông "đáng thương". Guồng máy trì trệ, điều hành bằng những cái đầu không hơn ai, tham nhũng, quan liêu,... khiến ông Dũng cũng là nạn nhân. Đồng ý với Bs Quế: "thời điểm của ông Dũng...", nhưng chúng tôi đã không dám hào phóng lòng tin của mình nữa. Yellow Bird cypress, CAKý hợp đồng kinh tế càng nhiều bao nhiêu thì đô la sẽ lọt vào tay Đảng ta bấy nhiêu, nhân dân cũng vẫn trắng tay mà lao động với đồng lưong còm cõi. Chừng nào VN có đa đảng để kiễm soát và minh bạch ngân quỹ Quốc gia thì lúc đó người dân mới thực sự ấm no và hạnh phúc. Thính giả không nêu tên"Ảnh hưởng của Mỹ là tác nhân duy nhất có thể thay đổi Việt Nam trong lúc này và Việt Nam cần ảnh hưởng đó được tiếp tục." Tại sao Người dân Việt Nam lại không thể đưa ra biện pháp để khắc phục tình hình kinh tế của mình mà phải nhờ đến tác nhân là "Mỹ" mới giải quyết được vấn đề? Thiết nghĩ quyết định cải cách kinh tế của chính phủ Việt Nam năm 1986, đưa Việt Nam thoát khỏi tình trạng khó khăn và khủng hoảng kinh tế sau chiến tranh để bây giờ Việt Nam đã và đang hiện đại hóa công cuộc đổi mới đất nước. Nhân dân được sống được "tự do với đúng nghĩa của nó". Không có lý do gì để chúng tôi, những người dân Việt Nam lại chối bỏ quyền lợi thiêng liêng mà đảng cộng sản và nhà nước đã mang lại. Đúng, vẫn còn một số cán bộ trong cơ cấu bộ máy tổ chức nhà nước đã làm giảm lòng tin cuả nhân dân, nhưng chúng tôi hiểu đó chỉ là "một con sâu làm rầu nồi canh". Chúng tôi mong nhà nước tăng cường và có biện pháp mạnh hơn, quét sạch loại "sâu mọt" hay đúng hơn là khối u ác tính này để những phần tử phản động không thể lạm dụng vào đó để phá hoại chính quyền, xuyên tạc gây mất uy tín của Đảng, niềm tin của nhân dân dành cho Đảng. Đó là những gì mà người dân chúng tôi mong đợi ở nhà nước. ktn TP HCMNhũng người cộng sản ở đất nước này đang làm khá tốt nhiệm vụ của họ. Điều này được thể hiện nhiều ở sự ổn định và an toàn ở Việt Nam, chính thế giới củng phải công nhận điều này. Chính trong lúc khó khăn kinh tế này mới thấy được các hỏng hóc, lỗi ở một bộ máy quản lý mà bình thường ta khó mà thấy. Tôi nghĩ hơn lúc nào hết chúng ta nên dành sự ủng hộ và cỗ vũ cho những sữa chữa mang tính tích cực của họ. Đừng tưởng rằng sau khi Việt Nam trở thành đa đảng Việt Nam sẽ thành một nứơc cộng hòa giàu có như Pháp hay Mỹ mà có đến 99% chúng ta trở thành như Philipin hay Thai Lan .. luôn luôn bất ổn, tranh giành quyền lực. DTL TP.HCMTác giả bài viết này chỉ có cái nhìn phiến diện. Nó chỉ đúng ở mợt góc độ nào đó thôi. Rất mừng là ở cuối bài báo này BBC nói không phải là của mình viết. Chứ không, chúng tôi sẽ đánh giá thấp BBC. vo danh khach, Ha NamTôi rất ủng hộ quan điểm của tác giả bài báo. Quả thực nhìn hiện trạng đất nước, ai cũng ngán ngẩm, và quá quen thuộc với từ "xử lý nội bộ", thành ra, con kiến biến thành con voi. Rồi là "động đến đường dây đấy to lắm, ko động vào được đâu" cho nên tôi chẳng thấy có tự do, dân chủ ở đâu cả, chỉ thấy các ông dùng chính sách "ngu dân". Nghĩ mà chán. Mấy vụ bắt nhà báo gần đây làm lòng dân hoang mang. Thế mà chẳng thấy báo nào dám đấu tranh, kể cả báo "chủ nhà". Than ôi hai tiếng "tự do", mà thế hệ cha ông phải đổ bao xương áu mới giành được. Cu Ang, VNThật ra ý đồ của Mỹ là gì? Dĩ nhiên tự do dân chủ là cần thiết, nhưng đối với những chính thể độc tài đảng trị như VN, TQ, Bắc Hàn, Cuba... thì kinh tế chính trị vẫn quan trọng hơn. Mỹ vẫn sẽ không coi sự đối kháng làm ảnh hưởng đến tiến trình ngoại giao mềm dẻo của mình, miễn rằng HN đừng quá lộ liễu "khủng bố" đối lập, thực hiện tương đối những cam kết với các tổ chức quốc tế, nhất là với WTO. Sự trừng trị của các tổ chức này sẽ khiến HN thấm thía hơn là do chính phủ Mỹ gây ra. Huỳnh Trí Sĩ, TP HCMTừ cổ chí kim thời đại nào không có chuyện này thì cũng chuyện nọ.Việc phát triển kinh tế và có những bất thường ở Việt Nam là chuyện bình thường. Hoa Kỳ là nước thống trị về kinh tế đôi lúc còn lao đao, huống hồ là Việt Nam. Mọi thời đại con người Việt Nam vẫn luôn ý thức rằng mình làm gì, và sẽ làm ra sao. Còn thế hệ trẻ Việt Nam ngày nay không phải là người của thế hệ trước. Tôi tin rằng mỗi con người Việt Nam nên có ý thức về Quốc gia, về dân tộc, vì đó là nơi mình sinh ra, hay còn chăng là nguồn cội của mỗi người. Đừng chê bai, hành động thiết thực tốt hơn là lời nói. D Phi, Sài GònThưa ông BCM rất thân mến, tôi dám chắc ông là một sản phẩm mẫn cán của lò đào tạo của Cộng sản nên mới có tư tưởng ủng hộ chế độ cộng sản ở VN - một chế độ trong đó giới lãnh đạo chỉ lo đục khoét, sách nhiễu dân và vơ vét cho đầy túi tham, còn đời sống của đại bộ phận nhân dân đâu có được các ông từ trên cao ngó nhìn xuống. Một chế độc độc đảng và như thế các ông chẳng bao giờ phải lo mất ghế cho dù các ông làm việc tồi tệ, không hiệu quả. Tan Dao, LondonTôi đồng ý với tác giả bài báo, bộ máy nhà nước ỳ ạch và đội ngũ cán bộ thiếu hiểu biết, chậm chạp đang là nhân tố cản trở cho sự phát triển của Việt Nam. Tôi ước gì tất cả các cán bộ nhà nước Việt Nam được ra nước ngoài, sống và làm việc ở một nước nào đó tiến bộ một thời gian, có lẽ họ sẽ thay đổi. BCM"Ở Việt nam không có bất đồng chính kiến" - Các nhà lãnh đạo VN từng nói thế và tôi cũng thấy đúng thế. Những người tự cho rằng họ là phe đối lập, bất đồng chính kiến nhưng thực chất họ là ai? Họ vốn là những người không đội trời chung với Cộng sản, hoặc là do bất mãn chế độ mà tự xưng rồi đang mong có được sự tự do chính trị, đa đảng để giành lấy chính quyền từ tay Cộng sản mà không tốn viên đạn, xương máu mà chỉ tốn ít đôla thôi. Giả thiết họ nắm được chính quyền thì chắc gì họ đã làm được cho đất nước như chính quyền hiện nay. Mặc dù chính quyền này độc đảng, tham nhũng, mất lòng tin với dân nhưng cũng vẫn làm được khối việc quan trọng cho dất nước, ít nhất lúc này vẫn cần Đảng CS lãnh đạo. Đừng nên chỉ biết moi cái xấu mà nói vì trên đời này có ai hoàn hảo đâu "Mười phân vẹn mười" đâu". Nếu ai thật sự là bất đồng chính kiến thì hãy ủng hộ đi. Hoang Dung, VNRất hoan nghênh ý kiến của BS Nguyễn Đan Quế. Theo tôi biết hầu như toàn thể người dân Việt rất mong muốn VN có dân chủ thật sự như các nước trên thế giới, vì tự do là tác nhân chính để phát triển trí tuệ, phát triển kinh tế và đưa VN lên sánh vai cùng các nước trên thế giới. Chân thành cám ơn BBC và quý vị đã đọc bài viết này. Trần Minh Thông, SGRõ ràng là BS Quế muốn ông Dũng làm một Gorbachev hoặc là một Yeltsin cho VN. Ý tưởng này cũng hay nhưng không thể làm được vì CSVN có quá nhiều kinh nghiệm về việc này sau khi Đông Âu sụp đổ. Vả lại, dân trí VN chưa đạt được trình độ như những nước Đông Âu vào cuối thế kỷ trước. Giữa lúc Bộ Chính trị và ông Dũng đang mâu thuẫn sâu sắc, đề xuất của BS Quế như đổ dầu vào lửa. Rồi đây, khi về VN mấy đồng chí của ông Dũng lại càng nhìn ông Dũng đầy cảnh giác và dè dặt hơn nữa. Tôi không nghĩ là ông Dũng có đủ lòng can đảm, can trường, sức mạnh, trí tuệ và trái tim lớn để làm điều đó được. Tôi cũng không đồng tình với BS Quế rằng Mỹ là tác nhân duy nhất có thể làm thay đổi VN lúc này. Cần có cả một thế giới dân chủ ủng hộ và quan trọng hơn hết là lòng dân VN. Tuy nhiên đã và đang có dấu hiệu đáng mừng là người dân VN đã và đang muốn có sự thay đổi hơn bao giờ hết. Hy vọng đó sẽ là điều không làm thất vọng ý nguyện dân chủ hóa đất nước của BS Nguyễn Đan Quế. Dang, Hải PhòngKhi bình luận về TT Dũng thì cũng có người khen, kẻ chê đó là chuyện bình thường. Ông Dũng background từ CS mà ra thôi nên vẫn có những hạn chế. Tuy nhiên, nếu bó đũa chọn cột cờ thì tôi thấy các hành động ông Dũng làm có phần nào cấp tiến hơn so với các VIP CS khác. Rõ ràng Việt Nam đang ở tình trạng khó khăn về kinh tế lẫn chính trị. Và nhân cơ hội này có nhiều người chỉ trích ông để hạ ông xuống nhưng tôi sợ rằng những đối tượng này mà lên thì còn tồi hơn ông Dũng.
|
Con số mại dâm nam đang gia tăng đáng kể và trở nên đa dạng hơn, đó là nhận định của không ít người hoạt động trong lĩnh vực y tế cộng động có nghiên cứu và làm việc với nhóm người này tại Việt Nam.
|
Mại dâm nam 'gia tăng và đa dạng' ở VN
|
Mại dâm vẫn là bất hợp pháp ở nhiều nước châu Á, trong đó có Việt Nam Trao đổi với BBC Việt Ngữ, bác sĩ Donn Colby, thuộc trường Đại học Harvard, đã có thực hiện nghiên cứu về mại dâm nam ở Việt Nam trong vòng ba năm qua, cho biết một trong những công việc của dự án là tìm hiểu ứng xử tình dục ở người bán dâm nam và khi được hỏi một số người này cho biết khách hàng của họ là cả nam giới lẫn phụ nữ. "Trong vài năm qua chúng tôi tập trung vào nhóm MSM, tức nam giới có quan hệ tình dục với nam giới - hay quý vị có thể nói là cả với phụ nữ. Trước đây, nhóm đối tượng này ít được nói tới tại Việt Nam và tại châu Á nhưng nay đã có nhận biết nhiều hơn về người đồng tính và lưỡng tính và người ta cũng cởi mở hơn. "Trước đây tại Việt Nam và châu Á, người ta thường chỉ tập trung vào phụ nữ làm nghề mại dâm và những người sử dụng ma túy. Nay người ta nhận thấy lây truyền HIV/Aids ngày càng nhiều hơn qua người bán dâm nam," bác sĩ Colby nói. Đối xử khác biệt Về nhìn nhận của xã hội đối với người bán dâm nam và khách hàng là phụ nữ, ông Colby cho rằng có sự khác biệt rõ rệt giữa châu Á và châu Âu. "Mại dâm vẫn là bất hợp pháp ở phần lớn các nước châu Á nhưng lại khá công khai, người ta có thể nói về mại dâm và có thể thấy những người bán dâm đứng trên đường phố vì thế tôi cho rằng nó được chấp nhận hơn tại châu Á so với tại các nước phương Tây. "Tại phần lớn các nước châu Á đều có luật chống mại dâm nhưng những luật này chỉ nhắm vào người bán dâm nữ và khách hàng là nam giới. Người ta đã chẳng nghĩ tới người bán dâm nam và khách hàng của họ, dù là nam giới hay phụ nữ. "Trên phương diện chính phủ và cảnh sát thì họ thực sự chưa chú ý tới vấn đề này. Ở tầm xã hội thì mọi người đều biết có mại dâm nữ với khách hàng là nam giới nhưng rất nhiều người không nhận thức được rằng còn có cả mại dâm nam và khách hàng của họ có cả nam và nữ. Trước câu hỏi gần đây người ta nói nhiều hơn tới người bán dâm nam và bắt đầu nói tới cả hiện tượng khách mua dâm là nữ giới. Tại sao có sự thay đổi này và điều gì đã khiến có thay đổi như vậy, bác sĩ Colby cho biết: "Mại dâm nam, và thực tế là một số thanh niên trẻ có thể kiếm tiền bằng việc bán dâm, là một điều tương đối mới ở Việt Nam. Có thể 5-10 năm trước đây cũng có rồi nhưng còn rất ít và chẳng mấy ai để ý tới nhóm này nhưng nay xã hội mở cửa hơn và mại dâm nam cũng nhiều hơn lên. "Một điều cần phải nói tới là vai trò của internet, người mua dâm và bán dâm có thể tìm đến nhau qua internet, thay vì đi tới những con phố tối tăm vào buổi đêm hay tới nhà chứa. Điều đó giúp giảm bớt rào cản trong việc mua bán dâm và làm cho nó dễ dàng hơn so với trước đây. Bác sĩ Colby cũng cho rằng xã hội Việt Nam đã cởi mở và "tất cả người dân ở Việt Nam, cả nam và nữ, đều được tự do hơn so với cách đây 3-4 năm và trong những tự do đó có thể có cả tự do tình dục." "Trong quá khứ, có những thứ người ta muốn nhưng không có hoặc có nhưng cái giả phải trả quá đắt như có thể bị bắt bỏ tù, có thể bị phát hiện đi tìm mua dâm hay phải đi tới những nơi tối tăm nguy hiểm, vậy thì thà rằng tránh đi còn hơn. Với một xã hội cởi mở hơn, tự do hơn về kinh tế và cả về tình dục thì việc đi tìm kiếm những thứ đó cũng dễ dàng hơn nếu đó là thứ mà bạn muốn," bác sĩ Colby nói. Hợp pháp hóa hay không? Khi được hỏi về việc liệu Việt Nam có nên hợp pháp hóa mại dâm, ông cho biết hợp pháp hóa mại dâm là một quyết định có tính chính trị và pháp lý và trên cương vị là một bác sĩ làm việc trong lĩnh vực y tế cộng đồng, thì cách tiếp cận của những người hoạt động trong lĩnh vực này là làm sao giảm thiểu tác hại. "Chúng tôi không muốn hình sự hóa một hành vi vì khi làm như vậy, chúng ta đẩy nó tới chỗ hoạt động ngầm, không công khai. "Ở góc độ là người làm y tế cộng đồng sẽ khó khăn hơn để chúng tôi có thể tiếp cận được với những người có hành vi đó và cung cấp cho họ những dịch vụ mà họ cần tới nhằm cải thiện sức khỏe và bảo vệ họ trước nguy cơ lây nhiễm HIV/Aids. "Vì vậy trên phương diện giảm thiểu tác hại thì chúng tôi thấy giá như không hình sự hóa hành vi và nhận thức rằng có một nhóm người với hành vi có nguy cơ nhiễm bệnh như HIV và STDs (những bệnh lây nhiễm qua đường tình dục) thì cần tiếp cận được tới họ và giáo dục họ để họ hiểu bệnh lây truyền như thế nào và cho họ phương tiện để tự bảo vệ mình như bao cao su, hay các xét nghiệm để phát hiện bệnh và rồi có thể điều trị bệnh," ông nói. Công tác tiếp cận người bán dâm vẫn còn gặp nhiều khó khăn Chia sẽ quan điểm này với bác sĩ Donn Colby, trao đổi với BBC Việt Ngữ, bà Nguyễn Nguyên Như Trang, Giám đốc Trung tâm nâng cao chất lượng cuộc sống - Life, trung tâm đã thực hiện dự án "Chúng tôi muốn được lắng nghe" - Dự phòng HIV cho Nam Mại dâm, từ tháng 6/2009 đến tháng 11/2011, do USAID PEPFAR tài trợ, cho biết: "Tôi nghĩ rằng việc hợp pháp hóa mại dâm hay không không phải là điều quan trọng. Dù gì họ vẫn đang tồn tại. Việc các tổ chức xã hội như Trung tâm Life cần làm là tìm cách hỗ trợ họ bảo vệ sức khỏe, tránh bệnh tật nhất là HIV và nếu đã nhiễm thì tránh lây lan cho người khác. "Hiện nay nhiều tỉnh thành của VIệt Nam đang áp dụng chương trình 100% bao cao su trong đó tất cả những tụ điểm vui chơi, giải trí như nhà hàng khách sạn đều có bao cao su miễn phí hoặc có bán," bà Trang nói. Kỳ thị và phân biệt đối xử Nói tới kỳ thị và phân biệt đối xử với người bán dâm nam, bà Nguyễn Nguyên Như Trang cho rằng nếu đã là bán dâm, dù nam hay nữ, thì xã hội vẫn kỳ thị. "Trong quá trình thực hiện dự án "Chúng tôi muốn được lắng nghe", chúng tôi được dịp làm việc cùng với nam mại dâm và nhiều trong số này không phải là người đồng giới. Họ bán dâm chỉ để kiếm thêm thu nhập," và khách hàng của nam mại dâm có cả nam giới và phụ nữ. Một điều dễ nhận thấy từ kinh nghiệm làm việc của chính mình trong quá trình nghiên cứu mại dâm nam ở Việt Nam, bác sĩ Donn Colby cho biết "tuy không nhất thiết có phân biệt đối xử nhưng chắc chắn có sự khác biệt đối xử" trong cách giải quyết với mại dâm nam và mại dâm nữ. "Phần lớn các luật lệ được đề ra đều là để giải quyết trường hợp người bán dâm là phụ nữ vì từ xưa đến nay người bán dâm đều là phụ nữ và cứ nói tới nghề mại dâm là người ta liên hệ tới phụ nữ, kể cả trong chính hệ thống an ninh xã hội. "Ở Việt Nam trước đây có các Trung tâm giáo dục và lao động xã hội giành cho người bán dâm nhưng những trung tâm này chỉ nhận phụ nữ và người bán dâm nam không được vào đây và khi cảnh sát bắt được phụ nữ mại dâm thì có sẵn hệ thống giáo dục, đào tạo dành cho họ, " ông nói. Nay Quốc hội Việt Nam mới thay đổi luật trong việc xử lý mại dâm nữ: họ không bị đưa vào các Trung tâm này nữa. Mặc dù chưa xóa bỏ việc hình sự hóa mại dâm nhưng việc thay đổi luật, ít nhất là đối với mại dâm nữ, như không bị giam trái với ý nguyện của họ tại các trung tâm này tới 6 tháng thì nay chỉ bị phạt hành chính. "Có nghĩa là chính phủ Việt Nam đã nhẹ tay hơn khi giải quyết vấn đề này," ông Colby nói. "Từ kinh nghiệm của tôi khi làm việc với mại dâm nam, cảnh sát thừa biết họ là người bán dâm nam, nhưng cả hệ thống chưa được thành lập để giải quyết mại dâm nam, không có Trung tâm giáo dục và lao động xã hội nào dành cho nam giới để có thể gửi họ tới đó. Do đó thay vì xử lý họ về tội mại dâm mà nếu bị kết tội thì không biết gửi họ đi đâu thì cảnh sát xử lý hành chính với những người này. "Chắc chắn là về cơ chế có khác biệt trong đối xử với mại dâm nam và mại dâm nữ ở Việt Nam. Tuy nhiên tôi không nghĩ là cố tình phân biệt đối xử mà chỉ là do cách cơ chế được lập ra. Vì không có cơ chế nên họ không biết phải làm gì với nam mại dâm." Khó khăn Nói tới những khó khăn trong quá trình làm việc với nam mại dâm trong dự án "Chúng tôi muốn được lắng nghe", bà Như Trang cho biết, khó khăn thường đến từ nhiều phía Một điều đáng chú ý được bác sĩ Colby nhắc tới là số lượng mại dâm nam và sự đa dạng của họ đã gia tăng đáng kể tại Việt Nam trong vài năm gần đây. "Trước đây những người này chủ yếu là đứng đường kiếm khách hay có thể là tới một vài quán bar hay quán disco và chỉ có vậy. Nhưng trong vòng hai ba năm qua con số này tăng lên nhiều và cũng trở nên đa dạng hơn. Có thể thấy nam mại dâm làm việc ở nên cung cấp dịch vụ massage, hay nhà chứa dành cho nam mại dâm làm việc. Tiếp cận mại dâm nam là một phần công tác giảm thiểu tác hại của các dự án phòng chống HIV/Aids "Đó là chưa kể còn có những nam mại dâm tạm gọi là “theo hợp đồng”. Những người này không đứng đường hay ở những địa điểm nói trên, mà họ được gọi qua điện thoại, qua người trung gian hoặc qua internet. Internet trở thành điểm nối giúp khách hàng và người bán dâm đến với nhau dễ dàng hơn. Vì thế con số mại dâm nam và khách hàng của họ cũng tăng lên." Thay đổi cơ chế Nói tới những thay đổi gì trên phương diện hệ thống để giúp chống kỳ thị và không đẩy mại dâm càng đi vào hoạt động ngầm, cũng như những nỗ lực chính phủ Việt Nam có thể làm, bác sĩ Donn Colby cho biết Bộ Y tế "không có quyền lực trong các vấn đề pháp lý hay an ninh xã hội". "Tôi làm việc với Bộ Y tế và tôi biết là họ cũng đã làm việc với Bộ Công an để tìm cách giáo dục họ về cách tiếp cận giảm thiểu tác hại mà chúng tôi đang cố gắng thực hiện và đây là điều không thể giải quyết được chỉ qua một cuộc họp. "Cần có thời gian mới có được thay đổi về luật hay thay đổi cách thức cảnh sát phản ứng và xử lý trước những vấn đề như thế này trong xã hội. Cho nên tôi thấy là đã bắt đầu có những bước tiến dẫn tới các thay đổi đó nhưng đó mới chỉ là vài bước tiến nhỏ, ban đầu và sẽ còn cần có thêm thời gian. Bác sĩ Colby tin rằng trong một xã hội như Việt Nam, không có nhiều cơ hội cho người nước ngoài hay các tổ chức viện trợ có thể tác động thúc đẩy thay đổi mà những thay đổi phải đến từ chính bên trong xã hội đó. "Tôi xin nhắc lại khi hình sự hóa mại dâm thì chỉ khiến nó đi vào hoạt động ngầm. Ở phương Tây chúng tôi gọi nghề mại dâm là nghề lâu đời nhất. Nó có từ rất lâu và sẽ còn tồn tại kể cả khi những người như tôi và các bạn không còn tồn tại. "Chúng ta không thể chấm dứt hoạt động mại dâm, và cũng sẽ không bao giờ có thể làm được điều đó. Với tôi, một người làm công tác y tế cộng đồng việc hình sự hóa hành vi, bắt bớ mại dâm và bỏ họ vào tù đều không giải quyết được vấn đề. "Khi chúng ta hiểu về một hành vi - vẫn được biết là con đường lây truyền HIV/Aids và những bệnh lây nhiễm qua đường tình dục - và nếu chúng ta thực sự muốn giúp cả những người bán dâm và khách của họ thì cần phải tập trung vào giáo dục và cung cấp phương tiện mà họ cần để bảo vệ sức khỏe của mình."
|
Vào giữa tháng Bảy, Việt Nam vẫn tỏa sáng với tư cách là một nước không Covid-19. Không có trường hợp tử vong nào được báo cáo và nhiều tháng không có ca lây nhiễm tại địa phương.
|
Virus corona: Sự trở lại bí ẩn của Covid-19 ở Việt Nam
|
Ngưởi trở về từ Đà Nẵng được xét nghiệm Covid-19 tại Hà Nội Người hâm mộ kéo đến các sân vận động bóng đá, trường học mở cửa trở lại và khách quay lại quán cà phê yêu thích của họ. Covid-19 tái phát: Việt Nam có thể làm gì trong một cuộc chiến kép? Việt Nam chống Covid-19: ‘Ứng dụng Bluezone biết được bạn cặp bồ với ai’ Covid-19 tái phát ở VN: Mô hình "trì hoãn", lợi hại và bài học? "Chúng tôi đã trở lại cuộc sống bình thường", Mai Xuân Tú, 27 tuổi đến từ Đà Nẵng, miền Trung Việt Nam, cho biết. Giống như nhiều người ở thành phố biển vốn rất nổi tiếng với du khách trong nước, cô làm việc trong ngành du lịch và đang dần tiếp tục nhận đặt phòng cho công ty du lịch do cô thành lập. Nhưng đến cuối tháng 7, Đà Nẵng là tâm chấn của một đợt bùng phát virus corona mới, mà các nhà khoa học chưa tìm được câu trả lời về nguồn gốc của nó. Các ca nhiễm đột ngột tăng sau 99 ngày liên tiếp không có ca lây nhiễm trong cộng đồng nào. Tuần trước, thành phố đã chứng kiến ca tử vong do Covid-19 đầu tiên của Việt Nam, con số kể từ đó đã tăng lên 10. Phản ứng thành công Chỉ vài tuần trước đó, Việt Nam đã được ca ngợi trên toàn cầu như một câu chuyện thành công hiếm có trong đại dịch. Quốc gia cộng sản đã hành động nhanh chóng và quyết đoán trong khi các quốc gia khác lưỡng lự, bằng cách đóng cửa biên giới với hầu hết du khách, ngoại trừ công dân trở về vào khoảng tháng Ba. Việt Nam đã cách ly và xét nghiệm bất kỳ ai nhập cảnh tại các cơ sở của chính phủ, đồng thời tiến hành kiểm tra và truy vết người nghi nhiễm rộng rãi trên toàn quốc. Vậy điều gì đã xảy ra? Giáo sư Michael Toole, nhà dịch tễ học và là thành viên nghiên cứu chính tại Viện Burnet ở Melbourne, cho biết: "Tôi không chắc chuyện gì đã xảy ra". Ông nói, hầu hết các quốc gia nghĩ rằng họ đã kiểm soát được đại dịch nay đều phải đối phó với dịch bùng phát trở lại. Ông chỉ ra một danh sách dài bao gồm Tây Ban Nha, Úc và Hong Kong. "Giống như đợt đầu, Việt Nam đã phản ứng nhanh và mạnh mẽ." Khoảng 80.000 du khách ở Đà Nẵng - nhiều người trong số họ đã thấy thư giãn, nghĩ rằng bệnh đã được kiểm soát - đã phải quay về nhà ngay lập tức sau khi các ca bệnh mới xuất hiện, vì Đà Nẵng lại cấm du khách và phong tỏa hoàn toàn. Giáo sư Toole nói: "Một khi có kẽ hở và virus xâm nhập vào, nó có thể lây lan rất nhanh". Các nhà khoa học và nhà nghiên cứu trên khắp đất nước đang chạy đua để tìm hiểu chính xác virus corona đã xâm nhập trở lại như thế nào. Tại Hà Nội, Giáo sư Rogier van Doorn, Giám đốc Khoa Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford, cho biết nguồn gốc của đợt bùng phát mới nhất này vẫn là một "bí ẩn lớn". Nhóm của ông làm việc với chính phủ Việt Nam về các chương trình bệnh truyền nhiễm và họ tập trung vào một số công việc mà ông gọi là "thám tử di truyền" - nghiên cứu chuỗi gen của các virus có thể giúp làm sáng tỏ "quy trình lây lan. Virus đến từ ai và từ đâu". Nhưng cho đến nay không ai biết làm thế nào ca mắc mới đầu tiên ở Đà Nẵng - một người đàn ông 57 tuổi được gọi là bệnh nhân 416 - tiếp xúc với virus corona. Một gia đình ngội đợi ở một cơ sở xét nghiệm dã chiến ở Hà Nội Đã có một số suy đoán. Truyền thông địa phương đưa tin gợi ý rằng đợt bùng phát mới nhất có thể do một dòng virus độc lực hơn gây ra. Một số khác chỉ ra những vụ buôn lậu người gần đây dọc biên giới Việt - Trung. Nhưng không có bằng chứng nào cho thấy có một chủng virus nguy hiểm chết người hơn hoặc những người nhập cư đã mang virus vào Việt Nam. Niềm tự hào dân tộc Các nhà nghiên cứu cho biết, một khả năng có thể xảy ra hơn là virus đã không bị phát hiện trong những tháng không có ca mắc nào được báo cáo, có khả năng lây truyền không có triệu chứng trong cộng đồng. Hoặc có thể đã xảy ra lỗi ở đâu đó trong quá trình cách ly với ai đó được cho về sớm. Tiến sĩ Justin Beardsley, giảng viên cao cấp về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Sydney, người có các nghiên cứu về Việt Nam, cho biết: "Có bằng chứng [virus] đã lưu hành ở Đà Nẵng trong vài tuần trước khi ca bệnh đầu tiên được chẩn đoán. Ông nói thêm, có thể có một số yếu tố khiến mọi người mất cảnh giác, đồng thời lưu ý rằng Việt Nam đã thể hiện sự tham gia đặc biệt mạnh mẽ của cộng đồng trong việc hạn chế sự lây lan của virus. "Có một niềm tự hào dân tộc lớn về việc kiểm soát đại dịch. Và tôi nghĩ một số nước phương Tây thiếu điều này." Kể từ khi dao động quanh mốc 400 vào cuối tháng 7, số ca nhiễm virus corona được xác nhận ở Việt Nam đã tăng lên 750. Thứ trưởng Bộ Y tế Việt Nam cho biết họ dự kiến con số sẽ tăng và dự báo vào thứ Tư rằng dịch sẽ đạt đỉnh trong 10 ngày tới. Với lượng khách du lịch Đà Nẵng vừa rồi đã trở về quê nhà, tổng số 13 tỉnh thành trong đó có Thủ đô và TP. Hồ Chí Minh đã phát hiện các ca nhiễm. Nhưng giáo sư Van Doorn cho biết có điều đảm bảo rằng tất cả các ca nhiễm mới ở các vùng khác của đất nước cho đến nay đều có liên quan trực tiếp đến đợt bùng phát ở Đà Nẵng. Điều quan trọng là không có báo cáo về sự lây truyền từ cộng đồng ra bên ngoài thành phố và tỉnh giáp ranh. Đây là điều mà các cơ quan chức năng sẽ giám sát chặt chẽ. "Những gì đã thành công trước đây đang được thực hiện một lần nữa. Tôi lại bị ấn tượng", ông nói thêm. 'Năm chúng ta chăm sóc sức khỏe của mình' Xen kẽ trong số những lời khen ngợi dành cho Việt Nam vì đã xử lý Covid-19 là một số câu hỏi về tính chính xác của dữ liệu của nhà nước độc tài này, mà các cộng đồng y tế và ngoại giao đồng tình rằng là đáng tin cậy. "Các trường hợp tử vong mới được báo cáo cho thấy có sự minh bạch trong việc báo cáo Covid-19 ở Việt Nam và việc 'không có trường hợp tử vong' nào trước đó không nên bị nghi ngờ", Tiến sĩ Hương Lê Thu, nhà phân tích cấp cao tại Viện Chính sách Chiến lược Úc, nói với BBC. Tất cả các trường hợp tử vong cho đến nay đều là những bệnh nhân lớn tuổi có bệnh nền. Một bệnh viện dã chiến được thành lập trong một sân vận động ở Đà Nẵng Ở Đà Nẵng, người dân đang sẵn sàng. Các bãi biển và đường phố một lần nữa hầu như vắng bóng người vì mọi người chỉ rời nhà để mua thức ăn. Tất cả các quán ăn đã đóng cửa, bao gồm cả đồ ăn mang đi và đồ giao tới nhà. Các chuyến bay bị hủy. Mỗi người dân được chuẩn bị để xét nghiệm virus và một bệnh viện dã chiến đã được xây dựng khi mọi nguồn lực được sử dụng để làm chậm sự lây lan của dịch bệnh. Các quyền tự do hầu hết vẫn còn nguyên vẹn ở các vùng khác của đất nước, mặc dù Hà Nội đã đóng cửa các quán bar và tiệm karaoke để đề phòng, và một số thành phố bao gồm cả thủ đô và thành phố Hồ Chí Minh đã bắt buộc đeo khẩu trang trở lại ở những nơi công cộng. Giống như nhiều người trên toàn thế giới, Xuân Tú đang vật lộn với những bất ổn do đại dịch gây ra. "Năm nay là năm chúng tôi chăm sóc sức khỏe của mình. Hãy tập trung vào gia đình. Những điều quan trọng nhất", cô nói. Vietnam put out this song to teach people how to protect themselves from coronavirus
|
Vùng cao ở Việt Nam đã chứng kiến sự thay đổi tôn giáo mạnh mẽ của một dân tộc thiểu số bị gạt bên lề xã hội trong suốt ba thập niên qua.
|
VN: Người Hmong 'vươn lên qua đạo Tin Lành'
|
Tín đồ Hmong là sinh viên dự một buổi lễ trong nhà thờ ở Hà Nội Kể từ thập niên 1980, từ chỗ đạo Tin Lành hầu như không được nhắc đến ở vùng núi phía bắc Việt Nam, đến nay khoảng 300.000 trong số 1.000.000 người Hmong là tín đồ Tin Lành. Theo thời gian, những tác động của việc thay đổi tôn giáo đối với xã hội, kinh tế và chính trị ngày càng khó bỏ qua, từ việc bị ngược đãi, di dân đến việc thay đổi lối sống và các quan hệ mới về giới. Lập 'Viện Đạo Đức' và Điểm tin tức tuần TQ bắt 18 người của giáo phái chống Cộng Phật giáo Tây Tạng với sự sống và môi trường Tinh thần dân tộc Hungary và Việt Nam Đức tin từ 'phát thanh sóng ngắn' Người Hmong ở Trung Quốc còn gọi là Miêu tộc theo Thiên Chúa giáo trong một làn hát Thánh Ca Ngày nay có khoảng 4 triệu người nói tiếng Hmong sống rải rác khắp các biên giới Trung Quốc, Việt Nam, Lào và Thái Lan, cộng với lượng người di cư đáng kể đang sống ở Mỹ và Úc. Bản sắc dân tộc chung được họ tạo dựng trên các phương ngữ thông hiểu được, và tên của các dòng họ giống nhau, dù sống ở đâu. Gần giống với người Kurd ở Trung Đông, người Hmong tách ra thành một số nhóm lớn nhưng lại bị gạt ra ngoài lề. Trong suốt Chiến tranh Lạnh, người Hmong bị mắc kẹt trong cuộc xung đột giữa hai phe: cộng sản và lực lượng của Hoa Kỳ. Tướng Vàng Pao lừng danh chống Cộng được CIA ở Lào tài trợ. Khi đạo Tin Lành bắt đầu lan rộng tại vùng cao Việt Nam vào cuối những năm 1980, điều ngạc nhiên là tại đây không có sự hiện diện của các nhà truyền giáo nước ngoài. Sự phát triển này bắt nguồn từ việc dân làng tình cờ phát hiện một chương trình phát thanh từ Manilla, truyền bá Phúc âm bằng tiếng Hmong. Hào hứng vì nghe được ngôn ngữ của mình trong không trung, những người này liền nói với hàng xóm và họ hàng để cùng dò kênh nghe. Các bản tin và thông điệp truyền đi nhanh như đám cháy rừng. Đàn áp tôn giáo và các phản ứng Phụ nữ Hmong ở vùng núi Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong kinh tế địa phương Trước sự lớn mạnh của đạo Tin Lành trong người Hmong, chính quyền Việt Nam phản ứng bằng cách bác bỏ, và không công nhận sự tồn tại của đạo này, phát tán các ấn phẩm tuyên truyền chống lại đạo này và hạn chế sự tự do tín ngưỡng. Phật giáo Tây Tạng với sự sống và môi trường Lenin từng cấm lễ Giáng Sinh không thành Vị giám mục tự phong bị cả Vatican và TQ ruồng bỏ Với lịch sử đấu tranh chống đế quốc phương Tây, chính phủ buộc tội "các thế lực thù địch bên ngoài" thúc đẩy đạo Tin Lành để làm suy yếu niềm tin của người dân vào chủ nghĩa cộng sản và gây bất ổn xã hội dọc theo các biên giới chiến lược quan trọng giữa Việt Nam và Trung Quốc. Văn bản tuyên truyền một thời nhằm khuyên người Hmong không theo Ki Tô giáo Theo các tổ chức nhân quyền, những người vào đạo Tin Lành bị chính quyền địa phương đe doạ, bắt giữ, phạt tiền, bị đánh đập, bị tịch thu tài sản và buộc phải từ bỏ đức tin. Nhiều người Hmong đã trốn chạy sang Lào, Thái Lan và các vùng khác của Việt Nam để tìm kiếm cuộc sống tốt đẹp hơn. Sự đàn áp tôn giáo đã giảm bới trong những năm gần đây. Tuy vậy các nhà thờ mới vẫn rất khó có được sự công nhận chính thức. Sau một giai đoạn bị cấm hoặc ngăn chặn, nay người Hmong có thể hành lễ và dùng tiếng Việt để đến với Thiên Chúa Kỳ thị tôn giáo vẫn tiếp diễn khi những người theo đạo Tin Lành bị từ chối cấp học bổng hoặc vào làm viên chức nhà nước, điều được cho là cách duy nhất để có được thu nhập ổn định ở các vùng núi làm nghề nông. Những kết nối mới và cơ hội mới Người Hmong đang ở vị trí dưới cùng của hệ thống cấp bậc các nhóm dân tộc Việt Nam, với mức nghèo đói cao nhất và trình độ học vấn thấp nhất. Vì sống ở các địa bàn sâu và xa, họ không được hưởng lợi từ tăng trưởng kinh tế chung của Việt Nam. Những sáng kiến phát triển do địa phương khởi xướng thường có kết quả đáng thất vọng vì thành kiến sắc tộc và những hiểu lầm văn hóa. Sapa, Việt Nam: mẹ con người Hmong ngồi nghỉ trước một nhà thờ địa phương Thủ Thiêm và di sản kiến trúc tôn giáo Kỳ lạ người Nhật ăn Giáng Sinh với gà rán KFC Đàn ông VN thấp nhất các nước ASEAN? Tuy nhiên, một số tín đồ đạo Tin Lành người Hmong hiện nay có thể tiếp cận các nguồn tài trợ, các thông tin mới và sức mạnh mới thông qua các mạng lưới tôn giáo. Ví dụ, nhiều trường Kinh Thánh ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh cho phép học sinh dân tộc thiểu số học tập và sống ở đó với mức phí tối thiểu. Lễ của người Hmong ở Trung Quốc theo Tin Lành Sinh viên Hmong học nhiều về thần học. Họ được tiếp xúc với môi trường đô thị và sau khi tốt nghiệp, họ sẽ mang về bản làng tư duy mới và cách kiếm sống mới. Nhiều lãnh đạo Giáo hội cũng liên kết với các nhà truyền giáo và các tổ chức nước ngoài trong các đại nghị đạo Tin Lành. Một vài người trong số họ có mong muốn tài trợ cho các nhà thờ hoặc cho các sáng kiến giảm nghèo. Quốc hội VN: Súng kíp, đám ma và khỉ 9 điều khác biệt Nam-Bắc Hàn Thay đổi lối sống và xu hướng về giới Ngay cả những cán bộ nhà nước luôn có thái độ ác cảm trước đây cũng thừa nhận một số mặt tích cực của các tín đồ đạo Tin Lành người Hmong. Chẳng hạn, khi cải đạo, các tín đồ được khuyên bỏ rượu và thuốc lá. Vì bạo lực gia đình có liên quan chặt chẽ với tình trạng say xỉn, phụ nữ Hmong nhận thấy đạo Tin Lành là một con đường để họ được trao quyền. Họ thường cải đạo đầu tiên, sau đó thuyết phục chồng cải đạo theo mình. Mặc dù phần lớn các linh mục là đàn ông, phụ nữ lại chiếm đa số trong các giáo hội và họ thường đi đầu các hoạt động của nhà thờ. Một nhóm đàn ông Hmong ngoài chợ Mặt khác, bia rượu vẫn là thứ kết nối đàn ông nên bỏ rượu đã tạo nên xung đột giữa người theo đạo Tin Lành và người không theo đạo này. Gia đình và cộng đồng đã bị chia rẽ khi cả hai bên đều có thù oán và hiểu lầm đối với nhau, lại được đẩy cao bởi những cáo buộc của chính quyền về hoạt động tôn giáo. Hủy hoại hay bảo tồn văn hóa? Một mối lo ngại khác là các tín đồ đạo Tin Lành Hmong thường từ chối nghi lễ và cúng bái truyền thống. Nhiều pháp sư người Hmong và người không theo đạo Tin Lành sợ rằng văn hoá của họ đang bị mai một đi. Chính phủ cũng khá lo lắng vì ngành du lịch của các dân tộc vùng cao đang được thúc đẩy bằng cách đưa các tín ngưỡng văn hoá và phong tục ra trưng bày. Người Hmong đạo Tin Lành thì phản đối cáo buộc này. Khi học Kinh Thánh Hmong, họ tuyên bố là họ đang bảo tồn ngôn ngữ và chữ viết, một khía cạnh quan trọng của văn hoá mà không còn dạy trong trường nữa. Các vấn đề vừa nêu có lẽ sẽ ngày càng dễ nhận thấy hơn khi mà đạo Tin Lành tiếp tục lớn mạnh trong cộng đồng người Hmong và các nhóm dân tộc khác ở Việt Nam. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của Seb Rumsby, người hiện đang là nghiên cứu sinh tiến sĩ ở Đại học Warwick, Anh Quốc.
|
Gia đình tôi chuyển tới định cư tại Thụy Sỹ khi con trai lớn tôi đã được 9 tuổi, đứa nhỏ 4 tuổi. Trải nghiệm thực tế của một phụ huynh đã từng sống ở Việt Nam, đem lại cho tôi cơ hội nhìn nhận vấn đề giáo dục đa chiều hơn.
|
Vì sao trẻ nhỏ VN chịu nhiều áp lực?
|
Tiểu học nằm trong năm cấp học của hệ thống giáo dục chính thức ở Việt Nam Việc có một xuất học cho con tại ngôi trường mơ ước đã trở thành một gánh nặng cho rất nhiều các bậc cha mẹ tại Việt Nam. Những người khá giả thường kỳ vọng “chạy” được cho con vào trường điểm. Những người lao động nghèo không đủ điều kiện cư trú lại mơ ước con vào được “trường công” để mức đóng góp nhẹ hơn. Và hầu như khi năm học cũ vừa kết thúc, các bậc phụ huynh đã hối hả lao vào các cuộc đua ngầm để chắc một xuất học cho con em mình. Và nạn nhân cuối cùng lại là chính những đứa trẻ, chúng phải gánh chịu những áp lực học hành để “xứng đáng” với công sức, đồng tiền và kỳ vọng của cha mẹ. Khi chúng tôi chuyển tới định cư tại Thụy Sỹ, món giấy tờ duy nhất nhà trường yêu cầu là một bản photo giấy khai sinh của các con tôi để nhà trường căn cứ vào đó xếp các cháu vào những lớp theo độ tuổi. Luật pháp Thụy Sỹ quy định tất cả trẻ em đang cư trú trên đất Thụy Sĩ đều buộc phải tới trường khi đủ tuổi, không phân biệt quốc tịch hoặc thậm chí cả trường hợp trẻ cư trú bất hợp pháp theo cha mẹ. Hệ thống giáo dục tại Thụy Sỹ miễn phí cho tất cả trẻ em cho tới khi chúng được 16 tuổi, cũng không có chuyện phân biệt trường điểm hay trường chuyên. Do đó trường lớp chưa bao giờ là một gánh nặng đối với các bậc phụ huynh tại Thụy Sỹ. Bệnh thành tích Do truyền thống văn hóa, đa số người Việt thường đặt kỳ vọng quá nhiều vào những đứa trẻ. Những hãng sữa dành cho trẻ em cũng nắm bắt được “yếu điểm” tâm lý này của người Việt để đưa ra những slogan quảng cáo rất kêu: Cao lớn hơn, thông minh hơn, vượt trội hơn. Trong những câu chuyện trao đổi với nhau, các ông bố bà mẹ Việt Nam luôn hãnh diện khoe chuyện con em mình đạt thứ hạng học tập cao, có bao nhiêu điểm 10, bao nhiêu danh hiệu. Những đứa trẻ không có thành tích như kỳ vọng thường phải chịu nhiều sự quở phạt của gia đình, thậm chí bị chính cha mẹ bạo hành hay nhục mạ vì đã không làm cha mẹ tự hào như những trẻ giỏi giang khác. Trẻ nhỏ tại Việt Nam không chỉ phải sống cho riêng cuộc đời chúng, chúng còn bị mặc định nghĩa vụ làm rạng danh gia đình, phải lo sống cả phần vinh quang của người khác. Trong trường học, các thầy cô cũng được ghi nhận thành tích cá nhân bằng cách đo đếm số lượng danh hiệu học sinh giỏi do mình phụ trách. Đây cũng là điều rất quan trọng liên quan tới sự thăng tiến hoặc lương, thưởng của người giáo viên. Ngay cả báo chí cũng không ngoại lệ khi luôn hết lời ca ngợi những tấm gương thành tích trong học tập. Trẻ em ở Thụy Sỹ may mắn có nhiều lựa chọn ở học đường và ngoại khóa Và vô hình chung, trẻ em lại vô tình trở thành nạn nhân cho những áp lực thành tích của người lớn, khi chúng phải miệt mài học đêm học ngày, hết học chính khóa tới phụ đạo, học thêm để đáp ứng những kỳ vọng đó… Không khó khăn gì khi nghe nhiều bậc phụ huynh than thở con em mình bận học tới nỗi mất cả tuổi thơ, thậm chí nhiều cháu còn bị stress nặng cũng bởi lý do học quá nhiều! Quan niệm giáo dục của phương Tây lại hết sức khác biệt. Trẻ nhỏ không bị mang cái ách kỳ vọng quá nặng phải sống cho phần của người khác. Kỳ vọng lớn nhất cả gia đình và xã hội đặt vào mỗi đứa trẻ, chỉ đơn giản rằng khi chúng lớn lên sẽ trở thành một công dân hữu ích là đủ. Chúng có quyền tự định đoạt tương lai, cuộc đời chúng, người lớn chỉ ở bên khi chúng cần sự giúp đỡ hoặc lời khuyên bảo. Thế nhưng, nghịch lý lại nằm ở rất nhiều những kiến thức tinh hoa nhân loại đều được truyền đạt cho học sinh từ khi chúng còn rất nhỏ. Nhưng tới tuổi trưởng thành thì ai cũng thừa nhận mình học được ở trường lớp chẳng được bao nhiêu, đặc biệt là các kỹ năng sống… Vậy thì nguyên do vì đâu? Theo ý kiến cá nhân tôi, do giáo trình rườm rà nhưng không thiết thực và các phương pháp truyền đạt kiến thức của các thầy cô tại Việt Nam đa số đều rất máy móc, nhàm chán. Học sinh được học theo phương pháp đọc- chép, học thuộc lòng theo lý thuyết xuông… mà không kích thích được khả năng tư duy, sáng tạo. Cho nên, những kiến thức nhà trường mất rất nhiều thời gian truyền tải đã trở thành những kiến thức “chết”, không thực sự hữu dụng cho các em. Tại Thụy Sỹ, cho tới khi trẻ được 13 tuổi, mục tiêu lớn nhất nhà trường đặt ra đơn giản chỉ là trẻ sẽ hoàn thiện các kỹ năng sống tự lập. Giáo trình cho trẻ ở độ tuổi này rất nhẹ so với trẻ cùng độ tuổi tại Việt Nam, và những bài học luôn được giáo viên hướng dẫn bằng cách bày thành những trò chơi, rồi đặt ra rất nhiều câu hỏi tại sao, thế nào…buộc trẻ phải tư duy để tìm lời giải. Trẻ học rất hứng thú, mà kiến thức cũng tự động “sống” trong đầu. Thiếu những sân chơi… Một thực tế nữa phải nhìn nhận, rằng trẻ em ở Việt Nam rất thiếu không gian vui chơi, đặc biệt là trẻ em tại các thành phố. Nhiều cha mẹ chia sẻ với tôi rằng đôi lúc thương con bận học tối ngày, bố mẹ dù muốn đưa con đi chơi thư giãn và giải tỏa bớt năng lượng thừa nhưng chẳng biết đi đâu. Những khu vui chơi lúc nào cũng chen lấn chật chội, công viên cũng chẳng khá khẩm gì hơn, đường xá thì nguy hiểm, trong khi không phải ai cũng có điều kiện kinh tế để thường xuyên đưa con em mình đi du lịch. Vậy là cách an toàn nhất để giữ chân trẻ nhỏ ở nhà chỉ có ti-vi, hoặc chơi game giết thời gian rảnh rỗi. Môi trường sống của trẻ chỉ quanh quẩn từ nhà tới trường và từ trường về nhà, như cách người ta nuôi nhốt những chú gà công nghiệp. Trong môi trường như thế, thực khó để trẻ có thể sáng tạo hoặc có điều kiện rèn luyện các kỹ năng sống. Hướng đạo sinh trong nhà trường đã bị hệ thống đoàn, đội ở Việt Nam thay thế, theo tác giả Tại Thụy Sỹ, từ hàng trăm năm nay đã có rất nhiều gia đình lựa chọn cho con em gia nhập các hội đoàn Hướng đạo để được sinh hoạt gần gũi thiên nhiên, rèn luyện tinh thần yêu thương, tương trợ cộng đồng. Những em nhỏ hướng đạo sinh hàng tuần sẽ được đưa vào rừng, học cách chặt cây, bẻ cành, gây dựng những hang hốc cho thú nhỏ lẩn trốn hoặc phân biệt các loại nấm độc… Tại Việt Nam, trước 1975 đã có rất nhiều hội đoàn Hướng đạo hướng giới trẻ rèn luyện các kỹ năng sống theo tinh thần không phân biệt tôn giáo, không liên quan tới thể chế chính trị… đã phát triển rất mạnh mẽ, thu hút số lượng thanh thiếu niên sinh hoạt rất đông tại Hà Nội và Sài Gòn. Tiếc thay, sau 1975 toàn bộ các hội đoàn Hướng đạo Việt Nam đều bị xóa bỏ như cách người ta xóa bỏ các tàn dư của chế độ cũ, nhường sân chơi cho các đoàn Thiếu niên Tiền Phong, đội Kim Đồng… với các sinh hoạt đậm màu chính trị dành cho trẻ nhỏ, nhưng điều cơ bản là kỹ năng sống cho các em lại hoàn toàn không được quan tâm. Cho tới cách đây khoảng 5 năm, những huynh trưởng tâm huyết từ thời chế độ cũ đã lặng lẽ gây dựng lại các hội đoàn hướng đạo sinh hoạt tại một số công viên ở TP.HCM nhằm hướng dẫn các em những bài kỹ năng sống theo tinh thần hướng đạo chung. Hoạt động này hiện nay không bị cấm, nhưng lại hoàn toàn không được khuyến khích. Khi nào người ta còn chưa chịu chấp nhận những ưu điểm khác biệt vẫn diễn ra xung quanh thế giới, khi nào người ta chưa đặt trẻ em là trọng tâm của sự quan tâm thì trẻ em Việt Nam sẽ mãi còn là nạn nhân của đủ thứ áp lực đè nặng. Bài viết phản ánh quan điểm riêng và lối hành văn của tác giả, người đang sống ở Thụy Sỹ.
|
Doanh nhân người Mỹ gốc Hungary George Soros là một trong những nhà đầu tư tài chính nổi tiếng và từ thiện nhất thế giới.
|
Chân dung tỷ phú từ thiện George Soros
|
Tỷ phú tài chính trở thành một nhân vật quyết định trong chính trị toàn cầu trong những năm gần đây Kiếm tiền bằng đầu cơ tài chính khôn ngoan, ông đã chi hàng tỷ tiền riêng của mình tài trợ cho các dự án nhân quyền và dự án kinh doanh dân chủ tự do trên khắp thế giới. Hungary thông qua luật 'đóng cửa Đại học Soros' Mạng xã hội theo ý thức hệ gì? Hoa Kỳ thu hút người nước ngoài ở Châu Âu sau Brexit? Trong những năm gần đây, việc tài trợ đó đã biến ông thành mục tiêu của những người theo chủ nghĩa dân tộc và dân túy trên thế giới, những người cho rằng ông là kẻ thao túng hàng đầu của nền dân chủ. Phần lớn những lời chỉ trích nhằm vào người đàn ông 87 tuổi này bị lên án là hàm ý bài Do Thái. Những năm đầu Sinh năm 1930 tại Budapest trong gia đình có cha là một luật sư Do Thái, để sống sót khi Đức Quốc Xã chiếm đóng Hungary, ông và gia đình đã đi trốn và phải kiếm giấy tờ để giả cải đạo. Ông nhập cư đến Anh năm 17 tuổi, học để lấy bằng cử nhân, rồi tiến sĩ ở Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị London (LSE) trong khi vẫn kiếm sống bằng nghề khuân vác ở ga tàu và chạy bàn trong quán bar. Trong thời gian này, ông đã theo học triết gia Karl Popper, người nổi tiếng vì kêu gọi các nền dân chủ tự do Phương Tây đoàn kết lại trong những năm hậu chiến. Khái niệm "Xã hội Mở" của Popper ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng và sự nghiệp tài chính của Soros. Sự nghiệp đầu tư Sau khi đã đi làm trong ngân hàng đầu tư ở London, ông sang Hoa Kỳ năm 1956 định cư. Ông đã làm việc cho nhiều công ty ở New York, trước khi lập quỹ đầu tư rủi ro của riêng mình năm 1970. Quỹ đầu tư Soros Fund Management, sau trở thành Quỹ Quantum, được biết đến như nguồn đầu tư mạnh và mang lại lợi nhuận cao cho các nhà đầu tư. Công ty đạt được sự nổi tiếng về đầu cơ ngắn hạn và linh hoạt của mình trên thị trường tài chính toàn cầu. Thành công này đã biến Soros thành một trong những người giàu nhất thế giới và củng cố danh tiếng của ông như một huyền thoại trong thị trường đầu tư. Tổ chức Do Thái lớn nhất của Hungary gán mác chiến dịch tuyên truyền là "độc hại" Ông được biết đến là "người đánh sập Ngân hàng Trung ương Anh" vào tháng 9/1992, khi ông kiếm được khoảng một tỷ bảng tiền cược trong cú đầu tư đánh vào đồng tiền của Anh Quốc. Ngày 16/9 năm đó được gọi là "Ngày thứ Tư đen tối": Bộ Tài chính Anh nhanh chóng mất hàng tỷ dự trữ, buộc phải rút đồng bảng ra khỏi Hệ thống Tỷ giá Hối đoái Châu Âu (ERM). 'Canh bạc' đầu tư này có lẽ là nổi tiếng nhất của ông Soros, củng cố danh tiếng của ông là nhà đầu tư tiền tệ hàng đầu thế giới. Sự chuyên tâm về tài chính của ông sau này đã dẫn đến cáo buộc rằng ông đã giúp gây ra cuộc khủng hoảng hoảng tài chính Châu Á năm 1997 khi đồng bath Thái sụp đổ, gây ra ảnh hưởng tài chính lên toàn khu vực. Vào thời điểm đó, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đã chỉ trích "những kẻ trục lợi vô đạo đức" và kêu gọi cấm giao dịch tiền tệ "vô đạo đức". Soros đã thu hút sự giận dữ của ông nói riêng, nhưng các nhà đầu cơ khác thậm chí còn đặt cược mạnh hơn lên đồng bath của Thái Lan so với công ty của ông. Công việc từ thiện Nhà quản lý quỹ phòng hộ bắt đầu xa rời việc kiểm soát công ty hàng ngày trong những năm 1980 và 1990, thay vào đó ông để tâm nhiều hơn đến đầu tư từ thiện. Kể từ khi bắt đầu trao học bổng cho sinh viên da đen trong thời kỳ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi, ông đã chi hàng tỷ đô la ủng hộ các dự án thị trường tự do tiến bộ trên khắp thế giới. Ông tập trung vào việc mở cửa trao đổi văn hóa với Đông Âu trong sự giai đoạn sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản, trước khi mở rộng đầu tư sang các khu vực khác trên thế giới. Quỹ Xã hội Mở (OSF) của ông Soros hiện có chương trình tại hơn 100 quốc gia trên thế giới, và 37 văn phòng khu vực. Quỹ này cho biết trọng tâm của nó là xây dựng "các nền dân chủ mạnh mẽ, cởi mở và khoan dung, nơi chính phủ chịu trách nhiệm và mở rộng tham gia cho mọi người". Năm 2017, khi ông được tạp chí Forbes xếp hạng là người giàu thứ 29 trên thế giới, có tin rằng ông đã chuyển 18 tỷ đô la Mỹ, ước tính 80% tài sản cá nhân của ông vào quỹ. Theo trang web của ông, mục tiêu của ông là sử dụng sự độc lập tài chính của mình để giải quyết một số "vấn đề khó khăn nhất" của thế giới. OSF tiếp tục hỗ trợ các sáng kiến nhân quyền trên khắp thế giới, bao gồm các chiến dịch ủng hộ quyền của giới đồng tính và quyền của Giáo hội Công giáo Roma. Quỹ của ông hiện là tổ chức từ thiện lớn thứ hai ở Mỹ - sau quỹ của nhà sáng lập Microsoft Bill Gates Chính trị và chỉ trích Ông Soros vẫn rất lên tiếng về kinh tế thế giới và chính trị toàn cầu. Điều này gây ra sự chỉ trích mạnh mẽ từ các chính trị gia dân tộc thế kỷ 21, những người mô tả ông như một kẻ đe dọa thuộc cánh tả. Tại châu Âu, ông công khai chỉ trích việc xử lý cuộc khủng hoảng nợ euro, trong khi ở đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng di cư ở khu vực, ông cam kết ủng hộ hào phóng cho các nhóm hỗ trợ người di cư. Chính sách này đã dẫn ông tới xung đột với Thủ tướng Viktor Orban ở quê hương của mình. Chính phủ Hungary thậm chí còn tài trợ cho việc phân phối các áp phích lớn lăng mạ giới tài phiệt vào năm 2017. Quỹ của ông Soros cuối cùng quyết định rút văn phòng của mình khỏi Hungary, nói nguyên nhân là do môi trường ở đây "ngày càng hà khắc". Quỹ của ông cũng quyên tặng hàng trăm ngàn bảng Anh cho nhóm Best for Britain, nhằm ngăn cản Anh ra khỏi EU. Hỗ trợ này đã khiến ông trở thành tâm điểm chỉ trích của những người ủng hộ Brexit, các nhà vận động và báo chí trong nước. Bảng Anh lên giá mức cao nhất hậu Brexit Anh Quốc: Brexit là thời khắc 'lịch sử' Mạng xã hội theo ý thức hệ gì? Năm 2015, quỹ bị cấm ở Nga, bị cho là "không được hoan nghênh" vì rủi ro và bị cho là "nguy hại" cho an ninh và hiến pháp Nga. Tấn công và âm mưu Ông Soros là nhà tài trợ lớn cho Đảng Dân chủ Hoa Kỳ. Ông ủng hộ chiến dịch tranh cử tổng thống của Barack Obama và Hillary Clinton, và cũng gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump là "một kẻ mạo danh". Những người theo chủ thuyết âm mưu và các trang web cánh hữu tại Mỹ cáo buộc ông Soros đã bí mật sắp đặt và tạo dựng một loạt sự kiện gần đây trong chính trị Mỹ và toàn cầu. Họ cáo buộc ông tham gia vào việc tuyển dụng quần chúng cho phong trào Phụ nữ Tuần hành chống Trump (anti-Trump Women's March) và thậm chí gây ra bạo lực ở Charlottesville để hạ uy tín của phe hữu của đất nước. Những âm mưu và tin tức bất lợi như vậy nhắm vào việc của quỹ của ông thường bị cáo buộc là bài Do Thái, phản ánh lại các thuyết âm mưu của Đức quốc xã về việc các chủ ngân hàng người Do Thái có âm mưu thiết lập "trật tự thế giới mới". George Soros bên người vợ thứ ba là bà Tamiko Bolton Cuộc sống cá nhân George Soros kết hôn ba lần. Ông có hai con trai và một con gái với người vợ sinh ra ở Đức, bà Annaliese Witschak, người mà ông kết hôn vào năm 1960. Hai người ly dị năm 1983, sau đó ông cưới người vợ thứ hai, bà Susan Weber. Họ sống với nhau đến năm 2005, và có hai con. Ông kết hôn với người vợ thứ ba là bà Tamiko Bolton - 42 tuổi - vào năm 2013. Không liên quan đến quỹ đầu tư và từ thiện, ông Soros cũng đã đầu tư vào các đội thể thao trên khắp thế giới. Năm 2012, có tin báo cáo rằng ông đã mua một cổ phần thiểu số đáng kể của đội bóng đá Anh Manchester United. Xem thêm về thị trường tài chính: Tiền chính phủ TQ tới Việt Nam bao nhiêu? Chính phủ Trump toàn triệu phú tỷ phú? TQ đánh tập đoàn Anbang: tiếp theo là ai?
|
Một chuyên gia người Pháp về phòng chống buôn bán người ở Việt Nam nói với BBC ông cho rằng cách tốt nhất để phòng chống tình trạng buôn bán người là qua giáo dục con người.
|
Chống buôn người: 'Không có gì tốt hơn giáo dục' ở VN
|
Ông Georges Blanchard Những đường dây tổ chức đưa người lậu từ Việt Nam sang Anh đã 'đổi đường đi', 'đổi kỹ thuật' trong những năm gần đây, khiến những báo cáo mới nhất về phòng chống buôn bán người thành 'chuyện cũ', ông Georges Blanchard, Người sáng lập Liên minh Phòng chống Mua bán người (Alliance Anti Traffic - AAT) bình luận trong Bàn tròn Thứ Năm của BBC News Tiếng Việt hôm 31/10. Hà Tĩnh khởi tố, bắt giữ hai người để điều tra đưa người sang Anh Người Việt di cư bất hợp pháp: Những giấc mơ không thành Vụ 39 người chết: Đại sứ Anh làm việc với Bộ Công an VN Những người đi lậu có phải là 'nạn nhân'? Đầu tiên, ông Blanchard giải thích với BBC về các khái niệm mới nhất liên quan đến vụ 39 tử thi bị đưa vào Anh. "Theo Liên Hiệp Quốc thì nạn nhân của buôn bán người đã bị ép hay bị bắt cóc hay phải đi mà không muốn đi," chuyên gia người Pháp cho biết. Để nói rõ vì sao những người đi lậu không được coi là nạn nhân, ông giải thích về các từ 'smuggling' và 'trafficking', hay được dùng để nói về những người 'đi lậu': "Smuggling là [nói về] những người muốn đi vào nước Anh, hay đi nước ngoài nói chung, khi họ tự muốn đi, có nghĩa là cầm hộ chiếu để qua biên giới." Ông Blanchard cho rằng nên có sự thông cảm với những người đã đi với hy vọng đổi đời. "Vì có người khác đã gặp những người này và hứa rằng sẽ có khả năng đổi đời sớm, sẽ có khả năng làm ra tiền cho gia đình được tốt, cũng có thể cho con được đi học đại học v.v… "Người ta đi thì tất nhiên người ta phải hy vọng là sẽ tốt, không bao giờ nghĩ ra là sẽ có vấn đề cả". Giấc mộng đổi đời, kiếm được nhiều tiền gửi về cho gia đình khiến nhiều người tìm cách đi nước ngoài bằng con đường bất hợp pháp (Hình minh họa) 'Đâm lao thì phải theo lao' Tổ chức AAT do ông Blanchard sáng lập đã giúp đỡ hơn 5500 người đi nước ngoài bất hợp pháp, trong đó có hơn 200 người đi Anh, trở về Việt Nam từ năm 1995, ông Blanchard cho biết. Từ năm 2013, AAT bắt đầu làm việc với Đại sứ quán Anh tại Việt Nam để hỗ trợ nạn nhân từ Anh trở về và hội nhập cộng đồng ở Việt Nam Đã trực tiếp giúp giải cứu nhiều trường hợp người Việt gặp hoạn nạn khi đi nước ngoài lậu, ông nói về lý do người Việt đã ra đi không muốn hay khó trở lại Việt Nam: "Thứ nhất tôi muốn nói về người đi nước Anh rằng gia đình của họ không phải là gia đình nghèo lắm. "Thứ hai, người ta cũng phải trả một số tiền cao [cho đường dây] nên nhiều khi người ta sẽ bán nhà bán đất và gia đình sẽ có đi vay nợ, nên cũng phải nói là khi đã bị nợ thì người ta không trở lại được." Nhiều người đã hòa nhập cộng đồng rất thành công, nhưng cũng nhiều người vẫn hy vọng có cơ hội thì lại đi. Vụ 39 người chết: Nỗi đau tột cùng của những gia đình Việt Nam Vụ 39 tử thi: Con đường buôn lậu chết người qua Pháp Lao động xuất khẩu VN vỡ mộng ở xứ người Vấn đề đã có từ lâu, bắt đầu bằng nữ và trẻ em Ông Blanchard cho biết ông bắt đầu quan tâm về phòng chống buôn bán người từ năm 1995 vì ông tổ chức lớp học tình thương cho trẻ em, và "một ngày đã có hai trẻ em bị bắt và bán vào Campuchia" "Lúc đó Việt Nam chưa chấp nhận là có vấn đề xã hội này đang tồn tại nên mất nhiều thời gian, đến năm 2001 tôi mới mở được trung tâm đầu tiên để giúp đỡ cho nạn nhân ở Việt Nam," ông Blanchard kể. "Phải tới năm 2013 chính phủ Việt Nam công nhận là Việt Nam có nạn buôn bán người và cũng đồng ý sẽ coi nạn nhân là nạn nhân, còn trước đây nạn nhân sẽ bị bắt vào tù hay vào trường giáo dưỡng trong ba năm." Tới năm 2006, ông được biết thông tin trẻ em Việt Nam bị bán sang Anh và bắt đầu làm việc với Bộ Nội vụ Anh và Đại sứ quán Anh tại Việt Nam về vấn nạn này. Người Việt trong mạng lưới mại dâm ở Đức tăng lên, theo tổ chức ECPAT Đức, ông George Blanchard cho biết. "Lần đó chúng tôi giúp có đến 300 trẻ em gái và sau đó là 100 trẻ em trai, từ đó biết nạn nhân hay thích đi châu Âu. Nói là đi nước Anh thôi nhưng người Việt Nam cũng được thấy nhiều nơi tại châu Âu. "Như mấy năm trước, chúng tôi tìm được 16 gia đình đang sống ở dưới gầm của thành phố Amsterdam. Tổ chức ECPAT của Đức cũng báo là số trẻ em người Việt trong mạng lưới mại dâm trẻ em đã tăng lên. "Ở Phần Lan cũng có nhiều người Việt Nam đến. Phần Lan có biên giới với Nga nên hồi xưa nạn nhân hay đi từ sân bay Nha Trang bay thẳng đến Moscow vì từ Moscow có nhiều cửa. "Nói chung trong việc của tôi đã cứu được 5576 nạn nhân đến giờ và cứu từ 22 nước chứ không phải là chỉ có Trung Quốc và nước Anh thôi. Malaysia cũng có nhiều nhưng hay bị giấu. Ngoài ra còn Hàn Quốc, Nhật, Ả rập Saudi và các nước khác. "Theo kinh nghiệm của tôi, đa số phụ nữ và trẻ em sẽ vào mạng lưới mại dâm còn nam là lao động," ông Blanchard nói. Đa số phụ nữ và trẻ em Việt Nam là nạn nhân buôn người vào mạng lưới mại dâm, theo kinh nghiệm của ông Blanchard 'Đường đi và cách nhập cư lậu vào Anh đã thay đổi' Được hỏi về các biện pháp chống buôn bán người của Việt Nam và Anh, ông Blanchard nhận xét đường đi và kỹ thuật đưa đi của các tổ chức buôn người từ Việt Nam sang Anh đã thay đổi trong thời gian qua. Trước đây Anh Quốc thường kiểm tra rất kỹ các chuyến bay đến từ Việt Nam, nhưng bây giờ "người ta đổi hộ chiếu và sẽ đi như người Trung Quốc vì bên nước Anh kiểm tra người Việt Nam là nhiều hơn." "Vì thế, báo cáo mới nhất của IMO (Tổ chức Di dân Quốc tế) chứng minh đường buôn bán từ Việt Nam sang Anh đã là chuyện cũ. "Người ta sẽ đổi kỹ thuật đi. Có thể tương lai là sẽ thấy người Việt Nam mang hộ chiếu Nhật, Hàn Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan chẳng hạn." Ông nói thêm trước năm 2013, chính phủ Việt Nam khó chấp nhận các nạn nhân buôn người trở về Việt Nam vì "chính phủ nói người ta muốn đi thì cho đi, không cho về. " "Nhưng theo luật quốc tế, điều đó là không được, vì "nếu ai có làm gì sai trái hay có vấn đề gì thì nước ngoài sẽ cho đi về luôn. Luật nước ngoài người ta làm vậy là đúng rồi," ông nhận xét. Một lớp tập huấn hỗ trợ cộng đồng ở thành phố Vinh, Nghệ An do tổ chức AAT thực hiện năm 2013 'Không có gì tốt hơn giáo dục con người' Từ 2014 tới nay, chính phủ Anh Quốc và Việt Nam đã quan tâm đến chuyện phòng chống buôn bán người và nhìn nhận đây là vấn đề lớn. Hai chính phủ đã phối hợp với nhau. Tuy nhiên, theo ông Blanchard, "không có gì có thể tốt hơn là giáo dục cộng đồng, giáo dục phòng ngừa ở cộng đồng." Tổ chức AAT của ông Georges Blanchard từ 2014 đã xin chính phủ Anh có hỗ trợ đặc biệt để có các lớp tập huấn tại cộng đồng về buôn bán người, di cư không an toàn, nói về các chiêu lừa gạt để dạy cho cộng đồng có khả năng biết tự bảo vệ. Các chương trình tập huấn cho chính phủ, cho công an, không có chỉ có ở Việt Nam được thực hiện nhiều được trên thế giới, ông cho biết. "Trên thế giới ai cũng thấy không có gì tốt hơn là giáo dục con người," ông Blanchard nói trong chương trình Bàn tròn Thứ năm của BBC hôm 31/10. Xem thêm: Vụ 39 người Việt chết: Trách nhiệm là của chính quyền? Người Việt di cư bất hợp pháp: Những giấc mơ không thành
|
Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Minh Triết vừa tới Côn Minh, tỉnh Vân Nam, bắt đầu chuyến thăm chính thức Trung Quốc kéo dài bốn ngày theo lời mời của chủ tịch Hồ Cẩm Đào.
|
Về chuyến thăm TQ của chủ tịch Triết
|
Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông tới Trung Quốc trên cương vị chủ tịch nước. Mục đích của chuyến đi được nói là để tăng cường hiểu biết lẫn nhau và thúc đẩy quan hệ song phương. Nhân dịp này, đài BBC hỏi chuyện ông Dương Danh Di, một nhà nghiên cứu về Trung Quốc và là người từng giữ chức Tổng lãnh sự Việt Nam tại Quảng Châu. Ông nhận định: Các chuyến thăm của lãnh đạo hai nước đều thực hiện theo thỏa thuận chung về gặp gỡ hàng năm để trao đổi các vấn đề hai bên cùng quan tâm. Chuyến thăm của ông Nguyễn Minh Triết lần này cũng là một chuyến thăm bình thường như vậy. Trước ông Triết, tổng bí thư Nông Đức Mạnh, chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cũng đã thăm Trung Quốc và thủ tướng Nguyễn tấn Dũng cũng đã tới Nam Ninh. Như vậy trong chưa đầy một năm bốn lãnh đạo cao cấp nhất của Việt Nam đều đã tới thăm Trung Quốc. Phía Trung Quốc cũng đã sang thăm Việt Nam. BBC: Tháng Sáu này, ông Nguyễn Minh Triết cũng đi thăm chính thức Hoa Kỳ. Liệu có thể có chu trình ngược lại, là thăm Mỹ trước rồi mới thăm Trung Quốc? Theo tôi đây chỉ là sự sắp xếp về lễ tân, thăm khi nào là phụ thuộc vào hoàn cảnh cụ thể. Tôi không đặt thành vấn đề. Tuy nhiên Trung Quốc và Hoa Kỳ là hai cường quốc, có thể ảnh hưởng mạnh tới Việt Nam và Việt Nam không thể không chú ý điều quan hệ với hai nước đó. BBC: Có nhận xét rằng quan hệ Việt Trung chưa bao giờ tốt như bây giờ, ông có đồng ý không thưa ông? Nói như vậy cũng đúng mà cũng chưa hẳn đúng. Đúng, là bởi vì nhìn từ bên ngoài thì quan hệ phát triển rất tốt, nhất là về mậu dịch có thể đạt 15 tỷ đôla vào năm 2010. Nhưng không phải là không có vấn đề. Nếu ai tinh ý thì trong chuyến thăm Trung Quốc của ông Nguyễn Phú Trọng, khi gặp ông Hồ Cẩm Đào có nói tới tầm quan trọng của việc xây dựng sự tín nhiệm chính trị giữa hai nước. Điều đó có nghĩa hai bên cần tiếp tục xây dựng tín nhiệm chính trị, lòng tin với nhau. BBC: Liệu lần này, Trung Quốc có mang những chủ đề như phản đối Việt Nam khai thác dầu, hay tổ chức bầu cử ở Trường Sa ra đề cập với ông Triết hay không ạ? Vấn đề đảo biển là vấn đề tồn tại lâu dài trong quan hệ Việt Trung, mỗi khi có chuyện nhạy cảm thì nó thành vấn đề. Nhưng người có thể gây xáo động tại biển Đông là Trung Quốc chứ không phải Việt Nam hay nước ASEAN nào khác. Hiện Trung Quốc đang chủ trương gác lại tranh cãi, cùng khai thác. Chủ trương này phù hợp với Việt Nam và các nước ASEAN. Nhưng tình hình sẽ ra sao 20 năm sau, thì thật khó trả lời. BBC: Thưa ông, dường như trong việc tạo dựng lòng tin hai bên thì lá cờ nằm trong tay Trung Quốc hơn là Việt Nam? Tất nhiên. Người Việt Nam chỉ muốn yên ổn làm ăn, sống hòa bình, tôn trọng người láng giềng lớn phương Bắc. Chỉ mong muốn các bạn để chúng tôi làm ăn theo cách chúng tôi muốn. Còn nói rằng cách làm ăn của anh ảnh hưởng đến an ninh, lợi ích kinh tế của tôi thì vô cùng tận và thực ra chỉ có các nước gọi là bá quyền mới nói vậy. ------------------------------------------------------------- Tuấn Minh, Hà NộiVới TQ ta không chơi cũng không được, vì TQ thường hay lấy thịt đè người, lại thích đánh nhau, nếu ta không kết bạn hắn sẽ tìm cớ gây gổ ngay. Nhưng chơi với TQ cũng phải hết sức thận trọng, vì ông tướng này rất hay trở mặt. Ta nói như vậy không phải ta sợ TQ, nhìn lại lịch sử mà xem: "Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao lần xây nền độc lập cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương." Đừng sợ! Pham Thanh, HanoiHiện nay tất cả các nước trong khu vực đều lo ngại Trung quốc lớn mạnh cả.Thậm chí người Nhật đang trưng cầu dân ý để thay đổi hiến pháp cho phép thành lập quân đội vì người Nhật cũng không tin tưởng nước Mỹ sẽ bảo vệ họ nếu có chiến tranh với Trung quốc. Mỹ sẽ chẳng dại gì chống lại Trung Quốc vì Việt Nam đâu. Cũng như ngày xưa Mỹ bỏ rơi miền nam ấy. Còn Liên hợp quốc ư? Thế hồi Liên hợp quốc phản đối đánh Iraq nhưng Mỹ vẫn cứ thản nhiên đánh, có ai dám làm gi đâu. Binh TNLáng giềng thì ngàn đời không thay đổi được, cả đất nước muốn yên ổn, nhân dân muốn bình yên làm ăn nên việc duy trì hữu hảo là rất cần thiết, vẫn biết lịch sử cả nghìn năm nay TQ chưa bao giờ là bạn tốt của VN, nhưng hiện nay TQ đang rất lớn mạnh, cả Đông Nam Á còn phải run sợ, VN kết tình anh em với TQ là đúng sách rồi! Nguyễn Minh, AnhKhông biết có phải là sự sắp xếp của Ngọc Hoàng hay không mà đặt 2 nước gần nhau. Từ xưa tới nay ta coi TQ là bá chủ phương bắc còn VN là bá chủ phương nam. Việt Nam tuy nhỏ bé như là khúc xương khó nuốt đối với TQ, còn VN chẳng thích thú gì ở gần gã khổng lồ này. Mấy tháng gần đây hàng loạt báo chí địa phương TQ hô hào dạy Việt Nam một bài học nữa. Chà nắn gân nhau thế là cùng. Riêng tôi ủng hộ chính sánh "Bắc hòa Nam tiến" khi chúng ta mạnh và có những đồng minh ruột thì thực hiện chính sách "Nam chinh Bắc phạt". Phong, SydneyCó được dân giàu nước mạnh thì VN mới có thể tự tin không bị ăn hiếp. Do Thái nằm giữa lòng đất của kẻ địch, diện tích đất cũng chỉ chút xíu so với khối Arab vậy mà chẳng có anh Arab nào dám lấn chiếm 1 tấc đất của họ (ngược lại thì có). Muốn được dân giàu nước mạnh thì VN cần phải tận dụng tài năng có sẵn và chấp nhận nhiều luồng tư tưởng khác nhau miễn sao nó đêm lại lợi ích cho đất nước, đương nhiên điều kiện đó đòi hỏi CSVN không được độc quyền như hiện nay mà phải chấp nhận luật cạnh tranh qua nó kẻ giỏi thì được đưa lên và kể yếu kém bị đào thải. Tran Van, Hà NộiVề quan hệ với TQ phải mềm dẻo mà cứng rắn, cứng rắn mà mềm dẻo, đừng có phát run phát dế. Môi hở thì răng lạnh, phải biết họ e ngại cái gì ỷ thế vào cái gì, hãy noi gương những ông trạng VN đã từng đi sứ TQ. Không được hèn nhát phải cứng hơn lên, không được nhượng bộ, nhất là vấn đề lãnh thổ chủ quyền. TQ là một thế lực rất bẩn thỉu lấn chiếm lãnh thổ, mưu xảo trá nhỏ mọn nuốt lời, phải cực kỳ cẩn thận trong mọi quan hệ với TQ. Để tìm ra ưu thế và tập trung sức mạnh của mình cần phải có người thực sự anh hùng tài giỏi. VN đối với TQ nhất thiết không được hèn nhát Rob Nguyễn, Hạ LongSuy cho cùng Việt Nam ta đang nằm trong thế bị kẹp bởi hai cường quốc Trung Quốc và Hoa Kỳ. Nghiêng hẳn về một bên nào đó đều khó cả. Nghiêng về anh bạn Trung Quốc thì mất mối quan hệ với anh Hoa Kỳ. Và biết đâu sau này anh Tàu giở trò thì ai bênh vực. Nghiêng về anh Hoa Kỳ thì lại mất lòng anh bạn Tàu, mà cũng không dám chắc anh Hoa Kỳ có bảo đảm được an ninh cho ta hay không. Nhìn lại chiến tranh Việt Nam, "anh bạn thân thiết" Hoa Kỳ đã bán đứng Việt Nam Cộng Hòa khi bật đèn xanh cho Trung Quốc thôn tính Hoàng Sa. Thật là những mối quan hệ xương xẩu. Để tránh được những hiểm họa trên, người Việt chỉ còn cách về nhà "đóng cửa bảo nhau" , xây dựng đất nước hùng mạnh và điều quan trọng là phải "Lấy dân làm gốc & Hiền tài là nguyên khí Quốc Gia". Đó chính là phương sách mà tổ tiên ta đã áp dụng hàng ngàn năm nay. KBHKKhông có Mỹ nào ép "nhập khẩu" dân chủ, VN có đóng cửa như Bắc Hàn thì Mỹ chẳng thèm quan tâm, vì VN không có bom nguyên tử. Ông Khanh tại Ottawa thì nói "Hoa kỳ sẽ là nước chịu thiệt thòi", còn khuya. Mỹ và Trung quốc không biết sẽ bắt tay nhau ngày nào, để TQ xâm lăng VN trong khi Mỹ làm ngơ để đổi lấy điều gì đó từ TQ. Các công ty lớn mua bán lẫn nhau rồi sa thải nhân viên trung thành cấp thấp là chuyện hàng ngày trên thế giới, về chính trị cũng không ngoại lệ, Mỹ đã bỏ miền Nam VN, sắp bỏ Iraq, làm thinh cho TQ xâm lăng VN chỉ là vấn đề thời gian và cơ hội. Chỉ có người Việt mới giúp người Việt, phải đem hàng ngàn, hàng vạn kiều bào tài năng về giúp lãnh đạo quốc gia. Đó là cách duy nhất để bảo vệ và phát triển VN. Cho dù họ có phe phái, đảng, thì đã sao, thử hỏi khi có tự do báo chí, đảng nào dám đi đêm ký Hiệp định Biên giới với TQ...Nội cái sân Mỹ Đình thôi, lẽ ra nhà thầu Pháp từng cất Stade de Paris trung tâm Cúp Thế giới cất cho VN cái đẹp nhất, huy hoàng tráng lệ nhất Đông Nam Á, thì chỉ trong một đêm, quan chức cao cấp VN ra lệnh phải cho nhà thầu TQ cất, nói thiệt còn thua cái sân một trường đại học hạng bét của Mỹ, vì vô cùng xấu xí, chất lượng dỏm. Cỏ mà thôi cũng loại thứ phẩm, tường thì nứt phải trét lại hoài. Nhân ra cho bao nhiêu con đường quốc lộ, do đó người ta bị đụng xe chết còn hơn chết do chiến tranh. Còn độc đảng thì VN sẽ tự diệt vong kiểu như vậy. Nam, Quảng NinhĐúng là cờ ngoài bài trong, nghe các bác ở đây nói cứ như là thánh tướng cả. Thử hỏi đặt các bác vào cương vị lãnh đạo VN bây giờ thì các bác sẽ làm thế nào? Một bên thì TQ lăm le chiếm đảo, một bên thì Mỹ ép "nhập khẩu" dân chủ. Làm sao để đất nước yên ổn làm ăn, giữ được độc lập thống nhất mà bao xương máu cha anh đã đổi được? Ẩn danhCác nhà lãnh đạo Việt Nam phải nhớ rằng đó là kẻ thù cả trong quá khứ và hiện tại của Việt Nam. Một khi lãnh đạo mà mất đoàn kết hoặc sợ dân nổi dậy mà đi cầu cứu Trung quốc thì tự thắt thòng lọng vào cổ. Họ chỉ muốn mình lúi xùi, hay có chiến tranh để họ thử vũ khí và canh giữ sườn cho họ. Với bản chất của dân tộc họ, họ không bao giờ cho mình mạnh. Độc lập tự chủ đó là con đường sống còn của Việt Nam. Không việc gì phải hèn nhát mà sợ họ, vì mình đang bên sườn của họ. Phải hành động để họ hiểu được điều đó. Không lao vào lòng họ, nhưng quan hệ khéo để tránh những xung đột đáng tiếc không mang lại lợi ích cho ai. Dân tộc này đã quá đau khổ bởi những cuộc chiến tranh, mà nếu sáng suốt, đừng quá tin vào bạn bè là có thể tránh được. Hoà bình, thống nhất rồi đấy, nhưng đau khổ thì muôn đời không xoá hết. Huy Phan, San JoseCác bác xem lại đi, thiếu gì nước có chung đường biên giới với TQ chức có riêng gì VN đâu: Ấn Độ, Nepal, Pakistan, Mông Cổ, Miến Điện, v.v. Họ có khiếp sợ TQ đâu. Với kỷ nguyên này chẳng có nước nào chiếm nước nào cả, LHQ thì có đó. Chỉ vì sợ quá đâm ra bị bắt nạt mà thôi! Sơn Hà, VNTrong lịch sử TQ luôn là nước có tham vọng bá quyền tuy nhiên bản thân họ cũng bị các nước nhỏ khác ức hiếp và thôn tính: Nhật Bản. Tại sao họ sợ Nhật nhưng lại ức hiếp VN? Như vậy vấn đề ở đây không phải là lớn hay nhỏ mà chính là con người, một đất nước mà mọi người coi quyền lợi quốc gia là trên hết thì không ai có thể bắt nạt được. Việt Nam có được điều đó không? Nhật Bản đã làm được điều đó, một đất nước không có nhiều tài nguyên, lại thường xuyên có thiên tai vậy mà họ đã làm cho TQ run sợ và họ đã đưa dân tộc họ lên vị trí dẫn đầu thế giới. Tại sao VN không làm được điều đó? Ở VN người có năng lực có được trọng dụng không?TQ trước đây cũng là một nước yếu kém, nhưng Đặng Tiểu Bình đã nhìn ra : để phát triển chỉ có cách là sử dụng nhân tài và họ đã cho người của họ du học khắp nơi. Ở Pháp người được vào bộ kế hoạch (KH phát triển KT-XH ) phải là người tài giỏi nhất nước. Nhìn lại nước ta thật đau buồn, những năm gần đây người tài có được đề cử nhưng thực tế chỉ đếm trên đần ngón tay, muốn vào vị trí cao chỉ cần có đảng, nịnh, chạy chọt ... là lên lãnh đạo. Chừng nào VN biết coi trọng nhân tài thì lúc đó ta không có gì để sợ TQ. Hoàng Kha, Cần ThơĐương nhiên là những chuyến công du của các vị lãnh đạo bao giờ cũng được tính toán một cách rất kỹ lưỡng. Đi đến đâu, nói cái gì gần như đều đã được chương trình hóa. Chuyện cần bàn ở đây tôi nghĩ không phải là sợ sệt hay hèn gì cả, mà là chơi với anh nào thì Việt Nam được lợi nhiều hơn, làm sao để Việt Nam chúng ta ngày càng hùng mạnh. Anh Hoa Kỳ gần đây hay công kích Việt Nam về vấn đề nhân quyền-hay nói xấu Việt Nam, giám sát hàng xuất khẩu của VN.... ôi thôi còn nhiều thứ nữa. Còn TQ thì lại khác tuy cũng có bất đồng nhưng không "lớn" lắm. Vì vậy trong tình hình hiện nay lựa chọn đi TQ trước là hoàn toàn đúng đắn. Vu Sang, Hà NộiBạn Huy Phan ơi bạn chắc quen sống ở miền nam và ở nước ngoài nhiều nên không hiểu tình hình rồi, cần tìm hiểu xem rồi hãy phát biểu là hèn hay anh hùng. Bạn cứ thử sống cạnh một thằng khổng lồ và đầu gấu trong một xã hội vô pháp luật xem bạn có anh hùng được không? Nếu bạn luôn tỏ ra anh hùng thì chắc là bạn sớm đi theo tổ tiên thôi. Sống cốt là phải khôn khéo, biết tranh thủ ảnh hưởng của các bên thì yếu mới tồn tại được. Kim, VNTheo quan sát thi tôi thấy trước khi gặp Mỹ thì Việt Nam phải gặp TQ trước, chẳng hạn hồi APEC 2006, ông Hồ Cẩm Đào tranh thủ gặp trước, rồi mới tới ông Bush. Tôi cho rằng đó là sự khôn ngoan có phần ma mãnh của TQ, gặp trước để thăm dò VN sẽ làm gì với Mỹ, và gây sức ép làm theo ý họ. Tôi không quan tâm đến việc thăm nước nào trước, mà tôi quan tâm Việt nam có giữ được điều mình muốn làm đối với Mỹ trước sức ép của TQ. Các nhà lãnh đạo VN có thể hiện được bản lĩnh chính trị của mình hay không? Cường, Hà NộiNếu tôi không nhầm thì Trung Quốc toàn giúp những nước độc tài, và luôn nói những lời lẽ, câu chữ rất thân thiện. Nhưng chiếm đất, lấn biển láng giềng là chuyện bình thường. Ngọc, Hà NộiXin hỏi anh Huy Phan, San Jose: Thế nào là sợ và thế nào là không sợ ? Không sợ nhưng quan hệ tốt thì vẫn hơn chứ ! Còn về địa lý thì phiền anh xem lại, HQ và TL không có đường biên giới chung với TQ. Mai Nam, VNTrung Quốc là thiên triều của VN từ hàng ngàn năm rồi, kể từ khi Tàu chiếm Quảng Đông và Quảng Tây của Triệu Đà cơ. Trong sử sách của ta, nhà Triệu vẫn là một triều đại chính thống, ông Lữ Gia vẫn được coi là người quyết liệt chống ngoại xâm. Từ khi nhà Triệu mất nước, vua Tàu đời đời phong chức cho vua An Nam và nước An Nam định kỳ có lễ cống hiến để tạ ơn. Nay phe XHCN chúng ta chỉ còn vẻn vẹn 5 nước, trong đó Cu Ba thì nhỏ mà xa, Lào tuy gần mà quá yếu, Bắc Hàn thì ngang ngạnh bị tẩy chay đến mức VN cũng chẳng dám gần. Vậy chỉ còn TQ là "môi với răng" của ta mà thôi. Ta phải gần TQ để cùng chống các thế lực thù địch và phản động (như quốc hội EU chính thức phản đối ta vì vi phạm nhân quyền). Đồng thờì ta lại sợ TQ (cái sợ cố hữu từ ngàn năm, như ếch sợ rắn). Thực chất các cuộc viếng thăm hai bên là như vậy. Huy Ho, San JoseGửi anh Vu Duc. Câu "Bắc hòa đông tiến" và những giải thích của anh thật là chí lý. VN mình không phải là hèn, cũng không phải là sợ TQ như anh Huy-Pham nói. Chúng ta là nước nhỏ và yếu . Cho nên phải khéo léo cho đến khi có thật lực thì mới phô trương thế mạnh. Thí dụ là ta và Chàm đã giao chiến ngàn năm, họ đa phần là ở thế thượng phong. Nhưng cũng có ngày ta nuốt trọn. Đó la cái giỏi cũa ông cha ta VN không chỉ tồn tại 4000 năm, mà là thiên thu bất tận . nên chúng ta phải thận trọng mà bảo vệ sự sống còn cũa dân tộc....không sợ, cũng không hèn...chỉ là thế thời, thời thế mà thôi. KL, MoscowÔng Huy Phan, San Jose nói gì cũng phải suy nghĩ 1 chút, làm gì có chuyện hèn hay không hèn ở đây? Trong thời buổi còn phát triển thì phải lo xây dựng quan hệ và kinh tế, tránh đối đầu trực tiếp. Còn như ông bảo, nào là phải bỏ qua Trung Quốc, coi như là chỉ 1 nước bình thường thì tầm nhìn của ông hơi thiển cận. Trung Quốc hiện nay gần như là 1 trong số ít thế lực lớn nhất thế giới không chỉ về kinh tế mà còn về quân sự. Mà còn là nước sát cạnh ta nữa, thế nên ta phải tranh thủ quan hệ bên này lẫn bên kia 1 cách tối đa sao cho không bị ảnh hưởng đến mình mà lại có thể tập trung tối đa cho phát triển kinh tế. Như chuyện khai thác dầu khí và bầu cử thì ta cứ tiến hành nhưng vẫn quan hệ tốt.Tóm lại, đối với chuyện đối ngoại với các nước xung quanh thì tôi hoàn toàn tán thành đường lối của chính phủ Việt Nam, nhưng còn chuyện đối nội thì vẫn còn nhiều vấn đề, mong chính phủ Việt Nam có thể học tập các nước khác trong việc điều hành và giải quyết hàng loạt những vấn đề đang nổi cộm trong nước như tham nhũng, tiêu cực v.v Huy Phan, San JoseThắc mắc với bạn Ẩn danh: -Tại sao Hàn Quốc và Thái Lan vẫn ở sát nách với TQ, mà họ có sợ đâu! Chẳng qua là trước khi đi Mỹ thì phải đi TQ trình báo vậy thôi. Người hèn thì hay sợ. Vũ Đức Khanh, OttawaViệt Nam và Hoa Kỳ là đối tác nhưng không phải đồng minh. Còn Việt Nam và Trung Quốc tuy là đồng chí nhưng là 'đồng sàng dị mộng'. Chính sách ngoại giao của VN: Bắc hòa, Đông tiến. Nghĩa là đối với người anh lớn phương Bắc, Việt Nam chỉ cầu hòa để được yên ổn phát triển đất nước mình và thật sự không mong liên kết đồng minh gì với Trung Quốc. Còn Đông tiến nghĩa là Việt Nam muốn tiến ra biển Đông, vượt đại dương để làm bạn với cộng đồng thế giới với mục tiêu hợp tác và phát triển lâu dài, bền vững và cùng có lợi. Một trong các đối tác quan trọng của VN là Hoa Kỳ. Tuy vậy Hoa Kỳ cũng chỉ là một đối tác của VN như bao nhiêu đối tác khác mà thôi. Nếu Hoa Kỳ chơi trò 'đàn anj nước lớn' gây sức ép không phải với VN thì cuối cùng Hoa Kỳ sẽ là nước chịu thiệt thòi chứ không phải VN. Theo tôi nghĩ "láng giềng hữu nghị và toàn cầu hóa thật sự" mới là kim chỉ nam hành động trong chính sách ngoại giao của VN thời nay. Peace, Sài GònHòa bình là điều mong muốn của nhân dân VN, Chính phủ VN đã và đang làm điều ấy vì dân tộc VN. Đối với TQ, hay Hoa Kỳ, VN luôn tôn trọng sự hiểu biết lẫn nhau và cùng hướng tới một tương lai tốt đẹp cho nhân loại. Ẩn danhNhiều khi nước xa không cứu được lửa gần, đây cũng là một động thái ngoại giao đơn thuần xin các nhà bình luận miễn bàn.
|
Có sự ủng hộ khác nhau giữa các đô thị lớn và các thành phố nhỏ, vùng nông thôn, giữa các sắc dân, và đối với người Việt giữa lớp đầu và các thế hệ sinh ra tại Mỹ trong bầu cử năm 2020.
|
Bầu cử Mỹ 2020: Sự ủng hộ khác nhau giữa các vùng và sức nặng cử tri gốc Việt
|
Trong khi các thành phố lớn, đô thị phát triển ở Mỹ thường bầu cho đảng Dân Chủ, thì tại các vùng ít dân cư có xu hướng bầu cho đảng Cộng Hòa. 'Vùng sâu vùng xa' muốn giữ Donald Trump Mùa hè vừa rồi tôi cùng gia đình đi nghỉ ở Ocean Shores. Một vùng biển khá đẹp thuộc tiểu bang Washington. Để đến đó, tôi lái xe qua các thành phố Aberdeen với khoảng 17 ngàn dân và thành phố Hoquiam với hơn 8 ngàn dân. Trên đoạn đường qua hai thành phố này tôi thấy trước nhiều ngôi nhà có treo cờ, cắm bảng "Make America great again", "Keep America great", "Vote for Trump", … Đây là những tín hiệu ủng hộ đương kim Tổng thống Donald Trump. Điều mà tôi rất khó thấy tại các vùng đô thị phát triển như ở Seattle, Bellevue, Tacoma, Olympia… Thành phố Aberdeen và Hoquiam giống như những thị trấn thuộc "vùng sâu vùng xa" ở Việt Nam. Bảng mới dựng lên trên đường Jimmy Carter, con đường có nhiều người Việt qua lại ở Atlanta Georgia. Nhà cửa kiểu cũ. Không có nhiều tòa nhà, công trình mới được xây dựng. Tuy nhiên, nhìn những tòa nhà cũ lớn đang xuống cấp cho thấy những thành phố này khá nhộn nhịp trong quá khứ. Tìm hiểu về lịch sử, tôi được biết trước đây hai thành phố này đã có nền kinh tế khá thịnh vượng với ngành khai thác, chế biến các sản phẩm từ gỗ và các tài nguyên thiên nhiên khác. Nhưng từ nhiều chục năm nay cả hai đã chứng kiến nhiều nhà máy đóng cửa và dân số giảm dần. Aberdeen từng là cảng nhà của con tàu Lady Washington. Bản sao của con tàu nhỏ hơn được sử dụng bởi thuyền trưởng Robert Grey trong bộ phim ăn khách phần Black Pearl (ra mắt vào năm 2003) của loạt phim Cướp biển vùng Caribe. Bầu cử Mỹ 2020: Thế giới muốn Trump hay Biden? Bầu cử Mỹ 2020: Trump và Biden cãi cọ về các chủ đề tranh luận Trên đất Mỹ tôi thấy những vùng quê nhìn còn tiêu điều hơn. Nhiều ngôi nhà, công trình đổ nát do thiếu hơi người. Chỉ có vài ngôi nhà có biểu hiện ra bên ngoài vẫn còn có người sinh sống. Điểm chung của các thành phố nhỏ, vùng quê thuộc 'vùng sâu vùng xa" tôi cảm nhận được vắng nhà xưởng, doanh nghiệp hoạt động. Cư dân di chuyển đến nơi khác và sự phô trương ủng hộ đương kim Tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ. Hai thành phố Aberdeen và Hoquiam khá tiêu biểu cho những 'vùng sâu vùng xa' ủng hộ Trump mà tôi có dịp chứng kiến qua những chuyến đi chơi, trong những lần lái xe đi làm việc đến nhiều vùng nông thôn, thành phố nhỏ. Tôi nghĩ họ ủng hộ Trump vì hy vọng vào lời hứa đem việc làm trở lại. Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại theo điều họ từng có trong quá khứ. Nhưng thật rất khó cho một chủ doanh nghiệp, người quyết định đầu tư mở hãng xưởng tại những nơi này trong thời đại toàn cầu đã giống như một cái làng. Đảng Dân Chủ có ưu thế tại các thành phố lớn Một bài báo của hãng tin Bloomberg đưa ra hồi năm 2016, các đô thị lớn của Mỹ chiếm 85% dân số và tạo ra 90% sản lượng kinh tế. Trong cuộc bầu cử vào bốn năm trước, Hillary Clinton đã giành chiến thắng tại 88 trong tổng số 100 quận lớn nhất nước Mỹ. Trước đó, lần bầu cử vào năm 2008 Barack Obama đã dành chiến thắng tại 88 trên tổng số 100 quận lớn nhất nước Mỹ. Bốn năm sau đó ông dành chiến thắng 86 trên tổng số 100. Tại những vùng quê không quá khó để bắt gặp những hình ảnh như thế này. Ảnh chụp tại tiểu bang Washington Tại Mỹ bầu cử được tính theo đơn vị hành chính quận hạt (county). Một quận hạt gồm nhiều thành phố. Có thành phố dưới 10 ngàn dân, nhưng cũng có thành phố hằng trăm ngàn, hàng triệu cư dân. Do đó bầu cử cấp địa phương có tính quyết định. Ngay cả bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ Viện cũng được bầu từ cấp quận hạt với nhiệm kỳ hai năm bầu một lần. Nếu cử tri quận đó không ủng hộ bà Nancy cũng chỉ về nhà dắt chó đi dạo. Các cuộc bầu cử ở Mỹ gần đây cho thấy tại các thành phố lớn đảng Dân Chủ thắng cho dù đó là tiểu bang 'sân nhà' của đảng Cộng Hòa. Trong lần bầu cử vào năm 2016, ngay tại tiểu bang Texas, một thành trì của đảng Cộng Hòa thì các thành phố lớn như Austin phần thắng cũng thuộc về đảng Dân Chủ. Hoặc như thành phố Atlanta, thuộc thiểu bang Georgia đảng Dân Chủ cũng dành chiến thắng. Tại Raleigh, thành phố lớn thứ nhì tại tiểu bang North Carolina do đảng Cộng Hòa thống trị đảng Dân Chủ vẫn dành phần thắng. Miami thành phố lớn thứ hai thuộc tiểu bang Florida đảng Dân Chủ được đông đảo cử tri chọn. Một nhóm người Việt ủng hộ Trump tranh cãi cùng nhóm ủng hộ Biden khu Catinat Plaza trên đại lộ Bolsa (Trần Hưng Đạo), thành phố Westminster, Nam California. Trong 10 thành phố lớn nhất nước Mỹ đảng Dân Chủ thắng 6. Ngay cả chiến thắng của Donald Trump tại thành phố lớn của bang Texas là San Antonio và Houston có sự khác biệt không lớn với bà Hilary Clinton, lần lược là 48.4 và 47.2, 48.5% và 47.5%. Chính sự cởi mở, dân cư trẻ, có học vấn, đa dạng về sắc tộc, nền kinh tế năng động là những yếu tố đem lại chiến thắng cho đảng Dân Chủ. Đảng có xu hướng cấp tiến, quan tâm nhiều đến các yêu tố về phúc lợi xã hội, y tế, môi trường, cởi mở hơn trong nhiều vấn đề của đạo đức, niềm tin đã có sức thu hút hơn với giới trẻ, người nhập cư. Lá phiếu cử tri gốc Việt có ảnh hưởng ra sao? Đa số người gốc Việt sinh sống tại các vùng đô thị. Vì nơi tập trung đông các hãng xưởng, kinh doanh nhà hàng, tiệm nail… Tuy nhiên, người Việt lại là dân nhập cư có tỷ lệ ủng hộ Trump khá cao. Trong một cuộc khảo sát trên gần 1.600 người Mỹ gốc Á từ tháng 7 đến tháng 9 năm nay, cho thấy có 48% người Việt ủng hộ Tổng thống Trump. Cao nhất trong các trong các sắc dân được khảo sát gồm người Việt, Hoa, Ấn, Hàn, Nhật Bản và Philippines. Cuộc khảo sát được thực hiện bởi APIAVote, AAPI Data và Asian American Advance Justice-AAJC Một cuộc khảo sát về cử tri gốc Á cũng được các cơ quan này thực hiện vào hai năm trước còn cho thấy người Việt ủng hộ Tổng thống Trump lên đến 64%. Người Việt ở Mỹ có khuynh hướng bầu cho đảng Cộng Hoà, nhưng xu hướng này đã thay đổi, giảm tầm ảnh hưởng gần đây. Trong mười quận có đông người Việt sinh sống nhất nước Mỹ gồm: Santa Clara (7.1% dân số chung), Orange County (6.1%), California; Fairfax (2.7%) ở Virginia, King (2.0%) ở Washington; Los Angeles (0.9%), San Diego (1.4%), Alameda (2.0%) ở bang California; Harris (2.0%), Tarant (1.6%), Dallas (1.1%) ở Texas. Rất khó để bắt gặp những hình ảnh như thế này tại khu vực đô thị. Ảnh chụp tại tiểu bang Georgia. Những vùng người việt sinh sống đông đã có sự thay đổi đáng kể qua năm mùa bầu cử gần đây. Nếu như đảng Dân Chủ chỉ thắng trong 4 trên 10 quận hạt có nhiều người Việt sinh sống trong cuộc bầu cử năm 2000. Con số này từ từ tăng dần lên tới 5 vào năm 2004, 8 vào năm 2008, và 9 trên mười quận (trừ Tarant) vào năm 2016. Quận Cam (Orange County) đã chuyển mầu xanh vào năm 2016. Quận Harris (nơi có thành phố Houston) đã xanh từ năm 2008. Thêm vào đó, khác với thế hệ đầu đến Mỹ do tỵ nạn, hoặc đi theo diện HO. Người Việt thế hệ thứ hai tại Mỹ có xu hướng bầu cho đảng Dân Chủ nhiều hơn. Thử phân tích, quận Santa Clara, ở Bắc California có tỉ lệ dân số người Việt cao nhất nước Mỹ hiện nay hơn 7% ở quận hạt. Trong đó có hơn một nửa có quyền bầu cử và đi bầu. Cho dù 80% dân Việt ủng hộ ông Trump, thì cũng cao lắm là được 3-4% số phiếu của toàn quận hạt. Các quận khác người Việt ít hơn còn không khả quan như thế. Ngoài Santa Clara và Orange thì ở các quận hạt khác, người Việt chỉ chiếm 1-3%, không đáng kể. Trên năm quận hạt đó đông người Việt nhất ở California nếu người Việt ở đó có bầu hết cho ứng viên đảng Cộng Hoà, thì đảng Dân Chủ vẫn thắng ở California. Tuy nhiên, bầu cử không phải chỉ là chọn các ứng viên cấp tiểu bang hoặc liên bang. Lá phiếu của cử tri gốc Việt có ảnh hưởng nhiều với ứng viên cấp địa phương, từ dân biểu tiểu bang đến thị trưởng hoặc nghị viên thành phố. Điều này đã được chứng minh ở một vài thành phố ở California và Texas. Mùa bầu cử năm 2020 này sẽ còn nhiều thú vị vì sẽ có sự khác biệt giữa lá phiếu của các cử tri vùng quê và các thành phố lớn, giữa các sắc dân, các thế hệ người Việt ở Mỹ. Bầu cử 2020: Cuộc tranh cử sinh tồn của Nước Mỹ Jonathan London: '2020 là bầu cử quan trọng nhất lịch sử Hoa Kỳ' Bài viết thể hiện quan điểm riêng của ông Võ Ngọc Ánh từ thành phố Tacoma, bang Washington, Hoa Kỳ. Bầu cử 2020: Vì sao chúng tôi ủng hộ TT Trump và Đảng Cộng hoà? Cử tri ủng hộ đảng Dân chủ nói nước Mỹ đang đi sai hướng Carl Thayer: 'TQ sẵn sàng đối phó với bất kỳ ai đắc cử TT Mỹ' Cử tri Mỹ ở Thái Lan: 'đi bầu để bảo vệ nền dân chủ' Cử tri Lý Văn Quý: ‘Nếu tái đắc cử, TT Trump sẽ làm nước Mỹ hùng cường’ Bấm vào để đọc thêm về bầu cử Mỹ 2020
|
Hoạt động chôn cất tại đảo Hart đã tăng đột biến trong đại dịch, từ một ngày mỗi tuần tăng lên năm ngày mỗi tuần, theo Cơ quan quản lý nhà tù của New York.
|
Virus corona: New York tăng tốc đào hố chôn tập thể
|
Heavy machinery digs a trench near two existing mass graves on Hart Island Tiểu bang New York hiện có số ca nhiễm cao hơn bất cứ quốc gia nào ngoài Mỹ, theo số liệu thống kê mới nhất. Video không ảnh cho thấy công nhân đang dùng thang để leo xuống hố lớn nơi các quan tài được xếp để chuẩn bị chôn. Những hình ảnh trên đây được chụp tại đảo Hart ở vùng đầm phá bên ngoài khu Bronx, vốn đã được giới chức thành phố sử dụng làm nơi chôn tập thể cho những người không bà con thân thích, hoặc những gia đình không thể trang trải cho việc chôn cất bình thường. Hoạt động chôn cất tại đây đã tăng đột biến trong đại dịch, từ một ngày mỗi tuần tăng lên năm ngày mỗi tuần, theo Cơ quan quản lý nhà tù của New York. Tù nhân tại trại giam trên đảo Rikers thường được huy động để thực hiện việc chôn cất, nhưng do khối lượng công việc tăng nhanh nên người ta đã phải thuê nhà thầu. Thị trưởng thành phố New York, ông Bill de Blasio, hồi đầu tuần nói rằng các nghĩa trang công cộng ở thành phố có thể được sử dụng để chôn cất nạn nhân của đại dịch. "Hiển nhiên trước đây chúng ta sử dụng đảo Hart," ông nói. Số người chết ở tiểu bang New York tăng thêm 799 người vào hôm thứ Tư, con số cao kỷ lục trong ngày thứ ba liên tiếp. Những hình ảnh cho thấy công nhân mặc đồ bảo hộ kín mít đang chôn các quan tài ở một khu chôn tập thể tại thành phố New York. Khoảng 40 quan tài được chôn cất hôm thứ Năm Số ca nhiễm Covid-19 tại tiểu bang này tăng thêm 10.000 vào hôm thứ Năm, nâng tổng số ca dương tính lên 159.937, xếp trên Tây Ban Nha (153.000) và Ý (143.000). Trung Quốc, nơi đầu tiên bùng phát dịch cúm hồi năm rồi, báo cáo có 82.000 ca bệnh. Tính tổng thể, toàn nước Mỹ có 462.000 ca dương tính và số tử vong lên gần 16.500 người. Cả thế giới hiện có 1,6 triệu người nhiễm bệnh và 95.000 người chết. Dù dẫn đầu thế giới về số ca nhiễm Covid-19, New York lại có số người chết (7.000) thấp hơn nhiều so với Tây Ban Nha (15.500) và Ý (18.000), nhưng lại cao hơn gấp đôi so với Trung Quốc (3.300). Nhiều thi thể được chôn cất Tuy nhiên, Thống đốc Andrew Cuomo trấn an tinh thần dân chúng bằng việc đưa ra con số ca mới nhập viện tại New York đã giảm trong ngày thứ hai liên tiếp, chỉ 200 ca. Ông nói rằng đây là dấu hiệu cho thấy biện pháp giãn cách xã hội đã phát huy tác dụng. Ông còn đánh giá trận đại dịch này "là vụ nổ thầm lặng trong lòng xã hội với tính chất tàn bạo, khốc liệt như những gì chúng ta đã thấy trong vụ khủng bố 11/9." Một tia hy vọng khác cũng được nhen lên khi con số người chết trên toàn quốc vào hôm thứ Năm đã giảm xuống. Bác sĩ Anthony Fauci, thành viên trụ cột trong ban phòng chống Covid-19 của Nhà Trắng, nói trong chương trình NBC News' Today hôm thứ Năm rằng tổng số người chết chung cuộc của nước Mỹ "có vẻ sẽ vào khoảng 60.000". Hồi cuối tháng Ba, bác sĩ Fauci dự báo "khoảng 100.000 đến 200.000" người có thể chết do Covid-19. Con số dự báo 60.000 là ngang với mức đỉnh của tổng số người chết do cúm mùa tại Mỹ từ tháng 10/2019 đến tháng 3/2020, theo số liệu chính phủ. Tuy nhiên, Phó tổng thống Mike Pence hôm thứ Năm nhấn mạnh rằng Covid-19 lây lan cao gấp khoảng ba lần so với cúm mùa. Nhà Trắng trước đó đã chia sẻ con số dự báo 2,2 triệu người Mỹ có thể chết do virus corona chủng mới nếu không có hành động kịp thời. Lệnh cấm rời khỏi nhà hiện đã buộc các doanh nghiệp không thuộc lĩnh vực thiết yếu tại 42 tiểu bang phải đóng cửa, từ đó khiến nền kinh tế Mỹ chững lại một cách trầm trọng. Số liệu mới công bố hôm thứ Năm cho thấy số người đăng ký thất nghiệp lên tới 6 triệu trong tuần thứ hai liên tiếp, nâng tổng số người mất việc trong ba tuần qua lên 16,8 triệu. Thành phố Chicago đã bắt đầu áp dụng lệnh cấm bán rượu từ 21 giờ đêm vào hôm thứ Năm nhằm hạn chế dân vi phạm lệnh cấm tập trung đông người. Biện pháp này, dự kiến kéo dài đến ngày 30.4, được đưa ra sau khi giới chức ngành y tế hồi đầu tuần cho biết người da đen tại Chicago chiếm tới phân nửa số ca nhiễm của công dân thành phố và chiếm tới 70% số người chết, dù sắc dân này chỉ chiếm 30% dân số thành phố. "Chúng tôi phải ban lệnh cấm này bởi có quá nhiều cá nhân và doanh nghiệp vi phạm lệnh cấm rời nhà," Thị trưởng Lori Lightfoot nói hôm thứ Tư. New York: thành phố không bao giờ ngủ thành thị trấn ma Tử vong tại tiểu bang New York vượt quá 3.500 Virus corona: New York cảnh báo sẽ thiếu hụt y tế nghiêm trọng trong vòng 10 ngày Tội phạm xả súng cũng đã khiến 7 người chết và 14 người bị thương hôm thứ Ba, một diễn biến mà giới chức thành phố nói là không thể tha thứ được trong bối cảnh dịch bệnh hoành hành. "Những giường cấp cứu lẽ ra dành cho các bà cụ, hoặc những người đang trong tình trạng nguy kịch do dịch bệnh, giờ lại phải dành cho nạn nhân của súng ống," quan chức cảnh sát Charlie Beck nói. Các nhân viên y tế nghỉ ngơi trong lúc chờ đợi bệnh nhân xét nghiệm COVID-19 tại điểm thử nghiệm ProHEALTH ở Jericho, New York Số liệu từ Louisiana, Mississippi, Michigan, Wisconsin và New York cho thấy sự chênh lệch tương tự nhau về lây nhiễm virus corona giữa các sắc dân. Ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ, ông Joe Biden, hôm thứ Năm đã hưởng ứng lời kêu gọi công bố các dữ liệu sâu rộng về dịch bệnh xét theo sắc tộc. Ông nói con số này có thể giúp soi chiếu về tình trạng bất bình đẳng cũng như tác động của "kì thị chủng tộc mang tính cấu trúc hệ thống". Giữa lúc đó, một tòa án đã ngăn cản một phần lệnh tạm thời cấm phá thai được tiểu bang Texas ban hành hồi tháng trước như một biện pháp chống dịch bệnh. Ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ, ông Joe Biden, hôm thứ Năm đã hưởng ứng lời kêu gọi công bố các dữ liệu sâu rộng về dịch bệnh xét theo sắc tộc. Lệnh cấm các thủ thuật y tế "không cần thiết" nhằm dành nguồn lực y tế để chống dịch, Bộ trưởng Tư pháp tiểu bang cho biết hồi tháng Ba. Tuy nhiên, thẩm phán Judge Yaekel, một người được ông George W Bush bổ nhiệm, đã ra phán quyết ngăn cản lệnh cấm này hôm thứ Năm. "Ít nhất thì đây là một gánh nặng quá mức đối với quyền được phá thai sớm của phụ nữ," ông viết trong phán quyết. Các tiểu bang Alabama, Iowa, Ohio và Oklahoma cũng ban lệnh tạm thời cấm phá thai tương tự. Trong khi vẫn chưa có vắc xin phòng Covid-19, các xung đột văn hóa trong lòng nước Mỹ cũng cho thấy rất khó để chữa trị. Hiện nay có nhiều tranh cãi pháp lý liên quan đến việc có nên đóng cửa các tiệm bán súng trong đại dịch, và liệu có nên đưa nghi lễ tôn giáo vào danh sách miễn áp dụng lệnh cấm tập trung đông người.
|
Một trái bom hạt nhân có thể huỷ diệt kẻ thù trong nháy mắt.
|
Mười bước để trở thành cường quốc hạt nhân
|
Nhưng quan trọng hơn là nó cho phép một quốc gia giương oai diễu võ trên diễn đàn quốc tế. Cho tới nay, mới chỉ có tám quốc gia từng chính thức nhấn nút cho nổ vũ khí hạt nhân, gồm năm thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Hoa Kỳ, Anh, Nga, Trung Quốc, Pháp, và Israel, Ấn Độ, Pakistan. Tuy nhiên, có một số nước khác bị nghi là đã sở hữu hoặc đang tìm cách phát triển vũ khí hạt nhân. Iran hiện đứng đầu danh sách tình nghi, bất chấp việc nước này liên tục nói rằng chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm phục vụ các mục đích hoà bình. Công nghệ chế tạo vũ khí hạt nhân đã có từ nhiều thập niên, nhưng để trở thành một quốc gia hạt nhân không phải là chuyện đơn giản. Để đạt được mục tiêu này, một quốc gia có thể phải buôn lậu, phải dùng mánh lới, và phải trải qua một quá trình nhiều năm nỗ lực, chưa kể nguy cơ bị các cường quốc khác trừng phạt. Một quốc gia cần phải làm gì để có được vũ khí hạt nhân? Tại sao chỉ có một số ít các nước muốn sở hữu thứ vũ khí này? BBC Future nêu ra dưới đây những thách thức và những nguy cơ tiềm ẩn mà bất kỳ nước nào muốn có chương trình vũ khí hạt nhân đều phải đối diện. Bước 1: Chọn chất đồng vị Việc đầu tiên là phải tập hợp được các khoa học gia, kỹ sư và kỹ thuật viên. Nhóm này cần phải hiểu rõ mọi thứ liên quan tới hạt nhân dựa trên một nguyên tắc đơn giản: khi một nhân tế bào nặng của nguyên tử phân tách ra, nó sẽ chuyển hoá một trọng lượng nhỏ xíu thành năng lượng. Uranium là lựa chọn của nhiều nước Năng lượng đó có thể dùng để chữa trị bệnh ung thư, tạo ra điện hoặc san phẳng cả một thành phố. Các vụ nổ hạt nhân được kích hoạt thông qua một chuỗi các phản ứng chuỗi không kiểm soát của một khối vật chất lớn: mỗi lần nguyên tử phân tách, thành phần nguyên tử mới tách ra sẽ lại tiếp tục phân tách, liên tục như vậy khiến giải phóng thêm nhiều năng lượng. Chất đồng vị phổ biến nhất là uranium-235 và plutonium-239. Plutonium-239 được nhiều cường quốc như Nga và Mỹ lựa chọn, nhưng lại là chất không có trong tự nhiên. Để có được chất này, các nước cần phải tạo ra nó bên trong lò phản ứng hạt nhân, và các lò phản ứng là thứ rất khó che giấu, như Jeffrey Lewis viết trên trang blog Arms Control Wook, trong lúc trong thời kỳ đầu triển khai chương trình hạt nhân thì việc phải giấu kín lại là điều cần thiết. Do vậy, uranium là lựa chọn đương nhiên đối với hầu hết các nước. Bước 2: Gom đủ lượng uranium Nghe thì có vẻ ma giáo, nhưng thực sự thì đây là bước dễ nhất trong toàn bộ tiến trình. Uranium được khai thác thương mại trên toàn thế giới và được bán dưới dạng chất bột màu vàng, được gọi là "bánh vàng". Một số quốc gia như Iran chọn cách tự làm, tự khai thác và tự chế biến bánh vàng. Một khi mua nhiên liệu về, các nước phải có khu tổ hợp hạt nhân để cất trữ Các nước khác thì đơn giản là mua từ nhà cung ứng lớn nhất thế giới: Kazatomprom, hãng năng lượng hạt nhân Kazakhstan đã quốc hữu hóa. Hãng này trong năm 2011 đã xuất khẩu gần 20 ngàn tấn uranium, theo Hiệp hội Hạt nhân Thế giới. Khổ nỗi, mua sỉ thứ này cũng kéo theo những bất tiện. Uranium của Kazatomprom chủ yếu là uranium-238, một chất đồng vị có trong tự nhiên và không chịu được bất kỳ phản ứng hạt nhân nào. Chất cần có là uranium-235 chỉ chiếm 0,710%, trong lúc một vũ khí hạt nhân đơn giản nhất cũng cần khoảng 50kg nhiên liệu với 90% là uranium-235 nguyên chất. Hầu hết các nước đều cần tiến hành thử nghiệm hai hoặc ba lần và cần có thêm một lượng uranium dư ra, cho nên mỗi nước sẽ cần ít nhất là khoảng 150kg uranium-235, hoặc khoảng 20 tấn bánh vàng để tạo ra được chừng đó uranium-235. Sau khi mua về là việc phải cất giữ, do đó một quốc gia sẽ cần tính chuyện xây dựng một khu tổ hợp hạt nhân. Iran trữ nhiên liệu tại cơ sở Isfahan ở phía nam Tehran, trong lúc cựu lãnh đạo Iraq Saddam Hussein cất giữ tại Tuwaitha, nam Baghdad. Bước 3: Bắt đầu chế tạo Bánh vàng của Saddam Hussein trở nên vô dụng. Của những người khác cũng vậy. Để có được chất uranium-235 cần thiết, nhóm khoa học gia của nước đó trước tiên cần phải phân tách chất đồng vị. Nghe thì đơn giản, nhưng làm thật lại là chuyện khác, bởi về mặt cấu trúc hóa học thì uranium-235 và uranium-238 giống nhau. Cách duy nhất để phân tách chúng là dựa vào trọng lượng (238 có nhiều hơn 3 neutron và do đó nặng hơn một chút). Công nghệ hiệu quả nhất là cho quay uranium trong một lò ly tâm, nhưng quay bột uranium sẽ rất phiền toái. Uranium là chất có trong tự nhiên Để biến bánh vàng thành dạng khí hữu dụng hơn, nhóm các nhà nghiên cứu áp dụng một công thức đơn giản: làm nóng nó, đốt cháy tạp chất, rồi cho phần còn lại tiếp xúc với hydrogen fluoride, qua đó tạo thành chất uranium tetrafluoride. Sau đó, chất uranium tetrafluoride lại được làm nóng lần nữa trong một lò nạp đầy khí fluoride, và nếu may mắn thì ta sẽ thu được khí uranium hexafluoride. Hóa chất này có độ ăn mòn rất cao, rất nguy hiểm, cho nên cần được xử lý cẩn thận. Bước 4: Đánh cắp nốt những gì còn thiếu Giờ đã đến lúc cần tìm một lò ly tâm để phân tách uranium-235 ra khỏi uranium-238. Để phân tách được các hạt nguyên tử, cần phải có một công cụ có khả năng quay được hàng chục ngàn vòng trong một phút. Làm lò ly tâm là công nghệ khó, và một quốc gia 'xấu' sẽ không được các cường quốc hạt nhân hỗ trợ trong vấn đề này. Thông qua một tổ chức thương mại có tên Nhóm Cung ứng Hạt nhân, các cường quốc hạt nhân áp dụng chặt chẽ định chế xuất khẩu các bộ phận và các mẫu thiết kế lò ly tâm. Bất chấp điều đó, vẫn có những cách thức né tránh lệnh hạn chế, theo Joshua Pollack, tư vấn của chính phủ Hoa Kỳ về ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân. Hồi 2004, cha đẻ của bom hạt nhân Pakistan là Abdul Qadeer Khan thừa nhận rằng ông là tâm điểm của mạng lưới buôn lậu to lớn chuyên cung cấp các mẫu thiết kế lò ly tâm, các phần thiết bị và kỹ nghệ làm lò ly tâm cho Iran, Bắc Hàn và Libya cùng một số nước khác. Mạng lưới của Khan kể từ đó đã bị xóa sổ, nhưng ngay cả khi nó còn hoạt động thì Pollack nói ông không chắc đó có phải là cách thức tốt nhất để có được một lò ly tâm hay không. Khan chào bán cho khách hàng các thành phần rẻ tiền, bị lỗi và các mẫu thiết kế sai. Bắc Hàn đã nhiều lần tuyên bố tiến hành các vụ thử hạt nhân Do khó có thể dựa vào thị trường chợ đen nên một số nước đã theo đuổi những cách thức khác để có được những gì họ cần, như thành lập các công ty vỏ bọc tại các nước khác. "Bình Nhưỡng là bậc thầy trong lĩnh vực này," Pollack nói. Chẳng hạn, Bắc Hàn đã thành lập một công ty tại Trung Quốc với tên gọi "Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Máy bay Thẩm Dương Đan Đông (Shenyang Aircraft Group Dandong Import and Export Co. Ltd.)". Cái tên dài và gần như giống hệt với tên của một công ty hợp pháp của Trung Quốc, “Shenyang Aircraft Industry Group Import & Export Co., Dandong Branch”, khiến cho Bắc Hàn có thể mập mờ nhập khẩu được các thành phần của lò ly tâm mà không bị phát hiện. Bước 5: Làm giàu uranium Bất kể là làm thế nào thì một quốc gia cũng phải cần có vài ngàn lò ly tâm. Những lò này phải được đặt kế tiếp nhau lần lượt theo thứ tự để làm giàu khí hexafluoride uranium đã được sản xuất từ trước. Với việc cho chất này đi qua lần lượt các lò, uranium-235 bắt đầu tích tụ lại. Iran đã bắt đầu quá trình làm giàu uranium từ đầu những năm 2000, và đến tháng 2/2010 Tehran tuyên bố họ đã bắt đầu việc làm giàu uranium lên 20%. Mức này được sử dụng cho các mục tiêu dân sự, nhưng cũng là một bước đi quan trọng tiến tới việc sản xuất uranium dùng để chế tạo vũ khí hạt nhân. Quá trình làm giàu sẽ mất vài tháng để hoàn thành, và còn có thể bị chậm lại nếu xảy ra tai nạn hoặc bị phá hoại. Chẳng hạn như một virus mạnh có tên là Stuxnet đã từng khiến cho hàng trăm lò ly tâm của Iran tự quay tít đến phát hỏng. Tuy nhiên, nếu dùng lò ly tâm một cách khôn ngoan thì một quốc gia có thể chế tạo đủ uranium-235 để làm ra một trái bom hạt nhân trong thời gian chưa tới một năm, và có 150kg để làm ra hai hoặc ba trái bom trong vòng chưa tới hai năm. topcat2. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Future.
|
Thành thật mà nói, tôi không nghĩ mình lại có thể nhìn thấy lạc đà ở Úc.
|
Úc châu du ký của lạc đà một bướu Ả-rập
|
Có đến hơn một triệu con lạc đà hoang dã ngày đêm rong ruổi trên vùng đất hẻo lánh của châu Úc Thời gian chầm chậm trôi đi khi ta lái xe trên Xa lộ Stuart ở Úc. Mang tên nhà thám hiểm Thế kỷ thứ 19 John McDouall Stuart, người châu Âu đầu tiên thành công du hành trên biển tới châu Úc rồi quay trở về; và xa lộ này đi theo hành trình dài dằng dặc của ông. Làm mát ngôi nhà mà không cần máy điều hòa? Chính sách 'ngoại giao gấu trúc' của TQ 'Nhà hàng Kền kền' và sứ mệnh bảo tồn loài chim châu Phi Trải dài 2.834 km, nó giống như một đường ống dài vô tận nối từ thành phố cảng Augusta ở phía nam đến thủ phủ Darwin phía bắc, băng ngang qua một vùng đất hoang dã rộng lớn. Người ta gọi con đường này là 'The Track', một cách gọi đã làm giảm bớt đi nhiều sự hùng vĩ thực sự của nó. Dọc đoạn đường, tôi biết là mình sẽ gặp nhiều thú hoang, và biết chắc là vẻ trống trải của vùng bình nguyên sẽ lác đác được tô điểm bởi các loài động vật bản địa nổi tiếng là chịu đựng được khí hậu khắc nghiệt của Úc. Mấy con chuột túi đứng ngây người nhìn vào khoảng không xa xôi. Vài con đại bàng đuôi nhọn khuỵu gối ngó nghiêng trước những con thú bị xe cộ chẹt chết. Thỉnh thoảng có chú chó hoang dingo màu đất ló ra từ bụi rậm, trông thon gầy và dẻo dai dưới cái nóng thiêu đốt. Tôi ngủ đêm tại những thị trấn hẻo lánh dọc đường. Thế rồi sau ba ngày rong ruổi, tôi bắt gặp một con lạc đà. Lạc đà Ả-rập trên đất Úc Tôi đã lên mạng kiểm chứng thông tin ngay tối đó để chắc chắn rằng mình không bị ảo giác. Hiểu theo lẽ thông thường thì lạc đà cũng như gấu Bắc Cực là loài rất xa lạ với nước Úc. Hoặc ít nhất thì trước kia là như thế. Nhưng hoá ra là do tôi đã thiếu cập nhật thông tin một cách trầm trọng. Vùng hẻo lánh này từ xưa đến nay vẫn là nơi sinh sống của hàng đàn lạc đà hoang dã. Vùng hẻo lánh trải rộng hơn 6 triệu cây số vuông, rộng gần gấp đôi diện tích Ấn Độ Trang web Feral Scan, được chính phủ hậu thuẫn và nhằm giám sát những loài xâm thực, đưa ra con số hiện thời là vào khoảng từ 1 đến 1,2 triệu con lạc đà, và có xu hướng sẽ tăng gấp đôi sau mỗi 8 đến 9 năm. Cuộc du hành đến Hòn đảo Thất vọng New Zealand do ai tìm ra đầu tiên và từ khi nào Bảo tồn gấu trúc: Lừa mẹ để cứu con Vậy làm thế nào mà loài thú ngoại bang này lại lưu lạc nơi đây với một số lượng khổng lồ như vậy? Để trả lời câu hỏi đó, chúng ta phải quay lại thời tiên phong của những nhà thám hiểm như Stuart. Trước hết, cần phải làm rõ một đặc điểm quan trọng của vùng hẻo lánh ở châu Úc. Bạt ngàn, trải rộng bốn phương tám hướng. Mênh mông. Đây đương nhiên là một lời tuyên bố thần thánh, nhưng cần phải nhấn mạnh rằng đó chính là yếu tố khiến vùng đất này trở nên hẻo lánh. Diện tích nơi đây rộng hơn 6 triệu cây số vuông, gần gấp đôi Ấn Độ. Nơi đây, đường chân trời như nối tiếp đường chân trời. Hành trình khai phá Khi người Anh bắt đầu định cư trên một số vùng dọc miền duyên hải châu Úc từ cuối Thế kỷ thứ 18, đi cùng với chủ nghĩa thuộc địa thời đó là nhu cầu khám phá và tìm hiểu toàn diện châu lục rộng lớn này. Thổ dân châu Úc đã sinh sống trên mảnh đất này suốt mấy chục ngàn năm - họ đã sinh tồn, thích nghi và hiểu rõ mảnh đất này - nhưng với những người châu Âu lúc bấy giờ, lục địa này là một vùng chói chang và hoàn toàn xa lạ. Cuối Thế kỷ 19 - đầu Thế kỷ 20, lạc đà vận chuyển người và hàng hoá xuyên lục địa nước Úc Những cuộc khai phá trên mặt đất bắt đầu diễn ra thường xuyên, phần nhiều trong điều kiện khắc nghiệt. Bí ẩn vụ nổ khổng lồ ở Siberia Con người trông sẽ thế nào sau 1 triệu năm nữa? Đôi khi, các nhà thám hiểm thu được những kết quả nhầm lẫn - ví dụ một tấm bản đồ đầu Thế kỷ 19 đã từng vẽ ra một vùng biển nội thuỷ rộng lớn nằm ngay trung tâm nước Úc. Thế nhưng với nhiều chuyến đi khác nhau, các nhà thám hiểm đã dẫn dần dựng lên được hình ảnh chân thực của châu Úc. Người ta tìm thấy các mỏ vàng, rồi các khu định cư và các tuyến giao thông được hình thành trong vùng hẻo lánh. Nhưng để tới được các nơi trên một khoảng cách lớn như vậy, người ta cần dùng đến những đoàn ngựa thồ, xe bò kéo, nhưng các loài động vật này lại không đủ sức bền cho những hành trình kéo dài, khan hiếm nước nhiều ngày. Vậy là cần phải tìm được loài nào khác thay thế. Trong thời gian từ 1870 đến 1920, có khoảng 20.000 con lạc đà được nhập khẩu vào Úc từ bán đảo Ả-rập, Ấn Độ và Afghanistan. Cùng đi với chúng là ít nhất 2.000 người huấn luyện hoặc chăn lạc đà, cũng lấy từ những nơi đó. Nhanh chóng thích nghi Bọn lạc đà chủ yếu là loại một bướu (còn được gọi là lạc đà Ả-rập). Loài móng guốc nặng đến nửa tấn với một cái bướu trên lưng này sinh ra chính là để tồn tại trong khí hậu hoang mạc lục địa Úc: chúng có thể di chuyển hàng tuần mà không cần uống nước, có đủ độ bền bỉ và sức lực để chịu sức nặng của cả người cưỡi và thồ hàng vượt qua mảnh đất thường xuyên bị nung nóng ác liệt. Những con lạc đà này và những người chăn dắt chúng đã để lại những ảnh hưởng đáng kể trong hàng chục năm tiếp theo. Trong cuốn sách mà Anna Kenny là đồng tác giả, "Những người Hồi giáo chăn lạc đà trên đất Úc, thời thập niên 1860-1930" (Australia's Muslim Cameleers: Pioneers of the Inland, 1860s-1930s), bà nói rằng những người chăn lạc đà đã không được ghi nhận công sức đúng mức dù họ có công lao to lớn với nền văn hoá và kinh tế của xã hội Úc. "Những người chăn lạc đà đã khai phá ra những cung đường cung ứng, vận tải hàng hóa và liên lạc kết nối giữa những khu vực định cư nằm riêng rẽ với nhau, giúp phát triển kinh tế cho vùng khô cằn của Úc. Họ cũng làm giàu thêm bản sắc văn hoá nơi đây." Lạc đà thồ hàng trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống nơi hẻo lánh. Chúng thồ len, nước, cột điện, tà vẹt đường ray xe lửa, trà và thuốc lá. Người thổ dân Úc châu còn gắn lông lạc đà lên các sản phẩm nghệ thuật thủ công của họ. Thậm chí ngày nay, chuyến tàu thượng hạng chạy dọc nước Úc từ thành phố (phía Nam) Adelaide đến thủ phủ phía Bắc Darwin được đặt tên là The Ghan, để tưởng nhớ đến những người chăn lạc đà, vốn thường được gọi một cách phổ biến là những 'Afghans' - chỉ người đến từ Afganistan. Bọn lạc đà hoang đã trở thành mối uy hiếp mạnh mẽ đối với các cộng đồng cư dân sống ở vùng hẻo lánh và các loài động thực vật hoang dã bản địa Qua thời cực thịnh Thế nhưng đến thời thập niên 1930, việc dùng lạc đà thồ hàng thất thế. Với sự ra đời của động cơ đốt trong và cơ giới hoá vận tải, lạc đà trở thành đồ thừa. Bất kỳ loài thú bốn chân nào cũng không thể cạnh tranh được với một chiếc xe tải chở hàng, dù cho chúng chịu đựng tốt đến đâu cái nóng 40 độ C. Thế là có hàng nghìn con lạc đà được thả vào thiên nhiên hoang dã, nơi mà chúng nhanh chóng sinh sôi nảy nở. Chỉ chín chục năm sau, chúng trở nên vô cùng đông đúc. Song điều này không ổn chút nào. Lạc đà từng là vấn nạn nghiêm trọng của Úc. Trông thì chỉ to xác nhưng hiền lành vô hại, nhưng bọn lạc đà hóa ra lại phá phách tai hại đối với các cộng đồng cư dân xung quanh. Chúng phá tan hàng rào, làm vỡ các đường ống và tớp cạn nguồn nước. Chúng cũng cạnh tranh khốc liệt với các loài bản địa, gặm sạch sành sanh cỏ. Theo lời của nhà thám hiểm thời hiện đại Simon Reeve, lạc đà "gần như là loài duy nhất cực kỳ phù hợp với điều kiện môi trường ở vùng hẻo lánh. Mang chúng đến đây là ý tưởng tuyệt vời cho thời gian ngắn hạn, nhưng về lâu về dài thì đó lại là thảm họa". Những nông trại nuôi và chế biến sữa lạc đà như QCamel Dairy (trong hình) đề cao mặt tích cực của lạc đà hoang dã bằng cách quảng cáo lợi ích của sữa lạc đà Bị tàn sát Chính quyền đã thực thi nhiều biện pháp quyết liệt để ngăn chặn sự phát triển của lạc đà. Tin tức hồi cuối năm 2013 nói rằng Dự án Kiểm soát Lạc đà Hoang dã do chính phủ Úc tài trợ đã hạ sát gần 160.000 con lạc đà kể từ năm 2009, chủ yếu bằng súng. Không ngạc nhiên gì, cách thức xuống tay tàn nhẫn này đã bị một số người chỉ trích nặng nề, và đã có những nỗ lực nhằm biến sự bùng nổ của lạc đà hoang dã ở Úc thành điều tích cực. Một ví dụ điển hình trong số đó là trang trại Summer Land Camels, nơi hiện đang chăn thả hơn 550 con lạc đà trong nông trại hữu cơ rộng 850 mẫu ở Queensland. Họ ra sức quảng cáo về những ích lợi của sữa và những chế phẩm sữa lạc đà: giàu acid béo không bão hòa và vitamin C, vốn rất cần cho cơ thể người. Họ sản xuất một loạt các chế phẩm từ sữa lạc đà, đầy đủ mọi thứ như phô mai tươi kiểu Pháp và phô mai ướp muối kiểu Ba Tư và kem caramel mặn kiểu Ý. Cũng ở Queensland còn có trang trại nuôi lạc đà và chế biến sữa QCamel Dairy, nơi tuyên bố sẽ ra mắt sản phẩm sữa lạc đà vị sô-cô-la trong năm nay. Số phận tương lai của lạc đà hoang dã ở Úc vẫn còn là một ẩn số. Nhưng dù sao thì tôi vẫn vô cùng kinh ngạc bởi số lượng của chúng ở đây. Kể từ sau chuyến xe đầu tiên trên đường cao tốc Stuart, tôi đã có thêm hai hành trình xuyên lục địa Úc, nhưng không hề gặp một con lạc đà hoang dã nào nữa, dù chỉ là thoáng qua một hình bóng xa xăm. Nhưng đó chẳng phải là đặc trưng của châu Úc sao - mảnh đất trải dài vô tận, nơi có đường chân trời nhoà đi trong cái nóng thiêu đốt, và thậm chí đến số liệu thống kê cũng là được đưa ra dựa trên một quy mô khó đoán. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.
|
Việc bầu tổng thống Mỹ và Brexit đã tạo ra nhiều tranh cãi ở hai nước này. Nhưng nó ảnh hưởng thế nào đến người nước ngoài? Catherine Hickley giải thích.
|
Hoa Kỳ thu hút người nước ngoài ở Châu Âu sau Brexit?
|
Một cuộc khảo sát năm 2017, xếp hạng các quốc gia về mức độ hấp dẫn đối với người nước ngoài, cho thấy nước Anh đã giảm 21 bậc so với năm 2016 - một phần do Brexit . Đối với đa số người, ngày chính xác Anh chào vĩnh biệt Liên Minh Châu Âu còn mù mịt trong sương khói của nền chính trị đảng phái. Trong khi các chính trị gia cãi vã thì nhiều người lao động trẻ tài năng đã có quyết định của mình. Theo một cuộc khảo sát hơn 10.000 người lao động của công ty kiểm toán BDO, công bố vào tháng 1, thì Anh đã không còn nằm trong số 6 nước mà người Châu Âu muốn tới làm việc vì cho rằng Brexit đã thể hiện là gánh nặng cho tương lai của kinh tế Anh. Năm 2012, Anh được xếp hạng chung ở vị trí thứ hai nhưng đã bị Canada, Úc, Đức, Thụy Sĩ và Tây Ban Nha vượt qua. So sánh với Mỹ, nước giữ vị trí hàng đầu mặc dù các khách quốc tế đang giảm sút, được gọi là "sự tụt dốc Trump" bởi những người đổ lỗi sự sa sút là do chính sách của tổng thống Donald Trump, như trấn áp nhập cư và các quy định thị thực chặt chẽ hơn đối với một số quốc gia. Gần một phần tư số người Châu Âu được hỏi đã xếp hạng Hoa Kỳ trong số ba quốc gia hàng đầu được lựa chọn để chuyển đến làm việc, mặc dù sự ưa thích có giảm nhẹ so với những năm trước, giảm 5% so với năm 2012. Trên toàn cầu, Hoa Kỳ vẫn đứng đầu, mặc dù tỷ lệ người bỏ phiếu cho vị trí hàng đầu giảm từ 34% xuống 30%. Có nên bám trụ công việc mình ghét? Trump ngăn Trung Quốc mua một công ty Mỹ Nhịn ăn sáng trong bao lâu thì đủ tiền mua nhà? "Bất luận ai có thể nghĩ thế nào về chính trị của Mỹ, Mỹ vẫn giữ vị trí số một trên toàn thế giới vì kinh tế đang bùng nổ," Andrew Bailey, đối tác về dịch vụ tư vấn nguồn nhân lực của BDO tại London, nói. "Nó vẫn được coi là một vùng đất của cơ hội." Banu Senyurt, một sinh viên đã tốt nghiệp người Đức đang hoàn thành bằng MBA tại New York, đồng ý. "Có thêm rất nhiều cơ hội việc làm ở Mỹ hơn là ở Đức," cô nói. "Bạn có thể đạt được mục tiêu của mình nhanh hơn. Ở Đức thời gian mà bạn làm cho công ty được đánh giá cao hơn là kỹ năng cá nhân của bạn khi xét nâng lương." "Tôi trông thấy rất nhiều cuộc phản đối và biểu tình," Senyurt nói. "Nhưng cho đến nay, cá nhân tôi chưa từng bị ảnh hưởng bởi các chính sách của Trump. Tôi dự định ở lại đây, nhưng tôi không biết liệu trong tương lai sẽ có khó khăn hơn trong đời sống và làm việc hay không đối với người nước ngoài." Chuyển ưu tiên Những cơ hội dồi dào và nền kinh tế mạnh mẽ làm cho Mỹ trở thành điểm đến hấp dẫn đối với người nước ngoài, theo Andrew Bailey . Những chủ đề này có thể chứng minh một phần của một xu thế lớn hơn là với các chuyên gia trẻ tuổi ở Châu Âu it muốn di chuyển hơn ra nước ngoài so với trước đây 5 năm. "Những người ở độ tuổi gần 30 tới gần 40 kém thoải mái hơn khi chuyển ra nước ngoài theo yêu cầu của hãng so với trước đây," Klaus Hansen, một đối tác quản lý ở Frankfurt của công ty tuyển dụng quốc tế Odgers Berndtson, nói. "Họ đặt ra những ưu tiên khác, ví dụ như mua nhà, hoặc, lập gia đình." Hansen nói rằng các khách hàng trẻ tuổi của ông nói đi nói lại những câu như "Tôi sẵn sàng đi đâu cũng được miễn là ở phía Nam Munich." Đối với người Châu Âu việc quyết định nơi làm việc ở nước ngoài thì tiền lương không còn là yếu tố đơn lẻ quan trọng nhất nữa, Bailey nói. Thay vào đó, người ta quan tâm tới các yếu tố khác như kinh tế đang thịnh vượng, nhà ở sẵn có với chất lượng tốt, việc chăm sóc trẻ em và trường học, thuế suất ưu đãi và tiêu chuẩn chăm sóc sức khoẻ cao. Từ góc độ kinh tế, nước Anh phải đối mặt với một số thách thức liên quan đến Brexit trong những năm tới, Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế cảnh báo. Kết quả trưng cầu dân ý đã gây áp lực lên nhu cầu trong nước, đồng bảng Anh suy yếu đã đẩy giá tiêu dùng lên và làm giảm sức mua, và việc đầu tư kinh doanh là chậm hơn dự kiến trong khi nền kinh tế toàn cầu sôi động. Tất cả điều này có thể có tác động tiêu cực đến sự hấp dẫn của một quốc gia đối với lao động nước ngoài. Người thức khuya dễ tự sát? Cuộc chơi 'phá hoại thời chiến' nơi công sở thời bình Sáu dấu hiệu của một người sếp độc địa Bị tụt hạng Năm ngoái, tập đoàn mạng toàn cầu InterNations đã công bố đợt thứ 4 cuộc khảo sát về Người Làm Việc Ở Nước Ngoài, một bảng xếp hạng của 65 quốc gia theo các đại lượng đo như chất lượng cuộc sống, mức dễ dàng ổn định nơi ở và cuộc sống làm việc. Nước Anh đã tụt 21 bậc để xuống vị trí thứ 54: trong khi nước này được xếp hạng cao về triển vọng nghề nghiệp, nhưng sự bất bình với đường lối chính trị và chi phí sinh hoạt đã góp phần vào việc xếp hạng thấp. Sau cuộc trưng cầu dân ý Brexit, những người nước ngoài được điều tra sẵn sống ở Anh đã đánh giá tình hình kinh tế ở đây tiêu cực hơn, đó là một yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định của họ đi sinh sống ở nơi đâu. "Đã có tất cả những rối loạn sau cuộc bỏ phiếu Brexit và sự bất an về tương lai của thị trường việc làm," một người Thụy Sĩ sống ở Anh bình luận. Những số liệu từ Văn Phòng Thống Kê Quốc Gia của Anh (ONS) cũng chia sẻ cảm nhận này. Số liệu di cư của ONS gần đây nhất cho thấy lượng di cư thuần đã giảm từ 6/2016 đến 6/2017, với 3/4 mức giảm là thuộc người dân Liên Minh Châu Âu. Mặc dù số người đến Anh để có một "công việc lâu dài" vẫn ổn định, số người đến Anh để tìm việc là ít đi. ONS cho biết mặc dù các quyết định di cư là phức tạp nhưng những thay đổi này cho thấy Brexit chắc hẳn một nhân tố để người dân quyết định đi khỏi hay chuyển đến nước Anh. Các yếu tố kinh tế như đồng bảng suy yếu và đầu tư kinh doanh chậm hơn dự kiến có thể làm cho nước Anh không hấp dẫn đối với người lao động nước ngoài. Mặc dù vậy, Cơ Quan Lao Động Liên Bang Đức nói rằng nước Anh vẫn là điểm đến ưa thích của những người trẻ tuổi Đức tìm việc làm ở nước ngoài, đặc biệt với những người muốn nâng cao tiếng Anh. "Nhưng chúng tôi có nhận thấy sự không chắc chắn ở một số ứng viên về việc liệu họ có thể ở lại sau Brexit hay không," Marcel Schmutzler, người phát ngôn của dịch vụ sắp xếp việc làm quốc tế của cơ quan trên, nói. "Hoa Kỳ là hấp dẫn vì đó là nước lớn và có sức mạnh kinh tế. Nhiều vùng của Hoa Kỳ đã là quen thuộc do xem truyền hình và phim ảnh. Nhiều công ty công nghệ thông tin và thương hiệu mà tên tuổi là rất quen thuộc và có ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta là của nước Mỹ. Nước này có sức hấp dẫn đặc biệt cho việc nghiên cứu và phát triển," ông nói. Có lẽ, cuối cùng, dòng người lao động trẻ tuổi tất cả sẽ đi tới một điều ít nhiều mơ hồ hơn, đó là liệu những người mới đến có cảm thấy được hoan nghênh hay không ở quê hương mới này. "Người ta muốn đến nơi mà họ cảm thấy được chào đón," Bailey nói tại công ty kế toán. "Những tuyên bố của các chính trị gia có một tác động thực sự. Nếu nước Anh vẫn mở cửa cho toàn cầu thì nó vẫn hấp dẫn. Nhưng một quốc gia đóng cửa lại thì không còn hấp dẫn nữa. Lãnh đạo EU phản ứng về Brexit Anh Quốc và hai mặt đối nghịch của Brexit Bài tiếng Anh trên BBC Capital
|
Việc Hàn Quốc bổ nhiệm nguyên lãnh đạo Samsung làm đại sứ mới tại Việt Nam vấp phải phản đối từ các nhà hoạt động vì quyền lợi người lao động.
|
Phản ứng tin Hàn Quốc bổ nhiệm đại sứ mới tại VN
|
Lao động nữ tại nhà máy Samsung Electronics, Hàn Quốc Ông Kim Do-hyun, một cựu giám đốc tập đoàn điện tử Samsung, được Hàn Quốc bổ nhiệm làm tân đại sứ tại Việt Nam từ ngày 29/4. Ông Kim từng làm việc tại các tòa đại sứ của Hàn Quốc ở Iraq, Nga, Ukraine và Croatia trước khi đảm nhận vị trí đứng đầu bộ phận hợp tác toàn cầu của Samsung vào năm 2013. LHQ: 'Nhà nghiên cứu lao động VN bị hăm dọa' Samsung VN bác bỏ cáo buộc về lao động nữ Kể từ tháng 11/2017, ông Kim chuyển sang phụ trách mảng kinh doanh điện thoại di động với chức giám đốc phụ trách bán hàng thị trường ngoài nước. 'Được bên ngoài tiến cử' Tân đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam Kim Do-hyun Truyền thông Hàn Quốc có một số thông tin và bình luận về việc bổ nhiệm này. Tờ Kyunghyang trích nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Hàn Quốc rằng "ông Kim Do-hyun được bổ nhiệm từ bên ngoài" bộ. Tờ Financial News trích lời tân đại sứ tại Việt Nam, ông Kim: "Đại sứ cần phụng sự từ quan điểm của tổ chức." Tờ báo viết rằng "có lẽ trong một nỗ lực nhằm làm giảm nhẹ cáo buộc xung đột lợi ích, ông Kim cũng đã nói, 'Vì Samsung đang hoạt động rất tốt và đã chiếm hơn 25% xuất khẩu của Việt Nam, công ty này sẽ không cần giúp đỡ'." Woongbee Lee, biên tập viên của BBC Tiếng Hàn từ Seoul bình luận rằng việc bổ nhiệm như vậy ở Hàn Quốc là "không phổ biến". "Ông Kim Do-hyun trẻ hơn nhiều so với đại sứ trước đây, người từng giữ vị trí trợ lý bộ trưởng," Woongbee Lee nói. "Ngoài ra một số người đang hoài nghi vấn đề ông này trước đó từng làm việc cho Samsung, liên quan đến [vi phạm] nhân quyền của tại Việt Nam." Chuyện bổ nhiệm này cũng được truyền thông quốc tế quan tâm. Financial Times hôm 30/4 có bài viết theo đó nói rằng Hàn Quốc bị chỉ trích vì việc bổ nhiệm này do Samsung bị cáo buộc vi phạm quyền lợi người lao động, đặc biệt là lao động nữ, và điều kiện làm việc của hai nhà máy hãng đặt tại miền bắc Việt Nam. "Quyết định bổ nhiệm không phù hợp này có thể gây xung đột lợi ích," Financial Times dẫn lời một hiệp hội các nhóm dân sự nói. "Nên hủy bỏ quyết định bổ nhiệm này vì nhiều mối quan ngại về điều kiện làm việc tại các nhà máy của Việt Nam của Samsung." 'Nhân quyền' và 'Xung đột lợi ích' Biểu tình trong Ngày hành động toàn cầu chống lại Samsung tại Seoul Từ Seoul, Tiến sỹ Joseph DiGangi, cố vấn khoa học và kỹ thuật của IPEN, một tổ chức phi chính phủ có trụ sở chính tại Thụy Điển với mạng lưới hoạt động khắp thế giới, nói với BBC ngày 2/5/2018 rằng "cần rút lại bổ nhiệm này" do có "xung đột rõ ràng về lợi ích". "Việc bổ nhiệm một nguyên giám đốc điều hành Samsung làm đại sứ tại Việt Nam, nơi một nửa số điện thoại thông minh của công ty được làm ra, là xung đột rõ ràng về lợi ích và cần được rút lại," Tiến sỹ DiGianggi nói. "Việc bổ nhiệm này làm suy giảm hình ảnh của Hàn Quốc vào đúng thời điểm họ đang cần giải quyết cấp bách ảnh hưởng của các tập đoàn gia đình như Samsung." "Công ty bị sa lầy trong vụ bê bối tại Hàn Quốc, và sẽ là tôn trọng hơn đối với Việt Nam khi [Hàn Quốc] chọn một đại sứ thật sự độc lập." Samsung xác nhận lỗi pin gây sự cố Note 7 Samsung điện tử công bố lợi nhuận kỉ lục Một số nhóm xã hội dân sự phản đối việc ông Kim trở thành đại sứ bởi "Ông ấy có thể ưu tiên lợi ích của một công ty tư nhân đối với [lợi ích quốc gia]", Financial Times trích thuật, và nói rằng họ thấy chính quyền Seoul hiện nay "không tập trung vào các vụ lạm dụng nhân quyền của các công ty Hàn Quốc ở nước ngoài". Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc bác bỏ những lời chỉ trích. "Ông ấy đã làm việc cả trong khu vực công và tư và Bộ Ngoại giao bổ nhiệm ông làm đại sứ tại Việt Nam dựa trên chuyên môn của ông. Chúng tôi tin rằng ông ấy sẽ đảm trách tốt vai trò mới của mình." Financial Times nói Samsung từ chối bình luận về việc bổ nhiệm ông Kim. Nhân viên đứng làm việc trong một nhà máy lắp ráp điện tử của Samsung tại Hàn Quốc Hôm 30/4, IPEN phối hợp với một số tổ chức khác trên thế giới phát đi thông cáo cho hay các hoạt động biểu tình hưởng ứng "Ngày hành động toàn cầu chống lại Samsung" diễn ra tại châu Á, châu Âu và Mỹ., nhằm phản đối việc Samsung vi phạm nhân quyền, lao động và sức khỏe. Một trong các hoạt động của nhóm biểu tình là đưa ra các bản kiến nghị với hơn 200.000 chữ ký kêu gọi Samsung bảo vệ quyền lợi của hàng trăm ngàn người lao động trên toàn thế giới. Hoạt động của Samsung tại Việt Nam Liên quan tới hoạt động của Samsung tại Việt Nam, một báo cáo do IPEN phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu giới, Gia đình và Môi trường trong phát triển (CGFED) Việt Nam thực hiện được công bố tháng 11/2017, theo đó nói nữ công nhân của Samsung phải làm việc từ 8 đến 12 giờ/ngày và gặp phải các vấn đề sức khỏe. Cảnh bên ngoài một khu nhà ở của các nữ công nhân Samsung. Hình được sử dụng trong bảo báo cáo của IPEN Samsung phủ nhận những cáo buộc được đưa ra trong báo cáo, theo truyền thông Việt Nam. Hồi tháng Ba, các chuyên gia Liên Hiệp Quốc ra thông cáo bày tỏ lo ngại về việc Samsung gây cản trở và đe dọa công nhân và các nhà nghiên cứu, những người thực hiện báo cáo về tình trạng vi phạm nhân quyền và điều kiện làm việc của lao động nữ tại các nhà máy của họ tại Việt Nam. Cũng trong tháng Ba, khi Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in thăm Việt Nam, Tổng Thư ký Tổng Liên đoàn Lao động Quốc tế (ITUC) Sharan Burrow đã nhấn mạnh những rủi ro đối với quyền con người và lao động trong các nhà máy của Samsung. Bà Sharan Burrow kêu gọi ông Moon tham gia vào vấn đề quản lý Samsung ở Hàn Quốc và Việt Nam nhằm giải quyết các bất bình và đảm bảo thực hiện quyền con người qua việc thẩm định các công ty con và nhà cung cấp của Samsung. "Hồ sơ vi phạm nhân quyền và lao động của Samsung đã được phơi bày ở hầu hết mọi quốc gia nơi họ hoạt động. Từ việc che giấu tên hóa chất công nghiệp gây ra cái chết và bệnh tật của người lao động vì lợi ích của 'bí mật thương mại', với chính sách không công đoàn trong ngành công nghiệp điện tử châu Á, Samsung dựa vào một mô hình kinh doanh đã đánh mất định hướng đạo đức," bà Sharan Burrow nói. Samsung hôm 21/3 nói với BBC rằng họ sẽ hợp tác chặt chẽ với các cơ quan và chuyên gia Liên Hiệp Quốc để làm rõ vụ việc. Tập đoàn Samsung là một trong những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam. Công ty đóng góp đáng kể cho ngân sách Việt Nam và tạo nhiều việc làm cho người lao động trong nước. Hãng sử dụng khoảng hơn 100 ngàn lao động tại các nhà máy ở Việt Nam. Khoảng một nửa số điện thoại thông minh của Samsung trên thị trường thế giới là được sản xuất, lắp ráp tại Việt Nam, trong đó có loạt sản phẩm ăn khách nhất, Galaxy. Trong năm 2016, Samsung xuất khẩu 39,9 tỷ đô la, chiếm 22,7% tổng xuất khẩu của Việt Nam. Các trang chuyên ngành hồi cuối 2017 cho hay không chỉ đã đầu tư 17 tỷ USD vào các khu công nghiệp cao ở Thái Nguyên và Bắc Ninh, Samsung còn có kế hoạch bước vào các lĩnh vực khác ở Việt Nam, gồm cả dịch vụ chi trả điện tử như Samsung Pay.
|
Một nhà quan sát nói với BBC rằng việc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thay Tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng dự Diễn đàn Vành đai và Con đường (Belt and Road Forum - BRF) cho thấy sức khỏe của ông Trọng "có vấn đề trầm trọng".
|
Về sự kiện Thủ tướng Phúc đi dự Diễn đàn Vành đai và Con đường
|
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev, và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Triển lãm Triển lãm Nhập khẩu Quốc tế Trung Quốc hồi tháng 11/2018 Cùng lúc, một trí thức khác e ngại rằng thời điểm tổng bí thư bị bệnh "là thời cơ thuận lợi cho các thế lực bên ngoài giật giây những thế lực bên trong" và rằng Việt Nam "phải tỉnh táo không để rơi vào cạm bẫy của Vành đai và Con đường". Diễn đàn Quốc tế Vành đai và Con đường Chủ tịch Trung Quốc, ông Tập Cận Bình mời gần 40 nguyên thủ các nước sang dự Diễn đàn Vành đai và Con đường tại Bắc Kinh diễn ra từ 25 đến 27 tháng Tư. Hôm 22/4/2019, Bộ Ngoại giao Việt Nam đưa tin Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Diễn đàn cấp cao hợp tác "Vành đai và Con đường" lần thứ hai tại Bắc Kinh. Quanh chuyện TBT Trọng 'gửi điện mừng' 'TBT Trọng không gặp Thượng Nghị sỹ Mỹ như đã định' TQ sẽ để Vành đai Con đường lặng lẽ chết? VN: Thủ tướng Phúc sẽ dự Diễn đàn 'Vành đai, Con đường' ở TQ 'Tình trạng bất ổn' Hôm 22/4, trả lời câu hỏi của BBC: "Ở Việt Nam, người ta biết gì, không biết gì về tin đồn liên quan đến sức khỏe của ngài Tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng?", giáo sư Tương Lai, một nhà trí thức bất đồng, nói: "Theo như tôi biết, ông Nguyễn Phú Trọng đi thăm và làm việc tại Kiên Giang rồi bị đột quỵ phải đưa vào bệnh viện tỉnh để cấp cứu, sau đó chuyển về Bệnh viện Chợ Rẫy, nơi có nhiều kinh nghiệm giải quyết các bệnh về tim mạch với nhiều chuyên gia giỏi được trang bị máy móc hiện đại. Nhưng rồi nghe đâu sau đó ông được chuyển về Hà Nội, nơi có khoa điều trị dành riêng cho các lãnh đạo cấp cao." "Cũng có lời suy đoán rằng, về đấy thì có thể dễ dàng mới các thầy thuốc giỏi của Trung Quốc sang giúp như họ đã từng điều trị cho ông Lê Đức Anh, hoặc tiện cho việc sang Trung Quốc chữa trị tuy chuyện này thì còn tùy thuộc vào những yếu tố thuộc loại thâm cung bí sử khó mà lường được, nói được." Trung Quốc đã đưa lao động sang châu Phi và đầu tư vào cả châu Mỹ La Tinh "Lại cũng nghe nói ông sẽ được sang Nhật Bản điều trị như với trường hợp Trần Đại Quang trước đây? Tất cả chỉ là lời đồn. Dân gian gọi là "thông tấn xã vỉa hè". "Đây là một thời cơ thuận lợi cho các thế lực bên ngoài giật giây những thế lực bên trong mà chúng đã cài cắm được, tạo ra sự khủng hoảng vốn đã trầm trọng càng bục vỡ nguy hiểm hơn. Chúng tôi cảm nhận được điều ấy nên mới mạnh dạn và chân thành đưa ra ngay lời kêu gọi cảnh giác trên mạng xã hội". "Những chiêu trò mới sẽ được tung ra, mà thâm hiểm nhất và cũng có thể sẽ trắng trợn nhất là áp đặt nhân sự sao cho có lợi nhất trong mưu đồ lâu dài và đòi hỏi trước mắt của thời cuộc. Thế nước đã chông chênh sẽ lại càng nghiêng ngả hơn." Nhân vật và xu hướng chính trị Hôm 23/4, nhà báo tự do Sương Quỳnh nói với BBC: "Việc nhóm của Giáo sư Tương Lai phát đi lời kêu gọi để người dân cảnh giác khi Việt Nam có thể xảy ra rối loạn khi ông Trọng có thể qua đời hoặc sức khỏe không thể đảm đương là điều cần thiết, vì thực tế tình hình nội chính của Việt Nam có thể đã bị can thiệp từ lâu." "Việc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thay Tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng dự Diễn đàn Vành đai-Con đường cho thấy sức khỏe của ông Trọng có vấn đề trầm trọng chứ không như một số trang phản bác nói ông Trọng chỉ bị sốc nhẹ." "Có thể ông Phúc sang Trung Quốc để đàm phán 10 văn kiện liên quan đến Vành đai-Con đường và được cho là động thái sang "nhận lệnh." "Theo cá nhân tôi, ông Phúc buộc phải tuân thủ theo yêu cầu của Trung Quốc và Việt Nam còn xa lắm với giấc mơ thoát Trung." "Tuy vậy, vẫn có một số người hy vọng ông Phúc sẽ theo Mỹ và phương Tây. Sau chuyến đi của ông Phúc, câu trả lời sẽ rõ ràng hơn." Phản ứng về Con đường Tơ lụa kiểu mới Trung Quốc cần các thị trường xuất khẩu trong hai khu vực Âu và Á Bàn về Dự án Vành đai và Con đường, Giáo sư Tương Lai, người bỏ đảng Cộng sản hồi tháng 9/2017, nói: "Ông Tập muốn hồi sinh lại Con đường Tơ lụa xưa kia và con đường giao thương trên biển thuở ấy. Dự án Vành đai-Con đường muốn kết nối Trung Quốc với các nước châu Á, Trung Đông, châu Âu và châu Phi. Muốn biến khu vực Á-Âu mà Trung Quốc đang cố gắng gây ảnh hưởng, thành một khu vực kinh tế và thương mại đối trọng với khu vực xuyên Đại Tây Dương do Mỹ đứng đầu." "Trung Quốc đang nắm quyền kiểm soát hay có cổ phần kiểm soát đối với ít nhất 76 cảng biển ở 35 quốc gia. Bỏ qua tuyên bố của Bắc Kinh rằng những cảng biển này chỉ dành cho mục đích thương mại, các tàu hải quân và tàu ngầm của Trung Quốc vẫn qua lại đây. Bắc Kinh cũng không che dấu việc xuất khẩu mô hình chính trị của Trung Quốc sang những nơi này." "Ví như, tám quốc gia châu Phi, cũng như ở một số nước Đông Nam Á và Mỹ Latin, các quan chức Trung Quốc đang huấn luyện đối tác của họ quản lý ổn định chính trị bằng biện pháp tuyên truyền và kiểm soát truyền thông và mạng Internet. Họ chẳng ngần ngại nói trắng ra "mô hình Trung Quốc là lựa chọn mới cho những nước muốn đẩy nhanh sự phát triển trong khi vẫn giữ được độc lập của mình". "Chỉ ngần ấy chuyện cũng nói lên được rằng vì sao mà hiện nay một bộ phận dân chúng và nhiều chính khách, các nhà trí thức có tên tuổi trên những nước mà dự án Vành đai-Con đường nhắm vào đã hoặc tẩy chay, hoặc lên tiếng phản đối, vạch mặt ý đồ đen tối của Bắc Kinh." Ở Việt Nam, chắc cũng chẳng thiếu những thế lực sẽ vồ vập ủng hộ việc tham gia dự án nói trên vì nó hỗ trợ cho tham vọng chính trị đi liền với lợi ích kinh tế của họ. Vì vậy, những người hiểu rõ những toan tính nguy hiểm của Bắc Kinh phải tỉnh táo không để rơi vào cạm bẫy." 'Định mệnh chung' Dự án Một Vành đai Một Con đường là tác phẩm 'để đời' của Chủ tịch Tập Cận Bình Trong một diễn biến khác, bà Nadège Rolland, trong bài "Reports of Belt and Road's Death Are Greatly Exaggerated" cho rằng những suy đoán rằng Vành đai-Con đường đang chết hay rồi sẽ chết, 'có tính phóng đại cao': "Vành đai và Con đường không chỉ là một dự án xây dựng cơ sở hạ tầng hoặc thậm chí reo rắc hạt giống hợp tác kinh tế. Thay vào đó, như Tập Cận Bình đã nói rõ Trung Quốc coi dự án là một phương tiện để "cải thiện hệ thống quản trị toàn cầu" và đưa ra một "cộng đồng có định mệnh chung," bà viết. "Dự án này nằm ở cốt lõi của chiến lược lớn của đảng Cộng sản, điều này có nghĩa là giới lãnh đạo Trung Quốc sẽ không dễ dàng từ bỏ nó. Nhưng Vành đai-Con đường cũng là một phòng thí nghiệm. Đã gạt sang một bên lời khuyên của Đặng Tiểu Bình là Trung Quốc nên "tránh thu hút chú ý" trong các vấn đề quốc tế, giới lãnh đạo Trung Quốc đang cảm thấy tự tin, và theo cách nói của ông Tập, "phấn đấu để đạt được thành tựu." Nhưng nó vẫn "dò đá qua sông" (một thuyết khác của Đặng). Giới lãnh đạo đảng Cộng sản Trung Quốc hiểu rằng vì đây là sáng kiến đầu tiên mà Bắc Kinh thực hiện với quy mô lớn như vậy, cần phải có nỗ lực và thời gian cho cả đảng lẫn thế giới bên ngoài thích nghi." Bà Nadège Rolland khuyến cáo ''các nhà quan sát phương Tây không nên diễn giải quá mức các dấu hiệu đẩy lùi Vành đai và Con đường là dự án này đang thất bại, cũng không nên đánh giá thấp khả năng thích nghi và học hỏi của Đảng Cộng sản Trung Quốc". "Và khi Hoa Kỳ và các quốc gia khác đang phải tìm cách tốt nhất để bảo vệ phiên bản trật tự quốc tế tự do và cởi mở của họ, giới lãnh đạo Trung Quốc đã bắt đầu thực hiện bước đi tiếp theo." Xem thêm: Từ Biển Đông đến Một Vành đai của TQ VN ở đâu trong 'Vành đai và Con đường' của TQ? 'Vành đai và Con đường lấy tài nguyên của nước đối tác' Trung Quốc muốn đem Vành đai Con đường sang Ý
|
Sau khi công nhân Việt Nam tham gia xây dựng thủy điện Sendje ở Guinea Xích Đạo kêu cứu, tổng thầu Duglas Alliance Ltd có trụ sở tại Anh đã lên tiếng giải thích cho BBC.
|
Công nhân VN ở Guinea Xích Đạo 'bị ép đi làm', tổng thầu nói gì?
|
Covid-19: Công nhân người Việt ở Guinea Xích đạo 'bị ép đi làm' Khoảng 100 người Việt Nam tham gia xây dựng thủy điện Sendje ở Guinea Xích Đạo đã bị phát hiện dương tính với virus corona. Các công nhân ở đây đang rất hoang mang, bế tắc trước tình hình dịch bệnh và điều kiện ăn uống, chữa trị. Covid-19: Công nhân VN ở Guinea Xích Đạo kêu cứu Công ty CM Vietnam nói gì về việc công nhân ở Guinea Xích Đạo kêu cứu Sau khi các công nhân ở Guinea Xích Đạo kêu cứu, chính phủ Việt Nam đã vào cuộc. Trong cuộc họp với Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống Covid-19 hôm 10/7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo thực hiện "chuyến bay cứu hộ công dân ở Guinea Xích Đạo ngay tức thời trên tinh thần làm hết sức mình để bảo hộ công dân". Sức khỏe lao động Việt Nam thế nào? Theo báo điện tử Chính phủ, cũng tại cuộc họp trên, Thứ trưởng Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh cho biết hiện có 219 người lao động Việt Nam làm việc tại Guinea Xích Đạo. Những người này tham gia thi công công trình Nhà máy thủy điện Sendje, tỉnh Littorial, theo hợp đồng giữa ba công ty Việt Nam - gồm Lilama 10, CM Vietnam và Tân Đại Lợi - với công ty tổng thầu Duglas Alliance Ltd của Anh. Cuối tháng 6/2020, sau khi có biểu hiện ho, sốt, một số người lao động cơ quan y tế xét nghiệm Covid-19. Kết quả xét nghiệm ngày 30/6 cho thấy có 16 lao động người Việt Nam dương tính và 20 người nghi nhiễm. Đến ngày 9/7, có thêm 74 người nhiễm bệnh, nâng số tổng số người Việt Nam nhiễm bệnh tại công trường lên đến 90 người. Hiện tất cả các trường hợp nhiễm bệnh đã được đưa đi chữa trị theo quy định của Guinea Xích Đạo. Đến ngày 9/7, có thêm 74 người nhiễm bệnh, nâng số tổng số người Việt Nam nhiễm bệnh tại công trường lên đến 90 người. Ngày 3/7, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã gửi văn bản lên Bộ Ngoại giao và Đại sứ quán Việt Nam tại Angola kiêm nhiệm Guinea Xích Đạo; báo cáo Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19; tạo điều kiện để doanh nghiệp đưa lao động về nước theo nguyện vọng của người lao động. Về phương án giải cứu, bộ này đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ tổ chức chuyến bay cứu hộ công dân để đưa toàn bộ số lao động trên về nước, đồng thời đảm bảo cách ly y tế và điều trị theo quy định. Chi phí chuyến bay do doanh nghiệp và nhà thầu chi trả. Công CM Vietnam, là công ty quản lý 164 công nhân Việt Nam tại công trường thủy điện Sendje đã trả lời BBC hôm 5/7. CM Vietnam cho biết đang phối hợp với các bên liên quan để hỗ trợ đưa công nhân về nước. Biện pháp nào để bảo vệ công nhân? Nhiều công nhân phán ảnh việc đang dịch bệnh vẫn phải tiếp tục đi làm, BBC News Tiếng Việt đã liên lạc với tổng thầu Duglas Alliance Ltd. để làm rõ. Giám đốc hành chính Oleksii Vasylchuk của Duglas Alliance cho hay, theo quyết định của chính phủ Guinea Xích Đạo, đồng thời cũng là chủ đầu tư, hầu hết hoạt động thi công công trình thủy điện Sendje hiện vẫn được tiến hành bình thường. Ông Oleksii Vasylchuk khẳng định Duglas Alliance Ltd. đã thực hiện tất cả các biện pháp có thể để giảm nguy cơ lây nhiễm virus, chẳng hạn cấm hoặc hạn chế việc tiếp cận công trường đối với những người không có nhiệm vụ và không sống tại khu vực này. Công ty cũng thực hiện đo thân nhiệt đối với tất cả những người qua trạm kiểm soát; phòng ốc và khu vực công trường được xử lý bằng chất khử trùng đặc biệt hằng ngày theo quy định và các khuyến nghị của Bộ Y tế Guinea Xích Đạo; tất cả nhân viên tại công trường được cung cấp phương tiện vệ sinh cá nhân và bảo hộ cá nhân. Giám đốc hành chính Oleksii Vasylchuk của Duglas Alliance cho biết các nhân viên có dấu hiệu bị bệnh sau khi được hỗ trợ y tế tại công trường đều được chuyển đến các cơ sở y tế chuyên khoa của Guinea Xích đạo "Công ty đã tạm đình chỉ các hợp đồng lao động với công dân của Guinea Xích đạo để giảm thiểu sự tiếp xúc", ông Vasylchuk chia sẻ. "Bên cạnh đó, dịch vụ y tế tại công trường đã được tăng cường với sự bổ sung nhân sự và làm việc 24/7". Ông Vasylchuk khẳng định thêm rằng tất cả nhân viên có dấu hiệu bị bệnh sau khi được hỗ trợ y tế tại công trường đều được chuyển đến các cơ sở y tế chuyên khoa của Guinea Xích Đạo: "Những nhân viên đã bình phục hoặc đã tiếp xúc với những người bị bệnh sẽ được giám sát, cách ly bên ngoài công trường theo chương trình phối hợp với Bộ Y tế." Điều quân đội ép công nhân làm việc? Trong cuộc trao đổi với BBC News Tiếng Việt mới đây, một công nhân phản ánh rằng: "Người ta còn đưa cả quân đội vào dọa, bảo nếu không làm thì đuổi đi. Họ vác súng vào dọa mấy anh em ở trong công trường". Về lời tố cáo này, đại diện tổng thầu lại có một lời giải thích khác. Ông Vasylchuk nói rằng do tầm quan trọng của công trình thủy điện Sendje, với nhiều trang thiết bị công nghệ cao, tính chất công việc nguy hiểm, cũng như sự tập trung đông nhân lực đến từ nhiều nền văn hóa, tôn giáo khác nhau, dễ xảy ra va chạm, xung đột, nên việc siết chặt an ninh là cần thiết. "Chính quyền Guinea Xích Đạo đã thực hiện các biện pháp phòng ngừa bằng cách cung cấp sự hỗ trợ và tăng cường lực lượng an ninh. Một số đồn an ninh và giám sát của cảnh sát địa phương đã được lập", ông Vasylchuk giải thích, đồng thời nhấn mạnh: "Không ai từng ép ai đi làm việc cả. Đặc biệt, không hề có việc sử dụng vũ lực." Đại diện tổng thầu cũng nói rằng tất cả nhân viên đã đến Guinea Xích Đạo một cách tự nguyện, ký hợp đồng với các công ty quản lý và cư trú tại nước sở tại một cách hợp pháp. Nếu có nhân viên nào vì một lý do nào đó muốn chấm dứt hợp đồng sớm, người đó cần làm việc với công ty quản lý của mình để có thể chấm dứt hợp đồng và về nhà sớm hơn. Duglas Alliance Ltd hỗ trợ việc thực hiện các cuộc hồi hương sớm. Chính quyền địa phương không gây bất kỳ trở ngại nào trong quá trình này. Khu ký túc xá của công nhân người Việt tại Guinea Xích đạo "Hiện tất cả nhân viên khỏe mạnh, không có triệu chứng bệnh hoặc báo cáo về các bệnh khác nhau, đang làm việc tại công trường xây dựng. Còn tất cả những người bị bệnh hoặc những người có kết quả xét nghiệm dương tính đều đang được điều trị và theo dõi bên ngoài công trường. Công trường đang hoạt động ở chế độ bình thường", ông Vasylchuk nói. Đại diện tổng thầu Duglas Alliance Ltd cũng phủ nhận việc đe dọa chấm dứt hợp đồng, đuổi khỏi nơi ở những công nhân không muốn tiếp tục làm việc do lo ngại dịch bệnh. "Chúng tôi không nắm được các chi tiết cụ thể về các điều kiện hợp đồng cá nhân giữa công nhân Việt Nam và các công ty Việt Nam, và chúng tôi không can thiệp vào mối quan hệ giữa các công ty này và nhân viên của họ", ông nói thêm. "Tất cả các nhân viên tham gia xây dựng thủy điện Sendje được bình đẳng về cơ hội tiếp cận các dịch vụ tại đây". Ông Vasylchuk còn cho biết đối với công nhân viên của các công ty Việt Nam, thực phẩm được chuyển trực tiếp từ Việt Nam Ông Vasylchuk còn cho biết đối với công nhân viên của các công ty Việt Nam, thực phẩm được chuyển trực tiếp từ Việt Nam (gạo, mì, trà, gia vị,…). "Ở căn tin còn có bếp ẩm thực Việt Nam", ông nói. "Về y tế, thì tại công trường, chúng tôi chỉ hỗ trợ y tế cơ bản, việc điều trị chuyên sâu được thực hiện tại các phòng khám y tế chuyên khoa, nơi chúng tôi chuyển bệnh nhân đến", ông Vasylchuk cho biết. "Chi phí được công ty bảo hiểm chi trả và chúng tôi còn trả thêm. Bảo hiểm y tế là bắt buộc đầu tiên đối với công nhân ở lại lãnh thổ Guinea Xích Đạo".
|
Trong loạt phim truyền hình rom-com hồi thập niên 1980, Overboard, nhân vật hư hỏng, ích kỷ của Goldie Hawn bị chấn thương não trong vụ tai nạn trên thuyền buồm.
|
Có đáng sợ không khi 'kẻ xấu' trở thành 'người tốt'?
|
Ngoài việc mất trí nhớ, vụ tai nạn còn khiến cho tính cách của cô biến đổi một cách tích cực - cô trở thành một người biết chăm sóc, lo lắng cho người khác, và không còn quá coi trọng vật chất như trước. Việc não bị chấn thương có thể dẫn tới việc thay đổi tính cách như vậy nghe có vẻ hơi quá, nhưng ta hãy thử nhìn vào đời thực của "Bệnh nhân 3534", một phụ nữ ở độ tuổi 70 được phẫu thuật cắt bỏ khối u não, nhưng ca phẫu thuật đã để lại tổn thương ở phía trước não, ở cả hai bên. Hội chứng thức dậy không biết mình đang ở đâu Giải mã mối liên hệ giữa tự vẫn và mùa xuân Chúng ta sống thật hay sống ảo? Theo ông chồng, người đã bên vợ suốt 58 năm trước khi bà trải qua cuộc phẫu thuật, thì bà là một người có tính cách khá "nghiệt", rất khó tính và hay càu nhàu. Sau cuộc phẫu thuật não, ông nói bà trở nên "vui vẻ hơn, hòa đồng hơn, và nói nhiều hơn bao giờ hết". "Bệnh nhân 3534" không phải là người duy nhất có sự thay đổi như vậy. Nay có bằng chứng cho thấy ít nhất là trong một lượng nhỏ các bệnh nhân, việc thay đổi tính cách theo hướng tích cực hơn là một thực tế có tồn tại, và điều này dẫn tới một cách đánh giá mới về tác động của tình trạng não bị tổn hại đối với tính cách cá nhân. Từ lâu nay, chúng ta đã biết rằng việc não bị tổn hại có thể làm thay đổi tính cách con người, nhưng văn học hầu như chỉ tập trung vào những nét xấu đi trong tính cách. Hãy xét trường hợp nổi tiếng Phineas Gage, một công nhân hỏa xa hồi Thế kỷ 19. Bạn bè nói rằng ông "không còn là Gage nữa" sau khi bị một thanh sắt rớt trúng đầu, ở phía trước, trong một vụ tai nạn khủng khiếp. Người đàn ông từng rất thông minh, sắc sảo đã trở nên hung hãn và bốc đồng (tuy nhiên theo một số lời kể thì ông sau đó đã vượt qua được những vấn đề này và bắt đầu cuộc đời mới với công việc đánh xe ngựa). Tương tự như câu chuyện về Gage, có rất nhiều lời kể thời hiện đại về các bệnh nhân bị tổn thương phần não trước, trở nên thay đổi và có những hành vi ứng xử không phù hợp với xã hội, thậm chí có trường hợp trở thành bị tâm thần. Nhưng bức tranh tiêu cực này "có thể chỉ phản ánh một phần câu chuyện", theo một nghiên cứu gần đây đăng trên tạp chí chuyên về thần kinh học, Neuropsychologia. Một nhóm nghiên cứu do khoa học gia Marcie King từ Đại học Iowa dẫn đầu phát hiện ra rằng trong số 97 bệnh nhân trước đây từng khỏe mạnh nhưng bị tổn thương vĩnh viễn một khu vực cụ thể ở não, thì 22 người trong số họ có những dấu hiệu cho thấy thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực. Trong số những người còn lại, 54 người thay đổi tính cách theo chiều hướng tiêu cực, và số còn lại không có thay đổi gì. Những quan sát trên được đưa ra dựa trên việc hỏi chuyện thân nhân hoặc bạn bè thân thiết, đề nghị họ đánh giá về 26 khía cạnh khác nhau trong tính cách của bệnh nhân trước và sau khi bị chấn thương. Nghiên cứu trước đó cho thấy những cách mà sự tổn hại đối với những vùng cụ thể trong não đôi lúc có thể có những hiệu ứng tích cực. Bạn có bị bệnh tim mà không hay biết? Những người 'nhìn thấy trong mù lòa' Các nữ game thủ TQ 'chinh chiến' hốt tiền Chẳng hạn như một nghiên cứu hồi 2007 được thực hiện trên các cựu chiến binh từng tham chiến trong Cuộc chiến Việt Nam cho thấy những người bị tổn thương ở các khu vực được cho là đóng vai trò trong việc phát triển các chứng rối loạn thần kinh sau khi bị sang chấn tâm lý (post-traumatic stress disorder - PTSD) (là các vùng liên quan tới cảm xúc và tới việc ra quyết định) thì ít có khả năng phát triển PTSD. Nghiên cứu tương tự cho thấy các bệnh nhân bị tổn thương tại một khu vực quan trọng, vùng điều khiển cảm xúc, thì ít nghiêng về khả năng bị trầm cảm hơn. Tuy nhiên, đây là nghiên cứu mới, lần đầu tiên ghi nhận nhiều trường hợp bệnh nhân thay đổi tính cách theo hướng tích cực. Hãy xem xét tới một ví du khác, "Bệnh nhân 2410", một người đàn ông 30 tuổi cần phẫu thuật sau khi bị chứng phù não. Cả ông lẫn người vợ đều nói rằng trước khi bị chấn thương, ông là người nóng nảy, dễ tức giận. Vậy mà sau khi mổ xong, ông thường hay cười đùa hơn, dễ gần hơn. Vậy điều gì đang xảy ra? Làm sao mà việc não bị tổn thương lại có thể dẫn tới những hiệu ứng bất ngờ như vậy? Chuyện này có vẻ như không liên quan tới giới tính, tuổi tác, nền tảng giáo dục hay mức độ thông minh của mỗi người. Thay vào đó, có vẻ như nó liên quan tới mức độ khó tính của người đó, chẳng hạn như dễ nổi nóng, hay các thái độ tiêu cực khác, được kết hợp với một kiểu tổn thương não cụ thể nào đó. Để hiểu rõ hơn điều này, King cùng các đồng nghiệp của mình đã quét não của toàn bộ các bệnh nhân. Họ phát hiện ra rằng những người có thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực hơn so với những người khác nếu như phần bị tổn hại nằm ở hầu hết các vùng não trước, vùng trán, là nơi tiếp nhận thông tin từ bên ngoài và ra quyết định. Những phương pháp này tuy nhiên lại đang chỉ ở giai đoạn thăm dò, cho nên các tác giả nói rằng cần cẩn trọng. Cách tiếp cận đó chỉ cho phép họ khám phá ra những mô hình tổng quát giữa tổn hại về nào và những thay đổi tính cách mà chúng tạo ra; việc nghiên cứu trong tương lai sẽ giúp xác định chính xác những khu vực nào gắn với những kiểu thay đổi tính cách cụ thể nào. Trong lúc có những thay đổi tính cách ở một số bệnh nhân được đánh giá là mang tính tích cực, thì điều này cũng không làm giảm bớt mức độ nghiêm trọng của việc não bị tổn thương. Việc phục hồi hoàn toàn từ cú tổn thương não nghiêm trọng là điều vô cùng hiếm xảy ra. Ngay cả khi bệnh nhân có vẻ như đã ổn về bề ngoài, thì họ vẫn có thể vấp phải những thách thức ẩn giấu kéo dài dai dẳng, chẳng hạn như việc khó tiếp nhận thông tin mới. Tổn thương não cũng có thể khiến một người trở nên dễ bị tổn thương hơn trước các căn bệnh như mất trí nhớ. Nghệ thuật và khoa học của sức cuốn hút Đừng 'sống thật' ở chốn công sở? Nét tích cực của nhịp sống quay cuồng Do vậy, quả là đáng kinh ngạc nếu như việc não bị tổn thương lại có thể dẫn đến việc làm thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực. Tuy nhiên, điều đó cũng không phải là quá [outlandish] nếu ta biết rằng phẫu thuật não đôi khi được sử dụng như biện pháp cuối cùng để điều trị cho các vấn đề thần kinh, chẳng hạn như với chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (obsessive compulsive disorder - OCD). Tuy nhiên, như King và các đồng nghiệp ghi nhận, các kỹ thuật hiện đại đang ngày càng được cân nhắc kỹ càng, cẩn trọng hơn, và mục tiêu thường là nhằm giảm bớt mức hoạt động mạnh mẽ quá mức của các mạng thần kinh trong não trong một số điều kiện sức khỏe tâm thần (chẳng hạn như có bằng chứng cho thấy tình trạng trầm cảm gắn liên với sự kết nối quá mức giữa các vùng não trước và các mạng lưới thần kinh đảm nhận phần nhận thức và cảm xúc.) Việc não có thể được cố tình điều chỉnh theo cách này đem đến cho chúng ta manh mối về việc sự tổn hại ở não đôi khi có thể dẫn đến những thay đổi có lợi. Trên thực tế, một số mạng nơ-ron mà ngành phẫu thuật tâm thần hiện đại nhắm tới thì lại chính là phần não bị tổn thương ở những bệnh nhân có thay đổi tích cực về tính cách trong nghiên cứu mới của King. Những kết quả mới phát hiện được cũng bổ trợ cho việc nghiên cứu hệ thần kinh chuyên chịu trách nhiệm về tính cách, gồm cả việc tìm ra rằng những người hướng ngoại thì ít nhạy cảm hơn đối với sự kích thích thần kinh, hoặc những người dễ chấp nhận ý kiến của người khác thì ở các phần não điều khiển cảm xúc tiêu cực của họ có sự hoạt động tích cực hơn. Sẽ là hợp logic khi cho rằng với việc thay đổi những hệ thần kinh này, cú tổn hại não đôi khi có thể tạo ra những kết cục nghịch lý - thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực. Tuy nhiên, cũng cần phải nhắc lại rằng chấn thương não (gồm cả tình trạng ở thể "nhẹ") luôn cần được điều trị cực kỳ cẩn thận. Ngay cả trong những trường hợp hiếm hoi khi bệnh nhân rõ ràng là có những thay đổi tính cách tích cực thì những khó khăn phức tạp vẫn luôn là một phần trong bức tranh điều trị. Và trong lúc việc thay đổi tính cách theo hướng có lợi có thể là điều khiến chúng ta phấn khởi, nhưng cũng cần nhớ rằng tính cách mỗi người phản ánh bản chất thực con người chúng ta - bệnh nhân và gia đình, thân nhân của họ sẽ không mấy dễ dàng thích ứng được với sự thay đổi tính cách cá nhân, kể cả khi đó là những thay đổi tích cực. Việc thay đổi tính cách cá nhân theo chiều hướng tích cực là điều có thể xảy ra, và điều đó cho thấy những gì xảy ra sau tình trạng chấn thương não thì phức tạp hơn, gây ngạc nhiên nhiều hơn so với những gì mà đa số chúng ta nghĩ. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.
|
Đợt đặc xá hơn 18 nghìn tù nhân đợt 2-9 và năm nay bộc lộ một số vấn đề 'phân biệt đối xử', 'không công bằng' và 'kém tiến bộ' trong quan điểm và chính sách của nhà nước Việt Nam, theo ý kiến một luật sư và khách mời tại Bàn tròn Trực tuyến tuần này của BBC Việt ngữ.
|
'Phân biệt đối xử' trong đặc xá ở VN?
|
Luật sư Trần Thu Nam cho rằng có yếu tố bất bình đẳng và bất hợp lý trong tiêu chí và quy định luật pháp trong đặc xá ở Việt Nam và các đợt đặc xá năm nay. Trao đổi với Bàn tròn với chủ đề "2-9 và đặc xá, câu lưu" hôm thứ Năm, luật sư Trần Thu Nam từ Văn phòng Luật sư Tín Việt & Cộng sự nêu nhận xét: "Tôi có theo dõi trường hợp đặc xá của năm 2015 và đợt đặc xá của ngày 2-9 vừa rồi và cũng thấy rằng không có trường hợp nào liên quan đến những tù nhân mà thuộc chương an ninh chính trị được đặc xá. "Và tôi có biết lá thư của vị dân biểu Mỹ (Alan Lowenthal) bày tỏ quan ngại, bày tỏ chính kiến của mình liên quan cái thất vọng trong quá trình đặc xá vừa rồi. "Đứng về khía cạnh luật pháp và những người làm luật, tôi thấy rằng đợt đặc xá năm nay có những cái gọi là sự không công bằng." Và luật sư nêu lý do: "Bởi vì luật không quy định rằng là những đối tượng nào được đặc xá, hay những đối tượng nào không được đặc xá mà chỉ quy định những trường hợp nào đủ điều kiện đặc xá, thì họ sẽ được hưởng chính sách đặc xá của nhà nước... "Tuy nhiên trong trường hợp của năm nay, có một hướng dẫn của hội đồng xét đặc xá mà tôi cho rằng nó có một điều lạ trong đó, ghi rõ ràng trong hướng dẫn số 91 của hội đồng xét đặc xá là những trường hợp thuộc tội danh liên quan đến an ninh chính trị, an ninh quốc gia mà thuộc trường hợp 'rất nghiêm trọng' và 'đặc biêt nghiêm trọng', thì sẽ không được xét đặc xá. "Như vậy thì trường hợp xét đặc xá năm nay có một sự phân biệt đối xử giữa các nhóm tội và đặc biệt nhóm tội liên quan đến chương an ninh quốc gia là không được xem xét đến, thì đó là một sự không công bằng. Theo ông Trương Duy Nhất, trong số 4 tiêu chí để xét 'đặc xá', yêu cầu 'nhận tội' xếp cao nhất và là then chốt. "Và việc vị dân biểu thể hiện sự thất vọng của mình thì tôi nghĩ rằng họ có cơ sở, bởi vì không một đối tượng nào trong số hơn 18 nghìn người, thuộc tội mà liên quan đến an ninh quốc gia được đặc xá." 'Kém tiến bộ' Nhà báo, blogger Trương Duy Nhất, cựu tù nhân, người bị kết án tù giam vì 'lợi dụng quyền tự do dân chủ tuyên truyền, chống phá nhà nước CHXHCN Việt Nam' theo điều 258 của Bộ luật hình sự, chia sẻ thêm với bàn tròn của BBC về vấn đề đặc xá và đợt thả tù 2/9/2015, ông nói: "Tôi biết nhiều trường hợp tù thuộc dạng xâm phạm an ninh quốc gia nhưng thi hành án rất lâu rồi, thậm chí chỉ còn thời gian rất ngắn, nhưng cũng không được đặc xá trong đợt này. "Họ cũng có nhận tội, chứ không phải là không nhận tội, tức là hội đủ điều kiện nhưng vẫn không được đặc xá, đó là cái thứ nhất. "Có những nhân vật đặc biệt, ví dụ như chị Tạ Phong Tần và những nhân vật đặc biệt khác, dưới những sức ép của nước ngoài thì khi Việt Nam tham gia ký kết những cái này, TPP (Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương), chẳng hạn, hoặc dưới những sức ép như thế. "Thì thay vì thả vào những đợt khác, đợt này họ không nhận tội, nhưng đặc xá vào dịp này thì đó là một cách lựa chọn khôn ngoan của nhà cầm quyền, nhưng tiếc rằng người ta đã không làm lựa chọn đó." Và blogger Trương Duy Nhất nêu câu hỏi: "Tại sao phạm nhân đặc biệt nguy hiểm khác, ví dụ phạm tội ma túy, giết người cũng được đặc xá trông dịp này, thậm chí tội phạm giết người mà họ chỉ chấp hành xong vừa đúng một phần ba bản án thôi. "Cho nên để nói rằng tư duy về tội phạm, tư duy về nhận biết thế nào là độ an ninh, độ nguy hiểm đối với xã hội, đối với an ninh quốc gia, không lẽ những tội phạm đó lại ít nguy hiểm đối với an ninh quốc gia, ít nguy hiểm đến an toàn xã hội trong đợt này, so với tội phạm an ninh hay không? "Cho nên tôi đoán đó là điểm yếu, mà còn là một tư duy kém tiến bộ trong cách nhìn nhận đặc xá, nhìn nhận tội phạm về chính trị và hình sự." Trên trang Facebook cá nhân của mình, Luật sư Lê Công Định, một cựu tù nhân chính trị, đưa ra bình luận về đặc xá. Thông điệp của luật sư có đoạn viết: "Tù nhân chính trị là thành phần không thể kiếm chác ở họ, mà chỉ có thể dùng để đổi chác cho mục đích khác, nên họ không thuộc diện đặc xá bình thường. Do vậy, xin đừng ngạc nhiên hay buồn bã vì không tù nhân chính trị nào được trả tự do trong dịp này," ông Lê Công Định viết. Hăm hở, chờ đợi Tù chính trị là 'tài sản quý hiếm' mà nhà nước để dành cho các dịp 'đổi chác' chín trị khác, theo ý kiến các nhà hoạt động xã hội ở VN được nghệ sỹ Kim Chi nhắc lại. Bình luận về đặc xá cũng như quan điểm của Luật sư Lê Công Định trên Facebook, bà Kim Chi, nghệ sỹ điện ảnh, nhà hoạt động xã hội dân sự nói: "Vì tôi không hiểu những điều như là nhà báo blogger Trương Duy Nhất nói đầy đủ như thế, cho nên lúc đầu tôi hăm hở lắm. Tôi nghĩ là 18.200 người thì nhất đình là trong đó có Tạ Phong Tần, có anh em hay là Bùi Minh Hằng này kia, thì tôi rất là chờ đợi. "Khi không có chuyện đó xảy ra, thì tôi rất buồn, rất thất vọng. Nhưng mà sau đó tôi có được đọc bài ở trên Facebook của Luật sư Lê Công Định viết thì tôi mới hiểu ra. "Và thôi thì tôi hiểu rồi, bởi vì anh em trong xã hội dân sự có bình luận là những tù nhân chính trị là những hàng quý hiếm mà quốc gia cần phải giữ lại, để có những sự đổi chác nó quan trọng hơn." Cũng hôm thứ Năm, một trong các trường hợp được đặc xá trong đợt 2/9 năm nay của Việt Nam, ông Đoàn Văn Vươn chia sẻ với Bàn tròn Trực tuyến về cảm tưởng của ông khi đoàn tụ với gia đình. Ông Đoàn Văn Vươn, người vừa ra tù sau hơn 3 năm, 7 tháng do chống lại quan chức và chính quyền địa phương cưỡng chế đất đai và cơ sở sản xuất trong vụ án ở Cống Rộc, huyện Tiên Lãng, TP. Hải Phòng gần bốn năm trước, nói: "Khi tôi được đặc xá về với gia đình đợt này, tôi rất là hạnh phúc và cảm thấy xúc động," kỹ sư Đoàn Văn Vươn chia sẻ với bàn tròn của BBC. Mời quý vị theo dõi toàn văn cuộc tọa đàm tại đây: http://bit.ly/1Jzkg23
|
Hai nhà báo Nguyễn Văn Hải và Nguyễn Việt Chiến chính thức bị truy tố tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ”, bốn tháng sau khi bị bắt giam.
|
Thay đổi tội danh với hai nhà báo
|
Theo cáo trạng do Viện kiểm sát Nhân dân tối cao ký ngày 22/9, hai ký giả này đã “lợi dụng chức trách, nhiệm vụ của phóng viên” và “đưa thêm những thông tin nhạy cảm, không có thực, lợi dụng những thông tin đó để bình luận các nội dung không có trong hồ sơ vụ án”. Hai phóng viên Nguyễn Văn Hải (báo Tuổi Trẻ) và Nguyễn Việt Chiến (báo Thanh Niên) bị bắt hồi tháng Năm vì tội danh lúc đó là “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” liên quan tới vụ PMU18. Hồi đó, công chúng từng đặt dấu hỏi về chuyện hai phóng viên được coi là "mạnh mẽ chống tham nhũng" lại bị truy tố theo nhóm tội danh về tham nhũng. Còn nay, nếu bị kết tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước” theo điều 258 Bộ luật Hình sự, hai nhà báo có thể bị nhận mức án từ hai đến bảy năm tù giam. Các nhà quan sát nhận định, kể từ vụ bắt giữ hai phóng viên, báo chí trong nước trở nên dè dặt hơn khi đưa tin những vụ việc 'nhạy cảm'. Cũng liên quan tới vụ việc, theo báo chí trong nước, ông Phạm Xuân Quắc, nguyên Cục trưởng Cục Phòng chống tệ nạn xã hội Bộ Công an, bị truy tố về tội "cố ý làm lộ bí mật công tác". Quan ngại Ông Quắc bị coi đã “có quan hệ với các phóng viên, trao đổi và cung cấp các thông tin liên quan tới vụ PMU18” và sẽ phải đối mặt với mức án cao nhất là bảy năm tù. Bị truy tố cùng một tội danh với ông Quắc là ông Đinh Văn Huynh - nguyên trưởng phòng cảnh sát điều tra C14. Được biết ông Quắc đã đề nghị Văn phòng luật sư Cù Huy Hà Vũ bào chữa cho mình. Tin cho hay, vụ án dự kiến sẽ được đưa ra xét xử vào giữa tháng Mười tại Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội. Vụ bắt giữ hai nhà báo đã gây ra nhiều hệ lụy cho báo giới trong nước cũng như những quan ngại về cam kết chống tham nhũng của Việt Nam. Một loạt các quốc gia cấp viện cho Việt Nam đã lên tiếng bày tỏ quan ngại, mà mới nhất là Úc. Một nguồn tin ngoại giao Australia không muốn nêu tên từng cho BBC Việt ngữ biết phía Úc đã nói với Việt Nam rằng “việc bắt giữ hai nhà báo viết về tham nhũng đó sẽ ảnh hưởng tới vai trò giám sát của truyền thông”. Phong, Hoa KỳTheo dõi tình hình mới thấy cuộc chiến chống tham nhũng vô cùng khó khăn và quyết liệt không chừa một ai (trừ ĐCS mà đứng đầu là TBT). Có lẽ cuộc chiến này sẽ kéo dài không bao giờ chấm dứt và chỉ chấm dứt khi có dân chủ, tự do. Mạnh TrịỞ VN hiện nay, trong tất cả mọi lãnh vực, những người chân chính thật sự quả là hiếm hoi. Tôi có cảm giác là hầu như ai cũng cố tìm ra thế mạnh của nghề nghiệp của mình để làm ăn- cấp càng lớn, nghề nghiệp càng nhạy cảm thì thế mạnh lại càng lớn. Tóm lại, tôi không tin hai ông nhà báo này vô tội. Chỉ có điều những kẻ xử hai ông này cũng chưa chắc đã là trong sạch. Ruby, Đăk LăkNgày xưa từng có câu: Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm/Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà. Tuy nhiên có vẻ như bây giờ không đúng nữa rồi. Chắc không ai dám làm nhà báo nữa. Uy tín của giới truyền thông bị giảm đi rõ rệt. Vu La, Ha NoiViệc bắt 2 nhà báo đã gây bức xúc trong dư luận xã hội, xói mòn thêm lòng tin vào việc chống tham nhũng và vai trò của báo chí trong xã hội. Tôi tin rằng hôm xử 2 nhà báo sẽ rất nhiều người dân đến tham dự để xem sao và bày tỏ thái độ. Hate, Hà NộiĐến ông Quắc, ông Huynh còn bị chúng nó bắt, huống chi là 2 nhà báo? Khi cái xã hội Việt Nam này nó đã tạo thành 1 vòng xoáy tham nhũng bao gồm từ quan nhỏ đến quan lơn rồi thì chống lại nó chỉ có mang vạ vào thân thôi. Nếu hỏi bất kỳ một sinh viên nào ở Việt Nam mà họ có thái độ tin tưởng lãnh đạo nhà nước Việt Nam mới là chuyện lạ. HOAI NAMNgười ta thường nói "nhà Văn nói láo, nhà Báo nói thêm" câu ấy nghĩ rằng đúng. Thời buổi nay các báo thường đăng tin giựt gân để bán báo thật nhiều, chỉ có tội người đọc báo bỏ tiền mua không biết tin nào thật hay giả. Hai nhà báo trên chắc chắn có tội chứ khônng thể nào vô tội được đâu, biết bao nhiên nhà báo nhận tiền hối lộ đăng sai sự thật đã bị bỏ tù điển hình vụ Mai Văn Huy ở Đồng tháp, vụ Năm Cam trùm xã hội đen,...nên mong rằng không nên bàn nhiều hãy chờ tòa xử. Ở VN hay ở đâu cũng vậy có lúc cũng xử cũng có sai, nhưng sai biết sửa mới là tốt. Còn một kẻ luôn mang trong mình hận thù Đảng phái hoặc nhằm bôi nhọ chế độ hiện nay thực ra học chẳng tốt đẹp gì, và học cũng chẳng đóng góp được gì cho tổ quốc. Phuc, HCMBáo chí trong nước chỉ giỏi đưa mấy tin hiếp dâm, cướp bóc... Chứ mấy thông tin được cho là "nhạy cảm" thì đừng hy vọng tìm thấy. Không biết tự do báo chí ở đâu? QuậnTôi, một công dân bình thường mà còn cảm thấy bực bội vì vụ việc bắt bớ các nhà báo. Khi một bài báo được đăng tất nhiên phải qua khâu kiểm duyệt, vậy thử hỏi ai là người kiểm duyệt? Sao mọi thứ cứ đổ lên người cầm bút thế! Nhà nước bày đặt kêu gọi chống tham nhũng làm gì mà khi có người đưa tin thì lại bị chụp lên đầu tội này rồi sữa lại tội khác. Từ nay có cần phải đọc báo nữa không ? Đọc làm gì cho mất công , biết có đúng sự thật không hay chỉ víêt theo sự chỉ dạy của người có quyền. HưngHệ thống pháp luật Việt Nam không có tam Quyền Phân lập. Theo lý thuyết thì nghị định và các thông tư là lớn nhất tuy nhiên thực chất ở VN còn có cái cao hơn đó là" Khẩu Dụ" như thời phong kiến. nếu "khẩu dụ" là "sát" thì chết. còn toà án chỉ là hình thức. QuangTheo tôi khỏi cần bào chữa làm gì cho tốn công vì luật sư chỉ là một thứ mỹ phẩm trong hệ thống tòa án VN. Các vụ án của ông Đài, bà Nhân và gần đây là ông Hải, các quan tòa đuối lý, không cãi lại được các luật sư nhưng vẫn cứ kết án. Cho thấy tính "ưu việt" của "tòa án nhân dân." Tòa án chỉ là nơi để đọc bản cáo trạng và tuyên án. Còn việc xử án thì người ta đã làm trước ở đâu đó rồi qua các cuộc họp đảng hoặc qua điện thoại. CườngNgày nào còn ĐCS, tự do báo chí Việt Nam còn là thứ hàng xa sỉ. Đảng luôn nói "dân là tai mắt của đảng" nhưng dân đang bị đảng che mắt bịt tai, còn dĩ nhiên có người "cố tình" làm tròn trách nhiệm tai, mắt của đảng thì chịu tù tội. Việt Nam này đảng có bao giờ sai đâu, người sai ở đây là người đang cố chứng minh là đảng sai. Nam LongBạn "Người cùng khổ": ở VN, TBT là do bổ nhiệm, tức là người của Đảng rồi, mà Đảng thì không bao giờ sai cả, chỉ có cấp dưới sai thôi! Cam RanhTình hình chính trị ở Việt nam là vô cùng phức tạp, cũng đầy rẫy những toan tính triệt hạ, tranh giành quyền lực (đặc biệt là trước mỗi kỳ đại hội Đảng cộng sản), cũng như ở Hoa kỳ trong mùa bầu cử, các đối thủ soi xét triệt hạ nhau. Vì vậy, hiện nay, thực là khó để có thể kết luận hai nhà báo này là người tốt hay xấu và những bài viết của họ có dụng ý gì. Mặc dù qua dư luận họ được tôn vinh là anh hùng dám chống tham nhũng. Thật ra vấn đề đơn thuần chỉ là do tâm lý người dân hiện nay ghét các quan chức chính quyền vì theo họ các quan này đều là quan tham cả nên bất cứ nhà báo nào có bài viết mang tính chống đối các vị này thì sẽ nhận được sự ủng hộ của dư luận mà thôi. NobodyXin thưa với bạn Hoan là nhà nước nào cũng có trường hợp người vô tội bị kết án oan sai kể cả Việt Nam. Nếu chịu khó đọc báo thì bạn sẽ thấy bao nhiêu trường hợp kết án oan sai đòi bồi thường và đã phải bồi thường. Người cùng khổTại sao việc bắt giữ hai nhà báo Nguyễn Văn Hải (Báo Tuổi Trẻ), Nguyễn Việt Chiến (Báo Thanh Niên) mà những người cấp trên là Tổng Biên tập lại không có một chút trách nhiệm nào trong vấn đề này? Theo tôi, hai ông Tổng Biên tập của hai báo trên phải từ chức và liên đới chịu trách nhiệm. Báo Tuổi Trẻ, Báo Thanh Niên và một số tờ báo khác biết mình có “quyền lực thứ tư” nên đưa tin lẫn lộn, làm cho độc giả không biết đâu là sự thật và có còn tin vào tiếng nói của báo chí nữa hay không? HL, Hà NộiĐây có thể nói là 1 động thái thiếu cẩn trọng và khôn ngoan của chính quyền khi các thế lực thù địch và nước ngoài vẫn đang ngày ngày lợi dụng mọi sơ hở để gây áp lực, đặc biệt là những vđề về tự do báo chí thế này. Minh_Minh, VNNếu 2 nhà báo đưa tin sai sự thật thì đầu tiên là những người bị thiệt hại trong vụ việc như Nguyên Việt Tiến phải đứng ra kiện 2 nhà báo rồi sau đó các cơ quan pháp luật mới vào cuộc chứ. Đằng này Nguyễn Việt Tiến chưa có yêu cầu gì mà cơ quan điều tra đã bắt 2 nhà báo, như vậy có thể thấy có một thế lực đen phía sau cơ quan điều tra giật dây làm việc này. Thế lực đó là ai? làm như vậy với mục đích gì? thiết tưởng cũng không khó khăn để nhận ra! Thang, Hà NộiXem bài trên đây tôi thấy việc trích dẫn các tội danh cho hai nhà báo của BBC căn cứ theo các nguồn thông tin từ VN cho thấy các cáo buộc của Chính quyền có nhiều mâu thuẫn. Việc ông Phạm Xuân Quắc là cục trưởng cung cấp thông tin cho hai nhà báo bị cáo buộc tội "cố ý làm lộ bí mật nhà nước" bản thân nó đã ngầm hàm ý các thông tin đó là sự thật nhưng không được phép phổ biến? Việc này có thể hiểu VN đang thi hành chính sách nước đôi trong công cuộc chống tham nhũng. Hay có thể hiểu họ chỉ chống những người không cùng phe cánh, hết thời. Lại nói về hai nhà báo. Việc họ nhận được thông tin từ ông Quắc cung cấp là hoàn toàn bình thường còn thông tin chính xác hay không chính ông Quắc phải là người chịu trách nhiệm chứ không phải hai nhà báo này. Ngoài ra, tại mỗi toà báo, đều có ông tổng biên tập chịu trách nhiệm kiểm soát nội dung bài viết căn cứ vào các tài liệu do chính phóng viên cung cấp tại sao lại có chuyện như vậy. Hơn nữa, hiện tại trên các mặt báo đều không thiếu các mục đính chính thông tin vậy tại sao ngay thời điểm đó Nhà cầm quyền không lên tiếng về sự việc để toà soạn đính chính thông tin làm sáng tỏ dư luận như trước đây và bây giờ vẫn làm? Từ những việc làm trên mọi người đều có quyền nghi ngờ về Pháp quyền XHCN tại VN hiện nay. Hoan, HoChiMinhCityNếu vi phạm thì bị bắt và xử là đúng. Nhà nước Việt Nam luôn làm đúng pháp luật. Không bắt người vô tôi.
|
Phát ngôn của ông Bí thư Thành ủy Hà Nội đang được người dân thủ đô bàn tán trong những ngày họ tự học cách sống chung với lũ.
|
Đầy tớ làm gì cho chủ?
|
Theo báo điện tử VietnamNet, ông Phạm Quang Nghị tuyên bố sau chuyến thị sát khu vực ngoại thành: "Do đang đi kiểm tra dưới cơ sở nên tôi thấy nhân dân ta bây giờ so với ngày xưa ỷ lại Nhà nước lắm. Cứ chờ trên về, chờ cung cấp cái này, hỗ trợ cái kia chứ không đem hết sức ra tự làm." Đầy tớ của dân? Lẽ dĩ nhiên, ai cũng biết ông Nghị cùng tất cả các quan chức đều là "đầy tớ của dân", như cách họ vẫn tự nhận từ xưa đến nay. Cũng dĩ nhiên, một nhà nước ở bất kỳ quốc gia nào, chính thể nào cũng để phục vụ người dân. Nhà nước hoạt động bằng tiền thuế của nhân dân. Vậy thì vì lẽ gì trong suốt 2 ngày 31.10 và 1.11 các "đầy tớ" này lại không có bất kỳ động thái nào để hỗ trợ cho người dân Hà Nội đang ngập ngụa với nước lụt? Trong khi truyền thông đã đưa tin có 17 người đã chết và số tiền thiệt hại, chưa đầy đủ, đã trên 3.000 tỷ đồng. Ông Nghị nói rằng trong sáng ngày 1.11 lãnh đạo thành phố phải họp về vấn đề tôn giáo. Lụt "chỉ" làm người 17 người dân chết còn vấn đề tôn giáo lại ảnh hưởng đến chế độ, có lẽ vì vậy mà cuộc họp phải được tiến hành dù hàng triệu cư dân thủ đô đang lặn ngụp trong “biển” nước. Ông Nghị nói rằng ông đi thị sát “bằng ô tô”, điều này khiến người ta nghi ngờ rằng ông đã không đến những điểm ngập sâu nhất, nơi dân chúng đang khổ sở nhất. Não trạng lãnh đạo Với những hình ảnh tràn ngập trên các tờ báo mô tả người dân chèo xuồng đi mua mì gói, di chuyển đồ đạt trong mực nước ngang thắt lưng, dùng bè chuối, xe ngựa để đưa người và tài sản đi di tản...thì không thể nói rằng họ đang "trông chờ, ỷ lại nhà nước" mà không tự thân vận động để tránh lũ. Giữa lúc đồng bào của ông Bí thư đang lặn ngụp, thật vô cảm khi ông phát biểu như vậy. Vả chăng, người dân vẫn có quyền "ỷ lại" nhà nước vì họ đã trả tiền (thuế) để được Nhà nước chăm sóc. Và, Nhà nước nên tự hào nếu được dân ỷ lại, điều này thể hiện lòng tin của người dân đối với khả năng xử lý khủng hoảng của các cơ quan công quyền. Thật thiếu sòng phẳng khi người dân chưa lên tiếng phàn nàn về trách nhiệm của chính quyền sau những chậm trễ thì ông Bí thư lại chê trách họ "ỷ lại". Với lời phát biểu này đã thể hiện một não trạng của vài người cầm quyền tại Việt Nam, họ tự đặt mình đứng trên nhân dân, dù khi được hỏi đến, ngay lập tức, những người này sẽ khẳng định mình vẫn là "đầy tớ nhân dân". Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả. Quý vị có ý kiến gì xin chia sẻ với Diễn đàn BBC ở địa chỉ [email protected]. LongTrên thế giới chỉ cần một chuyến xe lửa bị tai nạn , hoặc một thiên tai nằm trong nhiệm vụ chức năng do không làm tốt công tác ngăn ngừa, hoặc do không xử lý tốt khi tai họa xảy ra thì ngay lập tức có người nhận trách nhiệm và từ chức. Còn ở VN ngay trung tâm thủ đô ngập lụt kèm theo số người chết vượt quá 50 người (thống kê chưa đầy đủ ), thiệt hại tài sản lên đến hàng ngàn tỷ đồng . Phải có ai đó chịu trách nhiệm chứ? vietvu88 Quảng Trị Việt NamTôi sống trong vùng cũng thường có lũ lụt, đã thấm thía phương châm "4 tại chỗ" là chính. Mấy vị nhà báo cứ hay đến nói cho giật gân, chụp hình theo ý, viết bài e vì nhuận bút là chính. BBC cũng sắp đặt, kích động nhằm để càng nhiều người bực bội với chính quyền hiện nay của Việt Nam là mục đích à? HoanDân bị cô lập giữa vùng nước thì thử hỏi ông Bí thư Thành ủy người dân còn tự làm được gì để cứu mình. Người dân đóng thuế để nuôi chính quyền, nuôi công cụ bảo vệ bảo vệ chính quyền là Quân đội và Công an, sao không huy động xuồng cứu hộ của quân đội mà tiếp tế cho dân. Thật là buồn khi nghe phát biểu quá vô cảm của ông Bí thư. CTM, HCMCQua trận lũ lần này chúng ta không cần phải xây dựng hệ thống thoát nước của Hà Nội như nhiều bạn nói mà chúng ta cần phải xem xét trách nhiệm của các vị lãnh đạo từ thành phố Hà nội cho đến Trung ương. Xem xét lại cơ chế điều hành, bổ nhiệm của các quan lớn, quan nhỏ. Xem các quan có vì dân vì nước không? hay chỉ vì một mớ quyền lợi cá nhân vị kỷ, quyền lợi của một nhóm người. TaoĐi một vòng trên VietnamNet đủ thấy cảnh khốn khổ đến cùng cực của người dân, 5-6 ngày thiếu ăn, môi trường vệ sinh cực kì ô nhiễm trầm trọng. Thế nhưng chẳng thấy chính quyền thành phố Hà Nội có chương trình hành động gì để cứu đói cho dân hay ít nhất huy động phương tiện làm vệ sinh các khu phố bị nước đọng ô nhiễm nặng nề. Chỉ thấy toàn khẩu hiệu trên giấy, không những thế còn chỉ đạo các cơ quan đài báo không được đưa tin gây thất thiệt cho Nhà nước. Tôi nghi ngờ tính Việt trong những người lãnh đạo này? Vì nếu đã là người Việt thì có ai mà không yêu thương xót đồng bào mình khi hoạn nạn! Tan Thanh, USAChuyện sắp tới sẽ phòng chống vỡ đê,cứu người như thế nào? Sài Gòn sẽ đối phó ra sao nếu xảy ra thảm cảnh như Hà Nội. Tôi thấy lũ lụt xảy ra hàng năm khắp nơi ở các tỉnh thành của Việt Nam. Nhưng mọi người đã quá chủ quan, không rút kinh nghiệm để khi có chuyện xảy ra thì đổ lỗi cho nhau. Hãy coi người ta tranh thủ kiếm tiền khi lụt ở hà Nội, trong khi biết bao sinh mạng mất đi!!!!! Tinh thần thương yêu, đùm bọc của người Việt còn đâu? soctrangTôi vừa từ HN về. Thiên tai ở HN thực tế có thấm gì mà BBC có vẻ to chuyện. Số người chết đâu phải mình của HN mà cũng chưa bằng tai nạn giao thông một ngày. Số quận ở nơi trũng mới bị ngập. Chỉ bấy nhiêu làm gì phải tất cả cứ rối lên mới là lo. Nhà đài BBC mà lãnh đạo ở HN thì không có lũ hoặc có thì chạy ra đường cõng dân qua chỗ lội chắc? BBC luôn tìm cách kích động để làm gì vậy? truong, Hà NộiMưa là một chuyện , hệ thống thoát nước quá kém. Nên lấy tiền bán tỉnh Hà Tây để xây thêm 4 trạm bơm nước giống như trạm bơm Yên Sở. nguyentuan, Hà NộiTôi ở Nho Quan, Ninh Bình. Hâu như năm nào chẳng bị bão lụt, mà dân của chúng tôi vẫn sống được đó thôi. Tôi lên Hà Nội sống ngót chục năm, giờ mới thấy ngập lụt một lần mà đã kêu ầm lên rồi. Năm nay Nho Quan lại bị ngập úng tiếp, làm tôi nhớ lại thời học cấp 3, trời lụt bão nước chảy xiết qua đường, vẫn đạp xe đi học, vẫn vui. Hà Nội được thiên nhiên quá ưu đãi, thỉnh thoảng cũng phải nếm một chút thiên tai để xem sức đề kháng của mình như đến đâu. Còn về phía ông Bí Thư HN. Ngồi ôtô mà đi thị sát lụt lội thì nói làm gì. Hãy lấy hình ảnh thủ tướng Phạm Tấn Dũng đội mưa cùng bà con khác phục lũ lụt ở Miền Trung mà làm gương. dkl, Hà NộiNếu không tắc trách thì tại sao một cửa ngõ quan trọng của thủ đô như Giáp Bát đến ngày thứ 4 mới có sự tiếp viện phương tiện vận chuyển của chính quyền giúp đỡ người dân đi lại? Và trước đó người dân đã bị "chặt chém" không thương tiếc rồi! Đến hôm nay là ngày thứ 6. Hà Nội vẫn rất nhiều nơi như Tân Mai, Định Công, Đại Kim còn ngập sâu trong nước. Thức ăn hết, nước cạn kiệt, chỉ còn biết chờ vào cứu trợ của người thân ở bên ngoài. Người dân những khu vực này đang đối mặt với dịch bệnh, ô nhiễm, thiếu lương thực, điện. Xin hỏi chính quyền đã làm gì được cho họ? Nếu không có sự tắc trách thì sao tới tận bây giờ những người đó vẫn còn trong tình trạng khốn khổ như vậy? Mấy ngày tới lại có mưa, không biết số phận của họ sẽ đi tới đâu. TBDNhiều người đã chỉ trích phản ứng của chính quyền Hà nội nhưng tôi dám chắc rằng không một ai trong số họ có thể làm tốt hơn nếu họ ở vào cương vị người lãnh đạo thành phố hiện tại. Vạch ra yếu kém và đổ lỗi vào ai đó (có thể nhắm hướng cho luồng bức xúc của dư luận đang dâng cao) dễ hơn nhiều lần nghĩ ra cách khắc phục sự cố và dễ hơn nhiều lần hơn nữa việc tự tay đóng góp một phần công sức, của cải cá nhân hạn chế tổn thất chung. Người ta có thể ra đường gặp nước ngập, bị té nước vào mặt, không đến được nơi phải đến nhưng cũng không ai đã biết chỗ nguy hiểm có thể gây tai nạn (vì thuộc đường) tìm cách cảnh báo cho người khác vì rất mất thời gian và thiếu phương tiện (lý do chính đáng quá !) mà chỉ cố gắng thoát khỏi càng nhanh càng tốt, thậm chí không nhường đường để rồi gây ùn tắc giao thông. Đến khi vào mạng thì tìm cách xả. Văn hóa ứng xử của chúng ta còn thiếu tính xây dựng quá. Trong số hàng triệu người dân HN thì có bao nhiêu người được thường xuyên vào internet đọc BBC và có bao nhiêu trong số đó chịu rời bỏ nhà mình (có thể đang ngập lụt) để ra đường lúc mưa to, gió lớn, nước dâng cao cố gắng làm một việc có ích cho cộng đồng? An PhươngQua trận mưa vừa rồi cho thấy rõ ràng chính quyền thành phố Hà Nội rất lúng túng trong việc xử lý, đối phó. Ngày 31/10/2008, mưa đã rất lớn gây ngập úng, đã dự báo tiếp tục có mưa trong những ngày tới mà chính quyền hầu như không cảm nhận được những diễn biến thời tiết và đề ra các phương án đối phó. Thiệt hại to lớn về người và của đã quá rõ ràng, đờ sống nhân dân khó khăn, đảo lộn. Sự nhạy cảm, chủ động trước những diễn biến, tình huống bất ngờ của các vị lãnh đạo là rất cần thiết. Chúng ta mong có các vị lãnh đạo thành phố thực sự biết lắng nghe, thấu hiểu và đặc biệt là phải luôn ngày đêm lo lắng cho nhân dân. Nếu có những vị lãnh đạo như vậy thì cuộc sống nhân dân trong trận mưa lũ vừa qua đã bớt khổ. MAChỉ qua mấy ngày ngập lụt ở Hà Nội, cũng thấy được sự vươn lên vượt khó, sự vận động sáng tạo của người dân thủ đô trong nhưng ngày này. Tuy nhiên chúng ta còn thấy sức chịu đựng của người dân Hà Nội còn đáng khâm phục hơn. Mặc dù thấy được sự vô trách nhiệm của lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội, họ vẫn không một lời trách móc, ca than. Chắc họ đã nhìn thấy được tâm can "đầy tớ" của họ rồi. PVTGSự kiện ngập úng trong 4 ngày vừa qua tại Hà Nội thể hiện sự bế tắc trong việc ứng phó và giải quyết các vấn đề an sinh xã hội của một tập thể lãnh đạo bảo thủ, cực đoan, duy ý chí với những phát biểu hết sức ngớ ngẩn, đi ngược lại lợi ích của nhân dân. Nực cười cho một xã hội mà những kẻ cầm quyền luôn là những kẻ "ăn trên, ngồi trước", sống xa hoa, hưởng lạc trên mồ hôi và xương máu của người dân. ThăngTrách nhiệm và nghĩa vụ người dân chỉ là đóng thuế để nuôi bộ máy công quyền trong đó có ông làm các công việc xã hội thay dân. Người dân đã làm tròn trách nhiệm, bổn phận của mình đối với cái chế độ đang dung dưỡng ông còn trách nhiệm của ông đối với dân ở đâu mà ông nói họ ỷ lại? MichaelTôi đang công tác tại Nhật, vẫn luôn lên mạng teo dõi tin tức Việt Nam. Thấy Chính phủ Việt Nam càng ngày càng có nhiều vấn đề khiến người dân chúng tôi không tin tưởng được nữa. Việt Nam đó và đất nước tôi đang làm việc, khác hẳn một trời một vực. Tôi có nằm mơ cũng không tưởng tượng được bao giờ Việt Nam mới như thế. Ông Nghị ngồi mát ăn bát vàng, lam sao hiểu nỗi khổ người dân sống chung với lũ, lại còn phát biểu khó nghe. Dinh Van, Hà LộiLà người dân Hà nội, tôi kính mong ông bí thư Nghị ra sức đốc thúc tiến độ của hoàn thành dự án tàu điện ngầm nội đô trước năm 2010. Các ông "đầy tớ" sẽ có dịp báo công, tư túi khẳm. Người dân sẽ có thêm 1 cống chứa nước thải hiện đại... Đắc cử ba bốn lợi, ông bí thư Nghị ạ! nguyen leQua trận lụt lịch sử này mới thấy cần xây dựng lại không phải hệ thống cống, đê điều của Hà nội hay bất cứ thànbh phố nào khác của VN , mà điều cần hơn là nhận định khách quan và xây dựng lại hệ thống những con người quản lý có trách nhiệm đối với cộng động, với nhân dân. Không thể ăn xài tiền thuế của dân rồi đến lúc cần lại bảo người dân “ỷ lại”, chưa thấy ở đâu trên thế giới lại có quái trạng thế này. LHCác bác quan chức nhà nước trốn mưa lũ trong nhà cao cửa rộng, không lên tiếng thì tốt hơn là mở miệng ra nghe không lọt tai được! Vẫn là những câu khẩu hiệu suông học thuộc lòng, nói rập khuôn y hệt nhau! Làm chưa ra gì đã tưởng mình ra cái gì rồi cho nên cứ say sưa "ngủ quên trên chiến thắng", ru ngủ người dân bằng các phương tiện truyền thông một chiều. Tuấn AnhQua trận lũ lần này chúng ta phải nhìn nhận một cách khách quan về vấn đề xây dựng hệ thống thoát nước của Hà Nội. Rõ ràng là hệ thống thoát nước của chúng ta hiện nay không xứng tầm với cơ sở hạ tầng của một thủ đô. Vậy phải chăng nhà nước ta đã không có sự đầu tư đích đáng cho vấn đề này hay sự đầu tư đó đã đi đâu? Hy vọng sẽ có câu trả lời từ phía các cơ quan chức năng. HưngLà một người dân Hà Nội tôi rất buồn khi mà mưa lũ xảy ra mà chính quyền TP quan tâm rất chậm trễ, phải tới mất 2 ngày hôm sau thì mới có thấy tiếng nói phát ngôn của chính quyền. Thật chẳng ra sao, một câu phát biểu thông cảm cũng không có mà lại bảo "dân ỷ vào nhà nước, ỷ vào trên". Lòng tin của người dân vào sự lãnh đạo, quản lý của nhà nước đang bị xói mòn đi. Các ngài đi thị sát, kiểm tra tình hình bão lũ thì có xe đưa đón tận nơi, có thuyền máy để chạy, có người che ô. Còn chúng tôi người dân khổ cực phải lội nước bì bõm tới đầu gối. Thử hỏi trong các năm qua thành phố đã đầu tư gì, phát triển cái gì mà để cơ sở hạ tầng ngày càng xuống cấp, ngày càng ô nhiễm. Lòng tin đã xói mòn. CVMÔng Phạm Quang Nghị đã nói rất đúng, có thể do bận nhiều công việc nên ông chưa nói hết những điều cần nói. Đã khiến dư luận hiểu nhầm và người dân bất bình với ông. Giả sử ông Nghị đừng kiệm lời mà nói đủ câu như sau "Do đang đi kiểm tra dưới cơ sở nên tôi thấy nhân dân ta bây giờ so với ngày xưa ỷ lại Nhà nước lắm. Cứ chờ trên về, chờ cung cấp cái này, hỗ trợ cái kia chứ không đem hết sức ra tự làm. Sắp tới chúng tôi sẽ trả lại những quyền tự do cơ bản cho Dân dể Dân biết, Dân bầu những người có năng lực quản lý tốt hơn, thì Hà Nội sẽ không bị ngập lụt nữa", như vậy Dân sẽ vui mừng và biết ơn ông lắm lắm! Chí CườngVì tình quê hương mà tôi ở VN nhưng càng ngày tôi càng chán và thất vọng với tình hình trong nước hết vụ này đén vụ khác. Tôi không hiểu ông bí thư thành uỷ HN trình độ như thế nào mà ông phát biểu như vậy. Là người tự trọng ông hãy xin lỗi người dân chúng tôi. Lệ ChiÔng Phạm Quang Nghị vẫn được biết là người rất mạnh tay trong kỉ luật cán bộ, cho nên ông mạnh mồm với dân cũng không có gì lạ. Nhà ông Nghị đâu có ngập trong nước, ông đâu phải ăn mì cầm hơi. Ông thật xứng đáng là "công bộc trung thành"của người dân. NamDân ta vốn cần cù, hiền lành và chịu khó, khi có giặc cả nước đồng lòng không tiếc máu suơng. Có những chiến sĩ vô danh vẫn còn nằm đó không có nén hương, những cảm tử quân hy sinh sương máu cho dân tộc. Những nông dân ngày đêm mưa nắng cần cù lao động mang lại của cải cho xã hội có nghĩa vụ với nhà nước. Trong trận lụt nguời dân vẫn phải tự lo, tự cứu mình thế mà chính quyền vẫn tự cho là đầy tớ của dân? Công lýThật nực cười cho ông bí thư Hà Nội, chết có 17 người mà ông còn kêu là dân ỷ lại. Nếu dân ỷ lại, thì chắc chờ ông đến thì chỉ còn có nước là thắp hương thôi. Lãnh đạo như tổng thống Bush khi sảy ra bão katrina còn đứng ra xin lỗi nhân dân mặc dù cơn bão đó là bất khả kháng. Đằng này, ông Nghị lại đi chỉ trích nhân dân. Ông thử nghĩ xem, hàng nghìn tỷ đồng cho công trình thuỷ lợi thủ đô đã được thực chi bao nhiêu. Liệu ông có thống kê, trước và sau khi công trình triển khai, có bao nhiêu quan chức làm nhà, tậu xe sịn và tiêu tiền như ném rác. Thật thương cho người dân nghèo Việt Nam. ToànMột nhà nước cầm quyền được bầu lên bởi những người cầm quyền. Nhà nước phải phục vụ chính mình đã thì mới đến người dân. Họ tốn bao nhiêu tiền mới có được một "vị trí" vì vậy khi lên thì phải làm sao củng cố vị trí đó và gỡ lại những gì mình đã bỏ ra! Việc Hà Nội bị ngập bây giờ và sau này sẽ không thể cải thiện được. DragonQua đợt lũ lụt này cho thấy qua bao nhiêu năm nhưng công tác phòng chống lũ lụt, thiên tai của Hà nội vẫn không tiến bộ được tí nào. Thế mà các quan cứ mở miệng ra là thành tích này nọ, cái gì cũng tốt. Không chỉ ở Hà nội mà ở các địa phương khác cũng vậy. Tôi nghĩ, các quan ở cấp thoát nước Hà nội và các quan cấp trên đó nên công khai xin lỗi nhân dân, sau đó nên từ chức càng sớm càng tốt vì sự yếu kém của mình. Đức PhúMới có mưa một trận mà tôi là người làm ăn xa nhà đi mua mỳ tôm cũng không có. Và cũng chẳng thể nào mạo hiểm mà lội bì bõm giữa biển nước mà không biết có cái nắp cống nào được mở ra mà không có người trông. Dân nóiTôi công nhận, trong việc ngập úng Hà Nội lần này, trách nhiệm rất lớn thuộc về các cơ quan lãnh đạo của Thành phố Hà Nội. Sức ứng phó kịp thời quá yếu, để đến gần 3 ngày sau, nước ngập trắng thì mới thấy lãnh đạo của Thành Uỷ, của UBND thành phố mới xuất hiện, còn chưa kể đến lãnh đạo từ UBND Quận và Phường thì người dân không thấy đâu. Ông Bí thư thành uỷ có phát biểu người dân ỷ lại Nhà nước quá nhiều là hoàn toàn ko đúng. Trong trận đại hồng thuỷ này, chắc chắn người dân ý thức được rằng hãy cứu mình trước, trước khi trời cứu, thưa ông. Rõ ràng, sức chiến đấu với thiên tai của các vị lãnh đạo Thủ Đô từ lãnh đạo Thành uỷ Hà Nội, đến lãnh đạo thành phố lần này là quá yếu.
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.